Việt Nam làm lễ tưởng niệm Gạc Ma trên biển Hoàng Sa (RFA, 13/03/2018)
Vào ngày 13/3, tròn 30 năm ngày Trung Quốc nổ súng cưỡng chiếm đá Gạc Ma – thuộc quần đảo Trường Sa, một lễ tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ được nhà nước Việt Nam tổ chức trên vùng biển Hoàng Sa.
Những người sống sót sau trận thảm sát Gạc Ma gặp lại nhau trong lễ tưởng niệm hôm 13/3/2018. Photo courtesy of thanhnien
Sáng sớm ngày 13/3/2018, hai chiếc tàu cao tốc Greenlines và gần 20 thành viên khởi hành từ thành phố Đà Nẵng đến vùng biển Hoàng Sa để thắp hương tưởng nhớ 64 chiến sĩ hi sinh trong trận chiến không cân sức giữa hải quân Trung Quốc và hải quân Việt Nam vào ngày 14/3/1988.
Đông đảo gia đình liệt sĩ cùng các cựu chiến binh từ khắp nơi từng công tác tại quần đảo Trường Sa đã có mặt tại khu vực vịnh Đà Nẵng để làm lễ cầu siêu cho 64 liệt sĩ và thả hoa tưởng niệm tại vịnh Đà Nẵng.
Ông Nguyễn Văn Thống, một trong số 9 cựu binh từng bị phía Trung Quốc bắt giữ cũng đã đến lễ cầu siêu tại Trung tâm đào tạo thuyền viên.
Ngày 14/3/2018, một lễ kỷ niệm 30 năm sự kiện Gạc Ma và tri ân 64 liệt sĩ hy sinh tại đá Gạc Ma sẽ do Ban liên lạc truyền thống bộ đội Trường Sa tại Đà Nẵng tổ chức.
*******************
Lễ cầu siêu liệt sĩ Gạc Ma không phải do nhà nước tổ chức (VOA, 13/03/2018)
Thân nhân và các cựu chiến binh tổ chức lễ cầu siêu vào sáng sớm ngày 13/3 tại Đà Nẵng cho các binh sĩ Việt Nam tử trận tại Gạc Ma cách đây 30 năm. Ở Hà Nội, một nhóm các nhà hoạt động tưởng niệm tại một nghĩa trang nơi an nghỉ của nhiều liệt sĩ thời chiến tranh 1979.
Một lễ cầu siêu được tổ chức ở Đà Nẵng hôm 13/3 cho các tử sĩ Việt Nam trong trận Gạc Ma năm 1988
Cựu chiến binh đồng thời là nhân chứng trận Gạc Ma, ông Nguyễn Văn Chương, nói với VOA rằng khoảng 100 người tham gia lễ cầu siêu trên một khu đất cạnh cảng cá Thọ Quang để tưởng niệm 64 liệt sĩ hy sinh hôm 14/3/1988 tại bãi Gạc Ma, thuộc quần đảo Trường Sa.
Ông Chương cho biết thêm :
"Cầu siêu này không phải của cấp nhà nước. Cầu siêu đây của những người lính, hội cựu chiến binh, những đồng đội, cùng với nhau về đấy, làm đấy, tổ chức, không có cấp nhà nước nào cả".
Báo Thanh Niên mô tả rằng theo nghi thức cầu siêu, một bàn thờ lớn được lập với 64 bài vị đặt trang trọng trên 2 kệ dài. Ban tổ chức cúng đồ chay và chuẩn bị một số lễ vật để thả theo hoa đăng vào chiều cùng ngày.
Các tài liệu của Việt Nam nói cách đây 30 năm, hải quân Việt Nam đã điều 3 tàu vận tải với lính công binh cùng vật liệu ra cắm cờ và xây dựng tại các đảo đá Gạc Ma, Cô Lin và Len Đao "để khẳng định chủ quyền của Việt Nam". Đó là một phần trong chiến dịch có tên "Chủ quyền 88" của Việt Nam.
Ngày 14/3/1988, 3 tàu chiến Trung Quốc đã tìm cách ngăn cản công việc của các binh sĩ Việt Nam, sau đó đã nổ súng vào họ cũng như các tàu Việt Nam. Hành động này làm 64 binh sĩ Việt Nam thiệt mạng, nhiều người bị thương. Sau biến cố đẫm máu này, Trung Quốc làm chủ Gạc Ma, Việt Nam giữ Cô Lin và Len Đao.
Trang Zing News của Việt Nam đăng một bài dài nói về sự kiện này với hàng tít "Gạc Ma 30 năm – không hy sinh nào vô nghĩa", trong đó trích lời chuẩn đô đốc Lê Kế Lâm nói rằng : "Trận Gạc Ma theo tôi không phải là một trận hải chiến. Hải quân Việt Nam có bắn lại hải quân Trung Quốc phát súng nào đâu … Tôi gọi trận Gạc Ma là một trận thảm sát của hải quân Trung Quốc với hải quân Việt Nam… Vụ Gạc Ma phải nói thẳng cho thế giới biết rằng đó là một cuộc thảm sát".
Một video hơn 4 phút của Zing tóm tắt về vụ bắn giết ở Gạc Ma có dòng chú thích "Gạc Ma 14/3/1988, cuộc thảm sát hèn hạ".
Tại buổi cầu siêu sáng 13/3, bà Phan Thị Lê, người có em trai là Phan Văn Sự hy sinh tại Gạc Ma, nói với báo Thanh Niên : "Mất mát nào cũng đau khổ nhưng sự hy sinh của Sự cho Tổ quốc cũng là niềm tự hào của gia đình".
Cựu chiến binh Nguyễn Văn Chương bày tỏ cảm xúc với VOA :
"Hôm nay tôi dự lễ cầu siêu đó, lễ tưởng nhớ đến 64 chiến sĩ ở đảo Gạc Ma. Đồng đội đã ngã xuống thì đối với bản thân phải nói là [im lặng] …cái này cảm động quá mình không nói được đâu".
Trưởng ban liên lạc bộ đội Trường Sa (thời kỳ 1984 -1988) tại TP.Đà Nẵng, ông Nguyễn Văn Tấn, cho Thanh Niên biết sau lễ cầu siêu, ngày 14/3, ban liên lạc có kế hoạc tổ chức buổi gặp mặt nhằm "ôn lại truyền thống của đơn vị, thăm hỏi động viên cán bộ chiến sĩ từng tham gia chiến dịch Chủ quyền 88 tại quần đảo Trường Sa".
Các nhà hoạt động hôm 13/3 tưởng nhớ các liệt sĩ trân Gạc Ma tại nghĩa trang Tây Tựu, Hà Nội
Cũng trong ngày 13/3, một nhóm 10 nhà hoạt động đã đặt vòng hoa và căng biểu ngữ tưởng niệm các liệt sĩ và sự kiện Gạc Ma tại nghĩa trang liệt sĩ Tây Tựu ở ngoại ô Hà Nội. Bà Nguyễn Thúy Hạnh, người tham gia cuộc tưởng niệm nói với VOA :
"Hôm nay, người phụ trách, trông nom ở nghĩa trang họ đề nghị chúng tôi không được căng biểu ngữ. Thế nhưng chúng tôi có giải thích với họ về việc cần thiết phải tưởng niệm, thì họ cũng đồng ý cho chúng tôi đứng gần nơi thắp hương. Và họ cũng không có sự ngăn cản quyết liệt mà họ chỉ đề nghị làm nhanh xong thôi".
Bà Hạnh cho biết thêm các nhà hoạt động vẫn có kế hoạch dâng hương, đặt vòng hoa tưởng niệm tại tượng đài Vua Lý Thái Tổ ở trung tâm Hà Nội đúng ngày 14/3. Cuộc tưởng niệm trước một ngày ở Tây Tựu, theo bà Hạnh, là để bảo đảm rằng các nhà hoạt động vẫn bày tỏ lòng biết ơn và tưởng nhớ đến các liệt sĩ trận Gạc Ma, đề phòng trường hợp "chính quyền ngăn cản" cuộc tưởng niệm vào đúng ngày.
Trong nhiều năm gần đây, Việt Nam chưa tổ chức lễ tưởng niệm chính thức cấp nhà nước về sự kiện tháng 3/1988 ở Trường Sa, cũng như về cuộc chiến tranh biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc nổ ra năm 1979. Việc này đã dẫn đến nhiều chỉ trích trong công chúng.
Hiện chưa có thông báo chính thức nào cho biết liệu nhà nước có tổ chức tưởng niệm 30 năm sự kiện Gạc Ma vào ngày 14/3 hay không.
Nhà hoạt động Nguyễn Thúy Hạnh nêu quan điểm nếu nhà nước không tưởng niệm :
"Hiện nay, Trung Quốc đang ngày càng áp đảo, lấn chiếm đất đai, biển đảo của ta, mà lại không tưởng nhớ đến sự kiện Gạc Ma, không tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ, thì đấy không những là thiếu sót, mà là một tội ác đối với dân tộc và đối với những người đã khuất, và cả đối với những người đang còn sống đây. Nhà cầm quyền nếu làm như thế thì nhân dân không thể chấp nhận được".
Khi được VOA hỏi nhà nước hay quân đội có nên tổ chức lễ tưởng niệm chính thức 30 năm trận Gạc Ma hay không, cựu chiến binh Nguyễn Văn Chương nói :
"Cái đó thì bây giờ tôi cũng không biết đâu".
Sau biến cố cách đây 30 năm, hiện nay, Gạc Ma được Trung Quốc xây dựng thành một đảo lớn "trông như một thành phố nổi", theo lời mô tả của một số phóng viên Việt Nam đã đến đảo Cô Lin, cách đó khoảng 3,5 hải lý.
********************
Hà Nội có 187 điểm đen về ô nhiễm môi trường (RFA, 13/03/2018)
Tổng cộng có 187 điểm đen về ô nhiễm môi trường tại Hà Nội. Thông tin vừa nêu được đưa ra tại buổi giao ban báo chí của Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội chiều ngày 13 tháng 3 năm 2018.
Xử nước hồ bị ô nhiễm ở Hà Nội, ảnh minh họa chụp trước đây. AFP
Phát biểu tại buổi giao ban, ông Lê Tuấn Định, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường Hà Nội cho biết, trong năm 2017 đã kiểm tra 2.161 cơ sở, phạt 588 cơ sở với tổng số tiền trên 16,5 tỷ đồng. Ngoài ra, sở cũng phát hiện 187 điểm đen về ô nhiễm môi trường tại 21 quận, huyện, thị xã.
Cũng theo ông Định, để giảm thiểu các nguồn khí thải gây ô nhiễm, thành phố Hà Nội thực hiện trồng hơn 500 ngàn cây xanh tính đến hiện nay.
Ngoài ra Hà Nội cũng phát động chiến dịch "Cánh đồng không đốt rơm rạ", kêu gọi người dân không đốt rơm rạ tại đồng mà sử dụng chế phẩm vi sinh xử lý rơm rạ tại đồng để làm phân bón hữu cơ.
Vị Phó giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường cũng cho biết Hà Nội đang thí điểm chương trình thay thế bếp than tổ ong (loại bếp sử dụng than đá gây ô nhiễm).