Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Không khống chế được dịch tả lợn Châu Phi dẫn đến nhiều hệ lụy (RFA, 21/06/2019)

Quản lý yếu và khó khăn

Báo cáo của Tổ chức Lương nông Quốc tế (FAO) hôm 30/5 cho thấy, Trung Quốc chỉ có hai điểm bùng phát dịch mới trong khi đó Việt Nam đến nay vẫn còn hàng chục điểm dịch mới và một số tái phát. Tính đến ngày 20 tháng 6 Việt Nam có tổng cộng 58/63 tỉnh thành có dịch. Tổng số lợn bị tiêu hủy là ít nhất 2 triệu 600 ngàn con. Mức này chiếm chừng 7% tổng đàn lợn trên cả nước.

dich1

Dịch tả lợn Châu Phi dẫn đến nhiều hệ lụy - Ảnh minh họa. AFP

Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam yêu cầu chính quyền địa phương các tỉnh thành, biên giới giám sát chặt chẽ các cửa khẩu, cảng biển…để ngăn chặn vận chuyển lợn và thịt lợn trái phép vào Việt Nam. Các địa phương cần thường xuyên tổ chức phun thuốc, khử trùng, vệ sinh môi trường ở những cơ sở chăn nuôi và sản xuất thịt heo. Tuy nhiên, dịch bệnh vẫn chưa được kiểm soát.

Một số yếu kém trong công tác kiểm soát dịch được nêu ra : thứ nhất do tốc độ phản ứng của chính quyền còn chậm trễ, thứ hai là do manh mún phân quyền cho địa phương quá nhiều trong khi thiếu chuyên môn, thứ ba chính sách đền bù chưa hợp lý khiến người chăn nuôi bán tháo bán chui heo bệnh và thậm chí trục lợi từ chính sách, thứ tư không có hệ thống thông tin quốc gia về quản lý dịch và điều cuối cùng là niềm tin và sự hợp tác giữa người dân và cơ quan chức năng còn thấp.

Phó giáo sư, tiến sĩ Phạm Nhật An, nguyên trưởng khoa truyền nhiễm bệnh viện Trung ương nói với chúng tôi rằng, dịch này có mặt ở nhiều nước và vấn đề phòng chống là một điều không hề đơn giản và đặc biệt là tại Việt Nam còn khó khăn hơn.

Tiến sĩ giải thích : "Là do việc giết mổ lợn ngoài những cơ sở có quy trình về mặt kỹ thuật, bảo đảm phòng dịch, đảm bảo vệ sinh theo tiêu chuẩn thì có nhiều cơ sở giết mổ mang tính cá lẻ tư nhân thì mình không kiểm soát hết được. Vì vậy đó là một trong những lý do nó dễ lây lan. Khi heo chết còn có hiện tượng lén mang heo đi vứt ngoài sông ngoài suối nên việc phòng chống này ngoài phía nhà nước thì cần những người liên quan đến chăn nuôi nữa".

Một chuyên gia từng làm việc trong lĩnh vực quản lý thú y không muốn nêu tên cho chúng tôi hay, dịch bệnh đã được biết trước và cũng có biện pháp ngăn chặn từ đầu nhưng vì phương thức chăn nuôi tại Việt Nam khiến khó khăn trong việc quản lý.

"Chăn nuôi tại Việt Nam manh mún, nằm rãi rác phân tán nên việc khống chế dịch bệnh phải nói là quá khó, các hộ chăn nuôi Việt Nam họ cứ se lẻ một vài con thì không ai có thể kiểm soát được hết cả, có heo chết thì người ta giết mổ thịt người ta bán nên kiểm soát không được. Nó không phải là chăn nuôi công nghiệp mà đó là kiểu chăn nuôi hộ gia đình, nuôi đủ các loại khác nhau nay thịt này mai thịt nọ, con nọ con kia nên không khống chế được, cơ quan quản lý họ cũng cố hết sức làm để khống chế nhưng không thể được. Mấy hộ nhỏ lẻ họ không quan tâm kiểm soát phòng dịch gì đâu".

Do đó, vị chuyên gia cho rằng không thể đổ lỗi tất cả do tình trạng quản lý không bám sát.

Chính phủ Việt Nam từng tiến hành một số cuộc họp tập trung chủ yếu vào công tác phòng chống dịch tả lợn Châu Phi. Cơ quan chức năng còn cho biết huy động lực lượng quân đội tham gia phòng chống dịch này.

Tiêu dùng giảm

Chúng tôi tìm hiểu nguyên nhân thực tế và đa số người dân và người buôn bán đều thừa nhận do dịch nên lượng tiêu thụ giảm đi.

"Từ khi có dịch bán chậm hơn anh ạ, nhiều khách mua cũng hỏi heo này nọ nhiều nhưng mình lấy heo có nguồn gốc rõ ràng nên khách quen họ mua cũng yên tâm".

dich2

Người dân vẫn tiêu thụ thịt heo. RFA

"Thụt nhiều doanh số lắm bởi vì người ta đưa lên mạng nhiều thông tin bậy bạ nên dân người ta sợ người ta không dám ăn đâu, đưa tin không đúng sự thật thì dân bị ảnh hưởng là nhiều, bình thường mỗi ngày chị bán 1 tạ rưỡi còn bây giờ bán cả ngày khoảng 50-70 kg thôi".

"Từ hôm dịch đến giờ mình bán ở đây có hàng ngàn người vẫn ăn chưa ai ra phàn nàn một tiếng nào hết chỉ có điều là bán chậm đi thôi, giảm đi khoảng 40% ví dụ bình thường ăn nữa kg giờ còn khoảng 2-3 lạng thôi".

Ngoài ra, những người dân buôn bán kinh doanh thịt heo đều khẳng định rằng, thịt heo họ lấy tại khu vực chợ đầu mối và có kiểm dịch thú y đàng hoàng mới dám mang về bán.

"Có chứ phải được kiểm dịch đàng hoàng chứ không kiểm dịch thú y đi kiểm tra là chết đó, ngày nào họ cũng đi kiểm tra. Mình lấy heo ở chợ đầu mối, đó là trung tâm cung cấp heo cho cả thành phố này chứ đâu dám đi lấy bậy bạ được. Nó có dấu kiểm dịch được in lên da heo vậy này và phải có dây đai kiểm dịch cục thú y như vậy nè".

"Chẳng hạn như khi lái heo họ đưa vô lò mổ, khi mổ ra là thú y đã kiểm dịch rồi, chở ra chợ đầu mối thì thú y kiểm dịch lần nữa ngay cửa chợ rồi mới đưa vô chợ đầu mối".

Tác động bất lợi đến chăn nuôi

Hôm 20/6, mạng báo Tuổi Trẻ loan tin về việc sáu tháng đầu năm, lượng thịt heo nhập khẩu về Việt Nam tăng gấp 4 lần so với cùng kỳ năm ngoái với giá trị lên tới hơn 23 triệu USD tăng đến 7 lần so với năm 2018.

Ông Nguyễn Văn Ngọc, phó chủ tịch hiệp hội Chăn nuôi Đông Nam Bộ, nói với tuổi trẻ rằng, việc mở cửa cho thịt lợn nhập khẩu tràn vào thị trường sẽ là một đòn giáng mạnh vào ngành chăn nuôi vốn đã bị nhiều thiệt hại do dịch bệnh và khó phục hồi phục khi thịt nhập chiếm lĩnh thị trường.

Trong khi đó các công ty kinh doanh thực phẩm tại thành phố Hồ Chí Minh nói với báo giới rằng, phần lớn thịt heo nhập về để bán cho các công ty đưa vào chế biến thực phẩm và bếp ăn công nghiệp, ít bán lẻ ra thị trường và nếu có thì cũng là thịt đặc sản hay thịt heo cao cấp.

AP dẫn dự báo của Rabobank là trong năm nay ngành sản xuất thịt lợn của Việt Nam sẽ giảm 10% so với năm ngoái.

Một chuyên gia điều phối tại Trung Tâm Ứng Cứu Khẩn Cấp Về Dịch Bệnh Động Vật Xuyên Biên Giới của FAO được AP dẫn lời rằng nhiều người chăn nuôi Việt Nam sẽ rơi sâu vào cảnh nghèo vì đợt dịch tả lợn Châu Phi lớn nhất lịch sử hiện nay.

******************

Việt Nam lên tiếng vụ hàng Trung Quốc ‘đội lốt’ hàng Việt Nam để né thuế quan Mỹ (VOA, 21/06/2019)

Ngày 20/6, trả li câu hi ca phóng viên nước ngoài v bin pháp ca Vit Nam trước thông tin cho rng thi gian qua xut hin tình trng hàng Trung Quc gn nhãn "Made in Vietnam" đ xut sang M, người phát ngôn B Ngoi giao Vit Nam Lê Th Thu Hng nói Việt Nam kiên quyết ngăn chn, x lý nghiêm vic ly danh nghĩa hàng Vit Nam.

hang1

Kết quả kiểm tra hàng tơ lụa Trung Quốc án nhãn hàng Việt Nam : không có thành phần silk (lụa).

Báo Người Lao đng trích li bà Hng nói : "Chính ph Vit Nam kiên quyết ngăn chn và s x lý nghiêm các hành vi gian ln thương mi, hàng hóa nước ngoài ly danh nghĩa hàng Việt Nam xut khu sang th trường khác".

"Như báo chí đã đưa tin, Tng cc Hi quan Vit Nam đang có nhng bước đi c th đ ngăn chn hành vi này, bo v sn xut trong nước", bà Hng nói thêm.

Vào đầu tháng này, các quan chc Vit Nam nói Trung Quc c tình dán mác "Made in Vietnam" lên hàng hóa của h đ tránh b áp thuế quan ca M, và yêu cu các cơ quan kim tra gt gao hơn vic chng nhn ngun gc xut x hàng hóa.

Hôm 21/6, báo Tuổi Tr loan tin rng Hi Doanh nghip hàng Vit Nam cht lượng cao cho biết đã lp tc tước quyn s dng nhãn hiu chng nhHàng Việt Nam cht lượng cao đối vi doanh nghip ASANZO sau bài báo điu tra ca Tui Tr v các mt hàng đin t gia dng thuc Tp đoàn Asanzo là hàng Trung Quc "đi lt" hàng Vit.

Trong một thông tin liên quan, trả li câu hi ca phóng viên v vic có tin công ty Apple ca M đang d đnh chuyn mt s b phn dây chuyn sn xut t Trung Quc sang mt s quc gia Đông Nam Á, trong đó có Vit Nam, bà Lê Th Thu Hng cho hay, hin chưa có thông tin nào về vic Apple có tha thun đi vi phía Vit Nam", theo Trang Công Thương.

Bà Hằng nhn mnh : "Phía Vit Nam hoan nghênh đu tư cũng như kinh doanh nước ngoài ti Vit Nam trên cơ s tôn trng đy đ quy đnh ca Vit Nam cũng như lut pháp quc tế".

***********************

Chuyên gia : ‘Việt Nam lèo lái giỏi trong thương chiến Trung – Mỹ’ (VOA, 20/06/2019)

Các chuyên gia quốc tế khen ngi Vit Nam biết tn dng ni lc, tiếp tc thu hút đu tư nước ngoài, và tranh thủ tham gia các hip đnh thương mi quc tế nên ít b nh hưởng trong cuc chiến thương mi M - Trung.

hang2

Từ trái sang : ông Xinquan Tu, ông Yasuyuki Todo, bà Deborah Elms, và ông Matthew Goodman ti cuc hi tho CSIS hôm 19/6/2019.

Hôm 19/6, tại mt cuc hi tho th đô Washington do Trung tâm Nghiên cu Chiến lược và Quc tế (CSIS) và T chc Xúc tiến Thương mi Nht Bn (JETRO) tổ chc, bà Deborah Elms, nhà sáng lp và là giám đc điu hành công ty nghiên cu Asian Trade Centre có tr s Singapore, phát biu rng cuc chiến thương mi gia Hoa Kỳ và Trung Quc đang nh hưởng c tiêu cc và tích cc đến các nước trong khu vực.

Bà nhận đnh rng Vit Nam là mt trong nhng nước Đông Nam Á biết lèo lái gii nht bng chính ni lc ca mình trong khi môi trường kinh doanh quc tế đang hn lon do tác đng ca cuc chiến.

"Tôi nghĩ Việt Nam đang lèo lái tt nht. Là vì h còn thu hút được nhiu đu tư t bên ngoài, mt lý do na là h thc hin các bước khá tt trong vic gia tăng n lc trong nước trước khi thương chiến xy ra".

Bà nói thêm rằng Vit Nam biết nhn thc vic phi vượt lên trên trong nhóm các nước trong Hip hi các quc gia Đông Nam Á (ASEAN) đ nm bt cơ hi thay vì dưới đáy các nước này.

"Bằng chng là Vit Nam đã ký kết Hip đnh Đi tác Toàn din và Tiến b xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và đang tiến ti ký kết Hip đnh thương mi T do vi EU (EVFTA) song song vi vic cng c nhng áp lc trong nước và thu hút đu tư t nước ngoài", bà Elms nói.

Đặc bit trong lĩnh vc năng lượng, Vit Nam đang hp tác cht ch vi Hoa Kỳ đ gii quyết vic thiếu ht ngun năng lượng cho phát trin kinh tế.

Ông Marc Knapper, Phó Trợ lý Ngoi trưởng Hoa Kỳ, nói ti cuc tho hi tho hôm 19/6.

"Tại Vit Nam, B Ngoi giao Hoa Kỳ và Cơ quan Phát trin Thương mi Quc tế ca Hoa Kỳ (USTDA) đang phi hp vi chính ph Vit Nam đ thc hin kế hoch phát trin năng lượng nhm thu hút đu tư tư nhân vào nước này".

Nhà ngoại giao Hoa Kỳ cho biết rng hai bên đang hp tác trong lĩnh vc năng lượng tái to thông qua thu hút đu tư tư nhân và đáp ng nhu cu ca nhiu doanh nghip hàng đu ca Hoa Kỳ đang mun m rng hot đng kinh doanh ti Vit Nam.

Ông Knapper cũng đề cp đến khon vin tr không hoàn lại ca USTDA trong vic h tr v mt pháp lý, k thut cho Tp đoàn Đin lc Vit Nam (EVN) s dng khí ga t nhiên hóa lng (LNG) đ đáp ng nhu cu năng lượng ca Vit Nam.

Ông Knapper xem việc hp tác trong lĩnh vc năng lượng vi Vit Nam, và cả Philippines, là mt ví d đin hình v cam kết lâu dài ca chính ph Hoa Kỳ đi vi khu vc Châu Á, cũng như tái khng đnh các chính sách ca Tng thng Donald Trump xem đây là khu vc có tm quan trng ln nht ca M, đng thi bác b nhng nhn định cho rng Hoa Kỳ đang thc hin chính sách "phân ly" khi nn kinh tế Châu Á.

Tại cuc hi tho xoay quanh ch đ : "Liu Hoa Kỳ có đang phân ly khi nn kinh tế Châu Á ?", dân biu gc Vit Stephanie Murphy, thành viên ca U ban Thương mi, Tài chính và Thuế v ca H vin Hoa Kỳ, đã lên tiếng lo ngi v các chính sách thương mi, kinh tế, đc bit là vic đánh thuế cao đi hàng hóa Trung Quc ca chính quyn Tng thng Donald Trump.

Bà Murphy nói :

"Tôi lo ngại rng các chính sách v TPP và thuế quan ca chính quyn Tng thng Trump đang làm suy yếu tính hiệu qu ca chính sách rng ln hơn đi vi Trung Quc, chúng ta phi đm bo c v an ninh và kinh tế".

hang3

Dân biểu Stephanie Murphy phát biu ti Trung tâm CSIS hôm 19/6/2019.

Bà Murphy, nữ dân biu ca bang Florida, người phn đi vic Tng thng Trump rút Hoa Kỳ ra khi Hip đnh Đi tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), đ xut rng Quc hi Hoa Kỳ cn tăng cường giám sát vic thc thi các chính sách thương mi, thuế quan ca Tng thng Trump.

Giáo sư Xinquan Tu thuc trường đi hc Kinh tế Thương mi Quc tế Bc Kinh, nhn đnh v cuc chiến thương mi M-Trung :

"Cuộc chiến thương mi này không đơn thun là vn đ thương mi, mà đó là mt chiến lược rng ln hơn nhm kìm ta Trung Quốc".

Giáo sư Tu nói thêm rng chưa biết bên nào thng cuc trong cuc chiến thương mi này nhưng mt kết qu khi đu cho thy các nước ASEAN, trong đó có Vit Nam, đang thay thế M, tr thành đi tác thương mi ln th hai ca Trung Quc trong 5 tháng đu năm 2019.

Published in Việt Nam