Thông Luận

Trần Thị Nga bị đánh đập và đe dọa giết chết trong trại giam Gia Trung (RFA, 18/08/2018)

Tin từ ông Lương Dân Lý cho biết, trong lần gọi điện thoại về nhà mới đây, bà Nga đã nói thật nhanh vào lúc cuối cuộc gọi để cho gia đình biết rằng biết trong thời gian qua, bà Nga liên tục bị đánh đập và bị dọa giết chết. Bên cạnh đó, rất nhiều thư từ của những người thương mến gởi vào trại thăm hỏi, thì bà Nga cũng không hề nhận được.

Bà Trần Thị Nga và hai con thơ trước khi bị bắt - Ảnh minh họa

Được biết mỗi tháng bà Nga được gọi điện thoại về nhà một lần. Mỗi lần chỉ có 5 phút và có quản giáo đứng bên cạnh kiểm soát.

Trong lần thăm nuôi vào cuối tháng 7/2018, ông Lý được bà Nga cho biết bà bị giam chung với nữ phạm nhân hình sự côn đồ nổi tiếng của trại, có biệt danh là Hải Hô. Hầu hết những tù nhân nữ đã chịu án ở trại Gia Trung, Gia Lai như bà Bùi Thị Minh Hằng, bà Cấn Thị Thêu… đều biết về nhân vật này.

Ông Lý cho biết rằng khi thấy gia đinh lo lắng, bà Nga đã trấn an, và nói rằng "chúng ko dám đánh chết em đâu, nên anh cứ yên tâm và cũng đừng làm gì để mọi người phải lo lắng quá cho em".

Trong cuộc trò chuyện nhanh với ông Lương Dân Lý vào ngày 18/8/2018, ông cho biết lý do bà Nga bị hành hạ như vậy, bởi bà tuyên bố không công nhận và mức án của tòa án nhà nước Việt Nam áp đặt cho bà. Thậm chí khi gia đình đến thăm nuôi, công an trại giam buộc bà phải bận áo tù mới cho gặp gia đình, bà đã nhất quyết từ chối và chấp nhận mọi sự trừng phạt.

Những người tù nhân lương tâm như bà Trần Thị Nga hay bà Cấn Thị Thêu, bà Bùi Thị Minh Hằng… luôn nhận được những tờ đánh giá – tức một cách theo dõi tư tưởng, đồng thời là một cách ghi nhận việc người có xin nhận tội để được khoan hồng hay không. Dĩ nhiên cách thức này luôn bị thất bại đối với những người phụ nữ có lý tưởng vì nhân quyền hay hoạt động tiến bộ xã hội. Việc thể hiện sự dứt khoát hay phản ứng trong các tờ khai đánh giá như vậy, cũng có thể khiến họ bị trừng phạt theo cách nào đó.

Việc sắp đặt để tù hình sự ở cùng phòng rồi kiếm cớ đánh đập, sách nhiễu không phải là chuyện cá biệt của bà Trần Thị Nga. Trước đây, các tù nhân lương tâm khác, ở các trại giam khác nhau, như Cấn Thị Thêu, Bùi Thị Minh Hằng, Đỗ Thị Minh Hạnh, Phạm Thanh Nghiên… cũng đều trãi qua tình trạng tồi tệ này. Cho thấy, cách hành xử này mang tính hệ thống chứ không phải là một hành động riêng biệt của riêng một trại.

Bên cạnh đó, nhiều lần trại giam đã ngăn không cho các con của bà Nga vào thăm mẹ, mà không có lý do nào. Chỉ đến khi gia đình và bạn bè phản ứng liên tục với trại giam thì các con của bà mới được cho vào gặp.

"Đó là những trò hành hạ, hay có thể gọi là trả thù rất bẩn thỉu mà cán bộ trại giam luôn nhắm vào chúng tôi (các tù nhân lương tâm) để gây khó khăn cho chúng tôi", bà Bùi Thị Minh Hằng, một người đã chịu án 3 năm tù giam ở trại Gia Trung, nhận định như vậy trong buổi nói chuyện ngày 18/8. Bà Hằng cũng nhấn mạnh rằng các giám thị phụ trách kiểm tra tình trạng trại giam phải chịu trách nhiệm về việc này vì đã để mặc cho việc tấn công tù nhân diễn ra. Bà Hằng cũng nêu tên một viên chức quản lý và kiểm tra ở trại Gia Trung có tên là Nguyễn Đình Ba, là người phải chịu trách nhiệm.

Ông Lương Dân Lý cho biết ông sẽ làm đơn khiếu nại với trại giam Gia Trung, cũng như gửi đơn lên Tổng cục 8, tức Tổng cục Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ Tư pháp (cũ) để xin giải quyết trường hợp của bà Nga.

Bà Cấn Thị Thêu, một người tranh đấu chống nạn cướp đất ở Hà Nội từng bị 20 tháng tù ở trại Gia Trung, Gia Lai, nói rằng theo kinh nghiệm của bà, việc bị khủng bố trong tù, cần nhất là lên tiếng cho gia đình được biết, cũng như phải tạo dư luận bên ngoài quan tâm về trường hợp của mình thì mới có hy vọng giảm thiểu được khó khăn.

"Phải bằng mọi cách phải truyền tin ra ngoài. Về mặt luật pháp của Nhà nước thì mình vẫn làm đơn để khiếu nại. Nhưng quan trọng nhất là mượn lực của trong và ngoài nước để đòi nơi giam giữ tôn trọng các nguyên tắc chung. Lần tôi tuyệt thực để phán đối sai trái tại trại Thanh Hóa (2015), bà con ở làng cũng đã tụ tập trước cổng trại biểu tình phản đối việc đàn áp tôi khiến nơi này phải thay đổi thái độ. Còn trường hợp của chị Trần Thị Nga, tôi nghĩ, việc tác động truyền thông bên ngoài đến mọi tầng lớp người Việt, các quốc gia, các cơ quan ngoại giao… là điều hết sức cần thiết lúc này", bà Cấn Thị Thêu nhận định.

Xin được nhắc lại, bà Trần Thị Nga là mẹ của hai đứa con nhỏ, sống tại Hà Nam. Bà bị tòa án của nơi này tuyên án 9 năm tù và 5 năm quản chế theo tội "Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam" quy định tại khoản 1 điều 88 bộ luật Hình sự.

Bà Trần Thị Nga (tên trên facebook là Thúy Nga) là một trong số các nhà hoạt động nữ nhiều lần bị đánh đập dã man, thậm chí bị vây đánh bằng gậy sắt đến gẫy chân tay. Ngày thường, bà và các con liên tục bị sách nhiễu bằng đủ hình thức và cấm cản các hoạt động. Năm 2017, bà từng được tổ chức Amnesty International vinh danh là một trong 6 phụ nữ can đảm của năm 2017.

Tuấn Khanh

***************

Tù nhân lương tâm Trần Thị Nga bị dọa đánh và giết (RFA, 18/08/2018)

Vào sáng ngày 18/8, tù nhân lương tâm Trần Thị Nga từ trại giam Gia Trung ở tỉnh Gia Lai, đã gọi điện về cho gia đình và cho biết chị đang bị dọa đánh, thậm chí dọa giết chết trong tù. Người phối ngẫu của chị Trần Thị Nga là ông Phan Văn Phong cho đài Á Châu Tự Do biết tin này vào chiều cùng ngày.

Nhà hoạt động nhân quyền Trần Thị Nga (giữa) tại phiên tòa phúc thẩm ở tỉnh Hà Nam hôm 22/12/2017 - AFP

"Sáng nay Nga gọi điện về nói đợt này chúng nó đánh nhiều lắm và chúng còn dọa giết. Nga chỉ nói vội được thế thôi vì nói nhiều nó cắt", ông Phan Văn Phong cho biết.

Theo ông Phong, chị Nga được phép gọi điện về nhà mỗi tháng một lần, mỗi lần 5 phút. Vì vậy chị không thể nói nhiều thông tin cụ thể với gia đình.

Ông Phong cho biết vào khoảng cuối tháng 7, chị Trần Thị Nga gọi điện báo cho gia đình biết trại giam sắp xếp cho chị ở chung với một phạm nhân khác là Hải hay còn gọi là Hải Hô.

Cựu tù nhân lương tâm Bùi Hằng, người đã từng bị giam giữ ở trại giam Gia Trung cho biết phạm nhân Hải Hô là người đã từng đe dọa bà ở trại giam Gia Trung. Bà Bùi Hằng nói với Đài Á Châu Tự Do :

"Tôi biết tên và mặt của phạm nhân mà trại đang sắp xếp giam giữ chung với chị Nga. Đó là Nguyễn Thị Hải hay còn gọi là Hải Hô, là một phụ nữ rất đầu gấu. Chính trại đã sắp xếp cô ta ở với tôi. Thời gian đầu cô ta tỏ ra thân thiện và nói với tôi nhiều bí mật nhưng một thời gian sau cô ta không lôi được thông tin gì từ tôi vì tôi rất cảnh giác, thì cô ta trở mặt. Cô ta lần lượt dọa đánh, dọa giết tôi".

Bà Bùi Hằng cho biết những hành động dọa đánh, giết và truy bức từ những phạm nhân khác đã khiến bà phải tuyệt thực để phản đối. Bà Hằng nói :

"Khi tôi ở đó họ cũng cho phạm nhân dọa đầu độc tôi bằng xianua, dọa đánh, giết tôi trước mặt quản giáo, và còn rất nhiều việc khác khiến tôi phải đập đầu và tuyệt thực suốt hai tháng trời. Gia đình ở bên ngoài không được thông tin, hình ảnh gì từ tôi. Trong giai đoạn đó họ cũng cắt cả điện thoại. Tôi đã phải đi cấp cứu vì đứng không vững mà gia đình cũng không biết".

Theo bà Bùi Hằng, những hành động tấn công, dọa đánh, dọa giết của những phạm nhân khác nhắm vào các tù chính trị ở trại Gia Trung chắc chắn phải có sự đồng ý của quản lý trại giam. Bà nói :

"Tất cả những việc này phải có cán bộ sắp xếp và bật đèn xanh chứ không phải tù nhân tự có những hành động đó. Khi sắp chúng tôi ở với ai có nghĩa là giám thị và quản giáo đã làm những điều này".

Đài Á Châu Tự Do đã tìm cách liên lạc với ban quản lý trại giam Gia Trung để tìm hiểu sự việc nhưng các cuộc gọi đều không có người trả lời.

Tù chính trị Trần Thị Nga là người bị kết án 9 năm tù vào ngày 25/7/2017 vì tội "Tuyên truyền chống nhà nước" theo điều 88 Bộ Luật Hình sự Việt Nam năm 1999.

Việc tù chính trị bị sắp xếp ở chung với các tù hình sự khác và bị đe doạ, bị đánh đập là điều không phải mới.

Tù nhân lương tâm, blogger Mẹ Nấm - Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, người đang thụ án tù 10 năm vì tội theo điều 88 Bộ Luật Hình sự, mới đây cũng phải tuyệt thực nhiều tuần để phản đối những hành xử tại trại giam đối với chị. Bà Nguyễn Thị Tuyết Lan, thân mẫu của blogger Mẹ Nấm cho biết blogger này đã bị ngược đãi, khủng bố, đe dọa đến mạng sống ở trại giam số 5, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hoá.

Cuộc tuyệt thực của blogger Mẹ Nấm bắt đầu từ ngày 6/7 và chỉ kết thúc vào ngày 23/7 sau khi đại diện đại sứ quán Hoa Kỳ đến trại giam thăm chị.

Cựu tù nhân lương tâm Bùi Hằng cho biết, trường hợp tương tự cũng xảy ra với bà vào tháng 10/2016 khi đại diện Đại sứ quán Mỹ vào thăm bà ở trại giam Gia Trung. Bà cho biết sau chuyến thăm, trại giam mới đáp ứng phần nào yêu cầu của bà và những ngược đãi, đe dọa đối với bà giảm hẳn.

Bà Bùi Hằng bị kết án 3 năm tù vì tội "gây mất trật tự công cộng" hồi năm 2014. Bà kết thúc án tù vào tháng 2/2017.

Bà Bùi Hằng cho biết, sau khi nghe nhưng thông tin đáng lo ngại về chị Trần Thị Nga, bà sẽ chuẩn bị những thông tin đầy đủ về các phạm nhân mà trại giam Gia Trung sắp xếp giam chung với tù chính trị để công khai cho mọi người biết.

Ông Phan Văn Phong cho biết, ông cũng sẽ chuẩn bị viết đơn gửi lên các cơ quan có thẩm quyền về tình hình của chị Trần Thị Nga ở trong tù.