Thông Luận

Việt Nam : Chấm dứt "khủng hoảng con tin" ở Mỹ Đức (RFI, 22/04/2017)

Một chỉ huy cảnh sát cảm ơn dân làng Đồng Tâm đã thả các con tin ngày 22/04/2017. REUTERS/Kham

Dân làng Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức ở ngoại thành Hà Nội, hôm nay 22/04/2017 đã trả tự do cho 19 cán bộ và cảnh sát cơ động bị giữ làm con tin từ một tuần qua, sau khi chủ tịch thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đến tận nơi để đối thoại. Các hãng tin AFP, Reuters và AP dẫn nguồn tin trong nước cho biết như trên.

Sau hai tiếng đồng hồ thương lượng hôm nay, người dân đã đồng ý thả toàn bộ con tin. Theo AP, trong một thông cáo do chủ tịch Nguyễn Đức Chung ký và được đọc trên loa phóng thanh, ông hứa sẽ không truy tố các dân làng có liên can đến cuộc khủng hoảng con tin, và những khiếu kiện của họ sẽ được giải quyết.

Reuters cho biết những con tin được thả đã bắt tay và ôm lấy dân làng, còn người dân thì vỗ tay hoan nghênh sau khi nghe những cam kết của ông Chung. Bản cam kết của chủ tịch thành phố được viết tay tại chỗ trên giấy học trò, có chữ ký của ông Nguyễn Đức Chung và những người chứng kiến gồm các đại biểu Quốc Hội Đỗ Văn Đương, Dương Trung Quốc, Lưu Bình Nhưỡng.

Các báo nhà nước đăng rất nhiều hình ảnh về sự kiện này, trong đó có tấm ảnh của VOV cho thấy trung đoàn phó cảnh sát cơ động Phạm Văn Trung chắp tay cám ơn người dân, sau khi vào nhà văn hóa thôn Hoành đón các cán bộ, cảnh sát vừa được thả.

Dân làng Đồng Tâm cách Hà Nội 40 km tuần trước đã bắt giữ 38 cảnh sát cơ động và cán bộ, sau khi bốn người dân bị bắt trong vụ cưỡng chế đất để giao cho tập đoàn Viettel - mà theo chính quyền là đất quốc phòng, còn người dân khẳng định là đất nông nghiệp.

Lo sợ công an sẽ tấn công để giải cứu con tin, dân làng đã dùng cây gỗ, bao cát, gạch… để rào chắn. Để tỏ thiện chí, cho đến hôm qua, đã có 19 cảnh sát và cán bộ bị bắt được trả tự do ; đổi lại phía chính quyền cũng phóng thích bốn dân làng bị tạm giữ.

AFP nhận xét, việc dân bắt giữ công an là sự kiện chưa từng thấy tại Việt Nam. Quy định đất đai là sở hữu toàn dân đã khiến xảy ra nhiều vụ cưỡng chế đất, gây phẫn nộ trong dân chúng. Trường hợp ông Đoàn Văn Vươn năm 2012 đã dùng vũ khí tự tạo chống lại đoàn cưỡng chế đã trở thành biểu tượng cho sự bất bình ngày càng tăng về vấn đề này.

Thụy My

**********************

Mỹ Đức : Chủ tịch Hà Nội kêu gọi thả con tin, hứa thanh tra toàn diện đất Đồng Tâm (RFI, 21/04/2017)

Lối vào thôn Hoành, xã Đồng Tâm, Mỹ Đức bị dân đổ cát phong tỏa. REUTERS/Stringer

Chủ tịch thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung hôm qua 20/04/2017 kêu gọi dân làng Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức trả tự do cho 20 cảnh sát cơ động và cán bộ bị bắt giữ từ tuần trước, trong vụ cưỡng chế đất tại đây. Người dân hôm nay đã thả thêm một người là trưởng ban tuyên giáo huyện, hiện chỉ còn 19 con tin. Chính quyền hứa hẹn sẽ thanh tra toàn diện đất ở Đồng Tâm trong vòng 45 ngày.

Ông Nguyễn Đức Chung, chủ tịch thành phố hôm qua đã đến trụ sở huyện Mỹ Đức để tiếp xúc với người dân, nhưng 100 dân làng được mời đã không đến với lý do nhận được giấy mời quá trễ. Reuters cho biết dân làng sợ rằng nếu đến theo lời mời sẽ bị bắt.

Cùng với Reuters, các hãng tin AP và AFP đều đưa tin về sự kiện này. AP dẫn nguồn tin báo trong nước cho hay ông Nguyễn Đức Chung khẳng định sẽ không sử dụng vũ lực để đàn áp. Ông kêu gọi dân làng dỡ bỏ các chướng ngại vật, và sớm trả tự do cho các con tin, nói rằng các cảnh sát trẻ tuổi này cũng như con em của họ. Tuyên bố sẵn sàng đối thoại với người dân, chủ tịch Hà Nội cũng ghi nhận là các cảnh sát và cán bộ bị bắt đều được đối xử tử tế.

Reuters cũng dẫn nguồn tin trong nước, cho biết chính quyền thủ đô Hà Nội hứa hẹn sẽ thanh tra toàn diện đất đai ở xã Đồng Tâm, sau 45 ngày sẽ có kết luận.

Dân làng Đồng Tâm, cụ thể là ở thôn Hoành đã bắt giữ 38 cảnh sát cơ động và cán bộ, giam tại nhà văn hóa thôn nhưng sau đó đã thả 18 người để tỏ thiện chí. Ông Đặng Văn Cảnh, trưởng ban tuyên giáo huyện là người được thả hôm nay xác nhận được chăm sóc đúng mực, không bị đe dọa hay đánh đập.

Phía chính quyền cũng trả tự do cho bốn dân làng bị bắt, và hủy bỏ quyết định tạm giữ đối với ông Lê Đình Kình, 82 tuổi. Ông Nguyễn Đức Chung nói có thể sẽ đối thoại với người dân vào sáng mai 22/4, cam kết không có đối tượng xã hội đen nào quấy nhiễu bà con.

Theo báo chí Việt Nam, chiều hôm nay đại diện người dân Đồng Tâm đã gởi tâm thư cho chủ tịch thành phố Hà Nội, mong muốn không bị truy cứu hình sự và đưa ra 8 đề nghị. Đó là : không tuyên truyền trên loa đài của huyện đất Đồng Sênh là đất quốc phòng và Viettel không xây dựng gì khi chưa làm rõ trắng đen. Công an không về trấn áp, cho điều tra những ai đã bắt người sai trái ; ghi nhận rằng dân làng đã đối xử tốt với con tin, và yêu cầu chủ tịch thành phố trực tiếp xử lý toàn bộ.

AFP ghi nhận, có rất ít báo đài chính thức dám đưa tin đầy đủ về trường hợp chưa từng xảy ra tại Việt Nam, tuy nhiên vụ Đồng Tâm, Mỹ Đức đã được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội. Hãng tin Pháp nhắc lại vụ Đoàn Văn Vươn và Đặng Ngọc Viết trước đây cũng xuất phát từ việc bị cưỡng chế đất đai.

Cư dân mạng cho biết, thôn Hoành ở xã Đồng Tâm hiện vẫn không có internet và điện thoại. Khi ông Nguyễn Đức Chung về huyện Mỹ Đức hôm qua, người dân đã có thể liên lạc nhưng khi chủ tịch thành phố đi thì mạng lại bị cắt. Dân làng đang trong cảnh cô lập, suốt bảy ngày qua phải tự cung tự cấp thực phẩm, ốm đau phải tự chữa vì không có thuốc men.

Thụy My

*********************

Không truy cứu trách nhiệm hình sự người dân xã Đồng Tâm (Dân Trí, 22/04/2017)

Buổi đối thoại, bàn giao 19 chiến sĩ cảnh sát cơ động kết thúc với lời cam kết của Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung : Sẽ không truy cứu trách nhiệm hình sự người dân xã Đồng Tâm trong việc giữ người trái pháp luật.

Sau nhiều ngày chờ đợi, hơn 10g sáng ngày 22/4, ông Nguyễn Đức Chung - Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội - cùng nhiều cán bộ Trung ương đã về xã Đồng Tâm đối thoại với 50 người dân. Đến gần 13h, buổi đối thoại kết thúc.

Người dân xã Đồng Tâm thu dọn cát đá đổ chắn lối ra vào ngõ xóm

Sau buổi đối thoại, ông Nguyễn Đức Chung cùng đoàn công tác tiến ra Nhà văn hóa thôn Hoành thăm 19 chiến sĩ cảnh sát cơ động bị người dân xã Đồng Tâm giữ cách đây một tuần.

Thời gian làm việc của ông Chung tại Nhà văn hóa thôn Hoành diễn ra khá căng thẳng trong sự chờ đợi của hàng nghìn người dân bên ngoài Nhà văn hóa. Hàng nghìn người dân Đồng Tâm với mong muốn những hành vi bột phát của mình trong tuần qua sớm được giải quyết ngay trong ngày hôm nay và những chiến sĩ cũng sẽ được đưa về với gia đình.

Các chiến sĩ Cảnh sát cơ động chờ đợi kết quả buổi làm việc giữa lãnh đạo Thành phố với người dân Đồng Tâm (Ảnh : Tiến Nguyên)

Đến gần 15g, tại Nhà văn hóa xã thôn Hoành, bà Nguyễn Thị Lan – Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm đọc bản cam kết của Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung về việc giải quyết các vấn đề ở Đồng Tâm. Bản cam kết nêu rõ không truy cứu trách nhiệm hình sự người dân Đồng Tâm trong việc giữ cán bộ, chiến sĩ cảnh sát cơ động 1 tuần trong Nhà văn hóa xã Đồng Tâm. Ngoài ra, ông Chung còn cam kết sẽ trực tiếp đảm bảo đúng quyền lợi cho người dân Đồng Tâm sau khi xác định diện tích đất tranh chấp là quốc phòng hay nông nghiệp.

Bản cam kết của Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung về việc giải quyết các vấn đề ở Đồng Tâm.

Với bản cam kết này, 19 chiến sĩ cảnh sát cơ động bị giữ trong Nhà văn hóa đã được về với gia đình. Hàng nghìn người dân vỗ tay vui mừng trước kết quả tốt đẹp của buổi làm việc.

Quang Phong - Tiến Nguyên

**********************

Nông dân Đồng Tâm thả tất cả cán bộ, công an bị cầm giữ (RFA, 22/04/2017)

Chủ tịch thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đã có mặt bên trong hội trường UBND xã Đồng Tâm sáng thứ Bảy 22/4/2017 để bắt đầu đối thoại với người dân. Courtesy of VTC online

Ngay sau cuộc đối thoại với người dân Đồng Tâm, Chủ tịch thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đã được đưa tới Nhà văn hóa thôn Hoành, nơi người dân đang cầm giữ 19 cán bộ, chiến sĩ công an. Tại đây hai bên ký biên bản bàn giao người.

Trong khi đại diện hai bên lập biên bản bàn giao người, Chủ tịch Nguyễn Đức Chung đã vào trong Nhà văn hóa thôn thăm các chiến sĩ đang bị giữ.

Trước đó, trong cuộc đối thoại với đại diện của người dân Đồng Tâm, ông Chung ngỏ lời cám ơn bà con đã đối xử tử tế với các cán bộ chiến sĩ trong tuần lễ vừa qua, và để nghị hãy thả hết các cán bộ, chiến sĩ công an và cảnh sát cơ động còn đang bị cầm giữ :

"Hôm nay bà con đã nhận thức được việc bắt giữ người là trái pháp luật. Tôi tin sau cuộc đối thoại này, bà con sẽ thả nốt những người đang bị giam giữ còn lại".

Lán trại được dựng tạm trong sân nhà văn hóa thôn Hoành để làm nơi lập biên bản thả người. Courtesy of Dantri online

Cùng với đề nghị thả người, Chủ tịch thành phố Hà Nội hứa sẽ tiếp tục đối thoại để giải quyết các bức xúc của người dân, và hứa sẽ giải quyết vụ tranh chấp này một cách công tâm. Ông nói :

"Tôi xin cảm ơn sự chân thành của các cụ ; cảm ơn tất cả các cụ, các ông, các bà... đã cộng tác với tôi. Tôi hứa với các cụ, tôi sẽ là người chỉ đạo để làm sao giải quyết những vấn đề một cách công tâm, công bằng nhất. Quan điểm nhất quán của Thành ủy, Trung ương là kiên trì đối thoại với bà con".

Như vậy là sau một tuần lễ bị bắt giữ từ hôm xảy ra vụ cưỡng chế đất 15/4, tất cả 38 cán bộ, công an và cảnh sát cơ động đã được người dân Đồng Tâm thả ra.

************************

Dân Đồng Tâm muốn Chủ tịch Hà Nội xuống tận nơi đối thoại (RFA, 21/04/2017)

Người dân đặt chướng ngại vật trên một con đường vào xã Đồng Tâm. Ảnh chụp hôm 21/4/2017. RFA photo

Vụ Đồng Tâm tiếp tục thu hút sự quan tâm của nhiều người cả trong và ngoài nước ; nhất là vào chiều ngày 20 tháng Tư, chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội- Nguyễn Đức Chung không về xã Đồng Tâm để đối thoại trực tiếp với người dân mà chỉ đến huyện Mỹ Đức và làm việc với một số cán bộ ủy ban nhân dân xã.

Phải lắng nghe dân

Đối thoại là phương sách mà những người quan tâm vụ việc Đồng Tâm mong mỏi. Đây cũng là nguyện vọng của dân làng Đồng Tâm.

Tuy nhiên cách làm của phía chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung gửi giấy mời đại diện người dân lên huyện làm việc không được dân làng Đồng Tâm chấp nhận cho dù thành phố chuẩn bị sẵn 3 xe xuống nói để chở đại diện dân đi gặp chủ tịch thành phố.

Như vậy cuộc đối thoại được nhiều người mong chờ không thể xảy ra vào ngày 20 tháng 4. Kết thúc cuộc làm việc với cán bộ xã, ông chủ tịch thành phố Nguyễn Đức Chung cho biết sẽ có cuộc gặp khác với dân làng Đồng Tâm.

Luật sư Trần Vũ Hải, người vừa qua có về làng Đồng Tâm, nhận định :

Có thể ông Chung quyết định đến nhưng chuẩn bị chưa kỹ, chưa thỏa thuận với người dân về địa điểm. Người dân mời đến xã thì ông chủ tịch huyện mới đến huyện. Theo tôi thì đợi ngày mai trả lời vì ông có tuyên bố rằng có thể ngày mau hay ngày kia ông sẽ đến trực tiếp. Trước mắt theo tôi là như vậy.

Một người từng kiên quyết giữ đất và có biện pháp chặn đoàn cưỡng chế bằng súng hoa cải và bình ga tự chế để rồi phải đi tù ; nhưng cuối cùng giữ được đầm nuôi thủy sản, ông Đoàn Văn Vươn, ở Tiên Lãng, Hải Phòng có nhận định về lý do cuộc họp không thành :

Ông Chung không xuống trực tiếp gặp người dân, ngồi trên Ủy Ban Nhân Dân huyện Mỹ Đức mà cho người dân đại diện lên thì tôi cho rằng việc dân không thích là có căn cứ. Người ta muốn ông xuống tận nơi để lắng nghe dân phản ảnh và tận mắt nhìn thấy sự kiện đó, như thế thì mới thể hiện được cái thiện chí. Theo tôi nếu như chính quyền có thiện chí thì nó rất đơn giản. Không hợp tác, không đối thoại, một mực làm theo ý mình, nguyên nhân tạo ra bức xúc này không ai khác chính là chính quyền. Khẩn cấp tháo gỡ việc này thì chính quyền phải thiện chí. Người dân ở xã Đồng Tâm huyện Mỹ Đức bây giờ người dân đang chở cấp trung ương vào giải quyết. Mâu thuẫn lợi ích mà, chuyện bùng phát chỗ này thành điểm nóng rồi lại lan truyền ra chỗ khác nó trở thành vô cùng tai hạ cho một thể chế.

Nhà báo kiêm nhà hoạt động dân chủ Nguyễn Khắc Toàn ở Hà Nội cùng có ý kiến về cách làm của ông chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung trong chiều ngày 20 tháng tư về vụ Đồng Tâm :

Chọn trụ sở Ủy Ban Nhân Dân huyện Mỹ Đức và yêu cầu thôn Hoành chọn ra 10 người để công khai đối thoại với ông ta trên trụ sở huyện. Việc này làm tôi đánh giá ông Nguyễn Đức Chung rất kém. Mấy năm trước bản thân ông ta xông xáo vào những hang ở của bọn tội phạm để thuyết phục những đối tượng hình sự ra đầu hàng chính phủ. Những điểm nóng ấy còn lớn hơn Đồn Tâm vì sẵn sàng tấn công bắt Nguyễn Đức Chung làm con tin.

Nhưng trong sự kiện Đồng Tâm này thì con gái cụ Lê Đình Kình (bị bắt) đã thông tin trên mạng và qua những luật sư trung gian là khi đón ông Nguyễn Đức Chung thì sẽ huy động dân trong xã đứng hai bên đường chào đón ông. Nhưng ông ta đã tránh né người dân, đã chọn một địa điểm an toàn hơn. Đâu là bản lĩnh một người từng là giám đốc công an thành phố ? Ông Nguyễn Đức Chung vừa quan cách vừa ngại cho tính mạng và sự an toàn của mình.

Vì sao không xuống gặp dân ?

Không thực lòng với dân là khẳng định của blogger Nguyễn Lân Thắng khi nói về ông chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân Nguyễn Đức Chung :

Ông phải đến đấy bởi vì với vai trò chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân thanh phố Hà Nội thì việc xảy ra trên địa bàn thì ông buộc phải có mặt giải quyết. Có lẽ ông cũng thừa hiểu rằng nêu như ngời trên huyện thì người dân cũng không lên đâu, chứ còn nếu có sự thực tâm có sự thành tâm muốn lắng nghe, tôi nhấn mạnh là lắng nghe chứ chưa phải là giải quyết bất cứ vấn đề gì của Đồng Tâm, thì hoàn toàn ông Chung có thể đàng hoàng đi vào xã Đồng Tâm, ngồi xuống nói chuyện với dân.

Thất vọng, càng không tin tưởng nữa, là cảm nghĩ của dân oan Nguyễn Thị Huyền mà chuyện Đồng Tâm làm chị nhớ đến vụ tranh chấp đất của chị và bà con ở Hải Phòng khi trước :

Đất của Đồng Tâm này cũng y hệt như đất của chúng em, tức là lấy đất của dân giao cho quân đội trái pháp luật. Một trăm phần trăm thành phố không bao giờ giải quyết cho dân đâu. Bởi vì chúng em đã trải qua việc này rồi và trong quá trình đó chúng chỉ ép dân, chỉ lừa dối dân rất nhiều lần. Thực ra nếu bây giờ đứng ra giải quyết cho dân thì rất nhiều vụ bê bối khác kèm theo. Ở đây em khẳng định 100% là các ông cố tình lẩn tránh. Nhân dân tới người ta sẽ tóm gọn một mớ và những người đó sẽ lần lượt vào tù như em.

Còn đối với ông Đoàn Văn Vươn, vụ bắt giữ con tin ở thôn Hoành, xã Đồng Tâm, nhằm phản đối việc cưỡng chế đất không minh bạch, nếu lúc này không được giải quyết ‘thấu tình, đạt lý’ thì sẽ có cơ lây lan nguy hiểm khi quá nhiều hồ sơ kiện tụng đất đai cá nhân hay tập thể vẫn không được xử lý.

Thanh Trúc, phóng viên RFA