 | Tổng quan: | 3709285 |
Tối 30 tháng 10, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban 4) chính thức ra mắt tại Hà Nội sau gần 1 tháng có quyết định thành lập.
Các công nhân đang làm việc trong Công ty xuất nhập khẩu hải sản Khánh Súng, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng - AFP
Kỳ vọng nào dành cho Ban 4 đối với sự phát triển kinh tế tư nhân nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung theo nghị quyết phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ?
Tiến sĩ kinh tế Lê Đăng Doanh, hiện là thành viên Ủy ban Chính sách Phát triển của Liên hiệp quốc, từ Hà Nội nói với RFA về quan điểm của ông đối với việc thành lập Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân
"Đối với tôi đó là một nỗ lực, một ghi nhận đáng ghi nhận. Nó thể hiện sự quan tâm của Thủ tướng, Chính phủ muốn lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của những người đại diện cho kinh tế tư nhân, muốn lắng nghe những ý kiến, kiến nghị để cải thiện tình hình, môi trường kinh doanh và các điều kiện kinh doanh".
Ban gồm 6 người, là những người được mô tả là người đứng đầu các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước, có nhiệm vụ nghiên cứu và tư vấn, đề xuất việc cải cách cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính liên quan đến phát triển kinh tế tư nhân.
Với sự tham gia của các doanh nhân có tiếng tại Việt Nam như ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin VN, Phó chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính ở vai trò Trưởng ban, ông Don Lam - Tổng giám đốc Tập đoàn VinaCapital, Phó chủ tịch Hội đồng Nghị sự Toàn cầu về ASEAN, Diễn đàn kinh tế thế giới làm Phó Trưởng ban, Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân được đánh giá là có sự khác biệt rất quan trọng.
Theo phân tích của Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, từ lâu nay, rất nhiều chuyên gia kinh tế đã nghiên cứu thực tiễn và thấy rõ khó khăn của kinh tế tư nhân. Họ đã có những kiến nghị, đề nghị cải thiện về môi trường kinh doanh như cắt giảm những giấy phép con, điều kiện kinh doanh.
"Kiến nghị đó cho đến nay, việc chuyển biến thực tế kể cả nỗ lực lớn của Thủ tướng, Chính phủ cũng chưa đem lại một cái sự chuyển biến gì rõ nét. Cho nên Thủ tướng, Chính phủ có đề nghị đích thân những người đại diện cho doanh nghiệp tư nhân, bản thân kinh doanh có ý kiến nêu lên và xem có thể thực hiện để tình hình tốt hơn không ?".
Do đó, theo ông, việc thành lập Ban 4 có thể xem như là một mô hình giúp cho chính phủ nghe và hiểu thêm những mong muốn của doanh nghiệp tư nhân.
Ông cho rằng điều này hứa hẹn sẽ mang đến những quyền lợi tích cực cho kinh tế tư nhân Việt Nam nói riêng và kinh tế thị trường Việt Nam nói chung.
Cùng có nhận định này là ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế Phòng Thương mại - Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nói với báo giới rằng điều này chứng tỏ vị trí và vai trò của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đã và đang có những thay đổi lớn.
Một vấn đề khác cũng được lưu ý là Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân được chính thức thành lập khoảng 4 tháng sau khi Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng vào ngày 3 tháng 6, 2017 ký quyết định ban hành Nghị quyết 10-NQ/TW về "Phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa".
Trước đây, khi bình luận về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với RFA, Tiến sĩ Ngô Trí Long từng nhận định "đấy là một cái vòng lẩn quẩn mà kinh tế Việt Nam và Đảng cộng sản Việt Nam đang chạy quanh hơn thập kỷ nay để đi tìm một nét đặc thù, một nét riêng nào đó".
"Trên thế giới không có một đất nước nào mà dựa vào nền kinh tế doanh nghiệp nhà nước mà phát triển một cách có hiệu quả cả. Nếu vẫn còn tư tưởng, suy nghĩ như vậy thì tôi nghĩ khó có thể để cho nền kinh tế phát triển có hiệu quả và khả năng tụt hậu ngày càng rõ".
Nghị quyết 10-NQ/TW được đưa ra sau Hội nghị trung ương 5, nêu rõ những giải pháp để hoàn thiện cơ chế, chính sách nhất quán, tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh an toàn, bãi bỏ các rào cản, quy định điều kiện kinh doanh không cần thiết, thúc đẩy cạnh tranh bình đẳng...
Ý kiến của Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho rằng Việt Nam đang có quá nhiều các doanh nghiệp nhà nước lớn kinh doanh vào các lĩnh vực có tính chất thương mại. Theo ông, nhà nước nên tập trung vào những việc có hiệu quả và cần thiết. Còn các lĩnh vực thuần tùy thương mại thì nhà nước nên thoái vốn để tư nhân hoạt động.
"Việt Nam làm thì sẽ giảm bớt tham nhũng, quan liêu và các chi phí cho doanh nghiệp. Theo tôi các điều ấy rất là quan trọng".
Ông Trương Gia Bình, Trưởng ban của Ban 4, trong buổi ra mắt vào tối 30 tháng 10 phát biểu rằng trước mắt sẽ chọn ba lĩnh vực ưu tiên là nông nghiệp, du lịch và công nghệ thông tin. Ông Bình đặt kỳ vọng vào vai trò đóng góp của kinh tế tư nhân "từ 40% GDP hiện nay lên 60%".
Đáp lại niềm kỳ vọng này, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh tin rằng sẽ có những thay đổi tích cực liên quan đến sự phát triển của nền kinh tế chung.
"Nếu kinh tế tư nhân phát triển thì có thể nguồn thu của ngân sách tăng lên và điều đó sẽ đóng góp vào việc giảm bớt bội chi ngân sách và nợ công".
Chuyên kinh tế tài chính Bùi Kiến Thành tuy nhìn nhận đây là "một quyết định đúng đắn và cần thiết dù khá chậm so với nhu cầu phát triển kinh tế" nhưng ông cũng đưa ra quan ngại về việc nên làm thế nào để có sự công bằng về vai trò và tiếng nói của tất cả doanh nghiệp lớn, vừa và nhỏ.
Đây cũng chính là một thực tế mà Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói rằng cần phải có sự xem xét lại để có sự cạnh tranh công bằng và lành mạnh.
"Đã có sự phát hiện là có những doanh nghiệp có thể sử dụng đến 100 lao động nhưng họ vẫn nói là hộ kinh tế gia đình nhỏ, không muốn đóng thuế 20% như Luật Doanh nghiệp. Đó là 1 vấn đề cần phải xem xét và xử lý để các doanh nghiệp cạnh tranh công bằng và bình đẳng hơn. Bởi những doanh nghiệp này hiện nay đang cạnh tranh không lành mạnh với những doanh nghiệp có đăng ký kinh doanh, là một bất lợi cho sự tiến bộ của kinh tế tư nhân".
Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) hồi cuối tháng 9 năm nay đưa ra báo cáo cho thấy Việt Nam xếp hạng 60/138 nền kinh tế, so với vị trí 56/140 của năm 2015, tụt 4 hạng trên Báo cáo Năng lực Cạnh tranh Toàn cầu 2016-2017.
Do đó, qua phát biểu của những chuyên gia kinh tế cũng như những người có vị trí chủ đạo của Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân có thể thấy sự kỳ vọng của họ vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam khi kinh tế tư nhân thật sự được Thủ tướng, Chính phủ quan tâm.
Cát Linh
*******************
Thặng dư mậu dịch của Việt Nam năm 2017 (RFA, 31/10/2017)
Thặng dư mậu dịch trong 10 tháng từ đầu năm đến nay của Việt Nam ở mức một tỉ 230 triệu đô la Mỹ.
Một dây chuyền sản xuất tại Công ty May 10 ở Hà Nội chụp hôm 20/10/2015. AFP
Thông tin này được Tổng cục Hải quan Việt Nam đưa ra. Theo đó tổng giá trị xuất nhập khẩu trong 10 tháng qua của Việt Nam đạt hơn là 346 tỉ đô la Mỹ, trong đó xuất khẩu là 173 tỉ 720 triệu đô la Mỹ và nhập khẩu là 172 tỉ 490 triệu đô la Mỹ. Xuất khẩu tăng 20,7% và nhập khẩu tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái.
Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam gồm điện thoại, hàng may mặc, vải sợi, máy tính, thiết bị điện tử, trong đó điện thoại là rất quan trọng, chiếm trị giá 36 tỉ 540 triệu đô la Mỹ, tăng đến 28,8%.
Giá trị xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp như rau quả của Việt Nam cũng tăng đến 41,2% so với năm ngoái, theo số liệu của Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn.
Ngoài ra Việt Nam còn xuất khẩu các loại phụ tùng máy móc, đồ gỗ, hải sản, cà phê, dầu thô.
Ngược lại Việt Nam cũng nhập khẩu điện thoại, máy tính, vải sợi, quần áo, giày dép, thép, kim loại, các sản phẩm dầu, hóa chất.
******************
Du khách ngoại quốc có an toàn ở Việt Nam ? (VOA, 31/10/2017)
Ngành du lịch Việt Nam trong năm 2017 lại khởi sắc và phát triển mạnh. Theo các số liệu của Cục thống kê Việt Nam, lượng du khách nước ngoài trong nửa năm đầu tăng hơn 30%, đa số đến từ Châu Á. Riêng du khách Trung Quốc tới Việt Nam tăng gần gấp đôi. Báo Xinhua của nhà nước Trung Quốc hôm 30/10/17 tường thuật rằng tính cho tới tháng 10, Việt Nam đã tiếp đón hơn 3 triệu 200.000 khách du lịch Trung Quốc, tăng 45,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ảnh tư liệu - Tính từ đầu năm cho tới hết tháng 10/2017, Việt Nam đã đón hơn 10 triệu lượt khách du lịch quốc tế, tăng hơn 28% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo các số liệu của Tổng Cục Du Lịch Việt Nam, lượng khách quốc tế tới Việt Nam trong tháng 10 năm nay lên tới 1.024.899 lượt, tăng 5% so với tháng trước và tăng 24,7% so với cùng kỳ năm 2016. Tính chung 10 tháng năm 2017, ước đạt 10.473.230 lượt khách, tăng 28,1% so với cùng kỳ năm ngoái.
Nhưng liệu du khách nước ngoài có an toàn ở Việt Nam ? Gần đây, một số vụ tấn công nhắm vào du khách nước ngoài được báo chí quốc tế chú ý tường trình, đã khiến một số người đặt nghi vấn về sự an toàn của khách du lịch tại Việt Nam.
Bác sĩ Nguyễn, từ Việt Nam du lịch một vòng các nước Bắc Mỹ, cho rằng nói chung, Việt Nam vẫn là một điểm đến an toàn dù ông thừa nhận đã xảy ra một vài cuộc tấn công lẻ tẻ nhắm vào người nước ngoài. Tuy nhiên trong khi vấn đề an toàn cá nhân, theo ông, không phải là vấn đề, du khách nước ngoài cần chú ý tới an toàn thực phẩm và an toàn giao thông.
Tại thời điểm cuối tháng 10, ngành du lịch Việt Nam đã đón gần 10,5 triệu khách nước ngoài, tăng 28,1% so với cùng kỳ năm ngoái, và đang trên đà đạt được chỉ tiêu là thu hút 13 triệu du khách nước ngoài tới thăm Việt Nam trong năm nay, trong số đó có 4 triệu du khách Trung Quốc. Để đạt mục tiêu này, Việt Nam đã tăng cường các chương trình quảng cáo tại các thành phố lớn bên Trung Quốc để quảng bá các địa điểm du lịch ăn khách ở Việt Nam.
Một khách du lịch từ Việt Nam ghé ngang qua thủ đô Washington trong một chuyến du hành quanh các nước Bắc Mỹ, Bác sĩ Nguyễn, thừa nhận là có những vụ tấn công nhắm vào khách du lịch nước ngoài, nhưng ông nói đây chỉ là các cuộc tấn công ‘lẻ tẻ’ và so với nhiều nước khác, Việt Nam vẫn an toàn đối với du khách nước ngoài.
Bác sĩ Nguyễn nói :
"Điều đầu tiên mà du khách ngoại quốc đến Việt Nam thì họ cảm thấy an toàn bởi vì họ không lo tới vấn đề khủng bố ; thứ hai có những trường hợp lẻ tẻ bị mất tích, tai nạn hay là bị cướp, bị kẻ xấu trấn lột, cướp dây chuyền hay cướp bóp này kia, thì chuyện đó có xảy ra chứ không phải không, nhưng theo tôi biết, những trường hợp du khách ngoại quốc mà bị làm phiền như thế thì công an Việt Nam họ rất nhanh chóng tìm ra thủ phạm".
Bác sĩ Nguyễn nói có nhiều trường hợp, công an đã tìm ra thủ phạm nội trong 12 hoặc 24 giờ, và đòi kẻ cắp trả lại những món đồ bị đánh cắp.
"Cái nước Việt Nam mình thì nói thật ra thì phải nói như thế này, công an Việt Nam rất là giỏi trong vấn đề tìm thủ phạm, tôi không nói về vấn đề chính trị, nhưng mà trong các vấn đề liên quan tới du khách thì tôi cho là công an Việt Nam rất là giỏi, thành ra chẳng có lý do gì mà du khách ngoại quốc phải e dè cái chuyện này hết. Rõ ràng là như vậy".
Báo chí nước ngoài gần đây ra khuyến cáo về những trường hợp du khách bị tấn công, có trường hợp phụ nữ nước ngoài bị sách nhiễu, tấn công tình dục. Bác sĩ Nguyễn nói ông có nghe về các trường hợp này, nhưng vấn đề phải được đặt trong bối cảnh của nó.
"Tôi có nghe nói, nhưng mà số du khách mà bị quấy nhiễu về tình dục hay bị cướp giật thì cái tỷ lệ đó nếu mà so với các nước khác, thì rất là ít. Không phải tôi đề cao sự an toàn của Việt Nam, nhưng mà những vấn đề đó thì các nước đều có, thí dụ như Ấn Độ chẳng hạn, vấn đề quấy nhiễu tình dục thì quá sức tưởng tượng, so với Việt Nam thì nó gấp 10 lần, 100 lần !"
Bác sĩ Nguyễn nói ngoài vấn đề an toàn cá nhân, mà theo ông, không phải là một vấn đề lớn, du khách nước ngoài, đặc biệt là những người lần đầu tiên tới thăm Việt Nam, nên lưu ý tới một số vấn đề như :
"Thứ nhất là, an toàn thực phẩm là du khách phải chú ý. An toàn giao thông, du khách cũng phải chú ý, tại vì ở Việt Nam vấn đề giao thông nó kinh khủng ! Cái thứ ba mà tôi nghĩ du khách nên làm là tìm hiểu tập quán của người Việt Nam một chút, lý do là vì ở Việt Nam ý thức về văn hóa cũng như phép lịch sự nói chung, chưa đạt mục tiêu đề ra. Rõ ràng là như vậy, tại vì người dân Việt Nam hãy còn đông quá, và nền giáo dục Việt Nam hãy còn…chưa đồng bộ, thành ra rất là khó. Muốn cho nó hoàn hảo thì chắc phải 5, 10 năm nữa chứ không thể nào một ngày một bữa mà có thể giải quyết được vấn đề".
Bác sĩ Nguyễn và các bạn đồng hành của ông đơn cử một ví dụ nhỏ : ở Việt Nam "không có văn hóa xếp hàng chờ tới phiên mình", như ở các nước phương Tây, và một vấn đề nghiêm trọng hơn, là nhiều du khách nước ngoài dễ bị nhiễm độc thực phẩm vì cơ thể của họ "chưa quen" với tình trạng ô nhiễm ở Việt Nam :
"Thực tình mà nói vấn đề đó là một vấn đề rất là hóc búa. Nếu mà du khách lần đầu tiên đến Việt Nam mà ăn ở các quán ăn ngoài đường hay là những quán ăn bình dân thì nguy cơ họ bị nhiễm độc rất là cao. Thứ hai là du khách ngoại quốc đến thăm Việt Nam, cơ thể của người ngoại quốc "chưa làm quen" được với cái ô nhiễm của Việt Nam, thành ra họ dễ bị nhiễm độc hơn là người Việt Nam. Người Việt Nam họ đã được "sống chung" với cái ô nhiễm đó lâu thì họ có những sự miễn nhiễm, còn anh ngoại quốc đến thì sự miễn nhiễm đó thấp lắm và do đó dễ bị nhiễm độc hơn. Cũng món ăn đó người Việt Nam ăn không sao, nhưng mà anh ngoại quốc ăn thì nó lại đau bụng".
Bác sĩ Nguyễn khuyến cáo về vấn đề thực phẩm Trung Quốc có chích hormone để kích thích tăng trưởng tràn sang Việt Nam và được "đội lốt" hàng sạch Việt Nam.
"Khoai tây Trung Quốc đầy, họ đem lên Đà Lạt, xong rồi nó phủ một lớp đất mịn ở Đà Lạt xong họ chở về Sài gòn, thì họ nói đó là khoai tây Đà Lạt và nhiều người bị mắc lừa. Thì ai cũng biết rằng hàng Trung Quốc đẹp, to, rẻ.. nhưng mà độc vì lý do nó trồng bằng những thuốc hormone, kích thích tăng trưởng này nọ, thành ra rất là nguy hiểm".
Bác sĩ Nguyễn nói Bộ Y tế có kiểm soát hàng hóa ở biên giới, nhưng nạn nhập lậu hàng Trung Quốc quá tràn lan không sao kiểm soát được, và do đó nếu có chặn cũng chỉ chặn lại được một phần nhỏ.
Ông nói :
"Nếu Bộ Y tế kiểm soát thì tôi nghĩ chỉ được 20% thôi, còn lại 80% là hàng nhập lậu, phần lớn hàng hóa nhập lậu qua biên giới được hải quan tham nhũng cho qua. Thế thành ra điều đó theo Việt Nam mình nói là ‘bó tay’, chịu, không làm được. Thành ra ở Việt Nam nhiều gia đình gọi là có hiểu biết, có điều kiện, thì họ bắt buộc phải đi mua hàng hóa ở siêu thị để có hàng sạch, hay là mua ở những người tin cậy, quen biết. Tốt nhất là ăn cơm nhà thôi !".
Bác sĩ Nguyễn nói du lịch Việt Nam phát triển chưa được như ý muốn vì nhiều lý do, nhưng ông khẳng định rằng Việt Nam vẫn là một nơi an toàn cho du khách nước ngoài.
"Vấn đề ô nhiễm, vấn đề tiếp xúc, vấn đề an toàn thực phẩm này kia thì hãy còn nhiều khiếm khuyết lắm, nhưng về vấn đề an toàn, thì tôi cho rằng Việt Nam an toàn hơn nhiều nước".
