 | Tổng quan: | 3248956 |
Đảng đang xây dựng một ‘thần tượng lãnh đạo’ mới
Nguyễn Huyền, VNTB, 05/02/2023
Một ‘thần tượng lãnh đạo’ mới đã được Đảng chính thức ra mắt với quốc dân vào đúng dịp kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam.
Nhận xét này được căn cứ từ nội dung của cuốn sách "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh" của tác giả Nguyễn Phú Trọng.
Khi tham những là "đặc quyền" của Đảng viên
Khi nhìn dưới góc độ "nhân – quả" thì cuốn sách kể trên cho thấy một điều rất không hay đối với người đứng đầu Đảng, đó là khi tội phạm tham nhũng vốn là "đặc quyền" của cán bộ, lãnh đạo ; mà thành phần này lại là đảng viên thì Đảng sẽ kiểm thảo như thế nào trong ngày sinh nhật lần thứ 93 của mình ?
Tác giả cuốn sách trên dường như đã bỏ sót một điều rất quan trọng, đó là một khi Đảng tự trao cho mình quyền "là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội" ghi rõ ở Điều 4.1, Hiến pháp 2013, thì có nghĩa Đảng sẽ không chỉ đơn thuần nhận trách nhiệm về bồi dưỡng, giáo dục, kiểm tra ; mà phải nhìn lại thực chất cơ chế cơ cấu, phân phối và kiểm soát quyền lực trong Đảng – với các thành phần xã hội còn lại ngoài Đảng như thế nào để cân bằng cán cân quyền lực – kiểm soát quyền lực và công bằng xã hội ?
Khi mà cả pháp lý – không khiến người ta biết sợ và kiểm soát hành vi của mình và đạo lý – giữ gìn và điều chỉnh hành vi, lối sống để hệ quả là nhung nhúc cán bộ, lãnh đạo kéo nhau ra tòa, vô tù vì tham ô, tham nhũng ; thì Đảng sẽ phải tự hoài nghi mục tiêu vốn mang tính chân lý của mình ra sao ?
Với những câu hỏi dạng "bình dân học vụ" về chính trị như trên, cho thấy dường như cuốn sách "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh" của tác giả Nguyễn Phú Trọng không phải dành để trả lời, mà đây là một tác phẩm ngợi ca trong xây dựng hình tượng "thần tượng mới" trong Đảng, sau những lãnh tụ "đóng đinh" trong lịch sử như Hồ Chí Minh, Trường Chinh, Lê Duẩn ; và ở thế kỷ này là Nguyễn Phú Trọng.
Tôn vinh – sùng bái hay ma mị "ru ngủ" nhau ?
Để tránh bị chụp mũ điều luật hình sự 117, xin được dẫn chứng qua lời giới thiệu của ông Nguyễn Thái Học, Phó Trưởng Ban nội chính tại hôm phát hành cuốn sách của tác giả Nguyễn Phú Trọng – trích :
"Cuốn sách cung cấp rất nhiều tài liệu, tư liệu, hình ảnh có giá trị, không chỉ về hoạt động của Ban Chỉ đạo trong 10 năm qua, mà còn có những hình ảnh về hoạt động của Tổng bí thư từ thời sinh viên, như bức ảnh năm 1965 được đưa vào bài viết "Tình đồng chí" và thể hiện rõ tình cảm bạn bè, đồng chí anh em của Tổng bí thư luôn trước sau son sắt.
Có những bài viết cách đây tròn nửa thế kỷ khi Tổng bí thư là biên tập viên 29 tuổi của Tạp chí Cộng sản, như bài "Bệnh sợ trách nhiệm" đăng trên Tạp chí Cộng sản năm 1973, hay bài "Móc ngoặc", "Làm xiếc", "Của công, của riêng"… Người cán bộ trẻ lúc này đã thể hiện sự trăn trở, suy nghĩ và tỏ rõ thái độ lên án, phê phán những thói hư, tật xấu của cán bộ, đảng viên".
Liệu có phải ông Nguyễn Thái Học đang có biểu hiện của hiện tượng sùng bái thần tượng (Idolatry) ở các phát biểu trên, hay tất cả là nằm trong kịch bản soạn để xây dựng một thần tượng mới của Đảng ?
Xin được nhắc lại về lý thuyết triết học mà đảng viên nào cũng từng được học rất kỹ lưỡng đến mức gần như giáo điều, đó là các nhà kinh điển Mác – Lênin luôn coi tệ sùng bái cá nhân là một hiện tượng hoàn toàn xa lạ với bản chất, mục đích, lý tưởng của giai cấp vô sản ; đi ngược lại với lợi ích của tập thể và nhân dân lao động. Hệ lụy của nó là tư tưởng "cuồng tín", quan liêu mệnh lệnh, "vô hiệu hóa" dân chủ…
Đảng có chấp nhận bị phê phán ?
Trong môn học "Tư tưởng Hồ Chí Minh", có một giáo trình viết : "Trong Lời bế mạc Hội nghị lần thứ chín (mở rộng) của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam (tháng 4/1956) khi nói về Đại hội lần thứ XX của Đảng cộng sản Liên Xô, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ : "Đại hội đặc biệt nhấn mạnh nguyên tắc Mác – Lênin về việc thực hiện lãnh đạo tập thể và phản đối sùng bái cá nhân… Về vấn đề chống sùng bái cá nhân, chúng ta cần có sự nhận định toàn diện đối với đồng chí Xtalin. Đồng chí Xtalin có công lao to lớn với cách mạng, nhưng cũng có sai lầm nghiêm trọng. Đại hội đã dạy cho chúng ta một bài học phê bình và tự phê bình rất dũng cảm...".
… Như vậy xem ra sắp tới đây nếu lại lấy lá phiếu tín nhiệm trong Đảng, với những gì mà ông Phó Trưởng Ban nội chính đã tôn vinh tác giả cuốn sách "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh", thì ai sẽ dám "phê bình" đồng chí Nguyễn Phú Trọng như di huấn nêu trong nội dung Lời bế mạc Hội nghị lần thứ chín (mở rộng) của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam (tháng 4/1956) của lãnh tụ Hồ Chí Minh ?
Nguyễn Huyền
Nguồn : VNTB, 05/02/2023
***************************
Chống tham nhũng bằng "sách" là sự thất bại của luật pháp ?
Cát Tường, VNTB, 04/02/2023
Toàn Đảng, toàn quân, toàn dân cần phải đọc sách của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng để biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tế.
Cuốn sách " của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là một cẩm nang về phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Trao đổi với báo chí ở ngày phát hành cuốn sách "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh" của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, ông Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Thái Học nhìn nhận đây là một cẩm nang về phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
"Để cẩm nang đi vào cuộc sống, tạo thành một xu thế, phong trào phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong toàn Đảng, toàn quân, toàn dân thì trước hết mọi người phải biết, phải hiểu, nhận thức sâu sắc, đầy đủ về nội dung cuốn sách, từ đó vận dụng và thực hiện trong thực tế.
Do vậy, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải tuyên truyền, quán triệt trong cán bộ, đảng viên và người dân ở địa phương, đơn vị mình. Không chỉ có sách giấy mà bản điện tử của cuốn sách đã được cung cấp miễn phí để mọi người có thể truy cập, tìm hiểu" – ông Nguyễn Thái Học phát biểu mang tính "định hướng tuyên truyền".
Các phát biểu mang tính chính trị ở trên trong ngợi ca về một cuốn sách ở ngày phát hành linh đình của tác giả Nguyễn Phú Trọng, theo ý kiến của một cựu biên tập viên từng làm việc ở nhà xuất bản Công an nhân dân, thì các bên liên quan dường như đã thiếu sự cẩn trọng cần thiết của việc nhất quán trong chính sách thực phi pháp luật.
"Tôi cho rằng khi Đảng đã yêu cầu sửa đổi luật pháp về phòng, chống tham nhũng, thì chuyện giờ đây Đảng lại yêu cầu toàn Đảng, toàn quân, toàn dân phải đọc sách viết về quan điểm phòng, chống tham nhũng của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng để biết cách phòng, chống tham nhũng như lời của ông Nguyễn Thái Học – Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương, nếu đó không phải là việc nịnh nọt ông Tổng bí thư của cá nhân ông Học, thì đây sẽ là một thất bại trong quản trị quốc gia, khi pháp luật được đứng sau các quan điểm chưa được kiểm chứng của một cá nhân" – vị cựu biên tập viên kể trên, có lưu ý như vậy.
Lưu ý này được viện dẫn từ căn cứ của "Thông báo kết luận của Bộ Chính trị về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực" do Ban Nội chính Trung ương ban hành, có số hiệu : 1949-CV/BNCTW, ngày ban hành và hiệu lực : 12/04/2022.
Trong văn bản trên có đoạn nhân danh Bộ Chính trị đưa ra yêu cầu :
"Khẩn trương rà soát, khắc phục những sơ hở, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đấu thầu, đấu giá, quản lý, sử dụng đất đai, tài sản công, tài chính, chứng khoán,… ; sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai, Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Luật Thanh tra, Luật Thực hành dân chủ ở xã, phường, thị trấn, Luật Tiếp công dân và các dự án luật khác liên quan trực tiếp đến phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực".
Như vậy, thay vì người đứng đầu Đảng tốn công nhọc sức để viết sách – kiểu như một luận thuyết tư tưởng về phòng, chống tham nhũng trong bối cảnh "định hướng xã hội chủ nghĩa", thì hãy để chuyện đó được quản trị như cả thế giới đang làm là dùng pháp luật tương ứng để điều chỉnh.
Sẽ thiết thực hơn nhiều khi người đứng đầu Đảng đầu tư trí tuệ cho soạn thảo luật về đảng chính trị, vì đây là điều tối cần thiết cho hiệu quả mọi hoạt động điều hành. Bởi như chính cuốn sách "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh" của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã thừa nhận : đảng viên tham nhũng đang là giặc nội xâm.
Vậy tại sao không điều chỉnh mọi hành vi của đảng viên bằng một luật pháp về đảng thật chính quy, danh chính ngôn thuận ; đồng thời chỉ khi ấy mới thực thi được nội dung Điều 4.3 "Các tổ chức của Đảng và đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật".
Cát Tường
Nguồn : VNTB, 04/02/2023
************************
Tổng Bí thư lại tự ca ngợi mình bằng sách
Minh Vũ, Thoibao.de, 03/02/2023
Hôm 1/2, trang Thông tấn xã Việt Nam cho biết : "Theo Ban Nội chính Trung ương, kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 – 3/2/2023) và 10 năm thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (1/2/2013 -1/2/2023), ngày 2/2, Lễ ra mắt cuốn sách : "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh" của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng – Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, sẽ diễn ra tại Hà Nội".
Cuốn sách "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh" do Ban Nội chính Trung ương và Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp xuất bản, gồm khoảng 600 trang, gần 100 hình ảnh minh họa, được trình bày theo phong cách báo chí, hiện đại, bao gồm 3 phần.
Theo trang baotintuc.vn, cuốn sách này hệ thống hóa sự chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trên cương vị người đứng đầu Đảng Cộng sản và trên cương vị Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Cuốn sách được cho là thể hiện tư tưởng xuyên suốt, nhất quán của Đảng về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng, chỉnh đốn Đảng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, để cán bộ, đảng viên, nhân dân hiểu rõ, quán triệt sâu rộng và thực hiện có hiệu quả công tác này.
"Bên cạnh việc xuất bản sách giấy truyền thống, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cũng sẽ xuất bản bản điện tử cuốn sách, cung cấp cho bạn đọc miễn phí trên trang stbook.vn" - baotintuc.vn cho biết thêm.
Ông Trọng được cho là có chuyên môn về Xây dựng Đảng với bằng Tiến sỹ lấy được ở Liên Xô trước đây. Trước cuốn sách này, ông Trọng cũng đã có một số cuốn sách như sách về chống tham nhũng, xuất bản năm 2019 và lý luận Chủ nghĩa xã hội, xuất bản năm 2022, chủ yếu với mục đích truyền thông và tuyên truyền hình ảnh một Tổng Bí thư liêm chính đang nỗ lực diệt trừ quan tham.
Tuy nhiên, chiến dịch chống tham nhũng hay còn gọi là chiến dịch ‘đốt lò’ được các nhà quan sát chính trị cho là một nỗ lực của ông Trọng trong việc giành lại quyền lực và uy thế cũng như củng cố lòng tin của người dân vào chính quyền và sự dẫn dắt sáng suốt của Đảng Cộng sản.
Truyền thông trong nước cũng không ngừng ca ngợi về quy mô về sự thành công của chiến dịch chống tham nhũng vẫn đang tiếp diễn một cách mạnh mẽ.
Nhưng liệu dưới bàn tay sắt của Tổng Bí thư, chiến dịch này có thành công trong việc giải quyết vấn nạn tham nhũng, cũng như thực sự phục hồi được tính chính danh của Đảng Cộng sản trong mắt cộng đồng quốc tế cũng như niềm tin của người dân có giống như những gì cuốn sách này tuyên truyền ?
Bình luận về chiến dịch "đốt lò" của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, chuyên gia Abuza Zachary của trường National War College chia sẻ với BBC vào 12/11/2018, rằng ông "không thấy chiến dịch chống tham nhũng này thành công trong việc biến đổi nền kinh tế Việt Nam và giải quyết tình trạng tham nhũng".
"Trung Quốc và Việt Nam không thực sự cam kết muốn loại trừ tham nhũng, vì tham nhũng chính là nhiên liệu giúp vận hành hệ thống chính trị của họ".
"Chừng nào nhà nước còn có quá nhiều sự kiểm soát đối với nền kinh tế, đối với tài sản công, khả năng tiếp cận vốn, với đất đai… chừng nào mọi quyết định về kinh tế vẫn còn tùy thuộc vào sự ảnh hưởng của đảng thì, anh vẫn sẽ có tham nhũng.
"Chừng nào Đảng Cộng sản không cho phép một nền báo chí tự do điều tra các vụ việc tham nhũng và kiểm duyệt mạng xã hội, chừng nào cái chế độ luật lệ hà khắc đối với việc phản đối ôn hòa nơi công cộng thì sẽ vẫn còn tham nhũng tồn tại" – chuyên gia Abuza Zachary nhận định.
Trong bản tin vào ngày 1/2, VOA tiếng Việt cho biết theo tìm hiểu các dạng sách chính trị, tuyên truyền của Đảng như cuốn sách này của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng không bán được bao nhiêu bản và chỉ được phân phối miễn phí cho các cơ sở Đảng trên toàn quốc. Các đơn vị này mang về cũng chỉ để đấy hoặc đòi hỏi các đảng viên phải đọc sách.
Minh Vũ (Tổng hợp)
Nguồn : Thoibao.de, 03/02/2023
Đảng bày tỏ quyết tâm tiếp tục chống tham nhũng – liệu có già néo đứt dây ?
Hoàng Anh, Thoibao.de, 30/01/2023
Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên Đán, ngay khi quay trở lại với công việc, lãnh đạo Đảng cộng sản đã tiếp tục khẳng định quyết tâm chống tham nhũng với khẩu hiệu quen thuộc "không có vùng cấm", kiên quyết xử lý các vụ việc tích tụ lâu ngày trong năm 2023.
Đảng cộng sản đã tiếp tục khẳng định quyết tâm chống tham nhũng với khẩu hiệu quen thuộc "không có vùng cấm", kiên quyết xử lý các vụ việc tích tụ lâu ngày trong suốt năm 2023
Báo Tuổi Trẻ ngày 25/1 có bài viết trích phỏng vấn Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Thái Học về công tác chống tham nhũng của Đảng trong năm 2022 và kế hoạch trong năm2023. Ông Học cho biết, công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng tiêu cực của Đảng trong năm 2022 cơ bản đã hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ. Ông cũng cho biết, cần có sự vận hành đồng bộ, quyết liệt hơn nữa từ trung ương đến địa phương để phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm trong năm 2023.
Trong năm 2022, Đảng cộng sản đã kỷ luật và khởi tố hàng loạt cán bộ trung cao cấp, trong đó, có cán bộ hàm thứ trưởng ; đồng thời cho thôi giữ chức ủy viên Trung ương Đảng (khóa XIII) với năm cán bộ, cho thôi giữ chức vụ đối với hai phó thủ tướng, ba thứ trưởng và tương đương… Và đến ngày giáp Tết, họ còn vội vã quyết định cho thôi chức ông Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch nước.
Một bản tin trên RFA ngày 25/1 cho biết, một số nhà quan sát và người dân mà RFA phỏng vấn cho rằng Đảng đã không minh bạch trong việc để ông Phúc từ chức gấp rút, khi không công khai cụ thể những vi phạm của ông này. Trong khi đó, mạng xã hội lại lan truyền những thông tin về việc vợ ông là bà Trần Thị Nguyệt Thu đứng đằng sau những sai phạm liên quan đến "hối lộ" của Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á.
Việc Đảng cộng sản liên tiếp cho 3 lãnh đạo cấp cao thôi chức liên tục trong tháng 1/2023 đã gây xôn xao dư luận trong suốt thời gian qua. Báo chí nhà nước tất nhiên không hề đề cập gì đến những câu chuyện lùm xùm đằng sau những vụ việc này, nhưng dư luận trên mạng xã hội và trên truyền thông quốc tế liên tục có những bình luận, thông tin trái chiều.
Một chiều dư luận tỏ ra hả hê với việc những lãnh đạo cấp cao bị thôi chức, bị đá khỏi sân chơi quyền lực. Chiều dư luận này thể hiện tâm lý bất mãn và sự ức chế lâu ngày của người dân đối với chính quyền. Sự bất mãn đã dồn nén quá lâu và cả sự bất lực, sự chịu đựng đối với những bất công mà chính quyền hành xử với dân trong suốt mấy chục năm qua. Vậy nên, giờ đây, bất cứ quan chức nào ngã ngựa thì người dân đều vui mừng, bất kể quan chức đó ngã vì lý do gì, do mất chức, do bị khởi tố hay ngay cả do đau ốm, tai nạn. Điều này thể hiện rõ qua việc hô hào, rủ nhau "khui bia" trên mạng xã hội mỗi khi có thông tin về một quan chức nào đó sắp rớt đài.
Chiều dư luận khác, tỏ ra tỉnh táo hơn, có nguồn tin và có phân tích bối cảnh, chiều này đa số là từ những nhà nghiên cứu, nhà quan sát chính trị trong và ngoài nước. Ở chiều dư luận này, đa số các ý kiến cho rằng, việc chống tham nhũng của Đảng chỉ là chuyện đấu đá phe phái nội bộ, thậm chí là có bàn tay can thiệp của Trung Quốc. Để nắm giữ và thao túng Việt Nam trong quỹ đạo của mình, Trung Quốc sẽ tìm cách can thiệp để loại bỏ bằng hết những mầm mống có xu hướng thân phương Tây. Vậy nên, họ thúc đẩy "thái thú Đảng" điên cuồng thanh trừng nội bộ, bất chấp sự bất ổn về kinh tế và chính trị, bất chấp nguy cơ có thể dẫn đến một cuộc khủng hoảng lan rộng và mất kiểm soát.
Người Việt có câu "già néo thì đứt dây". Việc thanh trừng quá gay gắt có thể dẫn đến việc các phe phái này sẽ liên kết với nhau, tập hợp thành một lực lượng để phản kích lại ông Tổng. Bởi không có ai lại muốn ngồi chờ chết cả, trước nguy cơ thì cũng sẽ có những sự giãy giụa nào đó. Điều nguy hiểm là lực lượng này có thể bao gồm cả những người đang quản lý kinh tế lẫn quân đội, cả tình báo… Đến lúc đó, người Việt lại sẽ có kịch hay để xem.
Hoàng Anh (Tổng hợp)
**************************
Sau ‘Đốt Lò’, Việt Nam phải cải cách gì để ngăn chặn tham nhũng ?
VOA, 30/01/2023
Một số nhà bình luận nói với VOA rằng công cuộc chống tham nhũng ở Việt Nam, còn gọi là "đốt lò", chưa và có lẽ sẽ không làm thay đổi triệt để tệ nạn này vì vẫn chưa thấy bóng dáng của những cải cách mang tính gốc rễ về thể chế và quyền giám sát của cả các cơ quan nhà nước lẫn của người dân.
Nhiều người chờ đợi Đảng cộng sản Việt Nam cải cách hơn nữa để chống tham nhũng.
Trong số ba vị chuyên gia mà VOA phỏng vấn hôm 29/1, tiến sĩ Lê Đăng Doanh, cựu Viện trưởng Viện Kinh tế Trung ương, đưa ra quan sát tích cực nhất về chiến dịch chống tham nhũng do Tổng bí thư Đảng cộng sản Nguyễn Phú Trong chỉ đạo trong nhiều năm qua đến nay.
Ông cho rằng chiến dịch này nhận được sự hưởng ứng của toàn dân và "có tác động tích cực làm bộ máy trong sạch hơn". Sự nhũng nhiễu đã "giảm rõ rệt", các bộ, ngành địa phương "có tiến bộ" trong nỗ lực làm việc và được các doanh nghiệp xác nhận, ông Doanh nói.
Thiếu giải pháp từ gốc
Trong khi đó, hai ông Nguyễn Quang A và Trần Quốc Quân, đều là doanh nhân kỳ cựu và vẫn thường bình luận về thời cuộc Việt Nam, nhận xét rằng "đốt lò" đã kéo dài nhiều năm nhưng không hiệu quả vì không ngăn chặn được từ gốc, tức là "nơi sinh ra củi", nên "khó chống được triệt để".
Doanh nhân-nhà văn Trần Quốc Quân nói cụ thể :
"Chính thể chế sinh ra điều kiện tạo ra tham nhũng. Nếu không có biện pháp thay đổi từ gốc, cuộc ‘đốt lò’ cứ đốt mãi, đốt mãi, tham nhũng cũng khó có thể hết được. Nhưng như các cụ nói ngày xưa, có còn hơn không. Nếu không có ‘đốt lò’, sẽ tái hiện lại tình trạng tham nhũng khủng khiếp của/2010-2012".
Với hiểu biết của người từng sống và làm ăn trong hàng chục năm ở đất nước Ba Lan đã chuyển đổi thành công từ chế độ cộng sản sang thể chế tư bản-dân chủ, ông Quân dự báo việc thay đổi về gốc rễ ở Việt Nam sẽ không diễn ra trong ngày một ngày hai.
Doanh nhân này, hiện có những dự án đầu tư ở Việt Nam, nhìn nhận rằng chế độ chính trị hiện nay sẽ "khó thay đổi trong thời gian trước mắt", nhưng vẫn có thể cải cách một số lĩnh vực :
"Thay đổi về quy định pháp luật có thể hạn chế tham nhũng. Ví dụ, quốc hội cứ bàn mãi về sở hữu toàn dân đối với đất đai mà không đưa đến thay đổi cơ bản. Đất đai chính là mỏ vàng để quan chức lãnh đạo từ trung ương đến địa phương tham nhũng rất lớn. Các đại biểu quốc hội, hồi đồng nhân dân các cấp rất ngại động vào cái bánh sinh ra miếng ăn cho cả hệ thống quan chức".
Quan trọng không kém là cần đưa ra quy định nói rằng kinh tế nhà nước cũng chỉ đứng ngang hàng các thành phần kinh tế khác, theo ông Quân :
"Chưa dám nói đến thay đổi căn bản về thể chế, về chế độ, thì cũng cần giảm sự lũng đoạn của cơ sở kinh tế nhà nước, không khẳng định kinh tế quốc doanh làm chủ trong hệ thống kinh tế-xã hội, không được khẳng định nó như là sự độc tôn của chế độ xã hội".
Nói rộng hơn, cái gọi là "sở hữu toàn dân" cần bị xóa bỏ, vẫn ý kiến của ông Quân :
"Toàn dân chẳng được hưởng gì cả. Chỉ có lợi lộc cho hệ thống quan chức đục khoét cái mỏ vàng ấy để tham nhũng".
Một phiên tòa xử quan chức tham nhũng trong hãng nhà nước Petrol Vietnam, tháng 1/2018.
Từ góc nhìn của mình, tiến sĩ Nguyễn Quang A lưu ý với VOA về điều quan trọng số 1 đối với việc chống tham nhũng, hay nói thiết thực hơn là làm giảm tham nhũng ở Việt Nam, là phải có thượng tôn pháp luật, không ai đứng trên pháp luật.
Yếu tố thứ hai, theo lời vị tiến sĩ, người cũng là một nhà hoạt động vì tiến bộ xã hội, đó là sự giám sát lẫn nhau :
"Việc này có hai ý. Một là các cơ quan nhà nước giám sát lẫn nhau, cái này kiểm soát cái kia, quốc hội kiểm soát hành pháp… Thứ hai, nhân dân với tư cách là người làm chủ có quyền giám sát. Nhân dân phải được tự nguyện tổ chức lại, đấy là các tổ chức xã hội dân sự, họ có đủ nguồn lực để giám sát, phân tích, khảo sát… Những người dân thường rời rạc như những chiếc đũa không có khả năng làm việc đấy".
Bên cạnh đó là yếu tố thứ ba giúp sức đắc lực cho việc giám sát, được tiến sĩ Quang A chỉ ra là tự do báo chí :
"Báo chí của người dân để làm những việc như vậy, tức là báo chí độc lập. Có 3 yếu tố đấy thì tham nhũng có thể giảm được. Tôi không nói là tham nhũng có thể diệt được vì tham nhũng dính đến quyền lực. Chừng nào còn có quyền lực, còn có tham nhũng".
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh dẫn kết quả khảo sát các doanh nghiệp, do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thực hiện, cho thấy 49% doanh nghiệp báo cáo rằng họ phải trả thêm chi phí ngoài pháp luật, con số này giảm 20 điểm phần trăm so với trước, nhưng vẫn còn cao.
Trong quan điểm của mình, ông Doanh bày tỏ hy vọng với VOA rằng việc "chuyển đổi số" trong hoạt động của các cơ quan nhà nước sẽ là một cải cách quan trọng giúp giảm tham nhũng :
"Thí dụ, công khai minh bạch về chi tiêu ngân sách của nhà nước, công khai các nguồn thu, các khoản thu… Với việc vận dụng kinh tế số, chính phủ điện tử, doanh nghiệp điện tử, công dân điện tử, và có các quy định cụ thể, chi tiết ; các chi tiêu, thắc mắc của công dân sẽ được công khai, đối thoại giữa doanh nghiệp và cơ quan công quyền sẽ được cải thiện, và có thể dẫn đến giảm bớt các phiền hà đối với doanh nghiệp và công dân".
Lương thấp, chống tham nhũng thế nào ?
Theo quan sát của VOA, nhiều người lâu nay đề cập đến vấn đề lương của công chức, quan chức Việt Nam quá thấp nên không thể không tham nhũng.
Mức lương của các lãnh đạo hàng đầu Việt Nam hiện chưa đến 1.000 đô la Mỹ/tháng.
Hiện nay, mức lương của tổng bí thư đảng và chủ tịch nước Việt Nam là gần 19 triệu 400 nghìn đồng/tháng, của thủ tướng là hơn 18 triệu 600 nghìn đồng/tháng. Từ ngày 1/7/2023, các mức lương này sẽ tăng lên lần lượt là 23,4 triệu và 22,5 triệu đồng/tháng.
Tiến sĩ Quang A khẳng định rằng việc tăng lương cho công chức, quan chức là điều "nhất quyết phải làm" nhưng không dễ do đặc điểm kinh tế-chính trị của Việt Nam :
"Một nền kinh tế tư bản chủ nghĩa dưới sự cai trị độc tài. Giải quyết như thế nào, cần phải xem xét rất kỹ. Dù sao đi nữa, việc bớt tham nhũng đi, bớt bổng lộc đi để tăng lương cho quan chức tôi nghĩ là giải pháp rất tốt".
Liệu trong thời gian tới nhà nước có đi đến công nhận chính thức một thực tế là các cơ sở nhà nước thu các khoản nằm ngoài pháp luật, và lấy đó làm nguồn thu công khai để tăng lương hay không ? Tiến sĩ Quang A đưa ra nhận định :
"Việc ‘chính thức hóa’ hay là ‘khoán’ được nhiều người hiểu ở Việt Nam. Nếu chính thức hóa được chuyện như thế, để cho những người bây giờ đang tham nhũng không cần phải tham nhũng nữa mà nhận một cách đường hoàng và phải đóng thuế, tôi nghĩ cũng là một bước tiến quan trọng trong việc chống tham nhũng".
Một cách khác để tăng lương, theo tiến sĩ Lê Đăng Doanh là giảm biên chế và việc này cần phải có kế hoạch mang tính hệ thống, toàn diện. Đây cũng là một đòi hỏi đối với bộ máy Việt Nam vì mức chi ngân sách thường xuyên của quốc gia đã rất cao trong những năm gần đây.
Hồi đầu tháng 1 năm nay, Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng yêu cầu các cơ quan chức năng xây dựng các cơ chế, thể chế, chính sách, quy chế để "không thể, không dám, không muốn, không cần tham nhũng".
Ông Trọng cũng nhắc lại nguyên tắc chống tham nhũng là "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai" và lưu ý rằng các thành viên trong Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải gương mẫu đi đầu trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Vị lãnh đạo có thực quyền lớn nhất Việt Nam cũng đề cập đến việc "phát huy vai trò của nhân dân trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực".
Theo quan sát của VOA, trong khi phần đông dư luận tiếp tục hoan nghênh công cuộc "đốt lò" của vị tổng bí thư, cũng có không ít người mang thái độ hoài nghi rằng khi ông Trọng hết nhiệm kỳ, với việc thiếu vắng các cải cách cần thiết, rồi đây chiến dịch chống tham nhũng sẽ đi đến đâu.
Nguồn : VOA, 30/01/2023
Nguồn : Thoibao.de, 30/01/2023
Những ảnh hưởng từ công cuộc chống tham nhũng của Việt Nam đối với môi trường kinh doanh
Trang báo tiếng Anh Geopolitical Monitor vừa mới có một bài viết đánh giá tác động của vụ Đảng cộng sản Việt Nam cho Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc về nghỉ hưu. Bài viết của tác giả Randall Puah với tựa đề tạm dịch "Môi trường đầu tư sẽ thận trọng hơn sau khi Chủ tịch nước Việt Nam bị miễn nhiệm".
"Môi trường đầu tư sẽ thận trọng hơn sau khi Chủ tịch nước Việt Nam bị miễn nhiệm".
Tác giả Randall Puah cho rằng, vị trí Chủ tịch nước không liên quan đến việc điều hành kinh tế Việt Nam, nên việc thay ông Phúc sẽ "không thay đổi nhiều dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Đảng Nguyễn Phú Trọng".
Theo tác giả Randall Puah, dù ai lên thay cũng không ảnh hưởng đến đường lối kinh tế vĩ mô, cho dù đó có là những người xuất thân từ an ninh, chứ không phải giới kỹ trị. Tuy nhiên, việc loại bỏ các chính trị gia hàng đầu như ông Phúc là một dấu hiệu cho thấy Đảng không tin tưởng vào phái kỹ trị và muốn loại bỏ tham nhũng, vì nó đe dọa tính chính danh của Đảng.
Cũng theo Randall Puah, công cuộc chống tham nhũng sẽ có những tác động tiếp tục đến giới làm ăn, nên họ cần biết về ba điều sau.
1. Môi trường chính trị của Việt Nam sẽ thận trọng hơn, vì các chính trị gia rút ra bài học từ những diễn biến gần đây, khiến cho các thỏa thuận làm ăn, cũng như thủ tục cấp phép của Chính phủ sẽ chậm hơn.
2. Các doanh nghiệp cần chuẩn bị để tránh xa, hoặc giảm thiểu rủi ro trước làn sóng điều tra chống tham nhũng, có thể có động cơ chính trị sẽ ập tới trong những tuần, những tháng sau Tết Nguyên đán.
3. Các doanh nghiệp cần thận trọng với xu thế lâu dài có thể xảy ra, khi Đảng Cộng sản tập trung hơn vào kiểm soát nội bộ, thể hiện qua các vụ thanh trừng để loại đối thủ chính trị. Việc kiểm duyệt bên trong cũng tạo rủi ro cho cách hoạt động, các quy định và danh tiếng cho các doanh nghiệp.
Trong tuần qua, vụ ông Phúc phải rời ghế Chủ tịch nước khi chưa hết nhiệm kỳ Đại hội Đảng đã thu hút nhiều bình luận quốc tế.
Nhà bình luận từ Hoa Kỳ Zachary Abuza cho rằng, những người như ông Nguyễn Xuân Phúc, Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam là ‘những nhà kỹ trị thực dụng quyết tâm đưa Việt Nam vào quỹ đạo kinh tế vĩ mô ổn định" nhưng họ cũng có nhiều kẻ thù, ông viết trên Nikkei Asia.
Reuters dẫn lời tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, một thành viên cấp cao của Viện ISEAS-Yusof Ishak tại Singapore, cho rằng sự ra đi của ông Phúc có thể khiến các nhà đầu tư lo lắng.
Trái ngược, Giáo sư Carl Thayer, nhà quan sát Việt Nam lâu năm từ Úc, trả lời RFA rằng, việc chỉ đạo chung các vấn đề đối ngoại là do Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam quyết định, nên việc ông Phúc xuống chức hay các thay đổi nhân sự cao cấp nhất chỉ có tác động nhỏ tới chính sách chung. Ông cho rằng, chính sách đối ngoại của Việt Nam sẽ không thay đổi, vẫn là tăng cường quan hệ một cách thận trọng với Hoa Kỳ và không để Trung Quốc mất lòng.
200 ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII ra mắt Đại hội
Nền kinh tế Việt Nam từ lâu đã lệ thuộc vào mối quan hệ quan chức – sân sau của hầu hết các lĩnh vực trong nền kinh tế, gắn liền dịch vụ công, bao gồm cả y tế, xây dựng, bất động sản… Với công cuộc chống tham nhũng của Đảng cộng sản, các công ty tư nhân sẽ lo sợ bị dính vào án tham nhũng và họ sẽ thu hẹp phạm vi hoạt động.
Khi kinh tế thị trường dẫn dắt, các quan chức khó cưỡng lại sức hấp dẫn của lợi nhuận kiếm được quá dễ dàng, với quyền lực trong tay họ. Việc độc quyền lãnh đạo của Đảng cộng sản khiến cho mọi thông tin bị bưng bít, thiếu minh bạch và việc xử lý tham nhũng là theo ý Đảng, chứ không phải theo quy trình của pháp luật. Việc tạo ra một môi trường minh bạch, thượng tôn pháp luật là khó khả thi. Ngoài ra, Việt Nam thiếu cơ chế kiểm tra chéo, cân bằng và giám sát quyền lực nên việc phát hiện tham nhũng, làm trong sạch bộ máy là khá khó khăn.
Chống tham nhũng chỉ là chuyện hô hào của Đảng, và là cái cớ để Đảng thanh trừng nội bộ, chứ không thật sự vì đất nước, vì người dân.
Thu Phương (Tổng hợp)
Nguồn : Thoibao.de, 27/01/2023
Lãnh đạo Đảng bày tỏ quyết tâm chống tham nhũng đến cùng trong năm 2023
Lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam đầu năm mới 2023 tiếp tục khẳng định quyết tâm chống tham nhũng với khẩu hiệu quen thuộc "không có vùng cấm", kiên quyết xử lý các vụ việc tích tụ lâu ngày trong năm 2023.
Ông Nguyễn Thái Học (đứng) - Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương - Ban Nội Chính
Báo Tuổi Trẻ ngày 25/1 có bài viết trích phỏng vấn Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Thái Học về công tác chống tham nhũng của Đảng trong năm 2022 và kế hoạch trong năm 2023.
Ông Học cho biết, công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng tiêu cực của Đảng trong năm 2022 cơ bản đã hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ.
Trong năm 2022, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã thi hành kỷ luật 47 cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý (tăng 15 trường hợp so với năm trước), đồng thời cho thôi giữ chức ủy viên Trung ương Đảng (khóa XIII) với năm cán bộ, cho thôi giữ chức vụ đối với hai phó thủ tướng, ba thứ trưởng và tương đương...
Trong năm qua, Việt Nam cũng đã khởi tố một loạt các cán bộ cấp cao bao gồm cả đương chức và về hưu, trong đó có 17 cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý.
Bài viết không đề cập đến trường hợp Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phải xin từ chức ngay trước Tết Nguyên đán "sau khi nhận thức rõ trách nhiệm trước Đảng và nhân dân" vì để nhiều cán bộ vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng.
Tuy nhiên, một số nhà quan sát và người dân mà RFA phỏng vấn cho rằng Đảng đã không minh bạch trong việc để ông Phúc từ chức gấp rút khi không công khai cụ thể những vi phạm của ông này. Trong khi đó, mạng xã hội lại lan truyền những thông tin về việc vợ ông là bà Trần Thị Nguyệt Thu đứng đằng sau những sai phạm liên quan đến "hối lộ" của Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Thái Học cho biết điểm mới trong xử lý cán bộ vi phạm, tham nhũng là khuyến khích cán bộ bị kỷ luật nếu thấy uy tín giảm sút thì chủ động từ chức, xin nghỉ.
Nói về quyết tâm trong năm 2023, đại diện Ban Nội chính cho biết cần có sự vận hành đồng bộ, quyết liệt hơn nữa từ trung ương đến địa phương để phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm ; không để xảy ra các việc tích tụ lâu ngày, từ nhỏ thành lớn, từ ít nghiêm trọng thành nghiêm trọng như thời gian qua.
Nguồn : RFA, 25/01/2023
Cứ mỗi lần Tết đến Xuân về, khẩu hiệu "Mừng Đảng, mừng Xuân" lại tràn ngập khắp phố phường, làng quê, trong chương trình văn nghệ, trên báo chí. Riêng Tết năm nay, hình như người ta có ái ngại hơn hẳn xưa khi nhắc tới nó, giữa lúc lớp lớp cán bộ đảng viên từ cấp thấp đến cấp cao tột đỉnh bị kỷ luật, xộ khám.
Tứ trụ của Đảng cộng sản Việt Nam tại Quốc hội ở Hà Nội hôm 20/7/2021 : (từ trái qua) Chủ tịch Nguyễn Xuân Phúc, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch quốc hội Vương Đình Huệ, Thủ tướng Phạm Minh Chính - AFP
Công cuộc phòng chống tham nhũng của Đảng cộng sản Việt Nam đang có những diễn biến ghê gớm chưa từng thấy, nhưng lại có một câu hỏi rất quan trọng là nó đang thành công hay thất bại.
Bởi vì, với tham nhũng trước hết là phải "phòng", chỉ khi không được thì mới phải "chống", đúng như cái tên của bộ luật được ban hành (1), của những câu nói cửa miệng từ các cấp lãnh đạo. Kể cả gọi nó với mỹ từ là "giặc nội xâm", thì cũng phải ngăn chặn để không cho nảy nòi ra thứ giặc dã này ngay trong lòng chế độ ; khi không ngăn được mới tìm diệt nó. Chẳng khác gì bệnh tật, nếu phòng ngừa tốt thì đâu có đến nỗi đổ bệnh trọng rồi phải lo cứu chữa.
Có nghĩa, toàn bộ hệ thống pháp luật, hệ thống chính trị, cho tới công tác cán bộ của Đảng này phải đảm bảo làm sao hạn chế tối đa tham nhũng, không thể để cho nó tràn lan không kiểm soát nổi như mấy năm nay. Rồi như thể không tìm đâu ra cách trấn an dư luận, mới hai năm trước Đảng lại phải đưa ra thêm một mục tiêu nghe hay hớm đến… hoang đường, là phải "hoàn thiện thể chế để bảo đảm ‘không thể’, ‘không dám’, ‘không muốn’, ‘không cần’ tham nhũng" (2).
Lòng tham của con người là khó tránh khỏi, chỉ khi nó bị kiểm soát chặt chẽ thì mới khó có thể lấn át sự tỉnh táo, lòng tự trọng. Nhưng trong những năm qua, rõ ràng là đã thiếu nghiêm trọng thứ cơ chế hình thành nên một "thể chế để đảm bảo" có sự kiểm soát như vậy, nó không được "hoàn thiện" như những lời tuyên bố rầm rộ, nên đã dẫn tới không những lòng tham của lớp lớp cán bộ kia được thả rông như thú hoang, mà nó còn ngấu nghiến không biết bao nhiêu tài sản của dân, của đất nước.
Dân thường biết từ sớm mức độ tàn phá đó, nhưng phải im lặng, tới độ Đảng phải loay hoay tìm cách trừng trị thì nó đã gây bao tai họa khủng khiếp rồi. Điển hình là mấy vụ án lớn chưa từng thấy – Việt Á, "Chuyến bay giải cứu" và vụ AIC – đều quá lộ liễu, quá sâu rộng trên mọi bình diện trong cả nước, trong suốt hàng năm trời mà thật lạ lại không bị phát hiện và ngăn chặn sớm (gọi là "bóp chết từ trong trứng"), để đến khi chúng gây ra bao nhiêu tổn thất kinh hoàng thì mới "phá án", mới được nửa chừng mà đã tai tiếng ra khắp thế giới.
Nhìn vào đó là đủ trả lời cho câu hỏi : thành công hay thất bại.
Lại thêm một ý niệm nghe hay ho, " Nhốt quyền lực trong lồng thể chế" (3), nhưng suốt năm bảy năm nay từ khi được báo chí tung hô, không rõ nó được hiện thực hóa tới đâu mà để đến nông nỗi dường như ngược lại, chính thể chế lại đang bị nhốt vào trong cái lồng quyền lực. Cụ thể hơn, quyền lực của những người lãnh đạo Đảng, chính quyền đã không được kiểm soát, nên nó đã phá vỡ hệ thống pháp luật, nguyên tắc Đảng, dẫn đến tham nhũng tràn lan, phải làm công cuộc gọi là "đốt lò". Rồi chính cuộc "đốt lò" đó lại như tạo cơ hội cho một thứ quyền lực vô đối đang lên ngôi ngự trị trên đầu thể chế.
Từ đó người ta có thể đặt ra một câu hỏi đơn giản, rằng thứ gọi là "thể chế" nghe mơ hồ đó nó ra làm sao, có cách gì để thành chiếc lồng nhốt được quyền lực ? Cũng có thể nói theo cách khác, là xây cái lò thể chế làm sao để bớt phải nhóm lên cái lò như hiện nay, hòng thiêu đốt quan tham.
Mãi tới khi bao vụ án động trời bung bét ra cả, thì cách đây mấy tháng, hình như điều vô cùng sơ đẳng nhưng tối quan trọng mới lại được le lói trở lại, là phải có vai trò giám sát của nhân dân thì mới kiểm soát được quyền lực (4). Có nghĩa phải dựa vào dân để xây lò thể chế. Nhưng làm sao nâng cao vai trò của dân đây, khi mà cả một hệ thống khổng lồ - các "tổ chức quần chúng", nào là Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Cựu chiến binh, v.v. rồi thì báo chí của Đảng ngót 800 cơ quan - mà chẳng thấy lên tiếng phát hiện cho Đảng những dấu hiệu phạm pháp từ các vụ án "khủng" nói trên. Còn từng người dân, nếu không dựa vào được các cơ quan tổ chức đó, mà chỉ lẻ loi lên tiếng thôi, thì rất sợ… không đi tù cũng bị thế lực ngầm "xử lý".
Quan trọng không kém, nhưng hình như không được nhắc đến mấy, là vai trò của hơn năm triệu đảng viên, họ ở đâu mà không thấy phát hiện cho lãnh đạo Đảng những mầm mống tội phạm trong các vụ án lớn đó, trong suốt mấy năm qua ? Cứ tháng tháng là các chi bộ cơ sở lại chụm đầu vào họp cơ mà ; không lẽ phải quá xấu hổ với các bậc tiền bối vỏn vẹn có năm ngàn đảng viên mà lãnh đạo cướp được chính quyền từ tay thực dân Pháp hay sao ? Phải chăng các đảng viên nay cũng không hơn gì dân đen, rất sợ phải lên tiếng (với chính các đồng chí của mình) ?
Dân chủ trong Đảng mà còn như vậy thì mong gì dân chủ cho dân, mong gì dựa vào dân để xây lò thể chế.
Từ đó, dễ trả lời cho câu hỏi đơn giản trên về "thể chế". Đó là, nếu muốn nó trở thành cái lồng nhốt được quyền lực, thì phải có được cơ chế phản biện cho tất cả người dân, cán bộ, đảng viên được mở miệng trước những vi phạm pháp luật, quy định của Đảng. Họ phải được lên tiếng dưới mọi hình thức mà không sợ bị phạt vạ, đi tù ; được dùng những lá phiếu đánh giá tín nhiệm đối với người lãnh đạo từ cấp cơ sở cho tới cấp cao nhất của Đảng mà không bị trù dập, trả thù. Và chu trình đó phải được công khai cho toàn xã hội biết. Đâu có thể kín như bưng như vụ Quốc hội bỏ phiếu miễn nhiệm/ cho thôi làm nhiệm vụ với ông Chủ tịch nước vừa qua, dân nào có biết có bao nhiêu vị đại biểu của họ tán thành hay phản đối quyết định đó, mà chỉ thấy toen hoẻn có hai chữ "thống nhất" (5). Đâu có thể như cuộc họp trung ương trước đó một ngày, bí mật chẳng kém gì… Hội nghị thành lập Đảng năm 1930.
Làm được điều thực sự dân chủ, công khai đó, thì sẽ chẳng còn ai phải thắc mắc, rằng tại sao vẫn chưa thấy người đứng đầu Đảng dũng cảm, tự trọng bước ra trước quốc dân đồng bào cúi đầu nhận "trách nhiệm chính trị" của mình, xin chịu kỷ luật, từ chức (6), để cho đúng nghĩa quyền lực đã được nhốt vào trong lồng thể chế.
Nguyễn Hữu Vinh (Ba Sàm)
Nguồn : RFA, 24/01/2023
Tham khảo :
(1) Luật Phòng, chống tham nhũng
(2) Hoàn thiện thể chế để bảo đảm "không thể", "không dám", "không muốn", "không cần" tham nhũng
(3) Tổng Bí thư : "Nhốt" quyền lực vào trong lồng cơ chế, pháp luật
(4) Kiểm soát quyền lực bằng thể chế và giám sát của nhân dân
Gần 2.000 chuyến bay giải cứu, mỗi chuyến trừ chi phí thu lợi khoảng hai tỷ đồng. Tính ra khoảng 4.000 tỷ đồng.
Người Việt về nước từ Vũ Hán tại sân bay Vân Đồn, Quảng Ninh hôm 10/2/2020 (minh hoạ) - AFP
4.000 tỷ đồng này là tiền của ai ?
Của các Việt kiều, Việt cộng chung số phận bị kẹt ở nước ngoài khi dịch bùng, gặp khó khăn trong cuộc sống, muốn về nước trốn dịch và phải đóng tiền để được có ghế trên các "chuyến bay giải cứu".
Vậy, khi đã xác định các chuyến bay giải cứu là một kế hoạch làm tiền độc ác và gian trá với đồng bào gặp nạn thì phần tiền dôi dư phải được trả lại cho họ. Đó là đạo lý, là pháp luật.
Chứ không phải sung vào công quỹ.
Bạn tôi qua Mỹ chơi với chồng chưa cưới. Định đi một hai tháng. Dịch nổ ra, không đủ tiền và không thể mua được vé chuyến bay giải cứu, bạn kẹt lại Mỹ luôn một lèo ba năm. Đến tận tết này mới về được nhà. Nói thì hơi vô duyên, nhưng thật may mắn khi trong ba năm tình cảm của bạn và chồng vẫn khắng khít nên bạn vẫn có mái nhà che đầu và bánh mì mỗi bữa. Nếu không như thế, bạn sẽ hoàn toàn bơ vơ trơ trọi giữa xứ người, tiếng chưa rành, không tiền, không người quen thân, không nghề nghiệp có thể nuôi sống mình.
Con của nhiều người bạn tôi "may mắn" được về trong những chuyến bay giải cứu đầu tiên. Tụi nó đang học đại học, chương trình chuyển sang online khi dịch bùng. Bạn bè các nước hầu như về hết, cả ký túc xá chỉ còn vài đứa loe hoe tự nhốt trong các phòng, chỉ biết cắm đầu vào máy tính cho mọi nhu cầu học hành, giao tiếp và giải trí. Thời điểm đó không ai có thể đoán nổi dịch sẽ diễn tiến ra sao, chỉ thấy hết lệnh phong tỏa này tới lệnh phong tỏa khác nối tiếp nhau. Ba bốn tháng cô độc ở ký túc xá đủ làm cha mẹ và cả tụi nó đều muốn phát bệnh vì lo sợ. Thậm chí là nỗi sợ mất con, nếu nó chẳng may dính dịch trong hoàn cảnh cô đơn ở một đất nước có số người chết dịch lên đến hàng ngàn mỗi ngày.
Vậy là bao nhiêu tiền cũng chi để con được về nhà. Quay lại học tiếp hay không chỉ là thứ yếu. Chỉ cần con thoát được ổ dịch, về nhà an toàn cùng cha mẹ, nếu cả nhà mắc bệnh, thậm chí chẳng may chết vì dịch cũng được ở bên nhau !
Bây giờ, khi Covid đã trở thành quen thuộc như một cơn cảm lạnh với dân Việt Nam, có người lần lượt dính đủ mặt các biến chủng SARS-COV-2 vẫn phà phà đi công tác, đi du lịch như đi chợ… thì ý nghĩ đó nói ra nghe có vẻ ủy mị làm sao. Nhưng đó là tâm lý có thật của rất nhiều gia đình ở thời điểm cách đây ngót nghét 20 tháng.
Bao nhiêu tiền cũng chi !
Trang web của Bộ ngoại giao, Hãng hàng không quốc gia, Đại sứ quán…. có đủ các thông tin và mẫu điền yêu cầu mua vé chuyến bay giải cứu, nhưng gọi điện thoại đến lãnh sự hay đại sứ quán hầu như không bao giờ được cầm máy. Mớ thủ tục thì rắc rối và vô lý đến nỗi không thần thánh nào thể tuân thủ được. Thế là có ngay hàng chữ xinh xinh phía dưới :
"Các gói dịch vụ, hỗ trợ trọn gói các dịch vụ công văn".
Biết bị móc túi đau đớn đấy nhưng vẫn phải nghiến răng. Bao nhiêu tiền cũng chi để cứu mạng ! Được người ta nhận cho còn òa khóc vì quá vui mừng.
Về đến Việt Nam, bị nhốt tiếp vào các khu cách ly hay các khách sạn làm dịch vụ cách ly, giá lưu trú, giá vé xe di chuyển, giá xét nghiệm PCR… đều đắt gấp ba gấp bảy. Thế nhưng cũng chỉ ở vài nơi, vài việc bị móc túi thái quá như cho ăn suất ăn không an toàn, bị ngộ độc, phòng ốc quá dơ bẩn, hay bị cách ly đến trên 30 ngày… mới có người thắc mắc. Còn hầu như tất cả đều cảm thấy biết ơn.
Cũng như khi mới có vắc-xin. Vắc-xin thời điểm đó chính là mạng sống. Đến nỗi người ta không nhịn được mà phải khoe lên trên mạng việc mình được ưu tiên tiêm trước vì quen anh Bảy, anh Ba.
Cũng như khi dịch bùng phát.
Tôi nhớ những thây người chết ngồi ngay trên ghế salon nhà mình. Chỉ cách đó một mét, người vợ lử lả cạnh bình ôxy ngửa đầu ra sau thở dốc. Những thân người la liệt xếp lớp như cá phơi trong sân bệnh viện giữa cảnh trên trời mưa dội xuống, dưới chân nước trào lên. Những kiếp người ôm chiếc bình ôxy như ôm chân Đức Chúa, cô độc còng queo trong những con hẻm hẹp chỉ đủ một người đi qua, nửa thân vùi trong bóng tối mịt mùng, chỉ trên cao có chút ánh đèn vàng heo hắt. Những hàng người ôm bình tro cốt đi vào khu xóm nghèo, nhà nào cũng có một, hai, thậm chí ba bốn bình tro để nhận. Những lời kêu cứu dằng dặc suốt ngày đêm vì thiếu ăn, không có ôxy thở. Rau quả ở vùng trồng bị bỏ khô cháy, thối rữa vì không thể mang đi bán trong khi nơi tập trung dân cư phải nâng niu từng cọng rau muống. Heo gà, cá tôm chết già trong chuồng dưới ao với cùng lý do. Tài xế xe chở hàng rởn gai ốc vì bị chọc mũi mỗi ngày vài lần : chở vào địa phương : chọc ; chở ra địa phương : chọc tiếp. Doanh nghiệp khóc lặng vì cơ nghiệp tan tành. Hàng ngàn đứa trẻ mồ côi.
Người dân được tiêm vắc-xin ngừa Covid-19 của hãng AstraZeneca ở Hà Nội hôm 2/8/2021. AFP
Đau thương, mạng sống, thiệt hại không kể xiết về tiền của, cơ hội học hành, làm việc, kinh doanh của người dân, của cả đất nước này hóa ra lại là cái giá để đổi lấy tiền muôn bạc vạn cho gia đình lãnh đạo.
Thế mà giờ đây họ có thể an yên thôi giữ chức, nghỉ công tác và nghỉ hưu.
Tuy mất vài năm vơ vét nhưng bù lại được rũ sạch mọi việc, đắc chí rung đùi ngồi ăn khối tài sản cực lớn hút từ máu người dân. Tiền của người dân mất vẫn mất, sinh mạng đã ra đi phải ngậm miệng chết oan ư ?
Trời ơi đâu ra cái lý khốn nạn ấy ?
Không thể chấp nhận hạ cánh an toàn. Không thể chấp nhận một bè lũ tội phạm khốn nạn đến tận cùng lại được chùi sạch tất thảy tội lỗi, chui thoát khỏi mọi trừng phạt và đền bù chỉ bằng vài dòng mờ mịt qua loa kiểu "có vi phạm, khuyết điểm, gây hậu quả rất nghiêm trọng" hay "nhận thức rõ trách nhiệm trước Đảng và nhân dân".
Để công bằng với chính họ và với người dân cả nước, tất cả những hành vi, sai phạm phải được nêu rõ trước pháp luật, được soi xét công khai bằng pháp luật, quy định đền bù bằng pháp luật, và trừng trị bằng pháp luật.
Vi phạm gì ? Khuyết điểm ra sao ? Gây hậu quả rất nghiêm trọng đến mức nào ? Trách nhiệm trước Đảng là trách nhiệm gì ? Trách nhiệm trước nhân dân là trách nhiệm gì ? Trách nhiệm đó phải được khắc phục bằng cách nào ? Có hay không việc che chắn, thông đồng, ăn hối lộ, tổ chức ăn chia, làm trùm cuối... như vô số lời đồn đoán ? Nếu có thì là bao nhiêu ? Việc thôi giữ chức, nghỉ hưu, nghỉ công tác chỉ là những biện pháp hành chính, chỉ có thể tính là biện pháp bổ sung, không thể tính là trừng phạt. Nếu vi phạm pháp luật, bất cứ ai cũng phải bị xử lý theo pháp luật. Cụ Tổng Trọng đã nói như thế, hình như rất nhiều lần.
Đảng không thể đứng ngoài pháp luật. Đảng viên, lãnh đạo vi phạm pháp luật, ngoài bị xử lý về mặt Đảng và chính quyền thì phải bị xử lý theo pháp luật và công khai quá trình, kết quả xử lý như với mọi công dân khác. Sự nghiêm minh của luật pháp là ở đó chứ không phải là kết quả được thông báo từ một vài cuộc họp bất thường và bí mật, mà ở đó người ta nói ất giáp gì cũng chẳng một nạn nhân nào được biết để mà đòi công lý.
Nguyễn Tuân
Nguồn : RFA, 22/01/2023
Tham khảo :
https://tuoitre.vn/ly-do-mien-nhiem-pho-thu-tuong-pham-binh-minh-vu-duc-dam-2023010916265009.htm
https://tuoitre.vn/bao-nhieu-quan-chuc-nhan-hoi-lo-trong-vu-chuyen-bay-giai-cuu-20221223145003173.htm
Kế hoạch 2023 của Tổng bí thư, công mạnh vào đường dây "thân Tây" của ông Thủ tướng. Sẽ căng ?
Kết thúc năm 2022, ông Nguyễn Phú Trọng cho thi hành kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng 4 đảng viên. Đồng thời, 10 ủy viên Trung ương Đảng, nguyên ủy viên Trung ương Đảng bị thi hành kỷ luật. Đáng nói, trong đó có hai Phó Thủ tướng ra khỏi Trung ương Đảng làm cho sức mạnh chính trị của ông Phạm Minh Chính ảnh hưởng không nhỏ.
Bà Nhàn AIC và những đồng phạm bị tuyên án vắng mặt
Năm 2023, ông Trọng đang đặt mục tiêu khui tiếp vụ án AIC liên quan đến bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn. Vụ án bà Nhà sai phạm tại Quảng Ninh đang được ông Tô Lâm cho điều tra và chuẩn bị chứng cứ để buộc tội. Việc mở rộng vụ án AIC, cho người truy tìm tung tích bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn đang được ông Tô Lâm chuẩn bị thật kỹ.
Ông Nguyễn Phú Trọng đang tập trung xây dựng quy định về bảo vệ người tố giác, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Khi xây dựng xong quy định, ông cho trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư để ban hành. Đây được xem là bộ luật do ông Trọng ban ra để làm cho những ai muốn cung cấp thông tin về AIC hay những gì liên quan đến bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn không phải lo sợ thế lực khác nhúng tay vào đe dọa.
Hiện nay ông Nguyễn Phú Trọng đang là Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống Tham nhũng. Ông đang cho theo dõi sát sao vụ án AIC, Vạn Thịnh Phát. AIC nhắm vào những mối quan hệ làm ăn của ông Thủ tướng, Vạn Thịnh Phát nhắm vào những mối làm ăn của ông cựu Bí thư Thành ủy TP. HCM – Lê Thanh Hải.
Ngày 12/10/2022, ông Nguyễn Phú Trọng với tư cách là Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, đã cử ông Phan Đình Trạc Phó ban dẫn đầu Đoàn kiểm tra làm việc với Ban Thường vụ Quân ủy Trung ương, để kiểm tra công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện việc phát hiện, chuyển giao, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về tham nhũng, kinh tế, tiêu cực tại Quân ủy Trung ương.
Ông Phan Đình Trạc đã làm việc với ông Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ; ông Lương Cường, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị về công tác chuyển giao, tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố các vụ việc có dấu hiệu tội phạm về tham nhũng, kinh tế, tiêu cực.
Hiện nay ông Phạm Minh Chính vẫn ảnh hưởng có rất lớn trong Quân đội, nguồn tin từ bên trong cho biết, ảnh hưởng của ông Phạm Minh Chính không thua gì ông Nguyễn Phú Trọng. Đặc biệt, Tổng cục tình báo Quân đội đang là nơi mà ông Phạm Minh Chính nắm vững nhất, ông Chính có thể thọc tay và can thiệp việc sắp xếp nhân sự của cơ quan này. Còn nắm chắc Tổng cục 2 là còn vững, nếu để vuột thì sự nghiệp chính trị của ông Phạm Minh Chính có thể gặp rắc rối không nhỏ.
Ông Phan Đình Trạc được Bộ Chính trị bổ nhiệm làm Trường Ban Nội chính Trung ương - Ảnh: Ban Nội chính Trung ương
Tổng cục 2, Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cơ quan tình báo Israel là một đường dây liên hệ với phương Tây, không thông qua phía Nga – Trung truyền thống trước đây. Ông Trọng đang muốn bẻ gãy đường dây này, vì đường dây này có nguy cơ gần hơn với CIA của Mỹ, bởi Israel là đồng minh của Mỹ.
Trước mắt, ông Trọng đánh vào các thương vụ của bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn ở trong nước, nhưng thực chất là bắt cho được bà Nhàn, để phá vỡ mắt xích này. Đặc biệt là sau khi đi Trung Quốc về, ông Nguyễn Phú Trọng càng cho mạnh tay hơn với những gì liên quan đến bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn và AIC.
Tại Quảng Ninh, ông Tô Lâm cũng đã đề xuất với Chủ tịch nước phong tướng cho ông Đinh Văn Nơi, và theo thông tin chúng tôi nhận được, ông Nơi được hứa sẽ thăng chức và chuyển về Bộ nếu lập thành tích xuất sắc tại Quảng Ninh, tuy nhiên "thành tích xuất sắc" ấy là gì thì mỗi người tự đoán. Phá những vụ án hình sự thông thường, không thể được gọi là "xuất sắc" được. Ông Tô Lâm đã dùng phần thưởng treo trước mũi ông Đinh Văn Nơi, hãy chờ xem ông Nơi sẽ giúp được gì cho Tô Lâm.
Nguyễn Lan (Tổng hợp)
Nguồn : Thoibao.de, 14/01/2023
Dẫu hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam đang trong "mùa" kỷ luật và truy cứu trách nhiệm hình sự, thông tin dồn dập về các sai phạm cho thấy mục ruỗng là tình trạng phổ biến từ trên xuống dưới...
Cách chống tham nhũng hiện nay giống như vừa trưng gậy xong lại cho củ cà rốt.
Cho dù Ban chấp hành trung ương đảng vừa nhất trí loại trừ ông Phạm Bình Minh và ông Vũ Đức Đam, sau đó Quốc hội Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhất trí miễn nhiệm hai ông Phó Thủ tướng này mà toàn đảng, toàn dân chẳng ai biết tại sao, song ông Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam vẫn khăng khăng khẳng định :Không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy đảng, xây dựng hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh toàn diện, kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" (1)...
Tuy rõ ràng ông Phạm Bình Minh và ông Vũ Đức Đam phải chịu trách nhiệm về việc để cho thuộc cấp lợi dụng thảm họa để trục lợi khi "giải cứu" người Việt bị kẹt ở ngoại quốc và chống Covid-19 ở trong nước nhưng cả hai không bị đảng kỷ luật. Hạ tuần tháng trước, các thành viên trong Ban chấp hành trung ương đảng kéo nhau về Hà Nội chỉ nhằm trưng bày sự nhất trí cho ông Phạm Bình Minh thôi giữ chức vụ Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảngvà ông Vũ Đức Đam thôi giữ chức vụ Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng (2). Sau đó một tuần Quốc hội triệu tập các đại biểu cũng chỉ nhằm trưng bày sự thống nhất cao trong việcmiễn cho ông Minh và ông Đam khỏi phải gánh vác trách nhiệm Phó Thủ tướng.
Hai cuộc họp bất thường, một của Ban chấp hành trung ương đảng vào hạ tuần tháng trước, một của Quốc hội vào thượng tuần tháng này khiến ngân sách phải chi vài tỉ cho các Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng và Đại biểu quốc hội đi lại, ăn ở, sinh hoạt chỉ để trưng bày sự nhất trí và thống nhất cao về nhân sự ! Các viên chức có trách nhiệm nhấn mạnh, ông Minh và ông Đam không bị đảng kỷ luật. Ban chấp hành trung ương đảng chỉ cho ông Minh "thôi" tham gia Bộ Chính trị và ông Minh, ông Đam "thôi" làm Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng. Quốc hội cũng không bãi nhiệm hai ông mà chỉ miễn nhiệm theo "nguyện vọng cá nhân" nhưng lưu ý các "nguyện vọng" đó không phải là "xin từ chức" và tất cả đã diễn ra "đúng quy định pháp luật" (3).
Nếu đúng là ông Trọng và đảng của ông kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" thì tại sao không ai yêu cầu Ủy ban Kiểm tra của Ban chấp hành trung ương đảng xem xét và đề nghị Ban chấp hành trung ương đảng khiển trách hay cảnh cáo Tổng bí thư, Bộ Chính trị và toàn bộ Ban chấp hành trung ương đảng như đã từng yêu cầu khiển trách, cảnh cáo nhiều Bí thư và đảng ủy hàng chục bộ, ngành, đảng bộ hàng chục địa phương vì đã để cho nhiều thành viên vi phạm kỷ luật đảng tới mức phải xử lý, vi phạm pháp luật tới mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự ?
Khi ông Trọng và các viên chức lãnh đạo hệ thống chính trị tại Việt Nam liên tục khẳng định sẽ truy cứu trách nhiệm, xử lý thấu đáo "người đứng đầu" và tổ chức đảng có nhiều thành viên bị đảng xử lý, bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì nên hiểu thế nào khi ông Trọng, Bộ Chính trị, Ban chấp hành trung ương đảng vẫn bình yên vô sự dù chỉ trong vòng một năm có tới tám Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng bị kỷ luật, bị truy cứu trách nhiệm, thậm chí trong số này có cả thành viên Bộ Chính trị ? Đó có phải là lý do ông Minh chỉ "thôi tham gia Bộ Chính trị" và ông Minh, ông Đam "thôi tham gia Ban chấp hành trung ương đảng". Tương tự, "miễn nhiệm" hai Phó Thủ tướng là một cách để "bỏ qua" cho Thủ tướng ?
Phải chăng chỉ cho "thôi" chứ dứt khoát không kỷ luật, không loại bỏ và "miễn nhiệm" chứ không bãi nhiệm, không truy cứu trách nhiệm chính là lõi của "không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy đảng, xây dựng hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh toàn diện" ? Chẳng lẽ những "động tác kỹ thuật" này lại không phải là "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa" theo nguyên nghĩa của chúng ? Nếu muốn biết chống tham nhũng "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai" là thật hay giả thì cứ nhìn vào "thôi" và "miễn nhiệm theo nguyện vọng cá nhân" chứ không phải là "từ chức", không phải "bãi nhiệm" thì sẽ nhận ra thật, hư.
***
Dẫu hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam đang trong "mùa" kỷ luật và truy cứu trách nhiệm hình sự, thông tin dồn dập về các sai phạm cho thấy mục ruỗng là tình trạng phổ biến từ trên xuống dưới, nếu thật sự "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai" thì chắc chắn sẽ chẳng còn ai yên lành, kể cả Tổng bí thư ("người đứng đầu" phải chịu trách nhiệm liên đới). Trong bối cảnh bất kỳ ai cũng có thể bị cây gậy "chống tham nhũng" vụt cho "thân bại, danh liệt", liệu đám đông có chịu ngồi yên ? Đó có lẽ là lý do ông Trọng vừa vung cây gậy "chống tham nhũng", vừa khẳng định sẽ bảo đảm "nhân văn", vì phải "cứu cây" nên mới "cắt cảnh" (4) !
Dường như cảm thấy chừng đó chưa đủ trấn an, duy trì "đoàn kết" nên tháng 9 năm ngoái, Bộ Chính trị công bố"Kết luận về chủ trương bố trí công tác đối với cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý sau khi bị kỷ luật" (5). Theo đó, dẫu chống tham nhũng "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai" nhưng Bộ Chính trị chỉ khuyến khích những cán bộ bị "khiển trách, cảnh cáo" từ chức, không chịu từ chức thì "cấp có thẩm quyền mới xem xét, miễn nhiệm theo qui định" ! Việc xử lý các viên chức lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương bị "khiển trách, cảnh cáo" cũng được qui định hết sức "nhân văn" !
Chẳng hạn theo"Kết luận về chủ trương bố trí công tác đối với cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý sau khi bị kỷ luật" thì bất kể viên chức "tự nguyện từ chức" hay bị "miễn nhiệm", hệ thống chính trị, hệ thống công quyền vẫn phải "bố trí công tác phù hợp theo từng trường hợp cụ thể" đúng "qui định của đảng và pháp luật của nhà nước". Hai năm sau người từ chức hoặc bị "miễn nhiệm" do bị "khiển trách, cảnh cáo" có quyền yêu cầu "xem xét quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử lại chức danh đã đảm nhiệm hoặc tương đương" !.. Nhìn một cách tổng quát, kết luận vừa đề cập giống như "củ cà rốt" được đặt bên cạnh cây gậy "chống tham nhũng".
Ông Nguyễn Văn Thể - cựu Bộ trưởng Giao thông vận tải – là một trong những ví dụ minh họa cho chuyện vừa bị vụt bằng gậy, vừa được tặng "củ cà rốt". Tháng 10 năm ngoái, Quốc hội Việt Nam nhất trí "miễn" cho ông Thể trách nhiệm gánh vác Bộ Giao thông vận tải "theo nguyện vọng cá nhân và phân công của cấp có thẩm quyền" (6) ! Nhiều người thất vọng khi thấy ông Thể có thể rũ sạch toàn bộ trách nhiệm trong năm năm đảm nhiệm vai trò Bộ trưởng Giao thông vận tải, gây ra đủ thứ thiệt hại cho kinh tế - xã hội để chuyển qua làm Bí thư Đảng ủy Khối cơ quan Trung ương tiếp tục cùng đảng lãnh đạo toàn dân xây dựng chủ nghĩa xã hội nhưng pháp chế xã hội chủ nghĩa là thế, làm sao khác được.
Hồi tháng 10 năm ngoái, "miễn nhiệm theo nguyện vọng cá nhânvà phân công của cấp có thẩm quyền" được ca ngợi là điển hình của "văn hóa từ chức" và "sự tự trọng của người đảng viên" (7) chứ không như bây giờ - "miễn nhiệm theo nguyện vọng cá nhân" sau khi được Ban chấp hành trung ương đảng cho "thôi" làm Ủy viên Bộ Chính trị và Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng "không thể xem là từ chức" ! Còn gì tài tình và thần bí hơn "không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy đảng, xây dựng hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh toàn diện, kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên suy thoái" ?Lãnh đạo các ngành ở đủ mọi cấp muốn làm Thăng hay được như Thể ? Cứ thế mà ngẫm Chống tham nhũng là vậy thôi !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 13/01/2023
Chú thích
(6) https://thanhnien.vn/ong-nguyen-van-the-thoi-chuc-bo-truong-gtvt-post1512751.html
Tham nhũng ở Việt Nam từ vài chục năm nay đã là quốc nạn, quan tham ăn từ trên xuống dưới, "ăn không chừa một thứ gì". Tham nhũng từ lớn đến bé, từ các loại quỹ ở tổ dân phố, đến các khoản phí vô lý trong trường học, từ "ổ bánh mì" của công an giao thông, đến những khoản bôi trơn của các đại dự án… tất cả làm cho người dân chán nản và phẫn nộ. Trong bối cảnh đó, ông Nguyễn Phú Trọng xuất hiện với cái "lò chống tham nhũng" dường như là cứu cánh cho một xã hội đang bế tắc, và vì vậy, ông Trọng được tung hô lên tận mây xanh.
Ông Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam – người khởi xướng chiến dịch đốt lò
Nhưng, đã gần 10 năm kể từ khi khởi xướng "công cuộc đốt lò", tham nhũng vẫn không hề suy giảm, thậm chí, mức độ nguy hại còn tăng lên. Không ai có thể phủ nhận vai trò của ông Tổng bí thư trong việc hình thành và thúc đẩy ý thức chống tham nhũng. Tuy nhiên, kết quả cho đến nay chỉ mới dừng lại ở niềm tin có thể chống được tham nhũng, chứ người dân chưa thấy được hiệu quả thực sự của công cuộc này. Bởi vì, cái lò của ông Trọng càng đốt, thì mức độ tham nhũng càng xuất hiện ở cấp cao hơn, các đại án càng lớn hơn. Thậm chí, tham nhũng bây giờ không cần che dấu, mà kết thành bè đảng, thể hiện tính tổ chức, xuyên suốt và len lỏi từ tầng lớp chóp bu xuống đến từng ngóc ngách thấp nhất của hệ thống quyền lực.
Mô hình tam quyền phân lập để kiểm tra giám sát lẫn nhau
Có thể nói, để đối phó với nạn tham nhũng ở Việt Nam, không thể chỉ cần một trung tâm quyền lực dám đánh và dám thắng, như cách mà ông Nguyễn Phú Trọng đang làm. Mà cần phải có một sự thay đổi về căn bản, về gốc rễ, nghĩa là, cần phải có một hệ thống quyền lực được phân chia rõ ràng và độc lập lẫn nhau, có cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ và minh bạch.
Liệu Đảng có dám thực hiện điều này để thực sự loại bỏ tham nhũng hay không ?
Trở lại vụ việc hai ông Phó Thủ tướng vừa mới bị quyết định cho thôi chức vụ, dư luận cần một lời giải thích chính thức rằng, vì sao các ông bị cho thôi chức vụ và diễn biến của quá trình đốt lò là như thế nào ? Truyền thông chính thống chỉ thông báo, Trung ương nhất trí cho hai ông thôi các chức vụ lãnh đạo chứ không giải thích vì sao. Dư luận thì rỉ tai nhau rằng, hai ông là trùm cuối của 2 đại án tham nhũng xảy ra trong thời gian đại dịch. Nhưng phải chăng đó chỉ là cái cớ để hạ nhiệt cơn phẫn uất của công chúng ?
Ông Phạm Bình Minh bị cho thôi chức
Mức độ phá các đại án khiến dư luận đặt câu hỏi, liệu có thể đốt hết củi hay không ? Hay ngược lại, áp suất đốt lò quá lớn, đến một lúc sẽ khiến Đảng phải rút củi dưới đáy nồi ? Việc truy đuổi "trùm cuối" cũng sẽ dẫn đến những rủi ro chính trị, có thể dẫn đến mất kiểm soát. Tuy ở một mức độ nào đó, các quan tham thực sự ngán lò lửa của ông Trọng, nhưng điều đó cũng không chứng minh được, ông Trọng đã thực sự chống được tham nhũng. Và rủi ro sẽ xảy ra khi có một thanh củi đủ mạnh để đốt ngược lại cái lò.
Việc đốt lò cũng dẫn đến một vấn đề, đó là công lý. Khó có thể xác định rõ ràng ranh giới giữa một quan chức bị quy trách nhiệm vì buông lỏng quản lý gây hậu quả nghiêm trọng, và một quan tham bị xác định chính xác đã "ăn" tiền. Cũng khó có thể xác định mức độ gây hại giữa ông quan "bị lộ" và ông quan "chưa bị lộ". Như vậy, đâu là công lý giữa trách nhiệm của quan chức với người dân, và đâu là công lý giữa các quan chức trong hệ thống. Đó là chưa nói đến công lý giữa nhóm tội phạm tham nhũng với nhóm tội phạm khác.
Do đó, vấn đề là không thể chỉ chăm chăm đi tìm "trùm cuối".
Ông Võ Văn Thưởng phát biểu về việc quan tham nên từ chức, 29/12/2022
Trong thể chế chính trị Việt Nam hiện hành, rất khó để có thể quy trách nhiệm chính trị cho một cá nhân, bởi vì, cơ chế của Việt Nam là ra quyết định tập thể. Ông Trọng đã từng thất bại khi muốn quy kết trách nhiệm về một số vụ bê bối cho ông Nguyễn Tấn Dũng. Nhưng nay ông lại thành công trong việc quy trách nhiệm cho ông Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam. Chỉ vì, bây giờ quyền lực trong tay ông Trọng đã lớn hơn lúc trước, và bản lĩnh của 2 ông Minh và Đam không thể bằng ông Dũng.
Dường như, đã mệt mỏi với chiến dịch "đốt lò", ông Nguyễn Phú Trọng đang khởi động một tiến trình chính trị mới, đó là : Khuyến khích quan chức chủ động từ chức vì trách nhiệm. Để thực hiện tiến trình này, tất nhiên sẽ phải trải qua một quá trình thương lượng, hợp tác và thỏa hiệp đôi bên, đánh đổi chức vụ để đổi lấy một sự bảo toàn nào đó.
Điều này cũng đồng nghĩa là, người dân đừng chờ đợi xem ai là "trùm cuối" tham nhũng. Tất cả chỉ là chuyện bí mật cung đình mà thôi.
Thu Phương (Tổng hợp)
Nguồn : Thoibao.de, 05/01/2023
************************
Quốc hội Việt Nam miễn nhiệm hai Phó Thủ tướng Minh và Đam, phê chuẩn hai ông Hà và Quang thay thế
RFA, 05/01/2023
Sau khi hoàn tất thủ tục miễn nhiệm đối với hai ông Minh và Đam, các đại biểu thực hiện thủ tục phê chuẩn hai ông Trần Hồng Hà - Bộ trưởng Tài nguyên và môi trường, và ông Trần Lưu Quang - Bí thư Hải Phòng, làm phó thủ tướng nhiệm kỳ 2021-2026.
Ông Phạm Bình Minh (trái) và ông Vũ Đức Đam - Người Lao Động
Hãng tin Reuters của Anh dẫn nhận định của giới quan sát về nghi ngờ động thái vừa nêu của Quốc hội Việt Nam cho thấy thực tế leo thang trong công cuộc chống tham nhũng mà thường được gọi là ‘đốt lò’ hiện nay do ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng khởi xướng lâu nay.
Quốc hội Việt Nam không chính thức công bố lý do miễn nhiệm hai ông Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam. Reuters liên lạc về vụ việc, nhưng cả hai ông không trả lời yêu cầu của hãng tin này.
Theo Reuters, nếu thực tế đúng hai ông Minh và Đam bị thôi chức vì có dính líu đến tham nhũng, thì đây là hai lãnh đạo cao cấp nhất bị xử lý tính đến lúc này.
Ông Phạm Bình Minh, 63 tuổi, từng là bộ trưởng Ngoại giao từ năm 2011 đến 2021, và giữ chức phó thủ tướng từ năm 2013.
Ông Vũ Đức Đam, 59 tuổi, được bổ nhiệm làm phó thủ tướng vào năm 2013. Trong thời gian dịch Covid-19, ông Đam được biết đến với những nỗ lực xông xáo chống dịch tại Việt Nam.
Nhà quan sát chính trị Carl Thayer thuộc Học viện quốc phòng Australia nhận định rằng biện pháp miễn nhiệm đối với hai ông Minh và Đam có thể liên quan đến hai vụ tham nhũng lớn là vụ kit xét nghiệm Covid-19 của Công ty Cổ phần Việt Á và vụ các chuyến bay giải cứu đưa công dân Việt Nam từ các nước về trong đại dịch.
Vào ngày 30/12, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam cũng họp bất thường tước chức vụ trong đảng đối với hai ông Minh và Đam.
Nguồn : RFA, 05/01/2023
"Ai bàn lùi, lo ngại đấu tranh tham nhũng thì đứng sang một bên"…
Sáng 3/1/2023, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị trực tuyến của Chính phủ với 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, nhằm tổng kết công tác năm 2022 và triển khai kết luận của trung ương, Nghị quyết của Quốc hội Khóa XV về Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2023.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu chỉ đạo hội nghị. Ảnh : Trí Dũng –TTXVN
Tại hội nghị, Tổng bí thư tiếp tục đưa ra những mệnh lệnh quen thuộc trong suốt ba nhiệm kỳ ông là người đứng đầu đảng cộng sản Việt Nam, đó là, "công tác cán bộ cần làm tốt hơn nữa để lựa chọn, bố trí đúng những người thật sự có đức, có tài, liêm chính, tâm huyết, thật sự vì nước, vì dân, vào các vị trí lãnh đạo của bộ máy nhà nước. Kiên quyết đấu tranh loại bỏ những người vướng vào tham nhũng, hư hỏng; chống mọi biểu hiện chạy chức, chạy quyền, cục bộ, ưu ái tuyển dụng người nhà, người thân không đủ tiêu chuẩn. Phát huy dân chủ, nâng cao ý thức trách nhiệm, nêu gương, tinh thần phục vụ nhân dân của cán bộ, công chức, viên chức.
Có cơ chế, chính sách khuyến khích, bảo vệ những người năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Kỷ luật, kỷ cương cần được siết chặt cùng với việc thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong việc thực thi công vụ; nâng cao đạo đức, văn hóa, tính chuyên nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức. Kiên trì, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực gắn với đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện luật pháp, cơ chế, chính sách để "không thể, không dám, không muốn tham nhũng".
Bên cạnh đó, tư tưởng bàn lùi, lo ngại việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực sẽ cản trở sự phát triển, làm nhụt chí, làm "cầm chừng", "phòng thủ", "che chắn", giữ "an toàn" trong một bộ phận cán bộ, công chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp… cần được chấn chỉnh, đấu tranh loại bỏ.
"Những ai có tư tưởng ấy thì hãy đứng sang một bên để người khác làm. Tất cả chúng ta, nhất là những người trực tiếp làm công tác tổ chức, cán bộ, phải có tấm lòng trong sáng, có con mắt tinh đời", Tổng bí thư nhấn mạnh, và chính nhấn mạnh này cho thấy có một mâu thuẫn ở đây: nếu "chúng ta" của ông Nguyễn Phú Trọng đều là "có con mắt tinh đời" vậy thì lời kêu gọi "Ai bàn lùi, lo ngại đấu tranh tham nhũng thì đứng sang một bên" là thừa thải.
Ngoài ra trong bài huấn thị của mình ở sáng ngày 3-1-2023 nói trên, Tổng bí thư không nêu cụ thể con số về chuyện có ai đã đứng sang một bên hay chưa?
Thử nhớ lại.
Sáng 30-12-2019, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội năm 2020.
Hội nghị có sự tham dự của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng.
Ở hôm đó, ông Nguyễn Phú Trọng có bài diễn văn nội dung tương tự như lần dự Hội nghị trực tuyến của Chính phủ với 63 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, nhằm tổng kết công tác năm 2022 và triển khai kết luận của trung ương, Nghị quyết của Quốc hội Khóa XV về Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2023.
Ông Nguyễn Phú Trọng cũng đưa ra mệnh lệnh miệng là "cần làm tốt hơn nữa công tác cán bộ để lựa chọn, bố trí những cán bộ thật sự có đức, có tài, liêm chính, tâm huyết, thật sự vì nước, vì dân vào các vị trí lãnh đạo của bộ máy nhà nước. Kiên quyết đấu tranh loại bỏ những người tham nhũng, hư hỏng; chống mọi biểu hiện chạy chức, chạy quyền, cục bộ, ưu ái tuyển dụng người nhà, người thân không đủ tiêu chuẩn.
Phát huy dân chủ, nâng cao ý thức trách nhiệm, nêu gương, tinh thần phục vụ nhân dân của cán bộ, công chức, viên chức. Có cơ chế, chính sách khuyến khích, bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.
Siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong thực thi công vụ; nâng cao đạo đức, văn hoá, tính chuyên nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức. Kiên trì, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực gắn với đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện luật pháp, cơ chế, chính sách để "không thể, không dám, không muốn tham nhũng".
Đồng thời, chấn chỉnh, đấu tranh loại bỏ tư tưởng bàn lùi, lo ngại rằng việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng sẽ cản trở sự phát triển, làm nhụt chí, làm "cầm chừng", "phòng thủ", "che chắn", giữ "an toàn" trong một bộ phận cán bộ, công chức nào đó, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Tôi đã nhiều lần nói rồi; nay xin nhắc lại: Những ai có tư tưởng ấy thì hãy đứng sang một bên để người khác làm!" (dừng trích)
Như vậy, chỉ mới xét về nội dung của cách diễn đạt trên cương vị là thủ lĩnh tối cao của đảng cộng sản Việt Nam, có thể thấy về sáo mòn của ngôn từ với sự thật đối lập những gì mà ông Nguyễn Phú Trọng đang ra sức hô hào, kêu gọi.
Nguyễn Nam
Nguồn : VNTB, 04/01/2023
