Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Người H’mong theo Tin Lành bị bách hại (RFA, 06/12/2018)

Nhà nước Việt Nam, đặc biệt các chính quyền địa phương, thường tỏ ra không mấy thiện cảm đối với tập thể người Thượng hoặc người H’mong theo đạo Thiên Chúa, đặc biệt hơn nữa đối với những ai mới bắt đầu theo. Điển hình là một trường hợp mới đây nhất tại một vùng thuộc tỉnh Nghệ An ngày Chúa Nhật 2 tháng 12 vừa qua.

vn1

Nhiều người dân tộc thiểu số tại khu vực Tây Nguyên theo đạo Tin Lành đã phải rời bỏ quê hương chạy trốn sang vùng rừng Rattanakiri ở Đông Bắc Campuchia , đang lo sợ bị chính quyền Campuchia bắt giữ và trục xuất hồi tháng 1, 2015 - RFA

Chuyện xảy ra hôm Chúa Nhật 2 tháng Mười Hai vừa qua tại bản Phá Lóm, xã Tam Hợp, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An, khi một nhóm sắc tộc H’mong theo đạo Tin Lành bị chính quyền địa phương buộc phải bỏ đạo nếu không muốn gặp rắc rối.

Ông Hoàng Văn Pá, cũng là người H’mong theo đạo Tin Lành hiện đang sống ở Thái Lan, báo cho đài Á Châu Tự Do biết đây là nhóm Tin Lành mới thành lập gồm 7 hộ và 33 nhân khẩu do ông Xồng Bá Chỏ làm trưởng nhóm :

Tôi liên lạc được với nhóm Tin Lành bản Phá Lóm, xã Tam Hợp, huyện Tương Dương, tình Nghệ An, biết tin nhóm Tin Lành bị đàn áp. Nhóm Tin Lành đó mà Xồng Bá Chò là trưởng nhóm, thuộc Tổng hội miền Bắc có trụ sở tại 2 Bố Trạch do Hà Nội quản lý, đã đăng ký hợp pháp theo Luật Tín Ngưỡng Tốn Giáo của nhà nước Việt Nam từ tháng Tư 2018, mà khi đăng ký rồi họ càng bị công an đến quấy nhiễu, sách nhiễu, đe dọa rất nhiều.

Tại sao đã đăng ký hợp pháp rồi mà lại bị đàn áp ? Cần biết rằng khu vực đó từ trước tới nay chưa có Tin Lành mà mới đăng ký hoạt động, nhà nước cộng sản không muốn phát sinh thêm những người mới theo đạo Tin Lành nữa. Họ muốn ngăn chặn, muốn nhóm này bỏ đạo Tin Lành và thờ cúng tổ tiên., họ tới yêu cầu bà con bỏ đạo Tin Lành, họ đưa cho một tượng Phật, cái này rất là lạ, Hôm qua ngày mùng 3 thì mẹ của Xồng Bá Chò là cô Xồng Y Xía có gọi tới báo cho tôi biết nếu không bỏ đạo Tin Lành nhà nước sẽ bằng mọi giá mọi cách ngăn cấm và nếu không muốn chết thì phải nghe theo chính quyền, họ đe dọa như vậy.

Vì bị buộc phải từ bỏ đức tin rồi bị chính quyền Dak Nông bắt giam cùng anh ruột là chấp sự Tin Lành Hoàng Văn Ngài ; sau khi người anh bị đánh chết, ông Hoàng Văn Pá đã tìm đường trốn đi :

Hồi ở Việt Nam thì tôi ở Dak Nông. Tôi là em ruột của chấp sự Hoàng Văn Ngài, bị công an giết chết vào ngày 17 tháng Ba 2013. Chắc chắn là tôi biết rõ việc công an đe dọa, bắt bớ, đánh chết anh trai tôi. Hoàng Văn Ngài là chấp sự của Hội Thánh Tin Lành Bụi Tre. Tôi chạy qua Thái Lan vì lý do là tố cáo công an đánh chết anh trai của tôi.

Trở lại vụ việc ngày 2 tháng Mười Hai khi một đoàn những người thuộc chính quyền địa phương đến buộc nhóm người H’mong theo Tin Lành ở bản Pha Lóm vào khi họ đang nhóm họp để cầu nguyện, buộc họ bỏ đạo nếu không muốn gặp khó khăn, rắc rối, Trưởng nhóm là ông Xồng Bá Chồ trực tiếp kể lại :

Hôm Chúa Nhật vừa rồi thì có ông Già Bá Ná và ông Xồng Bá Do tới nhà và nói không được theo đạo Tin Lành này, đây là đạo Tin Lành trái phép, chính quyền Việt Nam không nhận và sẽ không bao giờ tạo điều kiện cho sinh hoạt, nếu muốn bỏ đạo và muốn sinh hoạt thì họ đưa đạo Phật để chúng tôi theo.

Nhóm Hội Thánh mình không có chống chính quyền, chưa làm cái gì để chống lại chính quyền cơ mà, nhưng họ vẫn không cho sinh hoạt thôi.

Vẫn theo lời ông Xồng Bá Chồ, từ tháng Sáu ông đã bị theo dõi và cho đến giờ thì ông không còn được quyền tự do đi lại trong những sinh hoạt hang ngày nữa :

Hiện tại là tôi không đi được đâu nữa, ra khỏi làng bản là cứ bị bọn xã hội đen nó che mặt nó chận đường đánh đập, bây giờ không thể đi đâu được nữa. Họ cấm hộ khẩu, y tế và các khoản hỗ trợ từ nhà nước, họ không cho cái gì cho nhà mình cả. Họ còn nói nếu chúng tôi vẫn tiếp tục theo đạo Tin Lành này thì họ sẽ không quản lý chúng tôi nữa, họ sẽ coi như là không có chúng tôi trong bản này, họ cấm hết tất cả.

Theo ông Hoàng Văn Pá từng ở Dak Nông thì chính sách kỳ thị phân biệt đối xử người H’mong theo đạo Tin Lành thực sự là còn tồn tại ở các vùng sâu vùng xa, nhưng thực tế và cấp độ khó khăn cản trở lại tùy vào từng địa phương, và đối tượng bị cản trở nhiều nhất là những điểm nhóm mới xin đăng ký :

Từ khi mình bỏ ra đi thì có sự thay đổi hơn nhiều, họ cũng không có gì mạnh tay, nhưng mà ở những nơi khác cho dù họ có điểm nhóm có nơi thờ phượng Chúa nhưng họ phải cam kết đủ thứ hết. Một khi họ đã đăng ký với chính quyền là họ không được tham gia khiếu nại, nếu tham gia họ sẽ bị hoàn toàn đe dọa, bị như gia đình tôi.

Đó là chuyện người H’mong theo đạo Tin Lành bị cấm sinh hoạt và bị buộc bỏ đạo tại một điểm nhóm mới ở bản Phá Lóm, xã Tam Hiệp, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An,

Đây không phải là động thái mới của các chính quyền địa phương đối với người sắc tộc muốn theo đạo Tin Lành. Để tìm hiểu thêm thì chúng tôi đã cố gắng liên lạc với một người mà trưởng nhóm Xồng Bá Chò đã nhắc tới, đó là ông Già Bá Ná thuộc Bộ Đội Biên Phòng, đã cùng đi với đoàn 12 người đến buộc bà con H’mong ở Phá Lóm bỏ đạo. Rất tiếc ông Già Bá Ná đã từ chối trả lời . Đường dây nối với điện thoại của chủ tịch xã Phá Lóm cũng không có người bắt máy.

Thanh Trúc

**************

Việt Nam tuyên bố đạt tiến bộ về bảo đảm quyền tự do báo chí và internet (VOA, 07/12/2018)

Người phát ngôn B Ngoi giao hôm 6/12 cho biết Vit Nam đt nhiu thành tu trong vic đm bo quyn con người trong đó có t do báo chí và t do internet.

vn2

Dự kiến ngày 22/1/2019 Vit Nam s tham gia đi thoi v Báo cáo quc gia UPR ti Hi đng Nhân quyn Liên Hp Quc Geneva, Thy S. (UPR via HRS.org.vn)

Bà Lê Thị Thu Hng đưa ra tuyên b trên khi tr li câu hi ca phóng viên đ ngh cho biết nhng ni dung chính trong Báo cáo quc gia v bo v và thúc đy quyn con người theo cơ chế rà soát đnh kỳ ph quát (UPR) chu kỳ III ti mt cuc hp báo thường kỳ Hà Ni.

"Vừa qua, Vit Nam đã chính thức np Báo cáo quc gia v bo v và thúc đy quyn con người theo cơ chế rà soát đnh kỳ ph quát chu kỳ III cho Hi đng Nhân quyn Liên Hp Quc", bà Hng nói vi các phóng viên. "D kiến ngày 22/1/2019 Vit Nam s tham gia đi thoi v Báo cáo quốc gia UPR ti Hi đng Nhân quyn".

Bộ Ngoi giao Vit Nam hôm 3/12 đã t chc mt hi tho Hà Ni đ công b bn báo cáo mà b này cho biết đã được "xây dng mt cách công phu vi s tham gia ca 18 b, ngành, cơ quan có liên quan đến vic thúc đy và bảo v các quyn con người Vit Nam", theo Tin Tc.

Báo cáo quốc gia UPR chu kỳ III "đ cp đến mt s thành tu ni bt ca Vit Nam trong bo đm quyn con người, trong đó có vic thông qua Hiến pháp 2013 và sa đi ban hành mi trên 90 văn bn luật có liên quan đến vic bo đm quyn con người, quyn công dân", theo người phát ngôn BNG cho phóng viên biết hôm 6/12.

"Việc đm bo các quyn dân s, chính tr cũng đt nhiu thành tu, trong đó có bo đm quyn bình đng trước pháp lut, quyn t do báo chí, tự do internet", bà Hng nói.

Tuy nhiên, Liên đoàn Nhân quyền Quc tế (FIDH) hi tháng 9 đã lên tiếng ch trích bn d tho báo cáo quc gia UPR cho phiên đi thoi ti ca Vit Nam ti LHQ. T chc này cho rng báo cáo ca Vit Nam m đi các vi phm nhân quyn nghiêm trng và c tình thông tin sai lệch cho cng đng quc tế.

"Báo cáo của chính ph (Vit Nam) cho UPR cho thy Hà Ni không có kh năng đi din vi nhng thách thc v nhân quyn và thiếu ý chí chính tr trong vic gii quyết nhng vn đ đó", Tng thư ký FIDH Debbi Stothard nói trong thông cáo báo chí mà tổ chc này đưa ra hôm 4/9. "Chính ph (Vit Nam) nên xem xét mi ý kiến đóng góp t xã hi dân s, đc bit nhng vn đ liên quan đến tình trng v các quyn cơ bn v dân s và chính tr, và đm bo rng nhng lo ngi ca h được phn ánh trong báo cáo cho UPR".

Chỉ vài ngày sau đó, bà Stothard b t chi nhp cnh vào Vit Nam đ tham d Din đàn kinh tế Thế gii. Người đng đu FIDH b gi li sân bay Ni Bài trong 15 tiếng đng h hôm 9/9 trước khi b trc xut khi Việt Nam trên chuyến bay ti Malaysia vào sáng ngày hôm sau. Chính ph Hà Ni cho biết h t chi cho bà Stothard nhp cnh vì bà "gây ra mi nguy cho an ninh quc gia Vit Nam".

Từ tháng 2/2014 đến tháng 7/2018, FIDH và y ban Bo v Quyn làm người Vit Nam (VCHR) ghi nhận rng chính quyn Vit Nam đã bt giam hoc b tù ít nht 160 người bo v nhân quyn và các nhà hot đng ôn hòa. Trong mt báo cáo chung mà c hai nhóm nhân quyn này đưa ra vào tháng 7, FIDH và VCHR nêu ra nhiu trường hp nhân quyn đáng quan ngại cũng như đưa ra nhng khuyến ngh đ Vit Nam ci thin tình hình nhân quyn.

FIDH và VCHR đưa ra mt ví d v vic đàn áp t do báo chí ca chính ph Hà Ni trong năm qua dù Lut Báo chí ca Vit Nam quy đnh "t do báo chí và t do bày tỏ chính kiến" cũng như khng đnh quy tc "không kim duyt vic phát hành và phát thanh". Đó là trường hp báo Tui Tr Online b đình bn ba tháng vào gia năm nay vì đăng các bài viết liên quan đến lut đc khu mà trong đó theo chính quyn Hà Ni có nhng thông tin "sai lệch".

"Báo cáo của Chính ph (Vit Nam) cho UPR đy nhng tuyên b trái vi thc ti và che du vic đàn áp khc lit xã hi dân s b cng đng quc tế lên án mnh m", Ch tch VCHR Võ Văn Ái nói hi tháng 9. "Trong mt đt nước nơi dân chủ đng nghĩa vi phn đng thì li rêu rao trong bn báo cáo ca nhà cm quyn Đảng cộng sản Vit Nam đang đ cao dân ch là không có thc".

Kiểm đim Đnh kỳ Ph quát UPR là mt cơ chế đi thoi ti Hi đng Nhân quyn Liên Hp Quc nhm mc đích cui cùng là cải thin tình hình nhân quyn trong thc tế các quc gia. Cơ chế này đem đến mt cơ hi đc bit đ các t chc và cá nhân trong xã hi dân s tham gia vào vic thúc đy tình hình nhân quyn cp quc gia và quc tế.

****************

Rút văn bản cấm hoạt động Giáng sinh trong trường học vì ‘nhầm lẫn’ (VOA, 07/12/2018)

Một chc sc tôn giáo nói vi VOA rng mc dù lệnh cấm hot đng Giáng sinh trong trường hc đã được rút li, nhưng s kin này cho thy nhng người ra quyết đnh đã không phân bit được gia mt l hi và mt hot đng tôn giáo, đng thi phn nào phn ánh tình trng phân bit đi x tôn giáo khá ph biến trong môi trường hc đường Vit Nam.

vn3

Ban nhạc Santa Claus trình din trên con đường mang tên Tng Giám mc Nguyn Văn Bình, bên cnh Bưu Đin Thành phố Hồ Chí Minh vào dp Giáng Sinh 2017.

Trong công văn gửi ra ngày 5/12, Phòng Giáo dc huyn Nhà Bè đã yêu cu hiu trưởng các trường mm non, ph thông, bi dưỡng giáo dc và ch các cơ s giáo dc mm non ngoài công lp không được t chc trang trí Giáng sinh trong trường hc, không đưa ông già Noel vào trường đ tng quà cho hc sinh, và nếu đã trang trí ri thì phi tháo g ngay.

Công văn này đã vấp phi phn ng d di t phía giáo viên và ph huynh hc sinh ngay sau khi va ban hành khiến lãnh đo quan qun lý giáo dc phi đưa ra lnh thu hi công văn ngay trong chiu hôm sau (6/12), theo VnExpress.

Trong khi một s Facebooker gi đây là mt "chiến thng" ca mng xã hi, thì mt chc sc tôn giáo, Linh mc Đinh Hu Thoi ca Dòng Chúa Cu Thế, nói rằng s kin trên cho thy nhng người đưa ra quy đnh đã không phân bit được đâu là mt hot đng tôn giáo và đâu là mt l hi da trên sinh hot ca tôn giáo.

"Xưa nay các nơi vn làm, ngay c nhng t đim ca nhc cũng t chc trang hoàng. Nó như một l hi bình thường ca mi người. Nhưng không hiu sao năm nay h li có ch trương l liu ngăn cm nhng sinh hot đó. Thc tế, nhng sinh hot đó ch là ăn theo l Noel ca người Công giáo, Tin Lành, ch không phi là hot đng tôn giáo", Linh mục Thoi nói với VOA.

Theo chức sc tôn giáo này, dp Noel cũng là thi đim các hc sinh, đc bit là hc sinh Thiên Chúa giáo, gp rt nhiu áp lc do vic sp xếp, t chc lch hc mà ông theo ông là "hơi bt thường".

"Noel không được coi là mt ngày l nghn học sinh Công giáo không được ngh ngày l đó. Ngoài ra, còn có mt thông l hơi bt thường là các trường hc hay t chc thi vào ngày l Giáng sinh. H luôn chn ngày 24, 25 đ thi nên rt nh hưởng đến các em hc sinh Công giáo. Các em không th tham gia những bui l mt cách trn vn vì phi hc hành đ th".

Vị linh mc Công giáo cho biết thêm rng các hc sinh-sinh viên Công giáo, Tin Lành rt d b rơi vào tình trng b phân bit đi x trong môi trường hc đường Vit Nam.

Ông nói : "Theo tôi biết, có những cán b tuyên giáo, nhng người dy chính tr bên quân đi đã vào các trường mượn chuyn dy chính tr đ bài xích tôn giáo, mt cách nào đó làm cho hc sinh có đo cm thy b tn thương, còn nhng hc sinh không có đo thì hiu lm…"

"Những gì liên quan đến tôn giáo, c th là Công giáo, thì xem ra có nhng áp lc làm cho nh hưởng đến suy nghĩ ca mi người v tôn giáo".

Giải thích cho lý do rút li công văn, mt lãnh đo ca S Giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh, ông Nguyn Thành Trung, nói vi báo Tui Tr rng "Thành phố và S không có bt kỳ ch đo nào, không có mt văn bn hay ch trương v vic không cho t chc hot đng Noel trong trường hc". Theo ông này thì "có s nhm ln" trong vic ban hành công văn nên đang cho thu hi li.

Việt Nam nm trong thiu s các quốc gia trên thế gii không t chc mng l Giáng sinh, trong đó bao gm mt s quc gia Hi giáo Trung Đông và Châu Phi, và mt s nước Châu Á như Trung Quc, Triu Tiên, Lào, Campuchia…

Năm ngoái, nhiều nơi Trung Quc cũng ra lnh cm các đng viên, người dân mng l Giáng sinh. Chính quyn thành ph Hành Dương, tnh H Nam, Trung Quc, trong thông báo "nghiêm cm cán b, đng viên" tham gia vui chơi Giáng sinh năm ngoái, gi dp l này là "liu thuc phin tinh thn". Trong khi mt trường đi học ở Thm Dương kêu gi sinh viên kháng c li "s gm mòn ca văn hóa tôn giáo phương Tây" trong lnh cm sinh viên đón Giáng sinh.

Khánh An

*****************

Huyện Nhà Bé rút công văn "cấm trang trí ông già Noel trong trường học" (RFA, 07/12/2018)

Ông Bùi Hòa An - Phó Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè, Thành phố Hồ Chí Minh cho biết sẽ chỉ đạo rút văn bản "cấm trang trí ông già Noel trong trường học" ngay chiều ngày 6 tháng 12 và ra một công văn khác thay thế.

vn4

Trẻ em mẫu giáo mặc trang phục Ông già Noel nghe linh mục giải thích lịch sử Giáng sinh tại một nhà thờ Công giáo ở Hà Nội vào ngày 19 tháng 12 năm 2013. AFP

Trưa ngày 6/12, trên mạng xã hội Facebook lan truyền một công văn đề ngày 5/12, ký tên ông Lê Thanh Hải, Phó Phòng Giáo dục và đào tạo huyện Nhà Bè yêu cầu các trường học phổ thông trực thuộc hay mầm non ngoài công lập phải gỡ ngay các trang trí liên quan đến lễ Noel.

Đồng thời theo công văn này, việc trang trí hang đá, ông già Noel, cây thông... hay việc ông già Noel đến trường học tặng quà cũng sẽ bị cấm.

Đài Á Châu Tự Do liên hệ với ông Lê Thanh Hải theo số điện thoại di động cá nhân và của cơ quan nhưng không có người bắt máy.

Công văn này vấp phải phản đối mạnh mẽ của dư luận vì cho rằng lễ Giáng sinh hay lễ Noel theo cách gọi của người Việt là ngày vui chung của người dân cả nước và thế giới.

Tuy nhiên một số bài viết trên Cổng thông tin Phật giáo Việt Nam thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam hiện nay chỉ trích việc tổ chức Noel như là "một hình thức truyền bá tôn giáo bị cấm được ghi rõ ràng trong Luật Giáo dục".

Điều 19 của Luật Giáo dục Việt Nam năm 2015 quy định, "Không truyền bá tôn giáo, tiến hành các nghi thức tôn giáo trong nhà trường, cơ sở giáo dục khác của hệ thống giáo dục quốc dân, của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang nhân dân".

Tương tự, chính quyền Trung Quốc cũng luôn nghiêm cấm đưa tôn giáo vào các hoạt động trong lẫn ngoài trường học, đặc biệt là ở những nơi tập trung đông người theo đạo Hồi hoặc Phật giáo Tây Tạng.

Theo giới chức nước này, việc tuyên truyền tôn giáo rất dễ làm nảy sinh chủ nghĩa dân tộc cực đoan và chủ nghĩa ly khai trong những người trẻ tuổi.

Published in Việt Nam