Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Sau gần 3 năm chun b, cuc trin lãm "Chiến tranh Vit Nam : 1945-1975" khai mc hôm th Tư tun này ti Vin Bo tàng Lch s New York.

baotang1

Viện Bo Tàng Lch s New-York gn cng vào Central Park New York. (nh AP Photo/Mark Lennihan)

Cuộc chiến đã làm xã hi chia r sâu xa và phơi bày những gii hn ca sc mnh quân s M, là ch đ ca mt cuc trin lãm mi v mt đ tài cũ nhưng hãy còn nhiu tiếng vang trên chính trường đy chia r ca nước M ngày nay, theo li người ph trách trin lãm, bà Marci Reaven.

Cách đây vài năm, khi ý kiến t chc mt cuc trin lãm v Chiến tranh Vit Nam được nêu lên ti Bo tàng Lch s New York, mt thành viên ca Hi đng Qun tr, ông James Grant, k li rng hơn 40 năm sau cuc chiến, chiến tranh Vit Nam vn khơi lên nhng xúc cm mãnh lit.

Ông Grant, một cu chiến binh hi quân M phc v ti Vit Nam vào gia thp niên 1960, nói mt cuc tranh lun sôi ni đã n ra gia ông vi mt thành viên khác trong Hi đng qun tr v đng cơ ca Hoa Kỳ khi tham chiến, bn cht cuc xung đt, và liu các nỗ lc và nhng s hy sinh đó rt cuc ch vô ích ?

Với nhng k vt và chng tích được trưng bày, bng c âm thanh và hình nh, cuc trin lãm có tính tương tác k li câu chuyn ca cuc xung đt t gc ca nó sau Thế chiến Th Hai, khi mà Hoa Kỳ hu thuẫn cho quân đi Pháp đ tìm cách duy trì chế đ cai tr thc dân ca nước này Đông Dương.

Cuộc trin lãm miêu t giai đon leo thang chiến tranh, cũng như giai đon khép li cuc chiến, trit thoái binh sĩ M v nước gia lúc phong trào chng chiến tranh nổi lên trong nước, cũng như các cuc biu tình sôi ni không kém ng h các n lc chiến tranh.

Theo bà Marci Reaven, Giám Đốc ph trách trin lãm, thì câu chuyn chiến tranh Vit Nam được k t c hai phía. Ti trin lãm, khách có th xem mt tác phẩm sơn mài tuyên truyn ca min Bc năm 1962, do mt ngh sĩ còn sng tái to li đc quyn cho Bo tàng Lch s New York.

Các chứng tích được trưng bày gm mt phi đn Bullpup gn trên máy bay ném bom F-105, mt chiếc xe jeep, và hai dãy màn nh video thuật li tng giai đon ca cuc chiến. Khách có th chn đon video k li tng giai đon lch s ca cuc chiến.

Trong các kỷ vt được trưng bày còn có giy gi nhp ngũ mà thanh niên M tui t 18 ti 26 thi đó phi luôn mang theo mình, nhiu người đã mang ra đốt giy này đ nói lên s chng đi ca mình, và thách thc lnh nhp ngũ. Chính s chng đi này đã dn ti vic bãi b lnh nhp ngũ vào năm 1973, không lâu sau khi nhng binh sĩ M cui cùng rút ra khi Vit Nam.

Tất c nhng chi tiết nghe tương tự như nhng gì đã nghe v b phim tài liu 10 tp ca đo din Ken Burns và đo din Lynn Novick va được trình chiếu trên đài PBS mi đây, ch là do "tình c ngu nhiên", theo bà Marci Reaven.

Khách đến xem trin lãm được khuyến khích ghi li, hoc ghi âm những s suy nghĩ ca mình v chiến tranh Vit Nam, đ li cho các thế h mai sau.

"Chúng tôi muốn các thế h đến sau tri nghim, như chúng ta đã tri nghim, rng chiến tranh là sn phm ca nhiu quyết đnh do các chính quyn và cá nhân làm ra, và điều quan trng là phi tìm hiu các quyết đnh đó, chú ý ti các quyết đnh đó khi mà chúng đang được làm".

Cuộc trin lãm "Chiến tranh Vit Nam : 1945-1975" ti Vin Bo Tàng Lch s s m cho ti ngày 22/4/2018.

Published in Việt Nam