 | Tổng quan: | 3639102 |
Hoa Kỳ xếp Việt Nam vào danh sách các nước phải theo dõi về thao túng tiền tệ (RFA, 29/05/2019)
Bộ Tài chính Mỹ hôm 28/5 xếp Việt Nam vào danh sách 9 nước cần phải theo dõi về thao túng tiền tệ vì chưa đáp ứng được một số tiêu chí của Mỹ.
Hình minh họa. Tiền VND - AFP
Báo cáo hàng năm của Bộ Tài chính Mỹ được gửi cho Quốc hội, xem xét các chính sách của 21 đối tác thương mại lớn của Mỹ. 9 nước bị đưa vào danh sách phải theo dõi bao gồm Ireland, Ý, Malaysia, Singapore, Việt Nam, Trung Quốc, Đức, Nhật Bản và Nam Hàn.
Có 3 tiêu chí để Bộ Tài chính Mỹ quyết định một nước có bị xem là thao túng tiền tệ hay không gồm : có thặng dư thương mại lớn với Mỹ, có thặng dư tài khoản vãng lai lớn và thiên lệch với bằng chứng rõ ràng, thường xuyên can thiệp tiền tệ.
Trong báo cáo năm nay, Bộ Tài chính Mỹ đã mở rộng phạm vi xem xét. Theo tiêu chí mới, bất cứ quốc gia nào có kim ngạch thương mại hai chiều với Mỹ hơn 40 tỷ đô la đều bị xem xét, thay vì chỉ 12 đối tác lớn nhất trước kia. Ngoài ra, Hoa Kỳ cũng hạ ngưỡng thặng dư tài khoản vãng lai xuống từ 3% GDP còn 2% GDP.
Kim ngạch thương mại hai chiều giữa Mỹ và Việt Nam năm ngoái đã đạt gần 60 tỷ đô la. Thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ vào năm 2018 là gần 35 tỷ đô la, theo số liệu của Tổng cục Thống kê.
*****************
Việt Nam : ngư ông hưởng lợi trong chiến tranh thương mại Mỹ-Trung (VOA, 29/05/2019)
Hàng Việt Nam nhập khẩu vào Hoa Kỳ tăng vọt trong quý đầu tiên của năm 2019 giữa lúc các doanh nghiệp thay đổi chuỗi cung ứng trong bối cảnh những căng thẳng thương mại giữa Bắc Kinh và Washington.
Tư liệu : Hàng hóa sản xuất tại Việt Nam. Ảnh chụp 3/10/2014. Reuters/Kham
Hàng nhập khẩu từ Việt Nam vào Mỹ đã tăng 40,2% trong quý I/2019, so với cùng kỳ năm trước. Bản tin của Newsweek dẫn nguồn tin từ Văn Phòng Đại diện Thương Mại Hoa Kỳ cho biết là trong năm 2018, mặt hàng nhập vào Mỹ nhiều nhất là hàng máy móc điện tử, trị giá 11 tỉ USD, kế đó là hàng dệt may : 7,2 tỉ, và giầy dép : 6,2 tỉ.
Theo đà này, thì Việt Nam có triển vọng qua mặt nước Anh, hiện xếp hạng 7 trong danh sách các nhà cung cấp hàng nhập khẩu lớn nhất của Mỹ trong năm 2018, theo Bloomberg.
Nhập khẩu từ Hàn Quốc cũng tăng 18,4% năm nay. Trong khi hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sụt giảm 13,9%.
Bản tin của Vnexpress còn cho rằng Việt Nam có triển vọng qua mặt không những nước Anh, mà còn nước Pháp, Ý và Ấn Độ, để trở thành nhà xuất khẩu hàng hóa lớn thứ 7 của Mỹ, với giá trị dự kiến lên đến gần 69 tỷ USD".
Trang mạng này trích số liệu của Tổng cục Hải quan, cho biết trong 4 tháng đầu năm 2019, "Mỹ tiếp tục là thị trường nhập khẩu nhiều nhất các mặt hàng của Việt Nam. Đứng đầu là hàng dệt may với giá trị 4,42 tỷ USD, và sau đó giày dép, máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng, gỗ và sản phẩm gỗ ".
Chính phủ của ông Trump trước đó đã nói rằng thuế đánh trên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ buộc các cơ sở sản xuất ở Trung Quốc dời hãng xưởng sang các nước láng giềng.
Bản tin của Newsweek dẫn nhiều nguồn tin từ các chủ nhân doanh nghiệp và các nhà phân tích nói rằng họ đã chứng kiến nhiều hãng xưởng Trung Quốc dời sang Việt Nam.
Từ khi Mỹ và Trung Quốc tăng thuế quan đánh trên hàng nhập khẩu của nhau, giới phân tích đã khuyến cáo rằng cuộc chiến tranh thương mại giữa hai nền kinh tế lớn này có thể có những hậu quả nguy hiểm cho nền kinh tế toàn cầu.
****************
Hoa Kỳ tăng nhập hàng từ Việt Nam vì thương chiến với Trung Quốc (BBC, 29/05/2019)
Nhập khẩu của Hoa Kỳ từ Việt Nam tăng mạnh trong quý đầu của năm 2019 trong bối cảnh các doanh nghiệp thay chuỗi cung ứng vì Bắc Kinh và Washington tiếp tục có căng thẳng thương mại.
Hàng dệt may chiếm tỉ trọng cao trong xuất khẩu từ Việt Nam sang Hoa Kỳ
Nhập khẩu của Mỹ từ Việt Nam tăng 40,2% trong ba tháng đầu năm 2019, so với năm 2018 và có thể vượt nhập khẩu từ Anh, là nhà cung cấp hàng nhập khẩu lớn thứ 7 của Hoa Kỳ vào năm 2018, theo Bloomberg.
Nhập khẩu từ Hàn Quốc vào Hoa Kỳ cũng tăng 18,4% trong năm nay.
Tuy nhiên nhập khẩu của Hoa Kỳ từ Trung Quốc, giảm 13,9%.
Năm 2018, xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam sang Hoa Kỳ là hàng điện máy.
Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ cho biết, Hoa Kỳ đã nhập khẩu trị giá 11 tỷ đô la hàng điện máy, cộng với 7,2 tỷ đô la hàng dệt kim và 6,2 tỷ đô la giày dép.
Đó là 'kỳ vọng' của chính Hoa Kỳ
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng giữa Bắc Kinh và Washington, chính quyền Trump nói rằng thuế quan sẽ buộc các công ty sản xuất tại Trung Quốc phải di dời các nhà máy sang các nước lân cận.
"Kỳ vọng của tôi là rất nhiều doanh nghiệp này sẽ được chuyển từ Trung Quốc đến những nơi khác trong khu vực", Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nói trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện hôm thứ Tư.
Và đó dường như là những gì đang xảy ra. Tin tức cũng cho thấy bằng chứng về sự thay đổi, với các chủ doanh nghiệp và các nhà phân tích nói rằng họ thấy việc di dời các cơ sở sản xuất của các công ty đến Việt Nam.
Triển lãm motor Thượng Hải. Joseph Nye nói Trung Quốc đã là một xã hội trung lưu nhưng đảng cầm quyền vẫn bám theo tư duy cũ
Trong khi đó cũng có nhiều công ty Trung Quốc âm thầm chuyển sang Việt Nam do thương chiến với Mỹ.
Một số hãng đối diện các khó khăn và chi phí cao hơn những hãng đã chuyển sang Việt Nam từ hai năm qua không muốn phát biểu công khai.
Có một số nguyên nhân như việc họ phải giải quyết khéo léo kế hoạch sa thải công nhân và bồi thường, chưa kể phản ứng từ các nhà cung cấp hay biến động về giá cả đối với các doanh nghiệp lưu hàng với số lượng lớn.
Trong một số trường hợp, chính quyền địa phương phía Trung Quốc thậm chí không cho chủ hãng rời máy móc nhà xưởng đi chừng nào chi trả được tiền bồi thường và an sinh xã hội hay thuế thỏa đáng.
Một cửa hàng đồ lót thương hiệu Mỹ Victoria's Secret tại Trung Quốc
Trong bài 'Thương chiến Mỹ-Trung và cơ hội 'ngàn năm một thuở cho VN' gửi BBC, Tiến sĩ Đinh Trường Hinh biện luận đây là cơ hội "độc nhất vô nhị", mà nếu nắm bắt được thì nó sẽ giúp Việt Nam tiến lên rất mạnh và rất xa trong kỹ nghệ hóa, trở thành một nước tân tiến trong 20-30 năm.
Ông Hinh cho rằng chính phủ Việt Nam có vai trò hết sức quan trọng và nếu Việt Nam không nắm lấy thì chắc chắn các nước cạnh tranh sẽ lấy đi mất.
****************
Có sự hiểu nhầm về ‘kinh tế Việt Nam sớm vượt Singapore’ ? (VOA, 29/05/2019)
Một bản tin của Bloomberg nói nền kinh tế của Việt Nam "có thể lớn hơn" Singapore vào năm 2029 đang gây ra nhiều tranh luận theo hướng ngờ vực, mỉa mai trên một số diễn đàn mạng ở Việt Nam.
Kinh tế Việt Nam bị cho là còn lệ thuộc nhiều vào lao động giá rẻ, đầu tư nước ngoài và xuất khẩu
Các chuyên gia kinh tế nói có tâm lý hoài nghi đó là do nhiều người hiểu nhầm giữa các khái niệm "quy mô nền kinh tế" và "mức sống". Đồng thời, các chuyên gia cũng khuyến cáo Việt Nam cần thay đổi mô hình kinh tế mới duy trì được tăng trưởng.
Bản tin ngắn do Bloomberg đăng lên hôm 28/5 trích dẫn dự báo của Ngân hàng DBS nói rằng Việt Nam "có tiềm năng tăng trưởng với tốc độ 6-6,5% trong thập kỷ tới", căn cứ vào dòng vốn đầu tư nước ngoài chảy mạnh vào Việt Nam cũng như sự gia tăng về năng suất trong những năm tới.
"Nếu Việt Nam có thể duy trì tốc độ tăng trưởng đó, kinh tế Việt Nam sẽ có quy mô lớn hơn kinh tế Singapre sau 10 năm nữa", nhà kinh tế Irvin Seah làm việc ở Singapre viết trong tài liệu nghiên cứu được công bố hôm 28/5, theo bản tin của Bloomberg. Thông tin này được nhiều tờ báo, trang tin điện tử của Việt Nam đăng lại.
Trên các diễn đàn Bàn luận về Kinh tế-Chính trị và Góc nhìn Báo chí-Công dân với tổng cộng hơn 263.000 thành viên, xuất hiện hàng trăm ý kiến bình luận về bản tin. Đa số những người tham gia bình luận cho rằng việc kinh tế Việt Nam vượt Singapore là "hoang đường", "ảo tưởng", hay "mơ hão".
Một số ít người có cách nhìn nhận điềm tĩnh hơn, bày tỏ quan điểm rằng dự báo của ngân hàng DBS là "hoàn toàn có khả năng", giống như Trung Quốc đã vượt Nhật Bản về quy mô kinh tế. Tuy nhiên, họ lưu ý rằng "không nên nhầm lẫn giữa Tổng Sản phẩm Quốc nội (GDP), tức là tầm vóc nền kinh tế, với thu nhập đầu người". Họ nói thêm rằng GDP đầu người "mới thể hiện sự thịnh vượng của quốc gia", và việc báo chí trong nước so sánh tổng GDP "thật buồn cười".
Việt Nam được các tổ chức quốc tế đánh giá thuộc nhóm có tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới
Doanh nhân Trần Quốc Quân, người nổi tiếng trên mạng xã hội và hiện sinh sống ở Ba Lan, chia sẻ với quan điểm cho rằng nhiều người có sự nhầm lẫn về các khái niệm kinh tế.
Dựa vào các số liệu do các tổ chức quốc tế công bố, ông Quân, với chuyên môn về thống kê, tính toán rằng với mức tăng trưởng trung bình 3,2%/năm, GDP của Singapore năm 2019 dự kiến là 359 tỷ đô la Mỹ sẽ tăng thành 492 tỷ đô la vào năm 2029.
Về mức dự báo cho Việt Nam, doanh nhân Trần Quốc Quân tính toán rằng với tốc độ tăng trưởng trung bình 6,5%/năm, GDP của Việt Nam sẽ tăng từ 266 tỷ đô la của năm 2019 lên 499 tỷ đô la vào năm 2029.
VOA thực hiện tính toán độc lập với các số liệu tự thu thập và cũng đi đến kết quả tương tự.
"Năm 2029 QUI MÔ kinh tế của Việt Nam đuổi kịp và vượt Singapore nhé. 499 tỷ USD so với 492 tỷ USD", ông Quân viết trên trang Facebook cá nhân có tổng cộng hơn 13.000 người theo dõi.
Mặc dù vậy, doanh nhân này cũng lưu ý rằng "QUI MÔ nền kinh tế Việt Nam hoàn toàn có thể đuổi kịp và vượt Singapore nhưng MỨC SỐNG tính theo đầu người thì còn lâu, chắc phải hơn nửa thế kỷ nữa nếu vẫn giữ được tốc độ tăng trưởng này".
Từ góc nhìn của chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, quy mô kinh tế của Việt Nam có vượt Singapore hay không, điều đó không quá quan trọng, mà theo bà, vấn đề chính của Việt Nam là "phải cải thiện một cách rất cơ bản về hiệu quả của tăng trưởng kinh tế để có thể hướng tới tăng trưởng bền vững".
Nữ chuyên gia kinh tế kỳ cựu phân tích với VOA rằng mô hình tăng trưởng của Việt Nam lâu nay vẫn dựa vào các nhân tố cũ như lao động giá rẻ, đầu tư nước ngoài và xuất khẩu, điều đó sẽ bộc lộ nhược điểm trong những năm tới. Bà Lan nói thêm với VOA :
"Vấn đề là ở chỗ duy trì tốc độ tăng trưởng như hiện nay mà lại vẫn dựa trên mô hình cũ thì liệu có duy trì được hay không về lâu về dài. Hai là duy trì tốc độ tăng trưởng như vậy có thực sự có ý nghĩa không cho sự phát triển về lâu dài của Việt Nam ? Vì vậy, có vượt Singapore về quy mô trong một thời gian nào đó thì nó cũng không phải là những cái mang lại giá trị lớn hay dài hạn cho đất nước và người dân".
Việt Nam cần "phát triển dựa vào nội lực nhiều hơn" thay vì dựa quá nhiều và đầu tư nước ngoài, song song với điều đó, cải cách thể chế để chống tham nhũng tốt hơn, giúp tăng hiệu quả cho nền kinh tế là việc "hết sức cần thiết", nữ chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đề xuất.
"Chỉ cần làm được như vậy không thôi, Việt Nam đã có thể tăng trưởng cao hơn, nhất là hiệu quả tăng trưởng được cải thiện hơn", bà Lan nói với VOA.
Hồi tháng 3/2006, trong một cuộc trà lời phỏng vấn được nhiều báo lớn của Việt Nam đăng tải, nói về khoảng thời gian mà Việt Nam cần để đuổi kịp các nước trong khu vực về thu nhập bình quân đầu người với điều kiện tất cả các nước đều duy trì đà tăng trưởng, ông IL Houng Lee, Trưởng đại diện IMF ở Việt Nam tại thời điểm đó, cho rằng Việt Nam có thể phải mất 18 năm để đuổi kịp Indonesia, 34 năm với Thái Lan và 197 năm với Singapore.
Theo số liệu thống kê của Ngân hàng Thế giới, GDP đầu người của Singapore năm 2017 là 55.235 đô la Mỹ. Con số trong cùng năm của Việt Nam là 2.343 đô la.
*****************
Làm rõ về dự báo qui mô kinh tế Việt Nam vượt Singapore vào 2029 (RFA, 29/05/2019)
Bloomberg dẫn một báo cáo của ngân hàng DBS Bank thuộc Singapore dự báo qui mô nền kinh tế Việt Nam sẽ vượt qua Singapore vào năm 2029.
Ảnh minh họa chụp tại Singapore hôm 4/4/2019. AFP
Cụ thể, DBS Bank dự báo kinh tế Việt Nam có thể tăng trưởng khoảng từ 6% đến 6,5% trong 10 năm tới, nhờ tăng năng suất lao động và nguồn vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh thời gian gần đây.
Cũng trong báo cáo của ngân hàng DBS Bank, chuyên gia kinh tế Irvin Seah cho rằng, nếu duy trì được tốc độ tăng trưởng này, nền kinh tế Việt Nam sẽ lớn hơn quy mô nền kinh tế Singapore sau 10 năm nữa.
Trao đổi với RFA từ Hà Nội hôm 29/5, Phó giáo sư, Tiến sĩ Đinh Trọng Thịnh, thuộc học viện Kinh tế Tài chính Việt Nam nhận định :
"Theo tôi, dự báo đó có một nét tương đối sáng với nền kinh tế Việt Nam. Và trong thời gian vừa qua chúng ta cũng thấy kinh tế Việt Nam đã vượt lên với một tốc độ phát triển tương đối nhanh chóng. Và đặc biệt từ một nền kinh tế phát triển đơn thuần theo chiều rộng, nay đã có một độ bền vững nhất định, mặc dù có nhiều biến động trên trường quốc tế, nhưng kinh tế Việt Nam vẫn phát triển tốt. Và với tốc độ như thế thì đến năm 2029 hay có thể sớm hơn, GDP(tổng sản phẩm quốc nội) Việt Nam vượt Singapore cũng là điều bình thường thôi".
Tin cho biết, Chính phủ Việt Nam dự báo tổng sản phẩm quốc nội GDP tăng ít nhất 6,8% trong năm nay.
Trong khi đó, chuyên gia kinh tế Irvin Seah cho rằng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong tương lai sẽ được thúc đẩy bởi lợi thế về cơ cấu dân số, lực lượng lao động, cơ sở hạ tầng ngày càng được cải thiện, và nền chính trị ổn định giúp thu hút dòng vốn nước ngoài.
"Không có ý nghĩa gì cả"
Tuy nhiên, Tiến sĩ Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, khi trao đổi với RFA hôm 29/5 từ Hà Nội cho rằng, so sánh theo GDP của DBS Bank không có ý nghĩa gì cả:
"Trước hết chúng ta cần phải hiểu chính xác hơn, tức là đến thời điểm 2029 thì quy mô GDP của Singapore và Việt Nam tương ứng nhau, và đến năm 2030 GDP của Việt Nam sẽ vượt Singapore. Có nghĩa là khi đó GDP của Singapore dự tính tương đương 445 tỷ đô, và đến năm 2030 GDP của Việt Nam sẽ là 465 tỷ đô. Tuy nhiên, so sánh đó không có ý nghĩa gì cả, vì phải so sánh với nhau dựa trên thu nhập bình quân đầu người (GDP per Capital)."
Chuyên gia kinh tế Huỳnh Bửu Sơn từ Sài Gòn khi trả lời RFA, cũng cho rằng, sau 10 năm thì dân số Singapore nếu có tăng thì cũng chỉ khoảng 1/20 dân số của Việt Nam. Tất nhiên khi đó GDP của Việt Nam có thể lớn hơn Singapore, nhưng GDP (per capital) tính theo đầu người của Việt Nam chắc sẽ còn thấp hơn Singapore rất là nhiều. Cho nên theo ông, sự so sánh của các chuyên viên kinh tế Singapore cũng cho thấy sự tăng đáng kể của GDP Việt Nam, nhưng nếu so GDP tính theo đầu người thì còn thấp hơn Singapore rất nhiều.
Ảnh minh họa chụp tại một công ty may ở Hà Nội hôm 24/5/2019. AFP
Theo Tiến sĩ Cấn Văn Lực, nếu tính theo giá thực thể thì thu nhập bình quân đầu người của Singapore đang gấp 25 lần Việt Nam, và đến 2029 vẫn gấp khoảng 17 lần so với Việt Nam. Khi đó theo ông, Việt Nam vẫn là nước thu nhập trung bình, trong khi Singapore là nước thu nhập cao và phát triển.
Đồng quan điểm, Tiến sĩ kinh tế Nguyễn Huy Vũ từ Na Uy cho rằng, nền kinh tế Việt Nam là một nền kinh tế của 90 triệu người, còn nền kinh tế của Singapore là nền kinh tế của hơn 5 triệu người. Nếu nền kinh tế Việt Nam có mức phát triển ngang bằng với Singapore thì đúng ra nền kinh tế Việt Nam phải lớn gấp 20 lần nền kinh tế của Singapore. Ông nói tiếp:
"Dự báo cho rằng phải 10 năm nữa nền kinh tế Việt Nam mới ngang bằng của Singapore nó cho thấy một sự thật rằng nếu Việt Nam tiếp tục mô hình hiện nay thì 10 năm nữa vẫn mãi là một nước nghèo, rất nghèo của khu vực".
Nếu so sánh GDP trên đầu người thì hiện nay của Việt Nam là khoảng 2.500 đô la Mỹ trong khi của Singapore là 64 ngàn đô la Mỹ, gấp 25 lần. Tức hiện nay thu nhập trung bình của 25 người Việt Nam mới bằng một người Singapore. Và giả sử 10 năm tới khi hai nước có nền kinh tế bằng nhau và dân số Việt Nam tăng lên khoảng 100 triệu trong khi dân số Singapore chỉ khoảng hơn 5 triệu người thì sự phát triển của Việt Nam cũng chỉ đạt đến mức là thu nhập của 20 người Việt mới bằng thu nhập của một người Singapore. Đó là nhận định của Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ.
Báo cáo của Ngân hàng DBS đưa ra số liệu, trong 4 tháng đầu năm, vốn FDI đăng ký từ Trung Quốc đại lục và Hồng Kông vào Việt Nam đạt 2 tỷ USD, nên DBS dự báo nhiều khả năng năm nay sẽ là năm mà Việt Nam đón lượng vốn FDI lớn nhất từ hai nhà đầu tư này. Các chuyên viên của ngân hàng DBS cũng cho rằng Việt Nam đang hưởng lợi từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp lo ngại ảnh hưởng tiêu cực của cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.
Trong khi đó, vào ngày 28/5/2019, IMD World của Thụy Sỹ công bố bảng xếp hạng 63 nền kinh tế cạnh tranh nhất thế giới 2019, thì không hề có Việt Nam. Ngược lại, Singapore vượt 3 bậc so với năm 2018, vượt cả Mỹ và Hong Kong, Singapore trở thành nền kinh tế cạnh tranh nhất thế giới năm 2019.
Tiến sĩ kinh tế Nguyễn Huy Vũ nhận định :
"So sánh về mức độ sáng tạo và sự cạnh tranh, thì nếu tiếp tục với thể chế và mô hình hiện nay Việt Nam khó có thể bắt kịp được Singapore trong vài chục năm nữa. Singapore có một thể chế tốt, mặc dù tương đối khắc khe về chính trị. Hệ thống luật và áp dụng luật rõ ràng, minh bạch. Chính quyền ít tham nhũng, nhỏ gọn, thích nghi nhanh với các thay đổi của thế giới. Hệ thống giáo dục theo tiêu chuẩn Âu Mỹ, đứng hàng đầu châu Á. Chính quyền khuyến khích tư bản và kinh doanh. Họ trọng dụng nhân tài".
Theo Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ, tất cả những điều vừa nêu sẽ hình thành nên một văn hóa và một môi trường kinh doanh cạnh tranh, từ đó đưa Singapore trở thành nước hàng đầu trên thế giới về sáng tạo lẫn năng lực cạnh tranh.
Theo số liệu của Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF, GDP của Việt Nam dự kiến đạt 260,3 tỷ USD trong năm 2019, còn GDP của Singapore dự kiến đạt 372,8 tỷ USD.
