Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Sau mở rng hn đin thì t t tiến ti tư hu hóa đt đai vì đó là xu thế tt yếu đ ci trói nn nông nghiệp Vit Nam, theo giáo sư Võ Tòng Xuân.

dat1

Mở rộng hay xóa bỏ hạn điền là xu thế chung của thế giới, nền nông nghip Vit Nam không th nào phát trin được vi din tích đt ca tng h gia đình nh l, manh mún như hin nay.

Chính phủ Vit Nam va thng nht vic m rng hn đin và xem xét cho phép tích t rung đt trên din rng, đây được xem như là mt cú huých "m đường cho ngành nông nghip phát trin vượt bc".

Theo truyền thông trong nước, Chính ph yêu cu B Tài nguyên và Môi trường phi hp vi B Nông nghip và Phát trin nông thôn, B Tư pháp rà soát, đ xut "sa đi chính sách đt đai, to thun li cho tích t, tp trung rung đt, m rng hn đin cho sn xut nông nghiệp quy mô ln" trong quý III năm 2017.

Giáo sư Võ Tòng Xuân, Hiu trưởng trường đi hc Nam Cn Thơ, cu đi biu Quc Hi, nói vi VOA rng sau vic m rng hn đin thì cũng tiến ti tư hu hóa đt đai, nhưng Vit Nam s thc hin tng bước l trình này :

"Cái đó cũng phải ch nhiu năm na. Nhưng mà nó cũng s đi ti đó. Đng và Chính ph Vit Nam đi tng bước. Vì đi nhanh quá thì to ra cú sc cho rt nhiu người".

Giáo sư Võ Tòng Xuân - chuyên gia hàng đu v nông nghip Vit Nam và quc tế nói rng "muốn sn xut ln phi có din tích đt đai ln, nếu hn đin như hin nay thì không th nào làm ln được. Ch khi sn xut ln mi cơ gii hóa được, mi nâng cao năng sut, h giá thành, nâng cao cht lượng sn phm". Giáo sư Võ Tòng Xuân phân tích ưu điểm ca vic tích t rung đt :

"Công khái hóa, chính thức hóa vn đ tích t rung đt. Nhưng tích t rung đt không như đa ch ngày xưa đ mà h bc lt người nông dân. Bây gi người này là người qun lý tt, có vn, có đu ra. Nhng người nông dân đưa đất vào đây đ cùng làm vi ông này, đ nông dân có đu ra. Cui mi niên v thì h chia li. Như thế đây là vic làm tt cho c ông ch đu tư và ông nông dân. Li tc ca người nông dân được nâng lên".

Theo bài báo của tiến sĩ Lê Anh Tun thuc Vin Nghiên cứu biến đi khí hu - Đi hc Cn Thơ viết trên báo Kinh tế Sài gòn gn đây, "tích t rung đt" (land accumulation) hoàn toàn khác vi "chiếm hu/chiếm đot đt đai" (land grabbing), tích t rung đt mang tính tích cc, người nông dân biết cách t chức và qun lý sn xut nông nghip thành công, s có ý đnh mua thêm đt theo cân đi kh năng qun lý, vn và tài nguyên ca mình. H s mua đt t nhng người nông dân khác mà kh năng sn xut kém hơn đ m rng và đu tư canh tác".

Chính sách tích tụ ruộng đt nếu được áp dng tt s to ra các trang tri sn xut nông sn hàng hóa qui mô ln, hp thành vùng sn xut tp trung chuyên môn hơn, gn kết vi công nghip chế biến và mng lưới phân phi tiêu th, thông qua hình thc "sn xut theo hp đng" và khuyến nông đ hình thành mt đi ngũ nông dân tr có hc thc - nhng "thanh nông tri đin".

Giáo sư Võ Tòng Xuân chia s rng trên thc tế đã có nhiu v tích t rung đt đang din ra, dù không công khai :

"Trong thực tế thì đã có tích t rung đt ri. Có nhng nơi tích t t 10 ha, thm chí đến 300 ha. Ti vì không công khai, không chính thc. Như anh Sáu Trích An Giang, anh Út Huy Long An. H có t 25 ha -30 ha đến 50 ha. Nhưng nhng người này không phải là đa ch. H nm ‘s đ’, quyn s dng đt ca người nông dân, h va tr tin thuê đt cho người nông dân, đng thi thuê luôn ông nông dân đó làm trên đt ca mình".

Theo GS Võ Tòng Xuân, Nhà nước cn phi hoàn thin lut, tích t rung đt đ sn xuất ch không phi đu cơ, tích tr, lm dng quyn s hu, s dng đt.

Theo giáo sư Xuân, các nước có qu đt rng như Châu Âu, M, Úc, hay Canada…thì quy mô mt h nông dân ca h có ti hàng chc, hàng trăm hécta hay c nghìn là chuyn bình thường. Trong khi đó, tại Vit Nam ch có hơn na hécta, li còn chia thành nhiu mnh.

mt nước mà 70% dân s sng nông thôn, hơn 50% lao đng sng nh nông nghip như Vit Nam thì đt đai là tư liu sn xut quan trng. Nhưng nếu quá trình tích t rung đt diễn ra chính thc, các chuyên gia d báo có t 50% lao đng làm vic trong nông nghip s rút xung ch còn 5-10% trong tương lai. Như vy, nếu mun tăng kh năng cnh tranh ca nông nghip Vit Nam và tiến hành tích t rung đt thì nhiu nông dân phi đi tìm nguồn sinh kế khác. Đ gii quyết cho s lao đng này qu là mt bài toán khó.

dat2

Một vụ cưỡng chế thu hồi đất nông nghiệp ở Nam Định.

​Có quan điểm cho rằng, tích tụ ruộng đất dẫn đến bần cùng hóa nông dân, sản sinh ra lớp địa chủ mới, khôi phục lại hình thức bóc lột địa tô thông qua quan hệ phát canh - lĩnh canh, địa chủ - tá điền, chưa kể các nhóm lợi ích sẽ có thêm cơ hội để làm giàu từ sức lao động của nông dân. Giáo sư Võ Tòng Xuân nhận định về vấn đề này như sau :

"Mình nói mình là nhà nước Xã Hội Chủ Nghĩa, nhưng mà nước mình nghèo quá. Mình cứ luẩn quẩn. Làm nông nghiệp thì lom com. Công nghiệp thì không có điều kiện phát triển. Mình cứ quay vòng, nghèo hoài, nghèo hoài. Dĩ nhiên có một số nhóm lợi ích lợi dụng vào những chỗ béo bở để làm giàu. Chính phủ mới cũng đã thấy hết rồi. Trong 40 năm thì nhóm li ích hoành hành d tn. Nhng người đương chc đương quyn cũng thy như thế, h phi c gng làm thế nào để thay đi".

Gíao sư Xuân nói rng cn phi cm tích t rung đt theo kiu bt bí, ép buc đ mua r đt, lp d án treo, phân lô bán nhm làm giàu bt chính vì li ích ca mt nhóm người nào đó.

Mở rng hay xóa b hn đin là xu thế chung ca thế giới, nn nông nghip Vit Nam không th nào phát trin được vi din tích đt ca tng h gia đình nh l, manh mún như hin nay. Theo giáo sư Võ Tòng Xuân, đ m rng hn đin, cho phép tích t và tp trung rung đt thì Vit Nam phi thay đi Lut đt đai 2013.

Theo trang thukyluat.vn, hạn đin là hn mc din tích đt nông nghip mà h gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đt hoc được phép nhn chuyn quyn s dng đt theo quy đnh Lut Đt đai và các văn bn liên quan.

Hạn đin là mt thut ng được s dng t nhng triu đi phong kiến trước đây nhm mc đích hn chế vic giai cp đa ch chiếm gi nhiu đt đai. Trong h thng văn bn pháp lut Vit Nam không có đnh nghĩa c th v thut ng hn đin, thut ng này ch được nhc đến trong mt vài văn bản, còn li đa phn s dng các thut ng như : "hn mc giao đt" hay "hn mc nhn chuyn quyn s dng đt nông nghip". Lut đt đai 2013 dùng t "hn mc giao đt nông nghip" cho nghĩa này.

dat3

Ông Đoàn Văn Vươn b xét x trong v án xung đt v đt đai vi chính quyn đa phương Hi Phòng.

Theo điều 129 Lut Đt đai năm 2013, hn mc giao đất trng cây hàng năm, đt nuôi trng thy sn, đt làm mui cho mi h gia đình, cá nhân trc tiếp sn xut nông nghip không quá 3 ha cho mi loi đt đi vi tnh, thành ph trc thuc trung ương thuc khu vc Đông Nam b và khu vc đng bng sông Cu Long ; không quá 2 ha cho mi loi đt đi vi tnh, thành ph trc thuc trung ương khác. Trong hơn 63.500 t ca Lut Đt đai năm 2013, không có cm t "tích t rung đt" hoc "m rng hn đin".

Đa số quc gia trên thế gii áp dng hình thc đa s hữu trong phạm trù s dng đi vi đt đai. Hiến pháp 1946 và Hiến pháp 1959 ca Vit Nam đu tha nhn s hu tư nhân v đt đai. T Hiến pháp năm 1980 cho đến nay mi quy đnh đt đai thuc s hu toàn dân, mà theo giáo sư Đng Hùng Võ -Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trườngkhi trao đổi vi báo Sài Gòn Tiếp Th trước đây, Vit Nam "chưa có bt kỳ mt cơ chế kinh tế, xã hi nào đ chuyn tt c các loi s hu khác nhau trước đó v s hu toàn dân v đt đai".

Giáo sư Đng Hùng Võ nhn mnh trên báo Sài Gòn Tiếp Thị rằng : "80% ni hàm v quyn s hu đi vi đt đai đã là s hu tư nhân ri. Điu quan trng là phm vi quyn đnh đat ca các cơ quan nhà nứơc đi vi đt đai còn quá ln".

Theo các chuyên gia về nông nghip, đ tht s gii phóng nn nông nghiệp ca Vit Nam, vn t hào là nhà xut khu go ln ca thế nhưng người nông dân cũng nghèo, thì chính ph cn phi xóa b hn đin, cho phép tích t rung đt, và tiến ti tư hu hóa đt đai.

Published in Việt Nam