Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Từ Formosa đến nạn ấu dâm, mạng xã hội đang ép chính quyền hành động (VOA, 15/03/2017)

Công luận Vit Nam đang bc xúc vi nhng v vic mi được phanh phui trên mng xã hi v nhng tr em b lm dng tình dc buc chính quyn phi hành đng.

pedo1

Mạng xã hi đang đóng vai trò quan trng trong truyn thông Vit Nam.

Một trong nhng v vic được mng xã hi và báo chí trong nước đưa tin là mt bé gái 8 tui Hà Ni b hàng xóm xâm hi tình dc. Công an thành ph Hà Ni quyết đnh khi t hình s v việc này sau 2 tháng điu tra. Tr li phng vn ca đài truyn hình Hà Ni hôm 14/3, phó giám đc công an thành ph Đinh Văn Ton nói sc ép t mng xã hi và truyn thông đã buc chính quyn hành đng.

Trước đó, 1 v xâm hi tr em Vũng Tàu cũng được phanh phui trên Facebook. Theo TTXVN, chủ tch nước Trn Đi Quang hôm 12/3 đã yêu cu b Công an và Vin Kim sát nhân dân ti cao ch đo các cơ quan tư pháp làm rõ v án dâm ô tr em này và sm đưa ra kết lun.

Theo luật sư Nguyn Thế Thun, "các cơ quan tố tng, tòa án và công an điu tra đu có nhng v án và nhng con s thng kê c th rt nhiu" nhưng vic tiếp cn thông tin d dàng hơn, nht là qua mng xã hi, đã làm cho mi người ý thc và biết nhiu hơn v vn nn u dâm cũng như thúc đy chính quyền vào cuc sm hơn.

Thành viên của Liên đoàn Lut sư Vit Nam cho biết : "Khi mà dư lun xã hi nhng ngày này đang nóng lên v v này thì đầu tiên là phi k đến phương thc giao tiếp ca con người trong xã hi Vit Nam hin ti đang thay đi rt nhiu. Khi thông tin được tiếp nhn mt cách đơn gin và d dàn hơn thì mi người s có nhiu phương án đ ng x trong nhng mi quan h mà mình có thể gp phi. Khi có s thúc đy ca dư lun xã hi, ca chính cái thc tế, bây gi Vit Nam tình trng đ xy ra án oan là kh năng xy ra ri ro kép cho chính nhng cán b này là rt ln. Cho nên đy cũng là mt câu chuyn mà bn thân các cơ quan nhà nước trong lúc này h đang phi căng mình ra – như b thúc đy đ làm mi th tt hơn, đ b chây ỳ hơn, đ b sao nhãng hơn, bt buc phi chuyên tâm vào công vic".

Theo nhng s liu mà mng lưới ngăn nga và ng phó bo lc gii GBVNet đưa ra, trung bình có hơn 1.000 tr em trên khp đt nước Vit Nam b lm dng tình dc hàng ngày.

Nhiều ngh sĩ và người ni tiếng đã lên Facebook chia s nhng câu chuyn h đã tng b lm dng tình dc khi còn bé và nhiu t chc phi chính ph cũng như nhng t chc xã hội kêu gi hành đng. Mt s t chc xã hi đã phát đng các chiến dch và thnh nguyn thư trên mng xã hi đ kêu gi chính ph hành đng chng li nn xâm hi tình dc tr em. Mng xã hi cũng là nơi người dân t chc các cuc biu tình đòi chính phủ vào cuc đ gii quyết v khng hong môi trường bin min Trung vào gia năm ngoái.

pedo2

Thỉnh nguyn thư ca GBVNet đang được lan truyn trên mng xã hi cho mi người ký.

Nhà báo độc lp Phm Đoan Trang nhn xét vi VOA Vit Ng v vai trò ca mng xã hi Vit Nam trong vic giúp phanh phui nhng vic làm sai trái và gây sc ép dư lun ti nhng người lãnh đo. "Các cuc biu tình t năm 2007 đến nay hu như xut phát t mạng xã hi, đu tiên là nhng li kêu gi trên mng xã hi. Tôi tin là mng xã hi đóng 1 vai trò rt quan trng trong truyn thông. 2/3 vai trò ca truyn thông, nhng chc năng ca truyn thông hin nay là mng xã hi đang làm. Nhng chc năng ví d như giám sát chính quyền hay là gây sc ép buc chính quyn phi thay đi, buc cơ quan hành pháp phi hành đng. Mng xã hi làm được điu đó tt hơn và gn như là thay thế báo chí chính thng trong nhng vic đó".

Formosa được biết ti như mt s kin làm bùng nổ vic trao đi, tho lun thông tin và nhng bc xúc ca người dân trên mng xã hi. Mt giám đc d án ca t chc môi trường Change Vietnam, H Như, nói vi Bloomberg rng "sau Formosa, người Vit Nam dường như bàn lun và nói v các vn đ môi trường nhiu hơn", và nh có internet và mng xã hi người dân được chia s nhng mi lo ngi và nâng cao được nhn thc v nhiu vn đ trong xã hi hơn.

Chính mạng xã hi và truyn thông đã thúc đy chính quyn gii quyết vi nhà máy gây ra thm ha cá chết trên vùng biển ca 4 tnh min Trung phi bi thường. Nhiu cuc biu tình đang tiếp tc được t chc thông qua mng xã hi vì người dân không hài lòng v s tin bi thường 500 triu đô la. H đòi đóng ca nhà máy Formosa ca Đài Loan Hà Tĩnh.

Giáo sư Nguyễn Lân Dũng ca đi hc Tng hp Hà Ni cũng cho rng mng xã hi góp phn đưa tiếng nói người dân đến chính quyn. "Mng xã hi chưa bao gi phát trin rm r như hin nay cho nên rt thun li cho vic lng nghe ý kiến ca mi người. Đây là thi đi bùng nổ thông tin cho nên mng xã hi không phi ch góp phn chuyn này mà góp phn mi chuyn đ làm thế nào cho xã hi thành xã hi công dân, đ tiếng nói ca công dân được đến tai nhng người có trách nhim. Cho nên mng xã hi rt quan trng".

Vai trò của mng xã hi trong phong trào phn đi vic khai thác bauxite Tây Nguyên cũng được biết ti khi nhiu người tham gia loan ti và ký thnh nguyn thư đ kin th tướng Vit Nam.

Theo báo cáo nhân quyền ca Freedom House, Vit Nam vn tiếp tc là 1 trong những nước trên thế gii nơi mà truyn thông b nhà nước kim duyt gt gao nht. Nhiu chuyên gia đánh giá rng vi tình trng b kim duyt như vy, mng xã hi s tiếp tc đóng mt vai trò ln trong vic giám sát chính quyn Vit Nam. Hin có khoảng 30 triệu người dùng Facebook Vit Nam, tăng gn gp 3 ln so vi 5 năm trước đây, theo d liu ca InternetWorldStats.

*******************

Báo động tệ trạng xâm hại tình dục trẻ em tại Việt Nam (RFA, 15/03/2017)

pedo3

Một bé gái chơi một mình gần cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn, Hà Nội hôm 2/8/2012. Ảnh chỉ mang tính minh họa. AFP photo

Ba trường hợp trẻ em bị xâm hại tình dục xảy ra ở Vũng Tàu, Sài Gòn và Hà Nội, được truyền thông trong nước tập trung đưa tin những ngày qua, làm dấy lên sự phẫn nộ trong dư luận. Sự phẫn nộ không chỉ đối với các kẻ ác tâm gây ra vụ việc mà còn phản đối các cơ quan chức năng đã tắc trách trong quá trình xử lý trước sự tố cáo của gia đình nạn nhân.

Tệ trạng báo động đỏ ?

Vụ xâm hại tình dục trẻ em xảy ra hồi trung tuần tháng 1 năm 2017, tại quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Nạn nhân là một bé gái 8 tuổi, bị người đàn ông có tên Cao Mạnh Hùng, 34 tuổi, liên tục giở trò đồi bại 2 lần trong lúc cháu đang chơi đùa cùng bạn bè trong ngõ. Vì có quen biết với gia đình, Cao Mạnh Hùng đã thừa nhận và xin lỗi gia đình về hành vi xàm sỡ cháu bé.

Vào sáng ngày 10 tháng 1, gia đình cháu bé gửi đơn tố cáo tại Đồn công an phường Thịnh Liệt. Sau đó, gia đình và đại diện công an phường đưa bé đi giám định. Bác sĩ giám định cháu gái bị "tổn thương bộ phận sinh dục, rách màng trinh, xây xát và phù nề xung quanh". Công an phường đã triệu tập Cao Mạnh Hùng sau khi có kết quả giám định, nhưng người này được thả ra vào ngày 14 tháng 1. Hơn 2 tháng điều tra, kẻ xâm hại tình dục trẻ em-Cao Mạnh Hùng vẫn chưa bị xử lý và còn tuyên bố sẽ không bị gì vì có nhiều mối quan hệ xã hội. Viện Kiểm sát Nhân dân và Cơ quan cảnh sát điều tra Công an quận Hoàng Mai vừa ra quyết định gia hạn thời hạn xác minh thêm 2 tháng nữa.

Vụ việc thứ hai xảy ra ngay tại một trường tiểu học ở quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh. Theo phản ảnh của gia đình, cháu bé nạn nhân học lớp một, vào ngày 14 tháng 2, bị một người đàn ông xâm hại vào vùng kín, đến tối về nhà máu vẫn còn chảy và dính trên quần cháu đang mặc. Cháu bé được đưa đến Bệnh viện Từ Dũ khám và kết quả giám định là vết thương do bị xâm hại, có vết rách trong vùng kín.

Sau gần một tháng xảy ra vụ việc trong phạm vi trường học, ngày 12 tháng 3, Phòng Giáo dục quận Thủ Đức lên tiếng cháu bé bị chảy máu do tự té ngã, không bị xâm hại như phản ảnh của gia đình. Ban quản lý nhà trường cũng cho biết trường luôn có camera quan sát và tuyệt đối không cho người lạ vào trường. Tuy nhiên, sau khi nhận được tố cáo của gia đình, Công an phường Bình Thọ cùng Đội cảnh sát điều tra trật tự xã hội Công an quận Thủ Đức và gia đình đến trường xem lại dữ liệu ghi hình của camera trong ngày 14 tháng 2 thì phát hiện camera số 4, đặt ở vị trí quan sát khu vực xảy ra vụ việc, bị mất dữ liệu trong khoảng thời gian cháu bé bị xâm hại tình dục.

Công an quận Thủ Đức cho báo giới trong nước biết đã nhận được thông tin còn có 4 cháu bé khác cũng bị trong trường hợp tương tự và người đàn ông mà các cháu nhắc đến là người giao nước cho trường. Trưởng công an quận Thủ Đức, Đại tá Lê Anh Tuấn cho biết thêm đang tiến hành điều tra vụ tố cáo xâm hại tình dục của gia đình cháu bé nạn nhân học lớp một.

Khuất tất trong xử lý ?

VIETNAM-EDUCATION

Trẻ em trong môi trường học đường lẽ ra phải là nơi an toàn nhất, nhưng vẫn có trẻ bị lạm dụng tình dục. Ảnh minh họa. AFP photo

Trước câu hỏi của dư luận đặt ra phải chăng có sự khuất tất trong hai vụ án xâm hại tình dục trẻ em vừa nêu, chúng tôi liên lạc với Luật sư Lê Văn Luân, thuộc Đoàn Luật sư Hà Nội và được ông giải thích :

"Hiện tại cơ quan công an điều tra quận Thủ Đức vào cuộc, thế nhưng cũng chưa kết luận được gì ngoài việc có sự nghi ngờ mà bất cứ ai cũng có thể đặt dấu hỏi là cái camera duy nhất đúng vào vị trí xảy ra sự việc và thời gian của sự việc bị xóa. Đây là nghi vấn rất lớn đối với việc này. Vụ ở Thủ Đức, nếu sau khi điều tra đó là hành vi tội phạm thì những người xóa dấu tích bị cáo buộc tội ‘khai báo gian dối, tiêu hủy chứng cứ’ thì đều bị truy tố theo quy định của pháp luật".

Luật sư Lê Văn Luân cũng cho biết diễn tiến của vụ tố cáo xâm hại tình dục xảy ra ở quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội mà văn phòng luật sư của ông đang thụ lý hồ sơ này :

"Cơ quan điều tra của quận Hoàng Mai kéo dài hơn so với quy định của Bộ luật Tố tụng mà cũng lại ra thông báo quyết định vi phạm Bộ luật Tố tụng nên chúng tôi kiến nghị cơ quan điều tra cấp trên là Cơ quan công an Hà Nội phải lấy hồ sơ giải quyết thì mới đảm bảo khách quan. Bởi vì đã có dấu hiệu của sự kéo dài và dấu hiệu ra quyết định hành vi tố tụng trái luật…có nghĩa không khách quan và không đảm bảo minh bạch ở đây".

Vụ xâm hại tình dục trẻ em ở Vũng Tàu, kể từ khi phát hiện hồi năm 2014 đến nay, được xem là một vụ án đặc biệt nghiêm trọng. Một cư dân quốc tịch nước ngoài, trú ngụ tại chung cư Lakeside, đã tận mắt chứng kiến cũng như chụp lại được hình ảnh ông N.K.T, sinh năm 1940, có hành vi xâm hại tình dục một bé gái 5 tuổi hồi năm 2014 và đã tố cáo vụ việc lên Công an phường Nguyễn An Ninh. Tuy nhiên, lá đơn tố cáo này bị công an phường làm thất lạc. Đến đầu tháng 7 năm 2016, gia đình nạn nhân cùng nhân chứng làm đơn tố cáo một lần nữa và chính quyền địa phương yêu cầu hòa giải dân sự.

Gia đình nạn nhân nhờ Hãng luật Gold Key can thiệp. Chính quyền thành phố Vũng Tàu ban hành quyết định khởi tố vụ án vào cuối tháng 8 năm 2016. Thế nhưng, đã hơn 6 tháng nay, gia đình nạn nhân không nhận được bất kỳ phản hồi nào của các cơ quan chức năng. Giám đốc Hãng luật Gold Key, Luật sư Lê Ngọc Luân đã gửi thư đến Chủ tịch nước Việt Nam và Trưởng Đại diện Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) tại Việt Nam nhờ bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho cháu bé nạn nhân ; vì theo kinh nghiệm tư vấn pháp luật của vị luật sư này, ông nghi ngờ vụ án có "dấu hiệu tiêu cực".

Qua ba vụ xâm hại tình dục trẻ em xảy ra ở Vũng Tàu, Sài Gòn và Hà Nội, dư luận bày tỏ sự phẫn nộ tột cùng. Cô giáo nghỉ hưu Mai Trần chia sẻ tâm trạng khi đón nhận thông tin về thực trạng quá đau lòng đã và đang xảy ra cho các cháu nhỏ tại Việt Nam :

"Tôi không hiểu các Ủy ban bảo vệ nhi đồng của Việt Nam để làm gì ? Họ không hề lên tiếng về các vụ việc này. Các cơ quan chức năng không những chậm vào cuộc mà còn có ý bao che. Ví dụ như Phòng Giáo dục Đào tạo quận Thủ Đức đưa ra lý do rất ngụy biện là em bé đó bị ngã, đoạn ghi hình trong máy camera bị xóa một cách vô cớ từ một cô lao công. Sự việc xảy ra rồi thì họ không tìm cách trừng trị những kẻ gây ác đó. Tóm lại là họ không làm việc cần thiết để bảo vệ các em. Tôi thấy ở Việt Nam, cuộc sống tuổi thơ của các em không được đảm bảo. Các em như tờ giấy trắng mà bị các bậc đáng tuổi cha, chú làm cho hoen ố, có thể nói gây ấn tượng kinh hãi trong suốt cuộc đời. Rất là đáng buồn về điều đó".

Trả lời báo giới trong nước vào hôm 14 tháng 3, Ủy viên Thường trực Hội bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, bà Ninh Thị Hồng nói cảm thất rất đau lòng và buồn khi nghe tin nhiều trẻ em bị xâm hại tình dục như thế ; tuy nhiên các vụ án này vẫn còn nhiều "nút thắt" cần phải gỡ và không phải lúc nào, vụ nào cũng tìm ra đối tượng xâm hại các cháu.

Gia đình các nạn nhân cùng công luận đang theo dõi từng ngày diễn tiến của vụ việc qua thông tin mới nhất Liên Hiệp Quốc và Chủ tịch nước Trần Đại Quang hồi đáp thư kêu cứu về trường hợp của cháu bé bị xâm hại tình dục ở Vũng Tàu, yêu cầu các cơ quan chức năng nhanh chóng điều tra ; đồng thời, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầu Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội khẩn trương làm rõ vụ xâm hại tình dục trẻ em ở quận Hoàng Mai và báo cáo cho Thủ tướng Chính phủ.

Động thái này được xem như một dấu hiệu tích cực. Thế nhưng, câu hỏi công luận đặt ra ngoài 3 trường hợp được truyền thông đăng tải thì rất nhiều trường hợp khác sẽ được xử lý như thế nào, khi trung bình mỗi năm có khoảng 1000 trẻ em bị xâm hại tình dục, theo báo cáo vừa công bố của Mạng lưới Ngăn ngừa và Ứng phó Bạo lực Giới tại Việt Nam.

Hòa Ái, phóng viên RFA

Published in Việt Nam