Mỹ giúp Việt Nam hoàn tất giai đoạn 1 làm sạch dioxin ở ‘điểm nóng’ lớn nhất
VOA, 26/01/2021
Hoa Kỳ và Việt Nam vừa công bố việc hoàn tất giai đoạn 1 của dự án xử lý ô nhiễm dioxin tại sân bay Biên Hòa và khu vực xung quanh, điểm nóng ô nhiễm lớn nhất từ hậu quả chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam.
Đại sứ Mỹ Daniel Kritenbrink và Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh tại buổi lễ công bố kết quả làm sạch dioxin tại sân bay Biên Hòa và các khu vực xung quanh.
Đại sứ Mỹ tại Hà Nội Daniel Kritenbrink và Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh công bố kết quả của một phần trong cam kết hướng tới giải quyết các di sản chiến tranh giữa hai cựu thù tại một buổi lễ được tổ chức ở Biên Hoà, Đồng Nai, hôm 20/1, theothông báo của Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam.
Thông báo này cho biết, sau hơn 1 năm thực hiện, dự án đã xử lý được 1.134 mét khối trầm tích bị nhiễm dioxin tại một hồ trong khu vực công viên công cộng do Thành phố Biên Hòa quản lý.
Hồ nằm giữa trung tâm thành phố và bên cạnh sân bay Biên Hòa nằm trong dự án 500.000 mét khối đất nhiễm dioxin cần xử lý giai đoạn đầu, được Bộ Quốc phòng bàn giao cho Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) xử lý từ tháng 12/2019, theoVnExpress.
Dự án xử lý ô nhiễm dioxin tại sân bay Biên Hoa, từng là căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ trong chiến tranh ở Việt Nam,được khởi động vào đầu tháng 12/2019 với cam kết ban đầu là 300 triệu USD từ chính phủ Mỹ để thực hiện trong 10 năm nhằm khôi phục môi trường cho sân bay và khu vực lân cận.
Hồi tháng 11 năm ngoái, Hoa Kỳ tuyên bố hỗ trợ Việt Nam thêm 20 triệu USD để xử lý ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hoà.
Tại sân bay Biên Hòa, khối lượng đất và trầm tích nhiễm dioxin cần xử lý lớn gấp nhiều lần so với khối lượng đã xử lý tại sân bay Đà Nẵng, theo đánh giá được USAID đưa ra năm 2016. Sân bay này được giới chuyên gia đánh giá là nơi nhiễm dioxin "nặng nhất, lâu nhất và lớn nhất trên thế giới".
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đượcTuổi Trẻ trích lời nói tại buổi lễ hôm 20/1 rằng "dù còn nhiều việc phải làm" nhưng kết quả ban đầu này của dự án "khẳng định quan hệ hợp tác lâu dài giữa Việt Nam và Mỹ, trong đó Mỹ có trách nhiệm đầy đủ và làm cho đến cùng trong khắc phục hẩu quả sau chiến tranh nói chung, làm sạch ô nhiễm dioxin ở sân bay Biên Hòa nói riêng".
Tong những tuần tới, sau khi phục hồi cỏ và cây xanh trong công viên, USAID và các đối tác sẽ bàn giao lại đất cho thành phố Biên Hoà, theothông báo của Tổng lãnh sự Mỹ ở TPHCM trên trang Facebook chính thức.
Trước đó vào năm 2018, dự án xử lý môi trường ô nhiễm dioxin tại sân bay Đà Nẵng đã được hoàn thành sau 6 năm thực hiện với tổng giá trị 110 triệu USD.
Theo USAID, là một trong những trụ cột quan trọng trong Quan hệ Đối tác Toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ, hai nước tiếp tục hợp tác thực hiện sứ mệnh nhân đạo là kiểm kê quân nhân mất tích trong chiến tranh và khắc phục các vấn đề di sản chiến tranh, trong đó có loại bỏ vật liệu chưa nổ, hỗ trợ người khuyết tật và xử lý ô nhiễm dioxin.
***********************
BBC, 25/01/2021
Tòa đại hình Evry ở Pháp hôm 25/1 mở phiên tranh tụng liên quan vụ khởi kiện của bà Trần Tố Nga - công dân Pháp gốc Việt, chống lại các công ty hóa chất đã sản xuất chất độc da cam rải xuống Việt Nam.
Trong chiến tranh Việt Nam, quân Mỹ đã phun một lượng thuốc diệt cỏ lớn có thành phần chất độc da cam
Đây được xem là diễn tiến quan trọng, vì cho tới giờ, các nạn nhân chất độc da cam của Việt Nam đã cả ba lần kiện đều bị các tòa án Mỹ bác bỏ.
Bà Tố Nga, công dân Pháp gốc Việt, muốn kiện 14 công ty Mỹ từng sản xuất chất hóa học được sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.
Đi kiện từ năm 2014, bà Tố Nga nói mình có đủ bằng chứng y khoa là nạn nhân của chất dioxin.
14 công ty hóa chất bị kiện bao gồm các hãng như Dow Chemical, Bayer-Monsanto, Harcros Chemical, Uniroyal Chemical, Thompson Hayward Chemical...
Theo truyền thông việt Nam, tháng 5/2013, Tòa đại hình Évry, ngoại ô Paris đã chấp thuận đơn của bà Tố Nga.
Tháng 4/2014, bà Nga nhận được thông báo Tòa mở phiên đầu tiên, nhưng phải sau 19 phiên thủ tục, thẩm phán mới quyết định mở phiên xét xử vào ngày 12/10/2020, rồi hoãn (do dịch COVID-19) tới nay.
Sinh năm 1942 tại tỉnh Sóc Trăng, bà Nga từng là phóng viên Thông tấn xã Giải phóng của miền Bắc Việt Nam và nói bà bị nhiễm chất độc dioxin trong chiến tranh.
Tòa án Tối cao Mỹ đã từng bác bỏ đơn kiện của Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam (VAVA) chống lại 37 công ty hóa chất Mỹ.
Cuối năm 2020, Mỹ nói sẽ dành tối thiểu gần 170 triệu USD trong gói kích cầu mới được quốc hội thông qua để hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh.
Khoản hỗ trợ tối thiểu 169.739.000 USD dành cho Việt Nam bao gồm ít nhất 14,5 triệu cung cấp cho các chương trình y tế và khuyết tật tại những khu vực bị rải chất da cam và nhiễm độc chất dioxin, nhằm giúp đỡ những người bị khuyết tật về vận động nghiêm trọng, hay khuyết tật về phát triển hoặc nhận thức.
19 triệu USD khác sẽ dùng để hỗ trợ các hoạt động liên quan đến khắc phục hậu quả tại những nơi chịu ảnh hưởng của độc chất dioxin ở Việt Nam.
Tháng 11 năm 2020, thăm Việt Nam, Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Robert C. O'Brien đã công bố việc USAID đóng góp thêm 20 triệu USD vào dự án xử lý ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa, là nơi lưu giữ và xử lý chất da cam chính trong thời kỳ chiến tranh và là điểm nóng dioxin lớn nhất còn lại tại Việt Nam.
Tuyên bố này đưa tổng giá trị tài trợ cho dự án Biên Hòa của USAID cho đến nay lên hơn 110 triệu USD.
**********************
Tòa án Pháp xét xử vụ chất da cam tại Việt Nam
RFA, 25/01/2021
Một tòa án Pháp tại Paris vào hôm thứ Hai ngày 25 tháng 1 mở phiên tòa xét xử hơn một chục công ty đa quốc gia vì đã bán chất da cam cho chính phủ Hoa Kỳ để sử dụng trong cuộc chiến tại Việt Nam trước đây.
Cựu chiến binh Mỹ chơi với trẻ được cho là bị ảnh hưởng bới chất độc da cam. Làng Hữu Nghị ở Hà Tây hôm 29/3/2006 - AFP
Hãng thông tấn AFP đưa tin cùng ngày, theo đó 14 công ty bị một phụ nữ Pháp gốc Việt cáo buộc đã gây ra tổn hại đau lòng cho bà và những người khác. Bà Trần Tố Nga, sinh năm 1942 tại Việt Nam, làm nghề nhà báo và là một nhà hoạt động lúc thời chiến khi bà ở độ tuổi 20.
Bà đã đệ đơn kiện các công ty sản xuất hoặc bán hóa chất, bao gồm Monsanto, hiện thuộc sở hữu của tập đoàn Bayer của Đức và Dow Chemical. Bà nói những ảnh hưởng từ chất da cam bà phải gánh chịu bao gồm bệnh tiểu đường loại 2 và dị ứng insulin cực kỳ hiếm gặp, hai lần mắc bệnh lao, ung thư và một trong các con gái của bà đã chết vì dị tật tim.
Phía các công ty đa quốc gia lập luận rằng họ không thể chịu trách nhiệm về việc quân đội Mỹ sử dụng sản phẩm của họ.
Hôm 20 tháng 1, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc có cuộc gặp tại Hà Nội với hội gọi là ‘Nạn nhân Chất độc màu da cam/dioxin’ ở trong nước.
***********************
************************
Việt Nam tạo cơ hội đáng kể cho các nhà sản xuất thuốc gốc Ấn Độ
RFA, 25/01/2021
Ấn Độ hiện là nhà cung cấp lớn thứ 3 của Việt Nam, sau Pháp và Đức trong lĩnh vực dược phẩm, với kim ngạch nhập khẩu 9 tháng năm 2020 đạt 198 triệu USD. Trang tin Ấn Độ New Delhi đưa tin hôm 25 tháng 1 năm 2021.
Theo báo cáo của Fitch Solutions, một tổ chức chuyên có các báo cáo phân tích, đánh giá về thị trường thế giới, ngành công nghiệp dược phẩm trong nước của Việt Nam hiện chỉ có thể đáp ứng 53% nhu cầu của cả nước, tạo cơ hội lớn cho các nhà sản xuất thuốc Ấn Độ khi quốc gia này nằm trong số các nhà sản xuất thuốc gốc toàn cầu hàng đầu thế giới.
Các nhà sản xuất thuốc gốc Ấn Độ đang đáp ứng phần lớn nhu cầu trong nước bằng cách nhập khẩu thuốc. Hiện các công ty dược phẩm Ấn Độ đang cố gắng để sản xuất ngay tại Việt Nam thay vì nhập khẩu.
Fitch Solutions cho biết, thuốc và nguyên liệu nhập khẩu từ Ấn Độ có giá cả hợp lý và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người Việt Nam, đặc biệt là những người sống ở vùng sâu vùng xa.
Các doanh nghiệp dược Việt Nam mong muốn hợp tác và kêu gọi đầu tư từ các công ty nước ngoài, kể cả các công ty đến từ Ấn Độ để thu hút vốn, công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao.
Tại Hội thảo trực tuyến "Cơ hội hợp tác và đầu tư ngành dược phẩm tại Việt Nam" do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam chi nhánh tại TP. Hồ Chí Minh phối hợp với Hội đồng xúc tiến Xuất khẩu Dược phẩm Ấn Độ tổ chức tại TP.HCM chiều 18/12/2020, các chuyên gia nhận định Việt Nam và Ấn Độ có nhiều lợi thế và tiềm năng đẩy mạnh hợp tác đầu tư trong ngành dược, thiết bị y tế.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đang kêu gọi đầu tư phát triển sản xuất dược phẩm và thiết bị y tế. Chính vì vậy, dư địa hợp tác và đầu tư trong ngành dược, thiết bị y tế giữa Việt Nam - Ấn Độ được nhận định là rất rộng mở.
*********************
Dân tiếp tục phản đối dự án điện mặt trời
RFA, 25/01/2021
Một số người dân tại thôn Vạn Phước Tây, xã Mỹ Hiệp, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định vào 21 tháng 1 tiến hành chặn xe của lãnh đạo, đại biểu đến dự lễ khánh thành Nhà máy Điện Mặt Trời Mỹ Hiệp.
Người dân thôn Vạn Phước Tây, xã Mỹ Hiệp, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định chặn xe đại biểu dự lễ khánh thành nhà máy điện mặt trời hôm 21/1/2021 - Thanh Niên
Tin cho biết việc chặn xe như thế của người dân kéo dài nhiều giờ đồng hồ. Lý do Nhà máy điện Mỹ Hiệp không thực hiện những cam kết đối với người dân gồm cho thắp sáng từ nguồn điện dự án tại nhà văn hóa thôn, sửa chữa thảm nhựa lên tuyến đường bê tông trước khi khánh thành dự án.
Ngoài ra, đến nay nhiều hộ dân bị tác động bởi dự án vẫn chưa nhận được tiền đền bù đầy đủ.
Đại diện địa phương gồm Chủ tịch Ủy Ban Nhân dân Huyện Phù Mỹ và xã Mỹ Hiệp cho biết đã đứng ra làm trung gian hòa giải giữa chủ đầu tư dự án và người dân địa phương bị tác động nên vụ việc được giải quyết.
Ông Lê Văn Lịch, Chủ tịch Huyện Phù Mỹ, nói đã yêu cầu chủ đầu tư thực hiện những cam kết đã hứa.
Tại huyện Phù Mỹ, hồi cuối năm 2018, lãnh đạo huyện cũng phải họp với dân phản đối dự án điện mặt trời tại Xã Mỹ Thắng. Người dân bắt giữ xe chở đoàn công binh đến khảo sát, chuẩn bị rà phá bom mìn trong vùng dự án điện mặt trời.
Người dân cho rằng dự án này sẽ gây ô nhiễm môi trường, đổ thải ra biển làm chết cá, tôm mà dân nuôi. Người dân địa phương cũng quan ngại về tình trạng doanh nghiệp lợi dụng dự án điện mặt trời để khai thác titan như từng xảy ra ở địa phương.
Vào ngày 12 tháng 1 vừa qua, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia Việt Nam cho biết, trong năm nay, sẽ cắt giảm khoảng 1,3KWh năng lượng tái tạo. Trong số này có 500 triệu KWh do thừa nguồn vào từ điện mặt trời áp mái.
************************
Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự Bình Tân tử vong do rơi lầu
RFA, 25/01/2021
Công an quận 8, thành phố Hồ Chí Minh đang điều tra nguyên nhân một chi cục trưởng Chi cục thi hành án dân sự Bình Tân rơi lầu tại chung cư Carina, tử vong.
Chung cư Carina nơi ông Du rơi lầu tử vong - Courtesy of PLO
Truyền thông Nhà nước Việt Nam loan tin trên vào ngày 25/1, đồng thời cho biết người rơi lầu tử vong là ông Đỗ Huy Du, sinh năm 1978 là cư dân sống tại tầng 12 của chung cư Carina, quận 8, TPHCM.
Ông Du vừa được điều động từ Chi cục trưởng Chi cục thi hành án Dân sự huyện Bình Chánh về quận Bình Tân vào năm 2019.
Liên tục từ năm 2019 đến nay, đã có ít nhất 4 người tử vong do rơi lầu tại Việt Nam. Trong đó có 2 trường hợp rơi lầu tử vong là lãnh đạo ngành giáo dục bao gồm Thứ trưởng Bộ Giáo dục đào tạo -Tiến sĩ Lê Hải An ngã lầu tử vong vào ngày 17/10/2019.
Nửa năm sau, vào ngày 5/4/2020, Tiến sĩ-Luật sư Bùi Quang Tín, Giảng viên Đại học Ngân hàng TPHCM cũng được cơ quan điều tra Công an huyện Nhà Bè xác nhận đã rơi từ tầng 14 chung cư New Saigon, huyện Nhà Bè, tử vong.
Gần nhất hôm 21/12/2020, ông Phùng Ngọc Khánh -Cục trưởng Cục quản lý, giám sát Bảo hiểm thuộc Bộ Tài Chính cũng được phát hiện rơi từ cầu thang bộ tại sở làm ở quận Hoàn Kiếm, xuống khuôn viên và tử vong.
Trong các vụ rơi lầu trên, đến nay dư luận vẫn còn đặt nhiều nghi vấn. Trả lời RFA vào 7/4/2020 về hai trong số các trường hợp tử vong trên, ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng thuộc Ban dân vận trung ương từng cho rằng những cái chết tương tự hai vụ việc ngã lầu tử vong của Tiến sĩ Lê Hải An và Luật sư Bùi Quang Tín sẽ tiếp diễn, nếu như những kẻ thủ ác trong các nhóm lợi ích quyền lực không bị đưa ra ánh sáng trừng trị.
Được biết, năm 2018, chung cư Carina Quận 8, nơi vừa phát hiện vụ tử vong của ông Du đã từng bị cháy khiến 13 người tử vong và hơn 60 người bị thương. Nguyên nhân được xác định là do vi phạm qui định về phóng cháy chữa cháy.