Việt Nam 'giữ vững quan điểm' về 'Bộ tứ' Mỹ, Nhật, Úc, Ấn Độ (VOA, 21/11/2018)
Giới quan sát cho rằng Việt Nam vẫn giữ vững quan điểm về chính sách "ba không", sau khi Hà Nội lên tiếng phản đối liên minh quân sự ở khu vực, khi đề cập tới việc hình thành "Bộ tứ", còn gọi là "Quad", gồm Mỹ, Nhật, Úc và Ấn Độ, trong bối cảnh Trung Quốc gia tăng ảnh hưởng ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
Tổng thống Ấn Độ Ram Nath Kovind và Chủ tịch nước, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hôm 20/11.
Tân Đại sứ Việt Nam ở Ấn Độ, ông Phạm Sanh Châu, mới đây trả lời báo chí địa phương rằng Việt Nam "không muốn bất kỳ liên minh quân sự nào vì nó không có lợi cho an ninh khu vực", nhưng "hoan nghênh bất kỳ sáng kiến nào đóng góp vào hòa bình khu vực".
Tân Đại sứ Việt Nam tại New Delhi, ông Phạm Sanh Châu và Tổng thống Ấn Độ Ram Nath Kovind.
Trả lời VOA tiếng Việt, ông David Brown, cựu quan chức ngoại giao Mỹ ở Sài Gòn, nói rằng phát biểu của đại sứ Châu "không cho thấy bất kỳ sự thay đổi nào của Việt Nam".
"Nhiều năm qua, một điểm quan trọng trong chính sách đối ngoại của Việt Nam, đó là muốn làm bạn với tất cả các nước, và vì thế, nước này sẽ không tham gia bất kỳ liên minh nào", nhà nghiên cứu về tình hình Việt Nam nói về quan điểm "ba không" của Việt Nam là "không tham gia các liên minh quân sự, không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam và không dựa vào nước này để chống nước kia".
Ông Brown nói thêm : "Nhưng nguyên tắc đó không cản trở Việt Nam tham gia sự hợp tác không chính thức với một số các nước, trong đó có tất cả bốn nước thành viên của Quad, bất cứ khi nào Hà Nội thấy cơ hội củng cố khả năng bảo vệ đất nước khỏi sự xâm lược".
Tin cho hay, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe năm 2007 khởi xướng Đối thoại An ninh Bốn bên mà nhiều người hay gọi tắt là "Quad" giữa Mỹ, Nhật, Úc và Ấn Độ.
Trong khi có ý kiến cho rằng nhóm "Bộ tứ" này được hình thành nhằm kiềm tỏa sự trỗi dậy của Trung Quốc, ông Patrick Murphy, nhà ngoại giao cấp cao của Mỹ chuyên trách về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương mới được từ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng trích lời nói rằng liên minh này không phải là một cơ chế "tập trung vào quân sự" mà là một diễn đàn đa phương nhằm chia sẻ các giá trị và nền tảng chung giữa bốn nước.
Hiện chưa rõ ông Châu đưa ra nhận định trên trong cuộc phỏng vấn riêng với báo chí Ấn Độ hay tại cuộc họp báo chung ở New Delhi nhân chuyến thăm kéo dài hai ngày của Tổng thống Ấn Độ Ram Nath Kovind tới Việt Nam.
Thông tấn xã Việt Nam đưa tin về cuộc họp báo của ông Châu tại Ấn Độ ngày 15/11, nhưng không đề cập tới nội dung về "Bộ tứ" Mỹ, Nhật, Úc và Ấn Độ.
Về hợp tác quốc phòng - an ninh giữa hai nước, ông Châu được trích lời đánh giá rằng đó là "trụ cột quan trọng, hiệu quả của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện".
Trong chuyến thăm quốc gia Đông Nam Á kết thúc hôm 20/11, ông Ram Nath Kovind cũng được trích lời nói rằng Việt Nam là "trụ cột trong chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ".
Trong khi đó, Chủ tịch nước, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhắc lại tuyên bố của ông Châu rằng "quốc phòng, an ninh là một trụ cột quan trọng của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước".
https://youtu.be/TIpFKk-Egz8
Viễn Đông
***************
Trung Quốc và Philippines đồng ý cùng khai thác dầu khí ở Biển Đông (RFI, 21/11/2018)
Nhân chuyến công du Philippines của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, kết thúc hôm nay, 21/11/2018, Bắc Kinh và Manila đã ký kết tổng cộng 29 thỏa thuận hợp tác trên mọi mặt, trong đó có một bản ghi nhớ về đồng khai thác dầu khí trên Biển Đông. Nội dung cụ thể của thỏa thuận này không được công bố, nhưng nhiều tiếng nói tại Philippines phản đối hành vi "phản quốc" của chính quyền Duterte.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Philippine Duterte nâng ly trong buổi dạ tiệc tại Dinh Tổng Thống, Manila, ngày 20/11/2018. Mark Cristino/Pool via Reuters
Theo báo chí Philippines, buổi lễ ký kết các thỏa thuận hợp tác đã được tổ chức long trọng vào tối hôm qua, 20/11 tại Manila, dưới sự chứng kiến của tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Văn kiện về đồng khai thác Biển Đông nằm trong số 29 thỏa thuận ký kết và trao đổi giữa ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin Jr. và đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị.
Tuy nhiên, theo nhật báo Philippine Star, thỏa thuận về đồng khai thác chỉ là một bản ghi nhớ (MOU), tức là một văn kiện có tầm quan trọng thấp hơn một thỏa thuận đích thực. Cho dù vậy, đến hôm nay, 21/11/2018, chính quyền Manila vẫn không công bố nội dung bản ghi nhớ này, chứng tỏ rằng đây là một vấn đề rất nhạy cảm.
Theo một nguồn tin thông thạo, văn kiện này chỉ bao gồm "các nguyên tắc căn bản", nhưng không chỉ rõ những khu vực ở Biển Đông mà hai bên dự định khai thác chung. Thế nhưng, riêng việc chính quyền Duterte chấp nhận bắt tay với Trung Quốc để tìm kiếm năng lượng ở các vùng biển mà cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền đã bị dư luận Philippines, đặc biệt là phe đối lập chính trị, lên án.
Theo nhật báo Anh Finacial Times, hai thượng nghị sĩ đối lập Antonio Trillanes IV và Francis Pangilinan đã kêu gọi ông Duterte không nên ký với Trung Quốc bất kỳ thỏa thuận nào "làm giảm các đặc quyền của Philippines", vì đó là điều vi phạm Hiến Pháp.
Còn Risa Hontiveros, một thượng nghị sĩ đối lập khác, thì nói thẳng là việc đồng khai thác Biển Đông với Trung Quốc là một điều "phi lý và phản quốc…, đảo ngược chiến thắng lịch sử của Philippines tại Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye và từ bỏ chủ quyền đất nước tại vùng Biển Tây Philippines (tên Philippines gọi Biển Đông)".
Cả hai nguyên thủ Tập Cận Bình và Duterte đều giảm mức độ quan trọng của vấn đề. Chủ tịch Trung Quốc cho rằng "Trung Quốc và Philippines có rất nhiều lợi ích chung ở Biển Đông" và hai bên sẽ "tiếp tục quản lý các tranh chấp và thúc đẩy trên biển".
Ông Duterte thì nói về "sự tin tưởng sâu sắc hơn" giữa hai quốc gia, và cho biết là ông "hài lòng với động lực tích cực hiện nay trong quan hệ Philippines-Trung Quốc".
Phải nói là với chuyến thăm của ông Tập Cận Bình, ông Duterte đã có thêm nhiều dấu hiệu chiều chuộng Bắc Kinh và xa rời Mỹ thêm nữa. Trong số các văn kiện hợp tác được ký hôm qua, có một thỏa thuận cho Trung Quốc xây dựng một khu công nghiệp tại Clark, căn cứ không quân trước đây của Mỹ ở Philippines.
Trọng Nghĩa
*********************
Philippines và Trung Quốc ký thỏa thuận hợp tác tìm kiếm dầu khí ở Biển Đông (RFA, 21/11/2018)
Hãng tin Bloomberg hôm 20/11 cho biết Trung Quốc và Philippines vừa ký thỏa thuận khung về tìm kiếm dầu khí ở Biển Đông nhân chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Philippines.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (phải) bắt tay tại buổi họp báo chung ở Manila hôm 20/11/2018 AFP
Lễ ký diễn ra tại Manila dưới sự chứng kiến của Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte và được đưa tin trên truyền hình.
Phát biểu tại buổi hộp báo chung, Chủ tịch Tập Cận Bình nói rwangf hai bên đã đồng ý nâng mối quan hệ hai nước thành hợp tác chiến lược toàn diện. Ông nói thêm là điều này đã gửi ra một thông điệp cho thế giới thấy là hai nước đang là đối tác và đang tìm kiếm sự phát triển chung.
Tuy nhiên, trước đó, Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Teodoro Locsin nói với báo giới rằng thỏa thuận tìm kiếm dầu khí chung giữa hai nước không có tính ràng buộc về pháp lý và chỉ là một thỏa thuận khung cho những đàm phán sắp tới.
Trước đó, trong chuyến thăm tới Brunei hôm 19/11, Chủ tịch Tập Cận Bình và Quốc vương Brunei Sultan Hassanal Bolkiah cũng đã đồng ý sẽ thúc đẩy những hợp tác khai thác dầu khí ở khu vực Biển Đông.
Biển Đông là vùng nước tranh chấp giữa Trung Quốc với một số quốc gia láng giềng ở Châu Á bao gồm Việt nam. Trung Quốc từ lâu vẫn muốn hợp tác khai thác dầu khí chung với một số nước Châu Á đang có tranh chấp về chủ quyền trong khu vực. Tuy nhiên vẫn có những quan ngại về những hợp tác này. Philippines trước đây cũng từng ngừng hợp tác tìm kiếm dầu khí với Trung Quốc ở bãi Cỏ Rong sau khi đệ đơn lên Tòa Trọng Tài Quốc tế để làm rõ những đòi hỏi về chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông.
Trung Quốc cùng từng gây sức ép với các công ty nước ngoài và Việt Nam về những hoạt động tìm kiếm khai thác dầu khí ngoài khơi vì cho rằng những khu vực đó nằm trong đường đứt khúc 9 đoạn mà Trung Quốc vẽ ra trên Biển Đông. Trung Quốc gọi vùng nước trong đường đứt khúc 9 đoạn này là vùng nước lịch sử thuộc Trung Quốc. Tòa Trọng tài Quốc tế đã bác bỏ tính hợp lệ của đường đứt khúc này trong một phán quyết vào năm 2016.