Sau hai ngày họp tại Siem Reap, Cam Bốt, bộ trưởng quốc phòng các nước ASEAN và 8 đối tác kêu gọi tôn trọng các quy định quốc tế để tránh đối đầu trên biển. Trong tuyên bố chung công bố ngày 23/11/2022, các bên nhắc lại cam kết cải thiện việc chia sẻ thông tin và tuân thủ Bộ Quy tắc tránh va chạm ngoài ý muốn trên biển, được thông qua năm 2014, nhằm giảm thiểu nguy cơ xảy ra va chạm.
Bộ trưởng quốc phòng Lloyd Austin, đồng cấp Việt Nam Phan Văn Giang, phó thủ tướng Thái Lan Prawit Wongsuwan tại Hội nghị các bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở mở rộng (ADMM Plus), Siem Reap, Cam Bốt, ngày 23/11/2022. © AP - Heng Sinith
Hội nghị các bộ trưởng quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM Plus) gồm 18 nước : 10 nước ASEAN, nhưng Miến Điện không tham gia, và 8 "đối tác đối thoại" trong đó có Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Nga. Tuyên bố chung của các bên tái khẳng định của tầm quan trọng được tự do lưu thông trên biển và trên không. Theo trang Nikkei Asia, ý muốn nói đến eo biển Đài Loan và các tranh chấp lãnh hải ở Biển Đông.
Tuyên bố chung cũng cổ vũ các nước tham gia ADMM Plus tránh "những thông tin sai lệch" và nhiều lần nhấn mạnh đến tầm quan trọng của "tin tưởng lẫn nhau". Trước đó, phát biểu tại hội nghị, thủ tướng Cam Bốt, nước chủ tịch luân phiên ASEAN, cũng nhấn mạnh rằng "tôn trọng lẫn nhau và đối thoại thẳng thắn là điều quan trọng".
Mỹ và Trung Quốc đang gia tăng cạnh tranh để nắm quyền lãnh đạo ở vùng Ấn Độ - Thái Bình Dương và tìm cách lôi kéo các nước ASEAN về phía họ. Trong cuộc họp song phương bên lề ADMM Plus, bộ trưởng Mỹ Lloyd Austin và đồng nhiệm Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa đã nhất trí duy trì các kênh đối thoại để tránh đối đầu quân sự. Tuy nhiên, trước nguy cơ xảy ra đối đầu ngoài ý muốn ở eo biển Đài Loan hoặc ở Biển Đông, các nước trong vùng kêu gọi cần có các biện pháp phòng ngừa.
Theo đài truyền hình NHK, tình hình chiến sự ở Ukraine cũng được đề cập tại hội nghị hôm 23/11 dù nội dung không được tiết lộ. Tuy nhiên, theo một số nguồn tin ngoại giao của NHK, Hoa Kỳ và nhiều nước đã chỉ trích Moskva. Nga cử thứ trưởng quốc phòng Alexander Fomin tham dự hội nghị ADMM Plus lần này.
Thu Hằng