Thất vọng Bắc Kinh, Washington đánh ván bài thách thức tại Biển Đông (RFI, 03/07/2017)
Căng thẳng Mỹ-Trung được hòa dịu từ sau cuộc hội kiến Donald Trump-Tập Cận Bình vào tháng tư năm nay tại Florida. Tuy nhiên, quan hệ song phuơng trở thành lạnh giá sau một loạt động thái của Washington làm Bắc Kinh nổi giận.
Chuẩn đô đốc Brian Hurley (trước), chỉ huy Lực Lượng Hậu Cần Tây Thái Bình Dương rời khu trục hạm USS Stethem (DDG-63), neo tại Singapore ngày 19/07/2016. ROSLAN RAHMAN / AFP
Vụ khu trục hạm Mỹ USS Stethem tiến sát đảo Tri Tôn ở Hoàng Sa hôm chủ nhật 02/07/2017, chỉ là tiếp nối một loạt sự kiện trong 6 tuần lễ gần đây sau cuộc gặp gỡ giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Trung hồi tháng Tư năm nay ở Florida.
Vào ngày 25/05/2017, hải quân Mỹ tiến hành chiến dịch "Tự do hàng hải" lần đầu tiên thời tổng thống Donald Trump, ở Trường Sa trong mục đích phủ nhận trên thực tế những đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông.
Theo AFP, hành động biểu dương của hải quân Mỹ ở Hoàng Sa hôm chủ nhật, vài giờ trước khi tổng thống Mỹ điện đàm với chủ tịch Trung Quốc dường như xác nhận Mỹ chọn chiều hướng cứng rắn trong quan hệ với Bắc Kinh trên nhiều hồ sơ.
Trong tuần qua, Washington đã đưa ra một loạt biện pháp gây bất bình cho Bắc Kinh. Hôm thứ năm 27/06, chính quyền Trump bật đèn xanh bán cho Đài Loan 1,4 tỷ đô la vũ khí. Cùng ngày, Washington lần đầu tiên thông báo trừng phạt ngân hàng Trung Quốc Dandong, cáo buộc ngân hàng này vi phạm nghị quyết Liên Hiệp Quốc cấm vận Bắc Triều Tiên. Cũng trong ngày thứ năm, bộ ngoại giao Mỹ tuyên bố quan ngại các quyền tự do tại Hồng Kông không được Trung Quốc tôn trọng. Trước đó hai hôm, Mỹ đưa Trung Quốc và danh sách đen các nước buôn người ngang hàng với Bắc Triều Tiên, Syria và Venezuela.
Những quyết định trên đây của Hoa Kỳ hoàn toàn trái ngược với không khí "thân hữu" nhân cuộc tiếp xúc lần đầu giữa tổng thống Donald Trump và chủ tịch Tập Cận Bình hồi tháng tư và những tuần lễ sau đó mà cụ thể là vào giữa tháng 5, Trung Quốc cho phép nhập khẩu thịt bò và khí đốt của Mỹ.
Gần đây, chủ nhân Nhà Trắng nhiều lần tỏ ý thất vọng chính quyền Trung Quốc không giữ lời hứa gây sức ép với Bắc Triều Tiên hoặc ít ra "không mang lại kết quả".
Bình Nhưỡng thử một loạt tên lửa, công khai vi phạm các nghị quyết của Hội Đồng Bảo An.
Tại Biển Đông, chủ quyền truyền thống của Việt Nam và Philippines bị Trung Quốc đòi làm chủ đến hơn 80%. Sau nhiều năm gia cố, xây dựng trên các đảo thiên nhiên và bãi đá ngầm, Trung Quốc đã hoàn tất một loạt căn cứ, phi trường, hải cảng có khả năng đón máy bay, tàu chiến, bố trí tên lửa các loại, trong mưu đồ bị tố cáo là quân sự hóa Biển Đông để thống trị.
Nghi ngờ Bắc Kinh thôn tính biển đảo của các nước láng giềng bằng vũ lực, và khống chế con đường hàng hải huyết mạch quốc tế, Washington đưa hạm đội 3 về Châu Á Thái Bình Dương tăng cường cho hạm đội 7.
Tú Anh
********************
Hoàng Sa : Tàu chiến Mỹ vào khu vực 12 hải lý đảo Tri Tôn (RFI, 03/07/2017)
Theo truyền thông Hoa Kỳ, Chủ nhật 02/07/2017, quân đội Mỹ đã cho một tàu khu trục áp sát đảo Tri Tôn, quần đảo Hoàng Sa, bên trong phạm vi 12 hải lý. Đây là lần thứ hai dưới thời tổng thống Donald Trump, tàu chiến Mỹ tiến hành tuần tra để bảo vệ tự do hàng hải tại Biển Đông, bất chấp các đe dọa của Trung Quốc.
Chiến hạm Mỹ USS Stethem tại vùng biển phía đông bán đảo Triều Tiên, ngày 22/03/2017.REUTERS
Trang mạng Fox News cho biết, tàu khu trục USS Stethem, trang bị tên lửa dẫn đường, bố trí tại Nhật Bản, đã thực hiện cuộc tuần tra này. Trong suốt thời gian cuộc tuần tra, tàu khu trục Mỹ đã bị một tàu chiến Trung Quốc theo sát. Thông tin nói trên do hai quan chức quốc phòng Mỹ cung cấp.
Người phát ngôn của Hạm đội Thái Bình Dương của Mỹ, hạm đội trưởng Matt Knight, không khẳng định thông tin này, nhưng nhấn mạnh Hoa Kỳ tiếp tục thường xuyên thực hiện các hoạt động tuần tra bảo vệ tự do hàng hải (gọi tắt là FONOP), như đã làm trong quá khứ.
Cuối tháng 05/2017, khu trục hạm USS Dewey cũng có một đợt tuần tra áp sát với khoảng cách 6 hải lý một đảo nhân tạo khác do Trung Quốc bồi đắp tại quần đảo Trường Sa.
Theo Fox News, việc Hải quân Hoa Kỳ chỉ trong vòng hơn một tháng có hai cuộc tuần tra FONOP tại Biển Đông, trong khu vực 12 hải lý của các đảo do Trung Quốc kiểm soát, dường như cho thấy chính quyền Mỹ đã "mất kiên nhẫn" trước việc Bắc Kinh tiếp tục các hoạt động quân sự hóa tại Biển Đông, bất kể các kêu gọi của cộng đồng quốc tế. Dưới thời tổng thống tiền nhiệm Obama, các cuộc tuần tra FONOP được thực hiện trung bình sáu tháng một lần.
Cuộc tuần tra sát đảo Tri Tôn, Hoàng Sa, được thực hiện ngay sau khi tổ chức tư vấn Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải (AMTI), có trụ sở tại Washington, công bố các hình ảnh vệ tinh (thứ Sáu, 30/06) cho thấy Trung Quốc xây thêm nhiều công trình quân sự mới trên ba đảo nhân tạo tại Trường Sa (đá Chữ Thập, đá Vành Khăn và đá Subi).
Hoa Kỳ không thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc tại các đảo nhân tạo mà Trung Quốc bồi đắp tại Trường Sa. Hôm thứ Tư (28/06), tại Brisbane, Úc, nơi quân đội Hoa Kỳ đang tập trận với Úc, đô đốc Harry Harris, tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương tố cáo Trung Quốc "đang sử dụng sức mạnh quân sự và kinh tế của mình để làm sói mòn trật tự quốc tế, được xây dựng trên cơ sở pháp luật".
RFI tiếng Việt
*********************
Biển Đông : Trung Quốc phản đối Mỹ "khiêu khích nghiêm trọng" (RFI, 03/07/2017)
Sự kiện một chiến hạm Mỹ tiến gần đảo Tri Tôn trong quần đảo Hoàng Sa hôm chủ nhật 02/07/2017 làm Bắc Kinh tức giận, lên án Mỹ "khiêu khích quân sự và chính trị một cách nghiêm trọng". Vụ việc diễn ra vài giờ trước cuộc điện đàm Donald Trump-Tập Cận Bình về tình hình Bắc Triều Tiên.
Súng MK45 trên boong khu trục hạm Mỹ USS Stethem (DDG-63) đang neo đậu tại căn cứ Hải Quân Changi ở Singapore ngày 19/07/2016. ROSLAN RAHMAN / AFP
Theo Tân Hoa Xã, dẫn lời phát ngôn viên bộ ngoại giao Lục Khảng, để phản ứng lại sự hiện diện của tàu chiến Mỹ, Trung Quốc điều chiến hạm và chiến đấu cơ tới khu vực.
Như tin đã đưa ngày 02/07/2017, một nguồn tin quân sự Mỹ cho biết khu trục hạm USS Stethem, trong ngày, đã tiến sát đảo Tri Tôn thuộc quần đảo Hoàng Sa, đi vào bên trong vùng 12 hải lý quanh đảo. Hành động này, theo AFP, mang ý nghĩa Hoa Kỳ phủ nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực mà Việt Nam vẫn xem là chủ quyền truyền thống, nhưng bị Bắc Kinh tranh đoạt từ năm 1974.
Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc cho là Hoa Kỳ đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền Trung Quốc và xem đây là hành động "khiêu khích chính trị và quân sự, đe dọa an ninh Trung Quốc".
Đây là lần thứ hai kể từ cuối tháng 5, Hải Quân Mỹ mở chiến dịch "tự do hàng hải" tại Biển Đông, nhưng lần này diễn ra chỉ vài giờ trước cuộc điện đàm giữa tổng thống Mỹ Donald Trump và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về hồ sơ Bắc Triều Tiên.
"Đài Loan : yếu tố tiêu cực"
Theo đài truyền hình nhà nước Trung Quốc, trong cuộc điện đàm sáng thứ hai 03/07/2017, chủ tịch Trung Quốc than phiền với tổng thống Mỹ là có "nhiều yếu tố tiêu cực" làm quan hệ Mỹ-Trung xấu đi trước khi ông nhắc đến Đài Loan và nguyên tắc "một nước Trung Quốc".
Trong khi đó, thông cáo báo chí của Nhà Trắng không đề cập gì đến vụ "đảo Tri Tôn" nhưng cho biết tổng thống Mỹ sẽ gặp chủ tịch Trung Quốc bên lề Thượng đỉnh G20 tại Đức vào cuối tuần.
Tú Anh
*********************
Trung Quốc chỉ trích Hoa Kỳ cho tàu áp sát đảo Tri Tôn (RFA, 03/07/2017)
Bộ quốc phòng Trung Quốc hôm 3 tháng 7 lên tiếng chỉ trích việc Hoa Kỳ đưa chiến hạm USS Stethem đi vào khu vực 12 hải lý, thuộc đảo Tri Tôn ở quần đảo Hoàng Sa ngoài biển Đông hôm 2/7, gọi đây là hành động phá hoại nghiêm trọng hòa bình và ổn định khu vực.
Tàu USS Stethem đến cảng Wusong ở Thượng Hải hôm 16/11/2015. AFP photo
Tuyên bố của Bộ quốc phòng Trung Quốc viết rằng Bộ quốc phòng Trung Quốc phản đối kịch liệt việc tàu chiến Mỹ đi vào vùng lãnh thổ của Trung Quốc và gọi hành động của Mỹ đã phá hoại nghiêm trọng môi trường chính trị liên quan đến việc phát triển quan hệ quốc phòng giữa Mỹ và Trung Quốc.
Người phát ngôn Bộ quốc phòng Trung Quốc, Nhiệm Quốc Cường gọi hành động của Mỹ là sai luật và cảnh báo Trung Quốc sẽ tăng cường việc xây dựng một loạt các khả năng quốc phòng, gia tăng tuần tra trên biển và trên không để bảo vệ chắc chắn lãnh thổ và an ninh tùy theo mức độ đe dọa.
Tuy nhiên theo Nhà Trắng, trong cuộc nói chuyên điện thoại giữa Tổng Thống Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 3/7, cả hai bên đã không đề cập đến vấn đề này mà chỉ nói về những nỗ lực nhằm giải giáp chương trình vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn.
Trong cuộc nói chuyện, Chủ tịch Tập Cận Bình cũng cảnh báo rằng dù quan hệ hai nước đã đạt được những bước tiến nhất định từ cuộc gặp lãnh đạo hai nước hồi tháng 4 vừa qua nhưng vẫn có những nhân tố gây ảnh hưởng xấu. Ông Tập nói ông hy vọng Tổng thống Mỹ sẽ giải quyết phù hợp vấn đề Đài Loan, tuân thủ nguyên tắc một Trung Hoa.
Quan hệ Trung Quốc và Mỹ đã trở nên căng thẳng sau vụ tàu chiến Mỹ đi vào khu vực 12 hải lý gần đảo Tri Tôn. Mặt khác, Mỹ cũng sốt ruột vì những phản ứng chậm chạp của Trung Quốc trong việc tìm kiếm cách ngăn cản Bắc Hàn chế tạo vũ khí hạt nhân và tên lửa.
Hồi tuần trước, Hoa Kỳ đã đồng ý bán cho Đài Loan vũ khí trị giá 1,4 tỷ đô la. Thỏa thuận này đã làm Trung Quốc tức giận.
Ngoài ra Hoa Kỳ mới đây cũng đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về tình hình tự do của Hong Kong và đưa Trung Quốc vào danh sách các nước có tình trạng buôn người tồi tệ nhất thế giới.
Chính phủ Mỹ mới đây cũng đã áp dụng lệnh cấm làm ăn buôn bán với một ngân hàng Trung Quốc, một công ty vận chuyển của nước này cùng với hai công dân Trung Quốc khác vì cáo buộc rửa tiền cho Bắc Hàn.
*************************
Bộ quốc phòng Trung Quốc : Mỹ phá hoại ổn định Biển Đông (VOA, 03/07/2017)
Hoa Kỳ gây tổn hại nghiêm trọng đến hòa bình và ổn định ở Biển Đông sau khi tàu chiến của Mỹ di chuyển gần một đảo tranh chấp trong vùng biển mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, Reuters dẫn lời Bộ quốc phòng Trung Quốc nói hôm thứ Hai (3/7).
Khu trục hạm trang bị phi đạn điều hướng USS Curtis Wilbur (DDG 54) đi vào khu vực quần đảo Hoàng Sa, ở Biển Đông gần đây.
Tuyên bố được Bộ quốc phòng Trung Quốc đăng trên mạng xã hội nói bộ này "kiên quyết phản đối việc tàu chiến Mỹ đi vào lãnh thổ của Trung Quốc".
"Các hoạt động của hải quân Hoa Kỳ đã gây tổn hại nghiêm trọng đến bầu khí chính trị xung quanh việc phát triển quan hệ quân sự giữa hai nước".
Tàu khu trục tên lửa dẫn đường của Mỹ USS Stethem đã đi vào khu cực trong vòng 12 hải lý của đảo Tri Tôn, thuộc quần đảo Hoàng Sa ở Biển Đông gần đây, theo lời một giới chức thuộc Bộ quốc phòng Mỹ.