Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Sau cơ bắp, Mỹ-Trung "nắn gân" nhau qua đối thoại (RFI, 09/11/2018)

Trong bối cảnh tấn công ngoại giao chống Bắc Kinh, chính quyền Mỹ đón tiếp hai viên chức cao cấp của Trung Quốc trong ngày thứ Sáu 09/11/2018.

mytrung1

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Jim Mattis và đồng nhiệm Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tại Singapore, 18/10/2018. Reuters/Phil Stewart/File Photo (Ảnh minh họa) -

Kết quả cuộc đối thoại "ngoại giao và an ninh" Mỹ-Trung lần thứ hai có thể cho phép suy đoán hai bên tìm được đồng thuận xuống thang chiến tranh thương mại hay chưa, ba tuần trước cuộc gặp Donald Trump-Tập Cận Bình tại Achentina.

Theo dự trù, sau cuộc họp tay tư giữa ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, bộ trưởng Quốc Phòng Jim Mattis với hai đồng sự Trung Quốc Dương Khiết Trì (chánh văn phòng đối ngoại Trung ương Đảng cộng sản) và bộ trưởng Quốc Phòng Ngụy Phượng Hòa, sẽ có một cuộc họp báo chung tại Washington.

Đây là cuộc đối thoại "ngoại giao và an ninh" Mỹ-Trung lần thứ hai (lần đầu vào tháng 06/2017) trong tiến trình vực dậy quan hệ song phương, theo quyết định của tổng thống Donald Trump và chủ tịch Tập Cận Bình, trong cuộc hội kiến lần đầu vào tháng 04/2017 tại Florida, vốn được tân chủ nhân Nhà Trắng xem là "cơ sở của mối quan hệ thân hữu" với lãnh đạo Trung Quốc.

Thế nhưng, từ đó đến nay, quan hệ hai nước trở thành dầu sôi lửa bỏng. Tổng thống Mỹ phát động chiến tranh thương mại với Trung Quốc và tấn công trên nhiều mặt trận khác : tố cáo Bắc Kinh đánh cắp kỹ năng công nghệ, bành trướng quân sự, đàn áp các quyền tự do của công dân và các sắc dân thiểu số. Trung Quốc còn bị tố "can thiệp vào bầu cử" để triệt hạ tổng thống Donald Trump.

Song song với các biện pháp áp thêm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc, Washington bật đèn xanh bán vũ khí và trang thiết bị quân sự cho Đài Bắc với giá khoảng 330 triệu đô la, với lập luận "vì an ninh của nước Mỹ và vì an ninh và thịnh vượng chung trong khu vực". Cùng lúc, Mỹ giáng đòn trừng phạt - "phong tỏa ngoại hối, cấm giao dịch qua ngân hàng Mỹ, tịch biên tài sản…" - đối với Cục quản lý phát triển vũ khí Trung Quốc, một đơn vị chủ chốt của quân đội và cục trưởng Lý Thượng Phúc, vì mua vũ khí Nga.

Hệ quả là cuộc đối thoại "ngoại giao và an ninh" lần hai, lẽ ra phải được tổ chức tại Bắc Kinh hồi tháng 10, đã bị "dời lại". Theo AFP, cuộc họp ngày hôm nay tại Washington có thể xem là tín hiệu "hạ nhiệt". Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, Terry Brandstad, tuyên bố muốn có quan hệ "xây dựng" với Trung Quốc và "hướng về tương lai". Hoa Kỳ không tìm cách "ngăn chặn Trung Quốc", nhưng muốn đối tác phải ứng xử "công bằng và có qua có lại". Cũng theo đại sứ Mỹ, cuộc đối thoại hôm nay phải đề cập một cách "thẳng thắng, cởi mở" trên nhiều vấn đề như quân sự hóa biển Đông, Bắc Triều Tiên, nhân quyền tại Trung Quốc, nạn xuất khẩu đại trà ma túy tổng hợp fentanyl cực mạnh gây chết người hàng loạt tại Mỹ…

Còn đối với Trung Quốc, chủ đề chính vẫn là Đài Loan mà Bắc Kinh dứt khoát xem là chuyện nội bộ. Tuy nhiên, trên vấn đề này, Bắc Kinh tỏ ra muốn hợp tác với Mỹ "trong tinh thần đôi bên cùng có lợi" để tránh đụng độ. Trích lời chánh văn phòng đối ngoại Trung ương đảng Cộng Sản Trung Quốc Dương Khiết Trì, sau cuộc gặp của ông với cố vấn an ninh tổng thống Mỹ John Bolton hôm thứ Tư, Tân Hoa Xã cho biết như trên.

Đâu là điểm, đâu là diện ?

Câu hỏi đặt ra là vì sao Bắc Kinh đấu dịu và dịu tới đâu ? Theo chuyên gia Mathieu Duchâtel, đặc trách Châu Á của Hội Đồng Đối Ngoại Châu Âu (ECFR), các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Trung Quốc là nhằm xóa bỏ chính sách ngoại giao mà hai nước xây dựng trong thời Barack Obama. Hải quân Trung Quốc không được mời tham gia các cuộc tập trận lớn giữa Mỹ và các đồng minh ở Thái Bình Dương. Những sự kiện này khiến Bắc Kinh lo ngại rằng chiến tranh thương mại chỉ là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Washington nhằm đối đầu với Trung Quốc.

Liệu Bắc Kinh sẽ ký với Washington một "hiệp định thương mại lớn" như tổng thống Donald Trump tuyên bố một cách lạc quan ? Cuộc họp tại Washington sẽ trả lời phần nào câu hỏi này trước cuộc gặp Trump-Tập bên lề G20 tại Achentina vào cuối tháng 11/2018.

Tú Anh

********************

Việt Nam Trung Quốc họp phân định cửa Vịnh Bắc bộ (RFA, 09/11/2018)

Từ ngày 6 đến ngày 7 tháng 11 vừa qua Việt Nam và Trung Quốc đã họp bàn về phân định cửa Vịnh Bắc bộ, và hợp tác trên biển.

Bản tin của Thông tấn xã nhà nước Việt Nam cho biết như vậy.

mytrung2

Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh (phải) và người đồng cấp Vương Nghị, tại Sài Gòn, 16/9/2018. AFP

Đây là vòng đàm phán lần thứ 10 về việc phân định cửa Vịnh Bắc bộ, và lần thứ bảy về hợp tác trên biển. Cuộc họp diễn ra tại thành phố Ninh Ba, tỉnh Triết Giang miền Đông Trung Quốc.

Đoàn Việt Nam do ông Nguyễn Đăng Thắng, phụ trách Ủy ban biên giới của Bộ Ngoại giao dẫn đầu. Phía Trung Quốc là ông Chu Kiện, đại diện bộ phận các vấn đề biển và biên giới của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.

Theo Thông tấn xã VN, cuộc họp đã diễn ra thẳng thắn và hữu nghị, hai bên đồng ý trên nguyên tắc tiến dần từng bước để giải quyết việc phân định cửa Vịnh Bắc bộ, hợp tác chung trên biển, phù hợp với luật quốc tế nhất là Công ước về luật biển 1982, mà hai bên đều đã cùng công nhận.

Việt Nam và Trung Quốc đã ký Hiệp định phân định Vịnh Bắc Bộ vào năm 2000, xác định biên giới lãnh hải, thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế trong Vịnh Bắc Bộ sau nhiều năm đàm phán. Hai bên cũng đặt ra một vùng đánh cá chung ở Vịnh Bắc Bộ.

Đến năm 2004, chính phủ Việt Nam công bố những tọa độ chính xác liên quan đến việc phân định Vịnh Bắc Bộ làm dấy lên những lo ngại và phản đối từ phía người dân Việt Nam vì cho rằng Việt Nam đã nhượng bộ Trung Quốc quá nhiều.

Hai bên từ năm 2005 cũng đã tiến hành các hoạt động tuần tra chung ở Vịnh Bắc Bộ. Vào tháng giêng năm 2005, hai tàu cá của ngư dân Thanh Hóa bị một Tàu Cảnh sát Biển của Trung Quốc nổ súng tấn công khiến 9 ngư dân Việt Nam tử vong, 7 người bị thương.

Những đàm phán liên quan đến cửa Vịnh Bắc Bộ hiện vẫn chưa đi đến kết quả cuối cùng vì theo như đánh giá của một số chuyên gia quốc tế là do Việt Nam không muốn nhượng bộ những đòi hỏi quá đáng của Trung Quốc.

Ngoài tranh chấp ở vùng cửa Vịnh Bắc Bộ, hai bên còn tranh chấp về chủ quyền liên quan đến hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa ở Biển Đông. Trung Quốc chiếm Hoàng Sa từ Việt Nam vào năm 1974. Tại Trường Sa, Trung Quốc hiện đang chiếm giữ một số đảo, trong đó có đảo Gạc Ma mà họ giành từ tay Việt Nam vào năm 1988.

Published in Châu Á

Mỹ-Trung : Cuộc gặp cấp bộ trưởng quốc phòng "bị hủy" (RFI, 01/10/2018)

Không chỉ về kinh tế, quan hệ Hoa Kỳ - Trung Quốc về an ninh quốc phòng đang trở nên căng thẳng hơn. Hôm qua, Chủ Nhật 30/09/2018, một quan chức cao cấp Mỹ cho biết cuộc gặp dự kiến trong tháng 10/2018, giữa hai bộ trưởng quốc phòng Mỹ-Trung đã "bị hủy". Cả Nhà Trắng và bộ quốc phòng Mỹ, cũng như phía bộ Ngoại Giao và bộ quốc phòng Trung Quốc, đều từ chối đưa ra bình luận về vấn đề này.

mytrung1

Bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa đón đồng nhiệm Mỹ Jim Mattis tại Bắc Kinh ngày 27/06/2018. Mark Schiefelbein/Pool via Reuters

Hãng tin Reuters dẫn lời quan chức cao cấp Mỹ xin ẩn danh, theo đó không rõ khi nào cuộc hội kiến nói trên sẽ được lên kế hoạch lại. Giới chức này cũng đưa ra cảnh báo : "căng thẳng giữa hai nước đang tăng cao và điều này có thể là nguy hiểm cho cả đôi bên". Báo New York Times là phương tiện truyền thông đầu tiên đăng tải thông tin nói trên.

Hồi tuần trước, một số nguồn tin từ Bắc Kinh cho biết cuộc họp về an ninh Mỹ-Trung có thể sẽ không xảy ra do quan hệ song phương căng thẳng. Trong một cuộc trả lời họp báo hôm thứ Ba, 25/09, người phát ngôn bộ quốc phòng Trung Quốc cho biết chỉ huy hải quân Trung Quốc, phó đô đốc Trầm Kim Long (Shen Jinlong) đã được triệu về nước, một cuộc họp dự kiến với đồng nhiệm Mỹ bị hủy bỏ, và Quân Đội Trung Quốc sẽ có các biện pháp trả đũa, nếu cần. Phát ngôn viên Trung Quốc cũng để ngỏ khả năng chuyến đi Mỹ của tướng Ngụy Phượng Hòa (Wei Fenghe), bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc, có thể bị hủy.

Quan hệ Mỹ-Trung về an ninh trở nên căng thẳng hơn, sau một loạt sự kiện, như Washington quyết định trừng phạt một doanh nghiệp quân sự Trung Quốc, mua phi cơ chiến đấu SU-35 và các thiết bị của hệ thống chống tên lửa S-400 của Nga, vi phạm Đạo luật Chống đối thủ của Mỹ thông qua cấm vận (CAATSA-Countering America's Adversaries Through Sanctions Act), được đưa ra năm 2017, để trừng phạt Matxcơva, do can thiệp vào bầu cử Mỹ, cũng như can thiệp quân sự vào Ukraina và nội chiến tại Syria. Hay vụ Hoa Kỳ bán 300 triệu đô la vũ khí cho Đài Bắc, với mục tiêu giúp Đài Loan tự vệ, duy trì "cân bằng quân sự" giữa hai bờ eo biển, góp phần bảo đảm "ổn định chính trị", "tiến bộ kinh tế" trong khu vực.

Bắc Kinh cũng giận dữ với nhiều chuyến bay của oanh tạc cơ B-52 Mỹ qua Biển Đông trong tuần qua. Đó là chưa kể đến chuyến tuần tra bảo vệ "tự do hàng hải" của Hải Quân Mỹ trong phạm vi 12 hải lý của đá Gạc Ma và Gaven ở quần đảo Trường Sa, hôm qua, 30/09. Hai thực thể hiện do Trung Quốc kiểm soát, nhưng bị Việt Nam, Philippines và Đài Loan đòi hỏi chủ quyền. Hôm 29/09, truyền hình Trung Quốc công bố một phóng sự ngắn cho thấy quân đội Trung Quốc tập trận bắn đạn thật, với phi cơ chiến đấu và oanh tạc cơ tại Biển Đông.

Trước đó, theo trang mạng Úc Abcnews.go.com, trong một cuộc tiếp xúc với báo giới tại Lầu Năm Góc, hôm thứ Hai, 24/09/2018, khi được hỏi về căng thẳng với Trung Quốc, bộ trưởng quốc phòng Mỹ Jim Mattis tỏ ra tin tưởng là quan hệ trao đổi an ninh với Bắc Kinh vẫn sẽ được duy trì.

Trọng Thành

***************

Bắc Kinh hủy đàm phán với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ (VOA, 01/10/2018)

Viên chức M đ ngh không nêu tên nói rng không rõ liu cuc hp s được n đnh li thi gian hay không.

Trước đó, New York Times là cơ quan báo chí đu tiên loan tin v vic hy cuc hp này.

mytrung2

Bộ trưởng Quc phòng M Jim Mattis, 21/09/2018.

Viên chức Hoa Kỳ cho biết không rõ liu vic hy cuc hp này có phi là do tranh cãi gay gt gia Bc Kinh và Washington v các vn đ như bán vũ khí và hot đng quân sự Bin Đông và các vùng bin khác quanh Trung Quc hay không.

Viên chức này cho biết : "S căng thng đang leo thang, và điu đó có th nguy him cho c hai bên".

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ t chi bình lun v vic hy cuc hp này. B Ngoi giao và B Quc phòng Trung Quc cũng không phn phn hi ngay v yêu cu bình lun ca báo chí.

Theo Reuters, các nguồn tin ti Bc Kinh vào tun trước cho biết rng cuc hp an ninh có thể không din ra vì nhng căng thng trong quan h gia hai nước.

Ngoại trưởng Trung Quc Vương Ngh hôm 28/9 cho biết rng "không có gì phi hong lon" vì căng thng gia Bc Kinh và Washington, nhưng cnh báo rng Trung Quc s không d b đe da hoc chịu áp lc v thương mi.

***********************

Hoa Kỳ cam kết duy trì tự do hàng hải ở Biển Đông (RFA, 29/09/2018)

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hoa kỳ John Sullivan mới đây lên tiếng khẳng định cam kết của Hoa Kỳ trong việc duy trì tự do hàng hải và tôn trọng luật quốc tế ở Biển Đông.

mytrung3

Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ John Sullivan tại Bộ Ngoại giao hôm 7/8/2018 - AFP

Thứ trưởng John Sullivan nói điều này tại cuộc họp cấp Bộ trưởng giữa ASEAN và Mỹ diễn ra ở Washington DC hôm 27/9.

Đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ một lần nữa khẳng định cam kết của Mỹ với các đối tác ASEAN. Ông nói : "chúng tôi tái khẳng định quan hệ đối tác chiến lược giữa Mỹ và ASEAN, mà theo đó mỗi quốc gia độc lập với văn hóa và ước vọng khác nhau có thể phát triển bên nhau hòa bình và tự do"

Khi nói về vấn đề Biển Đông, Thứ trưởng John Sullivan cho biết : "Có một sự thống nhất là tất cả mọi quốc gia, bao gồm cả Hoa Kỳ, đều tìm kiếm một giải pháp cho các tranh chấp ở Biển Đông nhưng không phải đơn phương, tuy nhiên chúng tôi muốn luật quốc tế phải được tuân thủ".

Ông John Sullivan cũng phản đối việc bất cứ quốc gia nào có các hành động đơn phưong xây lấp các thực thể trên Biển Đông và quân sự hóa khu vực.

Hiện Trung Quốc là nước đòi chủ quyền phần lớn khu vực Biển Đông nơi một số nước Đông Nam Á cũng có chủ quyền.

Từ cuối năm 2013 trở lại đây, Trung Quốc đã đơn phương tiến hành xây lấp các đảo nhân tạo ở Trường Sa, gia tăng các hoạt động quân sự hóa ở Trường Sa và Hoàng Sa.

*****************

‘Biến động’ trong quan hệ đe dọa cuộc họp an ninh Mỹ-Trung (VOA, 30/09/2018)

Một cuc hp ngoi giao và an ninh quan trng gia Trung Quc và M trong tháng sau có th s không din ra do căng thng trong quan h hai nước, các ngun tin được báo cáo v chuyn này nói vi hãng tin Reuters. Đây có th là nn nhân mi nht trong mi quan hệ đang xu đi gia Bc Kinh và Washington.

mytrung4

Xích mích giữa hai nn kinh tế ln nht thế gii gi đang vượt ra ngoài vn đề thương mi, vi vic Tng thng M Donald Trump trong tun này cáo buc Bc Kinh tìm cách can thip vào các cuc bu c Quc hi M.

Bắc Kinh và Washington hin đang vướng vào mt cuc tranh chp thương mi ngày càng gay gt mà trong đó hai bên áp đt các đt thuế quan càng lúc càng nng lên hàng nhp khu ca nhau.

Xích mích giữa hai nn kinh tế ln nht thế gii gi đang vượt ra ngoài vn đ thương mi, vi vic Tng thng M Donald Trump trong tun này cáo buc Bc Kinh tìm cách can thip vào các cuc bu c Quc hi M, đánh du điu mà các quan chc M nói vi Reuters là mt giai đoạn mới trong mt chiến dch đang leo thang ca Washington nhm tăng áp lc lên Trung Quc.

Trên mặt trn quân s, Trung Quc đã tc gin v chuyn M ban hành các chế tài nhm vào Quân đi Gii phóng Nhân dân (PLA) vì mua vũ khí t Nga, và v điu mà Bc Kinh xem là Mỹ tăng cường s ng h dành cho đo Đài Loan t tr, nơi mà Trung Quc tuyên b là lãnh th thiêng liêng ca h.

Hai nguồn tin ngoi giao Bc Kinh nm rõ các kế hoch nói vi Reuters rng Ngoi trưởng Mike Pompeo và B trưởng Quc phòng Jim Mattis dự đnh s đến Bc Kinh vào tháng sau đ d cuc đi thoi ngoi giao và an ninh M-Trung mà năm ngoái din ra ti Washington, và khi đng li các cuc đàm phán cao cp trước đó dưới các chính quyn trước.

Tuy nhiên, cả hai ngun tin đu nói cuc hp này giờ không rõ có din ra na hay không.

"Có rất nhiu s bt đnh vì biến đng trong mi quan h", mt trong hai ngun tin nói.

mytrung5

Bộ trưởng Ngoi giao và y viên Quc v Trung Quc, Vương Ngh, phát biu trước Đi hi đng Liên Hip Quc, ti tr s Liên Hip Quc, New York, ngày 28 tháng 9, 2018.

Nguồn th hai nói rng Quân đi Gii phóng Nhân dân đc biệt bt mãn vi M vào thi đim này vì M chế tài quân đi Trung Quc và ng h Đài Loan, bao gm vic chp thun mt đt bán vũ khí mi trong tun này.

"PLA đang chán ngấy vi vn đ Đài Loan. H đang ngày càng cng rn v chuyn này", ngun tin cho biết.

Cả hai ngun tin đu phát biu vi điu kin n danh vì chuyến đi chưa được công khai. H cũng cn trng lưu ý rng các cuc hp vn có th din ra theo kế hoch, và hin gi chưa có quyết đnh cui cùng.

Bộ Quc phòng Trung Quc nói h đang tho lun với M v cuc đi thoi.

"Trung Quốc và Hoa Kỳ trước gi vn duy trì liên lc v cuc đi thoi ngoi giao và an ninh", b nói trong mt phát biu gi cho Reuters nhưng không nêu thêm chi tiết.

Bộ Ngoi giao Trung Quc nói trong mt phát biu ngn gn gi cho Reuters rằng hai nước đang liên lc cht ch v cuc đi thoi và rng nếu có bt kì thông tin nào khác, h s công b kp thi.

Đại s quán M Bc Kinh t chi bình lun, và B Ngoi giao M cũng vy. Lu Năm Góc nói h không tho lun v kế hoch du hành trong tương lai.

Nhà ngoại giao hàng đu ca chính ph Trung Quc, y viên Quc v Vương Ngh, hôm th Sáu nói rng "không có lí do gì đ hong s" v xích mích gia Bc Kinh và Washington, nhưng cnh báo Trung Quc s không đ mình b hăm da hoc nhún nhường trước áp lc v thương mi.

******************

Đại sứ cáo buộc Trung Quốc ‘tuyên truyền’ trên báo chí Mỹ (VOA, 30/09/2018)

Một tun sau khi mt t báo chính thng ca Trung Quc chy bn trang qung cáo trên mt t nht báo ca M, ca ngi li ích chung t mi quan hệ thương mi song phương, đi s M ti Trung Quc cáo buc Bc Kinh s dng truyn thông Hoa Kỳ đ "tuyên truyn".

mytrung6

Ông Terry Branstad gặp ông Tp Cn Bình khi còn là Thng đc tiu bang Iowa năm 2012.

Theo Reuters, Tổng thng M Donald Trump hôm 26/9 đ cp chuyn t China Daily mua các trang qung cáo trên Des Moines Register, t báo có số phát hành ln nht tiu bang Iowa, sau khi cáo buc Trung Quc tìm cách can thip vào cuc bu c quc hi M ngày 6/11, nhưng Bc Kinh đã bác b chuyn đó.

Hãng tin này nói rằng vic các chính ph nước ngoài mua qung cáo đ thúc đy thương mi là chuyện bình thường.

Tuy nhiên, Bắc Kinh và Washington đang đi đu vi các đt đánh thuế vào hàng hóa ca nhau.

Theo các chuyên gia, giai đoạn đu trong cuc chiến thương mi, các bin pháp áp thuế tr đũa ca Trung Quc đánh vào các nhà xut khu t các tiểu bang như Iowa, vn ng h Đng Cng hòa ca Tng thng Trump.

Ông Terry Branstad, Đại s M ti Trung Quc và tng là thng đc Iowa, tiu bang xut khu nhiu mt hàng nông nghip sang Trung Quc, nói rng Bc Kinh đã gây hi cho các công nhân, nông dân và doanh nhân Mỹ.

Bình luận trên trang Des Moines Register hôm 30/9, ông Branstad nói rng Trung Quc "nay tăng cường bt nt bng cách chy các qung cáo tuyên truyn trên báo chí t do ca chúng ta".

Đại s này cũng nói ti chuyn "mt trong các t báo ni bt nht ca Trung Quc t chi đ ngh xut bn" bài báo ca ông.

Tuy nhiên, theo Reuters, nhà ngoi giao hàng đu ca M Bc Kinh không cho biết đó là báo nào.

Published in Quốc tế