 | Tổng quan: | 3707782 |
Tàu khảo sát của Trung Quốc lại xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam RFI, 17/06/2020)
Một tàu khảo sát của Trung Quốc lại xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, một hành động có thể gây thêm căng thẳng trên vùng Biển Đông đang tranh chấp.
Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), nơi Trung Quốc xây dựng ồ ạt, mở rộng diện tích khoảng 110 ngàn mét vuông, Biển Đông. Ảnh vệ tinh của AMTI. WESTCOM/AFP/File
Hãng tin Mỹ BenarNews hôm 17/06/2020 cho biết, theo các dữ liệu định vị, tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 4 của Trung Quốc đã vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam từ Chủ nhật 14/06/2020 và đến hôm qua, chỉ cách đảo Phú Quý khoảng 182 hải lý và cách bờ biển Việt Nam 200 hải lý.
Hiện giờ chưa rõ tàu Hải Dương 4 được điều đến đây nhằm mục đích gì. Bắc Kinh chưa có thông báo, và phía Hà Nội cũng chưa lên tiếng về vụ xâm nhập này. Trung Quốc vẫn thường xuyên đưa tàu khảo sát vào vùng biển của các nước khác để khẳng định điều mà họ gọi là quyền khảo sát tài nguyên ở Biển Đông.
Theo phỏng đoán của BenarNews, việc tàu Hải Dương 4 xâm nhập vùng biển Việt Nam cũng có thể liên quan đến các hoạt động thăm dò dầu khí của Việt Nam với các đối tác quốc tế tại khu vực này.
Tháng 7/2019, Trung Quốc đã từng điều tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8, với sự hộ tống của các tàu hải cảnh, vào khu vực Bãi Tư Chính, nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, quấy nhiễu hoạt động thăm dò dầu khí của Việt Nam với một công ty dầu khí của Nga.
Lần này, theo các dữ liệu định vị, dường như tàu Hải Dương Địa Chất 4 không đi cùng với các tàu hải cảnh vào vùng biển Việt Nam, tuy rằng tàu Hải Cảnh (Haijing) 5202 được nhìn thấy đang đậu ở Đá Chữ Thập gần đó.
Trong những tuần qua, quan hệ Việt - Trung lại nóng lên do tình hình Biển Đông. Vào tuần trước, Hà Nội đã phản đối việc Trung Quốc lắp đặt cáp ngầm tại khu vực quần đảo Hoàng Sa. Theo các chuyên gia được BenarNews trích dẫn, hệ thống cáp được dùng vào mục đích quân sự. Cũng vào tuần trước, Hà Nội tố cáo tàu Trung Quốc lại đâm vào một tàu cá Việt Nam tại khu vực đảo Lin Côn ở quần đảo Hoàng Sa.
Trong khi đó, theo tờ South China Morning Post hôm qua, trích dẫn một nguồn tin trong giới quân sự Trung Quốc, tàu của hải quân Mỹ và hải quân Trung Quốc đã suýt đụng nhau trên vùng Biển Đông vào tháng Tư năm 2020, khi chỉ cách nhau có 100 mét. Nhưng nguồn tin này không nói rõ đó là những chiến hạm nào.
Thanh Phương
********************
Trung Quốc bắn tiếng dọa Việt Nam nếu kiện về Biển Đông và sách lược của Hà Nội ! (RFA, 16/06/2020)
Tiến sĩ Ngô Sĩ Tồn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Hải của Trung Quốc, hôm 12/6/2020, trong bài viết cho chương trình ‘Sáng kiến Tìm hiểu Tình hình Chiến lược Nam Hải’ cho rằng nếu Việt Nam khởi kiện, Việt Nam sẽ làm giống như Philippines. Nhưng ông đe dọa, nếu Việt Nam chọn khởi kiện Trung Quốc, đó sẽ là việc làm ‘không khôn ngoan’ và Việt Nam ‘sẽ phải trả giá đắt’ cho những biện pháp đáp trả từ phía Trung Quốc.
Ảnh minh họa : Tàu đánh cá của Việt Nam ở biển Đông bị tàu Hải cảnh phun nước trước đây. AFP
Ông Ngô Sĩ Tồn đưa ra lời đe dọa Việt Nam chỉ hai ngày sau khi một tàu Hải cảnh Trung Quốc hôm 10/6 đã đâm suýt chìm một tàu cá Việt Nam, trong vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa có tranh chấp. Không những đâm nhiều lần, khiến tàu cá QNg 96416 của Việt Nam hư hỏng, lật nghiêng. Tàu Trung Quốc số hiệu 4006 còn đè ở phía sau buộc 15 thuyền viên nhảy xuống biển thoát thân.
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao cấp thuộc viện Nghiên cứu Đông Nam Á - ISEAS ở Singapore, khi trao đổi với Đài Á Châu Tự Do hôm 16/6/2020 liên quan lời đe dọa của Trung Quốc, nhận định:
"Việc đảng cộng sản Trung Quốc dùng một học giả để dọa người Việt Nam, là việc không hay ho gì. Nếu Bộ Ngoại giao hay Bộ Quốc phòng Trung Quốc mà dọa như thế, thì Việt Nam mới có ý kiến, chứ đây lại dùng một học giả, kể cả ông Tồn ấy có là Viện trưởng của Viện Nghiên cứu Nam Hải của Trung Quốc, cho nên Việt Nam không chấp.
Theo Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, cho dù là phía chính phủ Trung Quốc có chính thức đưa ra lời đe dọa đối với Việt Nam, thì Bắc Kinh cũng không làm gì được Việt Nam, nếu Việt Nam kiện họ. Ông nói tiếp:
"Cái họ có thể làm là họ rút không đàm phán C.O.C. với ASEAN nữa, thì cũng chả sao. Thứ hai, cái hại nhất đối với Trung Quốc khi Việt Nam kiện họ ra tòa án quốc tế, và cái phán quyết khả năng lớn là thuận lợi cho Việt Nam, giống như trường hợp Philippines thì Trung Quốc sẽ bị dư luận quốc tế lên án, vì là một nước lớn mà không tuân thủ luật pháp quốc tế. Đấy là cái hại lớn nhất, chứ Trung Quốc mà có làm hại gì Việt Nam thì cũng chỉ là các trừng phạt kinh tế, và các sự làm mình làm mẩy về chính trị thì cũng chả đi đến đâu cả. Bởi vì hai nước đều rất kiên quyết trong bảo vệ chủ quyền của mình".
Viện trưởng Ngô Sĩ Tồn, trong bài viết của mình nêu rõ, nếu Việt Nam liều lĩnh dám nộp đơn kiện ra tòa trọng tài, ông tin rằng Trung Quốc sẽ không ‘ngồi yên’. Theo ông, Trung Quốc có thể hành động cứng rắn hơn và trấn áp ngư dân Việt Nam mạnh hơn khi đánh bắt cá, mà Bắc Kinh cho là "bất hợp pháp" tại vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa, mà Trung Quốc đặt tên là Tây Sa.
Trung Quốc và Việt Nam đều tuyên bố chủ quyền về Hoàng Sa, nhưng trên thực tế Trung Quốc giành quyền kiểm soát hầu hết quần đảo này từ tay Việt Nam Cộng Hòa kể từ đầu năm 1974. Chính quyền Việt Nam hiện nay không nắm giữ thực thể nào ở đó.
Tàu QNg 90617 TS bị đâm chìm ở Hoàng Sa. Nguồn : Ngư dân chụp
Không chỉ đe dọa ngư dân Việt Nam, học giả Trung Quốc này còn cho rằng Trung Quốc có thể đáp trả bằng cách công bố đường cơ sở thể hiện lãnh hải của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa, mà họ gọi là Nam Sa.
Cho đến ngày 16/6/2020, phía Việt Nam chưa đưa ra phản ứng gì trước lời đe dọa của Viện trưởng Ngô Sĩ Tồn.
Trước tình hình thực tế hiện nay ở Biển Đông, liệu chính phủ Việt Nam có kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế về vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông ?
Trả lời Đài Á Châu Tự Do hôm 16/6/2020 liên quan vấn đề này, Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc, nói :
"Muốn trả lời câu hỏi này phải xét qua nhiều giai đoạn, ví dụ như khi Việt Nam ngả hẳn về phía Liên Xô, thì Trung Quốc bắt đầu tỏ thái độ với Việt Nam, và cuối cùng là cuộc chiến tranh năm 1979 đã cắt đứt quan hệ Việt - Trung và đến 10 năm sau mới trở lại bình thường hóa quan hệ. Nhưng ngày càng có sự bất bình đẳng trong mối quan hệ này, Việt Nam đã lệ thuộc quá nhiều về kinh tế đối với Trung Quốc, ví dụ trong các ngành dệt may da giày thì 80% nguyên phụ liệu phải nhập từ Trung Quốc. Chúng ta phải đặt vấn đề đó để hiểu về sự ức hiếp của Trung Quốc trong 10 năm qua, kể từ khi sự kiện Tam Sa 2007, thì Việt Nam có khởi kiện hay không ?"
"Vấn đề kiện chủ quyền là một vấn đề rất khó, nếu Trung Quốc không đáp ứng yêu cầu của Tòa quốc tế, là ra hầu tòa... Và khi kiện thì Việt Nam có chắc thắng hay không, khi Việt Nam luôn chứng tỏ mình có đầy đủ bằng chứng pháp lý, nhưng những bằng chứng pháp lý chính trị quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc, thì chúng ta đã giải mã chưa ? Tôi nghĩ, kiện về mặt chủ quyền không có khả năng xảy ra".
Vì vậy theo nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc, ở đây Việt Nam chỉ có thể là sẽ tranh thủ công ước quốc tế về luật biển của Liên Hợp Quốc năm 1982, để yêu cầu các Tòa trọng tài được thành lập theo phụ lục 7, giải thích những vấn đề của luật biển và Việt Nam có trách nhiệm, có nghĩa vụ và có quyền lợi liên quan. Nhưng vấn đề này Philippines đã thực hiện, tòa đã phán quyết, và Trung Quốc thì vẫn làm ngơ. Ông nói tiếp :
"Do đó nếu Việt Nam muốn tìm một hình thức khác, thì tôi nghĩ rằng Việt Nam sẽ bắt tay với một số nước ở Đông Nam Á mà có chung quyền lợi với Việt Nam trên biển Đông, để yêu cầu Ủy ban ranh giới thềm lục địa của Liên Hợp Quốc, trả lời các bộ hồ sơ của Việt Nam đã gởi cho Ủy ban này, về việc mở rộng vùng đặc quyền kinh tế của mình ra 350 hải lý và một số vấn đề có tính kỹ thuật đối với luật biển…".
Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc cho rằng, cửa thắng của Việt Nam trong cách đi này, nhiều hơn là chính thức đưa một vụ kiện về tranh chấp Biển Đông ra tòa án quốc tế. Ông cho biết thêm :
"Cái thứ hai nữa, khi Việt Nam khởi động cùng một số nước Đông Nam Á, thì Việt Nam cũng tránh được tạo cho Trung Quốc một cái cớ có thể trả đũa về mặt kinh tế hay có thể nổ súng trên biển Đông và làm những cái trò có thể gây khó khăn cho Việt Nam. Vì hiện nay kinh tế Việt Nam đang thuộc về nghèo và đang vướng rất nhiều các vấn đề trong quốc tế và nội trị, thì tôi nghĩ rằng một vụ kiện chính thức sẽ không có lợi cho Việt Nam".
Trong các năm gần đây, Trung Quốc đã nhiều lần gây hấn, đâm chìm hoặc bắt giữ, phạt tiền các tàu các Việt Nam ở Biển Đông.
Đặc biệt, trong hơn năm tháng đầu năm 2020, Trung Quốc tiếp tục đẩy mạnh những hành động khiêu khích nhằm áp đặt chủ quyền của họ ở Biển Đông, khiến tình hình tại vùng biển đang tranh chấp này thêm căng thẳng. Mới nhất nhất là vụ đâm tàu cá Việt Nam hôm 10/6/2020.
Trước đó, truyền thông Trung Quốc vào ngày 5/3/2020 còn đồng loạt đăng Báo cáo của Viện Sáng kiến Nghiên cứu Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI) nói rằng có tổng cộng 311 tàu cá Việt Nam đã xâm nhập vào khu vực nội địa gần đảo Hải Nam, lãnh hải và vùng đặc quyền kinh tế của Trung Quốc vào tháng 2, với mục đích đánh bắt cá và làm gián điệp bất hợp pháp.
Vào ngày 18/04/2020, Trung Quốc thông báo thành lập hai quận thuộc "thành phố Tam Sa", đó là "quận Tây Sa" (tức quần đảo Hoàng Sa) và "quận Nam Sa" (tức quần đảo Trường Sa), hai quần đảo mà Hà Nội khẳng định là thuộc chủ quyền của Việt Nam.
*********************
Sau vụ đâm tàu ở Hoàng Sa, viện trưởng Trung Quốc nói Việt Nam ‘trả giá đắt’ nếu kiện về Biển Đông (VOA, 15/06/2020)
Một tàu Hải cảnh Trung Quốc đâm và suýt làm chìm một tàu cá Việt Nam hôm 10/6 trong vùng quần đảo Hoàng Sa có tranh chấp, dẫn đến phản đối từ Hội Nghề cá Việt Nam.
Các tàu chấp pháp của Việt Nam và Trung Quốc từng đối đầu quyết liệt hồi giữa năm 2014
Chỉ hai ngày sau vụ việc, viện trưởng một viện nghiên cứu của Trung Quốc về Biển Đông viết cho một dự án nghiên cứu thuộc Đại học Bắc Kinh rằng sẽ có những hậu quả nếu Việt Nam dấn tới trong việc kiện về Biển Đông tại tòa trọng tài quốc tế.
Hội nghề cá lên án, phản đối
Các báo Việt Nam hôm 14/6 dẫn lời Bộ Ngoại giao tại Hà Nội cho hay một tàu sắt và một ca nô Trung Quốc đâm, va vào một tàu cá của tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam, vào ngày 10/6, ở gần đảo Linh Côn, thuộc quần đảo Hoàng Sa.
Tàu cá Việt Nam "có nguy cơ bị chìm" và 16 thuyền viên của tàu bị rơi xuống biển vì các cú đâm từ tàu Trung Quốc, theo tường thuật của VnExpress, Tuổi Trẻ, Sức Khỏe và Đời Sống.
Riêng báo Sức Khỏe và Đời Sống nêu cụ thể là "lực lượng Hải cảnh Trung Quốc" đã "đâm húc, cướp phá tài sản tàu cá của ngư dân Quảng Ngãi", gây thiệt hại khoảng 500 triệu đồng.
VnExpress và Tuổi Trẻ cho biết rằng ngay trong cùng ngày xảy ra vụ việc, hai đơn vị thuộc Bộ Ngoại giao Việt Nam là Cục Lãnh sự và Đại sứ quán ở Bắc Kinh đã "trao đổi" với phía Trung Quốc, "khẳng định chủ quyền" của Việt Nam với quần đảo Hoàng Sa, "yêu cầu" phía Trung Quốc điều tra, xác minh thông tin sự việc và thông báo kết quả cho Việt Nam để tiếp tục phối hợp giải quyết.
Tin tức của VnExpress và Tuổi Trẻ không cho biết Bộ Ngoại giao Việt Nam có đưa ra lời lên án hay phản đối Trung Quốc về vụ việc hay không.
Hai cơ quan báo chí này tường thuật rằng Bộ Ngoại giao "đề nghị" các cơ quan chức năng Việt Nam "sớm có các biện pháp giao thiệp cần thiết" với phía Trung Quốc nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ngư dân.
Ngày 12/6, tàu cá bị nạn đã về đến Quảng Ngãi, vẫn theo tin của VnExpress và Tuổi Trẻ.
Trong khi đó, tin của Sức Khỏe và Đời Sống nói hôm 13/6 rằng Hội Nghề cá Việt Nam "lên án và phản đối hành động vô nhân đạo" nêu trên của Trung Quốc.
Hội này cũng "đề nghị" các cơ quan chức năng của Việt Nam "phản đối kịch liệt" với phía Trung Quốc để chấm dứt ngay những hành động cản trở, tấn công như kể trên tại vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam, đồng thời, "yêu cầu" Trung Quốc phải bồi thường thiệt hại cho ngư dân Việt Nam.
Lính hải quân Trung Quốc tuần tra trên đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa hồi năm 2016
Cả Việt Nam lẫn Trung Quốc đều tuyên bố chủ quyền về Hoàng Sa, song trên thực tế, Trung Quốc giành quyền kiểm soát hầu hết quần đảo này từ tay Việt Nam Cộng Hòa kể từ đầu năm 1974. Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam hiện nay không nắm giữ thực thể nào ở đó.
Hai ngày sau vụ tàu cá Việt Nam bị tàu Hải cảnh Trung Quốc đâm, một học giả Trung Quốc đưa ra nhận định hôm 12/6 rằng Việt Nam có thể nhận một số hậu quả nếu kiện Trung Quốc ra tòa trọng tài quốc tế về Biển Đông.
Theo tìm hiểu của VOA, tiến sĩ Ngô Sĩ Tồn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Hải Quốc gia của Trung Quốc, nêu ra ý kiến trong bài viết cho chương trình "Sáng kiến Tìm hiểu Tình hình Chiến lược Nam Hải" (tức Biển Đông), thuộc Viện Nghiên cứu Hải dương tại Đại học Bắc Kinh.
Việt Nam có động lực nào để khởi kiện ?
Trong bài viết bằng tiếng Anh có nhan đề "Liệu Việt Nam có suy nghĩ kỹ trước khi nộp đơn kiện về Nam Hải (tức Biển Đông) ?", vị Viện trưởng họ Ngô đặt giả thiết rằng nếu Việt Nam khởi kiện, Việt Nam sẽ làm giống như Philippines.
Hồi tháng 7/2016, sau khi xem xét đơn kiện của Manila chống lại tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với Biển Đông, một tòa trọng tài quốc tế ra phán quyết phủ nhận bản đồ 9 đoạn của Trung Quốc ở Biển Đông.
Mặc dù phán quyết của tòa trọng tài không có cơ chế thực thi nào đi kèm, song nhiều chuyên gia pháp lý quốc tế và Việt Nam vẫn xem đó là một thắng lợi lịch sử, không chỉ đối với nguyên đơn là Philippines mà cho cả các nước khác có tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông, bao gồm Việt Nam.
Tiến sĩ Ngô Sĩ Tồn, vị Viện trưởng của Trung Quốc, cho rằng có thể có 4 lý do mà Việt Nam toan tính để tiến tới khởi kiện Trung Quốc, theo bài viết của học giả này mà VOA đọc được.
Lý do thứ nhất, theo ông Ngô, là Việt Nam có lẽ muốn biến việc chiếm giữ các đảo và rạn san hô ở Trường Sa trở thành việc có tính vĩnh viễn, và như vậy sẽ làm suy yếu chủ quyền lãnh thổ và yêu sách về các quyền hàng hải của Trung Quốc.
Thứ hai, Việt Nam tin rằng việc phân xử qua tòa trọng tài như vậy sẽ tạo cơ sở cho việc chống lại các hành động của Trung Quốc, cũng như tạo cơ sở cho cộng đồng quốc tế trợ giúp Việt Nam, Viện trưởng Ngô Sĩ Tồn viết.
Lý do thứ ba là Việt Nam có thể cố làm xấu đi hình ảnh Trung Quốc, làm cho nước này bị xem là "bắt nạt" những nước yếu hơn và không tôn trọng luật pháp quốc tế, nhằm đưaTrung Quốc vào thế bất lợi. Theo học giả họ Ngô, tính toán này của Việt Nam cũng phù hợp với cách tiếp cận chiến lược của Hoa Kỳ trong việc kiềm chế Trung Quốc.
Cuối cùng, có khả năng là Việt Nam hy vọng kết quả tiềm tàng từ phân xử của tòa trọng tài sẽ trì hoãn các cuộc đàm phán về Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC), mở ra nhiều cơ hội để Việt Nam tối đa hóa lợi ích của mình trong khu vực, tiến sĩ Ngô Sĩ Tồn viết.
Tuy nhiên, học giả Trung Quốc này cho rằng nếu Việt Nam dấn tới khởi kiện Trung Quốc, đó sẽ là việc làm "không khôn ngoan" và Việt Nam "sẽ phải trả giá".
Một cuộc biểu tình lớn ở Hà Nôi hồi năm 2017 đánh dấu ngày Trung Quốc chiếm Hoàng Sa vào năm 1974
Trung Quốc 'sẽ' cứng rắn ở Trường Sa, Bãi Tư Chính
"Nếu Việt Nam liều lĩnh dám nộp đơn kiện ra tòa trọng tài, tôi tin rằng Trung Quốc sẽ không ngồi yên", Viện trưởng Ngô viết.
Tiếp đến, học giả này liệt kê ra những động thái đáp trả mà Trung Quốc có thể tiến hành, trong đó, hàng đầu là Trung Quốc có thể công bố đường cơ sở thể hiện lãnh hải của Trung Quốc ở quần đảo Trường Sa, mà họ gọi là Nam Sa.
Thứ hai, Trung Quốc có thể hành động cứng rắn hơn và trấn áp mạnh hơn đối với việc ngư dân Việt Nam đánh bắt cá mà Bắc Kinh gọi là "bất hợp pháp" tại vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa, mà Trung Quốc đặt tên là Tây Sa, vẫn theo lời Viện trưởng Ngô Sỹ Tồn.
Ngoài vụ đâm tàu mới nhất xảy ra hôm 10/6 nêu ở phần đầu bản tin, Trung Quốc đã nhiều lần đâm chìm hoặc bắt giữ, phạt tiền các tàu các Việt Nam ở vùng biển này trong các năm gần đây.
Một biện pháp đáp trả nữa từ phía Bắc Kinh nếu Hà Nội khởi kiện, theo vị tiến sĩ Trung Quốc, là đất nước 1,4 tỷ dân "có thể kìm hãm và chặn đứng" quá trình quân sự hóa của Việt Nam trên các đảo và các rạn san hô nằm trong tay Việt Nam.
Viện trưởng Ngô Sĩ Tồn phác họa về một số hành động mang tính chiến thuật như "chặn đường và xua đuổi tàu Việt Nam đi vào vùng biển không được phép", làm đứt nguồn cung cấp hậu cần cho binh sĩ Việt Nam đồn trú trên các đảo và rạn san hô. "Các biện pháp quản lý và kiểm soát hơn thế nữa sẽ được thực hiện nếu cần", tiến sĩ Ngô cảnh báo.
Cuối cùng, vị Viện trưởng của Trung Quốc nói nước của ông ta có thể khởi sự thăm dò dầu khí trong Bãi Tư Chính. "Nếu Việt Nam nộp đơn khởi kiện, Trung Quốc có thể nhân cơ hội này đi trực tiếp vào Bãi Tư Chính mà không chịu bất kỳ trách nhiệm pháp lý nào để khởi động việc thăm dò dầu khí … Đây sẽ là một bước đột phá đối với Trung Quốc, là hoạt động thăm dò dầu khí đầu tiên ở khu vực Nam Sa", tiến sĩ Ngô Sĩ Tồn viết.
Kết luận bài viết, học giả họ Ngô khẳng định nếu chọn con đường kiện tụng, Việt Nam sẽ chứng kiến quan hệ Việt-Trung bị thụt lùi và "trả giá đắt" cho những biện pháp đáp trả từ phía Trung Quốc.
"Việt Nam nên nghĩ kỹ trước khi nộp đơn kiện", Viện trưởng Ngô Sĩ Tồn nhấn mạnh.
Tham khảo với giới nghiên cứu, VOA được biết rằng ở đất nước Trung Quốc dưới quyền lãnh đạo duy nhất của đảng cộng sản, quan điểm của một viện trưởng như ông Ngô Sĩ Tồn không thể có sự khác biệt với quan điểm của đảng và nhà nước Trung Quốc.
Ba ngày sau khi vị Viện trưởng của Trung Quốc nêu ra quan điểm chứa đựng những ý tứ đe dọa, đến thời điểm bài báo này của VOA được đăng, phía Việt Nam vẫn chưa có phản ứng chính thức nào.
**************************
Nhiều người Việt mới lên tiếng phản đối thông tin đăng trên trang Facebook của Đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội về việc tàu khu trục USS Mustin của Mỹ đi vào Tây Sa (Hoàng Sa) khi "chưa được sự cho phép của chính phủ Trung Quốc".
Tàu khu trục USS Mustin bắn tên lửa trong một cuộc diễn tập ở Thái Bình Dươ n g.
Trong một tuyên bố đăng tải trên mạng xã hội lớn nhất thế giới, cơ quan ngoại giao của nước láng giềng phương bắc trích lời của Đại tá Lý Hoa Mẫn, người phát ngôn Chiến khu miền Nam của Quân đội Trung Quốc, nói rằng tàu chiến của hải quân Hoa Kỳ đã có bước đi "phi pháp".
Trước đó, trang tin của Viện Hải quân Mỹ (USNI), một diễn đàn độc lập, phi lợi nhuận, dẫn lời Hải quân Hoa Kỳ nói rằng tàu khu trục USS Mustin mang tên lửa có điều hướng thuộc lớp Arleigh Burke hôm 28/5 đã băng ngang qua quần đảo Hoàng Sa ở Biển Đông để khẳng định quyền tự do hàng hải.
Hai ngày sau đó, Đại sứ quán Trung Quốc dẫn lời ông Lý nói trên Facebook của cơ quan ngoại giao này rằng "hải quân và không quân Chiến khu miền Nam [thuộc] Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc đã giám sát, xác minh, đồng thời cảnh cáo và xua đuổi tàu trên trong toàn bộ hành trình".
"Hành động khiêu khích của phía Mỹ đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc, vi phạm nghiêm trọng những nguyên tắc liên quan của Luật quốc tế, phá hoại nặng nề sự ổn định, hòa bình của khu vực Nam Hải [Biển Đông], là hành vi bá quyền về hàng hải đầy trắng trợn", người phát ngôn Chiến khu miền Nam được dẫn lời nói tiếp.
Tuyên bố của phía Trung Quốc đã vấp phải sự phản đối của các Facebooker người Việt với hơn 380 bình luận, nhưng chỉ có khoảng gần 20 bình luận hiển thị phía bên dưới bài viết.
Một người tên Pham Hieu viết : "Vùng Biển đó không phải của Trung Quốc, xin người đừng nói lời dối gian. Người Trung Quốc làm điều ngược đạo thì phải có người Mỹ trừng trị".
Facebooker Hoàng Long cùng quan điểm : "Thôi đi, đừng tuyên truyền nhảm, lãnh hải nào của Trung Quốc ?" Một người Việt khác tên Huỳnh Đức Bình đặt câu hỏi : "Thế lãnh hải Việt Nam ai đang đi vào". Theo quan sát của VOA Việt Ngữ, tới ngày 14/6, Đại sứ quán Trung Quốc không hồi đáp trước câu hỏi này của người Việt.
Một bình luận của người có tên Vũ Thùy Dung nhận được nhiều sự đồng tình nhất có nội dung : "Đó không phải là lãnh Hải của các người. Mỹ không có quyền và các người cũng không có".
Theo USNI, phát ngôn viên của hải quân Mỹ nói rằng việc việc tàu USS Mustin tiến gần tới quần đảo Hoàng Sa để "giữ vững các quyền, quyền tự do hàng hải và việc sử dụng hợp pháp vùng biển được luật pháp quốc tế công nhận bằng cách thách thức các giới hạn về qua lại không gây hại (innocent passage) do Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam áp đặt, cũng như thách thức tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với đường biển cơ sở quanh quần đảo Hoàng Sa".
Tới ngày 9/6, Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa có phát biểu nào về tuyên bố này của phía Mỹ. Tháng Năm năm ngoái, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng ủng hộ "quyền tự do hàng hải" ở Biển Đông, ít ngày sau khi hai tàu chiến Mỹ áp sát khu vực thuộc kiểm soát của Trung Quốc ở Trường Sa, vốn khiến Bắc Kinh giận dữ phản đối.
"Là một quốc gia ven Biển Đông và là thành viên của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982, Việt Nam cho rằng tất cả các quốc gia được hưởng quyền tự do hàng hải và hàng không, phù hợp với các quy định của luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982", bà Lê Thị Thu Hằng nói tại cuộc họp báo thường kỳ.
Ngoài vấn đề về tàu khu trục USS Mustin, đoạn thông tin trên trang Facebook của Đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội còn chỉ trích cách Hoa Kỳ xử lý dịch Covid-19, nói không kèm theo dẫn chứng rằng "nước Mỹ không đoái hoài đến an toàn tính mạng của dân chúng trong nước, không tập trung sức lực vào công tác phòng chống dịch bệnh tại nước mình, không làm điều có ích cho cuộc chiến chống dịch trên toàn thế giới, mà thay vào đó là điều tàu đến vùng biển Nam Hải [Biển Đông] diễu võ dương oai, khiêu khích gây hấn…".
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 6/6 ra thông cáo về "việc Đảng cộng sản Trung Quốc nhẫn tâm lợi dụng cái chết bi thảm của George Floyd để biện minh cho sự bác bỏ độc đoán phẩm giá cơ bản của con người một lần nữa cho thấy bản chất thật sự".
Tuyên bố của ông Pompeo có đoạn đề cập tới đại dịch Covid-19 : "Ở Trung Quốc, khi các bác sĩ và phóng viên cảnh báo về các nguy cơ của một bệnh dịch mới, Đảng Cộng sản Trung Quốc làm im tiếng và khiến họ mất tích, và dối trá về tổng số người chết và quy mô đại dịch.
"Tại Mỹ, chúng tôi coi trọng mạng sống và thiết lập hệ thống minh bạch để chữa trị và hỗ trợ các giải pháp đối với đại dịch trên toàn cầu hơn bất kỳ nước nào khác", ông Pompeo nói trong thông cáo.
********************
Tàu khảo sát của Trung Quốc lại vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (RFA, 16/06/2020)
Tàu khảo sát Hải Dương 4 của Trung Quốc đã vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, chỉ cách đảo Phú Quý khoảng 182 hải lý hôm thứ Ba, ngày 16 tháng Sáu.
Bản đồ cho thấy đường đi của tàu Hải Dương 4 so sánh với khoảng cách từ bờ biển của Việt Nam và lô dầu khí ở phía tây nam hôm 16/6/2020 - Planet Labs
Đài Á Châu Tự Do sử dụng hai phần mềm định vị xác định Hải Dương 4 đã tiến đến vùng biển của Việt Nam hôm 14/6 sau khi đi qua căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa. Dữ liệu định vị mới nhất vào sáng ngày 16/6 cho thấy tàu này nằm hoàn toàn trong vùng 200 hải lý từ bờ biển của Việt Nam.
Hiện không rõ nguyên nhân vì sao Trung Quốc điều tàu Hải Dương 4 vào vùng biển của Việt Nam vào lúc này. Chính phủ Trung Quốc và Việt Nam đều chưa lên tiếng gì về động thái này.
Tuy nhiên vào khoảng nửa cuối năm 2019, Trung Quốc đã từng điều tàu khảo sát Hải Dương 8 cùng các tàu hải cảnh vào quấy nhiễu hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam ở lô dầu khí 06 -01 trong liên doanh giữa Việt Nam với công ty Rosneft của Nga ở Bãi Tư Chính.
Lập trường của Trung Quốc là phản đối việc các quốc gia đòi chủ quyền ở khu vực Biển Đông hợp tác với các công ty quốc tế ngoài khu vực để khai thác dầu khí ở Biển Đông.
Theo các phần mềm theo dõi hàng hải, dường như Hải Dương 4 lần này không đi cùng với các tàu hải cảnh vào vùng biển Việt Nam. Chỉ có tàu hải cảnh Haijing 5202 hiện đang đậu ở Đá Chữ Thập gần đó.
Việc Hải Dương 4 lần này vào vùng biển Việt Nam cũng có thể liên quan đến các hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam với công ty Rosneft của Nga gần Bãi Tư Chính.
Truyền thông trong nước cho biết, giàn khoan dầu Clyde Boudraux của một công ty có trụ sở ở Anh theo dự định sẽ hoạt động trong khu vực này. Giàn khoan đã được kéo về cảng Vũng Tàu hôm 22/4 nhưng theo dữ liệu phần mềm định vị thì giàn khoan này vẫn chưa rời cảng.
Trung Quốc cũng đã từng đe dọa Việt Nam trong những hoạt động khoan thăm dò dầu khí trước đây với công ty Repsol của Tây Ban Nha hồi năm 2017 và 2018.
Hôm 13/6 vừa qua, công ty dầu khí Repsol của Tây Ban Nha đã chuyển nhượng các cổ phần của công ty này ở 3 lô dầu khí ngoài khơi phía đông nam Việt Nam cho PetroVietnam với lý do khó khăn do bị sức ép từ Trung Quốc hồi năm 2018.
Ngày 3 tháng 7 năm 2019 tàu Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt nam và đi lại ngang nhiên như ở nhà. Truyền thông trong nước bị bịt miệng không được phép đưa tin. Ừ thì có thể sợ bạo loạn như trong các cuộc biểu tình chống Trung Quốc trong năm 2014 nhưng quyền được biết của người dân đã bị hoàn toàn gác bỏ qua một bên cho đến khi bỗng nhiên báo chí đồng loạt được cởi rọ mõm.
Ngư dân được phát cờ để đối phó với tàu thuyền hiện đại của Trung Quốc. Học sinh hô khẩu hiệu Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam.
Tàu Hải dương 8 rút đi, những tưởng đó là thắng lợi ngoại giao của chính quyền cộng sản khi tất cả các kênh ngoại giao được sử dụng để "giao thiệp" với đồng chí tốt. Sau khi tiếp nhiên liệu ở hòn đảo nhân tạo – Đảo Chữ Thập – cũng là một hòn đảo được Trung Quốc xây dựng trong khu vực hòn đảo Hoàng Sa – thì tàu Hải Dương 8 lại đủng đỉnh đi vào thềm lục địa của Việt nam và vào sâu tới độ chỉ cách bờ biển Phan Thiết của Việt Nam có 180km.
Đảng vẫn im lặng, chính phủ quan ngại, Bộ Ngoại giao lên tiếng phản đối và yêu cầu giải quyết ôn hoà. Nhân dân lại sục sôi vì hết chuyện nữ công an Hiền Love chửi thề nhục mạ nhân bay hàng không ở sân bay Sài Gòn tới chuyện bé học sinh bị thiệt mạng ở trường Gate Way Hà Nội được cho là của con gái rượu của thủ tướng kiến tạo.
Tàu cần cẩu Lam Kình thuộc tập đoàn dầu khí quốc gia Trung Quốc thuộc sở hữu nhà nước và hoạt động dưới cờ Hồng Kong được trang bị cần cẩu công suất 7500 tấn, cần cẩu bổ sung 4000 tấn và một móc phụ 1.600 tấn. Tàu Lam Kình nghênh ngang tiến sâu vào thềm lục địa Việt Nam từ thành phố Trạm Giang ở tỉnh Quảng Đông Trung Quốc hồi đầu tháng trước và đi tới ngoài khơi tỉnh Quảng Ngãi tối ngày 3 tháng 9 cho tới khi chỉ cách bờ có 90 km.
Đây là nơi có mỏ Cá Voi Xanh mà Hà Nội đang hợp tác với ExxonMobil của Mỹ khai thác. Khi đó đảng đoàn và chiến sỹ trong nước đang bận học tập và phát huy tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh nên chẳng có báo đài nào lên tiếng. Chính phủ cũng im re để cho các đài địch với tư tưởng thù nghịch nhanh nhẩu đưa tin giặc đã tới trước cửa nhà.
Thủ tướng kiến tạo Lờ cờ mờ vờ lần đầu tiên lên tiếng về sự kiện Biển Đông nhưng lại không dám nêu tên kẻ xâm nhập mà chỉ dám gọi me mé là nước ngoài cứ như liên tưởng tới truyện Harry Potter khi nói tới một thế lực được hiểu là " kẻ không được gọi tên ra nhưng ai cũng biết đó là ai" chỉ vì nghe tới tên thôi cũng đã sợ mất rồi.
Cứ tưởng là có công ty Mỹ, Trung Quốc nó sợ không dám làm gì. Nhưng một lần nữa sau khi tàu Trung Quốc quay về lại đảo Chữ Thập lần thứ hai đã nghiễm nhiên xâm nhập vùng biển Việt Nam lần thứ ba.
Đang có tin rằng ExxonMobil cũng sẽ bán 64% cổ phần hồi cuối tháng Tám và sẽ rút đi ra khỏi biển Đông. Cũng chưa biết ExxonMobil dọn đi vì không thuận giá cả hay là vì chiến thuật rung cây nhát khỉ của Bắc Kinh đã có hiệu nghiệm.
Những tưởng chuyến đi Mỹ kỳ này của Tổng Tịch Nguyễn Phú Trọng sẽ giúp cho có người chống lưng để múc dầu lên bán nuôi đảng nuôi quân. Nhưng một khi ExxonMobil rút đi, thì chuyến đi Mỹ của ông Tổng Tịch lại thành công cốc. Lúc đó lại phải sang chầu thiên triều để được hợp tác múc dầu với Trung Quốc như yêu sách lâu nay của Bắc Kinh.
Hà Nội đã có nhiều hi vọng rằng Úc sẽ lên tiếng ủng hộ lập trường của Hà Nội ở Biển Đông. Nhưng thủ tướng Scott Marrison cũng chẳng dám gọi đích danh Trung Quốc là kẻ gây hấn ở Biển Đông.
Mạn sườn phía Nam lại đang bị hở khi Trung Quốc đã ký được hợp đồng thuê cảng Ream của Campuchia ở Vịnh Thái Lan trong vòng 30 năm.
Giờ mà Đảng và nhà nước Việt Nam vẫn cương quyết không kiện Trung Quốc ra toà trọng tài quốc tế với các bằng chứng xâm phạm lãnh hải rõ ràng như vậy thì với các hành động khiêu khích liên tục của phía Trung Quốc, Việt Nam khó có thể cầm cự lâu dài. Lực lượng hải quân và hải cảnh của Hà Nội bị kéo dài mệt mỏi vì phải đối phó với việc xâm phạm lãnh hải của hàng ngàn tàu thuyền Trung Quốc, với năng lực hàng hải thua xa Bắc Kinh thì trong dài hạn Hà Nội khó mà cầm cự nổi.
Dầu sôi lửa bỏng chẳng thấy tổng tịch lên tiếng ngoài lá thư gởi cho ngành giáo dục. Dân trên bờ lại không được phép bày tỏ lòng yêu nước hay sự phẫn nộ với giặc ngoại xâm vì đó đã trở thành độc quyền của Đảng và chính phủ. Ngư dân được phát cờ để đối phó với tàu thuyền hiện đại của Trung Quốc. Học sinh hô khẩu hiệu Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam.
Giặc ngoại xâm sờ sờ ra đó mà lãnh đạo cấp cao không dám gọi đích danh thì chỉ có nước dần dần cúi đầu tuân phục. Thật cay đắng khi chỉ biết than rằng " Tổ quốc có bao giờ nhược như thế này không ?"
VNTB Staff
Nguồn : VNTB, 15/09/2019
