Thông Luận

Thượng nghị sĩ Mỹ kêu gọi cứng rắn với Trung Quốc trên Biển Đông (VOA, 31/05/2018)

Một nhóm ba thượng nghị sĩ thuộc cả hai Đảng thúc giục chính quyền của Tổng thống Donald Trump có hành động cứng rắn hơn để đối phó với việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, đồng thời bày tỏ ‘quan ngại nghiêm trọng’ trước các hành động gần đây của Bắc Kinh.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc triển khai một số hệ thống võ khí mới lên căn cứ ở Đảo Phú Lâm, Hoàng Sa, ngày 12/5/2018.

Các Thượng nghị sĩ Marco Rubio, Cory Gardner của Đảng Cộng hòa và Ed Markey của Đảng Dân chủ hồi tuần trước gửi một lá thư đến các bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng để than phiền rằng phản ứng của chính quyền Tổng thống Trump trước các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông là ‘không đủ’ và ‘gia tăng nguy cơ xung đột’.

"Chúng tôi tin rằng có sự ủng hộ phi đảng phái trong Quốc hội đối với việc có hành động mạnh mẽ đáp lại việc Trung Quốc tiếp tục quân sự hóa Biển Đông", các thượng nghị sĩ viết trong lá thư đề ngày 24/5.

Lá thư được gửi cho Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis và Bộ trưởng Ngoại giao Mike Pompeo ba ngày trước khi Hải quân triển khai hai tàu chiến đến phạm vi 12 hải lý của quần đảo Hoàng Sa hôm 27/5 để phô diễn sức mạnh quân sự.

Ba vị thượng nghị sĩ nói trong thư rằng Trung Quốc đã quân sự hóa Biển Đông với việc triển khai vũ khí trên các hòn đảo và bãi san hô được bồi đắp của quần đảo Trường Sa bao gồm bãi đá Chữ Thập, đá Subi và đá Vành Khăn. Việc triển khai vũ khí này đã tăng cường khả năng Trung Quốc thực thi sức mạnh ở Thái Bình Dương, lá thư viết.

Hành động này của Trung Quốc đã vi phạm lời hứa của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình với Tổng thống Barack Obama hồi tháng Chín năm 2015 rằng Trung Quốc sẽ không ‘theo đuổi việc quân sự hóa Biển Đông’, các thượng nghị sĩ lưu ý.

Các thượng nghị sĩ cũng nhắc lại lời phát biểu hồi tháng Tư của người sắp nhậm chức Tư lệnh Bộ chỉ huy Thái Bình Dương là Đô đốc Philip Davidson rằng ‘Trung Quốc đang tiến gần đến việc kiểm soát tuyến đường biển chiến lược’.

"Điều duy nhất Trung Quốc còn thiếu là triển khai lực lượng", ông Davidson từng nói. "Một khi Trung Quốc đưa quân ra đảo, họ sẽ có thể mở rộng ảnh hưởng ra cả ngàn dặm xuống phía nam và thể hiện sức mạnh sâu vào vùng biển Châu Đại Dương".

Các thượng nghị sĩ nói rằng các loại tên lửa mà Trung Quốc triển khai trên đảo không nhằm mục đích phòng vệ mà sẽ tăng cường hỏa lực tấn công của Trung Quốc. Các tên lửa này sẽ giúp cho Trung Quốc sức mạnh cưỡng ép đối với các nước khác có tranh chấp trên Biển Đông.

"Những hành động hung hăng mới nhất của Trung Quốc chứng tỏ rõ rằng việc tiếp tục lên án mạnh mẽ thông qua con đường ngoại giao là chưa đủ", lá thư viết và yêu cầu chính quyền của ông Trump cần hành động nhiều hơn để buộc Trung Quốc chấp nhập phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực ở The Hague vào năm 2016.

Ngoài ra, ba vị thượng nghị sĩ cũng muốn chính quyền làm việc nhiều hơn với Quốc hội để cung cấp sự hỗ trợ quân sự mạnh mẽ cho các nước trong khu vực quan ngại về hành động hung hăng của Trung Quốc.

**********************

Trung Quốc sẽ cử đoàn tham dự diễn đàn Shangri-La (RFA, 31/05/2018)

Trung Quốc sẽ cử các học giả quân sự dẫn đầu phái đoàn tới dự Đối thoại Shangri-La diễn ra ở Singapore từ ngày 31 tháng 5 đến ngày 3 tháng 6 này. Mục tiêu được cho biết nhằm giảm thiểu căng thẳng về vấn đề Biển Đông với Hoa Kỳ.

Bộ trưởng quốc phòng các nước chụp hình cùng nhau tại Diễn đàn Shangri-La năm 2017. AFP

Mạng báo Bưu điện Hoa nam Buổi sáng dẫn một số nguồn tin ẩn danh cho biết như vậy vào ngày 31 tháng 5.

Theo đó, dự báo trước khả năng Mỹ sẽ đề cập vấn đề quân sự hóa mạnh mẽ các đảo nhân tạo của Trung Quốc trên Biển Đông ở Diễn đàn Shangri-La, Bắc Kinh đã tuyển chọn cẩn thận một phái đoàn tham dự nhằm giảm thiểu căng thẳng.

Các nguồn tin cho hay thay vì một quan chức quốc phòng cao cấp, đoàn Trung Quốc sẽ do trung tướng Hà Lôi, phó chủ tịch Viện hàn lâm Khoa học quân sự, dẫn đầu.

Ngoài ra, đại tá Chu Ba, giám đốc Trung tâm Hợp tác an ninh quốc tế thuộc Bộ Quốc phòng Trung Quốc, sẽ có bài phát biểu tại phiên thảo luận đặc biệt về hợp tác và cạnh tranh giữa Trung Quốc và Ấn Độ, ngay trước bài phát biểu chính của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi về nguy cơ xung đột khu vực.

Theo một nhà phân tích quân sự Trung Quốc đã nghỉ hưu, diễn đàn luôn bị phía Mỹ và đồng minh tận dụng như một cơ hội để chỉ trích Hoa Lục. Như vậy, bằng cách cử đoàn đại diện tới tham dự, Trung Quốc muốn phản bác quan điểm mà Bắc Kinh cho là sai trái như thế, đồng thời tái khẳng định hội nghị Shangri- La là dịp chia sẻ các lý thuyết về mặt quân sự.

Phía Việt Nam có ông Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu đoàn đại diện tham dự.

Trước thềm diễn ra hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục duy trì các chiến dịch tuần tra hàng hải trên Biển Đông và nói bóng gió rằng dường như chỉ có một quốc gia khó chịu với điều này.

Hội nghị thượng đỉnh An ninh Châu Á hay còn được biết đến với tên gọi Đối thoại Shangri-La là một diễn đàn an ninh liên chính phủ tổ chức hàng năm bởi Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS).

Năm nay hội nghị diễn ra từ ngày 1 đến 3 tháng 6, với sự có mặt của bộ trưởng quốc phòng và quan chức từ hơn 50 quốc gia, trong đó có Trung Quốc, Mỹ, Úc, Nhật Bản, Ấn Độ, Pháp, Việt Nam, Philippines...

Đối thoại Shangri-La năm nay diễn ra trong bối cảnh Mỹ chỉ trích mạnh mẽ hoạt động quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông, đặc biệt là việc triển khai vũ khí hiện đại và máy bay tác chiến, trong đó có máy bay ném bom H-6K đến các vùng biển đang tranh chấp.

******************

Trung Quốc : Mỹ ‘vừa ăn cướp vừa la làng’ ở Biển Đông (VOA, 31/05/2018)

Hôm 31/5, Trung Quốc nói việc Hoa Kỳ cho rằng Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông là điều "nực cười" và cho rằng việc Mỹ can thiệp vào vấn đề Biển Đông là "vừa ăn cướp vừa la làng", theo hãng tin Reuters.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh.

Trung Quốc lên tiếng như vậy sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis hôm 29/5 nói rằng Washington sẽ đối đầu với các hành động của Trung Quốc trên các tuyến hàng hải trong vùng biển đang có tranh chấp.

Ông Mattis nói rằng Hoa Kỳ sẽ phản đối điều Washington xem là hành động quân sự hóa các hòn đảo ở Biển Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis.

Tại một cuộc họp báo hôm 31/5, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói : "Sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ ở Biển Đông lớn hơn cả sự hiện diện quân sự của Trung Quốc và các nước khác trong vùng gộp chung lại".

Bà Hoa Xuân Oánh cũng đặt nghi vấn rằng liệu các hoạt động "tự do hàng hải" của Hải quân Hoa Kỳ có thực sự là đảm bảo quyền lưu thông cho tàu thuyền đi qua lại trong khu vực này hay cố tình duy trì quyền bá chủ.

Bà nói thêm : "Điều này nghe có vẻ giống như một trường hợp "vừa ăn cắp vừa la làng" để che giấu những hành vi sai lầm của họ.

Phát biểu tại một cuộc họp báo khác hôm 31/5, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nhậm Quốc Cường cho biết Bắc Kinh thấy rằng Washington gần đây đã "làm ngơ các sự thật và thổi phồng" vấn đề quân sự hóa trên Biển Đông.

Ông Nhậm nói thêm rằng không nước nào có quyền "đưa ra những nhận xét vô trách nhiệm" về việc Trung Quốc xây dựng các cơ sở quốc phòng cần thiết trên lãnh thổ của mình.

Quân đội Trung Quốc tuần tra trên một hòn đảo ở Biển Đông.

Tờ Hoàn Cầu Thời báo của Trung Quốc hôm 31/5 cho biết rằng Bắc Kinh phải chuẩn bị phản ứng mạnh đối với bất kỳ sự can thiệp "cực đoan" nào của Hoa Kỳ tại Biển Đông.

Tờ báo của Trung Quốc nói : "Ngoài việc triển khai vũ khí phòng thủ trên quần đảo Trường Sa, Trung Quốc nên xây dựng một hệ thống đánh chặn hùng mạnh, bao gồm việc xây dựng một căn cứ không quân và một lực lượng hải quân chuyên tuần tra trên biển".

Bộ trưởng Mattis dự kiến sẽ lên tiếng mạnh mẽ đối với phía Trung Quốc khi ông tham dự đối thoại quốc phòng Shangri-la ở Singapore bắt đầu ngày 1/6 này.

****************

Trung Quốc nói nhóm tàu sân bay đã đạt mức sẵn sàng chiến đấu (RFA, 31/05/2018)

Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm 31/5 cho biết nhóm tàu hàng không mẫu hạm của nước này dẫn đầu là tàu Liêu Ninh đã bước đầu đạt mức sẵn sàng tham chiến, một bước tiến được coi là quan trọng trong chương trình hiện đại hóa quân đội của nước này.

Hình chụp hôm 18/5/2018 : tàu sân bay tự đóng đầu tiên của Trung Quốc được biết dưới tên 'loại 001A' về cảng Đại Liên ở tỉnh Liêu Ninh miền đông bắc Trung Quốc. AFP

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Nhiệm Quốc Cường phát biểu tại buổi họp báo thường kỳ rằng các cuộc tập trận của nhóm tàu sân bay hiện đã được tăng cường thêm để bao gồm cả hoạt động tham chiến ở vùng biển mở.

Trung Quốc mua hàng không mẫu hạm Liêu Ninh, đã qua sử dụng do Liên Xô chế tạo, từ Ukraine hồi năm 1998, và sửa chữa tàu này để dùng cho mục đích chính là đào tạo. Tuy nhiên tàu Liêu Ninh thời gian qua đã tham gia các hoạt động gây chú ý khác như đi qua Đài Loan và vào vùng Biển Đông.

Chiếc tàu sân bay thứ hai do Trung Quốc tự đóng đã bắt đầu chạy thử vào hồi đầu tháng 5. Hiện Trung Quốc vẫn chưa đặt tên cho tàu này. Các chuyên gia quốc phòng của Trung Quốc được báo chí trích lời cho biết tàu sẽ đi vào hoạt động vào năm 2020 sau khi đã được trang bị vũ khí đầy đủ.

Thế giới vào lúc này vẫn chưa biết được chi tiết cụ thể về chương trình hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc vì đây được coi là bí mật quốc gia.

Tham vọng của Chủ tịch Tập Cận Bình là gia tăng trang bị lực lượng vũ trang với nhiều loại vũ khí được nói là tối tân từ máy bay tàng hình đến tên lửa chống vệ tinh. Nỗ lực này được thực hiện vào khi Trung Quốc đang tăng cường sự hiện diện của mình ở khu vực Đài Loan cũng như vùng Biển Đông đang tranh chấp với một số nước Đông Nam Á.

**********************

Mỹ sẽ giữ nhịp độ điều đặn về tự do hàng hải tại Biển Đông (CaliToday, 30/05/2018)

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ James Mattis cho biết hôm thứ Ba rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục "giữ nhịp điệu không giảm" các cuộc thao dợt hải quân để thách thức những tuyên bố chủ quyền lãnh thổ và quân sự hóa của Trung Quốc ở vùng tranh chấp Biển Đông.

Oanh tạc cơ hạng năng của Trung Quốc bay trên bầu trời Trường Sa - Photo Credit : CNN

Phát biểu của ông Mattis đưa ra sau khi Bắc Kinh bày tỏ "sự phản đối mãnh liệt" vào hôm Chủ nhật khi hai chiến hạm Mỹ hải hành trong vòng 12 hải lý của bốn hòn đảo nhân tạo mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trong chuỗi đảo tranh chấp Hoàng Sa, phía đông Việt Nam.

Nói chuyện với các phóng viên trong một chuyến bay đến Hawaii, Bộ trưởng Mattis nói Biển Đông là vùng biển quốc tế và "rất nhiều quốc gia" muốn có sự tự do hàng hải được duy trì trong khu vực này.

Chính phủ Trung Quốc tuyên bố phần lớn Biển Đông là lãnh thổ chủ quyền của họ, đã thiết lập những căn cứ quân sự quan trọng trong khu vực, thiết lập các hệ thống radar và phi đạo trên các đảo và rạn san hô.

Ông Mattis cho biết Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã không giữ lời hứa ông đã tuyên bố tại Tòa Bạch Ốc năm 2015 liên quan đến các hoạt động của Trung Quốc trong khu vực Biển Đông.

"Ông Tập nói rằng họ sẽ không quân sự hóa các đảo, tuy nhiên chúng ta đã thấy rõ ràng họ đã làm chính xác các điều đó, kể cả di chuyển vũ khí với mật độ chưa từng có trước đây", ông Mattis nói.

Vào tháng Năm, quân đội Trung Quốc đã cho hạ cánh những chiếc máy bay ném bom có khả năng hạt nhân trên những hòn đảo nhân tạo của họ lần đầu tiên. Tuần trước đó, tình báo Mỹ thông báo có khả năng Bắc Kinh đã thiết lập các dàn phóng hỏa tiễn đạn đạo chống chiến hạm và máy bay phản lực như là một phần của các tập trận quân sự.

Mặc dù sự hoạt động tự do hàng hải mới nhất của Hoa Kỳ có thể được chuẩn bị vài tháng trước, các chuyên gia cho rằng điều này nói lên nỗ lực của Hoa Kỳ trong việc theo đuổi một đường lối khó khăn hơn chống lại Trung Quốc ở vùng Biển Đông.

Hôm Chủ nhật, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, ông Wu Qian đã cho rằng sự trở lại của các chiến hạm Mỹ là "sự khiêu khích" vi phạm luật pháp Trung Quốc và quốc tế, cáo buộc các cuộc tập trận quân sự của Hoa Kỳ ngày càng tăng trong khu vực.

Ông Mattis đã đi dự hội nghị thượng đỉnh quốc phòng Shangri-La hàng năm tại Singapore vào ngày 1 tháng Sáu, cho biết Hoa Kỳ cố gắng giữ các hoạt động quân sự của họ ở Thái Bình Dương "rất rõ ràng" và mong muốn các quốc gia và đồng minh cũng là như vậy.

"Do đó, khi (Bắc Kinh) làm những điều mờ ám đối với chúng ta, thì chúng ta không thể hợp tác với họ các lĩnh vực mà chúng tôi có thể hợp tác", ông nói.

Nhận xét của ông Mattis có vẻ đề cập đến quyết định của Hoa Kỳ hủy bỏ lời mời quân đội Trung Quốc tham gia vào các hoạt động hàng hải ở Thái Bình Dương do các hành động của Bắc Kinh ở vùng Biển Đông, mà Washington mô tả là "mâu thuẫn với các nguyên tắc và mục đích" của các cuộc thao dợt.

Cuộc tập trận quốc tế, được gọi là RIMPAC, điều động bởi Hải quân Hoa Kỳ là cuộc tập trận chiến tranh hàng hải quốc tế lớn nhất thế giới và liên quan đến hơn 20 quốc gia từ khắp nơi trên thế giới.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Wang Yi cho biết vào thời điểm quyết định của Hoa Kỳ "rất không có xây dựng".

"Không có sự thông hiểu hổ tương thật sự giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Chúng tôi hy vọng Mỹ sẽ thay đổi nếp suy nghĩ tiêu cực như vậy", ông Wang nói với các phóng viên ở Washington.

Ngọc Thạch (Theo CNN)