Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Campuchia ngưng phát triển đập thủy điện trên sông Mekong (VOA, 19/03/2020)

Campuchia sẽ không phát triển các đp thy đin mi trên sông Mekong trong vòng 10 năm ti, Reuters đưa tin, dn li quan chc năng lượng ca Campuchia nói hôm 18/3.

dap1

Một góc sông Mekong.

Tin cho hay, quyết đnh này đng nghĩa vi vic nước láng ging Lào, vn mi khánh thành hai đp trong vòng sáu tháng qua, là quc gia duy nht h ngun sông Mekong có kế hoch phát trin đp thy đin trên sông này.

Reuters dẫn li mt quan chc cp cao ca B Khai m và Năng lượng ca Campuchia nói rng chính quyn nước này đưa ra quyết đnh trên theo khuyến ngh ca Nht rng Campuchia nên mưu tìm ngun năng lượng ở nơi khác.

Quan chức này được trích li nói rng "trong kế hoch 10 năm này, t năm 2020 cho ti 2030, chúng tôi không có kế hoch phát trin đp thy đin" trên sông Mekong.

Các nhà hoạt đng bo v môi trường cnh báo rng các đp thy đin trên sông Mekong có thể tác đng ti ngun cá cũng như nông nghip h ngun sông Mekong.

******************

Trung Quốc thử đập thủy điện Cảnh Hồng, ảnh hưởng hạ lưu Mekong (VOA, 30/12/2019)

Tám tỉnh ca Thái Lan dc theo sông Mekong được cnh báo phi chun b đ phòng trước nguy cơ mc nước gim t ngày 1-4/1/2020 do Trung Quốc th nghim đp ti nhà máy thy đin Cnh Hng (Jinghong) tnh Vân Nam, theo Bangkok Post hôm 30/12.

đap2

Một cánh đng Sóc Trăng, Vit Nam, trong mùa hn tháng 3/2016.

Trước đó, hãng tin Nht Nikkei cnh báo rng các hot đng ca đp thy đin theo sông Mekong đang làm cho tình trng tr nên trm trng hơn, đặc bit là gây nên nn khô hn và bóp nght tuyến đường mưu sinh ca người dân h lưu Thái Lan, Campuchia và Vit Nam.

Theo Văn phòng Tài nguyên Nước Quc gia Thái Lan (ONWR), các tnh Chiang Rai, Loei, Nakhon Phanom, Nong Khai, Mukdahan, Bung Kan, Amnat Charoen và Ubon Ratchathani dọc theo sông Mekong s có mc nước gim khi Trung Quc bt đu th nghim ti đp Cnh Hng.

Dựa trên thông báo do B Tài nguyên nước ca Trung Quc gi, các th nghim này s làm lượng nước gim t 1.200-1.400 m³/giây (m/s) xuống còn 800-1.000 m³/giây t ngày 1/1, theo ONWR.

Cũng theo ONWR, lượng nước x s tiếp tc gim xung còn 504-800m³/giây vào ngày 4/1.

Mực nước dc sông Mekong có kh năng gim khong 40-60 cm trong giai đon đu ca th nghim. Theo tng thư ký ca ONWR, Somkiat Prajamwong, khi dòng chảy b gii hn 504-800m³/s, mc nước có kh năng gim thêm 30-50cm.

n na, vic nước bin đang xâm nhp làm tình trng vùng h lưu thêm ti t hơn.

Trạm bơm Samlae tnh min trung Pathum Thani, Thái Lan, đã ghi nhn độ mn 1,55g/l trên sông Chao Phraya vào lúc triu cường - cao hơn ngưỡng bình thường 0,25g, theo Bangkok Post.

Tại đng bng sông Cu Long ca Vit Nam, nước mn đang xâm nhp khiến 800 nghìn người thiếu nước ngt, 160 nghìn ha lúa b nh hưởng, vi đ mặn ghi nhận ti cng Cái Hóp, tnh Trà Vinh, là 8,7% vào tun này, theo báo Giáo dc và Thi đi.

Truyền thông Vit Nam cho biết xâm nhp mn s din ra khc nghit vào tháng 1, 2, 3 năm 2020, trong đó cao đim vào /3 và d báo gây nh hưởng nng n hơn so với năm 2016.

Sông Mekong là tuyến đường huyết mch đi vi nhiu cng đng Đông Nam Á. Nhưng đt hn hán đang hoành hành cùng hàng chc nhà máy thy đin đang ngăn dòng chy khiến h sinh thái vn d b tác đng li thêm ti t hơn.

Một báo cáo cay ban sông Mekong (MRC) vào gia tháng 7 cho rng mc nước trong tháng trước đã gim xung "thp k lc".

Sông Mekong bắt ngun t cao nguyên Tây Tng Trung Quc và chy ra Bin Đông qua các nước Myanmar, Thái Lan, Lào, Campuchia và Vit Nam. Khong 60 triệu người ph thuc vào con sông đ sinh sng bng các ngh như đánh cá, canh tác nông nghip và vn ti thy.

Additional Info

  • Author VOA tiếng Việt
Published in Châu Á

Trung Quốc thử nghiệm đập thủy điện đe dọa 8 tỉnh Thái Lan dọc sông Mê Kông (Thanh Niên, 30/12/2019)

Tám tỉnh của Thái Lan dọc theo sông Mê Kông được cảnh báo phải chuẩn bị đề phòng trước nguy cơ mực nước giảm từ ngày 1-4/1/2020 do Trung Quốc thử nghiệm đập tại nhà máy thủy điện Cảnh Hồng ở tỉnh Vân Nam.

mekong1

Ngư dân đánh cá trên sông Mê Kông ở tỉnh Nakhon Phanom, Thái Lan ngày 24/7 Reuters

Theo Văn phòng Tài nguyên Nước Quốc gia Thái Lan (ONWR), mực nước sông Mê Kông đi qua tỉnh Chiang Rai, Loei, Nakhon Phanom, Nong Khai, Mukdahan, Bung Kan, Amnat Charoen và Ubon Ratchathani sẽ giảm khi Trung Quốc bắt đầu thử nghiệm đập Cảnh Hồng.

Dựa trên thông báo do Bộ Tài nguyên Nước Trung Quốc gửi đến Thái Lan, lượng nước chảy ra từ đập Cảnh Hồng sẽ giảm từ 1.200-1.400 m3/giây xuống còn 800-1.000 m3/giây trong quá trình thử nghiệm kể từ ngày 1/1, theo ONWR.

Lượng nước xả đập sẽ tiếp tục giảm xuống còn 504-800 m3/giây vào ngày 4/1 rồi sau đó trở về mức ban đầu.

Mực nước dọc sông Mê Kông có nguy cơ giảm khoảng 40-60 cm trong giai đoạn đầu của cuộc thử nghiệm. Theo tổng thư ký ONWR Somkiat Prajamwong, nếu lượng nước xả đập Cảnh Hồng bị giới hạn ở mức 504-800 m3/giây thì mực nước sông Mê Kông có khả năng giảm thêm 30-50 cm.

"Bộ Nông nghiệp Thái Lan và các tỉnh chịu ảnh hưởng đã nhận được thông báo về cuộc thử nghiệm tại đập Cảnh Hồng để chuẩn bị biện pháp ứng phó", ông Somkiat nói với tờ Bangkok Post.

Theo ông Somkiat, tỉnh Chiang Rai sẽ bắt đầu chứng kiến mực nước sông Mê Kông giảm từ ngày 2-5/1/2020, trong khi tỉnh Ubon Ratchathani chịu ảnh hưởng từ ngày 16-19/1/2020.

Đáng chú ý là Trung Quốc thử nghiệm đập thủy điện giữa lúc Thái Lan đang hứng chịu hạn hán nghiêm trọng.

Trong một báo cáo, Viện Tin học Thủy văn Thái Lan dự đoán trong năm 2020 các hồ chứa lớn khắp Thái Lan có lượng nước ở mức thấp báo động do lượng mưa thấp hơn mức trung bình trong năm 2019.

Theo báo cáo, chín hồ chứa lớn hiện chỉ trữ được dưới 30% dung tích toàn bộ. Trong khi đó, tổng lượng mưa năm 2019 thấp hơn mức trung bình 18%, Viện Tin học Thủy văn Thái Lan lưu ý.

Viện Tin học Thủy văn, trực thuộc Bộ Giáo dục Đại học, Nghiên cứu Khoa học và Đổi mới Thái Lan, đồng thời cảnh báo nguy cơ ngập mặn nghiêm trọng ở sông Chao Phraya từ tháng 1-3/2020, ảnh hưởng đến việc sản xuất nước máy.

Phúc Duy

*****************

Trung Quốc thử đập thủy điện Cảnh Hồng, ảnh hưởng hạ lưu Mekong (VOA, 30/12/2019)

Tám tỉnh ca Thái Lan dc theo sông Mekong được cnh báo phi chun b đ phòng trước nguy cơ mc nước gim t ngày 1-4/1/2020 do Trung Quc th nghim đp ti nhà máy thy đin Cnh Hng (Jinghong) tnh Vân Nam, theo Bangkok Post hôm 30/12.

mekong2

Một cánh đng Sóc Trăng, Vit Nam, trong mùa hn tháng 3/2016.

Trước đó, hãng tin Nhật Nikkei cnh báo rng các hot đng ca đp thy đin theo sông Mekong đang làm cho tình trng tr nên trm trng hơn, đc bit là gây nên nn khô hn và bóp nght tuyến đường mưu sinh ca người dân h lưu Thái Lan, Campuchia và Vit Nam.

Theo Văn phòng Tài nguyên Nước Quc gia Thái Lan (ONWR), các tnh Chiang Rai, Loei, Nakhon Phanom, Nong Khai, Mukdahan, Bung Kan, Amnat Charoen và Ubon Ratchathani dc theo sông Mekong s có mc nước gim khi Trung Quc bt đu th nghim ti đp Cnh Hng.

Dựa trên thông báo do Bộ Tài nguyên nước ca Trung Quc gi, các th nghim này s làm lượng nước gim t 1.200-1.400 m³/giây (m/s) xung còn 800-1.000 m³/giây t ngày 1/1, theo ONWR.

Cũng theo ONWR, lượng nước x s tiếp tc gim xung còn 504-800m³/giây vào ngày 4/1.

Mực nước dc sông Mekong có kh năng gim khong 40-60 cm trong giai đon đu ca th nghim. Theo tng thư ký ca ONWR, Somkiat Prajamwong, khi dòng chy b gii hn 504-800m³/s, mc nước có kh năng gim thêm 30-50cm.

n na, vic nước biển đang xâm nhập làm tình trng vùng h lưu thêm ti t hơn.

Trạm bơm Samlae tnh min trung Pathum Thani, Thái Lan, đã ghi nhn đ mn 1,55g/l trên sông Chao Phraya vào lúc triu cường - cao hơn ngưỡng bình thường 0,25g, theo Bangkok Post.

Tại đng bng sông Cửu Long ca Vit Nam, nước mn đang xâm nhp khiến 800 nghìn người thiếu nước ngt, 160 nghìn ha lúa b nh hưởng, vi đ mn ghi nhn ti cng Cái Hóp, tnh Trà Vinh, là 8,7% vào tun này, theo báo Giáo dc và Thi đi.

Truyền thông Vit Nam cho biết xâm nhập mn s din ra khc nghit vào tháng 1, 2, 3 năm 2020, trong đó cao đim vào tháng 3 và d báo gây nh hưởng nng n hơn so vi năm 2016.

Sông Mekong là tuyến đường huyết mch đi vi nhiu cng đng Đông Nam Á. Nhưng đt hn hán đang hoành hành cùng hàng chục nhà máy thy đin đang ngăn dòng chy khiến h sinh thái vn d b tác đng li thêm ti t hơn.

Một báo cáo ca y ban sông Mekong (MRC) vào gia tháng 7 cho rng mc nước trong tháng trước đã gim xung "thp k lc".

Sông Mekong bắt nguồn t cao nguyên Tây Tng Trung Quc và chy ra Bin Đông qua các nước Myanmar, Thái Lan, Lào, Campuchia và Vit Nam. Khong 60 triu người ph thuc vào con sông đ sinh sng bng các ngh như đánh cá, canh tác nông nghip và vn ti thy.

Additional Info

  • Author Tổng hợp
Published in Châu Á

Việt Nam có thể xây thêm 300-400 nhà máy thủy điện (RFA, 17/10/2017)

Truyền thông trong nước ngày 9/10 vừa qua dẫn lời đại diện Hiệp hội Năng lượng Việt Nam nói rằng nếu Việt Nam cho khai thác thêm 300-400 dự án thủy điện nhỏ và vừa thì sẽ góp phần bổ sung nguồn điện thiếu hụt trong các năm tới cho đất nước.

dap1

Nhà máy thủy điện Hố Hô (Hà Tĩnh) xả lũ. Courtesy of news.zing.vn

Tác động môi trường và con người

Tại Hội nghị toàn quốc về phát triển thủy điện vừa và nhỏ, năng lượng tái tạo do Bộ Công Thương tổ chức hôm 9/10, ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam nói rằng hiện nay Việt Nam đang phải đối mặt với nguồn năng lượng hóa thạch cạn kiệt như than, khí đốt. Trong khi đó đến năm 2020 Việt Nam phải tìm ra các nguồn điện bổ sung cho lượng thiếu hụt khoảng 100 tỷ kWh và con số này sẽ lên đến 300 tỷ kWh vào năm 20130.

Vì vậy ông Ngãi đề xuất tiếp tục khai thác thủy điện vừa và nhỏ vì chúng mang lại hiệu quả kinh tế và có công suất điện khá cao.

RFA trao đổi với Thạc sĩ Nguyễn Huỳnh Thuật, một chuyên gia về môi trường, cũng là người đã vận động thành công việc hủy bỏ hai dự án thủy điện lớn trên sông Đồng Nai vì những tác động tai hại đến khu vực rừng quốc gia Nam Cát Tiên. Quan điểm của ông là phản đối việc phá rừng để xây dựng nhà máy thủy điện. Lý do ông đưa ra là ảnh hưởng đến hệ sinh thái :

Nếu làm thủy điện ở những vùng có rừng thì mình sẽ phá rừng để hi sinh làm thủy điện. Các dòng sông làm thủy điện có độ dốc tương đối cao và đa số những nơi đó là còn rừng. Nếu làm như vậy mình phải hi sinh môi trường, đặc biệt là đa dạng sinh học. Rừng không chỉ là cây như chúng ta nhìn vào mà còn nhiều loài khác nhau. Khi mình phá rừng, tổng thể hệ sinh thái phục vụ cho con người, và các loài khác trong chuỗi mắt xích sẽ bị phá hủy. Như vậy sẽ đe dọa đến sự tồn vong của loài người.

Ông nói gần đây Việt Nam xảy ra nhiều trận hán hán, lũ lụt lịch sử mà nguyên nhân một phần lớn là do nạn phá rừng.

Trận lũ lụt đầu tháng 10 vừa qua đã khiến hơn 70 người thiệt mạng, hơn 200 ngôi nhà bị sụp đổ, hơn 40 ngàn ngôi nhà bị ngập, hơn 9000 gia súc và hàng trăm ngàn gia cầm chết đuối. Việt Nam gọi đây là trận lụt lịch sử trong tháng 10 ở Việt Nam.

Phó Giáo sư - Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu, thuộc Đại học Cần Thơ cho biết nguồn thủy năng ở Việt Nam hiện nay đã gần cạn kiệt. Nếu làm thêm nhà máy thủy điện thì khả năng lớn là trên các sông suối nhỏ :

Tại vì mình không nắm được các hồ sơ đó nên không biết những nhà máy thủy điện vừa và nhỏ nằm ở đâu, chiếm bao nhiêu diện tích và bao nhiêu rừng sẽ bị phá để phục vụ chuyện này.

Tôi nghĩ từ 300-400 là nhiều lắm.

Mặc dù hiện tại dự án cụ thể của các nhà máy thủy điện này chưa được công bố nhưng Tiến sĩ Lê Anh Tuấn nói rằng khả năng lớn sẽ được xây dựng ở các khu rừng núi hiểm trở bởi vì ở những địa hình dễ làm Việt Nam đều đã cho tiến hành xây dựng.

Ông nói rằng hiện tại rất khó đánh giá tác động cụ thể của các nhà máy này bởi vì chưa có một thông tin nào được công bố. Tuy nhiên theo ông, các nhà máy thủy điện bấy lâu nay đã để lại cho Việt Nam nhiều bài học về tác động môi trường và con người, mặc dù chúng cung cấp một lượng lớn điện năng cho cả nước :

Nó có nhiều vấn đề về môi trường, xã hội, ngoài yếu tố về kinh tế. Ví dụ chuyện di dân, những người sống ở khu vực lòng hồ sẽ phải di dân. Mà thường thường sẽ di chuyển đến chỗ khó khăn hơn chỗ ở cũ. Rồi vấn đề về tái định cư, và sinh kế của người dân ở đó bởi vì họ sống ở dưới thung lũng thì họ dễ dàng canh tác, bắt cá nhưng khi di dời, theo khảo sát của tôi, thì cuộc sống của họ khó khăn hơn rất nhiều.

Ngoài ra những hồ chứa như vậy phải hi sinh rất nhiều đất rừng. Mà rừng ở Việt Nam càng ngày càng thu hẹp và chất lượng không còn dồi dào như ngày xưa nữa. Nếu tiếp tục xây dựng thủy điện thì diện tích rừng càng ngày càng ít dần.

Ngoài ra, ông cho biết hồ chứa thủy điện sẽ giữ lại phần lớn phù sa trên sông, sẽ làm cho vùng hạ lưu gặp nhiều khó khăn hơn trong việc tiếp nhận phù sa. Bên cạnh đó sẽ cản đường di cư của các loài cá, hay ảnh hưởng đến vấn đề giao thông thủy trên sông.

Một vấn đề quan trọng nữa ông nêu ra đó là khi nhà máy thủy điện vận hành sẽ làm thay đổi các đặc điểm dòng chảy của sông. Dòng sông có lúc phải tích nước lại, có lúc phải xả nước nhiều, chứ không được chảy liên tục như trước đó.

Thạc sĩ Nguyễn Huỳnh Thuật bổ sung thêm rằng việc xây dựng đập thủy điện có thể ảnh hưởng đến cuộc sống, văn hóa của người bản địa, đẩy họ vào tình thế vốn đã cô lập nay còn bị tổn thương hơn. Vô hình chung điều này sẽ ảnh hưởng đến tình hình ổn định chính trị để phát triển đất nước.

Một nguy cơ khác có thể xảy ra nếu phát triển quá nhiều nhà máy thủy điện, ông nói tiếp :

Đặc biệt ở Việt Nam luôn làm thiếu tính hệ thống. Vừa rồi ở Lào có vụ việc vỡ đập thủy điện. Nếu đập thủy điện bị vỡ như vậy sẽ tác động đến các đập khác, gây ra hiện tượng vỡ đập liên hoàn. Như vậy người dân ở vùng sâu sẽ không sơ tán kịp và nhiều người sẽ chìm trong vùng lụt, phải chịu mất mát về cả tính mạng con người và của cái vật chất.

Trong buổi Hội nghị về phát triển thủy điện nêu trên, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cũng nói rằng nếu Việt Nam có xây thêm nhà máy thủy điện thì cần hạn chế tối đa phá hoại rừng và phải có quy trình chặt chẽ trong việc xây dựng và vận hành hồ chứa.

dap2

Xây dựng đập Xayaburi trên sông Mekong hôm 22/1/2014. AFP

Có khả thi ?

Thủy điện là vấn đề gây nhiều tranh luận trong mấy năm trở lại đây. Tại miền Trung cứ đến mùa mưa lũ là các đập thủy điện lại xả lũ vì sợ vỡ đập. Điều này gây ra hiện tượng lũ chồng lũ ở khu vực vốn đã chịu nhiều thiên tai nhất trên cả nước. Những đợt xả lũ như vậy gây nhiều thiệt hại về vật chất và thậm chí là tính mạng của người dân.

Riêng tại Việt Nam hiện nay chưa có những nghiên cứu đầy đủ về tác động của các đập nước lớn như Sông Đà và Trị An, nhưng ngày càng có nhiều lo ngại về các đập thủy điện trên thượng nguồn sông Mekong ở Lào và Trung Quốc, một ngày nào đó sẽ kết liễu sự sống của đồng bằng sông Cửu Long. Tháng 5 vừa qua, các chuyên gia Việt Nam đã lên tiếng yêu cầu hoãn dự án thủy điện Pắc Beng ở Lào để bảo vệ 20 triệu dân Đồng bằng sông Cửu Long.

Tuy nhiên, cũng có nhiều quan điểm bảo vệ ngành thủy điện. Ngay trong buổi hội nghị, Phó vụ trưởng Vụ Thủy điện, Bộ Công Thương, ông Phan Duy Phú cho rằng, thủy điện nhỏ và vừa là nguồn tài nguyên quý giá của quốc gia, là nguồn năng lượng sạch, có khả năng tái tạo và cần được khai thác hợp lý. Hay ông Bùi Thế, Phó giám đốc Sở Công Thương Lâm Đồng nói rằng các công trình thủy điện đã giúp tỉnh này phát triển kinh tế trong thời gian qua.

Trước đó Bộ Công Thương cũng từng đưa ra đánh giá rằng thủy điện nhỏ và vừa có nhiều lợi ích như cung cấp năng lượng, giúp đỡ nông nghiệp, mang lại công ăn việc làm cho dân,…

Tiến sĩ Lê Anh Tuấn nói rằng bây giờ còn quá sớm để đánh giá liệu việc xây dựng 300-400 nhà máy thủy điện có khả thi hay không :

Bởi vì số lượng lớn như vậy thì có thể có một số nhà máy khả thi. Nhưng khả thi cho cái gì mới được ? Ví dụ khả thi về mặt kinh tế nhưng đôi khi không khả thi về mặt môi trường hay mặt xã hội. Nên phải có hồ sơ mới đánh giá được tính khoa học, khả thi hay tính bền vững,… Ví dụ nhà máy đó đặt ở vị trí phù hợp hay không, điều kiện nước có bảo đảm hay không, phải hi sinh bao nhiêu rừng, và bao nhiêu người dân phải di tản.

Thạc sĩ Nguyễn Huỳnh Thuật lại có cái nhìn khác. Ông cho rằng việc xây thêm số lượng lớn nhà máy thủy điện như vậy sẽ không khả thi khi đưa vào thực tiễn. Ông giải thích :

Quan điểm của Hiệp hội Năng lượng hay Bộ Công thương có thể cho là khả thi. Nhưng khi đưa ra thực tiễn sẽ không khả thi.

Ví dụ đơn giản như hai dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A, đã được Chính phủ đưa vào quy hoạch từ năm 2001 cho đến năm 2011 là 10 năm. Nhưng đến 2012 Thủ tướng vẫn phải rút lại.

Nó không khả thi ngoài thực tế vì dân những vùng đó sẽ phản đối và công luận cũng sẽ phản đối khi môi trường tự nhiên bị hi sinh để làm thủy điện.

Tiến sĩ Lê Tuấn Anh nói rằng bản thân ông không phản đối thủy điện, nhưng với điều kiện là phải cân nhắc thật kỹ lưỡng những tác động nó mang lại. Ông cho rằng Việt Nam cũng nên cân nhắc các nguồn năng lượng khác thân thiện với môi trường mà giá thành ngày càng rẻ như năng lượng gió, mặt trời, thay vì cứ chú trọng đầu tư thủy điện truyền thống.

Trong khi đó, tại Hội nghị, Vụ trưởng Vụ Năng lượng Tái tạo ông Phạm Trọng Thực lại nói rằng thực tế năng lượng tái tạo chỉ đủ cung cấp thêm cho nguồn điện chứ không thể thay thế các nguồn khác. Khi không có nắng, không có gió là phải dùng năng lượng dự trữ hoặc các nguồn năng lượng khác như nhiệt điện than, thủy điện để phát điện.

Những ý kiến các chuyên gia đưa ra dẫn đến một câu hỏi rằng liệu Việt Nam có xem xét trận lũ lụt lịch sử này khi đưa ra quyết định xây thêm đập thủy điện hay không ? Và liệu Nhà nước có thảo luận công khai với người dân tại những khu vực được chọn xây nhà máy hay không ?

RFA tiếng Việt

***************

Hà Nội giải trình về phát ngôn ‘vỡ đê có kế hoạch’ : Vấn đề quan trí ? (RFA, 17/10/2017)

Đại din S Nông nghip và Phát trin Nông thôn Hà Ni ngày 17/10 lên tiếng gii trình v phát ngôn "v đê có kế hoch" ca mt cán b chuyên môn đã gây phn ng trong dư lun my ngày qua. Một nhà bình lun, quan sát tình hình thi s Vit Nam nói câu chuyn làm ni bt vn đ "quan trí" và s bt nht trong b máy chính quyn.

dap3

Nhiều người dân huyn Chương M vn phi dùng thuyn đ đi li vào ngày 16/10/2017.

Trước đó vào ngày 13/10, ti cuc hp thông tin v đt mưa lũ, khi phóng viên đt câu hi v hin tượng ngập nước đê Hu Bùi (đê Bùi 2), thuc huyn Chương M, Hà Ni, là do tràn đê hay v đê, Chi cc trưởng Chi cc Đê điu và Phòng chng lt bão Hà Ni Đ Đc Thnh nói : "Dân nhìn vào thì nói v, nhưng chúng tôi nói đó là v có kế hoch, v nm trong khu thoát lũ chứ không bt ng".

Đoạn video trên mng xã hi ghi li cuc hp báo cho thy c phòng hp đã cười lên sau li gii thích ca gii chc ph trách đê điu.

Mặc dù hin tượng ngp úng trên đa bàn huyn Chương M ch gây thit hi v nông sn, nhà ca, không nh hưởng đến tính mng người dân, nhưng có th thy phn ng ca công chúng khá mnh khi đon video và các bài viết trên báo chí xoáy vào phát ngôn "v có kế hoch" ca ông Đ Đc Thnh.

Tại bui giao ban báo chí Thành y Hà Ni ngày 17/10, Phó Giám đốc S Nông nghip và Phát trin Nông thôn (Nông nghiệp và phát triển nông thôn) Hà Ni, ông Trn Thanh Nhã, đã phi lên tiếng gii trình v phát ngôn này. Ông Nhã tha nhn không có khái nim "v có kế hoch" trong thut ng chuyên môn và đon đê bao Hu Bùi có th coi là v đê, nhưng thc cht là do nước tràn vào b đê bao, gây xói mòn mt s đon đê.

Một nhà quan sát tình hình Vit Nam, Tiến sĩ Nguyn Quang A, cho rng đây là mt s kin cn được gii thích rõ ràng v mt chuyên môn, thay vì đưa ra mt phát ngôn "gây phn cm".

Ông nói : "Những cái đê đó là đê ph, đê quai thôi, đ khi nước dâng lên mt mc đ nht đnh thì s tràn qua đê vào khu vc d tính đ cu nhng vùng khác. Đó là cái mà người ta đã d tính t khi thiết kế toàn b h thng đê điu thì có nhng vùng như thế. Khi ông Cc trưởng nói ‘v có kế hoch’, có l cách dùng t ca ông ta đã không khéo, gây phn cm đi vi người nghe".

Tiến sĩ Nguyễn Quang A nói không ch các quan chc Hà Ni, mà k c các quan chc tn trung ương, thnh thong vn có nhng phát ngôn mà ông gọi là "kỳ l" và "ng nghĩnh".

"Nào là ‘giết chết tươi’, nào là ‘nhúng chàm’, ‘ci tươi, ci khô’… Tôi nghĩ k năng v truyn thông ca các quan chc Vit Nam, h không bao gi đ ý đến chuyn đó c. Mà mt trong nhng nhim v quan trng ca mt quan chức nhà nước là trình bày s vic, chính sách mt cách rõ ràng, minh bch cho dân chúng. Rt đáng tiếng là trình đ quan trí ca Vit Nam rt thp và biu hin thiếu k năng truyn thông ch là mt mt thôi".

Trong buổi hp "gii trình", Phó Giám đc S Nông nghiệp và phát triển nông thôn cho biết thêm rng vi thiết kế hin ti, khi nước dâng lên đến mc báo đng 2 thì s t tràn quan thân đê Hu Bùi. "Còn đê đt tràn đến đâu v đến đy là rt khó lường", Tin Phong dn li ông Nhã.

Bắt đầu t chiu 12/10, nhiu khu vc huyn Chương M đã b ngp hoàn toàn. Theo báo cáo ca huyn, có đến 92 ha lúa mùa chưa kp thu hoch và khong 842,4 ha cây v Đông b ngp và hư hng. Khong 63,8 ha ây ăn qu và 125 ha din tích thy sn cũng b chìm trong nước.

Trước mi lo ca người dân v hin tượng ngp úng kéo dài nhiu ngày, gii hu trách đa phương li đưa ra thông tin theo kiu "mi người mt phách", người nói có v đê, người bo không, càng khiến dư lun hoang mang và phn n.

Tiến sĩ Nguyễn Quang A nói điều này phn ánh s bt nht quen thuc trong h thng công quyn Vit Nam.

Ông nói thêm : "Nó cũng có thể phn ánh s quan tâm khác nhau ca nhng nhóm li ích khác nhau. Mt nhóm có th bo rng s kin này là bình thường, không có vn đ gì cả. Nhóm khác có thể bo rng cái này rt nguy him".

Gần 1 tun sau khi đê Bùi 2 v, báo Lao Đng cho biết nhiu người dân mt s xã ca huyn Chương M vn phi li nước trong cái lnh khong 20oC và chèo thuyền đi li gia các khu vc. Nhiu người dân phải s dng nước ngp đ sinh hot. Mt s người còn đem c gia súc như heo, gà… vào nhà nuôi vì chung tri b ngp, gây ô nhim nng cho môi trường sng.

Khánh An

***************

Hà Nội thừa nhận vỡ đê (RFA, 17/10/2017)

Nguyên nhân vỡ đê Bùi 2 là do nước tràn qua đê dẫn đến xói mói và không có thuật ngữ "vỡ đê có kế hoạch".

dap4

Một dân làng đang chèo thuyền qua các căn nhà bị ngập lụt ở xã Tất Động, huyện Chương Mỹ, ngoại thành Hà Nội hôm 16/10/2017 - AFP

Đó là khẳng định của ông Trần Thanh Nhã, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội khi trả lời phóng viên tại buổi giao ban báo chí Thành uỷ Hà Nội hôm 17 tháng 10.

Cụ thể hơn, theo ông Nhã, lực lượng chức năng không dự đoán được tình huống xảy ra ở đê Bùi 2 đêm 12 tháng 10, khi lượng mưa đổ về từ thượng nguồn và tràn qua bờ đê.

Cũng theo ông, đến nay đoạn đê hữu Bùi 2, là đê bảo vệ nhân dân 3 xã của huyện Chương Mỹ, đã được ổn định.

Vấn đề khác liên quan đến vụ vỡ đê là phát ngôn của ông Đỗ Đức Thịnh, Chi cục trưởng Chi cục Đê điều và Phòng chống bão lụt Hà Nội từng nói đê "vỡ có kế hoạch", ông Trần Thanh Nhã phản đối với lý do "trong nghề không có khái niệm này", và đề nghị người phát ngôn phải kiểm điểm về lời nói của mình.

Vào chiều ngày 12 tháng 10, sau khi xảy ra tình trạng vỡ đê, Chủ tịch và Bí thư huyện Chương Mỹ đã phủ nhận với báo chí rằng không có chuyện vỡ đê Bùi 2, mà việc tràn nước là nằm trong phương án tính toán của huyện.

Published in Việt Nam