Việc Nguyễn Phú Trọng chỉ đạo "gọi hồn" vụ Junin 2 xảy ra đúng một tháng sau khi cũng tác giả này đã hoàn tất cuốn tiểu thuyết mang tên "Vụ án" đối với Nguyễn Bắc Son và đặc biệt là Trương Minh Tuấn vào cuối tháng Hai, 2019.
Nguyễn Phú Trọng bắt tay Nguyễn Tấn Dũng (trái) và Nông Đức Mạnh (phải) tại thời điểm tháng Mười, năm 2007. (Hình : Getty Images)
Từ "Trương Minh Tuấn làm gương" đến Junin 2
Có ít nhất hai cựu ủy viên Bộ Chính trị là Mạnh "Mượt" (cựu Tổng bí thư Nông Đức Mạnh) và "Ba X" (cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng), cùng ít nhất một ủy viên Bộ Chính trị đương chức là Hoàng Trung Hải bị xem là có liên quan mật thiết đến Junin 2 – dự án liên doanh giữa Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Công ty Dầu khí Quốc gia Venezuela.
Vụ liên doanh này cho tới nay không những không mang về một giọt dầu nào mà còn bị phát hiện ra một khoản chi quái lạ là "phí tham gia hợp đồng" (bonus), lên đến 584 triệu USD. Số tiền khổng lồ rút rỉa từ ngân sách Việt Nam này bị nghi ngờ dùng để "bôi trơn" những quan chức đầu sỏ của Venezuela.
Giả thiết ban đầu "Trọng cho bắt Trương Minh Tuấn để làm gương và để đốt lò nóng hơn trong năm 2019" đã dần được xác thực. Ngay sau Tết Nguyên Đán 2019, vụ tống giam hai người được xem là "phe ta" – Nguyễn Bắc Son và đặc biệt là Trương Minh Tuấn – đã phát đi tín hiệu về một sự thay đổi đáng kể trong quan điểm và hành động của Nguyễn Phú Trọng trong thời gian qua, từ thái độ trù trừ và nương tay với "phe ta" sang quyết đoán và quyết liệt hơn.
Sự thay đổi này nhiều khả năng xuất hiện từ sức ép của một số cựu thần và tướng lĩnh lão thành – giới mà ông Trọng dành cho nhiều tình cảm về ý chủ nghĩa ý thức hệ cộng sản và nhiệm vụ bảo vệ đảng và do đó thường tham khảo ý kiến.
Muốn được "lưu truyền sử xanh" thì không còn cách nào khác, "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo" phải hành xử quyết liệt với chính đàn em mà ông ta đã từng dung dưỡng.
Và một khi Trọng đã phải "trảm" Trương Minh Tuấn – kẻ mà vào lúc bị bắt thọ chức Phó trưởng ban Tuyên giáo trung ương và còn được xem là "gà" của "Tổng chủ" cho đến tận gần đây – thì chẳng có lý do gì để ông ta nương tay với những kẻ khác.
Năm 2017 nóng hơn 2016. Năm 2018 lại nóng hơn 2017. Còn 2019 có lẽ là khoảng thời gian mà Nguyễn Phú Trọng muốn tỏ ra mạnh tay và liều lĩnh nhất với nạn tham nhũng. Bởi nếu không thì toàn bộ sự nghiệp còn nước còn tát cho đảng cộng sản của ông ta sẽ có nguy cơ "tan hàng" chỉ trong sớm chiều, còn bản thân ông ta sẽ chỉ để lại "tiếng thơm" cho các đời sau như một tổng bí thư và chủ tịch nước thất bại cay đắng khi đã có quá nhiều cơ hội để trốn thoát khỏi nỗi cay đắng đó.
Chưa kể đến nguy cơ nếu không diệt trừ được một lực lượng tham nhũng đầu sỏ nhất, rất có thể chính lực lượng đó sẽ biến thành một phản lực chính trị nhấn chìm Nguyễn Phú Trọng vào bất kỳ thời điểm nào Trọng sa cơ lỡ vận.
Và giờ đây là lúc ra tay với những kẻ khác. Junin 2 hứa hẹn sẽ là một vở diễn và cũng là một vụ án lớn, thậm chí nếu được đẩy cao hơn nữa thì đó có thể là một vụ án vĩ đại.
Thực lực Nguyễn Phú Trọng ra sao ?
Một lần nữa, cựu ủy viên Bộ Chính trị Đinh La Thăng – nhân vật từng dám cười nhạo tổng bí thư khi Nguyễn Phú Trọng nước mắt nhòa kính lão và lụ khụ trong bài phát biểu chấm dứt Hội nghị Trung ương 6 vào cuối năm 2012 – rất nhiều khả năng sẽ phải ra tòa cho Junin 2, vụ việc mà rất có thể sẽ trở thành một vụ đại án quốc gia.
Thế nhưng cho tới nay vẫn chằn chặn một dấu hỏi : vì sao vào thời gian cuối năm 2017 và đầu năm 2018 khi đã cho bắt và khai thác điều tra Đinh La Thăng, những vụ xử Thăng lại khá tầm phào chứ không hiện ra vụ Junin 2 ? Và tại sao trong suốt năm 2018, mặc dù một số người thân của Nguyễn Tấn Dũng như con gái Nguyễn Thanh Phượng, con trai Nguyễn Thanh Nghị có nhiều dấu hiệu bị đưa vào tầm ngắm của Ủy ban Kiểm tra Trung ương và Bộ Công an, thế đứng của "đồng chí X" vẫn không mấy nghiêng ngả ?
Một dàn khoan dầu ở Maracaibo, Venezuela. (Hình : Getty Images)
Đến lúc này, nhiều người vẫn chưa thể quên được cú sốc đầu tiên của Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Trung ương 9 vào tháng Mười Hai, năm 2018, ngay sau sau ông ta trở dời đô đến Văn phòng Chủ tịch nước : có đến 36% ủy viên trung ương bỏ phiếu không tán thành kỷ luật Tất Thành Cang – phó bí thư thường trực Thành Ủy Thành phố Hồ Chí Minh, một kẻ bị dư luận xã hội nhiếc móc như một con chuột cống bẩn thỉu ăn tạp, đặc biệt là "ăn đất" của dân nghèo.
Hội nghị Trung ương 9 cũng để lại một dấu ấn – nếu không xem là thất bại thì thật ra chẳng hơn thế bao nhiêu – khi từ sau hội nghị đó cho đến nay vẫn không hiện hình bất cứ thông báo chính thức nào về kết quả bỏ phiếu thăm dò uy tín các ủy viên trong Bộ Chính trị và đặc biệt là đối với "tổng chủ" Nguyễn Phú Trọng, nhân vật mà trước đó cánh dư luận thân đảng đã đoan chắc sẽ chiếm ngôi đầu bảng.
Phải chăng nguồn cơn sâu xa của cơ chế chậm hoặc sẽ không bao giờ công bố cái kết quả kiểm phiếu bạc bẽo ấy là nạn mất phiếu ?
Thậm chí ngay cả vụ Bộ Công An của viên bộ trưởng mà ít lâu sau đó được phong hàm đại tướng là Tô Lâm, từ lúc bắt Trần Bắc Hà – một đại gia ngân hàng và được xem là một tay chân thân tín của Nguyễn Tấn Dũng vào gần cuối năm 2018, cho tới nay vẫn chưa hiện ra manh mối nào rõ hơn về khả năng đường đi của Hà sẽ dẫn tới nhà Ba Dũng như rất nhiều đảng viên cựu trào từng kỳ vọng vào "quyết tâm Nguyễn Phú Trọng"…
Bất chấp thế quyền lực gần như tuyệt đối của Trọng ở thượng tầng, vẫn đang lộ ra những lỗ hổng trong chân đứng hạ tầng của ông ta trong suốt một thời gian dài, không thể không ngạc nhiên khi cơ quan điều tra hay viện kiểm sát lại không mò ra những hồ sơ đắt giá và có tính chứng cứ của ngành dầu khí để phục vụ cho Trọng ?
Phải chăng những hồ sơ này cũng theo chân số phận biến mất của tấm bản đồ quy hoạch gốc Thủ Thiêm mà cho đến nay vụ việc này đã hoàn toàn chìm xuồng ? Nếu đúng thế, ai đã "hô biến" các tài liệu đó và qua mặt ủy viên thường vụ đảng ủy công an trung ương Nguyễn Phú Trọng ?
Một số nguồn tin cho biết trong thực tế, Nguyễn Phú Trọng vẫn chưa mạnh đến mức như một số người tưởng tượng. Ngay trước mắt và đập ngay vào mắt ông ta vẫn là một lực lượng ngầm trong nội bộ đảng kình chống lại chiến dịch "đốt lò".
"Lập thành tích chào mừng Đại hội 13"
Giờ đây, Nguyễn Phú Trọng đang phải đối mặt với ngã ba đường : đang xuất hiện những khuyến nghị cho rằng ông ta nên tạm dừng hoặc dừng hẳn chiến dịch "đốt lò" với lý do công cuộc chống tham nhũng của Trọng đã đạt được nhiều kết quả vượt quá mong đợi, tên tuổi của Trọng đã "đi vào sử xanh" ; trong khi đó, từ nhiều quan chức lão thành lại vẫn lắc đầu rằng sự nghiệp chống tham nhũng của Nguyễn Phú Trọng mới chỉ đạt được kết quả hết sức khiêm tốn, tham nhũng vẫn còn tràn ngập ở Việt Nam, kết quả chống tham nhũng của Trọng còn xa mới bằng dược Tập Cận Bình ở Trung Quốc. Và nếu tiến thêm một bước hay nhiều bước đánh vào các ổ nhóm tham nhũng, Nguyễn Phú Trọng rất có thể sẽ vấp phải sức kháng cự mãnh liệt của chúng mà khiến cái ghế chủ tịch nước mới cứng của ông ta lung lay hoặc đổ nhào…
Từ khoảng cuối năm 2018, bắt đầu xuất hiện một thông tin ngoài lề đầy sốt nóng : có một khả năng là Nguyễn Phú Trọng sẽ chuyển giao quyền lực tổng bí thư cho một người thân tín, chẳng hạn như Trần Quốc Vượng, mà chỉ ngồi ghế chủ tịch nước. Và cùng với "nhân sự cấp chiến lược Trần Quốc Vượng", còn một cái tên "chiến lược" khác cũng được nêu ra như một phương án thay thế vị trí thủ tướng hiện thời của Nguyễn Xuân Phúc là Vương Đình Huệ.
Không biết tính xác thực của những thông tin trên đến đâu, chỉ biết rằng từ đó đến nay và trong khi dư luận xã hội đang xôn xao về vụ Junin 2 và chờ đợi vụ án tương lai này sẽ "đốt" ít ra vài ủy viên Bộ Chính trị, hành lang của chính trường Việt Nam lại bất chợt sôi sục hẳn lên với sự khởi động của một cái gì đó giống như bầu không khí xung đột nóng bỏng trước Đại hội 12.
Đó đây thấp thoáng hiện ra vài ba bài viết trên mạng xã hội nhằm đấu tố trong giới chóp bu cao cấp về tài sản, sân sau và thủ đoạn "chơi nhau". Cùng lúc, các cơ quan đảng đang đẩy nhanh hơn tiến độ "quy hoạch cán bộ cấp chiến lược" để chuẩn bị nhân sự cho đại hội 13 vào đầu năm 2021.
Những cảnh huống chính trị phức hợp và đan xen lẫn nhau như thế đang khiến cho Junin 2 có thể không chỉ thuần túy là Junin 2, mà còn là tập 2 cho những vở đấu tố chưa hoàn tất ở Đại hội 12 trước thềm Đại hội 13. Có lẽ không ít kẻ đang tìm cách đục nước béo cò nhân vụ Junin 2 – trừ khử và tranh đoạt.
Phạm Chí Dũng
Nguồn : Người Việt, 31/03/2019