Do đâu "đường lưỡi bò" vào Việt Nam quá dễ dàng ?
Diễm Thi, RFA, 22/10/2019
Liên tiếp những ngày gần đây, những sản phẩm, ấn phẩm có "đường lưỡi bò" trên bản đồ Trung Quốc được phát tán tại Việt Nam quá dễ dàng qua nhiều ngả. Trung Quốc đang muốn tuyên truyền chủ quyền phi pháp trên Biển Đông thông qua sự vô trách nhiệm của các cơ quan chức năng Việt Nam ?
Một chiếc đèn lồng đỏ do Trung Quốc treo trước một ngôi nhà ở Hà Nội, cạnh lá cờ Việt Nam. AFP
Hình ảnh "đường lưỡi bò" tràn lan
Chỉ trong vòng một tuần lễ, bốn sự kiện xuất hiện hình ảnh "đường lưỡi bò" phi pháp của Trung Quốc tràn vào Việt Nam bị phát hiện, mà lẽ ra nó phải được ngăn chặn từ bên kia biên giới hoặc ít ra được phát hiện từ khâu kiểm duyệt tại Việt Nam.
Đầu tiên là bộ phim hoạt hình Everest - người tuyết bé nhỏ (tựa tiếng Anh là Abominable) có lồng ghép bản đồ "đường lưỡi bò" phi pháp vẫn được công chiếu tại Việt Nam từ đầu tháng 10 qua sự yếu kém của cơ quan kiểm duyệt. Phim chỉ bị dừng chiếu vào ngày 13/10, tức sau 10 ngày ra rạp và bị khán giả phát hiện.
Dù thừa nhận sai sót nhưng bà Nguyễn Thị Hồng Ngát, thành viên Hội đồng thẩm định quốc gia lại "hồn nhiên" cho rằng : ‘Có mấy giây thôi, mọi người cứ làm quá lên’…
Dư luận phẫn nộ khi cho rằng với tư cách là người trong hội đồng duyệt phim, chẳng lẽ bà Hồng Ngát không hiểu rằng nếu chi tiết đó không quan trọng thì chắc chắn nó không được cài vào trong phim, và đó không phải là chuyện tình cờ. Trong khi đó, theo hãng tin AFP, giới chức Malaysia đã cấm phát hành bộ phim này khi hãng Universal đã quyết định không cắt bỏ "đường lưỡi bò" theo yêu cầu của hội đồng kiểm duyệt.
Nhà hoạt động Lã Việt Dũng nhận xét rằng chuyện này không mới, chỉ có cơ quan chức năng Việt Nam là vô trách nhiệm và nhận thức kém về chủ quyền biển đảo :
"Thứ nhất về phía Trung Quốc thì đây là một hành động cố tình mà không phải bây giờ họ mới làm, họ làm từ rất lâu rồi. Họ tìm mọi cách quảng bá, truyền thông tin cho thế giới thấy rằng Biển Đông là của Trung Quốc và đường lưỡi bò phải là hình ảnh ăn sâu vào tiềm thức của mỗi người. Không chỉ cho người Việt Nam. Họ muốn cho cả thế giới thấy rằng đường lưỡi bò là của Trung Quốc từ xa xưa".
Bộ phim hoạt hình Everest - người tuyết bé nhỏ dừng chiếu vào ngày 13/10 thì chỉ một ngày sau, chiều 14/10, cơ quan chức năng Thành phố Hồ Chí Minh lại phát hiện ấn phẩm quảng bá du lịch Trung Quốc có hình "đường lưỡi bò" ở Hội chợ quốc tế du lịch diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh vào tháng 9 năm 2019. Đây là sự kiện du lịch thường niên của ngành du lịch Việt Nam. Công ty du lịch dùng tờ rơi này để phát cho khách hàng tham dự hội chợ. Tuy nhiên khi họ vừa phát thì bị cơ quan an ninh, Thanh tra Sở Du lịch có mặt phát hiện và tịch thu, theo nguồn tin từ báo Thanh Niên.
Dư luận chưa kịp lắng xuống thì chỉ mấy ngày sau, khách hàng mua tour du lịch của Dịch vụ lữ hành Saigontourist lại phát hiện ấn phẩm giới thiệu du lịch có hình ảnh bản đồ thể hiện "đường lưỡi bò" của Trung Quốc. Đại diện Saigontourist giải thích với truyền thông trong nước rằng, nhân viên nghĩ đây là ấn phẩm lưu hành nội bộ, chỉ dành cho bộ phận kinh doanh xem để nắm thông tin tour. Đến khi Thanh tra Sở Du lịch sang làm việc vào chiều 17/10, công ty mới biết ấn phẩm có hình "đường lưỡi bò".
Ngoài những chuyện liên quan đến lĩnh vực văn hóa như phim ảnh, du lịch, hôm 19/10, các xe hơi Zotye, BAIC... do Trung Quốc sản xuất được nhập khẩu vào Việt Nam với phần mềm định vị có bản đồ với "đường lưỡi bò", dù khi nhập khẩu, tất cả các xe đều được Cục Đăng kiểm Việt Nam kiểm định.
Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc nhận định :
"Chuyện Trung Quốc quảng bá đường lưỡi bò liếm cả khu vực Biển Đông của Đông Nam Á không phải mới mà chuyện này từ hơn 10 năm trước đã xuất hiện trên hộ chiếu của dân Trung Quốc khi du lịch vào Việt Nam. Rồi các ấn phẩm, bản đồ, phim ảnh đã nhiều lần dư luận Việt Nam lên tiếng cảnh cáo nhưng với sự tuyên truyền và sức mạnh mềm của Trung Quốc theo chiêu bài ‘mưa dầm thấm lâu’, làm riết để người ta quen là đường lưỡi bò thuộc chủ quyền của Trung Quốc".
Đường lưỡi bò, Đường chữ U, Đường chín đoạn là tên gọi dùng để chỉ đường quốc giới hải vực Biển Đông mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền. Đường chín đoạn bao trọn bốn nhóm quần đảo, bãi ngầm lớn trên Biển Đông là quần đảo Hoàng Sa, quần đảo Trường Sa, quần đảo Đông Sa và bãi ngầm Macclesfield với khoảng 75% diện tích mặt nước của Biển Đông, chỉ còn lại khoảng 25% cho tất cả các nước Philippines, Malaysia, Brunei, Indonesia và Việt Nam.
Ngày 12/7 năm 2016, tại Tòa Trọng tài Thường trực Quốc tế (PCA) ở The Hague, Hà Lan, tổ trọng tài gồm 5 người đã chính thức tuyên bố bác bỏ đường chín đoạn của Trung Quốc, yêu cầu rút lại chính sách này ngay lập tức, trong vụ kiện chủ quyền của Philippines.
Trách nhiệm thuộc về ai ?
Khách du lịch Trung Quốc tham quan Vịnh Hạ Long. AFP
Tuy bị tòa án quốc tế bác bỏ "đường lưỡi bò" với lý do không có căn cứ pháp lý nhưng Bắc Kinh bác bỏ phán quyết của tòa và ngay từ đầu đã từ chối tham gia vào vụ kiện.
Chỉ một ngày sau khi phán quyết được công bố, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã ban hành Sách Trắng khẳng định rằng : "Ngoài vùng biển nội địa, lãnh hải, vùng tiếp giáp, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa, Trung Quốc còn có quyền lịch sử trong Biển Đông".
Trung Quốc vẫn luôn tìm cách chứng tỏ chủ quyền của mình trên Biển Đông bằng nhiều hình thức. Ngoài các hành động quân sự, leo thang căng thẳng trên Biển Đông, Trung Quốc từng bước chứng minh chủ quyền phi pháp của mình bằng nhiều con đường khác, từ văn hóa, kinh tế… mà việc đưa hình ảnh "đường lưỡi bò" để quảng bá là một trong những cách của Trung Quốc. Tiếc rằng Việt Nam lại nhiều lần bị "lọt lưới" với chiêu bài này.
Năm 2018, phim Điệp vụ Biển đỏ của Trung Quốc cũng được chiếu rộng rãi tại Việt Nam cho đến khi khán giả phát hiện ra trong phim có đoạn nói Biển Đông là của Trung Quốc.
Về điều này, ông Đinh Kim Phúc cho rằng Trung Quốc sử dụng phương cách "lộng giả thành chân" và chỉ rõ trách nhiệm thuộc về các cơ quan chức năng của Nhà nước :
"Cái ‘lộng giả thành chân’ của Trung Quốc cứ lập đi lập lại nhưng rất tiếc rằng các cơ quan chức năng, những người thừa hành lại không quan tâm vấn đề chủ quyền biển đảo nên vấn đề chủ quyền quốc gia bị ‘lọt lưới’ liên tục.
Chúng tôi đã cảnh báo rất nhiều năm nhưng việc chế tài và răn đe của Nhà nước chưa đủ mạnh. Do đó tất cả các cơ quan vì quyền lợi kinh doanh của mình, vì doanh số của mình vẫn tiếp tục bị coi như là tiếp tay cho Trung Quốc quảng bá ý đồ xấu của cả khu vực Đông Nam Á. Trách nhiệm thuộc về các cơ quan chức năng của Nhà nước".
Nhà hoạt động Lã Việt Dũng cho rằng các cơ quan chức năng Việt Nam thiếu nhận thức về mức độ nguy hiểm về chủ quyền quốc gia dẫn đến việc vô trách nhiệm trong kiểm duyệt các sản phẩm của Trung Quốc khi nhập vào Việt Nam. Ông nói thêm :
"Sau hết thì tôi thấy sự vô trách nhiệm của họ không chỉ trong ‘đường lưỡi bò’ với Trung Quốc mà ở rất nhiều việc khác, ví dụ như nước sông Đà để ô nhiễm ảnh hưởng hàng trăm ngàn người…Họ đổ lỗi cho một công ty nhưng về nguyên tắc thì đó là sự vô trách nhiệm của chính quyền".
Ông kết luận chính quyền đang ngày càng thể hiện sự bất lực. Những thứ cần kiểm soát thì họ không kiểm soát được, kể cả chủ quyền quốc gia, chứ chưa nói là cần kiểm soát để mang lại đời sống tốt lành cho người dân.
Diễm Thi
Nguồn : RFA, 22/10/2019
*******************
Nhà sản xuất phim Người tuyết bé nhỏ không chịu cắt cảnh bản đồ "đường lưỡi bò"
RFA, 21/10/2019
Hãng phim Universal của Mỹ hôm 20/10 cho biết hãng này sẽ không cắt bỏ đoạn phim có bản đồ hình lưỡi bò ở Biển Đông theo yêu cầu của Malaysia.
Hình minh họa. Hình minh họa. Một cậu bé đang xem quảng cáo phim Người Tuyết bé nhỏ ở một rạp chiếu phim tại Hà Nội hôm 14/10/2019 - AFP
Cục kiểm duyệt Phim Malaysia hồi tuần trước cho biết sẽ cho phép công chiếu phim Everest – người tuyết bé nhỏ với điều kiện các nhà sản xuất phim cắt bỏ phân cảnh thể hiện bản đồ hình lưỡi bò, theo Reuters.
Reuters và AFP hôm 20/10 dẫn lời một phát ngôn viên không nêu tên của Universal Pictures cho biết hãn không cắt bỏ đoạn phim theo yê cầu và sẽ không phát hành phim tại Malaysia.
Đường lưỡi bò hay còn gọi là đường đứt khúc 9 đoạn do Trung Quốc vẽ ra ở Biển Đông, đòi chủ quyền phần lớn diện tích vùng nước đang tranh chấp với các nước láng giềng, trong đó có Việt Nam, Malaysia và Philippines.
Trước đó, vào ngày 13/10, Việt Nam cũng rút phim khỏi rạp chiếu sau khoảng 10 ngày vì vấp phải những phản đối gay gắt của người dân.
Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Teodoro Locsin Jr. hôm 16/10 viết trên Twitter rằng đoạn phim có bản đồ hình lưỡi bò nên được cắt bỏ.
*****************
Phim Abominable : Hãng sản xuất Mỹ không đồng ý cắt "lưỡi bò"
Trọng Nghĩa, RFI, 20/10/2019
Bộ phim hoạt hình Abominable với cảnh cho thấy bản đồ hình "lưỡi bò" của Trung Quốc tại Biển Đông rốt cuộc sẽ không được chiếu ở Malaysia. Chính hãng phim Mỹ đã cho biết tin trên vào hôm nay 20/10/2019, nêu rõ lý do là họ không thể cắt bỏ cảnh có đường lưỡi bò theo yêu cầu của chính quyền Kuala Lumpur.
Áp-phích quảng cáo phim "Abominable" đã bị gỡ xuống tại Hà Nội. Ảnh chụp ngày 14/10/2019. Reuters/Kham
Trong một email gởi đến các hãng tin AFP và Reuters, đại diện của nhà sản xuất Mỹ tại Malaysia là United International Pictures Malaysia xác nhận rằng : "Universal đã quyết định không thực hiện việc cắt xén theo yêu cầu của hội đồng kiểm duyệt Malaysia, và như vậy sẽ không thể phát hành bộ phim ở Malaysia".
Phản ứng dứt khoát của hãng phim Mỹ Universal Pictures (chịu trách nhiệm sản xuất bộ phim của hãng Dreamworks) được đưa ra sau khi trưởng ban kiểm duyệt phim của Malaysia, ông Mohamad Zamberi Abdul Aziz cho biết là bộ phim - dự kiến ra mắt kể từ ngày 7 tháng 11 tới đây – vẫn có thể được chiếu ở Malaysia "với điều kiện là tấm bản đồ gây tranh cãi bị xóa đi".
Như vậy là bộ phim Abominable sẽ không được chiếu tại Malaysia sau khi đã bị rút khỏi các rạp xi-nê ở Việt Nam vào tuần trước.
Hà Nội và Kuala Lumpur đã phản ứng gay gắt đối với bộ phim do hãng DreamWorks (một chi nhánh của Universal Pictures) hợp tác với một hãng phim Trung Quốc Mỹ để làm ra. Trong bộ phim hoạt hình dành cho thiếu nhi có vẻ vô thưởng vô phạt này, các nhà làm phim đã chen vào một vài cảnh cho thấy rõ một tấm bản đồ Trung Quốc có đường chín đoạn mà Bắc Kinh dùng để đòi chủ quyền rộng khắp trên Biển Đông, phủ nhận chủ quyền của bốn nước Đông Nam Á là Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei.
Trong bốn nước bị Trung Quốc tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông, Việt Nam và Malaysia là hai nước có thái độ dứt khoát với phim Abominable, bị cho là đã tuyên truyền cho yêu sách Biển Đông của Trung Quốc, những yêu sách đã bị Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye phán quyết là không có cơ sở pháp lý.
Riêng Philippines thì duy trì một thái độ mập mờ, vẫn cho bộ phim được chiếu ngoài rạp từ đầu tháng đến nay, và chỉ thấy ngoại trưởng Teodoro Locsin lên tiếng cho rằng "nên cắt bỏ cảnh xúc phạm" đến Philippines.
*********************
Xe hơi Trung Quốc bán tại Việt Nam sử dụng bản đồ "đường lưỡi bò"
RFA, 21/10/2019
Các mẫu xe hơi của Trung Quốc đang được bán tại thị trường Việt Nam, trên bản đồ định vị của các xe này có sử dụng "đường lưỡi bò", vi phạm chủ quyền Việt Nam.
Một số thương hiệu xe hơi của Trung Quốc và bản đồ định vị có "đường lưỡi bò". Courtesy : AFP/Tiền Phong/ RFA Edited
Vnexpress (bản tiếng Anh) loan tin hôm 21/10 cho biết như vừa nêu.
Theo đó, Công ty Kylin-GX668 đã xin lỗi khi một khách hàng phát biện trong mẫu xe Zotye T600 có sử dụng "đường lưỡi bò" trong bản đồ định vị của xe.
Nguyễn Thế Hùng, Giám đốc của Kylin-GX668 - đơn vị nhập khẩu và phân phối 4 loại xe hơi của Trung Quốc tại Việt Nam có trụ sở tại Hải Phòng, bao gồm các loại xe như Haima, Geely, Zotye và Basic được Vnexpress trích lời, lý giải rằng trước khi xe được bán ra thị trường, ứng dụng dẫn đường có xuất hiện "đường lưỡi bò" không thể sử dụng tại Việt Nam do khác hệ thống định vị vệ tinh và không có dữ liệu.
Phía công ty cũng đã thừa nhận bất cẩn trong quá trình kiểm tra nên xảy ra tình trạng trên và đồng thời đề nghị các khách hàng đã mua xe liên hệ với các đại lý công ty để gỡ bỏ ứng dụng dẫn đường trên và hứa sẽ gỡ bỏ toàn bộ trên các lô hàng sắp được phân phối tại Việt Nam.
Sau khi sự việc bị phát hiện, hàng loạt đại lý của công ty tại các khu vực Sài Gòn và Hà Nội đã hạn chế khách hàng kiểm tra nội thất của các loại xe mới, cũng như một số đại lý đã phải đóng cửa vào buổi sáng để kiểm tra.
Được biết, nhiều người dùng các loại xe hơi này chia sẻ trên mạng xã hội cho rằng, khi mua xe về nếu để bản đồ nguyên bản không thể dùng được định vụ nên phải cập nhật lại Vietmap hay Google Maps nên không chú ý đến sự xuất hiện đường lưỡi bò phi pháp này. Quy trình nhập khẩu của các loại xe hơi của Trung Quốc được Cục Đăng kiểm Việt Nam chấp thuận.
"Đường lưỡi bò" không chỉ xuất hiện trên các mẫu xe hơi của Trung Quốc nhập về Việt Nam. Mới hôm 13/10, phim hoạt hình Người Tuyết Bé Nhỏ của Mỹ và Trung Quốc hợp tác sản xuất cũng đã bị gỡ khỏi lịch chiếu của cụm rạp CGV sau khi ‘đường lưỡi bò’ xuất hiện trong một cảnh phim.
Trước đó vào ngày 18/10, Sở Thông tin và truyền thông thành phố Hồ Chí Minh quyết định xử phạt 50 triệu đồng đối với công ty Saigontourist vì phát ấn phẩm có xuất hiện "đường lưỡi bò" cho khách hàng của mình.
Ngoài ra, mới đây trên ứng dụng The Weather Channel (TWC) dự báo thời tiết cũng đã phát hiện "đường lưỡi bò" trên các phiên bản Tiếng Việt, tiếng Indonesia, Nhật và tiếng Trung của bản đồ này nhưng không hiển thị trên bản đồ tiếng Anh, Pháp hay tiếng Hindi và bản dành riêng cho Đài Loan.
Biển Đông đang là khu vực tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và Việt Nam, Brunei, Philippines, Malaysia, Indonesia.
Trung Quốc đòi chủ quyền đến 90% diện tích Biển Đông bằng đường đứt khúc chín đoạn hay còn gọi là ‘đường lưỡi bò’ mà nước này đơn phương vẽ ra. Năm 2016, Tòa trọng tài Quốc tế (PCA) ở Hà Lan đã bác bỏ tính pháp lý đường lưỡi bò của Trung Quốc trong vụ Phillipines kiện Trung Quốc.
****************
Tại sao Nhà Lịch Sử Châu Âu trưng bày bản đồ "đường lưỡi bò" Trung Quốc ?
Thu Hằng, RFI, 21/10/2019
Bản đồ có đường 9 đoạn do Trung Quốc xuất bản, được trưng bày trong Nhà Lịch Sử Châu Âu (Maison de l’Histoire européenne/House of European History), thuộc Nghị Viện Châu Âu, tại Bruxelles (Bỉ), từ năm 2017. Đến hôm 19/10/2019, bản đồ này vẫn được trưng bày trong khu vực Cartographier l’Europe (Vẽ bản đồ Châu Âu).
Ảnh chụp lại bản đồ thế giới do Trung Quốc xuất bản có đường lưỡi bò trưng bày tại Nhà Lịch Sử Châu Âu.RFI
Bản đồ do ChinoMapsPresse phát hành năm 2012, dường như được Nhà Lịch Sử sao chép lại, in rõ đường 9 đoạn, còn gọi là "đường lưỡi bò" bao trọn Biển Đông mà Bắc Kinh đòi chủ quyền.
Tháng 06/2017, trả lời qua email phản ánh của một khách tham quan Việt Nam, bà Blandine Smilansky, thuộc bộ phận học tập (Learning Department) của Nhà Lịch Sử giải thích : "với tư cách là một bảo tàng, chúng tôi trưng bày những hiện vật truyền tải một tư tưởng mà chúng tôi không theo. Trong trường hợp này, bản đồ đó được giới thiệu theo đúng bản đồ mà Trung Quốc phát hành".
Bà Smilansky viết tiếp : "Chúng tôi đặt tấm bản đồ vào khu vực đó (Vẽ bản đồ Châu Âu) chỉ nhằm mục đích duy nhất là giới thiệu một tấm bản đồ song song với các bản đồ mà Châu Âu nằm chính giữa... Tấm bản đồ được trưng bày chỉ nhằm mục đích đó, và hãy tin rằng chúng tôi không có ý gì khác".
Đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc đối với hầu hết vùng Biển Đông đã bị Tòa Trọng Tài La Haye bác ngày 12/07/2016. Nhà Lịch Sử Châu Âu, mở cửa năm 2017, hiểu rõ rằng bản đồ đường 9 đoạn là không phù hợp với luật pháp quốc tế.
Dù bảo tàng khẳng định không ủng hộ lập trường của Trung Quốc, nhưng vô hình chung đã tuyên truyền cho yêu sách bất hợp pháp của Bắc Kinh ít nhất từ hơn hai năm nay.
Thu Hằng
****************
Vì sao 'Đường lưỡi bò' của Trung Quốc nhiều lần lọt lưới kiểm duyệt Việt Nam ?
BBC, 18/10/2019
Các ấn phẩm của Trung Quốc có bản đồ 'đường lưỡi bò' đã du nhập vào Việt Nam bằng nhiều con đường bất chấp chế độ kiểm duyệt được cho là 'hà khắc' ở đây.
Đường chín đoạn của Trung Quốc trên bản đồ
Mới đây nhất, một du khách người Việt phát hiện công ty dịch vụ lữ hành Saigontourist phát cho khách ẩn phẩm du lịch có hình ảnh bản đồ với đường lưỡi bò (đường chín đoạn) mà Trung Quốc tự vẽ và tự tuyên bố vùng chủ quyền trên Biển Đông.
Ông T.Đ.H ở Thành phố Hồ Chí Minh đặt tua của Saigontourist hôm 17/10 và được giới thiệu tour đi Trương Gia Giới - Phượng Hoàng Cổ Trấn của Trung Quốc.
Nhân viên của Saigontourist sau đó đưa cho ông một cuốn sách dày khoảng 100 trang giới thiệu cảnh vật tại địa điểm này. Ông T.Đ.H cho hay xem tới gần cuối cuốn sách thì phát hiện bản đồ Trung Quốc có in đường lưỡi bò phi pháp, theo Thanh Niên.
Đây không phải là lần đầu tiên các ấn phẩm của Trung Quốc có in bản đồ có đường lưỡi bò được mang trót lọt vào Việt Nam, vượt qua nhiều cổng kiểm duyệt. Nhiều ấn phẩm như vậy thậm chí đã được giới thiệu rộng rãi đến công chúng Việt Nam.
Ồn ào nhất, mới đây, là việc Việt Nam cấm chiếu bộ phim hoạt hình Abominable (tên phim tiếng Việt là Everest - người tuyết bé nhỏ), một sản phẩm hợp tác giữa công ty Pearl Studio của Trung Quốc và DreamWorks Animation, vì có cảnh bản đồ đường lưỡi bò.
Thế nhưng trước khi bị cấm, phim này đã được chiếu trót lọt gần 10 ngày tại hệ thống rạp của CJ CGV ở Việt Nam. Chỉ đến khi nhiều người xem phát hiện phim có hình ảnh bản đồ Trung Quốc với đường lưỡi bò, xuất hiện trong 2 đoạn và 4 cảnh quay, và lên tiếng trên mạng xã hội, thì cơ quan chức năng mới vào cuộc.
Tháng trước, tại Hội chợ quốc tế du lịch 2019 tại TP Hồ Chí Minh, giới chức phát hiện tờ rơi quảng bá du lịch Trung Quốc có hình đường lưỡi bò được công ty Hola China phát cho khách.
Năm ngoái, phim Điệp vụ Biển đỏ của Trung Quốc được chiếu rộng rãi tại Việt Nam cho đến khi khán giả phát hiện ra trong phim có đoạn nói Biển Đông là của Trung Quốc.
Trung Quốc mang bản đồ lưỡi bò vào Việt Nam như thế nào ?
Hình có chèn Đường Lưỡi bò đi kèm bài viết của học giả Trung Quốc trên tạp chí Geoscience
Các sự việc nói trên liên tiếp xảy ra, cho thấy Trung Quốc có nhiều bước đi 'âm thầm và xảo quyệt' để tuyên truyền chủ quyền của mình trên Biển Đông, như nhận định của ông Nguyễn Đình Phú, phó giáo sư tại Đại học UCI, California.
Các kênh quảng bá đường lưỡi bò của Trung Quốc có thể là qua phim ảnh, ấn phẩm du lịch, giáo dục, hoặc các tạp chí khoa học quốc tế.
Trong bài phỏng vấn với BBC Tiếng Việt hồi tháng 3/2019, Giáo sư Phú nói do tính chất công việc, ông thường xuyên đọc các tài liệu khoa học và phát hiện ra rằng Trung Quốc gần đây cố tình đưa đường Lưỡi bò hay còn gọi là đường chín đoạn vào các ấn phẩm khoa học quốc tế.
Số lượng các bài báo khoa học có chèn đường lưỡi bò lên tới hàng ngàn bài, từ năm 2017. Trong khi trước thời điểm đó rất hiếm.
Trung Quốc cũng cho các học giả quốc tế tới dự các diễn đàn khoa học về Biển Đông để tuyên truyền về đường lưỡi bò.
Các công ty du lịch hoặc công ty giải trí của Trung Quốc cũng mang ấn phẩm sang Việt Nam dự hội chợ, phát cho các công ty du lịch, hoặc tinh vi hơn, mang cả phim sang chiếu.
'Đường lưỡi bò' cũng vào Việt Nam bằng cách in trên áo phông, hoặc hộ chiếu của khách du lịch Trung Quốc.
Điều đáng nói là Việt Nam đã có hệ thống kiểm duyệt, sàng lọc thông tin từ trung ương xuống địa phương nhưng lại vẫn để lọt 'đường lưỡi bò'.
Ví dụ, các phim chiếu ở Việt Nam đều phải qua khâu kiểm duyệt của Hội đồng Duyệt phim thuộc Cục Điện Ảnh, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.
Trong vụ việc của Saigontourist, lỗi được đổ cho nhân viên của công ty đã không kiểm tra kỹ cuốn cẩm nang du lịch do công ty Trung Quốc cung cấp.
Trong vụ việc Hội chợ Du lịch Quốc tế TP Hồ Chí Minh 2019, các tờ rơi có hình bản đồ lưỡi bò bị mang đi tiêu hủy, nhưng không thấy tin công ty Hola China bị xử lý.
Với phim Điệp Vụ Biển Đỏ, Cục Điện Ảnh khi đó nói phim đã được kiểm duyệt 'đúng quy trình', nên không có ai chịu trách nhiệm.
Còn với phim Abominable, Cục Điện Ảnh 'thẳng thắn nhận trách nhiệm' nhưng nói lỗi này 'khó tránh' vì "Cục không có trách nhiệm xem toàn bộ phim cần duyệt".
Đến nay chưa thấy cá nhân hay cơ quan quản lý nhà nước có liên quan nào phải chịu bất thứ hình thức xử lý nào.
Tranh chấp Biển Đông vượt ra ngoài lãnh thổ Việt Nam - Trung Quốc
Các tranh chấp Biển Đông từng được 'xử lý' ở ngoài lãnh thổ Việt Nam và Trung Quốc.
Hồi tháng 8/2018, cộng đồng mạng Việt Nam phản ứng dữ dội trước thông tin một công ty ở Ukraine bán quả địa cầu trong đó nhiều tỉnh biên giới Việt Nam bị xếp vào lãnh thổ Trung Quốc.
Trả lời BBC Tiếng Việt thời điểm đó, công ty Globus Plus của Ukraine cho hay họ đã ngưng bán sản phẩm quả địa cầu in sai hình bản đồ Việt Nam.
Hồi tháng 9/2017, một bảo tàng tại Anh Quốc cam kết không bán địa cầu lưu niệm có in hình đường lưỡi bò của Trung Quốc sau khi có thư phản ánh của người Việt.