Thế giới phải quy trách nhiệm cho Trung Quốc về việc gây ra đại dịch

Eva Fu

Tổng thống Donald Trump nói với Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc rằng thế giới "phải quy trách nhiệm cho Trung Quốc về những hành động của họ" đã dẫn đến đại dịch Covid-19 toàn cầu.

Tổng thống Donald Trump phát biểu trong một thông điệp ghi âm trước được phát trong phiên họp thứ 75 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở thành phố New York, vào ngày 22 tháng 9 năm 2020. (Ảnh chụp màn hình qua Reuters)

"Chúng ta một lần nữa tham gia vào cuộc đấu tranh toàn cầu. Chúng ta đã tiến hành một cuộc chiến khốc liệt chống lại kẻ thù vô hình, virus corona, đã cướp đi sinh mạng của vô số người ở 188 quốc gia", ông Trump nói vào ngày 22 tháng 9 trong một bài phát biểu được ghi âm trước, trong hội nghị được tổ chức qua mạng do dãn cách xã hội.

Tổng thống Mỹ cho biết, hiện Hoa Kỳ đang tiên phong trong việc nghiên cứu vắc xin Covid-19, hiện đã bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng cuối cùng.

TT Trump gọi Trung Quốc là "quốc gia gây ra bệnh dịch cho thế giới", lưu ý rằng trong giai đoạn đầu, khi virus lần đầu tiên xuất hiện ở thành phố Vũ Hán, miền trung Trung Quốc, Bắc Kinh đã đóng cửa các thành phố trong khi "cho phép các chuyến bay rời khỏi Trung Quốc, và gây lây nhiễm cho thế giới".

"Trung Quốc lên án lệnh cấm đi lại của tôi đối với họ, ngay cả khi họ hủy các chuyến bay nội địa và nhốt công dân trong nhà", ông Trump nói.

Hoa Kỳ lần đầu tiên nâng cấp cảnh báo du lịch Trung Quốc vào ngày 21 tháng 1 sau khi bệnh nhân virus đầu tiên có tiền sử du lịch đến Vũ Hán được xác nhận. Sau đó, Mỹ đóng cửa biên giới đối với du khách từ Trung Quốc vào ngày 30 tháng 1, cùng ngày Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố dịch bùng phát là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu.

Trump cũng chỉ trích cơ quan Liên Hiệp Quốc đã đồng lõa trong việc che đậy dịch bệnh.

"Chính phủ Trung Quốc và Tổ chức Y tế Thế giới, nơi hầu như do Trung Quốc kiểm soát, đã tuyên bố sai sự thật rằng không có bằng chứng về sự lây truyền từ người sang người. Sau đó, họ nói sai rằng những người không có triệu chứng sẽ không lây bệnh".

Vào ngày 14 tháng 1, WHO, dẫn lời các nhà chức trách Trung Quốc, cho biết "không có bằng chứng rõ ràng về việc lây truyền từ người sang người", nhưng "khả năng lây truyền từ người sang người hạn chế" là có thể, "có khả năng xảy ra trong gia đình".

"Liên Hiệp Quốc phải quy trách nhiệm cho Trung Quốc về các hành động của họ", Trump nói.

Chính quyền Trung Quốc đã không cảnh báo công khai về nguy cơ lây truyền cho đến ngày 20 tháng 1.

Trong một bài phát biểu video được phát sau đó trong cuộc họp, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình liên tục nhấn mạnh sự cần thiết của "hợp tác" đa phương, trong một phản ứng rõ ràng trước những lời chỉ trích của Trump. Các quốc gia phải "tuân thủ hướng dẫn của khoa học và thực hiện đầy đủ vai trò hàng đầu của Tổ chức Y tế Thế giới", đồng thời từ chối các nỗ lực "chính trị hóa và kỳ thị", ông Tập nói.

Chính quyền Hoa Kỳ đã chỉ trích Trung Quốc thiếu minh bạch trong đại dịch và các hành vi vi phạm nhân quyền, chẳng hạn như ở khu vực Tân Cương và Hồng Kông, cũng như việc đàn áp Pháp Luân Công.

Vào ngày 21 tháng 9, các thành viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã công bố một cuộc điều tra nói rằng Đảng cộng sản Trung Quốc (Đảng cộng sản Trung Quốc) và WHO phải "chịu trách nhiệm" cho sự lây lan của đại dịch. Nếu họ hành động sớm hơn, theo báo cáo của Đảng Cộng hòa trong Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, đợt bùng phát toàn cầu có thể sẽ được ngăn chặn.

"Rõ ràng là nếu Đảng cộng sản Trung Quốc minh bạch, và người đứng đầu WHO quan tâm đến sức khỏe toàn cầu hơn là xoa dịu Đảng cộng sản Trung Quốc, thì có thể người ta đã không chết và tình trạng thiệt hại kinh tế trên diện rộng có thể được giảm thiểu", Michael McCaul (R-Texas), đảng viên Cộng hòa đứng đầu trong ủy ban, cho biết trong một tuyên bố.

Một số nhà lập pháp đã đề xuất các dự luật nhắm vào vai trò của Bắc Kinh trong đại dịch. Vào tháng 7, sáu thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa đã cùng nhau giới thiệu một dự luật cho phép những người Mỹ bị ảnh hưởng nộp đơn kiện chính phủ Trung Quốc tại tòa án Hoa Kỳ.

Thượng nghị sĩ Martha McSally (R-Ariz.) Cho biết : "Những người Mỹ đã trở thành nạn nhân của sự dối trá và lừa bịp của Đảng cộng sản Trung Quốc… xứng đáng có cơ hội buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm và yêu cầu bồi thường một cách công bằng".

Vào tháng 7, Hoa Kỳ, nước là nhà tài trợ hàng đầu của chính phủ cho WHO có trụ sở tại Geneva, đã thông báo rằng họ sẽ rút khỏi cơ quan này, với lý do WHO đã thất bại trong phản ứng đại dịch và sẽ chính thức có hiệu lực vào năm sau.

Eva Fu