Trại giam Xuân Lộc – ‘trạm dừng chân’ của những tên tuổi chốn giang hồ và ‘tù chính trị’
Nhà báo Phạm Chí Dũng đã được chuyển về trại giam Xuân Lộc ngày 27/4/2021
Nhà báo tự do Phạm Chí Dũng trước tòa án, thành phố Hồ Chí Minh ngày 05/01/2021 © Via Reuters - TTXVN
Trại giam Xuân Lộc nổi tiếng với những tù nhân ‘vang bóng giang hồ’ như Hải "Bánh", Trường "Xoăn", Trúc "Mẫu hậu", Hoàng "Lựu đạn", Hồ Việt Sử... Đây cũng là nơi ‘dừng chân’ của những ‘tội phạm kinh tế’ hàng đầu như : Nguyễn Văn Mười Hai, Hải Robert, Đỗ Thị Mỹ Phượng (Phượng lai, nữ hoàng rượu lậu), Trần Văn Giao…
Và giờ thì nơi đây từng có rất nhiều tù nhân ‘nổi tiếng phản biện’ như Trần Huỳnh Duy Thức, Phan Ngọc Tuấn, Trần Hoàng Giang, Nguyễn Ngọc Cường, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, Võ Minh Trí, nhạc sĩ Việt Khang…, và mới nhất là nhà báo Phạm Chí Dũng.
Tiền thân của Trại giam Xuân Lộc là Trại cải huấn K3, đóng chân trên địa bàn xã Suối Cao, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai, đơn vị này thuộc Ban An ninh khu miền Đông Nam bộ quản lý. Năm 1976, Bộ Nội vụ, nay là Bộ Công an đã ban hành Quyết định số 61/QĐ về việc thành lập Trại cải tạo Xuân Lộc trên cơ sở Trại cải huấn K3 chuyển giao.
Hiện nay Trại giam Xuân Lộc đã hình thành 5 phân khu với số lượng quản lý khoảng 4 ngàn phạm nhân.
Theo lời kể qua điện thoại của ‘tù nhân lương tâm’ Nguyễn Ngọc Ánh hôm 4/5, thì nhà báo Phạm Chí Dũng mới chuyển về trại giam Xuân lộc Đồng Nai sát phòng của ông, và anh em tù nhân lương tâm trong này chào đón ông Dũng bằng một bài hát vang vọng. Thì ngay chiều hôm đó trại giam lại chuyển ông Dũng qua phòng 10, cách phòng của ông Ánh mấy phòng…
Một chút chuyện quá khứ về trại giam Xuân Lộc.
Cuối tháng 7/2016, báo chí ở Sài Gòn nhận được tin về việc hàng chục phạm nhân thụ án tại trại giam Xuân Lộc, Đồng Nai đã được đưa đi "làm phụ hồ" ngay tại công trình xây biệt thự của đại tá Hồ Phi Thắng, giám thị trại giam này.
Qua xác minh, ngôi biệt thự nằm trong khu đất rộng hàng trăm mét vuông, phần thô của căn nhà cơ bản gần hoàn chỉnh nằm trên mặt tiền đường Hồ Thị Hương nối dài, thuộc khu phố 2, phường Xuân Hòa, thị xã Long Khánh, Đồng Nai.
Khi ấy, trả lời báo chí, đại tá Thắng nói : "Anh em thấy tôi cống hiến với ngành nên đưa phạm nhân ra phụ giúp, xem đó như là tình nghĩa với tôi". Đại tá Thắng còn giải thích trong quá trình công tác tại trạm giam Xuân Lộc, ông đã có một căn nhà gần đơn vị, nhưng không muốn vướng bận gì thêm nên mua miếng đất diện tích 200m2 ở thị xã Long Khánh để chuyển toàn bộ gia đình qua đó ở và làm vườn lúc nghỉ hưu.
Tháng 10/2016, ông Hồ Phi Thắng nghỉ hưu.
Trước đó có một sự kiện khác cũng đình đám mà sau vụ đó, mặc dù cho là không liên quan, nhưng người tù Trần Huỳnh Duy Thức đã bất ngờ bị chuyển sang trại Xuyên Mộc, cũng thuộc tỉnh Đồng Nai.
Vụ việc xảy ra vào khoảng 8 giờ 30 ngày 30/6/2013 tại Phân trại số 1, Trại giam Xuân Lộc. Sau khi cố tình phá các phạm nhân khác đang đá bóng, các phạm nhân gồm Phạm Văn Trí (quê Tây Ninh, có bốn tiền án, bị phạt tù 14 năm về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản), Phạm Ngọc Hường (quê Thành phố Hồ Chí Minh, bị phạt tù 14 năm do phạm tội cướp tài sản) và Nguyễn Văn Tân (quê Bình Phước, có một tiền án, bị phạt tù chín năm về tội cướp giật tài sản) đã dùng đá ném vào cán bộ quản giáo ; đồng thời liên tục la hét, cố tình lôi kéo một loạt phạm nhân tham gia gây mất an ninh trật tự.
Phạm nhân Nguyễn Văn Tân (đội 8) dùng đá và dùi tự chế tấn công khiến trung úy Nguyễn Văn Tuấn bị thương. Lúc này, khoảng 50 phạm nhân ‘tù giang hồ’ khác kêu gọi phạm nhân trong các buồng la hét, đập phá hàng rào phân khu và kéo ra cổng trại để gây áp lực với cán bộ quản giáo.
Vẫn chưa dừng lại, một nhóm quá khích đã phá cửa nhà kỷ luật, nhà giam để cho 19 phạm nhân thoát ra. Nhóm trên tiếp tục đập phá cửa căn tin nhà ăn để lấy nước uống và dụng cụ nhà bếp làm hung khí. Sau khi sử dụng gậy gỗ và các dụng cụ khác chốt bên trong cửa chính và hai cửa phụ phân trại, nhóm phạm nhân gây rối này thu gom một số màn, chiếu để đốt ở bên trong phân trại. Họ tiếp tục giữ đại tá Thắng, khóa cổng phân trại để không cho lực lượng bên ngoài tiếp cận…
Đó là tin trên báo chí nhà nước.
Cựu tù nhân chính trị Lê Thăng Long, người từng bị đưa ra xét xử trong cùng vụ án với ông Trần Huỳnh Duy Thức, Lê Công Định, Nguyễn Tiến Trung cho biết bản thân ông nhận được thông tin vụ việc kể trên từ máy điện thoại mang số 962467908, như sau :
"Khoảng 11 giờ 30 tôi nhận được một cuộc điện thoại từ phân trại 1, trại giam Xuân Lộc gọi ra. Anh em trong đó thông báo cho tôi biết tình hình của trại giam lúc khoảng 7-8 giờ sáng nay, anh em tù nhân đã nổi dậy và bắt giữ ông giám thị của Z30A, Hồ Phi Thắng. Nguyên nhân là việc đối đãi trong tù không được tốt ; đặc biệt là đánh đập tù nhân, cắt xén khẩu phần ăn của tù nhân, cũng như không đáp ứng những yêu cầu chính đáng của anh em tù nhân.
Phân trại 1, tức K1 của trại giam Xuân Lộc là nơi có một số tù nhân lương tâm đặc biệt như ông Trần Huỳnh Duy Thức, nhạc sĩ Việt Khang, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng…".
Một tình tiết đáng lưu tâm : Trại giam Xuân Lộc là nơi từng giam giữ những tên tuổi như blogger Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần trước khi bị chuyển ra Bắc…
Nguyễn Huỳnh
Nguồn : VNTB, 05/05/2021