Liệu Nga có thể tuyên chiến với Ukraine ngày 09/05 ?
Anh Vũ, RFI, 04/05/2022
Khi thông báo mở cuộc tấn công toàn diện vào Ukraine từ ngày 24/02/2022, ông Vladimir Putin gọi đó là "chiến dịch quân sự đặc biệt". Sau hơn hai tháng chưa có được thắng lợi cụ thể nào trên chiến trường, cuộc xung đột tại Ukraine có thể sẽ được Nga nâng lên thành cấp độ "chiến tranh" vào dịp kỷ niệm 09/05, ngày chiến thắng phát xít Đức, theo nhiều nhà quan sát phương Tây.
Tổng thống Nga Putin phát biểu trong lễ duyệt binh tại Quảng trường Đỏ ở Moskva, Nga, ngày 9/5/2019. Tổng thống Nga chủ trương khôi phục ngày Kỷ niệm chiến thắng phát xít. © Reuters
Những gì đang diễn ra tại Ukraine từ hơn hai tháng qua đã đạt đủ mọi tiêu chí của một cuộc chiến tranh thực thụ. Nhưng ngay từ đầu cuộc xâm lược trên quy mô lớn này, điện Kremlin, vì mục đích tuyên truyền trong nước vẫn gọi đơn giản đó là một "chiến dịch quân sự đặc biệt", với mục tiêu "phi quân sự hóa và phi phát xít hóa" Ukraine, điều này có nghĩa là nước Nga vẫn chưa trong tình trạng chiến tranh.
Gần đến ngày 09/05, kỷ niệm chiến thắng chủ nghĩa phát xít Đức theo truyền thống ở Nga, nhiều nguồn tin cũng như giới quan sát cuộc xung đột hiện nay rộ lên dự báo rằng, những khó khăn trên chiến trường có thể khiến tổng thống Nga đẩy cuộc chiến lên cấp độ cao hơn, bằng việc tuyên chiến chính thức với Ukraine và ra lệnh tổng động viên toàn quốc để đạt được mục tiêu.
Nhóm tư vấn của Mỹ CEPA (Centre for European Political Analysis) nhận định một kết cục như vậy là khó tránh khỏi khi quân Nga đang có xu hướng sa lầy trên chiến trường. Các chuyên gia của CEPA phân tích :
"Giới quân sự Nga nhận thấy sai lầm đã hạn chế các mục tiêu ban đầu của cuộc chiến. Các chỉ huy quân đội khẳng định giờ đây Nga không chỉ tấn công Ukraine mà đang đánh lại cả toàn khối NATO".
Các chuyên gia của viện nghiên cứu Royal United Service Institute, tại Vương quốc Anh cũng nhận định, vì không có chiến thắng cụ thể nào để thông báo, ông Putin sẽ có thể ban bố tình trạng chiến tranh vào ngày 09/05 tới.
Nga huy động tổng lực cho chiến tranh Ukraine
Ngoài những suy luận, đồn đoán về thời điểm lễ kỷ niệm mừng chiến thắng, tuyên bố chiến tranh chính thức còn kéo theo những hệ lụy rất phức tạp. Nước Nga sẽ phải huy động tối đa nhân lực, vật lực cho cuộc chiến tranh. Cụ thể, theo tính toán của giới chuyên gia quân sự, kịch bản tuyên chiến sẽ buộc Nga phải huy động hơn 2 triệu quân, bao gồm quân dự bị, lính nghĩa vụ quân sự và quân chính quy, trong khi mà cuộc xung đột kéo dài hơn hai tháng nay đã làm tiêu hao không ít nguồn lực của quân đội Nga.
Hôm 02/05 vừa rồi, Bộ quốc phòng Anh đánh giá rằng Nga đã đưa "khoảng 65% quân số chiến đấu trên bộ vào Ukraine", và đến thời điểm này "hơn một phần tư các đơn vị bị mất khả năng chiến đấu". Đó là chưa kể một khối lượng lớn vũ khí đạn dược khí tài đổ vào chiến trường từ hôm 24/02, vấp phải sự kháng cự của Ukraine, đã bị tổn thất không nhỏ. Theo Kiev, từ đầu cuộc chiến, Nga mất khoảng 1.000 xe tăng. Nhiều nhà phân tích quân sự cho rằng phải mất nhiều năm nữa quân đội Nga mới khôi phục được năng lực.
"Nga đang trên đà thất bại"
Tuyên bố chiến tranh vào ngày lễ mừng chiến thắng có thể cũng mang ý nghĩa nhất định trong việc khuấy động tinh thần ái quốc trong dân chúng, nhưng cũng thể hiện sự thừa nhận yếu kém. Hôm thứ Hai vừa qua, bình luận về khả năng Nga tuyên bố chiến tranh vào ngày 09/5 tới, phát ngôn viên ngoại giao Mỹ cho rằng "điều đó chỉ làm cho cả thế giới thấy nỗ lực chiến tranh của Nga đang trên đà thất bại, rằng chiến dịch quân sự và các mục tiêu đề ra đang chệch hướng".
Dù sao những dự báo về việc Vladimir Putin tuyên bố chiến tranh vẫn chỉ là một giả thuyết, giống như không ít các suy luận, đồn đoán về cách tính toán của tổng thống Nga từ đầu cuộc xâm lược Ukraine đến giờ, nhưng điều này thể hiện mối lo ngại về một tổng tư lệnh quân đội Nga như Putin, "khó lường, liều lĩnh, sẵn sàng làm mọi thứ để đạt được mục tiêu".
Theo nhật báo Pháp Libération, nhiều nguồn tin ngoại giao Mỹ có gợi đến khả năng những ngày tới, Nga sẽ mở các cuộc tấn công dữ dội hơn nhằm kiểm soát được một số thành phố ở phía đông và nam Ukraine, để có được thành quả nào đó cho ngày kỷ niệm 09/05. Mọi chuyện còn lại sẽ tính sau. Chỉ có điều dễ đoán hiện nay là cuộc chiến ở Ukraine này sẽ còn kéo dài chưa biết đến bao giờ kết thúc.
Anh Vũ
Nguồn : RFI, 04/05/2022
************************
Mỹ và Anh : Putin rất có thể chính thức tuyên chiến với Ukraine ngày 09/05
Minh Anh, RFI, 03/05/2022
Giới chức Mỹ và phương Tây dự đoán có khả năng tổng thống Vladimir Putin sẽ chính thức tuyên chiến với Ukraine vào ngày 09/05, Ngày Chiến Thắng của Nga. Điều này sẽ cho phép Moskva huy động quân dự bị và tuyển dụng tân binh vào lúc quân đội Nga ra sức đánh chiếm phía Đông và Nam Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu trước Quốc hội, Saint Petersburg, ngày 27/04/2022 via Reuters - Sputntk
Le Figaro ngày 02/05/2022 trích dẫn phát biểu của bộ trưởng quốc phòng Anh, Ben Wallace, khi trả lời phỏng vấn đài phát thanh BBC tuần rồi cho rằng nguyên thủ Nga "sẽ tìm cách thoát ra khỏi chiến dịch quân sự đặc biệt". Theo ông, Vladimir Putin "đã phơi bày kịch bản, chuẩn bị địa bàn để có thể nói là "Quý vị hãy nhìn đây, giờ mới chính là cuộc chiến chống phát xít và đây chính là điều tôi cần hơn là thế giới".
Phát ngôn viên bộ ngoại giao Mỹ, Ned Price, hôm qua 02/05 cũng nói rằng có "nhiều lý do để tin rằng Nga sẽ làm mọi điều mà họ có thể để sử dụng" ngày 09/05 vào mục tiêu tuyên truyền. Ông Price còn nói thêm là có nhiều suy đoán theo đó "Nga rất có thể chính thức tuyên chiến" với Ukraine vào ngày đó. Phát ngôn viên bộ ngoại giao Mỹ nói tiếp : "Đây sẽ là một sự mỉa mai lớn nếu Moskva tận dụng cơ hội "Ngày Chiến Thắng" để tuyên chiến, cho phép họ tăng số quân nhập ngũ theo cách mà cho đến lúc này họ chưa thể làm được, nhưng lại tiết lộ cho thế giới thấy rằng các nỗ lực chiến tranh của Nga đã thất bại, rằng họ lúng túng trong chiến dịch và các mục tiêu quân sự".
Cũng trong ngày hôm qua, đại sứ Mỹ bên cạnh Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu (OSCE), Michael Carpenter, phát biểu trước báo giới ở Washington, tố cáo Nga muốn sáp nhập hai vùng lãnh thổ ly khai thân Nga là Lugansk và Donetsk. Ông Michael Carpenter khẳng định Hoa Kỳ có những nguồn thông tin "đáng tin cậy" cho thấy "Nga đang ra sức dàn dựng một cuộc trưng cầu dân ý" vào trung tuần tháng 5/2022 theo hướng này.