Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

12/08/2022

Bắc Kinh lúng túng giải thích về tiêu chí Một Trung Quốc

Nguyễn Ngọc Già - VOA tiếng Việt

Tại sao Một Trung Quốc không làm thế giới an tâm ?

Nguyễn Ngọc Già, RFA, 09/08/2022

Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Pelosi ghé thăm Đài Loan vào ngày 2 và ngày 3/8/2022. Chuyến đi của bà Pelosi đã làm chấn động dư luận toàn thế giới, trong những ngày qua. Phản ứng dữ dội của nhà cầm quyền cộng sản Trung Quốc bằng cuộc tập trận xung quanh Đài Loan, cũng như cấm vận cá nhân và gia đình bà Pelosi cùng nhiều tuyên bố gay gắt khác, làm thế giới lo ngại, tương lai dễ dẫn đến xung đột khó hòa giải giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, cũng như dễ dàng kéo theo nhiều quốc gia khác vào cuộc.

onechina1

Bối cảnh thế giới nói chung, cả Trung Quốc - Đài Loan và Việt Nam nói riêng, trong thập niên đầu 1960 đến cuối thập niên 1970, chứng kiến nhiều xáo trộn địa - chính trị. Trong đó, các cột mốc sau trận chiến 1968 với tên gọi "Tết Mậu Thân", đã diễn ra nhiều sự kiện quan trọng, như tóm tắt dưới đây :

1. Từ tháng 5/1968 đến tháng 1/1973 : Hiệp định Paris với tên gọi "Hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam" [1] là cột mốc để Hoa Kỳ rút quân và là dấu chấm hết cho nhà nước Việt Nam Cộng hòa với sự sụp đổ vào tháng Tư năm 1975.

2. Ngày 25/10/1971, Đài Loan đã bị loại khỏi Liên Hiệp Quốc và mất ghế trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc [2].

3. Tháng 5/1973, sau nhiều lần qua lại, Hoa Kỳ và Trung Quốc đã thành lập Văn phòng Liên lạc của đôi bên, tại Washington và Bắc Kinh.

4. Ngày 19/01/1974, Trung Quốc tấn công và cưỡng chiếm quần đảo Hoàng Sa, trong tình thế Việt Nam Cộng hòa hầu như cạn kiệt mọi nguồn lực.

5. Ngày 1/12/1975, Tổng thống Ford chính thức đến thăm Bắc Kinh và tái khẳng định mối quan tâm của Mỹ trong việc bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc.

6. Ngày 15/12/1978 : Hoa Kỳ công nhận nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa

7. Ngày 31/12/1978 : Hoa Kỳ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan.

8. Ngày 1/1/1979, Hoa Kỳ đã chuyển giao công nhận ngoại giao từ Đài Bắc sang Bắc Kinh.

9. Từ ngày 17/2 đến 16/3/1979, Bắc Kinh và Hà Nội đã diễn ra cuộc chiến đẫm máu và nhiều xung đột khác trong những năm tiếp theo. Phải đến tháng 11/1991, đôi bên mới chính thức bình thường hóa quan hệ 2 quốc gia.

Trong quãng thời gian, từ 1971 (kể từ khi Đài Loan mất vị thế trên trường quốc tế) Đài Loan đã được thế giới ngưỡng mộ với tên gọi "Bốn Con Rồng Châu Á" cùng 2 nước : Hàn Quốc, Tân Gia Ba và vùng lãnh thổ Hong Kong, với thời gian dùng cho phát triển cùng thể chế tự do - dân chủ, chỉ mất khoảng 30 năm.

Hong Kong được Anh quốc trao trả về Trung Quốc vào ngày 1/7/1997. Tới nay, chỉ hơn 20 năm, Hong Kong không còn là mảnh đất tự do - dân chủ như nhân loại đang chứng kiến.

Đài Loan là một phần của Trung Quốc với chính sách Một Trung Quốc - một thuật ngữ vẫn còn quá nhiều mơ hồ và tranh cãi với việc ra đời "Đạo Luật Đài Loan" - Một đạo luật của Quốc hội Hoa Kỳ, được ban hành ngày 10/4/1979. Điều đáng chú ý, Đạo Luật Đài Loan ra đời chỉ sau 3 tháng, kể từ khi Hoa Kỳ và Cộng hòa nhân dân Trung Hoa lập quan hệ ngoại giao (1/1/1979) và chỉ sau không đầy 1 tháng, khi Hà Nội và Bắc Kinh tạm ngưng cuộc chiến tranh Biên Giới. Đạo luật Đài Loan là cơ sở xác định mối quan hệ chính thức nhưng không có ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Đài Loan. Quan sát cả quá trình đối ngoại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, dễ dàng nhận thấy sự đối phó, dòm ngó nhau hơn là mối quan hệ cởi mở cần có giữa các quốc gia.

Nhiều nhà quan sát cũng nhận định, sau khá nhiều sự kiện và biến cố như tóm tắt 9 sự kiện nêu trên, Hoa Kỳ có vẻ nhận ra Trung Quốc có quá nhiều bước đi táo tợn hơn họ nghĩ. Điều đó là một trong những căn nguyên dẫn đến "Đạo Luật Đài Loan" cần ra đời như dây cương cần kìm chế một chú ngựa bất kham.

Cho đến ngày 26/3/2020, Đạo luật Sáng kiến bảo vệ và tăng cường đồng minh quốc tế Đài Loan (TAIPEI Act) tiếp tục được Quốc hội Hoa Kỳ thông qua và ông Donald Trump lúc bấy giờ [3] - với tư cách Tổng thống Hoa Kỳ thứ 45 - đã ký thành luật, được cả 2 đảng Dân chủ và Cộng hòa ủng hộ hoàn toàn. Bộ luật này càng khẳng định, Đài Loan vô cùng quan trọng đối với Hoa Kỳ ứng phó trước những động thái ngày càng mạnh bạo của Trung Quốc.

Mới nhứt, ngày 3/8/2022, báo 24H cho hay [4] : "Dự kiến, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ họp ngày 3/8 để xem xét Đạo luật Chính sách Đài Loan năm 2022, còn gọi là Đạo luật S.4428, do Chủ tịch Ủy ban Bob Menendez và Thượng nghị sĩ Lindsey Graham đề xuất. Trong một thông cáo báo chí chung, văn phòng của họ mô tả đạo luật này là "sự tái cơ cấu toàn diện nhất trong chính sách của Mỹ đối với Đài Loan kể từ Đạo luật Quan hệ Đài Loan năm 1979". Trước đó, báo Tuổi Trẻ cho hay [5] vào ngày 18/6/2021, Đài Loan đã ký hợp đồng với con số kỷ lục từ trước đến nay, đạt trên 1,75 tỷ USD mua vũ khí của Hoa Kỳ, để nâng cấp hệ thống phòng thủ của vùng lãnh thổ này.

Tổng giá trị vũ khí mà Đài Loan mua từ Hoa Kỳ đã vượt qua con số 70 tỷ USD - một con số gây lo ngại cho nhà cầm quyền cộng sản Trung quốc - như báo VTC [6] loan tin vào 24/5/2022.

Mua bán vũ khí không chỉ đơn thuần về số lượng - chủng loại mà đi kèm với nó là chuyển giao bí mật quân sự - sửa chữa - huấn luyện - đào tạo, đó là những bí mật quốc gia không dễ gì có được, nếu mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Đài Loan không đủ bảo đảm sự tin tưởng giữa đôi bên.

Báo Tuổi Trẻ ra ngày 9/8/2022 cho biết [7] : Đài Loan đã tiến hành tập trận thành công bằng việc bắn đạn thật và sẽ tiếp tục tập trận vào ngày 11/8 tới đây.

Nhiều lo ngại dấy lên trên thế giới về việc đối đầu giữa Đài Loan (với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Hoa Kỳ) và Trung Quốc, một khi đôi bên không đủ kìm chế để tìm giải pháp hòa bình, bằng con đường ngoại giao. Chỉ có điều, ngoại giao chính thức giữa Đài Loan - Hoa Kỳ đã bị cắt đứt từ lâu và ngoại giao chính thức giữa Đài Loan - Trung Quốc vốn chưa bao giờ có. Cho nên, liệu con đường ngoại giao ôn hòa có ý nghĩa gì trong hiện tình căng thẳng và chưa cho thấy một hình thức khả dĩ nào cho tới hiện nay ?

Chiến tranh là điều hầu như không quốc gia nào muốn, nếu có thể tìm cách nào tốt hơn. Thông thường, khi chiến tranh xảy ra, nó cần một "cái cớ" nào đó để dễ dàng chứng minh - biện minh cho việc làm "chính nghĩa" mà bên này hay bên kia cần phải xoay xở một cách thỏa đáng nhứt.

Điểm lại hơn 50 năm qua, kể từ khi Đài Loan bị loại khỏi Liên Hiệp Quốc, thế giới hầu như không hề ghi nhận Nhà cầm quyền Đài Loan có hành vi hay tuyên bố mang tính khiêu khích hoặc thách thức Trung Quốc đến mức, sẵn sàng chấp nhận một xung đột võ trang hay một cuộc chiến tranh, nhằm đánh đổi tan hoang cho mảnh đất đã và đang phát triển - Bởi cho đến nay, Đài Loan vẫn xứng với danh hiệu CON RỒNG CHÂU Á - Một hình ảnh văn minh - thịnh vượng và tấp nập khách du lịch mà Hong Kong ĐÃ TỪNG là...

Tại sao Hong Kong như vậy ? Tại sao Một Trung Quốc (gồm Đại Lục - Hong Kong - Ma Cao - Đài Loan) lại có vẻ không mang lại sự an tâm cho thế giới mà nhà cầm quyền cộng sản Trung Quốc vẫn tiếp tục duy trì theo cách độc đảng toàn trị ?

Nguyễn Ngọc Già

Nguồn : RFA, 09/08/2022

[1] https://dentran.namdinh.gov.vn/bqldentran/2583/42333/47175/184762/di-tich-lien-quan/hoi-nghi-paris-cuoc-dau-tri-cam-go-va-cuoc-dam-phan-lich-su.aspx

[2] https://nghiencuuquocte.org/2017/10/25/trung-quoc-gianh-ghe-hoi-dong-bao-an-lhq/

[3] https://tuoitre.vn/ong-trump-ky-luat-ung-ho-dai-loan-tang-cuong-quan-he-quoc-te-20200327110453507.htm

[4] https://www.24h.com.vn/tin-tuc-quoc-te/my-xem-xet-cap-hang-ty-usd-ho-tro-dai-loan-trung-quoc-mua-vu-khi-c415a1383683.html

[5] https://tuoitre.vn/dai-loan-ky-hop-dong-vu-khi-175-ti-usd-voi-my-2021061815104431.htm

[6] https://vtc.vn/trung-quoc-my-da-ban-hon-70-ty-vu-khi-cho-dai-loan-ar678563.html

[7] https://tuoitre.vn/dai-loan-tap-tran-ban-dan-that-to-trung-quoc-thay-doi-hien-trang-20220809112051016.htm

**********************

Đài Loan nói mi đe da ca Trung Quc vn còn, dù quy mô tp trn đã gim

Reuters, VOA, 11/08/2022

Hôm th Năm 11/8, Tng thng Đài Loan Thái Anh Văn nói rng mi đe da vũ lc ca Trung Quc vn hin hin, dù các cuc tp trn ln nht t trước đến nay ca Bc Kinh quanh đo Đài Loan dường như đang gim dn v quy mô.

onechina2

Tng thng Đài Loan Thái Anh Văn tiếp Th tướng Ralph Gonsalves ca St. Vincent và Grenadines Đài Bc hôm 8/8.

Trung Quc lâu nay vn tuyên b ch quyn đi vi Đài Loan. Tc ti v chuyến thăm Đài Loan hi tun trước ca Ch tch H vin Hoa K Nancy Pelosi, Trung Quc đã phóng tên la đn đo và trin khai nhiu máy bay, tàu chiến trong nhng ngày gn đây đ mô phng các cuc tn công trên bin và trên không.

Hôm 10/8, Trung Quc cho biết h s tiếp tc tun tiu nhưng đã "hoàn thành nhiu nhim v khác nhau" xung quanh Đài Loan, báo hiu có l h sp kết thúc các cuc tp trn mc dù vn tiếp tc gây sc ép.

"Hin ti, mi đe da t lc lượng quân s Trung Quc vn chưa gim", bà Thái nói vi các sĩ quan không quân, theo mt tuyên b t văn phòng ca bà.

Văn phòng này trích li bà nói rng : "Chúng ta s kiên quyết bo v ch quyn và an ninh quc gia chúng ta, đng thi tuân th đường li bo v dân ch và t do".

Mt ngun tin nm v vn đ này nói vi Reuters rng s lượng tàu chiến áp sát đường trung tuyến ca eo bin Đài Loan, mt vùng đm không chính thc, đã "gim đáng k" so vi nhng ngày trước đó.

Nhưng mt s tàu hi quân Trung Quc đã hot đng ngoài khơi b bin phía đông ca Đài Loan và gn đo Yonaguni ca Nht Bn hôm 11/8, vn ngun tin nm kế hoch an ninh cho biết.

Yonaguni là hòn đo ca Nht Bn gn Đài Loan nht, cách đó khong 100 km.

Hôm 11/8, Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết h đã phát hin 21 máy bay quân s Trung Quc và 6 tàu hi quân Trung Quc trong và xung quanh eo bin Đài Loan, trong đó có 11 máy bay đã vượt qua đường trung tuyến.

Con s k trên thp hơn so vi 36 máy bay và 10 tàu b phát hin ngày hôm trước, khi đó, có 17 máy bay vượt qua đường trung tuyến.

Đài Loan đã sng trong trng thái b Trung Quc đe da xâm lược k t năm 1949, khi chính quyn Trung Hoa Dân Quc ca Quc dân đng b đánh bi, phi chy đến hòn đo này, sau khi đng Cng sn ca Mao Trch Đông giành chiến thng trong cuc ni chiến.

Trung Quc nói rng quan h ca h vi Đài Loan là vn đ ni b và h có quyn đưa hòn đo này vào tm kim soát ca mình, bng vũ lc nếu cn.

Chính ph được bu c dân ch ca Đài Loan nói rng Cng hòa Nhân dân Trung Hoa chưa bao gi qun lý hòn đo này nên không có quyn quyết đnh tương lai ca đo hoc tuyên b ch quyn v đo.

(Reuters)

***********************

Trung Quc ‘hoàn tt tp trn’ nhưng vn duy trì tun tra quanh Đài Loan

Reuters, VOA, 10/08/2022

Quân đi Trung Quc đã hoàn thành nhiu nhim v khác nhau quanh Đài Loan nhưng s tun tra thường xuyên, h cho biết hôm 10/8, có kh năng báo hiu trò chơi chiến tranh kéo dài nhiu ngày sp chm dt đng thi Bc Kinh s tiếp tc gây áp lc lên hòn đo này.

onechina3

Tên la Trung Quc được bn đi trong cuc tp trn

Phn n trước chuyến thăm Đài Bc tun trước ca Ch tch H vin M Nancy Pelosi, Trung Quc đã kéo dài các cuc tp trn ln nht t trước đến nay xung quanh hòn đo t tr mà Bc Kinh tuyên b là lãnh th so vi ch 4 ngày theo d kiến ban đu.

Cuc tp trn hi tun trước bao gm phóng tên la đn đo, có tên la trong s đó đã bay qua th đô Đài Bc, và mô phng các cuc tn công trên bin và trên không trên vùng tri và vùng bin xung quanh.

Trong mt thông báo ngn gn, B Tư lnh Mt trn phía Đông ca Gii phóng Quân Nhân dân Trung Quc cho biết các hot đng quân s chung ca h xung quanh Đài Loan đã hoàn thành các nhim v khác nhau và th nghim hiu qu kh năng chiến đu tích hp ca binh s.

Thông báo cho biết : Các lc lượng ca Mt trn s đ mt đến nhng thay đi trong tình hình eo bin Đài Loan, tiếp tc công tác hun luyn và chun b chiến đu, t chc các cuc tun tra sn sàng chiến đu thường xuyên theo hướng eo bin Đài Loan và kiên quyết bo v ch quyn quc gia và toàn vn lãnh th.

Đáp li tuyên b ca Trung Quc, phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Đài Loan Tôn Lp Phương nói rng vi tin đ không lơi lng sn sàng chiến đu, Đài Bc s ‘điu chnh toàn b vic phân b lc lượng da trên các yếu t như mi đe da ca k thù’.

Trước đó cùng ngày, mt ngun tin được thông báo v vn đ nói vi Reuters rng các tàu chiến Trung Quc đang hot đng ngoài khơi c b bin phía đông và phía tây ca Đài Loan.

Tính đến bui chiu, hi quân Trung Quc tiếp tc các hot đng gn trung tuyến, mt vùng đm không chính thc eo bin Đài Loan và các máy bay chiến đu ca Trung Quc cũng tiếp tc bay gn trung tuyến, ngun tin cho biết.

Đài Loan đã điu đng máy bay và tàu chiến đến khu vc này đ theo dõi tình hình, ngun tin này nói thêm : "Đông như rui".

Video t đài truyn hình nhà nước CCTV hôm 10/8 cho thy các chiến đu cơ Trung Quc đang tranh nhau và tiếp nhiên liu trên không, cũng như các tàu chiến đang tham gia vào cái h nói là tp trn xung quanh Đài Loan.

Quân đi Trung Quc cho biết các cuc tp trn tp trung vào các bin pháp phong ta và tiếp tế hu cn, trong môi trường đin t phc tp đ tinh chnh kh năng ngăn chn và kim soát chung, theo CCTV.

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết 17 chiến đu cơ Trung Quc đã vượt qua trung tuyến hôm 10/8.

Trong lúc này, ông H Lp Ngôn, phó ch tch Quc Dân đng, đng đi lp chính Đài Loan, đã bay đến Trung Quc trong chuyến đi mà ông nói đã được sp xếp trước đ gp các thương nhân Đài Loan.

Ông H nói trước báo gii rng ông s không đến Bc Kinh và không có bt k cuc gp chính thc nào được sp xếp. Văn phòng các vn đ Đài Loan ca Trung Quc cho biết vic các quan chc Quc dân đng đến thăm là bình thường.

Tuy nhiên, Đài Loan bày t ly làm tiếc v chuyến đi này vì nó din ra trong bi cnh các cuc tp trn ca Trung Quc đang din ra.

"Vào lúc này, Quc dân đng vn nht quyết đến Trung Quc, khiến người dân ca chúng tôi tht vng", Tng thng Thái Anh Văn ca Đng Dân Tiến cm quyn nói.

(Reuters)

************************

Cách Trung Quốc đáp tr chuyến thăm ca bà Pelosi khiến M xét li ý đnh g thuế quan

Reuters, VOA, 11/08/2022

Các cuc tp trn ca Trung Quc xung quanh Đài Loan đã khiến các gii chc trong chính quyn M hiu chnh li quan đim v vic liu nên hu b mt s thuế quan hay có th áp đt thêm thuế quan lên Bc Kinh, theo mt s người biết rõ vic này.

onechina4

Trung Quc phóng phi đn t mt đa đim không xác đnh Trung Quc, ngày 4 tháng 8 năm 2022.

Nhiu ngày lin, quân đi Trung Quc tp trn phóng phi đn đn đo và m các cuc tn công mô phng lên đo t tr Đài Loan.

Tng thng Joe Biden chưa quyết đnh v thuế quan đi vi Trung Quc, các gii chc cho hay. Đi ngũ ca ông Biden nhiu tháng nay cân nhc nhiu phương án đ gim bt nhng khon thuế quan mà chính quyn ca cu Tng thng Trump đã áp lên hàng nhp khu t Trung Quc, trong lúc tìm cách h nhit lm phát.

Các khon thuế này khiến các công ty M phi chi tr nhiu hơn cho các mt hàng nhp t Trung Quc, dn ti kết cc là giá thành sn phm leo thang bóp nght hu bao ca người tiêu dùng M.

Gim lm phát là mc tiêu ln ca ông Biden trước bu c gia k vào tháng 11 năm nay.

Nhưng cách Bc Kinh đáp tr chuyến thăm ca Ch tch H vin M Nancy Pelosi ti Đài Loan đã khiến các gii chc chính quyn Biden phi tính toán li.

Các bước tiếp theo ca chính quyn Biden s có nh hưởng quan trng lên hàng trăm t đô la thương mi gia hai nn kinh tế ln nht thế gii.

Tng thng Biden chưa quyết đnh d b thuế quan lên hàng Trung Quc mt phn vì người lao đng M, các c tri ch cht ca ông, và mt phn vì Trung Quc không mua hàng M như đã ha hn, theo ngun tin ca Reuters.

Tòa Bch c t chi tiết l thi biu v mt quyết đnh chung cuc.

(Reuters)

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Nguyễn Ngọc Già, VOA tiếng Việt
Read 346 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)