Trung Quốc có thể phạm tội ác chống lại loài người ở Tân Cương
Báo cáo của Liên Hiệp Quốc, BBC, 01/09/2022
Liên Hiệp Quốc đã cáo buộc Trung Quốc "vi phạm nhân quyền nghiêm trọng" trong một báo cáo vốn được chờ đợi từ lâu về những cáo buộc việc lạm dụng, ngược đãi ở tỉnh Tân Cương.
Trung Quốc bị cáo buộc giam giữ lên đến một triệu người Uyghur và người Hồi giáo khác trong các trại tạm giam ở Tân Cương
Trung Quốc đã thúc giục Liên Hiệp Quốc không công bố báo cáo, và Bắc Kinh gọi đây là "trò hề" do các cường quốc phương Tây dàn dựng.
Báo cáo đánh giá các tuyên bố về việc ngược đãi người Hồi giáo Uyghur và các dân tộc thiểu số khác - điều mà Trung Quốc phủ nhận.
Nhưng các nhà điều tra cho biết họ đã lần ra những "bằng chứng đáng tin cậy" về việc tra tấn có thể tới mức gây "tội ác chống lại loài người".
Báo cáo do Văn phòng Cao ủy Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc cho biết rằng các tù nhân đã phải chịu "các hình thức đối xử tệ bạc". Trong đó có "các vụ bạo lực tình dục và bạo hành dựa trên giới".
Những người khác, họ nói, phải đối mặt với việc điều trị y tế bắt buộc và "thi hành các chính sách kế hoạch hóa gia đình mang tính phân biệt và kiểm soát sinh sản".
Liên Hiệp Quốc khuyến nghị Trung Quốc thực hiện ngay các bước để trả tự do cho "tất cả các cá nhân bị tước đoạt tự do một cách tùy tiện" và cho rằng, một số hành động của Bắc Kinh có thể bị quy vào "tội ác quốc tế, bao gồm cả tội ác chống lại loài người".
Trong khi Liên Hiệp Quốc nói họ không thể chắc chắn có bao nhiêu người bị chính phủ giam giữ, các nhóm nhân quyền ước tính rằng, hơn một triệu người đã bị bắt nhốt tại các trại ở khu vực Tân Cương, phía Tây Bắc Trung Quốc.
Có khoảng 12 triệu người Uyghurs, chủ yếu là người Hồi giáo, sống ở Tân Cương. Liên Hiệp Quốc cho biết các thành viên không theo đạo Hồi cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các vấn đề nêu trong báo cáo.
Một số quốc gia trước đây đã mô tả các hành động của Trung Quốc ở Tân Cương là diệt chủng.
Nhưng Bắc Kinh - bên đã xem trước báo cáo này - phủ nhận các cáo buộc ngược đãi và cho rằng các trại này là công cụ để chống khủng bố.
Phái đoàn của họ ở Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc tại Geneva đã bác bỏ những phát hiện trong báo cáo, cho đó là "bôi nhọ và vu khống Trung Quốc" và xía vào chuyện nội bộ của đất nước.
"Cái gọi là 'đánh giá' này là một tài liệu chính trị hóa đã phớt lờ sự thật và phơi bày hoàn toàn ý định của Mỹ, các nước phương Tây và các lực lượng chống Trung Quốc sử dụng nhân quyền như một công cụ chính trị", tuyên bố viết.
Báo cáo được công bố vào ngày làm việc cuối cùng của bà Bachelet - sau bốn năm bà ở Cao ủy Nhân quyền của Liên Hiệp Quốc.
Nhiệm kỳ của bà hầu như bị chi phối bởi các cáo buộc ngược đãi nhắm vào người Uyghurs.
Văn phòng của bà Bachelet cho biết, một cuộc điều tra về các cáo buộc diệt chủng ở Tân Cương đã được tiến hành hơn một năm trước.
Tuy nhiên, việc xuất bản đã bị trì hoãn nhiều lần, dẫn đến việc một số nhóm nhân quyền phương Tây cáo buộc Bắc Kinh đang giục bà ém đi những phát hiện gây hại trong báo cáo.
Và ngay cả trong những giờ phút cuối cùng trước khi báo cáo được công bố, Trung Quốc đã gây áp lực buộc bà Bachelet không được tung ra báo cáo.
Trong một cuộc họp báo hôm thứ Năm tuần trước, bà thừa nhận mình đang phải chịu "áp lực rất lớn về việc công bố hay không công bố" bản báo cáo.
Nhưng bà bảo vệ cho sự trì hoãn rằng, nói rằng phía bà tìm kiếm đối thoại với Bắc Kinh về bản báo cáo không có nghĩa là bà "nhắm mắt ngó lơ" trước nội dung của báo cáo.
Sophie Richardson, Giám đốc Trung Quốc tại Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, nói những phát hiện của báo cáo cho thấy "lý do tại sao chính phủ Trung Quốc làm tới cùng để ngăn việc công bố báo cáo".
"Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc nên sử dụng báo cáo này để bắt đầu một cuộc điều tra toàn diện về tội ác chống lại loài người của chính phủ Trung Quốc nhắm vào người Uyghurs và những nhóm khác - và bắt họ phải chịu trách nhiệm", bà nói thêm.
Và Tổng thư ký của Tổ chức Ân xá Quốc tế, Agnès Callamard, đã lên án "sự chậm trễ không thể lý giải được" trong việc tung ra các phát hiện.
Bà Callamard nói : "Chính phủ Trung Quốc phải có trách nhiệm giải trình cho những tội ác chống lại loài người, bao gồm cả việc xác định danh tính và cuối cùng truy tố những cá nhân bị nghi ngờ có trách nhiệm".
Đầu năm nay, BBC đã thu được các tài liệu bị rò rỉ, vén màn một hệ thống có tổ chức gồm các vụ hãm hiếp, lạm dụng tình dục và tra tấn người Hồi giáo Uyghurs có tổ chức tại một mạng lưới các trại giam.
Được gọi là Hồ sơ Cảnh sát Tân Cương - đã được chuyển cho BBC và hé lộ một chuỗi mệnh lệnh được đưa ra từ lãnh đạo cao nhất, ông Tập Cận Bình.
Vào năm 2020, Ngoại trưởng Vương quốc Anh khi đó là Dominic Raab đã cáo buộc Trung Quốc vi phạm nhân quyền "thô bạo và nghiêm trọng" đối với cộng đồng người Hồi giáo sau khi một video được phát tán cho thấy người Uyghur bị bịt mắt và dẫn đến tàu hỏa.
Đoạn ghi hình đã gây ra sự phản đối kịch liệt của quốc tế, nhưng ông Lưu Hiểu Minh, khi đó là đại sứ Trung Quốc tại Anh, khẳng định rằng "không có trại tập trung nào như vậy ở Tân Cương" khi xuất hiện trên chương trình Andrew Marr của BBC .
Trung Quốc nói gì ?
Trung Quốc phủ nhận mọi cáo buộc vi phạm nhân quyền ở Tân Cương.
Hồi đáp về Hồ sơ Cảnh sát Tân Cương, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với BBC rằng, các tài liệu này là "ví dụ mới nhất về những tiếng nói chống Trung Quốc đang cố gắng bôi nhọ Trung Quốc".
Ông cho biết Tân Cương được hưởng sự ổn định và thịnh vượng và người dân đang sống hạnh phúc, viên mãn.
Trung Quốc nói rằng, cuộc đàn áp ở Tân Cương là cần thiết để ngăn chặn khủng bố và nhổ bỏ tận gốc chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan. Các trại này là công cụ hiệu quả để cải tạo tù nhân trong cuộc chiến chống khủng bố.
Bắc Kinh khẳng định rằng các chiến sĩ Uyghur đang mở một chiến dịch bạo lực cho một nhà nước độc lập bằng cách âm mưu đánh bom, phá hoại và gây bất ổn trong dân chúng. Nhưng luận điệu này bị cáo buộc là phóng đại mối đe dọa để biện minh cho việc đàn áp người Uyghur.
Trung Quốc cũng bác bỏ tuyên bố việc họ đang cố gắng làm giảm dân số Uyghur thông qua việc triệt sản hàng loạt là "vô căn cứ", và nói rằng những cáo buộc về lao động cưỡng bức là "hoàn toàn bịa đặt".
Nguồn : BBC, 01/09/2022
*************************
Liên Hiệp Quốc : Trung Quốc có thể đã phạm tội chống lại loài người ở Tân Cương
Reuters, VOA, 01/09/2022
Bà Michelle Bachelet, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (OHCHR).
Người đứng đầu cơ quan nhân quyền Liên Hiệp Quốc hôm 31/8 cho biết trong một báo cáo rằng "việc giam giữ tùy tiện và phân biệt đối xử" của Trung Quốc đối với người Duy Ngô Nhĩ (Uyghur) và những người Hồi giáo khác ở khu vực Tân Cương của nước này có thể cấu thành tội ác chống lại loài người, Reuters loan tin.
Bà Michelle Bachelet, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (OHCHR), người đã phải đối mặt với chỉ trích từ một số nhà ngoại giao và các nhóm nhân quyền vì quá mềm mỏng với Trung Quốc, công bố báo cáo này chỉ vài phút trước khi nhiệm kỳ 4 năm của bà kết thúc. Bà đến thăm Trung Quốc vào tháng 5/2022.
Văn phòng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc cho biết trong báo cáo dài 48 trang rằng "các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng đã được thực hiện" ở Tân Cương "trong bối cảnh chính phủ áp dụng các chiến lược chống khủng bố và chống ‘chủ nghĩa quá khích’".
"Mức độ giam giữ tùy tiện và phân biệt đối xử đối với các thành viên người Uyghur và các nhóm chủ yếu là người Hồi giáo khác... có thể cấu thành tội phạm quốc tế, đặc biệt là tội ác chống lại loài người", văn phòng Liên Hiệp Quốc cho biết.
Cơ quan này khuyến nghị chính phủ Trung Quốc thực hiện các bước nhanh chóng để trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ trong các trung tâm đào tạo, nhà tù hoặc cơ sở giam giữ.
Văn phòng cho biết : "Có những dấu hiệu đáng tin cậy về việc vi phạm quyền sinh sản thông qua việc cưỡng chế thực thi các chính sách kế hoạch hóa gia đình kể từ năm 2017".
Một nơi được cho là giam giữ người Uyghur ở Tân Cương, Trung Quốc.
Các nhóm nhân quyền cáo buộc Bắc Kinh có những hành vi ngược đãi đối với người Duy Ngô Nhĩ, một dân tộc thiểu số chủ yếu theo đạo Hồi với số lượng khoảng 10 triệu người ở khu vực phía tây Tân Cương, bao gồm cả việc sử dụng lao động cưỡng bức hàng loạt trong các trại giam giữ. Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc diệt chủng.
Trung Quốc phủ nhận bất kỳ hành vi xâm hại nào ở Tân Cương và đưa ra phản hồi dài 131 trang đối với báo cáo của Liên Hiệp Quốc.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân mô tả báo cáo của Liên Hiệp Quốc là "hoàn toàn bất hợp pháp và vô hiệu".
Ông Uông nói trong cuộc họp báo hôm 1/9 tại Bắc Kinh : "Điều này một lần nữa chứng minh rằng OHCHR đã trở thành tên côn đồ và kẻ đồng lõa của Mỹ và phương Tây".
Phát biểu trước khi báo cáo được công bố, ông Trương Quân (Zhang Jun), Đại sứ Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc ở New York, cho biết Bắc Kinh đã nhiều lần lên tiếng phản đối. Ông nói rằng người đứng đầu nhân quyền của Liên Hiệp Quốc không nên can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc.
Ông Trương nói với các phóng viên hôm 31/8 rằng: "Tất cả chúng ta đều biết rõ rằng cái gọi là vấn đề Tân Cương là một lời nói dối hoàn toàn bịa đặt vì động cơ chính trị và mục đích của nó chắc chắn là phá hoại sự ổn định của Trung Quốc và cản trở sự phát triển của Trung Quốc".
Ông nói : "Chúng tôi không nghĩ nó sẽ mang lại lợi ích cho bất kỳ ai, nó chỉ đơn thuần làm suy yếu sự hợp tác giữa Liên Hiệp Quốc và một quốc gia thành viên".