Vụ tiếp viên hàng không bị phát hiện mang ma túy : Suy đoán vô tội hay suy diễn vô tội ?
Nguyễn Trường Ba, RFA, 26/03/2023
Nào có ai ác đến nỗi hả hê khi bốn cô tiếp viên Vietnam Airlines (VNA) bị phát hiện trong hành lý xách tay có đến hơn 11 ký ma túy. Theo nguyên tắc suy đoán vô tội của pháp luật, "người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật". Đây là nguyên tắc vàng của tố tụng hình sự, là một trong những nguyên tắc cơ bản của bộ Luật Tố tụng hình sự để đảm bảo quyền con người và hoạt động tố tụng hình sự.
Tang vật được Hải quan thu được từ hành lý của các tiếp viên Vietnam Airlines tại sân bay Tân Sơn Nhất, Thành phố Hồ Chí Minh hôm 16/3/2023 - Hải Quan
Nhưng suy nào thì suy, cũng phải dựa chắc trên những bằng chứng và lời khai hợp pháp. Nếu không, nó sẽ là suy diễn vô tội chứ chẳng phải suy đoán vô tội nữa.
Lời khai bất nhất, thiếu logic
Theo thông tin trên báo chí thì lời khai của các cô tiếp viên rất bất nhất.
Ban đầu, họ khai nhận số hàng này từ một người không rõ danh tính bên Pháp, nhờ chuyển về Việt Nam cho người thân.
Theo Văn bản hợp nhất thông tư quy định về nhân viên hàng không (ban hành theo thông tư 31/HNVB-BGTVT, ngày 21/7/2922 của Bộ Giao thông Vận tải), tiếp viên hàng không thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an toàn cho hành khách trong chuyến bay. Khi đào tạo nghiệp vụ, tiếp viên hàng không được huấn luyện cách xử lý trong cả các tình huống phát hiện khách hàng mang theo hàng cấm trong hành lý xách tay, như ma túy, chất nổ, vật sắc nhọn có thể dùng làm hung khí Cạnh đó, một trong những điều cấm, in vào óc của tiếp viên hàng không là : cấm tuyệt đối việc mang xách hành lý giùm người lạ.
Một người bình thường không bay nhiều như các cô tiếp viên cũng hiểu rõ nếu bị phát hiện hàng cấm trong hành lý thì nhiều khi tình ngay lý gian, thậm chí có khi không có cách nào chứng minh được bản thân trong sạch. Còn nếu đã nhận xách, điều mà luật pháp cấm nhưng tất cả mọi người đều thừa biết gần như mọi nhân viên hàng không đều làm thường xuyên, thì hoặc họ chỉ nhận qua một công ty vận chuyển có pháp nhân đàng hoàng, hoặc nhận qua người quen, biết rõ nhân thân. Hai đầu người gửi-người nhận đều phải có tên tuổi, địa chỉ, điện thoại cụ thể tận nơi. Để nhỡ có chuyện gì, ví dụ không liên lạc được với người nhận, hay người nhận không chịu trả tiền xách hàng, hàng bị phát hiện không giống với khi giao vận chuyển…ví dụ thế, thì người xách hàng thuê còn có một cái "đầu có tóc" để yêu cầu xử lý, chịu trách nhiệm.
Đằng này, tất cả bốn cô tiếp viên, trong đó có cả tiếp viên trưởng vốn có sỏi trong đầu về kinh nghiệm và kiến thức an toàn bay, mà lại đồng loạt ngây thơ tập thể khai nhận số kem đánh răng từ một người gửi không biết là ai, "không rõ danh tính" như nguyên văn báo chí trích dẫn (!). Vậy có thể nào ngay cả người nhận các cô cũng không biết là ai, cũng là người không rõ danh tính hay không ?
Đã không biết người nhận là ai mà còn sơ sẩy đến mức chỉ kiểm tra qua loa số hàng được thuê xách, xong "bàng hoàng và khóc rất nhiều khi biết trong đó có ma túy" ! Xin lỗi các em, lý lẽ này ngô nghê đến mức không thể tiếp nhận nổi.
Rồi tiền công 10 triệu cho cả bốn cô, tính ra mỗi cô được có 2,5 triệu đồng.
Dân tình bàn tán rất có lý. Họ bảo tiền công đấy là quá ít so với mặt bằng và bối cảnh là một chuyến bay từ Pháp về, nhưng lại quá cao so với giá xách hàng tiêu dùng thông thường.
Nhân viên Hải quan và tang vật là thuốc phiện tìm thấy trong các tuýp thuốc đánh răng mà các tiếp viên của Vietnam Airlines mang về từ Pháp. Hải quan
Hải quan đi đằng đông, Công an đi đằng tây
Khi các cô bị bắt, dư luận choáng váng và xót thương vì dính đến số ma túy lớn đến thế thì ít nhất sẽ có người dựa cột. Nhiều người muốn tin rằng các cô bị oan, chứ tiếp viên hàng không có cả trăm thứ hàng an toàn mà thu nhập vẫn cao để xách, ai lại dại đến nỗi xách ma túy ngơ ngơ để lên nóc tủ ngắm gà khỏa thân sớm. Một số người khác cười khẩy, bảo hội hàng không cũng làm ăn kinh lắm, tiền nhiều quáng mắt, lời khai vô lý như trò trẻ, sơ hở lộ vết nói dối sờ sờ như thế mà bảo oan, thì có mà oan Thị Màu !
Hai phe đang cãi nhau kịch liệt thì Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh trả lời với báo chí khẳng định vụ này không phải tình cờ bắt. Căn cứ loạt thông tin tình báo, các nghiệp vụ kiểm soát hải quan, loạt dấu hiệu nghi vấn, đối tượng trọng điểm, thông tin thu nhập… Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh mới chỉ đạo phá án.
Giải nghĩa điều này là : sau một thời gian dài theo dõi thấy nhóm tiếp viên này tiêu pha rộng rãi vượt xa thu nhập hợp pháp + thông tin tình báo đã khoanh vùng nhóm này + các nghiệp vụ kiểm soát hải quan đã phát hiện nghi vấn có căn cứ trong hành lý của họ có chứa ma túy + là nhóm đối tượng trọng điểm, tức còn các đối tượng râu ria khác nhưng nhóm này là các nhân vật chính đầu trò + nhất là (có thể) nhiều dấu hiệu nghi vấn họ đã hơn một lần xách tay ma túy về Việt Nam… Tóm lại trong ngoài trên dưới trước sau đã đủ chứng cứ để bắt thì Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh mới phát lệnh bắt.
Sau lời giải thích của Cục Hải quan thì các phe đang cãi nhau hòa bình hẳn. Thì ra thế ! Hóa ra quân mình siêu quá. Hóa ra theo dõi, đón lõng, giăng lưới từ tám mươi đời rồi. Đáng đời bọn buôn ma tóe, tưởng bay trên mây mà lọt được mắt thánh à ? Phải thế chứ, ma tóe giết sống bao nhiêu người thấy không ? 11 cân này mà lọt vào Việt Nam thì bao nhiêu gia đình điêu linh. Hoan hô Hải quan, hoan hô Công an.
Đánh đùng một cái, chỉ sáu ngày sau lời tuyên bố chắc như đinh đóng cột ấy, Công an Thành phố Hồ Chí Minh tuyên bố trả tự do cho bốn cô tiếp viên. Lý do cực kỳ ngắn gọn : Bước đầu xác định khi bốn tiếp viên hàng không nêu trên đang lưu trú tại Pháp thì có một người Việt Nam nhờ chuyển hàng tiêu dùng là 327 tuýp kem đánh răng và 17 chai nước súc miệng về Việt Nam qua sân bay Tân Sơn Nhất, để gửi cho người nhà. Các tiếp viên này không biết bên trong 327 tuýp kem đánh răng nhận vận chuyển có cất giấu ma túy. Do vậy, cơ quan điều tra chưa đủ căn cứ để xử lý hình sự.
Ngoài thông tin các tiếp viên này không biết bên trong số hàng có chứa ma túy, không còn thông tin gì nữa.
"Không biết bên trong là ma túy" là lời khai của các cô, đồng thời cũng chính là kết luận của cơ quan công an sau khi điều tra.
Nhưng, như thế thì nên hiểu sao về khẳng định trước đó của Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh về thông tin tình báo, loạt dấu hiệu nghi vấn, nhóm đối tượng trọng điểm, nghiệp vụ kiểm soát, thông tin thu nhập, quyết định phá án… ?
Tại sao thông tin quan trọng nhất, có vai trò trực tiếp xác định mức độ vi phạm pháp luật và thủ phạm, lại chỉ cụt ngủn mù mờ đến thế, trong khi phần đầu của vụ án lại có nhiều-thậm chí quá nhiều thông tin chi tiết được tung ra báo chí ?
Ví dụ các clip (trông rõ mặt) từ khoảnh khắc cô tiếp viên trưởng đặt hành lý lên băng chuyền, qua kiểm soát hải quan, phát hiện nghi ngờ, đến đoạn công an cắt từng ống kem đánh răng tháo ra ma túy dạng bột và thuốc lắc. Hình ảnh cả bốn cô vẫn mặc nguyên áo dài ngồi chung với nhau viết tường trình. Tâm sự của Cục trưởng Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh Đinh Ngọc Thắng với báo Thanh Niên : "Độ tuổi của các tiếp viên này còn rất trẻ, trẻ quá. Khi trực tiếp chỉ đạo phá án, nói thật là tôi đã run. Run không phải vì sợ mà thấy tiếc quá, tuổi đời còn trẻ như vậy, cả tương lai dài phía trước Hơn 3 giờ sáng, trên đường về nhà tôi cứ tự hỏi tại sao các bạn trẻ này lại hành động thiếu suy nghĩ như vậy".
Không gì rõ ràng hơn, chia sẻ của Cục trưởng Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh chính là khẳng định với dư luận rằng các cô tiếp viên này là thủ phạm trong vụ vận chuyển ma túy, mặc dù vụ án mới chỉ được bắt đầu điều tra.
Suy đoán vô tội hay suy diễn vô tội ?
Đến giờ, khi Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh và Công an Thành phố Hồ Chí Minh anh hát một đường tôi đàn một nẻo, thì dư luận nên nghe ai ?
Nếu Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh "tung" tin không chính xác, gây dư luận tiêu cực về bốn tiếp viên này và gián tiếp đó là nhóm nhân viên hàng không, thì họ phải có lời xin lỗi công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Còn nếu-như phía Công an Thành phố Hồ Chí Minh tái khẳng định sau đó, vụ án mới chỉ đang bắt đầu điều tra để làm rõ bản chất vụ việc, khẳng định sự thật khách quan, thì nên chăng các cơ quan có trách nhiệm hãy thinh lặng làm việc và đừng vội đưa ra thêm thông tin nào về các cô tiếp viên này nữa, cho đến khi vụ án được xác định rõ hoàn toàn, định danh rõ thủ phạm. Bởi tính mạng và danh dự con người rất nhạy cảm và dễ tổn thương, nhưng không thể bồi thường hoặc bù đắp.
Muốn cho nguyên tắc văn minh Suy đoán vô tội được thực hiện đúng bản chất và đúng trình tự pháp luật, các cơ quan có chức năng nên hết sức thận trọng và tiết chế trong việc đưa thông tin, để tránh Suy diễn vô tội (hoặc Suy diễn có tội). Suy diễn nào cũng đều không tốt cho việc xác định, trừng phạt thủ phạm, phổ cập kiến thức pháp luật trong xã hội và thiết lập lòng tin của người dân vào chính quyền.
Nguyễn Trường Ba
Nguồn : RFA, 26/03/2023
Tham khảo :
https://quochoitv.vn/vu-4-nu-tiep-vien-xach-hon-11kg-ma-tuy-viec-phat-hien-khong-phai-tinh-co
https://vnexpress.net/4-tiep-vien-hang-khong-se-bi-dieu-tra-nhu-the-nao-4583116.html
https://vnexpress.net/4-tiep-vien-hang-khong-se-bi-dieu-tra-nhu-the-nao-4583116.html
https://quochoitv.vn/vu-4-nu-tiep-vien-xach-hon-11kg-ma-tuy-viec-phat-hien-khong-phai-tinh-co
****************************
Bốn cô đánh đổ chế độ !
Hoàng Lan Mộc Châu, VNTB, 24/03/2023
Tin bốn cô tiếp viên hàng không Vietnam Airlines mang hơn 11 kg ma túy từ Pháp về, bị phát hiện, bắt giữ khi vừa đặt chân xuống phi trường của thành phố mang tên bác, được trả tự do vì không biết bên trong 327 tuýp kem đánh răng nhận vận chuyển có cất giấu ma túy, do vậy không đủ cơ sở để xử lý hình sự, làm người dân Việt chưng hửng vì quá bất ngờ, nhưng nghĩ lại, họ thở phào nhẹ nhõm vì họ biết ngày tàn của chế độ cộng sản đang đến, có thể đếm được từng ngày.
Có một thế lực nào đó, mạnh không thua, hay có thể hơn những kẻ cầm đầu đường dây buôn lậu, đã can thiệp.
Ngày 17/3 các báo đài, dưới quyền chỉ huy của Ban Tuyên giáo trung ương, đồng loạt đưa một tin nóng như lửa trong hỏa ngục về việc Chi cục Hải quan cửa khẩu Sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất phát hiện lô hàng có hơn 11kg chất ma túy của các tiếp viên hàng không Trần Thị Thu Ngân, Võ Tú Quỳnh, Nguyễn Thanh Thuỷ và Đặng Phương Vân.
Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn chủ trì, phối hợp cùng Đội Kiểm soát ma túy (Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh), Cục Điều tra chống buôn lậu, C04 và Công an Thành phố Hồ Chí Minh điều tra, xác minh 4 nữ tiếp viên hàng không xách hơn 11kg ma túy ngụy trang trong các tuýp kem đánh răng từ Pháp về Việt Nam qua sân bay Tân Sơn Nhất (Thành phố Hồ Chí Minh).Trả lời báo chí, Cục trưởng Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh Đinh Ngọc Thắng cho biết, không phải việc phát hiện, phá án dạng này là tình cờ. Căn cứ loạt thông tin tình báo, các nghiệp vụ kiểm soát hải quan, loạt dấu hiệu nghi vấn, đối tượng trọng điểm, thông tin thu nhập… Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh mới chỉ đạo phá án (*).
Như vậy cho thấy vụ bắt buôn lậu ma túy vận chuyển qua đường hàng không quốc tế này bị biết từ lâu và đến lúc phải bắt thì đã có sự phối hợp hoạt động của cả một mạng lưới tình báo, an ninh quốc gia, không khác họ giăng lưới bắt các nhóm võ trang chống nhà nước đột nhập từ hải ngoại nhiều chục năm trước đây, không phải phát hiện tình cờ. Sự việc bắt trọn gói 4 cô tiếp viên này phải được xem là rất quan trọng, và cũng cho thấy việc buôn lậu ma túy của đường dây bốn cô tiếp viên vận chuyển đã có từ lâu, đã bị ‘bật mí’, bị theo dõi và quyết tâm bắt.
Người dân chờ xem kẻ nào là trùm cuối vụ buôn lậu quốc tế có quy mô, bài bản đến nỗi cả mạng lưới tình báo, an ninh của Việt Nam phải vào cuộc truy bắt.
Nhưng tại buổi họp báo của Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh sau đó, ông cục phó Nguyễn Hữu Nghiệp cho biết, cán bộ hải quan tại cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đã phát hiện dấu hiệu bất thường trong hành lý của 4 tiếp viên Vietnam Airlines, "Qua sàng lọc, soi chiếu, chúng tôi nghi vấn valy của đoàn tiếp viên có chất cấm nên chuyển sang kiểm tra trực tiếp", ông Nghiệp nói.
Và kết quả tạm thời là 4 cô tiếp viên được thả ra vì ‘vô tình phạm tội’, và không biết kẻ giao, người nhận ma túy là ai !
Người ta chưng hửng vì 4 cô tiếp viên được tha quá nhanh, khác với những vụ buôn lậu vài trăm gram ma túy bị phát hiện qua máy soi, và người sở hữu cũng khai chỉ cầm hộ, không biết là cái gì. Kết quả kẻ cầm hộ là tử hình.
Thế lực nào đã nhúng tay can thiệp, đổi trắng thay đen vụ này, chưa nói là sẽ làm cho nó chìm xuồng, nhưng tha cho về vì "không đủ cơ sở để xử lý hình sự" quả thật không đủ sức thuyết phục dư luận, ngồi xổm trên đầu quần chúng. Người ta tin rằng có một thế lực nào đó, mạnh không thua, hay có thể hơn những kẻ cầm đầu đường dây buôn lậu, đã can thiệp.
Phát hiện và ngăn chặn buôn lậu ma túy qua đường hàng không là việc đầy thách thức. Thường các vụ bắt giữ có kết quả từ một số phương pháp mà các cơ quan thực thi pháp luật sử dụng để theo dõi, khám phá và bắt giữ những kẻ buôn lậu ma túy :
Thu thập thông tin tình báo : Các cơ quan thực thi pháp luật sử dụng nhiều nguồn khác nhau, bao gồm người cung cấp thông tin, giám sát và phân tích dữ liệu để thu thập thông tin tình báo về các hoạt động buôn bán ma túy. Đây là quy trình ông Cục trưởng Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh Đinh Ngọc Thắng cho biết.
Sàng lọc hành khách và hàng hóa : Hành khách và hàng hóa được sàng lọc bằng cách kết hợp kiểm tra thực tế và công nghệ quét như máy X-quang, máy dò kim loại và hệ thống phát hiện chất nổ. Đây là điều ông cục phó Nguyễn Hữu Nghiệp Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh cho biết.
Ngoài ra còn có các nghiệp vụ chuyên môn khác như dùng cảnh khuyển. Chó được huấn luyện để phát hiện ma túy và chúng có thể được sử dụng để sàng lọc hành khách và hàng hóa trong sân bay. Hợp tác với các hãng hàng không và các cơ quan khác, các cơ quan thực thi pháp luật hợp tác chặt chẽ với các hãng hàng không và các cơ quan khác để chia sẻ thông tin và phối hợp nỗ lực xác định và ngăn chặn những kẻ buôn lậu ma túy. Hoạt động bí mật. Các cơ quan thực thi pháp luật đôi khi sử dụng các hoạt động bí mật để thâm nhập vào mạng lưới buôn lậu ma túy và thu thập bằng chứng để bắt giữ và phải có hợp tác với các đối tác quốc tế. Buôn bán ma túy thường là một vấn đề quốc tế và việc hợp tác với các quốc gia và tổ chức quốc tế khác là rất quan trọng để theo dõi và ngăn chặn những kẻ buôn lậu ma túy.
Những vụ ma túy bị chó nghiệp vụ hay màn hình soi chiếu bắt quả tang thường là những vụ do đối tượng buôn lậu bất cẩn, lơ là, có "nghiệp vụ" kém hay chủ quan, bị lừa mang dùm, ăn công, hoặc ở nơi dễ phát hiện ma túy. Mặc dù những trường hợp này rất quan trọng trong việc phá vỡ các mạng lưới buôn bán ma túy, nhưng thường khó dẫn đến việc bắt giữ những kẻ buôn bán cấp cao hoặc thu giữ một lượng lớn ma túy.
Các vụ ma túy bị phát hiện thông qua thu thập thông tin tình báo và giám sát thường là những trường hợp cơ quan thực thi pháp luật đã xác định được một mạng lưới buôn bán ma túy và đã thu thập bằng chứng trong một khoảng thời gian dài hơn. Những trường hợp này có thể dẫn đến việc bắt giữ những kẻ buôn bán cấp cao, những đường dây quan trọng và thu giữ số lượng ma túy lớn hơn, nhưng chúng đòi hỏi nguồn lực và thời gian đáng kể để điều tra. Đây là trường hợp tìm ra, và bắt giữ 4 cô tiếp viên với một lượng ma túy lớn, của một đường dây có từ lâu, được bao che bởi một hệ thống quyền lực rất lớn.
Những kẻ cầm đầu các mạng lưới này có thể không được biết đến hoặc xác định công khai. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các quan chức chính phủ cấp cao hoặc cá nhân có mối liên hệ với chính phủ đã dính líu đến các hoạt động buôn bán ma túy. Không ít các sỹ quan công an đã dính vào buôn bán ma túy.
Điều quan trọng cần lưu ý là phần lớn các hoạt động buôn bán ma túy ở Việt Nam và trên thế giới được thực hiện bởi các tổ chức và mạng lưới tội phạm hoạt động rất tinh vi và không loại trừ việc do các quan chức cao cấp của đảng, chính phủ. Các tổ chức này thường có tổ chức chặt chẽ và có nhiều tiền, nhiều thế lực, thậm chí khuynh đảo chính phủ, đồng thời họ sử dụng nhiều chiến thuật khác nhau để trốn tránh cơ quan thực thi pháp luật và thực hiện các hoạt động của mình.
Vậy trong trường hợp bắt, rồi tha ngay 4 cô tiếp viên liên quan đến hai thế lực đối nghịch thì sao ?
Thế lực của phe bắt đường dây buôn lậu thế nào chưa thể biết rõ, nhưng với một đảng cầm quyền độc tài, chuyên chế, không có thế lực nào ngoài đảng cs Việt Nam hay trong chính phủ có thể điều hành các lực lượng an ninh của chính phủ, liên hệ với hải quan quốc tế, trong trường hợp này là hải quan Pháp, đề lừa được các con mồi về bị bắt tại Việt Nam với các hình ảnh được nhanh chóng tung lên truyền thông của nhà nước cho thấy quy trình theo dõi ngay từ trên máy bay, xuống mặt đất, vào máy soi như thế nào, đề phòng đối phương có thể chối, cho là bị lừa, bị gài. Người ta nhớ lại vụ mấy năm trước ở Đức, Nguyễn Phú Trọng đã huy động tất cả các lực lượng để bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, qua mặt tất cả quy ước ngoại giao.
Đối phương là kẻ nào mà có thể gỡ tội cho 4 tiếp viên ? Hẳn cũng chẳng thế lực tư nhân nào. Nó phải ngang sức, ngang tài trong đảng, chính phủ với những kẻ bắt để có thế gỡ thế bị chiếu tướng.
Vụ việc rồi đi đến đâu chưa rõ, nhưng nếu đúng như suy diễn là do hai thế lực rất lớn, ngang sức, ngang tài, ngang tiền bạc trong đảng, chính phủ đánh lẫn nhau, người ta thấy có thể một số ghế trong bộ chính trị, trung ương đảng, trong chính phủ sẽ êm ái bị thay đổi trong thời gian sắp tới mà phe thắng cuộc sẽ được phần hời.
Nhưng dù vụ bốn cô tiếp viên hàng không buôn lậu ma túy có thể dàn xếp như thế chăng nữa, sự thù ghét, chia phe cánh và nhất là suy thoái, tham nhũng, buôn lậu trong đảng càng ngày càng thâm sâu hơn, sự chống đối nhau giữa các phe phái trong đảng vì quyền lợi vật chất, rồi sẽ dẫn đến việc họ đánh lẫn nhau, đánh đổ đảng, đánh đổ chế độ thối nát của chính Đảng cộng sản Việt Nam.
Hoàng Lan Mộc Châu
Nguồn : VNTB, 24/03/2023
****************************
Tiếp viên hàng không xách giùm ma túy hạ cánh an toàn ?
Hà Nguyên, VNTB, 24/03/2023
Một lốc 6 tuýp kem đánh răng Signal White Now bán lẻ là 30,20 Euro. Kem đánh răng Signal White Now Forever White Dentifrice Blanchissant 75ml, có giá 3,50 Euro. Kem đánh răng Signal – Dentifrice Détox argile & Coco – White Now 75ml, giá 5,99 Euro.
Phạm tội mà không bị xử lý, thì có thể dẫn tới tình trạng nguy hại vô cùng cho xã hội
Hình ảnh được gọi là tang vật trong vụ "xách dùm" của 4 cô tiếp viên hàng không Vietnam Airlines đăng công khai trên báo chí cho thấy có tất cả các loại kem đánh răng nhãn hàng Signal, song nhà chức trách chỉ nêu con số chung của lô hàng là 327 tuýp.
Trị giá của lô hàng nếu không có chứa chất cấm là bao nhiêu, cũng chưa thấy công bố. Theo đó, hiện chỉ mới công khai như sau : Trong hành lý của tiếp viên trưởng Nguyễn Thanh Thuỷ có 2 valy chứa quần áo cá nhân. 1 valy bên trong có chứa 43 hộp kem đánh răng ; trong đó có 31 hộp chứa viên nén màu xám có tổng trọng lượng 2,18kg và 12 hộp có chứa chất bột màu trắng có tổng trọng lượng 1kg.
Tiếp viên Võ Tú Quỳnh mang 2 valy, 1 valy chứa quần áo của tiếp viên trưởng Nguyễn Thanh Thuỷ. 1 valy chứa 43 hộp kem đánh răng, bên trong có các viên nén, bột màu trắng đúng bằng trọng lượng mà bà Thuỷ cất giấu trong hành lý nêu trên.
Trong hành lý của nữ tiếp viên Trần Thị Thu Ngân, lực lượng Hải quan phát hiện có chứa 780 gram viên nén màu xám. Còn nữ tiếp viên Đặng Vân Phương ngoài 2 valy chứa quần áo, đồ dùng cá nhân còn có 1 valy chứa 2.020 gram viên nén màu xám và 2.000 gram chất bột màu trắng.
Tất cả viên nén màu xám và chất bột màu trắng thu giữ trong hành lý đoàn tiếp viên như trên, lực lượng chức năng đã lấy mẫu thử nhanh. Kết quả mẫu thử đều có phản ứng dương tính với thuốc thử Cocain, Ketamin.
Những tình tiết chưa rõ ràng : Tiếp viên trưởng cất giấu trong hành lý 43 hộp kem đánh răng, trong đó có 31 hộp chứa chất cấm. Tiếp viên Võ Tú Quỳnh cất giấu 43 hộp kem, và tất cả đều chứa chất cấm. Vậy thì phải chăng số lượng 241 tuýp kem còn lại được chia đều cho hai nữ tiếp viên Trần Thị Thu Ngân và Đặng Vân Phương ?
Tỷ giá hối đoái ngày 23/3/2023 là 1 Euro # 25.640 đồng Việt Nam.
Tạm sử dụng tỷ giá trên, cho thấy giá một lốc 6 tuýp kem đánh răng Signal White Now bán lẻ là 30,20 Euro, sẽ tương đương tiền Việt Nam là 774.612 đồng, vị chi mỗi tuýp sẽ có giá 129.102 đồng Việt Nam.
Rẻ nhất là kem đánh răng Signal White Now Forever White Dentifrice Blanchissant 75ml, có giá 3,50 Euro, tức khoảng 89.773 đồng Việt Nam.
Giả dụ 327 tuýp kem đều không có chứa chất cấm, và tính theo mức giá bán lẻ cao nhất 129.102 đồng Việt Nam/ tuýp, thì tổng giá trị lô hàng là 42.216.354 đồng. Tiền công trả cho việc "xách tay" 10 triệu đồng, vị chi sẽ là 52.216.354 đồng.
Như vậy, với tổng giá trị hàng phạm pháp như trên, ngay cả khi không có chứa chất cấm, cũng cho thấy chưa đủ để khởi tố vụ án buôn lậu. Theo đó, tội buôn lậu được quy định tại điều 188, Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, có nội dung như sau – trích :
"Điều 188. Tội buôn lậu
1. Người nào buôn bán qua biên giới hoặc từ khu phi thuế quan vào nội địa hoặc ngược lại trái pháp luật hàng hóa, tiền Việt Nam, ngoại tệ, kim khí quý, đá quý trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm (…)".
Giả định rằng đây không phải là hàng hóa bị cấm, hoặc không ai phát hiện là hàng hóa bị cấm, và không bị đòi hỏi phải chuyển giao, thì Bộ luật Dân sự 2015 có quy định : "Tài sản vô chủ là tài sản mà chủ sở hữu đã từ bỏ quyền sở hữu đối với tài sản đó. Người phát hiện, người đang quản lý tài sản vô chủ là động sản thì có quyền sở hữu tài sản đó, trừ trường hợp luật định khác ; nếu tài sản là bất động sản thì thuộc về Nhà nước" – Điều 228, khoản 1.
Theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi và bổ sung 2017) có quy định về "Tội vận chuyển trái phép chất ma túy" tại Điều 250 với các mô tả hành vi này rành mạch, thì hành vi của họ trong vụ lùm xùm này, về nguyên tắc là khó tránh khỏi bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Vấn đề còn lại là ai có nghĩa vụ chứng minh ý chí phạm tội. Lưu ý rằng : hiện nay luật hình sự hiện đại nhiều khi không cần yếu tố lỗi. Do vậy có trường hợp thì người truy cứu trách nhiệm hình sự phải chứng minh yếu tố lỗi ; nhưng có trường hợp người bị tình nghi phạm tội phải chứng minh mình không có lỗi ; và có trường hợp đặc biệt tội không cần yếu tố lỗi.
Đây là bàn về khoa học pháp lý, không liên quan tới tình cảm đơn thuần. Và dù là góc nhìn nào, thiết nghĩ nếu họ phạm tội mà không bị xử lý, thì có thể dẫn tới tình trạng nguy hại vô cùng cho xã hội, và khiến các hãng hàng không của Việt Nam có thể bị sụp đổ vì tệ nạn vận chuyển ma túy.
Hà Nguyên
Nguồn : VNTB, 24/03/2023
*************************
Từ vụ tiếp viên hàng không Vietnam Airlines : Không còn gì đúng ?
Trân Văn, VOA, 24/03/2023
Vì sao việc phóng thích những cá nhân... chưa đủ cơ sở truy cứu trách nhiệm hình sự vốn đúng đắn và cần thiết lại gây nghi ngờ và bất bình đến mức như đã thấy ?
Máy bay của Vietnam Airlines tại phi trường Tân Sơn Nhất. Hình minh họa.
Dư luận vốn đã ồn ào sau khi có tin bốn tiếp viên của Vietnam Airlines bị tạm giữ do trong hành lý của họ có 11,4 ký ma túy lại còn ồn ào hơn lúc cả bốn được trả tự do vì...chưa đủ cơ sở truy cứu trách nhiệm hình sự (1).
Bởi đã có không ít gia đình tan nát và xã hội trở thành hỗn loạn vì ma túy nên có nhiều người hoan hỉ, với họ, bốn tiếp viên của Vietnam Airlines là những kẻ thủ ác, họ mong cả bốn sẽ bị trừng phạt thích đáng. Tuy nhiên cũng có những người cho rằng cả bốn chỉ là nạn nhân của chính họ, những người này bày tỏ sự xót xa, nuối tiếc khi cả bốn đã để lòng tham đẩy vào tuyệt lộ... Cũng vì thế đã có những cuộc tranh luận này lửa trên mạng xã hội... Bất đồng lên đến đỉnh khi cả bốn tiếp viên của Vietnam Airlines được phóng thích !
Trong bối cảnh như vừa kể, việc xác định bốn tiếp viên của Vietnam Airlines được trả tự do vì...chưa đủ cơ sở truy cứu trách nhiệm hình sự đã làm dấy lên cả sự nghi ngờ lẫn bất bình của công chúng. Bên cạnh đó cũng có những người tỉnh táo và chừng mực hơn trong đánh giá, nhận định, chẳng hạn như Duan Dang :Những diễn biến bất ngờ của vụ bốn tiếp viên hàng không lẽ ra có thể là một case study rất thú vị nhưng thay vì phân tích duy lý thì lại có khá nhiều bình luận cảm tính xuất hiện trên mạng. Sững sờ, gào thét, phẫn nộ, đả kích, hoài nghi... đôi khi chỉ vì sự việc đơn giản diễn ra không giống như những nhận định "all in", chắc chắn "chăm chăm" hoặc mong muốn trước đó của mình.Có lẽ những chuyên gia pháp luật sẽ có những phân tích và bình luận chặt chẽ hơn nhưng cá nhân tôi đánh giá cao quyết định của cơ quan cảnh sát điều tra Thành phố Hồ Chí Minh khi xác định chưa đủ cơ sở khởi tố bị can để từ đó thả người, mặc d ù họ vẫn đã khởi tố vụ án.
Theo Duan Dang : Cũng nên lưu ý là trong quá trình điều tra vụ án, nếu có đủ cở sở chứng minh khai báo gian dối hoặc bằng chứng khác thì cũng không có gì lạ nếu các tiếp viên bị bắt lại và khởi tố. Ở đây, cơ quan điều tra đã áp dụng nguyên tắc vàng trong tố tụng hình sự là nghĩa vụ chứng minh (burden of proof) thuộc về những người đưa ra cáo buộc và các bằng chứng phải "vượt qua mọi sự nghi ngờ hợp lý" (beyond a reasonable doubt). Càng đáng khen hơn nữa khi họ ý thức được sẽ phải đối diện cơn phẫn nộ của dư luận với quyết định đó. Có thể có những nghi ngờ rằng đây chỉ là thủ đoạn nghiệp vụ - thả để bắt, hay kể cả thuyết âm mưu về lủng củng nội bộ hay áp lực vô hình nhưng đó chỉ đều là suy đoán. Dù mơ hồ hay có vẻ thuyết phục thì chúng cũng chỉ là những suy đoán, cái nên quan tâm là diễn biến và sự thực khách quan, diễn biến đến đâu bàn luận đến đó.Có thể coi đây là một "án lệ" đẹp, cần phải được quan tâm nghiên c ứu không chỉ trong các vụ án về chất cấm nói riêng mà cả các vụ án hình sự nói chung.
Duan Dang nhấn mạnh :Điều mong đợi là những nguyên tắc trên sẽ được áp dụng phổ quát, chứ không phải chọn lọc hay tùy hứng.Chúng ta đã có quá nhiều những vụ án "suy đoán có tội" hay những người bị tạm giữ biệt tích không đủ căn cứ (2) !
Giống như nhiều quốc gia khác, Luật Tố tụng hình sự của Việt Nam cũng xác định :Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Người bị buộc tội có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội(Điều 15) và :Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục luật định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội(Điều 13) nhưng đó lại là điều rất hiếm gặp trong thực tế.
Cũng vì vậy, rất nhiều người không tin, lần này, bốn tiếp viên của Vietnam Airlines được phóng thích chỉ vì...chưa đủ cơ sở truy cứu trách nhiệm hình sự.Không ít người đã dẫn lại một số trường hợp cũng mang giúp, vận chuyển dùm hàng hóa có ma túy song bị kết án tử hình như trường hợp bà Nguyễn Thị Hương – 73 tuổi, người Úc gốc Việt(3), trường hợp ông Trần Minh Đạt - 43 tuổi, người Úc gốc Việt(4)... bất kể sự ái ngại của nhiều người, nhiều giới về những cáo buộc này.
Không phải tự nhiên mà Trần Quốc Quân nửa đùa, nửa thật :Các bạn đừng thấy việc bốn cô tiếp viên hàng không vận chuyển matúy bất ngờ được trả tự do mà ham. Bởi khi các bạn nổi cơn tham mà vận chuyển matúy bị cơ quan chức năng bắt quả tang, muốn thoát tội, CÁC BẠN PHẢI CHỨNG MINH MÌNH VÔ TỘI.Trong khi bốn cô tiếp viên hàng không bị bắt quả tang vận chuyển matúy với khối lượng rất lớn, muốn buộc tội các cô ấy, CƠ QUAN CHỨC NĂNG PHẢI CHỨNG MINH CÁC CÔ ẤY CÓ TỘI.Bản chất vụ việc tưởng giống nhau nhưng cách thức buộc tội thì rất khác nhau. Đó là bởi luật pháp ở xứ sở này là một trò chơi quyền lực. Các bạn đã hiểu chưa(5) ?
Cũng không phải tự nhiên mà Khanh Nguyen ngậm ngùi :Mừng cho bốn người bạn trẻ vì đường đời không cụt lốinhưng lại ngạc nhiên vì cả trăm người bị kết tội với các chứng cứ mơ hồ như 117 và 331 lại bị xử rất nặngnhư vụ án Bùi Văn Thuận (6).
***
Vì sao việc phóng thích những cá nhânchưa đủ cơ sở truy cứu trách nhiệm hình sự vốn đúng đắn và cần thiết lại gây nghi ngờ và bất bình đến mức như đã thấy ? Vì sao lại xảy ra tình trạng làm Mai Quoc Viet cũng như hàng trăm thân hữu sửng sốt :Một -Nghệ sĩ già Chí Trung bị nhồi như mèo nhồi chuột bởi một lời cảm thán thương xót cho bốn cô gái tiếp viên xách dùm 11 ký sản phẩm có chứa ma túy.Những lời bình trên một statuscủa một người xưng là nhà báo có đông người theo dõi.Tạm trích : Thằng hề... thằng chí, kẻ gieo rắc thần chết, thằng cùng hội cùng thuyền, thằng già mà mất nết...Hai - Nghệ sĩ Vũ Linh từ trần.Yêu cầu giải thích vì sao nhận tiền phúng điếu ?Yêu cầu phải minh bạch mục đích sử dụng tiền phúng điếu. Chất vấn nghệ sĩ hài vì sao có thời giờ để livestream mà không chịu đi viếng ?Tung tin thất thiệt nghệ sĩ hài phúng điếu 200 triệu nhưng thực chất chỉ là một tấm thảm đen trải lối đi. Mới đây là tạo sóng bởi tin đồn con cháu Vũ Linh bán nhà của Vũ Linh để chia nhaukhiến người nhà nghệ sĩ Vũ Linh với quần áo tang liên tục lên mạng đau đớn giải thích...Các bạn có ý kiến gì không ?Liệu có ai đủ anh minh để moi ra chân lý của những hành vi này không (7) ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 24/03/2023
Chú thích
(4) https://tuoitre.vn/xach-dum-27kg-ma-tuy-viet-kieu-lanh-an-tu-hinh-608521.htm
************************
Bốn tiếp viên Vietnam Airlines có vướng tội buôn lậu ?
Hoài Nguyễn, VNTB, 24/03/2023
Bốn tiếp viên được trả tự do gồm : Nguyễn Thanh Thủy, Đặng Phương Vân, Trần Thị Thu Ngân và Võ Tú Quỳnh. Trước đó, các tiếp viên này đã bị tạm giữ để điều tra về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy.
Chiều 22/3, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh quyết định trả tự do cho bốn tiếp viên Vietnam Airlines xách ma túy vì chưa đủ cơ sở khởi tố.
Tuy nhiên, sau khi tiến hành điều tra, có căn cứ xác định bốn tiếp viên này không biết rõ số hàng hóa vận chuyển từ Pháp về Việt Nam có chứa ma túy nên chưa đủ cơ sở để khởi tố, xử lý hình sự.
Tạm không tranh luận về lý do trên của cơ quan điều tra, ở đây cần làm rõ vậy thì đó có phải hành vi buôn lậu hay không ?
Theo thông tin trên báo chí, các tiếp viên khai nhận được một người (không rõ danh tính tại Pháp) nhờ xách tay một số hàng hoá về Việt Nam là những hộp kem đánh răng. Các tiếp viên hàng không đã kiểm tra ngẫu nhiên, và cho rằng đó là kem đánh răng nên đồng ý nhận mang về Việt Nam, số tiền thuê nhận được cho 4 người là 10 triệu đồng.
Trung tướng Tô Ân Xô – người phát ngôn Bộ Công an – cho biết căn cứ kết quả điều tra, ngày 21/3, các cơ quan chức năng đã họp, đánh giá toàn diện tài liệu, chứng cứ thu thập được và đối chiếu các quy định của pháp luật liên quan vụ việc bốn tiếp viên Vietnam Airlines xách ma túy.
Kết quả bước đầu xác định khi bốn tiếp viên hàng không nêu trên đang lưu trú tại Pháp, thì có một nghi phạm người Việt Nam nhờ chuyển hàng tiêu dùng là 327 tuýp kem đánh răng, và 17 chai nước súc miệng về Việt Nam qua sân bay Tân Sơn Nhất, để gửi cho người nhà.
Các tiếp viên này không biết bên trong 327 tuýp kem đánh răng nhận vận chuyển, có 157 tuýp đã bị trà trộn, cất giấu ma túy. Do đó, các cơ quan chức năng xác định chưa đủ căn cứ để xử lý hình sự bốn tiếp viên hàng không của Vietnam Airlines. Cũng theo trung tướng Tô Ân Xô, trong ngày 22/3, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã ra quyết định trả tự do cho bốn tiếp viên hàng không nêu trên.
Giá một tuýp kem đánh răng cùng hiệu với 4 tiếp viên hàng không kể trên, giá rao bán " (Hàng air ️ Pháp) Kem đánh răng Signal White now giúp trắng răng" trên kênh thương mại điện tử Shopee, có giá từ 115.000 đến 285.000 đồng/set 3 tuýp. Nhà bán hàng là thuy_authentic_noibai. Nguồn hàng được giới thiệu lấy từ Cỏ Shop.
Lấy mức giá bán cao nhất 285.000 đồng/set 3 tuýp, cho thấy tính bổ đồng giá bỏ sỉ từ Pháp với lợi nhuận khoản 10%, thì có giá tương đương 70 ngàn đồng Việt Nam/ tuýp, vị chi 327 tuýp là 22.890.000 đồng. Tiền trả công cho các tiếp viên là 10 triệu đồng/327 tuýp, vậy thì lợi nhuận thực tế cho chuyến hàng này từ phía bỏ sỉ là không đáng kể cho chuyến buôn lậu hàng xách tay. Hơn nữa, nếu ‘ăn đồng chia đủ’ thì mỗi cô tiếp viên trong vụ này chỉ nhận có 2,5 triệu đồng gọi là tiền công cho lô hàng xách tay.
Cũng mặt hàng kem đánh răng Signal White now, một nhà phân phối khác quảng cáo lấy nguồn hàng từ hệ thống siêu thị Carrefour Pháp, kèm cam kết : "Hàng nội địa Pháp, đảm bảo hàng đi air và có bill do chính tay mình mua tại Pháp không qua trung gian", được chào bán trên kênh Shopee, "Set 3 tuýp kem đánh răng Signal nội địa Pháp 75ml dành cho người lớn" có giá 220.000 đồng Việt Nam, tức mỗi tuýp có giá bán lẻ khoảng 73.000 đồng.
Với cách tính toán tương tự sẽ cho ra đáp số về lợi nhuận thu về khá ít ỏi so với chuyện đối mặt rủi ro của vận chuyển hàng dạng xách tay qua đường hàng không.
Tin rằng các cô tiếp viên hàng không ở những chuyến bay quốc ngoại rất am tường về lĩnh vực mỹ phẩm, nên rõ ràng với mức thù lao 10 triệu bạc cho cả chuyến hàng tính rộng tay lắm cũng chỉ là chưa đến 23 triệu đồng, thì quả là mức hời khó thể bỏ qua.
Đồn đoán hành lang cho biết rằng sở dĩ hải quan sân bay Paris Charles de Gaulle để "lọt lưới" số hàng kem đánh răng kể trên, thật ra đó là một chuyện cố tình, bởi cảnh sát hay hải quan Pháp theo dõi đường dây này từ lâu, và biết chuyến này có "hàng", nhưng họ chả bắt lại làm gì cho rắc rối. Cứ để cho lên máy bay rồi mật báo cho phía Việt Nam chặn bắt.
Bắt ở Pháp lại tốn công điều tra, xét xử, bao nhiêu chi phí nuôi tù, rồi dư luận, quan hệ hai nước trong bối cảnh hai bên đang tưng bừng những nghi thức của kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao…
Vậy thì tốt nhất là người Việt thì cứ để về Việt Nam bắt và xử. Lên máy bay thì chỉ có chạy đường trời… Ai dè, đến giờ chót bất ngờ cú hồi mã thương quyền lực đàng sau hậu trường giúp cả bốn cô tiếp viên hàng không "trắng" luôn nghi án buôn lậu xuyên quốc gia.
Hoài Nguyễn
Nguồn : VNTB, 24/03/2023
************************
Tin, có một chữ "tin"
Tuấn Khanh, RFA, 23/03/2023
Chuyện 4 nữ tiếp viên hàng không mắc sai lầm – theo như mô tả của báo chí nhà nước, và được thông hiểu oan khiên bởi cơ quan điều tra - tất cả nằm trong gọn trong một chữ, là "tin".
Chuyện 4 nữ tiếp viên hàng không mắc sai lầm - Ảnh minh họa
Có tin vào lời khai, có tin vào suy đoán vô tội làm tiền đề, thì các nhân viên điều tra mặt lạnh lùng và đủ nghiệp vụ để xoay mọi chiều luận tội mới để mọi thứ đi qua. Nói trên báo Dân Việt ngày 22/3/2023, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp) nhận định rằng những người đang bị điều tra, bị can, bị cáo "không có nghĩa vụ phải chứng minh mình vô tội, không có nghĩa vụ nhận tội, thậm chí không có nghĩa vụ phải đưa ra bằng chứng để chống lại mình".
Nhưng mấu chốt, là tin. Vì nếu không tin, mọi thứ tìm thấy trong quá trình điều tra đều có thể được cho là dàn dựng sẵn, và lại càng đáng nghi ngờ hơn. Chỉ có duy nhất là tin, thì mới có thể đưa đến kết quả như vụ án 11kg ma túy mang về từ Pháp. Hơn nữa, mọi tường thuật của báo chí đều xoay quanh một tình huống là các bản khai của cả 4 nữ tiếp viên hàng không chính là điểm cốt yếu để cơ quan điều tra nhận biết. Hình ảnh cho thấy một vụ trọng án, mà cả 4 nữ tiếp viên hàng không ngồi trong một căn phòng tạm, cùng nhau viết lời khai, giống như học sinh cấp hai vi phạm nội quy cùng viết kiểm điểm. Luật sư Hà Huy Sơn trong một status có tên là "Công lý có bị nhạo báng ?" có đặt vấn đề với tấm ảnh lấy lời khai rất lạ đó, là "Các tiếp viên hàng không được ngồi chung bàn để viết tường trình thì có "thông cung", nghiệp vụ đấu tranh với tội phạm ở đâu ?"
Có thể tạm trả lời ngay, là những phụ nữ mang 11kg ma túy đó về nước không bị coi là tội phạm, họ không bị "đấu tranh", và họ được tin vào những gì họ nói, và viết ra. Dĩ nhiên, bài viết này không nhằm để cố làm khó các cô gái của ngành hành không, mà mục đích là muốn đặt câu hỏi : niềm tin ấy, niềm tin và tinh thần suy đoán vô tội của luật pháp tuyệt vời đó, công dân Việt Nam nào sẽ được hưởng ?
Trong vụ án của tử tù Nguyễn Văn Chưởng, đến nay treo lơ lửng đã 16 năm, chứng cứ quan trọng nhất anh Chưởng ở cách nơi xảy ra án mạng đến 30 cây số, nhưng các công an điều tra viên vẫn có một niềm tin chắc chắn là Chưởng đã bằng cách nào đó xuyên không về gây án. Niềm tin đó chắc chắn đến mức Chưởng bị đánh nhiều lần ép nhận tội. Thư viết bằng máu kêu oan lén gửi ra, Chưởng kể rằng anh bị "đánh bằng gậy gỗ rồi đạp, giật xiềng, xiết đạp xích, đấm, tát, lấy đầu gậy tre chọc thẳng vào giữa ngực để buộc nhận tội". Chưởng nói thà chết chứ không chịu nhận điều mà anh không làm. Lúc đó, đánh mệt, các công an viên nói "Thế mày biết thằng nào giết người ?".
Rõ ràng, phải có một niềm tin vô cùng vững chắc, dù không có chứng cứ đủ, các điều tra viên mới muốn lấy cho được bản nhận tội bằng máu của một thanh niên. Bên cạnh đó, dù biết rõ cách điều tra và thói quen lấy cung của phần lớn các điều tra viên, quý vị thẩm phán luôn nói không hề ngượng miệng rằng "không có chứng cứ nhục hình". Điều này đã từng được vỡ òa vào Tháng 4 2014, khi tử tù Huỳnh Văn Nén nói ông bị đánh đến mức quẩn trí và buộc phải ký nhận mình là kẻ giết người. Điều tra viên Cao Văn Hùng trơ trẽn lên giọng nói không có chuyện nhục hình, quan tòa cũng gật đầu không tin. Ông Nén đã phải cởi áo phơi bày những vết tích thương tật trên thân thể mình trước mọi người, thì mọi thứ mới được tỏ tường.
Nguyên cớ mà ông Nén bị bắt cũng là kiểu rất đặc thù của luật pháp Việt Nam. Ngay sau lúc có vụ án giết người, ông Nén kể ông đi đến chủ tiệm tạp hóa xin mua chịu 20 ngàn rượu trắng về nhậu. Chủ quán bực mình nên hỏi là "uống gì mà uống hoài". Ông Nén lúc đó nói vui là "uống để giải bớt tội lỗi". Chuyện đến tai công an, đêm đó ông Nén bị bắt vì trở thành nghi can. Điều kinh hoàng hơn là để ép cung, cả gia đình 9 người nhà vợ ông Nén đều bị bắt giam, nhục hình và không ai trong số đó được dịu dàng hưởng quyền suy đoán vô tội. Cũng là một chữ "tin", nhưng cái ác được tin và có những niềm tin đồng thuận với cả cái ác.
Trong cuốn Hành trình minh oan cho tử tù Hàn Đức Long, được luật sư Ngô Ngọc Trai viết lại toàn bộ quá trình của vụ án, ông có viết "Liệu các nhà lãnh đạo tư pháp cấp cao có tin vào lời kêu oan của tử tù và luật sư, hay là tin vào đội ngũ cán bộ tư pháp dưới quyền ?". Các cơ quan điều tra sau khi kết tội, tin đó là nấc thang thăng tiến của mình, và luôn chống lại các suy nghĩ ngược chiều hay minh oan, nên trong vụ án của Hàn Đức Long, việc tiến hành sao lục hồ sơ để làm rõ là một trong những điều khó khăn nhất. Cả hai ông Nguyễn Thanh Chấn và Hàn Đức Long đều kêu khóc trước tòa, nói mình không phạm tội nhưng bị nhục hình quá sức chịu đựng mà phải tự viết ra giấy nhận tội. Thật kinh khủng với niềm tin lạnh lẽo của các thẩm phán, khi họ thấy những tờ giấy viết tay thú tội đó, đã không hề có chút nghi hoặc nào – và tin ngay lập tức.
Nhận định trong sách, luật sư Ngô Ngọc Trai viết "Ép người ta nói miệng thừa nhận là một chuyện, nhưng buộc người ta phải viết ra bằng tay những điều mình không làm, điều này cho thấy mức độ cưỡng bức khuất phục cao hơn hẳn, cũng tức là mức độ tra tấn nhục hình đã ở tầng nấc cấp độ mới". Dĩ nhiên, những tử tù như ông Chấn và ông Long lúc đó, chỉ có một niềm tin trong nỗi đau đớn vô kể ấy, là cứ nhận tội đã, rồi tin mình sẽ được minh oan.
Thật khó mà nói hết và phân định được, ai ở vòng lao lý được "tin" và nhận được "quyền suy đoán vô tội" trên chính đất nước mà họ sống, làm việc và tin vào luật pháp được ban hành. Vụ án Hồ Duy Hải đã 15 năm chờ thi hành án tử hình, bất chấp các chứng cứ đều không có. Công an tìm thấy vân tay của Hồ Duy Hải không trùng khớp với dấu vân tay thu giữ được ở hiện trường, nhưng tòa án vẫn tin rằng đó không phải là bằng chứng ngoại phạm. Thậm chí đến nay đã có 7 nhân chứng xác nhận thời điểm án mạng xảy ra, anh Hải đang có mặt tại một đám tang. Ở vị trí Chánh án, ông Nguyễn Hòa Bình khi trơ mặt xác nhận các chứng cứ như dao, thớt… hoàn toàn là điều tra viên ra chợ mua về làm tang vật, mà vẫn khẳng định anh Hồ Duy Hải là kẻ thủ ác, thì chỉ có một điều duy nhất nơi ông ta có, là niềm tin. Nhưng khác với những niềm tin được nói kể trên, niềm tin của ông Nguyễn Hòa Bình nhân danh luật pháp nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam, đẫm nước mắt, nỗi đau của gia đình nạn nhân và sự bất tín của những người Việt Nam đang đăm đăm nhìn vào hệ thống tòa án.
Vậy thì, ai sẽ được tin, ai sẽ được quyền suy đoán vô tội trong một quốc gia được gọi là "phát triển đầy nhân văn" hôm nay ? Chắc chắn đó không thể là chuyện may rủi như trò xổ số, mà luật pháp ở bất kỳ quốc gia nào biết tôn trọng dân tộc của mình, bắt buộc phải thật sự là chỗ dựa, niềm hy vọng và niềm tin của con người. Khi nào thì quyền suy đoán vô tội là niềm tin được chia đều cho mỗi con người Việt Nam ?
Tuấn Khanh
Nguồn : RFA, 23/03/2023
****************************
Xôn xao việc trả tự do cho bốn tiếp viên Vietnam Airlines mang ma túy vào Việt Nam
RFA, 23/03/2023
Hôm 16/3/2023, truyền thông nhà nước đưa tin và hình ảnh bốn cô tiếp viên hãng hàng không Vietnam Airlines bị phát hiện mang hơn 11 kg thuốc lắc và ma túy tổng hợp, giấu trong các tuýp kem đánh răng, trên chuyến bay từ Pháp về phi trường Tân Sơn Nhất, Thành phố Hồ Chí Minh. Hình ảnh cả bốn cô được ngồi chung viết tường trình về sự việc cũng xuất hiện trên mặt báo chính thống.
Một tiếp viên hãng Vietnam Airlines xuống cầu thang máy bay. Ảnh minh họa - AFP
Trong buổi họp báo vào hôm sau, Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, nhóm tiếp viên khai rằng khi ở Pháp họ được một người nhờ xách tay số hàng về nước với tiền công là 10 triệu đồng. Do quá bận việc, họ chỉ kiểm tra vài tuýp kem, không thấy có gì bất thường. Theo thông tin của Chi cục Hải quan Tân Sơn Nhất, các tiếp viên trên bị tạm giữ để phục vụ công tác điều tra.
Đến ngày 22/3/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã ra quyết định trả tự do cho bốn tiếp viên hàng không với lý do chưa đủ căn cứ để xử lý hình sự.
Việc trả tự do cho các cô tiếp viên hàng không này gây nhiều phản ứng trên mạng xã hội. Đa số cho rằng, lâu nay ở Việt Nam, một khi bị phát hiện vận chuyển hay buôn bán ma túy là sẽ bị tù hoặc tử hình tùy theo mức độ, cho dù bị cáo có kêu oan, như trường hợp bà Nguyễn Thị Hiệp, một công dân Canada gốc Việt bị phía Việt Nam tử hình năm 2000 với tội buôn lậu ma túy.
Lúc bấy giờ, người phát ngôn bộ ngoại giao Canada, ông Reynald Doiron nói rằng, chính phủ ông lấy làm tiếc vì từ hai tháng trước khi bà Hiệp bị hành quyết, phía Canada đã gửi đến Chính phủ Việt Nam các bằng chứng, trong đó có cả các băng thu hình và thu âm, chứng tỏ bà Hiệp có thể đã bị lừa gạt trong việc đem ma túy lúc rời Việt Nam. Nhưng phía Việt Nam đã không nghiên cứu các chứng cớ ấy.
Một danh khoản Facebook có tên Minh Đức viết rằng : "Ôi trời đất mẹ ơi ! Vận chuyển hơn 11kg ma túy mà được trả tự do !? Làm nghề này có lý à. Bị bắt thì khai xách dùm... không biết á !".
Nhà báo Châu Đoàn cũng viết trên Facebook cá nhân của mình :
"Các em vô tội vì :
1. Sự nhân đạo đáng kinh ngạc, chỉ có ở xứ sở khi hai bao cao su dùng rồi cũng có thể thành tang vật vụ án.
2. Lời khai của 4 em hoàn toàn thống nhất, thể hiện sự ngây thơ vô tội, không hề bịa đặt, gian dối".
Còn cô Diệu Hạnh thì nói với RFA :
"Tui thấy vụ này có gì bất thường. Từ hồi nào đến giờ, ai mà mang ma túy vào Việt Nam, dù là bị gài cũng bị tù, thậm chí bị tử hình luôn. Đừng có nói tui không biết đó là ma túy mà được tha. Chắc mấy cô này con ông cháu cha nên được thả, vì ở Việt Nam không phải là con cháu ‘mấy ổng’ thì dễ gì làm ở Vietnam Airlines. Dân thường tụi tui là tù mọt gông rồi. Mà thôi, nói vậy thôi chứ làm được gì".
Trước đó, trong một bài viết được đăng tải trên Facebook cá nhân, Luật sư Đặng Đình Mạnh viết, xin trích :
"Về yếu tố cấu thành tội danh : Theo quan điểm của luật hình sự thực tại, tội danh vận chuyển ma túy được cấu thành về phương diện hình thức trên cơ sở "lỗi cố ý".
Do đó, chỉ cần có hành vi vận chuyển là đủ, mà không cần xác định yếu tố chủ quan, tức là ý chí của người phạm tội "CÓ BIẾT" hàng hóa vận chuyển là ma túy hay không ?
Chưa kể, nếu "CÓ BIẾT" thì tội danh không còn là vận chuyển ma túy nữa, mà là tội danh mua bán ma túy với vai trò đồng phạm.
Về hình phạt : Hiện tại, đối với vụ án có lượng ma túy lên đến hàng kg, thì người phạm tội có khả năng chịu mức hình phạt cao nhất của tội danh này lên đến 20 năm, chung thân hoặc tử hình.
Về bào chữa : Trong trường hợp hành vi vận chuyển ma túy đã có chứng cứ không thể phủ nhận, như clip ghi hình, lời khai thừa nhận... thì luật sư chọn hướng bào chữa vô tội là vô phương. Thay vào đó, chỉ có một sự lựa chọn duy nhất là bào chữa theo hướng giảm nhẹ hình phạt".
Tuy vậy, với một góc nhìn khác, Luật sư Trần Đại Lâm từ Hà Nội nêu quan điểm của ông với RFA sáng 23/3/2023 về trường hợp bốn cô tiếp viên Vietnam Airlines :
"Cá nhân tôi nhận định là việc trả tự do cho bốn cô tiếp viên hàng không của cơ quan điều tra công an thành phố Hồ Chí Minh là hoàn toàn chấp nhận được, về mặt pháp lý và khoa học.
Đối với vụ bốn cô tiếp viên hàng không này, nếu sau này cơ quan công an không chứng minh được các cô phạm tội thì chúng ta cần coi đây là một án lệ để áp dụng tương tự cho những vụ việc tương tự đã, đang hoặc sẽ xảy ra. Bởi vì không thể nào kết án một con người một cách vội vã và chỉ mong muốn trừng phạt người ta bằng mọi giá.
Theo quan điểm của cá nhân tôi thì tính mạng của một con người là hết sức quan trọng. Do đó, khi kết án hoặc buộc tội một ai đó thì chúng ta phải hết sức cẩn trọng, cần phải điều tra chính xác. Và nguyên tắc cao hơn cả đó là phải tôn trọng pháp luật. Tức là phải tuân theo những nguyên tắc đã được định ra trong bộ luật hình sự cũng như những nguyên tắc đảm bảo quyền tự do, quyền con người, quyền được suy đoán vô tội đã được ghi nhận trong hiến pháp Việt Nam, được ghi nhận trong bộ luật tố tụng hình sự Việt Nam và trong các công ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia".
Luật sư Trần Đại Lâm nói thêm, bộ luật tố tụng hình sự Việt Nam có ghi nhận "nguyên tắc suy đoán vô tội". Do đó, ngay khi thấy thông tin trên mặt báo là các cô gái bị bắt quả tang vận chuyển ma túy, cá nhân ông vẫn thấy được rằng, mặc dù họ bị bắt quả tang là có hành vi vận chuyển ma túy, nhưng cần phải có sự nghi ngờ hợp lý về quá trình điều tra, quá trình phá án. Ông nói tiếp :
"Tuy nhiên, khi xét đến việc phạm tội của một cá nhân nào đó thì chúng ta phải xét tới một bốn yếu tố cấu thành tội phạm. Đó là mặt khách thể, mặt chủ thể, mặt khách quan và mặt chủ quan. Theo tôi nhìn nhận, về mặt khách thể, chủ thể và khách quan của bốn cô này đều đáp ứng những quy định của pháp luật Việt Nam rồi. Tuy nhiên, về mặt chủ quan, chúng ta có thể thấy được rằng các cô này có thể hoàn toàn không biết hàng hóa bị người ta gài ma túy và các cô ấy chỉ là nạn nhân mà thôi trong một đường dây buôn bán ma túy xuyên quốc gia".
Nhiều người cho rằng, chuyện các tiếp viên hãng hàng không Vietnam Airlines, thậm chí cơ trưởng, cơ phó, buôn lậu hay vận chuyển ma túy đã từng xảy ra, nên chuyện các cô này vận chuyển ma túy cũng không lạ. Có thể nêu một vài ví dụ :
Tháng 8/2007, phi công Trần Văn Đăng của Vietnam Airlines bị bắt giữ tại Úc và bị phạt tù bốn năm rưỡi vì đã chuyển trái phép hàng triệu đô la từ Úc sang Việt Nam trong 18 lần.
Tháng 4/2008, phi công Lại Quốc Việt của Vietnam Airlines lại bị bắt giữ tại Úc và bị phạt tù chín năm rưỡi do liên quan tới đường dây rửa tiền và ma túy lớn tại quốc gia này.
Tháng 5/2015, cơ trưởng Nguyễn Văn Dũng và tiếp viên Nguyễn Tuấn Phong đều của Vietnam Airlines phải ra tòa ở Hàn Quốc do bị phát hiện có 6kg vàng giấu trong đế giày. Tuy bị công tố viên đưa ra bản án tù giam, nhưng cuối cùng cả hai được hưởng án treo và bị trục xuất về Việt Nam.
Nguồn : RFA, 23/03/2023