THÔNG LUẬN

Published in

Diễn đàn

28/08/2023

Tử tế và... lý luận chính trị

Trân Văn

May cho đời là có nhiều người không được tuyển chọn để được đào tạo về... "lý luận chính trị" nên người ta có quyền hy vọng rằng tử tế, tự trọng, nỗ lực trở thành hữu dụng bất kể ở vị trí nào trong xã hội tại xứ mình vẫn còn sinh sôi, nảy nở.

Nếu được lựa chọn một hàng bánh mì mà tôi thích nhất, có lẽ là gánh bánh mì của cụ bà U.90 ở Bình Dương bán với giá 5.000 đồng/ổ. Ổ bánh mì của bà mà tôi ăn qua, không chỉ ngon về hương vị, mà còn đậm đà bởi cái tình, cái nghĩa của một cụ bà tóc bạc phơ dành cho những người lao động nghèo bán với giá rẻ bất ngờ - Food reviewer Quan Không Gờ

Cho dù câu chuyện về cụ bà Nguyễn Thị Ngang, 87 tuổi, ngụ ở phường Tân An, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương đã được nhiều cơ quan truyền thông, Youtuber, Tiktoker,... khai thác liên tục suốt từ năm ngoái đến giờ nhưng video clip mà MCV Network vừa thực hiện vẫn hot(1). Chỉ trong vòng ba ngày, số người bày tỏ sự yêu thích cụ bà bán bánh mì thịt với giá 5.000 đồng/ổ trên fanpage của MCV Network đã lên tới 33.000. Số người góp lời khen, bày tỏ sự cảm phục khoảng 2.500...

Không chỉ các nhà báo, YouTuber, Tiktoker,... mà khách tìm đến lề đường trước nhà số 891 đường Nguyễn Chí Thanh, phường Tân An, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương mua bánh mì đều gọi cụ Ngang là "bà Ngoại" – bởi "bà Ngọai" thứ sáu nên một số người quen gọi bà là "bà Sáu". Chồng mất sớm, "Ngoại" ở vậy nuôi ba người con trai. Cả ba đều là những người hết sức bình thường, một là bảo vệ, một là công nhân, một cùng với vợ bám vào lề đường kiếm sống bằng gánh bánh canh.

"Ngoại" nghèo nên chọn việc làm bánh mì thịt để bán là kế sinh nhai. Gánh bánh mì của "Ngoại" chỉ đủ để làm chừng trăm ổ. Lề đường nơi "Ngoại" chọn làm chỗ mở "quán" cách nhà khoảng hai cây số. "Quán" mở cửa từ năm giờ sáng, bán xong thì quảy gánh về nhà chuẩn bị cho ngày hôm sau và "quán" luôn mở - đóng như thế đã hơn 40 năm. Trước đại dịch Covid-19, giá bánh mì thịt mà "Ngoại" bán chỉ có 3.000 đồng/ổ. Vật giá leo thang, "Ngoại" buộc phải nâng giá lên nên giờ là... 5.000 đồng/ổ.

5.000 đồng một ổ bánh mì thịt là giá khó có thể tưởng tượng trong bối cảnh "gạo Châu, củi quế" như hiện nay tại Việt Nam nhưng suốt năm ngoái đến giờ, "Ngoại" khẳng định với tất cả mọi người, chắc nịch, đại ý :Vẫn có lời ! Có lời mới buôn bán chứ không thì dẹp rồi..."Ngoại" giữ ổ bánh mì thịt của bà ở giá đó vì nhiều người nghèo quá, thất nghiệp nhiều quá. Nhiều gia đình bốn, năm người với giá bánh mì như thế thì họ mới kham được tiền ăn sáng(2).

Gom góp những cuộc trò chuyện giữa "Ngoại" với với nhà báo này, YouTuber kia, Tiktoker nọ,... người ta thấy có những người rất nghèo nhưng cũng rất tự trọng. Họ từ chối chuyện được "Ngoại" cho ăn miễn phí, cương quyết trả cho bằng được... 2.000 để có được ổ bánh mì không. Còn "Ngoại" khiến người ta xúc động vì dù chỉ nhận 2.000 đồng nhưng vẫn nhét vào trong ổ bánh một chút thịt, một chút rau thơm, một chút dưa chua, rưới vào đó một chút nước sốt cho ổ bánh đỡ... "lạt".

Người ta thấy bồi hồi khi có những người mua cố tình trả dư tiền nhưng "Ngoại" rượt theo trả lại tiền thối, cương quyết không nhận tiền "tip". Người nghèo sống nhờ mua bán độ nhật nhưng không tham những thứ nằm ngoài giá trị đã thỏa thuận. Dường như "Ngoại" chỉ bớt cực đoan khi có người giải thích đó là khoản người khác muốn góp vào để thông qua "Ngoại", tiếp sức giúp những đồng loại đang đói, đang chật vật cầm cự cho qua ngày, đoạn tháng !

Sắp tròn 90 nhưng "Ngoại" không muốn hưởng nhàn vì vừa không muốn là gánh nặng cho con cháu, vừa tin rằng làm việc là cách để sống khỏe, sống vui. Bạn cứ thử xem thêm một số video clip ở phần chú thích của bài viết này sẽ thấy, "Ngoại" tuy già nhưng không yếu, diện mạo phúc hậu, thuyết phục người khác bởi sự mộc mạc, chân thành này không hề có chút cao đạo nào(3). "Ngoại" không rao giảng gì cả nhưng khiến người khác tin vào sự hiện hữu của thiên lương, của nhân ái như làm người tất nhiên phải thế.

Dường như Lê Thế Quan – một Food Reviewer trên mạng xã hội - là người phát giác "Ngoại" (4). Từ năm ngoái tới giờ, "Ngoại" trở thành đề tài của nhiều cơ quan truyền thông, YouTuber, Tiktoker... nhưng trong video clip mới nhất, "Ngoại" vẫn thế. Chỉ có một thay đổi nhỏ - nếu có thể gọi là như thế - là có một cặp vợ chồng, không rõ tên gì, ở đâu, biết chuyện của "Ngoại" từ khi nào, thỉnh thoảng tạt vào "quán", dùng xe hơi đưa "Ngoại" về nhà nếu hôm ấy trời mưa.