Ngày 9/8/2017, tại Tòa án Quận Hoàn Kiếm đã diễn ra phiên tòa xét xử vụ kiện hành chính mà nguyên đơn là Đặng Bích Phượng còn bị đơn là Nguyễn Quang Hội, Phó trưởng công an Quận Hoàn Kiếm.
Đặng Bích Phượng tại phiên tòa
Vụ việc bắt đầu vào ngày 10/2/2017 khi bà Đặng Bích Phượng nhận được quyết định xử phạt hành chính số 36/QĐ-XPHC, do ông Nguyễn Quang Hội, Phó trưởng công an quận Hoàn Kiếm ký ngày 7/2/2017 gửi qua bưu điện. Trong quyết định ghi căn cứ vào biên bản xử phạt hành chính ngày 11/11/2016, lỗi vi phạm gây rối trật tự công cộng, mức xử phạt là cảnh cáo.
Ngày 11/11/2016, bà Đặng Bích Phượng cùng một số người cầm biểu ngữ "Yêu nước không có tội" ; "Phản đối bắt người yêu nước"… đứng trên vỉa hè vườn hoa Lý Thái Tổ. Mọi người đứng khoảng 10 phút thì tự giải tán. Lúc đó có xe của cảnh sát đỗ gần đấy nhưng không xảy ra vụ bắt bớ, hay lập biên bản vi phạm hành chính nào.
Sau khi xem xét quyết định xử phạt, bà Phượng nhận thấy căn cứ duy nhất của quyết định này là biên bản xử phạt hành chính lập ngày 11/11/2016 nhưng không có mặt chị. Theo điều 66 Luật xử lý vi phạm hành chính, thì thời hạn ra quyết định xử phạt tối đa là 30 ngày, kể từ ngày lập biên bản. Thế nhưng trường hợp bà Phượng, từ khi lập biên bản đến khi ra quyết định xử phạt đã gần 3 tháng.
Bỏ qua việc khiếu nại nội dung xử phạt, bà Phượng tập trung khai thác vào 2 sai phạm rõ ràng cụ thể nhất là lập biên bản xử phạt không có mặt bà và ra quyết định xử phạt khi đã quá thời hạn theo qui định của pháp luật.
Ngày 27/2/2017, bà Đặng Thị Bích Phượng đã khởi kiện quyết định này ra Tòa án nhân dân Quận Hoàn Kiếm, yêu cầu tòa tuyên hủy quyết định xử phạt này.
Phiên tòa diễn ra trong vòng 1 buổi sáng. Có 4 anh em được vào cùng bà Phượng. Số còn lại chờ tin tức ở ngoài tòa.
Kết quả tòa bác đơn kiện của bà Đặng Thị Bích Phượng. Điều này không nằm ngoài dự đoán vì ai cũng hiểu được bản chất của hệ thống tư pháp Việt Nam. Trước đó, trao đổi với bà Phượng, luật sư nhận xét, nếu theo đúng quy trình pháp luật thì bà Phượng thắng kiện. Vấn đề là tòa án có dám xử cho bà thắng kiện hay không ?
Điều thắng lợi là ở chỗ, bà Đặng Bích Phượng đã dám kiện và đưa được kẻ vi phạm pháp luật ra đối chất tại tòa. Để có được điều này, bà đã quyết tâm cao độ và kiên trì bền bỉ trong khi nhiều người phải bỏ cuộc. Cùng đợt bị ra quyết định xử phạt hành chính trái luật với bà còn có Huỳnh Ngọc Chênh, Nguyễn Thúy Hạnh, Trương Văn Dũng, nhưng cuối cùng chỉ còn một mình bà Đặng Bích Phượng. Khi nhận thấy sự vi phạm pháp luật trong việc ra quyết định xử phạt hành chính, cả 4 người thống nhất gửi đơn kiện ra tòa án. Thế nhưng qua nhiều lần đi lại để chỉnh sửa bổ sung hồ sơ, ai cũng thấy mệt mỏi cùng với ý nghĩ đằng nào cũng không kiện nổi nên mọi người lần lượt bỏ cuộc, chỉ còn lại Đặng Bích Phượng. Chị nói : "Phải kiện cho chúng đừng tưởng là mình ngu không hiểu biết pháp luật để chúng muốn làm gì cũng được !".
Nguyễn Thúy Hạnh là người vào được trong tòa kể, bà Đặng Bích Phượng đối đáp rành mạch đến không ngờ. Mấy lần Hội đồng xét xử cố lái bà vào sự việc hôm 11/11, đều bị bà nhận ra ý đồ và dứt khoát từ chối trả lời, rằng nội dung đơn là kiện việc xử phạt khi đã quá thời hạn, chứ không phải sự việc hôm đó.
Những người hoạt động xã hội dân sự độc lập phải đối mặt nhiều nhất với công an, từng bị bách hại rất nhiều. Tuy vậy, không hiếm những trường hợp có bằng chứng rõ ràng nhưng không thể kiện được chúng. Cách làm quen thuộc của họ là lờ đi không trả lời, chuyển đơn vòng vo làm nguyên đơn đi lại nhiều lần, chán nản phải bỏ cuộc. Đặng Bích Phượng là người đầu tiên trong giới đấu tranh đưa được kẻ vi phạm ra tòa.
Đón Đặng Bích Phượng khi kết thúc phiên tòa
Điều này giải thích tại sao một phiên tòa mà đơn bị bác mà bạn bè của bên nguyên ai cũng vui mừng. Đón Đặng Bích Phượng từ trong tòa bước ra, nét mặt ai cũng rạng rỡ. Rất nhiều lời động viên, bày tỏ sự cảm phục Đặng Bích Phượng trên mạng xã hội. Nguyễn Thúy Hạnh viết "Chị Phượng bước ra khỏi tòa với tư thế của người chiến thắng, chiến thắng cái sức ỳ mang tên ‘con kiến kiện củ khoai’. Nếu ai cũng nghĩ đằng nào cũng thua rồi im lặng thì sẽ có ngày công an vào tận nhà giết dân mà vẫn là đúng luật".
Tại cửa tòa, khi bị đơn Nguyễn Quang Hội đi qua, Phượng nói rành rọt : "Để xem các người còn ngồi xổm lên pháp luật được bao lâu !".
Đặng Bích Phượng cho biết, bà chờ nhận văn bản phán quyết của tòa xong thì sẽ làm thủ tục kháng án. Vụ việc chưa chấm dứt.
9/8/2017
Nguyễn Tường Thụy
Nguồn : RFA, 09/08/2017 (nguyentuongthuy's blog)