Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Quan điểm

02/07/2024

Các diễn tiến đối ngoại mới nhất của Việt Nam nói gì ?

Đinh Hoàng Thắng

Hà Ni phn ng ra sao trước "cu trúc an ninh mi" do Putin và Kim Jong-un đưa ra ti Bình Nhưỡng. Phm Minh Chính mt năm ba ln sang Trung Quc, ln này chia s "Cng đng chung vn mnh". Tân Ch tch nước Tô Lâm có th thăm Hoa K ?

vnnga0

Chủ tịch nước Tô Lâm chủ trì lễ đón trọng thể Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam ngày 20/6/2024. Ảnh : Trọng Hải

S khác bit gia truyn thông trong nước và quc tế v các vn đ nêu trên to điu kin nhng ai quan tâm ti các đng hướng đi ngoi Vit Nam có mt mch tư duy m.Theo truyn thông l phi thì, Vit Trung Xô (nay là Nga) đang tr li "kết đoàn mi tình chung" như xưa và "tri Liên Xô (nay là tri Nga) sao sáng soi đường, tri Trung Hoa kiến thiết phú cường" ? [1]. Cái quán tính ca "thu ban đu lưu luyến y" đúng là ngàn năm há d my ai quên ! Cho dù nhiu chi tiết trong "cuc tình tay ba này" nên quên. Chính xác hơn là nên rút ra bài hc xương máu, theo c nghĩa đen ln nghĩa bóng [2]. Còn truyn thông "phi mu dch" ngược li, đa nguyên hơn rt nhiu, do tính cht "t din biến, t chuyn hóa" ca nó. Dưới đây là phân tích ngn v mt vài đng thái trong quan h gia Vit Nam vi Liên bang Nga, Trung Quc và Hoa K, da vào chuyến thăm ca Tng thng Putin ti Hà Ni, Th tướng Phm Minh Chính tham d Din đàn Kinh tế Thế gii (WEF) Trung Quc và (có tin) Ch tch nước Tô Lâm chun b thăm M.

Chuyên cơ ca Tng thng Putin va ri phi trường Ni Bài, nhà ngoi giao hàng đu ca M v Đông Á, Tr lý Ngoi trưởng Daniel Kritenbrink đã có mt Hà Ni cui tun trước. Ông Kritenbrink đã nhc li mt cách xã giao nhng lo ngi ca M trước khi Putin sang Hà Ni. Người phát ngôn B Ngoi giao M hôm 21/6 kêu gi Vit Nam ng h ch quyn và toàn vn lãnh th ca Ukraine. Đi s quán M Hà Ni trước đó cũng đã phn đi vic dành cho ông Putin mt din đàn đ bo v cuc xâm lược ca Nga Ukraine.Chuyến thăm Vit Nam b đánh giá là mt thách thc ca ông Putin đi vi phương Tây. Ông Kritenbrink được hãng tin M trích li hôm 22/6 rng "ch có Vit Nam mi có th quyết đnh cách tt nht đ bo v ch quyn và thúc đy li ích ca mình". Các cnh quay được dàn dng k càng v cuc gp gia Putin vi Kim Jong-un t Bình Nhưỡng nhn mnh điu mà hai nhà lãnh đo gi là "liên minh mi, cp đ cao" và "cu trúc an ninh mi" làm d y lên nghi ng Triu Tiên đang cung cp vũ khí cho cuc chiến ca Putin Ukraine đ đi ly s h tr công ngh ca Nga cho chương trình không gian ca Triu Tiên [3]. Báo chí Vit Nam tránh đi vào chi tiết, ch đ cp trên đi th v Hip ước Đi tác chiến lược toàn din gia hai nước.

Theo gii quan sát, nếu qu thc ông Tô Lâm chun b đến M vào tháng 7 này, thì đó s là ch du, mi th đang đi đúng hướng trong "l trình" ca c hai phía. Tt nhiên đy là phân tích ca Lut sư Vũ Đc Khanh, Giáo sư thnh ging Đi hc Ottawa t nhng thông tin ông có được, tuy chưa phi là chính thc [4]. Ông Kritenbrink gp các quan chc cp cao ca Vit Nam nhn mnh cam kết mnh m ca Hoa K trong vic thc hin Quan h Đi tác Chiến lược Toàn din (CSP) Hoa K Vit Nam đ h tr cho mt khu vc n Thái Dương t do và rng m (FOIP)" [5]. Con đường này s còn bao xa ? Nh li câu chuyn ông Lê Văn Bàng, Đi s đu tiên ca Hà Ni ti M, đã bt khóc khi Tng thng Clinton thông báo bình thường hóa quan h ngoi giao. Tôi tng hi ông, ti sao lúc y li khóc ? Lê Văn Bàng k li, ông tham gia tiến trình bình thường hóa hai nước t khi vào ngành năm 1973, lúc 26 tui. Khi cm vn được bãi b, ông đã gn 50 tui.Mt quá nhiu công sc, tri qua r t nhiu tht bi, nhiu ln cm chc thành công trong tay ri li trượt mt nên không kìm nén được xúc đng ! [6] Nhưng thưa Đi s Bàng, "l trình" ti đây ca CSP Vit M chc gì s ít khó khăn hơn thế ? Nhìn vào tương lai quan h Vit M, ường xa nghĩ ni sau này…" vn hin hin.

T chuyến thăm Vit Nam ca Putin, theo tin tc rò r, cũng có s lch pha gia Văn phòng Ch tch nước và Văn phòng Trung ương Đng liên quan đến hai mươi tư gi ca ông Putin Hà Ni trong ngày 19 20/6 [7]. Chúng ta không chc là do nguyên nhân l tân hay còn do các nguyên nhân nào khác ? Putin đến Vit Nam lúc 2 gi sáng ngày 20/6 và ri Hà Ni ngay trong đêm hôm y. Rõ ràng đy không phi là cách chn thi đim lý tưởng nht cho chuyến thăm ca mt Nguyên th quc gia, nht li là Putin. Tng Bí thư Nguyn Phú Trng mi nhưng tân Ch tch nước Tô Lâm là nhân vt s hai trong "B T" đng ra hi đàm chính thc. Ông Nguyn Phú Trng không hi đàm mà ch hi kiến vi Tng thng Putin. Có phi đy là ch du mun h thp "nng đ" chuyến thăm ?Nhưng nhng khác nhau v khánh tiết y đã không làm thay đi bn cht mi quan h Đi tác chiến lược toàn din Nga Vit. Tuy nhiên, s khác nhau v sc thái phn ánh tương quan gia cung cách "đón rước" đ i vi các chuyến thăm ca Putin ti Bình Nhưỡng và Hà Ni. Cộng hòa dân chủ nhân dân Triu Tiên, Lãnh đo ti cao Nguyên soái Kim Jong-un trc tiếp ra sân bay đón, tin và đích thân ông Kim hi đàm vi ông Putin.

C cho là Vit Nam và Nga vn duy trì hp tác quân s, vi vic Nga cung cp vũ khí và công ngh quc phòng cho Vit Nam, thì phát biu ca B trưởng Quc phòng Phan Văn Giang ngay trong ngày Putin đến Hà Ni 20/6 là mt ch du rt đáng chú ý.Theo B trưởng Phan Văn Giang nói ti Quc Hi Vit Nam đang hp, phương tin chiến tranh ngày hôm nay hin đi, ngày mai có th đã lc hu, không th theo kp. Nếu không cn thn, chúng ta có th li mang cái lc hu v nhà [8]. Li phát biu này ca ông Giang cho thy mt Vit Nam đã có nhng cái nhìn khác trước đây trong tính toán hp tác quc phòng Vit Nga. Phan Văn Giang cũng tng lưu ý, đc thù ca ngành nghiên cu, chế to vũ khí là cc k khó khăn và ri ro. Theo Tiến sĩ Hà Hoàng Hp, cuc chiến ca Nga Ukraine và các lnh trng pht ca M nhm vào các nước mua sm vũ khí Nga chc chn có nh hưởng đến mua sm quc phòng ca Vit Nam. Trên 80% vũ khí ca Vit Nam vn là vũ khí Nga, nay nếu Vit Nam mua cái gì hoàn toàn mi thì chc chn M phi có ý kiế n, nhưng đến gi này Vit Nam chưa mua cái gì hoàn toàn mi c. Vit Nam đang tìm cách gim dn s l thuc vào vũ khí Nga đ tránh b tác đng bi các lnh trng pht ca M và Washington cũng đang khuyến khích Hà Ni thay thế vũ khí Nga [9].

Trong các s báo ra ngày 21/6/2024, c ba nht báo ln Pháp "Les Echos", "Le Figaro" và "Le Monde" đu nhn mnh đến mt thông đip ca phía Nga. Qua chuyến công du Hà Ni, Tng thng Putin mun chng t ông không hoàn toàn b cô lp trên trường quc tế, ông vn còn đó nhng người bn chí ct. Tuyên b chung và mười mt văn kin ký kết (MoU) vi Nga m ra cho Vit Nam mt s trin vng, nht là các d án v chế biến du thô, khí hóa lng, công ngh ht nhânvà năng lượng nguyên t Tuy nhiên, vi tt c các kế hoch hoành tráng này, nhưng nếu nước Nga ca Putin li ng h lp trường ca Trung Quc v Bin Đông, như mt phát biu gây sc trước đây ca ông y, không chp nhn phán quyết ca Tòa Trng tài quc tế (CPA), chng li xu hướng quc tế hóa Bin Đông, thì liu hp tác Nga Vit ti các ging du s m rng có đ đ ngăn chn các âm mưu t "chiến lược vùng xám" ca Trung Quc trên Bin Đông ? [10]

Vit Nam tiếp tc mun duy trì và phát trin quan h kinh tế mnh m vi Trung Quc, tn dng ngun vn và công ngh ca Bc Kinh đ phát trin h tng và công nghip. Th tướng Phm Minh Chính tham d Din đàn Kinh tế Thế gii (WEF) Đi Liên th hin n lc ca Vit Nam theo đnh hướng này. Ông Phm Minh Chính dn đu đoàn đi biu Vit Nam tham d Hi ngh WEF. Ln th ba liên tiếp, WEF mi ông d Hi ngh thường niên.Theo đánh giá t truyn thông trong nước, li mi này không ch th hin s coi trng ca WEF đi vi Vit Nam, mà còn là s đánh giá cao ca WEF đi vi vai trò ca Hà Ni trong các tho lun v các vn đ toàn cu cũng như chia s câu chuyn truyn cm hng v Đi mi, hi nhp và phát trin. Ti phiên khai mc toàn th Hi ngh thường niên các nhà tiên phong ca WEF din ra vào sáng 25/6, Th tướng Chính được cho là đã có bài phát biu n tượng, gi nhiu thông đip đến các đi biu tham d Hi ngh [11].

D din đàn đa phương, nhưng ông Phm Minh Chính đã hi kiến vi Tng Bí thư, Ch tch Tp Cn Bình, hi đàm vi Th tướng Lý Cường ; có các cuc gp vi Ch tch Quc hi Triu Lc Tế, Ch tch Mt trn Vương H Ninh. Phía Trung Quc đã nhc nh Vit Nam v chí hướng "chia s vn mnh chung" và cam kết cùng xây dng "Vành đai và Con đường". Phía Vit Nam đánh giá cao "Cng đng chung vn mnh nhân loi", "Sáng kiến Phát trin toàn cu", "Sáng kiến An ninh toàn cu" và "Sáng kiến Văn minh toàn cu" do Trung Quc đưa ra.Cam kết này ca người đng đu Chính ph Vit Nam liu có th phát đi mt tín hiu v vic, Vit Nam t nay sn sàng nhượng b trước Trt t quc tế do Trung Quc ch đo ? Đi li, Trung Quc ha s thc hin nghiêm túc nhn thc chung đt được gia lãnh đo hai Đng, hai nước và "Tha thun v nhng nguyên tc cơ bn ch đo gii quyết vn đ trên bin Vit Nam Trung Quc ", kim soát tha đáng bt đng trên bin, tăng cường hp tác trên bin [12]. Thông cáo báo chí này cn đt trong bi cnh "chiến lược vùng xám" ca Trung Quc trên Bin Đông đang b phê phán bi chính ph các nước. Trong đó, nhiu nước, như Philippines, đã dũng cm phn ng công khai trước dư lun quc tế [13].

Cui cùng, "Vit Nam có đang thay đi chính sách đi ngoi ?" [14] "Con thuyn ngoi giao Vit Nam" có b lái khi gii quan sát đưa ra các "tín hiu đ" : Hà Ni h hi đón Putin, b Hi ngh quc tế hòa bình v Ukraine, nhưng tham gia Hi ngh đi thoi gia BRICS vi các nước đang phát trin ? Vic M b dán nhãn "kinh tế phi th trường" ti đây vn là mt n s, trong khi vn đ này có th là nhân t quyết đnh cho chuyến thăm M ca Tô Ch tch. Đáng lưu ý, liu Tô Đi tướng Tân Ch tch nước có tiến hành thăm M trong bi cnh B Ngoi giao Hoa K hôm 26/6 va công b "Báo cáo t do tôn giáo v năm 2023", nhn mnh vn còn các trường hp chính quyn Vit Nam xâm hi, sách nhiu các nhóm tôn giáo thiu s, đc bit là các dân tc thiu s vùng Tây Nguyên và Tây Bc ca đt nước ? [15]. Cũng vào ngày 26/6, y ban Nhân quyn Tom Lantos ca H vin Hoa K va kêu gi tr t do cho các tù nhân lương tâm, trong đó có ông Y Yich, ông Y Pum Bya và bà Phm Đoan Trang đang b giam cm ti Vit Nam ! Li kêu gi được phát đi nhân dp k nim Ngày Quc tế ca Liên Hip Quc chng Tra tn [16]. Mt chuyến thăm "ra mt" quc tế, "th uy quyn lc mi" vi trong nước như thế, liu có th tiên lượng trước nhng kết qu kh quan ?

Đinh Hoàng Thắng

Nguồn : VOA, 02/07/2024

Tham kho :

[1] https://bcdcnt.net/bai-hat/bai-ca-huu-nghi-viet-trung-xo-9472.html

[2] https://www.rfa.org/vietnamese/news/comment/blog/what-left-over-after-putin-s-trip-06232024090911.html

[3] https://www.rfa.org/english/cartoons/putin-kim-jong-un-drive-in-limousine-car-06282024153249.html

[4] https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vietnamese-president-to-lam-in-front-of-the-us-china-russia-chessboard-06282024170422.html

[5] https://www.voatiengviet.com/a/su-that-va-doi-tra-qua-chuyen-tham-ha-noi-cua-putin/7665349.html

[6] https://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/giai-mat-sau-20-nam-nuoc-mat-cua-dai-su-20150630212443311.htm

[7] https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vietnamese-president-to-lam-in-front-of-the-us-china-russia-chessboard-06282024170422.html

[8] https://plo.vn/bo-truong-phan-van-giang-neu-khong-can-than-co-the-lai-mang-nhung-loai-vu-khi-lac-hau-ve-nha-post796497.html

[9] https://www.voatiengviet.com/a/viet-nam-dang-giam-dan-le-thuoc-vao-vu-khi-nga/7660868.html

[10] https://www.voatiengviet.com/a/moi-quan-he-khong-tinh-lang-nga-viet-nam-/7660462.html

[11] https://consosukien.vn/thu-tuong-pham-minh-chinh-gui-gam-nhieu-thong-diep-tai-dien-dan-kinh-te-the-gioi.htm

[12] https://nhandan.vn/thu-tuong-pham-minh-chinh-toi-dai-lien-trung-quoc-tham-du-hoi-nghi-thuong-nien-cac-nha-tien-phong-lan-thu-15-wef-post815797.html

[13] https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cy994v5pn0qo

[14] https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/welcoming-putin-is-vietnam-changing-its-policies-06252024130713.html

[15] https://www.voatiengviet.com/a/bo-ngoai-giao-my-viet-nam-van-tiep-tuc-xam-hai-sach-nhieu-tu-do-ton-giao/7675271.html

[16] https://www.voatiengviet.com/a/uy-ban-nhan-quyen-tom-lantos-keu-goi-phong-thich-4-nha-hoat-dong-viet-nam/7677781.html

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Đinh Hoàng Thắng
Read 664 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)