Việt Nam ủng hộ dự án kênh đào Phù Nam Techo của Cam Bốt
Thùy Dương, RFI, 08/08/2024
Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm nay 08/08/2024 cho biết Hà Nội ủng hộ nỗ lực phát triển của Cam Bốt, tôn trọng việc Phnom Penh cho triển khai dự án kênh đào Phù Nam Techo (Funan Techo).
Ảnh chụp dự án kênh đào Phù Nam tại tỉnh Kandal, Cam Bốt. Ảnh ngày 05/08/2024. AFP - SUY SE
Theo báo chí trong nước, trong cuộc họp báo thường kỳ, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Đoàn Khắc Việt 08/08 khẳng định Hà Nội "ủng hộ nỗ lực phát triển" của Cam Bốt, "tôn trọng" việc Cam Bốt triển khai dự án kênh đào Phù Nam Techo .
Tuy nhiên Việt Nam mong muốn phối hợp với Cam Bốt để "nghiên cứu, đánh giá toàn diện, tổng thể tác động" của dự án kênh đào Phù Nam Techo, nhằm tìm ra "những biện pháp phù hợp để giảm thiểu tác động" của dự án này. Dự án bị cho là sẽ gây nhiều tổn thất nghiêm trọng đối với sinh kế của cư dân Việt Nam ở hạ lưu do làm biến đổi dòng chảy sông Mêkông, và tác hại đến hoạt động sản xuất tại đồng bằng sông Cửu Long, vựa lúa lớn nhất Việt Nam.
Phát biểu của ông Đoàn Khắc Việt được đưa ra chỉ 3 hôm sau khi Cam Bốt khởi công xây dựng kênh đào Phù Nam, dài 180 km, nối thủ đô Phnom Penh tới vịnh Thái Lan. Dự án này trị giá 1,7 tỉ đô la, một phần do Trung Quốc tài trợ. Theo chính quyền Phnom Penh, đây là dự án nhằm chuyển hướng đa phần hoạt động vận tải đường thủy của Cam Bốt khỏi Việt Nam, giảm sự lệ thuộc vào Việt Nam.
Việt Nam từng phản đối dự án của Cam Bốt không chỉ vì những lý do về môi trường mà còn về an ninh, quốc phòng, bởi vì dự án kênh đào có thể phục vụ lợi ích quân sự của Trung Quốc theo hướng bất lợi cho Việt Nam.
Cam Bốt đã từ chối đàm phán với Việt Nam về kênh đào Phù Nam. Hồi cuối tháng 04/2024, thủ tướng Cam Bốt Hun Manet khẳng định không gì có thể ngăn cản Phnom Penh xây dựng kênh đào này.
Thùy Dương
************************
Hà Nội ủng hộ Phnom Penh xây kênh đào Funan, nhưng cần hợp tác về vấn đề tác động
RFA, 08/08/2024
Hà Nội chính thức lên tiếng sau khi Phnom Penh khởi công xây dựng kênh đào Funan Techo gây tranh cãi.
Lễ khởi công xây dựng kênh đào Phù Nam Techo - Reuters
Phó phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam, ông Đoàn Khắc Việt, vào ngày 8/8 tại cuộc họp báo thường kỳ ở Hà Nội trả lời báo chí về việc Phnom Penh hôm 5/8 chính thức động thổ công tình 1,7 tỷ USD mà trước đây Hà Nội từng bày tỏ quan ngại về tác động đối với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Cụ thể Phó phát ngôn nhân Đoàn Khắc Việt nhắc lại sông Mekong là tài sản vô giá kết nối tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt giữa ba quốc gia Việt-Miên-Lào. Hà Nội mong muốn các quốc gia ven sông Mêkong, trong đó có Campuchia, cùng hợp tác, quản lý, phát triển hiệu quả nguồn nước dòng Mêkong, vì lợi ích của cộng đồng người dân trong lưu vực sông ; cũng như vì tương lai các thế hệ mai sau.
Nguyên văn lời ông Đoàn Khắc Việt được truyền thông Nhà nước nêu ra trong các bản tin : "Trên tinh thần đó, Việt Nam ủng hộ nỗ lực phát triển của Campuchia, tôn trọng việc Campuchia triển khai xây dựng kênh đào Funan Techo. Chúng tôi cũng mong muốn cùng phối hợp nghiên cứu đánh giá tổng thể toàn diện tác động của dự án và có những biện pháp phù hợp để giảm thiểu tác động".
Ngày 5/5 vừa qua, Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng lên tiếng với báo giới về kêu gọi hợp tác từ phía Campuchia trong đánh giá tác động môi trường của kênh đào Phù Nam Techo đối với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Kêu gọi mới nhất của Hà Nội đối với dự án gây tranh cãi của Phnom Penh được cho hòa dịu hơn kêu gọi trước đây.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng cho rằng Hà Nội tôn trọng quyền lợi hợp pháp của Phnom Penh liên quan dự án trị giá 1,7 tỷ USD ; đồng thời "luôn coi trọng, dành ưu tiên hàng đầu cho mối quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị, truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài với Campuchia trong chính sách đối ngoại của mình…".
Đối với kênh đào Phù Nam Techo, Việt Nam quan ngại về tác động đối với dòng chảy sông Mê kông về Đồng bằng sông Cửu Long. Đây là vựa lúa lớn nhất nước Việt Nam, nơi có 17,4 triệu người dân Việt Nam sinh sống.
Đó là lần thứ hai trong vòng một tháng, Hà Nội lên tiếng yêu cầu Phnom Penh chia sẻ thêm thông tin về dự án kênh đào dài 180 km ; mà theo giới chuyên gia trong nước khi vận hành sẽ khiến lượng nước về sông Mê kông thuộc Đồng bằng sông Cửu Long giảm đến 50%.
Phía Campuchia luôn khẳng định rằng dự án sẽ được tiến hành bất chấp mọi quan ngại từ phía Việt Nam.
Dự án kênh đào Phù Nam Techo được cho biết do một công ty nhà nước Trung Quốc xây dựng. Kênh nối khu vực biển miền nam Xứ Chùa Tháp với thủ đô Phnom Penh.
Nguồn RFA : 08/08/2024
*****************************
Việt Nam ủng hộ Campuchia xây kênh đào Funan nhưng kêu gọi hợp tác đánh giá tác động
VOA, 08/08/2024
Vài ngày sau khi Campuchia khởi công xây dựng kênh đào Funan Techo gây tranh cãi, Việt Nam nói rằng họ tôn trọng quyết định này của nước láng giềng nhưng kêu gọi chính quyền Campuchia phối hợp đánh giá tác động của dự án, theo truyền thông trong nước.
Người dân vẫy cờ Campuchia tại lễ khởi công Kênh đào Funan Techo ở huyện Kien Svay, tỉnh Kandal, hôm 5/8. (Sim Chansamnang/VOA Khmer)
Campuchia hôm 5/8 động thổ xây dựng dự án kênh đào trị giá 1,7 tỷ USD do Trung Quốc tài trợ mà họ ca ngợi là"mang tính lịch sử" bất chấp những lo ngại về môi trường và nguy cơ căng thẳng trong quan hệ với Việt Nam. Theo chính phủ Campuchia, dự án này nhằm chuyển hướng phần lớn hoạt động vận chuyển của họ ra khỏi Việt Nam.
"Việt Nam ủng hộ nỗ lực phát triển của Campuchia, cũng như tôn trọng việc Campuchia triển khai dự án xây dựng kênh đào Funan Techo", phó phát ngôn Bộ Ngoại giao Đoàn Khắc Việt được VnExpress và Vietnam Net trích lời nói với các phóng viên ở Hà Nội hôm 8/8.
Thủ tướng Campuchia Hun Manet chủ trì lễ khởi công dự án tại Prek Takeo, ở phía nam thủ đô Phnom Penh, hôm 5/8 – cũng là ngày sinh nhật ông Hun Sen – và nói rằng họ sẽ xây dựng kênh đào này "bằng mọi giá".
"Chúng tôi cũng mong muốn cùng phối hợp nghiên cứu, đánh giá tổng thể, toàn diện về những tác động của dự án và các biện pháp phù hợp để giảm thiểu tác động", ông Việt nói, theo VnExpress và VietNamNet.
Giới khoa học và nghiên cứu tác động môi trường ở Việt Nam trước đây đã cảnh cáo rằng công trình này có thể làm suy giảm lượng nước chảy vào sông Mekong, mà Việt Nam gọi là Cửu Long, từ 30% đến 50%.
Bộ Ngoại giao Việt Nam hồi đầu tháng 4 đã yêu cầu Campuchia chia sẻ thông tin về kênh đào này và đề nghị quốc gia láng giềng"hợp tác chặt chẽ với Việt Nam và Ủy ban sông Mekong" trong việc chia sẻ đáng giá tác động của dự án đối với tài nguyên nước và hệ sinh thái ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Trung tâm nghiên cứu Stimson có trụ sở ở Washington của Mỹ đã lên tiếng cảnh báo về"tác động xuyên biên giới" của kênh đào này đối với nguồn nước và sản xuất nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long, nơi cung cấp 90% lượng lúa gạo xuất khẩu của Việt Nam.
"Việt Nam mong muốn các quốc gia ven sông, trong đó có Campuchia cùng nhau hợp tác quản lý, phát triển hiệu quả và bền vững nguồn nước sông Mekong vì lợi ích của cộng đồng người dân trên khu vực sống cũng như vì tương lai của các thế hệ mai sau và tình đoàn kết gắn bó giữa các quốc gia bên sông", ông Việt được các báo trích lời nói tại buổi họp báo thường kỳ.
Ngoài ra cũng có những lo ngại về mặt địa chính trị từ phía Việt Nam, theo các nhà quan sát, dù các lãnh đạo Việt Nam chưa bao giờ công khai lên tiếng về điều này.
Tiến sỹ Hà Hoàng Hợp, chủ tịch Viện nghiên cứu VietKnow, nói với VOA hôm 5/8 rằng có"ảnh hưởng địa chính trị từ sự hợp tác giữa Campuchia với Trung Quốc, liên quan đến vấn đề an ninh, quân sự trong mối tương quan của hai nước". Nhà nghiên cứu an ninh và hợp tác quốc tế này cho rằng"phía Việt Nam đã và đang xem xét rất cẩn thận".
Báo The Strait Times của Singapore hồi tháng 4 nhận định rằng kênh đào của Campuchia sẽ là cửa ngõ cho hải quân Trung Quốc tiếp cận biên giới Việt Nam. Tuy nhiên, ông Hun Sen sau đó bác bỏ thông tin cho rằng kênh đào sẽ tạo thuận lợi cho hải quân Trung Quốc hoạt động gần biên giới Việt Nam và nói rằng dự án hoàn toàn phục vụ các mục đích kinh tế xã hội của Campuchia.
Chính phủ Campuchia hy vọng dự án, có chiều dài 180km và dự kiến đi vào hoạt động năm 2028, có thể thúc đẩy phát triển kinh tế bằng cách cải thiện vận tải hàng hóa và du lịch sinh thái cũng như tạo ra khoảng 5 triệu việc làm. Tại lễ động thổ hôm 5/8, ông Hun Manet nói rằng kênh đào này sẽ thúc đẩy"uy tín quốc gia, sự toàn vẹn lãnh thổ và sự phát triển của Campuchia".
Nguồn : VOA, 08/08/2024