Tổng thống Biden, tân lãnh đạo Việt Nam Tô Lâm, gặp nhau ‘rất nồng ấm’, đẩy mạnh hợp tác
VOA, 26/09/2024
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Tổng bí thư - Chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm gặp nhau bên lề phiên họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc hôm 25/9 trong khi Việt Nam tiếp tục đi dây thăng bằng trong mối quan hệ giữa nước này với Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Tổng thống Biden có cuộc gặp với Tổng bí thư - Chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm bên lề kỳ họp thứ 79 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tại New York, Hoa Kỳ, ngày 25/9/2024
"Chúng tôi đã đầu tư mang tính lịch sử vào chất bán dẫn và chuỗi cung ứng", ông Biden nói khi tiếp ông Lâm, điểm lại những thành tựu trong năm qua giữa hai nước, theo thông tin được Nhà Trắng công bố. "Thứ hai, chúng ta đã khởi động sự hợp tác chưa từng có về an ninh mạng", vẫn lời ông Biden.
"Chúng ta cùng nhau đoàn kết xây dựng một Ấn Độ Dương rộng mở và an toàn hơn, được cam kết vì tự do hàng hải và pháp quyền", ông Biden nói tiếp, có hàm ý về các tranh chấp hàng hải trong khu vực với Trung Quốc.
Ngoài ra, vẫn theo Nhà Trắng, Tổng thống Biden nêu lên việc Washington cam kết cấp cho Việt Nam 215 triệu đôla để hoàn thành quá trình tẩy độc dioxin, giải quyết vấn đề "di sản chiến tranh".
Khép lại phần phát biểu mở đầu cuộc gặp, ông Biden nói : "Thưa ngài Tổng bí thư, như tôi đã nêu trong bài phát biểu trước Liên Hiệp Quốc, không có điều gì vượt quá năng lực của chúng ta khi chúng ta làm việc cùng nhau".
Đáp lại, ông Tô Lâm nói : "Chúng tôi rất trân trọng tình cảm của ngài dành cho Việt Nam và những đóng góp mang tính lịch sử của ngài đã đóng vai trò then chốt trong việc nâng tầm quan hệ song phương của chúng ta lên thành quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện như ngày nay", theo công bố của Nhà Trắng.
Một quan chức trong chính quyền Biden mô tả với nhóm phóng viên chọn lọc rằng cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Việt, Mỹ "rất nồng ấm", cho thấy quan hệ hai nước đã biến chuyển thực sự và hiện đang hoạt động "hết công suất".
Tường thuật về cuộc gặp, báo Tin Tức thuộc Thông tấn xã Việt Nam trích dẫn lời ông Lâm nói với ông Biden rằng Việt Nam sẽ tiếp tục kiên định thực hiện "đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế".
Ông Lâm nói rằng Việt Nam coi Hoa Kỳ là "đối tác có tầm quan trọng chiến lược", và bày tỏ tin tưởng rằng quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ sẽ tiếp tục duy trì đà phát triển ổn định, lâu dài vì lợi ích và mong muốn của nhân dân hai nước, vẫn theo báo Tin Tức.
Truyền thông Việt Nam dẫn lời ông Biden khẳng định Hoa Kỳ cam kết thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, coi trọng vai trò trung tâm của ASEAN ; ủng hộ Việt Nam đóng vai trò ngày càng quan trọng hơn trong khu vực và quốc tế.
Ngoài ra, ông Biden cũng chia sẻ mong muốn phối hợp chặt chẽ cùng Việt Nam trong việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác, đề cao luật pháp quốc tế, bảo đảm các quyền tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông, chống biến đổi khí hậu và giải quyết các vấn đề chung của khu vực và quốc tế.
"Trong cuộc gặp này có một sự nồng ấm của hai bên", Tiến sĩ Lê Minh Nguyên, một chuyên gia quan sát quan hệ Việt-Mỹ trong nhiều năm, nêu nhận định với VOA sau cuộc gặp. "Ông Biden lặp lại những nền tảng căn bản nhưng lâu dài : hai bên đồng thuận về vấn đề an ninh hàng hải, an ninh mạng, ý định lâu dài của Hoa Kỳ đầu tư vào công nghệ cao ở Việt Nam".
Khi được hỏi liệu hai ông có thảo luận về vấn đề Trung Quốc hay không, một quan chức cấp cao trong chính quyền Mỹ nói với nhóm phóng viên chọn lọc rằng : "Hai nhà lãnh đạo thừa nhận thực tế là Việt Nam nằm trong một khu vực phức tạp". Quan chức Mỹ cho biết có sự công nhận rằng Hà Nội "phải rất thận trọng và có chiến lược trong cách tiếp cận khu vực" và Hoa Kỳ là một đối tác chiến lược đó, theo hãng tin Reuters.
Khi được hỏi liệu tình trạng kinh tế phi thị trường (NME) của Việt Nam có được thảo luận hay không, quan chức cấp cao của Mỹ trả lời các phóng viên : "Họ đã thảo luận rộng rãi về hợp tác kinh tế và các kế hoạch tăng cường hợp tác với Việt Nam", vẫn Reuters cho hay.
Việt Nam từ lâu lập luận rằng Mỹ nên công nhận nền kinh tế thị trường của nước này do những cải cách kinh tế gần đây và việc vẫn cứ gắn nhãn như vậy là không tốt cho mối quan hệ song phương ngày càng chặt chẽ, được Washington coi là đối trọng với Trung Quốc.
Tuy nhiên, Murray Hiebert, nhà nghiên cứu cấp cao của Chương trình Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở thủ đô Washington nhận xét rằng ông Biden không có đặc quyền để mà nhượng bộ cho yêu cầu của Hà Nội, vì việc xác định thế nào là kinh tế thị trường phải tuân theo tiêu chí của Bộ Thương mại Mỹ, theo Reuters.
Trước cuộc gặp với tổng thống Mỹ, nhà lãnh đạo Việt Nam Tô Lâm đã gặp đại diện của các công ty Hoa Kỳ tại New York, bao gồm Meta, công ty đã cam kết mở rộng đầu tư vào quốc gia do Đảng Cộng sản cai trị với dân số 100 triệu dân.
Ông Lâm đã đề nghị các nhà lãnh đạo doanh nghiệp ủng hộ nỗ lực của Việt Nam nhằm yêu cầu Washington xóa tên Hà Nội khỏi danh sách các nền kinh tế phi thị trường và dỡ bỏ các hạn chế thương mại khác, đồng thời thúc đẩy cho hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam về chuỗi cung ứng chất bán dẫn.
Hôm 24/9, trong bài phát biểu cuối cùng của ông trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, Tổng thống Biden nêu bật việc Mỹ và Việt Nam là "đối tác, bạn bè" chính là minh chứng về khả năng hòa giải để tiến về phía trước.
Ông Biden nhắc đến chuyến thăm Việt Nam vào tháng 9/2023, khi hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện.
"Tại Hà Nội năm ngoái, tôi gặp giới lãnh đạo Việt Nam và chúng tôi đã nâng cấp quan hệ đối tác lên mức cao nhất. Việc Mỹ và Việt Nam ngày nay là bạn bè, đối tác là minh chứng cho sự bền bỉ của tinh thần con người và khả năng hòa giải. Điều đó cũng chứng tỏ rằng đằng sau sự kinh hoàng của chiến tranh vẫn có con đường để tiến về phía trước. Mọi thứ có thể trở nên tốt đẹp hơn", Tổng thống Biden nhấn mạnh.
Bình luận về mục đích của ông Tô Lâm khi thực hiện cuộc gặp với ông Biden, ông Lê Minh Nguyên đưa ra nhận xét rằng "nhu cầu của ông Tô Lâm là để củng cố vị trí của ông ấy vì điều này quan trọng đối với ông ta, do đó ông phải làm sao cho người dân trong nước thấy là ông có sự năng động về ngoại giao và sự thăng bằng trong quan hệ giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ, cũng như giữa Nga và Hoa Kỳ".
Hãng tin Reuters hôm 25/9, dẫn lời ông Alexander Vuving, một chuyên gia về Việt Nam tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh Châu Á-Thái Bình Dương Inouye có trụ sở tại Hawaii, đánh giá rằng cuộc gặp giữa ông Biden và ông Lâm "rất quan trọng" trong việc giúp ông Lâm củng cố quyền lực sau khi được bầu là nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Việt Nam vào tháng 8.
Ông Vuving nói rằng về mặt địa chính trị, cuộc họp này báo hiệu vị thế cân bằng của Việt Nam giữa các cường quốc, xét đến chuyến thăm Trung Quốc gần đây của ông Lâm, các cuộc gặp với Tổng thống Nga, Vladimir Putin, và tầm quan trọng của mối quan hệ với Hà Nội trong chính sách Châu Á của Hoa Kỳ.
Bỏ qua vấn đề nhân quyền ?
Theo quan sát của VOA, không có thông tin cho thấy ông Biden đã nói về vấn đề nhân quyền trong cuộc gặp với ông Tô Lâm. Trước cuộc gặp của hai ông, các tổ chức như Theo dõi Nhân quyền (HRW), Văn Bút Hoa Kỳ (PEN America) và giới lập pháp Mỹ đã kêu gọi ông Biden hãy nêu lên vấn đề đó.
Nhà Trắng chưa phản hồi sau khi VOA đề nghị bình luận sau cuộc gặp Biden-Tô Lâm. Bản chép lời phát biểu mở đầu cuộc gặp của hai nhà lãnh đạo hôm 25/9 được Nhà Trắng công bố không có nội dung gì về vấn đề nhân quyền hay thả tù nhân chính trị.
Về phía Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, hôm 25/9, Bộ "hoan nghênh" việc chính quyền Việt Nam trả tự do cho hai nhà hoạt động nhân quyền ở trong nước trước khi Tổng bí thư - Chủ tịch nước Tô Lâm thực hiện chuyến công du đầu tiên tới Mỹ với tư cách là nhà lãnh đạo cấp cao của Việt Nam.
"Hoa Kỳ hoan nghênh việc tha tù cho bà Hoàng Thị Minh Hồng và ông Trần Huỳnh Duy Thức", một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ cho VOA biết qua email vào ngày 25/9.
"Chúng tôi đã liên tục kêu gọi trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ bất công", người phát ngôn của Bộ nhấn mạnh.
VOA đã liên lạc với Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ và Bộ Ngoại giao Việt Nam, đề nghị đưa ra bình luận về việc phóng thích các nhà hoạt động này, nhưng chưa được phản hồi.
Như tin đã đưa, hôm 21/9, ngay trước khi ông Lâm khởi hành đi Mỹ, chính quyền Việt Nam đã tha tù trước hạn cho nhà hoạt động dân chủ Trần Huỳnh Duy Thức và nhà hoạt động vì môi trường Hoàng Thị Minh Hồng.
Hai ngày sau, tổ chức Văn Bút Hoa Kỳ kêu gọi Tổng thống Biden và chính phủ Mỹ hãy đưa vấn đề nhân quyền vào tâm điểm trong quan hệ ngoại giao với Việt Nam khi tiếp Tổng bí thư - Chủ tịch nước Tô Lâm.
Cùng ngày, HRW kêu gọi ông Biden và lãnh đạo các hãng Meta, Google chớ thấy việc Việt Nam phóng thích một số ít các tù nhân chính trị mà vội cho rằng ông Tô Lâm là nhà lãnh đạo có quan điểm cải cách.
Nguồn : VOA, 26/09/2024
********************************
Thấy gì từ cuộc gặp giữa ông Tô Lâm và ông Joe Biden ở New York ?
BBC, 26/09/2024
Vào đêm 25/9 giờ Việt Nam, Tổng bí thư - Chủ tịch nước Tô Lâm đã có cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại New York, bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden gặp Chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm bên lề kỳ họp thứ 79 Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tại New York ngày 25/9/2024
"Chúng tôi đoàn kết xây dựng một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mở và an toàn hơn, cam kết tự do hàng hải và tôn trọng pháp luật", Tổng thống Joe Biden phát biểu, ca ngợi những nỗ lực chung của hai quốc gia kể từ khi nâng cấp quan hệ ngoại giao trong chuyến thăm Việt Nam của ông Biden vào tháng 9/2023.
Ông Biden cũng nhấn mạnh đến các khoản đầu tư vào bán dẫn và chuỗi cung ứng cũng như "sự hợp tác chưa từng có về an ninh mạng" với Việt Nam, trong khi ông Tô Lâm đáp lại bằng cách ghi nhận "những đóng góp mang tính lịch sử" của ông Biden cho mối quan hệ song phương, theo Bloomberg.
Cuộc họp bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tại New York nhấn mạnh tầm quan trọng về mặt địa chính trị ngày càng tăng của Việt Nam.
Ông Tô Lâm khẳng định quan hệ Việt Nam - Mỹ có nhiều nét rất đặc biệt, trong 50 năm qua, từ cựu thù trở thành đối tác, đối tác toàn diện và bây giờ đạt mức quan hệ cao nhất Đối tác Chiến lược Toàn diện, theo TTXVN.
Việt Nam thời gian qua đã nổi lên như một trong những quốc gia hưởng lợi lớn nhất từ sự cạnh tranh thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, với các công ty đa quốc gia chuyển hướng đầu tư hàng tỷ đô la sang Việt Nam nhằm đảm bảo nguồn cung.
Mặc dù Trung Quốc không được nhắc đến trong phát biểu của hai nhà lãnh đạo, ông Biden không hề che giấu chiến dịch của mình là tận dụng các đồng minh và đối tác trong khu vực để chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của nền kinh tế số hai thế giới.
Trong cuộc họp riêng, cả hai nhà lãnh đạo đều thừa nhận rằng Việt Nam phải xoay xở trong một khu vực có các mối quan hệ phức tạp, theo nguồn tin của Bloomberg.
Việc chính quyền ông Biden từ chối yêu cầu của Việt Nam đưa nước này vào danh sách nền kinh tế thị trường hồi tháng Tám là một trở ngại cho nỗ lực thúc đẩy xuất khẩu sang thị trường quan trọng nhất của mình (là Mỹ) - và có thể đe dọa đến nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm lôi kéo các quốc gia rời xa Trung Quốc.
Ông Tô Lâm đã nói với các nhà đầu tư Hoa Kỳ rằng ông mong đợi sẽ sớm được công nhận là nền kinh tế thị trường.
Hai nhà lãnh đạo cũng đưa ra bức tranh kinh tế rộng hơn giữa hai nước, lưu ý đến ý định chung là tăng cường hợp tác.
Mỹ coi vấn đề tình trạng nền kinh tế thị trường của Việt Nam không phải là yếu tố quan trọng hàng đầu trong mối quan hệ kinh tế giữa hai nước và ông Biden khuyến khích Việt Nam tập trung nhiều hơn vào cải cách và mở cửa kinh tế.
"Nếu đạt được quy chế nền kinh tế thị trường, hoạt động thương mại sâu rộng của Việt Nam với Hoa Kỳ sẽ còn dễ dàng hơn nữa", ông Carl Thayer, giáo sư danh dự tại Đại học New South Wales, nói với Bloomberg.
Trong khi đó, Giáo sư Alexander Vuving, chuyên gia về châu Á tại Trung tâm nghiên cứu an ninh châu Á-Thái Bình Dương Daniel K. Inouye ở Hawaii, nhìn nhận rằng ông Tô Lâm đang tìm cách đánh bóng uy tín địa chính trị của mình.
Ông Tô Lâm đã có các cuộc họp với các giám đốc điều hành của những tập đoàn lớn như Boeing Co. và Meta Platforms Inc., kêu gọi họ tăng cường đầu tư vào Việt Nam.
Ông Tô Lâm cũng đã có bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào hôm 24/9. Ông kêu gọi hỗ trợ cho các nước đang phát triển và kém phát triển, "đặc biệt là về vốn ưu đãi, chuyển giao công nghệ tiên tiến, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư và thương mại, và giảm gánh nặng nợ nần".
Ông Tô Lâm cũng có bài phát biểu tại Đại học Columbia ở thành phố New York hôm 23/9, nơi ông trả lời một số câu hỏi từ giáo sư và sinh viên của trường và khẳng định rằng : "Con đường phát triển của Việt Nam không thể tách rời xu thế chung của thế giới và nền văn minh nhân loại".
Giáo sư Vuving cho rằng vị cựu bộ trưởng Công an, được coi là người thực thi chính trong cuộc đàn áp chống tham nhũng toàn diện của Việt Nam, cũng là người thực dụng.
Ông Tô Lâm đã cho trả tự do nhà hoạt động khí hậu hàng đầu Hoàng Thị Minh Hồng và nhà bất đồng chính kiến Trần Huỳnh Duy Thức trước chuyến công tác tại Hoa Kỳ lần này.
'Kỷ nguyên vươn mình'
Cuộc gặp của ông Tô Lâm với Tổng thống Mỹ Joe Biden phát đi tín hiệu rằng chính sách cốt lõi của Việt Nam không thay đổi khi nước này tiếp tục cân bằng quan hệ với các cường quốc và mở rộng quan hệ kinh tế, Giáo sư Vuving đánh giá.
Ông Tô Lâm đã gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 8 trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông với tư cách là tổng bí thư và chủ tịch nước.
Giáo sư Vuving cho rằng : "Các nhà đầu tư thấy điều đó và sẽ tự tin hơn khi đầu tư vào Việt Nam".
Tại cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Joe Biden, nhà lãnh đạo Việt Nam cũng nói rằng Việt Nam đang đứng trước thời điểm lịch sử mới, kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
Ông Tô Lâm khẳng định rằng Việt Nam sẽ tiếp tục kiên định thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, trong đó coi Mỹ là đối tác có tầm quan trọng chiến lược, và bày tỏ tin tưởng rằng quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam - Mỹ sẽ tiếp tục duy trì đà phát triển ổn định, lâu dài vì lợi ích và mong muốn của nhân dân hai nước.
"Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc", một khẩu hiệu mới được đưa ra và quảng bá dưới thời ông Tô Lâm, được báo chí Việt Nam dịch ra tiếng Anh là "an era of the nation’s rise" (trong đó từ "rise" có nghĩa là "sự vươn lên", "cao lên", "dâng lên).
Tổng thống Biden nói Mỹ ủng hộ một Việt Nam "mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng" và sẽ tiếp tục thúc đẩy quan hệ đối tác giữa hai nước trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị của nhau, để quan hệ Mỹ-Việt Nam tiếp tục là hình mẫu cho sự hàn gắn và hợp tác kiến tạo tương lai.
Hoạt động khác tại Mỹ
Giáo sư Nguyễn Thị Liên Hằng và Tổng bí thư Tô Lâm tại buổi nói chuyện hôm 23/9. Ảnh chụp màn hình từ chương trình trực tiếp của Đại học Columbia.
Trong ngày 22/9 (giờ Mỹ), ông Tô Lâm dự buổi tọa đàm với chủ đề Tăng cường hợp tác Việt Nam - Mỹ trong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI).
Buổi tọa đàm có sự tham gia của các lãnh đạo, chuyên gia các tập đoàn công nghệ, tổ chức hàng đầu thế giới trong lĩnh vực bán dẫn và AI tại Mỹ như AMD, Google, Marvell, Hiệp hội công nghiệp bán dẫn Mỹ (SIA), Hiệp hội bán dẫn toàn cầu (SEMI)...
Tại đây, ông Tô Lâm cho biết Việt Nam hoan nghênh các doanh nghiệp, các tổ chức Mỹ đến Việt Nam để cùng phát triển các giải pháp sáng tạo, bền vững.
Ông Thayer nhận xét rằng ông Tô Lâm đã "tạo được một lịch trình tuyệt vời".
Giáo sư Zachary Abuza từ Đại học National War College (Mỹ) nói với South China Morning Post (SCMP) rằng lãnh đạo Việt Nam rất muốn thu hút đầu tư, đặc biệt là từ lĩnh vực công nghệ Mỹ.
"Việt Nam có nhiều tham vọng trong lĩnh vực công nghệ, trí tuệ nhân tạo và sản xuất chip silicon", SCMP dẫn lời ông Abuza trong bài viết ngày 20/9.
Tuy nhiên, ông Abuza cho rằng còn tồn tại những trở ngại mà ông Lâm cần giải quyết, bao gồm nâng cao trình độ sử dụng công nghệ của lực lượng lao động, khắc phục tình trạng thiếu điện, kiềm chế tham nhũng và thúc đẩy nhanh chóng quy trình xử lý chính sách của chính phủ.
Tối 22/9 (giờ Mỹ), ông Tô Lâm đã có bài phát biểu tại tại Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc khóa 79.
Tại đây, ông Tô Lâm nói rằng thời điểm hiện tại là "cơ hội lịch sử để đưa thế giới bước vào kỷ nguyên phát triển mới". Theo ông, mục tiêu phát triển bền vững của thế giới và lợi ích của con người phải được đặt ở vị trí trung tâm, là mục tiêu cao nhất.
Vào ngày 22/9, Tổng bí thư - Chủ tịch nước Tô Lâm cũng đã có bài phát biểu tại sự kiện kỷ niệm một năm nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, hướng tới kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ ở Hội Á châu, New York, Mỹ. Trong đó, ông nhắc đến cơ hội hợp tác giữa Việt Nam với "những người bạn Mỹ" từ thuở mới hình thành nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, rồi tiếp đó là một quá khứ chiến tranh và quá trình hàn gắn, tiến tới giai đoạn thắt chặt hợp tác.
Vào ngày 23/9 (buổi tối cùng ngày theo giờ Việt Nam), ông Tô Lâm đã có một buổi tọa đàm tại Đại học Columbia nơi ông có phát biểu kéo dài khoảng 22 phút.
Ông đánh giá cao về đóng góp của Đại học Columbia vào việc thúc đẩy sự phát triển của Việt Nam cũng như mối quan hệ giữa hai nước.
Đai học Columbia cũng là nơi nhà vận động môi trường Hoàng Thị Minh Hồng từng được chọn tham gia chương trình Học giả Quỹ Obama khóa đầu tiên năm 2018. Bà Hồng là một nhà vận động chính sách môi trường nổi tiếng, từng bị bắt và lãnh án tù 3 năm vào năm 2023 và vừa được đặc xá ngay trước chuyến đi Mỹ của ông Tô Lâm.
Các chủ đề gai góc như nhân quyền, dân chủ, tự do... đã không được đề cập trong sự kiện tọa đàm này.
Ông Tô Lâm cũng tránh trả lời thẳng thắn về sự hòa giải giữa người Việt với nhau sau chiến tranh khi Giáo sư Nguyễn Thị Liên Hằng của Đại học Columbia đặt ra câu hỏi kèm theo trích dẫn lời cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt rằng ngày 30/4/1975 là sự kiện khiến "triệu người vui mà cũng có triệu người buồn".
Ông cũng tránh cụm từ "Kháng chiến chống Mỹ cứu nước", thay vào đó ông nói "cuộc chiến ở Việt Nam", "chiến tranh ở Việt Nam" khi đề cập đến cuộc chiến trong quá khứ.
Nguồn : BBC tiếng Việt, 26/09/2024
****************************
Tổng bí thư Tô Lâm gặp tổng thống Mỹ Biden để thúc đẩy quan hệ Mỹ-Việt
Chi Phương, RFI, 26/09/2024
Tổng bí thư đảng Cộng Sản kiêm chủ tịch nước của Việt Nam, ông Tô Lâm đã gặp tổng thống Mỹ Joe Biden hôm qua, 25/09/2024, tại New York bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.
Tổng bí thư đảng cộng sản, chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm hội đàm với tổng thống Mỹ Joe Biden tại New York, Hoa Kỳ, ngày 25/09/2024. AP - Manuel Balce Ceneta
Theo hãng tin Reuters, trong cuộc gặp với lãnh đạo Hoa Kỳ, ông Tô Lâm đã ca ngợi "những đóng góp lịch sử của ông Biden", đối với việc nâng cấp quan hệ song phương. Về phần mình, ông Biden khẳng định kể từ khi trở thành đối tác chiến lược toàn diện vào năm ngoái, "hai nước đã có những đầu tư mang tính lịch sử vào lĩnh vực chất bán dẫn, khởi động hợp tác chưa từng có về an ninh mạng".
Ông Biden cũng thể hiện cam kết ủng hộ tự do hàng hải và pháp quyền, khi nhắc đến các tranh chấp chủ quyền giữa Việt Nam với Trung Quốc ở vùng Biển Đông. Theo thông cáo của Nhà Trắng, sau cuộc họp, Hoa Kỳ cũng cam kết cấp cho Việt Nam 215 triệu đô la để hoàn thành "quá trình xử lý dioxin", giải quyết những hậu quả của chiến tranh.
Trả lời Reuters, ông Alexander Vuving, chuyên gia về Việt Nam tại Trung tâm Nghiên cứu An ninh Châu Á - Thái Bình Dương, cho biết cuộc gặp này rất quan trọng trong việc giúp ông Tô Lâm củng cố quyền lực sau khi trở thành nhà lãnh đạo cao nhất Việt Nam vào tháng 8.
Tại New York hôm qua, ông Tô Lâm cũng đã gặp đại diện các doanh nghiệp của Mỹ, trong đó có Meta. Lãnh đạo Việt Nam đã đề nghị các chủ doanh nghiệp ủng hộ Hà Nội, kêu gọi Washington đưa Việt Nam khỏi danh sách các nền kinh tế phi thị trường, dỡ bỏ các hạn chế thương mại khác.
Nhân cuộc gặp này, tập đoàn Meta của Hoa Kỳ thông báo sẽ mở rộng đầu tư vào thị trường 100 triệu dân. Thông tấn xã Việt Nam cho biết là Space X của tỷ phú Elon Musk cũng xem xét kế hoạch đầu tư khoảng 15 tỷ đô la về vệ tinh và Internet ở Việt Nam.
Chi Phương