Chuyến đi thăm viếng chính thức của Tổng thống Cộng hòa Ba Lan Andrzej Duda ở Việt Nam đã kết thúc tốt đẹp, theo như những miêu tả của báo chí Việt Nam. Còn phía Ba Lan nói chung và cộng đồng người Việt ở Ba Lan nói riêng đã đánh giá như thế nào về chuyến đi này ?
Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Cộng hòa Ba Lan Andrzej Duda được ghi nhận "kết thúc tốt đẹp"
Ý kiến nói chuyến thăm của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda "đã kết thúc tốt đẹp" nhưng cộng đồng người Việt ở Ba Lan sẽ có tương lai thế nào vẫn luôn là câu hỏi hóc búa.
Những ai quan tâm tình hình chính trị ở Ba Lan đều biết là quốc gia này có một nền kinh tế đang phát triển khá nhanh trong khối Liên Hiệp Châu Âu, nhưng về chính trị thì lại đang có một số khó khăn và cụ thể là đang có một sự chia rẽ rõ rệt trong dân tộc Ba Lan. Đảng cầm quyền ở Ba Lan (mà Tổng thống đương thời của Ba Lan cũng là do đảng này dựng lên) đang có xu hướng muốn xây dựng quốc gia này trở thành một đất nước hùng mạnh, với tinh thần/chủ nghĩa dân tộc cao.
Vậy là họ có xu hướng không đồng tình với Liên Âu trong nhiều lĩnh vực. Nhưng các đảng đối lập ở Ba Lan thì vẫn muốn Ba Lan phải luôn luôn gắn bó chặt chẽ mọi quan hệ với Liên Âu, để cùng phát triển. Do vậy, khi Tổng thống cùng đoàn tùy tùng của mình và 65 doanh nghiệp Ba Lan sang Việt Nam tìm những mối quan hệ hợp tác mới, thì người ta cũng đã có đưa một số ý kiến có vẻ coi thường chuyến đi này, nhấn mạnh là tại sao Ba Lan không củng cố những mối quan hệ với những quốc gia hùng mạnh ở Châu Âu là Đức và Pháp (đầu tầu của Liên Âu), mà lại đi tìm những người bạn mới, ở tận Việt Nam, Kazachstan hay Etiopia (ngoàn những quốc gia này, Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cũng đã có chuyến đi thăm Trung Quốc).
Nói chung đa số người dân Ba Lan đều được biết là Việt Nam hiện nay đang có những bước chuyển đổi khá mạnh mẽ. Họ cho là Việt Nam đang trở thành một con hổ của Châu Á. Mặc dù nền chính trị của hai quốc gia vẫn hoàn toàn khác biệt, nhưng họ biết là Việt Nam cũng ngày càng thoáng mở, nhất và về vấn đề phát triển kinh tế, nhà nước Việt Nam ngày càng quan tâm đến sự phát triển của những công ty tư nhân loại nhỏ và vừa.
Do vậy Ba Lan cho là cần tận dụng mối quan hệ tốt đẹp với Việt Nam trong quá khứ, để tìm cách xâm nhập sâu hơn nữa vào thị trường các nước ASEAN ở Đông Nam Á, tức là tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Ba Lan có thêm những thị trường mới để xuất khẩu hàng hóa, đặc biệt khi họ biết là chỉ tính riêng Việt Nam, đây là một thị trường rất rộng lớn, với con số trên 90 triệu người tiêu dùng.
Do vậy, nói chung người ta cho rằng chuyến đi của Tổng thống sang Việt Nam là một bước đi đúng đắn. Nhiều hợp đồng hợp tác trực tiếp đã được ký kết, thí dụ như về lĩnh vực y dược : Tập đoàn Adamed sẽ đầu tư 50 triệu USD vào công ty dược khá lớn và đang phát triển nhanh nhất ở Việt Nam là Đạt Vi Phú. Tổng Giám đốc của Tập đoàn Adamed là bà Małgorzata Adamkiewicz và ông Giám đốc của Đạt Vi Phú là Phạm Tài Trường đều vui mừng là ngành dược ở Ba Lan và Việt Nam cũng sẽ được phát triển nhanh trong tương lai nhờ có sự hợp tác này.
Quầy bán món ăn Việt Nam tại khu thương mại Wólka Kosowska
Theo như Tổng cục Thống kê của Ba Lan cho biết, hiện nay quốc gia này xuất khẩu sang Việt Nam chủ yếu các mặt hàng nông nghiệp, chủ yếu là động vật và các sản phẩm từ động vật (đặc biệt là gia cầm), ngoài ra trong các mặt hàng xuất khẩu còn có nhiều sản phẩm ngành hóa học công nghiệp và ngành thiết bị vận chuyển. Do vậy người ta đang tò mò muốn biết là công ty của Ba Lan Wawrzaszek chuyên sản xuất xe cộ đặc biệt cùng các doanh nghiệp khác sang Việt Nam với những ý tưởng hay với những hợp đồng gì lớn cụ thể ?
Ngoài những hợp đồng trực tiếp giữa các doanh nghiệp, Ba Lan còn cho Việt Nam vay 250 triệu USD, để Việt Nam đặt mua hàng hóa của Ba Lan.
Văn phòng đại diện Cơ quan Đầu tư và Thương mại Ba Lan đã được thành lập ở Thành phố Hồ Chí Minh ắt hẳn sẽ là trung tâm giao dịch và là địa điểm để nhiều công ty của Ba Lan và cả của Việt Nam tìm đến để có thể phát triển những mối quan hệ hợp tác trong tương lai.
Ít ai biết rằng ở Thành phố Hồ Chí Minh còn có một cộng đồng người Ba Lan đang sinh sống ở Việt Nam khá đông đảo với con số vài chục người, họ đã thành lập là Hiệp hội người Ba Lan sinh sống ở Việt Nam với tên gọi "Polonia Sajgońska". Chủ tịch Hiệp hội này, ông Maciej Ryczko đến từ công ty Polviet Business Solutions in Vietnam cũng rất vui mừng là trong tương lai, mối quan hệ giữa hai quốc gia cũng sẽ ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn.
'Chung sống'
Một văn bản hợp tác quan trọng đã được ký kết trong lĩnh vực giáo dục, do vậy cả hai bên có hy vọng là sự trao đổi khoa học và giáo dục giữa hai quốc gia sẽ ngày càng được nâng cao. Trong chuyến thăm, Tổng thống Andrzej Duda đã trao tặng các huân chương công trạng của Ba Lan cho một vài cựu nhân viên ngoại giao và một số dịch giả Việt Nam Trong tương lai, ắt hẳn sẽ có nhiều sinh viên Việt Nam sang Ba Lan học tập, bởi vì dù sao chi phí cho công việc học tập ở Ba Lan vẫn không cao so với các quốc gia phương Tây khác, mà ở Ba Lan cũng có khá nhiều trường đại học uy tín, vậy bằng cấp mà sinh viên Việt Nam nhận được ở quốc gia này sẽ có giá trị không chỉ ở Châu Âu, mà khi về Việt nam cũng sẽ được đánh giá ngày càng tốt hơn.
Hiện nay các trường đại học có thể trực tiếp ký kết với nhau về vấn để trao đổi sinh viên. Có một điều thú vị nữa là ở trường Đại học Tổng hợp Adam Mickiewicz ở TP Poznań đang có ngành Việt Nam học (bộ môn nghiên cứu ngôn ngữ và văn hóa Việt), sinh viên Ba Lan vẫn đang tích cực học tiếng Việt, với hy vọng là sẽ được sang Việt Nam thực tập, thậm chí sang tìm việc làm ở Việt Nam sau khi tốt nghiệp ngành học này.
Cộng đồng người Việt ở Ba Lan cũng vui mừng khi mối quan hệ giữa Việt Nam và Ba Lan sẽ ngày càng phát tiển tốt đẹp. Cộng đồng này chưa thể được coi là cộng đồng dân tộc thiểu số ở Ba Lan, nhưng đang được phía Ba Lan đánh giá khá cao. Người ta cho là người Việt đã có khá nhiều đóng góp vào sự đa sắc tộc cho xã hội Ba Lan. Người Việt cũng có nhiều đóng góp vào nền kinh tế Ba Lan, đặc biệt là về vấn đề ẩm thực, vì hiện nay đã có rất nhiều người dân Ba Lan biết đến các món ăn ngon của Việt Nam như là món nem, mà người Ba Lan đã quen gọi với cái tên sajgonki, tức là nem Sài Gòn. Ngoài ra, người Ba Lan cũng đã phát âm tốt khi muốn đặt ăn món phở (Việt), mà không cần phải có một tên gọi riêng bằng tiếng Ba Lan.
Ông Ngô Hoàng Minh (phải) trong một buổi sinh hoạt văn hóa của người Việt Nam tại Ba Lan
Người Việt thế hệ thứ hai ở Ba Lan đã khá nổi tiếng là rất chăm chỉ học hành, nhiều cháu đã và đang đạt được thành tích cao trong học tập. Do vậy, mặc dù có một số người Ba Lan hiện nay có xu hướng bài trừ người nước ngoài, nhưng nói chung người ta cho là trong tương lai người Việt sẽ không gây ảnh hưởng gì đến họ, mà hai dân tộc này có thể cùng hòa đồng chung sống với nhau.
Tuy nhiên, về chính sách di dân nói chung, Ba Lan vẫn khá thận trọng, không muốn cho nhiều người nước ngoài xâm nhập vào xã hội này (người Ucraina sang Ba Lan sinh sống và làm việc rất đông đảo, cũng chỉ vì là nhiều người Ba Lan đã và đang đi ra nước ngoài sinh sống, do vậy thị trường lao động ở Ba Lan đang cần nhiều nhân công). Vậy có thể phỏng đoán là Ba Lan cũng không sẽ không có chính sách dễ dàng mở cửa cho người Việt ồ ạt chuyển sang quốc gia này sinh sống, mà ngược lại, người ta đang tìm cách thắt chặt mọi vấn đề liên quan đến người nước ngoài ở Ba Lan, trong vấn đề cấp thẻ cư trú ở Ba Lan (muốn được nhận thẻ định cư, sẽ cần phải thông thạo ngôn ngữ Ba Lan).
Chính quyền Ba Lan đang rất quan tâm đến chuyện các công ty và người nước ngoài có chấp hành những nguyên tắc chặt chẽ về thuế má hay vấn đề đóng bảo hiểm hưu trí và y tế ở Ba Lan hay không, do vậy những cuộc kiểm tra của các cơ quan liên ngành vẫn liên tục xảy ra ở những khu có nhiều người nước ngoài đang sinh sống và làm việc.
Nhiều người Việt Nam làm nghề buôn bán quần áo tại Ba Lan
Như vậy, một mặt Ba Lan muốn giữ gìn mối quan hệ hữu nghị và tăng cường và phát triển những hợp tác làm ăn với Việt Nam, mặt khác cuộc sống và chuyện làm ăn của người Việt ở Ba Lan ắt hẳn vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn trong tình hình mới hiện nay. Cộng đồng người Việt ở Ba Lan sẽ có một tương lai như thế nào, sẽ vẫn luôn là một câu hỏi khá hóc búa không chỉ cho những người Việt đang sinh sống ở đây, mà còn cho cả những người đang có dự định chuyển sang đất nước tươi đẹp này sinh sống.
Dù sao, người Việt đang sinh sống ở Ba Lan đã vài chục năm nay, vậy có thể nói là hai dân tộc đã khá hiểu biết về nhau, vậy tất cả chúng ta có thể luôn nghĩ lạc quan về tương lai và nhớ đến một thực tế là nói chung người Ba Lan khá hiền lành và thân thiện, ngoài ra khi họ tồn tại được và ngày càng phát triển ở đất nước này, thì ắt hẳn người Việt cũng sẽ làm được như vậy, nếu tất cả chúng ta cùng cố gắng... làm theo như người Ba Lan, trong mọi lĩnh vực. Vậy là chúng ta sẽ hòa nhập tốt, chứ không phải lo sợ là chúng ta sẽ bị hòa tan.