Chuyến công du Ấn Độ của ông Trần Đại Quang-Chủ tịch nước-vào đầu tháng Ba năm 2018 theo thông tin của The Times of India (TOI) ngày 19/2/2018 là sự kiện đối ngoại quan trọng thứ hai "mang dấu ấn cá nhân" sau APEC Đà Nẵng và là chuyến xuất ngoại đầu tiên của nhân vật này, tính từ "sự cố sức khỏe" của ông Quang xảy ra vào thời gian tháng Bảy và tháng Tám năm 2017.
Trần Đại Quang tại Trung tâm Huấn luyện Quốc gia Miếu Môn - Ảnh : Cali Today
Cho đến nay, vẫn còn đó nhiều câu hỏi trong thời gian Trần Đại Quang "biến mất" mà cả báo đài quốc tế cũng ồn ào nghi vấn. Hẳn đã xảy ra một vụ việc nào đó thuộc loại thâm cung của triều đình đảng cộng sản, có thể liên quan đến những biến động về quyền lực và tương quan quyền lực. Bởi đã không có vai trò của Ban Bảo vệ và chăm sóc sức khỏe trung ương, không một phản hồi hay phản ứng nào của Trần Đại Quang hay từ gia đình ông, cơ quan của ông về nhiều nghi vấn phát ra trên diễn đàn xã hội và báo chí quốc tế, thậm chí bài viết của tác giả Trần Đại Quang về "an ninh mạng" nhân ngày "truyền thống công an nhân dân 19/8" lại bị dư luận phát hiện có nội dung được sao chép gần như nguyên si từ một bài viết cũng của tác giả này từ… năm 2013. Và còn nhiều câu hỏi khác nữa…
Trần Đại Quang chỉ "tái xuất" vào cuối tháng 8/2017 cùng một loạt cuộc gặp với giới ngoại giao các nước.
Ngày 17/10/2017, lần đầu tiên kể từ khi trở thành chủ tịch nước, cựu đại tướng công an Trần Đại Quang đã hiện ra trong bộ quân phục rằn ri đặc trưng của lực lượng đặc công quân đội trong một cuộc "đến thăm, làm việc với Bộ Quốc phòng tại Trung tâm Huấn luyện Quốc gia Miếu Môn, Hà Nội".
Hình ảnh trên có thể khiến người ta liên tưởng Tập Cận Bình-trong vai trò Chủ tịch nước kiêm tổng bí thư-đã mặc quân phục để duyệt binh ra sao.
Không biết vô tình hay hữu ý, ông Trần Đại Quang xuất hiện trong bộ quân phục chỉ một ngày sau khi Washington phát thông cáo báo chí : "Sau khi rời Đà Nẵng, ông Trump sẽ tới Hà Nội trong ngày 11/10, bắt đầu chuyến thăm chính thức. Tại Hà Nội, ông sẽ gặp Chủ tịch nước Trần Đại Quang và các lãnh đạo cấp cao khác của Việt Nam".
Sự kiện APEC Đà Nẵng diễn ra vào đầu tháng 11/2017 có thể được cho là "sự kiện của Trần Đại Quang". Bởi khác hẳn với tình hình độc tôn hình ảnh của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị trung ương 6 vào tháng 10/2017 trong khi dư luận xì xào "không thấy Quang đâu", APEC Đà Nẵng lại tràn ngập hình ảnh của chủ tịch nước với Putin, Tập Cận bình và các nguyên thủ quốc gia khác, trong khi "không thấy Trọng đâu".
Vài ngày sau khi Hội nghị thượng đỉnh kinh tế châu Á-Thái Bình Dương kết thúc tại Đà Nẵng, Nhân Dân-"cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Việt Nam"-đã đăng bản tin với tựa đề kỳ quặc : "Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp ; Chủ tịch nước Trần Đại Quang đón, hội đàm ; Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hội kiến Tổng thống Hoa Kỳ Đ. Trăm".
Tựa đề trên có thể khiến người đọc cảm thấy ngay đã có một sự phân chia "quyền lực" rất có chủ ý và cũng rất tỉ mẩn, lục đục giữa 3/4 của "tứ trụ" trong việc tiếp "Trăm" (phiên sang tiếng Anh là Trump).
Một hiện tượng đáng suy ngẫm và mổ xẻ là từ sau Hội nghị APEC Đà Nẵng và sau tựa đề độc đáo trên của báo Nhân Dân, hình ảnh của Chủ tịch nước Trần Đại Quang lại trở về trạng thái mờ nhạt của những tháng trước, dù không có "vấn đề sức khỏe".
Một dấu hỏi mà dư luận vẫn đang đặt ra là liệu Trần Đại Quang còn giữ được vị thế của một ứng cử viên cho chức tổng bí thư hay không.
Khi đưa tin về chuyến công du Ấn Độ của Trần Đại Quang, tờ The Times of India nhận định : "Chuyến thăm của chủ tịch nước Trần Đại Quang lần này sẽ mang ý nghĩa quan trọng vì đây là nhân vật quyền lực thứ nhì trong hệ thống phân cấp của Đảng cộng sản Việt Nam và có thể sẽ tiếp nhận chức vụ Tổng Bí thư, một vị trí có quyền lực nhất ở Việt Nam, sau vài năm nữa".
Tuy nhiên, một số chuyên gia chính trị trong nước lại cho rằng The Times of India "thiếu thực tế" khi nêu ra nhận định như vậy. Lý do đơn giản là nếu vào năm 2016 nhiều người còn đề cập đến hai ứng cử viên cho chức tổng bí thư là Trần Đại Quang và Đinh Thế Huynh, thì sau "sự cố sức khỏe" của cả hai nhân vật này vào giữa năm 2017, dường như bản danh sách ứng cử viên tổng bí thư đã bị lược mất hai cái tên, để thay vào đó là những cái tên mới hơn, chẳng hạn như Trần Quốc Vượng.
Do đó, sẽ là "thực tế" hơn nếu The Times of India nhận định về Trần Đại Quang là nhân vật thứ hai, tức xếp thứ hai trong danh sách Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam, chứ không hẳn là nhân vật "quyền lực thứ hai".
Dù sao, chuyến công du Ấn Độ vào đầu tháng 3/2018 của "nhân vật số 2" cũng mang một chỉ dấu cho thấy tình trạng chính trị của nhân vật này là "đỡ khó khăn hơn" so với những đồn đoán gần đây về tình trạng "khó khăn", hoặc "rất khó khăn" của ông Trần Đại Quang.
Tuy vậy, cho dù có "đỡ khó khăn hơn", ông Quang vẫn phải đối mặt với không ít thách thức. Thách thức ngay trước mắt có thể là Hội nghị trung ương 7 của đảng cầm quyền, dự kiến sẽ diễn ra trong nửa đầu năm 2018.
Càng về sau này, những hội nghị trung ương càng mang đặc trưng "kỷ luật" và "nhân sự".
Phạm Chí Dũng
Nguồn : CaliToday, 24/02/2018
********************
Vì sao chóp bu Việt Nam cấp tập công du Ấn Độ ?
Phạm Chí Dũng, Cali Today, 23/02/2018
Thêm một lần nữa, không phải "tích cực và chủ động thông tin đối ngoại" từ phía hệ thống báo đảng Việt Nam, mà là báo The Times of India (TOI) ngày 19/2/2018 cho biết "Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang sẽ có chuyến thăm chính thức Ấn Độ từ ngày 2 đến ngày 4/3/2018, đánh dấu 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt-Ấn và khẳng định tái cam kết mở rộng quan hệ quốc phòng, an ninh".
Chủ tịch nước Trần Đại Quang tiếp Thủ tướng Cộng hòa Ấn Độ, Nahendra Modi, tại Hà Nội ngày 3/9/2017. (Ảnh : Anh Sơn)
Từ trước đến nay, đa số những cuộc công du đối ngoại của giới chóp bu Việt Nam lại được thông báo đầu tiên bởi các cơ quan chính phủ nước ngoài hay báo chí quốc tế.
Vào tháng Giêng năm 2018, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc cũng đã đến Ấn Độ tham dự Hội nghị thượng đỉnh Ấn Độ và 10 quốc gia Đông Nam Á diễn ra ở New Delhi nhân ngày Cộng hoà Ấn Độ lần thứ 68.
Ấn Độ là một đồng minh quân sự của Hoa Kỳ, và cùng với Nhật Bản có vai trò đối trọng với chiến lược bành trướng và những hành động khiêu khích quân sự của Trung Quốc ở châu Á nói chung và Biển Đông nói riêng.
Mối quan hệ Việt Nam-Ấn Độ đã được duy trì một cách ổn định từ nhiều chục năm qua, nhưng chủ yếu về quan hệ trao đổi thương mại song phương.
Tuy Ấn Độ là một trong số hơn một chục đối tác chiến lược của Việt Nam, nhưng chỉ đến năm 2016 giới chóp bu Việt Nam mới quyết định vay khoảng nửa tỷ USD tín dụng quân sự của Ấn Độ. Những tin tức vào thời gian đó cho biết Ấn Độ sẵn sàng bán cho Việt Nam các loại tên lửa siêu thanh BraMos có tầm bắn xa 250 cây số, cũng như hỏa tiễn đất đối không Akash mà quân đội Ấn đang sử dụng. Tuy nhiên cho đến nay, chưa nghe nói gì về hoạt động mua bán cụ thể về khí tài quân sự giữa hai nước. Vô tình hay hữu ý, tiến độ chậm chạp này cũng giống như việc Việt nam đã chưa mua được của Mỹ loại khí tài quân sự và vũ khí nào có giá trị, cho dù vào tháng 5/2016 Tổng thống Mỹ Obama đã tuyên bố chính thức dỡ bỏ lệnh cấm vận về mua bán vũ khí sát thương đối với Việt Nam.
Chuyến công du Ấn Độ của Trần Đại Quang có thể được xem là sự kiện đối ngoại tiếp sau cuộc viếng thăm Việt Nam của Bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis. Trong cuộc viếng thăm này, phía Mỹ đã xác nhận sẽ đưa một hàng không mẫu hạm đến Việt Nam trong thời gian tới. Kể từ năm 1975, đây là lần đầu tiên một phương tiện quân sự chiếm vị trí chủ lực trong lực lượng hải-không quân Mỹ là hàng không mẫu hạm sẽ cập cảng Việt Nam.
Mới đây, đã có tin không chính thức về việc hàng không mẫu hạm Mỹ sẽ đến Việt Nam vào đầu tháng 3/2018.
Sự kiện Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis thăm Việt Nam, cùng triển vọng lần đầu tiên một hàng không mẫu hạm của Mỹ sẽ đến Việt Nam trong năm 2018 cho thấy một chủ trương có thể tạm gọi là "dựa Mỹ đối Trung" của giới chóp bu Việt Nam-như một biện pháp tình thế trong ngổn ngang và hỗn tạp tâm thế "không ưa Mỹ nhưng vẫn cần Mỹ", vẫn chưa có gì thay đổi tính từ giữa năm 2014 đến nay và đặc biệt trong gần nửa năm qua.
2014 là năm tung tóe vụ giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc xông thẳng vào vùng lãnh hải Việt Nam như chốn không người và như một cú vỗ mặt nảy đom đóm vào Bộ Chính trị Việt Nam. Thế nhưng sau đó, giới chóp bu Việt Nam có vẻ vẫn chưa tỉnh ngộ về thực chất "bạn vàng" là thế nào và vẫn tiếp tục theo đuổi chính sách "đu dây chính trị".
Nhưng vì sao gần đây Việt Nam lại có khuynh hướng gần gũi hơn với Mỹ về quân sự và các đồng minh quân sự của Mỹ ?
Trước những sự kiện James Mattis thăm Việt Nam và Trần Đại Quang đi Ấn Độ, vào cuối tháng 7/2017 đã xảy ra một sự kiện mà được dư luận xã hội liệt vào loại "nhục quốc thể" : chính quyền Việt Nam phải "giương cờ trắng" khi yêu cầu ngừng hoạt động thăm dò khí đốt của Repsol-một công ty Tây Ban Nha liên doanh với Việt Nam-ngay tại Bãi Tư Chính mà luôn được Bộ Ngoại giao Việt Nam chiến đấu võ miệng "thuộc vùng chủ quyền không tranh cãi của Việt Nam". Dù chưa bao giờ giới tuyên giáo hay Bộ Ngoại giao Việt Nam dám nói toạc về cái nguồn cơn sâu xa của vụ "nhục quốc thể" ấy, nhưng vụ "giương cờ trắng" này lại trùng hợp với tin tức quốc tế cho biết sau khi Bắc Kinh đe dọa sẽ tấn công một số căn cứ quân sự của Việt Nam ở quần đảo Trường Sa nếu Việt Nam cho phép Repsol tiếp tục khoan thăm dò dầu khí.
Chưa hết, sau thất bại ở Bãi Tư Chính, Việt Nam lại có nguy cơ bị Trung Quốc cản trở việc khai thác dầu khí ở mỏ Cá Voi Xanh-dự án dầu khí lớn nhất của Việt Nam, nơi được phát hiện bởi Tập đoàn dầu khí ExxonMobil của Mỹ và có thể sẽ đóng góp gần 20 tỷ đô la vào ngân sách Việt Nam.
Một khả năng có thể xảy ra là trong cơn quẫn bách mất ngủ lẫn mất ăn ngay trên vùng biển của mình, Hà Nội đã một lần nữa phải "cầu viện" Hoa Kỳ, mà cụ thể là kêu gọi một sự hỗ trợ từ hải quân Hoa Kỳ. Việc một hàng không mẫu hạm của Mỹ có thể hiện diện trong vùng biển Đà Nẵng, mà không phải là Cam Ranh, trong thời gian tới rất có thể là một động tác nhằm bảo vệ ExxonMobil kai thác ở vùng biển Đà Nẵng, đồng thời phục vụ quan điểm "tăng cường hơn nữa sự hiện diện của hải quân Hoa Kỳ ở Biển Đông" nhằm đối trọng với những sức ép đang gia tăng không ngừng và có thể kích động chiến tranh từ phía Trung Quốc.
Khá rõ ràng là sau vài cuộc thăm dò mang tính khởi động vào năm 2017, năm 2018 rất có thể sẽ có nhiều bằng chứng hơn về "tình thân" giữa Bộ Quốc phòng Việt Nam với Nhật Bản và Ấn Độ, được thể hiện bằng "giao lưu hải quân", mua vũ khí nhỏ giọt và có thể còn gia tăng cả cơ chế tập trận chung, làm tiền đề tiến tới tập trận chung Việt-Mỹ, chẳng hạn "Hổ Mang Vàng", trong tương lai không quá xa.
Phạm Chí Dũng
Nguồn : CaliToday, 23/02/2018