Nhân loại đang lây lan một chuyện lạ. Nước Nga chỉ có một cái ô
Chính hiệu Made in Russia.
Tổng thống Putin cùng Chủ tịch Fifa và lãnh đạo hai nước Pháp và Croatia có đội tuyển tranh tài trận chung kết World Cup 2018.
Có nhiều bình luận sự kiện này với nhiều khía cạnh. Có người so sánh với hình ảnh Thủ tướng Việt Nam khi trao bằng khen trong một sự kiện trước. Đây là bài học cho những người đang chủ ý hay vô thức xây dựng thương hiệu quốc gia, dù được giao nhiệm vụ hay không, quan chức và người dân. Vụ dùng tiền âm phủ trả người nước ngoài tuần này cũng ảnh hưởng hình ảnh dân tộc đấy. Bài viết này coi đó như một trường hợp điển hình cần tham khảo (case-study).
Giá trị một đất nước là phép cộng nhiều yếu tố, tôn giáo, con người, thể chế, chính phủ, thể thao, văn hóa, di sản, phát minh, công nghệ, đầu tư… Một trong những cách tốt nhất làm hình ảnh đất nước mình tồi tệ là bỏ mặc, không quan tâm bạn bè, rồi phát tán hành động đó khắp thế giới. Nếu nước Nga quên cả tổng thống các nước, thì họ có thể quên những thứ khác. Với sự kiện "cái ô của Putin", có lẽ chưa khi nào hình ảnh nước Nga được khắp hành tinh chú ý đến vậy, vì khả năng và mức độ chăm sóc bạn bè đặc biệt của họ.
Chăm sóc và được chăm sóc tốt nhất luôn là giá trị quan trọng nhất của một thương hiệu, bao gồm cả nhãn hiệu, hình ảnh quốc gia. Nếu không phản bác được nguyên tắc nền tảng này, chúng ta thử phân tích ba kịch bản về "cái ô của Putin" dưới đây, để hiểu thêm về cách nghĩ, cách đánh giá, đòi hỏi của thế giới. Người Việt Nam tuy nói nhiều về kỷ nguyên 4.0, nhưng mang trong mình đặc điểm nôm na mách qué, đại khái, xuề xòa, tưởng nhỏ, bỏ qua.
Cả ba kịch bản đều có chung điều kiện và hoàn cảnh như nhau, tức là sự kiện đã xảy ra, nằm ở tâm điểm chú ý của truyền thông quốc tế và chỉ có một cái ô cho nhiều người. Cả ba chỉ là giải pháp tình thế.
Kịch bản thứ nhất
Dùng cái ô đó che cho Putin, như những gì đã diễn ra, các vị khách đều phải đầu trần, chịu mưa, ướt từ đầu đến chân. Nhược điểm của phương án này là không chăm sóc bạn bè, bất bình đẳng, định vị trịch thượng, quá đề cao cá nhân Putin, không tôn trọng bạn bè, tổ chức, dịch vụ yếu kém, thu hút các kênh truyền thông, ảnh hưởng tiêu cực hình ảnh nước Nga. Không có ưu điểm.
Kịch bản thứ hai
Cất cái ô của Putin, không dùng, tất cả mọi người cùng ướt. Nhược điểm của phương án này là không chăm sóc, tổ chức, dịch vụ yếu kém, thu hút truyền thông, ảnh hưởng tiêu cực hình ảnh nước Nga. Ưu điểm, không định vị trịch thượng, không quá đề cao cá nhân Putin, không bất bình đẳng.
Kịch bản thứ ba
Nhường ô cho khách, ô cho Putin được mang ra sau cùng. Nhược điểm của phương án này là không chăm sóc kịp thời, tổ chức, dịch vụ yếu kém, ảnh hưởng tiêu cực hình ảnh dân tộc. Ưu điểm, đề cao nước Nga, Putin là người ướt nhiều nhất, nhưng mạnh mẽ, phù hợp với hình ảnh cá nhân phong trần mà ông thường khoe, thu hút truyền thông, có thể đảo ngược tình thế và được yêu mến.
Trong ba kịch bản vừa nêu, kịch bản thứ ba ít nhược điểm hơn cả. Người Nga đã chọn phương án nhiều nhược điểm nhất. Dù người xem nhận thấy có thêm một số cái ô nhỏ hơn xuất hiện sau đó, nhưng có thể đó là do nhân viên của chính phủ các nước khác tự lo liệu ( ?). Nước Nga đã đầu tư nhiều nhất cho một kỳ World Cup, đến 15 tỷ Đô La, họ chuẩn bị nhiều năm trời, mời gọi bạn bè và phương tiện truyền thông khắp năm châu, chắc chắn không phải để thưởng thức vở diễn đáng tiếc đó.
Cái ô to của Putin che cho ông ta, còn nước Nga thì ướt lướt thướt.
Nguyễn Hà Hùng
Nguồn BBC, 21/07/2018