Vào ngày 25 tháng 10, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ra quyết định đề nghị kỷ luật đối với Giáo sư Chu Hảo, Giám đốc nhà xuất bản Tri thức, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ. Giới trí thức tại Việt Nam mạnh mẽ lên tiếng rằng quyết định vừa nêu là một sai lầm chính trị của Đảng Cộng sản Việt Nam (Đảng Cộng sản Việt Nam) ; đồng thời có hành động phản đối quyết liệt trong những ngày vừa qua.
Giáo sư Chu Hảo, Giám đốc Nhà xuất bản Tri Thức RFA edited
Công bố thư ngỏ
Sau khi thông tin Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam ra quyết định đề nghị kỷ luật đối với Giáo sư Chu Hảo được truyền thông quốc nội loan đi, một thư ngỏ được công bố và lan truyền trên mạng xã hội với tựa đề "Thư ngỏ, Yêu cầu rút lại kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về Phó Giáo sư-Tiến sĩ Khoa học Chu Hảo" có 155 người ký tên, được cập nhật đến ngày 30 tháng 10.
Nội dung bức thư ngỏ nêu rõ kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương về Giáo sư Chu Hảo là không đúng sự thật, thể hiện sự trấn áp thô bạo những nỗ lực rất đáng trân trọng của một trí thức hết lòng vì dân vì nước.
Theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương , Giáo sư Chu Hảo vi phạm quy định về điều lệ đảng viên, bị suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" và phải chịu trách nhiệm chính, trong cương vị Giám đốc-Tổng Biên tập Nhà xuất bản Tri Thức về việc xuất bản một số cuốn sách trái với chủ trương của Đảng và Nhà nước Việt Nam.
Ông Kha Lương Ngãi, nguyên Phó Tổng biên tập Báo Sài Gòn Giải Phóng, một người ký tên trong thư ngỏ chia sẻ với RFA ghi nhận của ông trong mấy ngày qua :
"Theo tôi ghi nhận, dư luận không đồng tình việc Giáo sư Chu Hảo bị đề nghị kỷ luật cũng như dư luận nhận thấy uy tín của Giáo sư Chu Hảo không bị giảm đi trong xã hội, mà trái lại là gây ảnh hưởng xấu cho Đảng và Nhà nước Việt Nam mà thôi. Vụ việc này làm cho mọi người, từ những người trong hệ thống chính trị Đảng, Chính quyền, Nhà nước cho đến giới trẻ có học thức nhận thức rất rõ bản chất của Đảng, Chính quyền và Nhà nước này như thế nào".
Đồng loạt tuyên bố bỏ Đảng
Đài Á Châu Tự Do ghi nhận đã có ít nhất 13 đảng viên trong giới trí thức tại Việt Nam tuyên bố bỏ Đảng Cộng sản Việt Nam, qua vụ việc Giáo sư Chu Hảo bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị kỷ luật.
Nhà văn Nguyên Ngọc, 62 năm tuổi Đảng trong tuyên bố từ bỏ Đảng, ghi ngày 26 tháng 10 khẳng khái lên tiếng rằng :
"Kỷ luật ông Chu Hảo thực chất là một hành động thực hiện chính sách ngu dân, kìm hãm nhân dân trong vòng tăm tối, để dễ lừa dối và đàn áp, vì quyền lợi ích kỷ của một đảng độc tài đang cướp quyền sống và phát triển của dân tộc".
Tác giả của tác phẩm văn chương nổi tiếng "Đất nước đứng lên" còn khẳng định không thể đứng trong tổ chức của Đảng Cộng sản Việt Nam "ngày càng xa rời lý tưởng ban đầu, ‘tự diễn biến’ thành một tổ chức chuyên quyền, phản dân hại nước".
Ông Hà Quang Vinh, nguyên Phó Chủ tịch huyện Bình Chánh, vào ngày 27 tháng 10 đăng tải trên trang Facebook cá nhân, cho biết từ năm 2015 ông đã có ý định không muốn tiếp tục đi chung con đường với Đảng Cộng sản Việt Nam, mà ông gia nhập và phục vụ 43 năm qua bởi vì ông đã thấy và đã hiểu rằng Đảng thất bại về mặt lý luận chính trị và Chính quyền Nhà nước có khả năng đi đến tiêu vong. Ông Hà Quang Vinh chính thức tuyên bố rời bỏ Đảng vì ông cho rằng vụ việc Giáo sư Chu Hảo bị đề nghị kỷ luật là cột mốc của "tức nước vỡ bờ". Ông Hà Quang Vinh nói với RFA :
"Đảng đụng đến trí thức là Giáo sư Chu Hảo và Nhà văn Nguyên Ngọc, là người tôi ngưỡng mộ tuyên bố bỏ Đảng thì tôi tự thấy đúng thời điểm ‘tức nước vỡ bờ’ để tôi tỏ thái độ, chính thức tuyên bố rời Đảng. Tôi không hoạt động chính trị. Tôi chỉ phản ứng theo lương tâm của mình. Nếu tôi không làm thế thì tôi không phải là người xứng đáng".
Qua vụ việc Giáo sư Chu Hảo bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị kỷ luật, giới trí thức tại Việt Nam không chỉ đồng loạt tuyên bố bỏ Đảng mà còn có người tuyên bố từ chức và rời khỏi nhiệm sở, như trường hợp của Tiến sĩ Phạm Gia Minh, Phó Chủ tịch Hội liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài (ALOV) sau khi ông ký tên vào thư ngỏ gửi Ủy ban Kiểm tra Trung ương và Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm bảo vệ Giáo sư Chu Hảo.
Ông Hà Quang Vinh, nguyên Phó Chủ tịch huyện Bình Chánh tuyên bố bỏ đảng vào ngày 27/10/18 Courtesy : Facebook Quangvinh Ha
Phản ứng của lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam ?
Đài RFA cũng ghi nhận có không ít ý kiến trên mạng xã hội cho rằng vụ việc Giáo sư Chu Hảo bị đề nghị kỷ luật, do liên quan những cuốn sách được Nhà Xuất bản Tri Thức phát hành, phần nào nhắc nhớ đến vụ án "Nhân văn Giai phẩm" hồi thập niên 50 của thế kỷ trước, đã khiến cho rất nhiều trí thức ở miền Bắc khi đó bị đàn áp. Câu hỏi mà dư luận đặt ra trong bối cảnh được gọi là "hiệu ứng từ Giáo sư Chu Hảo" thì liệu rằng Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ phản ứng như thế nào trước hiện tượng hàng loạt đảng viên trí thức tuyên bố bỏ Đảng ? Chúng tôi nêu vấn đề với Nhà báo tự do Võ Văn Tạo và được ông nhận xét :
"Khách quan mà nói, trong thời gian dài mấy chục năm, Nhà nước và Đảng Cộng sản Việt Nam có những thay đổi nhất định. Trước kia họ có những biện pháp tàn bạo hơn như là thủ tiêu, còn bây giờ thì phần nào đỡ hơn. Tất nhiên họ vẫn bảo thủ và lạc hậu ; họ vẫn bắt bớ, bỏ tù với các bản án nặng, o ép, khủng bố, triệt tiêu đường sống mưu sinh…Một bên nhân dân ngày càng thức tỉnh hơn và một bên chính quyền đỡ tàn bạo hơn so với ngày trước thì tôi cho rằng hiện tượng các trí thức tuyên bố rời bỏ Đảng, chắc chắn phía an ninh sẽ có sự chỉ đạo để bắt chẹt từng trường hợp cá nhân riêng lẻ. Thế nhưng, nếu làn sóng cùng rộ lên đến con số hàng ngàn, hàng chục ngàn, hàng trăm ngàn thì khó mà đàn áp được vì gây bức xúc trong xã hội".
Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng mạnh mẽ tuyên bố rằng :
"Quyết định công khai kỷ luật Giáo sư Chu Hảo như vậy là một sai lầm chính trị to lớn. Họ tạo cho trí thức chân chính chính thức hóa sự chọn lựa đã nhen nhúm từ cả thập kỷ rồi".
Ông Đặng Xương Hùng, cựu Lãnh sự Việt Nam tại Thụy Sỹ, tuyên bố bỏ Đảng vào cuối năm 2013 viết trên Facebook rằng :
"Làn sóng bỏ Đảng, qua vụ việc Giáo sư Chu Hảo bị đề nghị kỷ luật làm vững tin cho những đảng viên chân chính đang ấp ủ một hướng đi chính nghĩa, đó là quay về với nhân dân".
Tiến sĩ Nguyễn Quang A còn nói với RFA rằng mục tiêu của những người ký vào thư ngỏ về vụ việc của Giáo sư Chu Hảo, trong đó có ông, là không phải chỉ gửi đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương mà còn gửi đến 4 triệu đảng viên còn lại và giới trí thức đang làm ở cơ quan Nhà nước. Một vài nhà quan sát tình hình Việt Nam, mà chúng tôi tiếp xúc, cũng đưa ra nhận định rằng xu hướng đảng viên tuyên bố bỏ Đảng sẽ còn tiếp diễn, bất luận Đảng Cộng sản Việt Nam có biện pháp đối phó ra sao.
Trí thức trẻ hành động
Bên cạnh những tên tuổi nổi danh trong giới trí thức vừa tuyên bố bỏ Đảng như Tiến sĩ Mạc Văn Trang, Nhà văn Nguyên Ngọc, Tiến sĩ Chu Hảo… còn có các đảng viên trẻ và một số thành viên của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cũng tuyên bố không tiếp tục tham gia hai tổ chức Đảng và Đoàn nữa. Đài RFA trao đổi với một vài bạn trẻ là những người quan tâm hiện tình đất nước và được nghe chia sẻ rằng họ đặc biệt chú ý đến sự kiện giới trí thức tại Việt Nam có hành động phản đối Giáo sư Chu Hảo bị đề nghị kỷ luật.
Các bạn trẻ này cho biết nhờ vào mạng xã hội họ bắt đầu để tâm đến tình hình xã hội chính trị của đất nước Việt Nam qua những lá thư ngỏ của giới nhân sĩ trí thức, từ năm 2000 của 5 nhà bất đồng chính kiến cho đến thư ngỏ phản đối dự án khai thác bô-xít ở Tây Nguyên hồi năm 2009 hay các Thư ngỏ 61, Thư ngỏ 72, Thư ngỏ 127…
Các bạn trẻ này còn bộc bạch rằng họ trông chờ những bức thư ngỏ mà các nhân sĩ trí thức sẽ gửi đến cho họ, là những thế hệ trẻ của Việt Nam để họ được có thêm sự gắn kết cũng như thông hiểu nhiều hơn về những hoài bão, ý nguyện của thế hệ đi trước và đồng thời nhận được sự quan tâm cùng đồng hành để họ vững niềm tin tiếp bước.
Trả lời câu hỏi của RFA nếu được cơ hội chia sẻ với những trí thức trẻ bằng thư ngỏ, thì thông điệp của ông Hà Quang Vinh sẽ là gì, nguyên Phó Chủ tịch huyện Bình Chánh cho biết sẽ dặn dò thanh niên trí thức của Việt Nam là "Làm theo lương tâm mình và hãy can đảm làm những điều mà mình tin rằng là đúng".
Chúng tôi xin được kết thúc bài ghi nhận với thắc mắc của một số cư dân mạng rằng trong trường hợp lá thư ngỏ "Yêu cầu rút lại kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng về Phó Giáo sư Tiến sĩ khoa học Chu Hảo" không được Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam phúc đáp thì có phải đây là thời điểm giới trí thức ở Việt Nam cùng đồng lòng "đứng lên" vì tương lai của một đất nước phát triển, dân chủ và văn minh ?
Hòa Ái
Nguồn : RFA, 30/10/2018