Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Phó Tổng thống Harris đi Châu Á : Cu Phó Đi s M nói Việt Nam rt quan trng, Bin Đông khác Afghanistan

Susan Sutton, An Tôn, VOA, 20/08/2021

Phó Tng thng M Kamala Harris d kiến s thăm Vit Nam t 24-26/8 sau khi thăm Singapore bt đu t ngày 22/8.

kamala1

Phó Tng thng M Kamala Harris lên phi cơ Không lc 2 đ công cán nước ngoài (nh tư liu, tháng 6/2021).

Chuyến thăm ca bà din ra ch ít ngày sau khi chính quyn tng được M chng lưng Afghanistan đã sp đ sau các đt tn công ca Taliban, làm dy lên nhiu câu hi v vai trò và đ tin cy ca M.

Tuy nhiên, theo bà Susan Sutton, cu Phó Đi s M ti Vit Nam t 2015-2017, khi quan sát chính sách đi ngoi ca M, cn có cái nhìn dài hn.

Bà cu phó đi s nói trong mt cuc phng vn vi VOA rng chính sách này đt trng tâm vào tương lai Châu Á, nơi Vit Nam là thành t rt quan trng. Cu Phó Đi s M Susan Sutton cũng khng đnh Bin Đông khác vi Afghanistan.

Dưới đây là ni dung chi tiết.

VOA :Văn phòng Phó Tng thng M nói chuyến thăm ca bà ti Singapore và Vit Nam là bước phát trin tiếp t chính sách "Nước M tr li". Vit Nam có tm quan trng ra sao trong chính sách này ?

Susan Sutton : Tht tuyt vi là Phó Tng thng M đi thăm Singapore và Vit Nam vì đó là hai đi tác quan trng. Chúng ta đã thy nhng din biến t thi chính quyn trước, và t vic M tái cân bng sang Châu Á, vi nhn thc v tm quan trng ra sao ca Châu Á đi vi M trong vic xây dng chính sách đi ngoi giúp cho M an toàn hơn, thnh vượng hơn, và hy vng là cũng giúp các nước Châu Á an toàn hơn và thnh vượng hơn.

Trong mt thi gian dài, M tp trung vào chng khng b, tp trung vào Trung Đông, vùng Vnh. Đó là giai đon căng thng cho M, cho thế gii cho đến khi chúng ta thy mt s kết qu và hu qu ca chính sách đó.

Nhưng chúng ta cn nhìn v dài hn. Nhng điu đúng đn khi M tuyên b chính sách tái cân bng thì bây gi vn đúng. Châu Á thc s chính là tương lai và M cn can d vi các nước giúp cho chúng tôi xây dng mt tương lai tt đp hơn.

Vit Nam, khi mà tôi nói chuyn vi người Vit, h thường nói Vit Nam là nước nh. Nhưng hin nhiên Vit Nam không h là mt nước nh. Vit Nam có hơn 90 triu dân, Vit Nam ln hơn c nước Đc. Và liên tc trong nhưng năm gn đây, Vit Nam có tc đ tăng trưởng kinh tế vào hàng nhanh nht thế gii. Tt nhiên, đi dch COVID làm xáo trn các con s thng kê, nhưng nhng yếu t căn bn ca s phát trin ca Vit Nam vn tiếp tc tn ti. Đó là lc lượng lao đng năng đng và mt đt nước có đnh hướng xây dng s thnh vượng.

Vì vy, tôi nghĩ rng phát trin quan h vi Vit Nam là vic tht s quan trng đ chúng ta có cơ chế tt đ gii quyết các bt đng và tiếp tc m rng các lĩnh vc hp tác.

Chúng ta đôi khi quên mt rng quan h Vit-M khá là mi m. Trong quãng đi ca chúng ta, chúng ta thường coi vic có mi quan h song phương đó là điu mc nhiên. Nhưng thc ra chúng ta vn đang liên tc khai m nhng lĩnh vc mi trong mi quan h : các hp tác mi, M đu tư thêm vào Vit Nam, thương mi gia tăng, tìm kiếm thêm các lĩnh vc có chung li ích. Không phi nước nào cũng có mi quan h như thế. Nhiu nước có mi quan h đã phát trin hết c, mi vic tiếp tc như đã có trong quá kh. Nhưng vi Vit Nam, chúng tôi liên tc tìm kiếm các cơ hi mi.

Vì vy, chuyến thăm ca Phó Tng thng Kamala Harris rt quan trng, và đng thi, điu ct yếu là chúng tôi tiếp tc nhìn nhn rng Vit Nam là mt thành t quan trng trong quá trình chúng tôi phát trin quan h vi khu vc.

VOA : Văn phòng ca bà Harris cũng nói rng chuyến thăm ca bà nhm nhn mnh đến tm quan trng ca các mi quan h toàn din và đi tác chiến lược. Vy liu có kh năng n phó tng thng M và lãnh đo Vit Nam tuyên b nâng cp quan h lên đi tác chiến lược ?

Susan Sutton : Tôi hy vng như vy. Đó s là mt bước tuyt vi nếu nhìn t c hai phía.

V phía M, chúng tôi không có h thng phân cp mi quan h theo các mc đi tác chiến lược hay đi tác toàn din ging như ca Vit Nam hay mt s nước. Vì vy, tm quan trng ca vic này có l không nhiu đi vi M so vi ý nghĩa ca nó đi vi Vit Nam.

Tôi nghĩ Vit Nam lâu nay quan tâm đến vn đ này và mun tìm mt dp thích hp vì đây là vic đ công b gn vi mt chuyến thăm cp cao. Liu h quyết đnh tuyên b trong chuyến thăm này, hay liu h ch thêm mt thi gian và tuyên b vào chuyến thăm cp cao tiếp theo không phi là điu quá quan trng. V phn mình, tôi chc chn mun c vũ cho hai bên thc hin bước đi đó ngay lúc này.

Như tôi đã nói, trong quan đim ca M, vic này không có nhiu ý nghĩa lm. Chúng tôi xem Vit Nam là mt đi tác thc s quan trng và chúng tôi không cn có thêm mt tính t na.

Nhưng theo kinh nghim ca tôi, Vit Nam, người ta thc s rt mong mun gia tăng hp tác vi M, t b quc phòng, t các tnh, t các trường, t hu như mi nơi. Mc dù vy, h luôn có s thn trng, không tiến quá nhanh so vi chính sách cp quc gia. Vì vy, vic tuyên b nâng cp lên quan h đi tác chiến lược s gi đi tín hiu quan trng đến tt c các quan chc Vit Nam các tnh, các doanh nghip là "Đúng vy, chính sách ca chính ph ng h vic gia tăng và làm sâu sc thêm nhng hp tác vi M".

Vì lý do đó, theo tôi, vic Vit Nam tiến ti nâng cp quan h là hoàn toàn vì li ích ca Vit Nam, và t đó m ra nhng cánh ca phc v li ích ca c hai nước.

kamala2

Phó Đi s M Susan Sutton tham gia khánh thành mt trung tâm qun lý thm ha Ninh Thun, Vit Nam, 1/3/2017.

VOA : Thế gii va chng kiến M rút quân khi Afghanistan và chính quyn nước này sp đ, Taliban tiến vào Kabul. Điu này nh hưởng thế nào đến cách Vit Nam nhìn vào s can d ca M Bin Đông ? Phó Tng thng Harris cn làm gì đ trn an Vit Nam và các nước trong khu vc ?

Susan Sutton : Đây là thi đim đáng bun và khó khăn. Chc chn là tôi hiu nhng câu hi mà báo chí và các đi tác ca M nêu ra.

Nhưng nói mt cách rt thc tin, điu quan trng là, và tôi nghĩ các quan chc Vit Nam hiu rt rõ, đó là M quan tâm đến an ninh và tôn trng lut l Bin Đông không phi là vì lòng v tha, không phi là vì điu đó nh hưởng đến các nước khác, mà là vì chúng tôi có li ích to ln trong vic bo v an ninh và t do hàng hi Bin Đông và trên toàn thế gii.

Có th nói thế này, lp lun v s can d vào Afghanistan là lp lun v mi quan ngi ca chúng tôi dành cho nhân dân Afghanistan. Nhưng lp lun v hot đng tích cc ca M Bin Đông đ bo v an ninh và t do hàng hi có bn cht là li ích an ninh ca chúng tôi. Mi người nên ghi nhn rng M s hot đng tích cc và cam kết dành ngun lc đ bo v li ích ca chúng tôi.

VOA : thi đim hin nay, khi M mun giành ly s ng h ca Vit Nam trong cuc cnh tranh vi Trung Quc, bà có nghĩ rng Phó Tng thng Harris s nói năng "nh nhàng" vi Vit Nam v nhân quyn không ?

Susan Sutton : Đi thoi ca hai nước v nhân quyn trong nhng năm gn đây rt là chân thành. Tôi s không mô t đó là "nng li" hay "nh nhàng" mà tôi s mô t là rt chân thành, tht tâm, và tôi k vng là điu này s tiếp tc.

Chúng tôi vn thường nói rõ vi các đi tác cp chính ph bên phía Vit Nam rng vn đ nhân quyn không phi là chuyn M c gng sai bo Vit Nam làm điu gì.

Vit Nam là thành viên Liên Hip Quc, tham gia ký kết nhiu công ước quc tế, trong đó có Công ước v Các Quyn Chính tr và Dân s và gn đây phê chun Công ước ILO v Tha ước Lao đng Tp th. Đây là nhng cam kết quc tế, và tt c chúng ta đu giám sát nhau v trách nhim gii trình đi vi các cam kết đó.

Các nước khác ch trích M sut ngày, và nếu h tin rng M không làm đúng các cam kết quc tế, h hoàn toàn có quyn ch trích.

Vì vy, đó là cuc đi thoi v vic tt c chúng ta làm đúng các cam kết quc tế mà chúng ta tham gia. M có các cuc đi thoi đó vi nhiu nước, và chúng tôi cn tiếp tc đi thoi vi Vit Nam mt cách chân thành và công bng.

Chúng tôi công nhn Vit Nam có nhng bước tiến quan trng trong nhng năm gn đây và chúng tôi hoan nghênh. Nhưng có nhiu lĩnh vc, nhân quyn ca người dân chưa được bo v đúng mc.

Tôi có th nói rng vic đt được tiến b Vit Nam s có lúc tiến lúc dng, đôi khi tht lùi. Điu này cũng xy ra nhiu nước khác. Chúng ta phi công nhn điu này và nhìn xa ra, sau 10 năm, 20 năm, tôi nghĩ chúng ta phi nói rng có nhng tiến b sau mt thi gian dài.

Tôi tin chc rng Phó Tng thng Harris s nêu lên vn đ nhân quyn vi cùng tinh thn mà chúng tôi, nhng nhà ngoi giao, đã áp dng đ nêu ra vn đ này : Chúng ta là bn bè, chúng ta có s bt đng đáng k v nhng vic đang din ra và chúng ta cn nói v điu đó. Bi vì, bn có th thy đy, nhân dân M mun có dân ch, và rt cuc chính sách đi ngoi ca M được quyết đnh bi ý chí ca người dân M. Người dân M tht s mun chúng tôi có tình hu ngh thân thiết nht, s hp tác cht ch nht vi nhng nước không xâm hi các quyn ca công dân các nước đó.

An Tôn thực hiện

Nguồn : VOA, 20/08/2021

*********************

Chuyến công du ca Phó Tng thng Harris s giúp Vit Nam thêm t do, mnh m hơn

Tiến sĩ Hà Hoàng Hp, chuyên gia các vn đ quc tế ca Vit Nam, nhà nghiên cu cao cp khách mi thuc vin ISEAS (Nghiên cu Đông Nam Á - Singapore) cho VOA biết rng vn đ nhân quyn chc chn s nm trong ngh trình chuyến công du Vit Nam ca Phó Tng thng Hoa K Kamala Harris. T Hà Ni, ông bày t k vng rng chuyến thăm này, trong n lc ca Washington can d sâu vào khu vc, s giúp Vit Nam được t do, phn vinh, và mnh m hơn.

kamala3

Phó Tng thng Hoa Kỳ Kamala Harris ti Nhà Trng ngày 26/7/221. D kiến bà s công du Vit Nam t ngày 24 đến ngày 26 tháng 8/2021 .

 VOA : Th ưa Tiến sĩ, ông có th chia s ý nghĩa chuyến thăm Vit Nam sp ti ca Phó Tng thng Hoa K Kamala Harris ?

Additional Info

  • Author Susan Sutton, An Tôn, Hà Hoàng Hợp
Published in Diễn đàn