 | Tổng quan: | 3621678 |
Cuba đã tỉnh, Việt Nam khi nào qua cơn mê ?
Trân Văn, VOA, 27/07/2018
Sự kiện Nhà nước Cuba soạn thảo rồi trìn, Quốc hội Cuba xem xét rồi công khai bày tỏ sự tán thành Dự thảo Hiến pháp mới và kêu gọi dân chúng Cuba góp ý cho dự thảo này mà theo đó, Cuba chính thức loại bỏ mục tiêu “xây dựng xã hội cộng sản”,thừa nhận và cam kết tôn trọng quyền tư hữu,… đã tạo nên một cuộc thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội của Việt Nam.
Một người Cuba đứng trên căn hộ của mình ở Havana, 2 tháng Sáu, 2018, trong khi Quốc Hội nước này bắt đầu thảo luận hiến pháp mới.
Rất nhiều người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam đã vui vẻ kêu… Trời vì từ nay, chỉ còn một mình Việt Nam “canh giữ hòa bình thế giới”. Sở dĩ nhiều người vui vẻ kêu… Trời, lo âu theo kiểu… bỡn cợt như Nguyen Tuan Lynh :“Thằng” canh, “thằng” ngủ, giờ chỉ còn một, chắc “thằng” này thức luôn, mà thức hoài không ngủ, thế nào “thằng” đó cũng… chết ! - vì sự kiện vừa kể khiến họ liên tưởng tới phát biểu để đời của ông Nguyễn Minh Triết, cựu Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam khi ông đến thăm Cuba hồi tháng 10 năm 2009 :Có người ví von, Việt Nam – Cuba như là trời đất sinh ra. Một anh ở phía Đông, một anh ở phía Tây. Chúng ta thay nhau canh giữ hoà bình cho thế giới ! Cuba thức thì Việt Nam ngủ, Việt Nam gác thì Cuba nghỉ...
Thật ra, dành sự mỉa mai, miệt thị ấy cho ông Triết là không thỏa đáng, bởi ông không phải là tác giả phát biểu cho thấy sự ngô nghê về nhận thức tới mức kỳ quái như thế. Không phải tự nhiên mà khi phát biểu về quan hệ hữu nghị Việt Nam – Cuba, ông Triết nhấn mạnh :Có người ví von… Thế ai là người đầu tiên ví von như vậy ? Hồi tháng 5 năm 2015, qua báo điện tử Công Lý, ông Phạm Tiến Tư, cựu Đại sứ Việt Nam tại Cuba, giờ là Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Việt Nam - Cuba, tiết lộ, tác giả thật của phát biểu đó là… “Bác Hồ” – lúc “Người” còn… sinh tiền ! Khăng khăng khẳng định đó là nhận thức – phát biểu của ông Triết vừa tội cho ông, vừa xâm hại tác quyền của… “Bác” !
***
Ngoài chuyện vui vẻ kêu… Trời vì ái ngại trước viễn cảnh chỉ còn Việt Nam kiên định với trọng trách “canh giữ hoà bình cho thế giới”, có những facebooker như Doan Khac Xuyen, mắng yêu Cuba là một “đứa học trò hư, bao nhiêu chữ trả hết cho thầy”. Ông Xuyen tỏ ra tiếc cho “cụ Tổng”, vừa cất công đến tận Cuba hồi tháng 3 để rao giảng tiếp về “đường lên Thiên đường”, vậy mà đến giờ Cuba… xổ toẹt. Ông Xuyen tự vấn thêm : Nghĩ lại, mình phải thế nào nó mới vậy chứ nhỉ ? Cũng theo xu hướng mắng yêu ấy, Tho Nguyễn Xuân cho rằng Cuba “lừa thầy, phản bạn”, Pham Hung Nghi khẳng định :Cuba “đại ngu” khi rũ bỏ cái áo… vừa rách, vừa hôi !
Bên cạnh số người giả vờ buồn, lo, trách móc để diễu cợt, cũng có những facebooker như Nguyen Nam Viet nói thẳng, chuyện Cuba chính thức loại bỏ mục tiêu “xây dựng xã hội cộng sản” ra khỏi dự thảo Hiến pháp mới, thừa nhận và cam kết tôn trọng quyền tư hữu là tin mừng cho chính Cuba và thế giới. Chỉ có Đảng CSVN thấy buồn khi Cuba – đồng chí son sắt - từ bỏ chủ nghĩa cộng sản và vứt vào sọt rác mớ lý luận giáo điều, xuẩn ngốc không thương tiếc. Viet nêu thắc mắc :Cuba đã thức tỉnh ! Còn Việt Nam thì đến bao giờ mới vượt qua cơn mê ? Theo khuynh hướng đó, Tuan Toni nhận định : Thiên hạ đã đào sâu, chôn chăt chủ nghĩa cộng sản từ lâu rồi... “Từ” bỏ bây giờ tuy muộn nhưng còn hơn là không bao giờ... Còn Chảy Xiết Con Sông thì nhấn mạnh :Mình muốn được như Cuba.
So sánh giữa Cuba với Việt Nam, facebooker Nguyen Dang Hung cho rằng, Cuba đang “tự diễn biến”. Dù khởi đầu như thế là khá rụt rè nhưng nếu trong việc thừa nhận và cam kết tôn trọng quyền tư hữu, Cuba công nhận quyền tư hữu đất đai thì đó sẽ là một thay đổi trọng đại. Điều mà vì không chịu từ bỏ đặc quyền - đặc lợi, cơ hội làm giàu cho các băng nhóm, Việt Nam vẫn cố giữ bất chấp đó là khổ đau cho 90 triệu dân ! Ông Hung dự đoán, Cuba sẽ thay đổi nhanh vì xã hội Cuba không tha hóa trầm trọng như Việt Nam, Cộng sản Cuba không lũng đoạn tôn giáo như Cộng sản Việt Nam, lãnh đạo tương đối còn trong sạch, còn có sĩ diện, đạo đức – những thứ mà Việt Nam đã đánh mất từ lâu !
Giống như nhiều facebooker khác, Phan Văn Trường chúc mừng Cuba đã bước vào con đường đúng đắn phát triển bền vững trong sự phấn khởi của toàn dân. Theo Trường, làm như thế không dễ vì toàn bộ hệ thống phải nhìn nhận thực trạng hiện nay là lỗi lầm trong nhiều thập niên, nhiều thế hệ Cuba phải sống trong thiếu thốn, lo âu, hi sinh nhiều thứ. Giờ không biết sẽ vứt những giáo điều của Fidel Castro đi đâu. Trường tin sự phát triển rất nhanh trong tương lai, no âm của Cuba sẽ là bằng chứng từ hiện thực, chẳng cần lý luận, bàn cãi vớ vẩn nữa. Trường ca ngợi giới lãnh đạo Cuba can đảm đặt lợi ích quốc gia lên trên mớ lý thuyết giáo điềuđể thực hiện một “cú nhảy lịch sử”.
Cũng nhìn sự kiện Cuba chính thức loại bỏ mục tiêu “xây dựng xã hội cộng sản”, thừa nhận và cam kết tôn trọng quyền tư hữu gần giống như vậy, facebooker Đỗ Minh Tuấn khẳng định, những người Cộng sản Cuba tử tế, trung thực và văn minh hơn Đảng CSVN. Ông Tuấn nhấn mạnh : Dẫu giữ nguyên hai chữ “cộng sản” trong tên Đảng nhưng về thực chất, Đảng CSVN là một thứ “hồn Trương Ba. da hàng thịt”, một kiểu “Tư bản chui” hoặc “Tư bản kép” - bắt cá hai tay, vừa bóc lột tàn bạo như bọn tư bản hoang dã, tư bản rừng rú mà Marx lên án, vừa giả mạo, bịp bợm dùng các tiêu chí của Cộng sản để làm công cụ pháp lý và đạo lý cướp hết quyền của dân, giống như bọn cướp mặc áo cà sa, giả vờ thờ kính rồi dùng tượng Phật nện vào đầu các nhà sư và tín đồ để cướp chùa, bán tượng Phật, lấy tiền công đức chia nhau. Tham, ác và lưu manh nhất quả đất ! Ông Tuấn hỏi mà như than : Dân tộc phải thế nào thì Đảng Cộng sản (dởm) Việt Nam mới tồn tại ngạo mạn và ngông ngênh như lũ lưu manh như thế chứ ? Câu hỏi ấy được Nguyễn Đức Long trả lời cũng y hệt như một tiếng than :Vâng ! Tất cả phụ thuộc vào thái độ của người dân Việt Nam !
Giữa cuộc thảo luận hết sức sôi nổi quanh sự kiện Cuba chính thức loại bỏ mục tiêu “xây dựng xã hội cộng sản”, thừa nhận và cam kết tôn trọng quyền tư hữu, đã có một vài facebooker như Hoàng Nguyên Vũ thẳng tay tạt những “gáo nước lạnh” vào đám đông : Các anh, các chị buồn cười vừa vừa thôi. Cuba bỏ cụm từ “chủ nghĩa cộng sản” ra khỏi Hiến pháp của họ mà các anh, các chị cũng lấy làm sung sướng. Nó cộng sản hay tư bản thì mặc con mẹ nhà nó, khi nào đến nước các anh, các chị thì các anh, các chị hãy sung sướng chứ. Cuba thay đổi Hiến pháp thì anh Nhạ vẫn làm Bộ trưởng Giáo dục, anh Thể vẫn làm Bộ trưởng Giao thông – Vận tải, chị Tiến vẫn làm Bộ trưởng Y Tế… Da mặt họ vẫn không mỏng đi thì các anh, các chị nghĩ xa làm gì ? Ai lại kiểu ăn mắm tôm chống đói mà đi nói chuyện thế giới bao giờ ? Rồi nữa, đâu cũng râm ran sắp tới bắt ông này, xử ông nọ, các anh, các chị lại túm năm tụm bảy, hết cà phê quán này đến nhậu quán nọ, các anh, các chị nói cứ như là các anh, các chị bắt được ấy. Có bắt đến trăm thằng thì BOT nó vẫn bóp cổ dân, thuế vẫn cứ chồng thuế và nh ân dân vẫn khổ. Các anh, các chị bỏ lê la nhậu nhẹt chạy thêm taxi, xe ôm kiếm tiền nuôi con nuôi vợ trong thời buổi tiền mất giá này có khi hay hơn đấy ạ. Bắt vài con cá trong biển thì nhằm nhò gì mà các anh, các chị cảm giác như gậy thần Tôn Ngộ Không đang giáng xuống địa ngục đầy yêu ma vậy ? Rồi các anh, các chị hỏi sao anh Nhạ, chị Tiến,… không từ chức, rồi có vẻ phấn khởi vì anh Nhạ hết nói ngọng. Đ… mẹ, các anh, chị ấy từ chức sẽ để các anh, các chị lên thay chắc ? Các anh, các chị tuổi nào ? Con ai ? Có mấy trăm tỉ ? Con các anh, các chị có bị nâng điểm không mà các anh, các chị đòi làm quan nhỉ ? Các anh, các chị tin rằng các anh, chị này từ chức thì đứa lên thay da mặt nó sẽ mỏng hơn à ? Ngay cả anh Nhạ hết nói ngọng thì cũng là chuyện của anh ấy,tư duy anh ấy còn ngọng hay không là chuyện của cái đất nước này đấy các anh, các chị ạ.
Cát Linh, RFA, 26/07/2018
Quốc hội Cuba cuối tuần qua đã thảo luận dự thảo Hiến pháp mới trong đó không có Chủ nghĩa Cộng sản mà chỉ khẳng định “tập trung vào chủ nghĩa xã hội.”
Dư luận trong nước những ngày qua có sự so sánh sự kiện này với thể chế chính trị của Việt Nam và đặt câu hỏi “tương lai Cuba sẽ ra sao ?” Các chuyên gia kinh tế - chính trị và những người am hiểu về lịch sử hình thành, phát triển của các quốc gia có thể chế cộng sản trên thế giới ghi nhận thế nào về sự kiện này ?
Cố chủ tịch Cuba Fidel Castro. AFP
Câu chuyện Cuba thay đổi đang được cả thế giới quan tâm. Vì sao ?
Vì sự thay đổi này không đến từ bất kỳ cuộc biểu tình đòi dân chủ hay từ cuộc bạo động nào.
Dự thảo Hiến pháp mới của Cuba bỏ một điều khoản trong Hiến pháp cũ từ năm 1976 về mục tiêu “xây dựng một xã hội cộng sản”, thay vào đó chỉ đơn giản là tập trung vào chủ nghĩa xã hội.
Thế nhưng, vấn đề được tranh luận nhiều nhất không phải là sự thay đổi Hiến pháp mới của Cuba, mà chính là bộ máy thể chế chính trị của Cuba vẫn là độc Đảng.
Chính Chủ tịch Quốc Hội Esteban Lazo được trích lời trên truyền hình nhà nước xác nhận : "Điều này không có nghĩa là chúng tôi đang từ bỏ lý tưởng của mình".
Người dân Cuba với poster của cố Chủ tịch Fidel Castro AFP
PGS, TS Kinh tế Vũ Trọng Khải, cựu Hiệu trưởng Trường Cán bộ Quản lý (cơ sở phía Nam) của Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn, người từng được mời sang Cuba, tư vấn cho Bộ Nông nghiệp Cuba về chính sách phát triển lúa gạo, chia sẻ với RFA rằng theo ông, cách nói “từ bỏ chủ nghĩa cộng sản có lẽ chưa chuẩn bởi vì họ vẫn thừa nhận họ là đất nước xã hội chủ nghĩa.”
“Tôi không nghĩ người ta suy nghĩ sâu sắc như thế nào nhưng có lẽ cái chữ Chủ nghĩa cộng sản nó xa vời quá cho nên mục tiêu trước mắt hiện nay là cứ xây dựng Chủ nghĩa xã hội đi đã. Tất cả các nước kể cả Việt Nam, Trung Quốc, Bắc Triều Tiên hay Cuba bây giờ đều không nói đến Chủ nghĩa Cộng sản vì nó xa vời quá.”
Truyền thông thế giới nhắc đến nhiều và cả dư luận Việt Nam cũng hướng sự quan tâm đến sự kiện này, nhưng ông Lê Minh Nguyên, một người theo dõi và am hiểu tình hình chính trị Việt Nam qua nhiều thời kỳ cho rằng đây chưa thể xem là một sự kiện lịch sử lớn có tính cách thay đổi chế độ chính trị hoặc cả một hệ thống.
“Vì sự thay đổi có 3 cách thay đổi. Cách thứ nhất là thay đổi hệ thống bên trong đang có.
Cách thứ 2, Việt Nam thường gọi là diễn biến hoà bình. Nghĩa là sự thay đổi từ từ, đầu tiên có tự do ngôn luận, sau đó có tự do lập hội, đa đảng, có bầu cử tất cả người dân tham dự. Sau 1 thời gian chế độ độc tài độc Đảng đó trở thành chế độ dân chủ đa đảng.
Cái thứ ba là 1 thay đổi chớp nhoáng nghĩa là phá bỏ hệ thống đang có để xây dựng hệ thống mới, gọi là Cách mạng.Thì sự thay đổi Hiến pháp lần này của Cuba nằm trong sự thay đổi thứ 1, bên trong hệ thống chứ không phải thay đổi hệ thống.”
Điều này đúng với câu trả lời của Chủ tịch Quốc Hội Esteban Lazo nói “Cuba đơn giản bước sang một thời đại khác sau sự sụp đổ của Liên Xô.”
Theo tờ Britannica, quyền kiểm soát Cuba được chuyển từ Tây Ban Nha sang Hoa Kỳ vào ngày 1 tháng 1 năm 1899, là kết quả của cuộc chiến tranh Tây Ban Nha-Mỹ. Cuba thuộc sự điều hành bởi chính quyền quân sự của Hoa Kỳ cho đến ngày 20 tháng 5 năm 1902. Tuy nhiên, Mỹ vẫn giữ quyền can thiệp Cuba đến năm 1934.
Tài liệu từ WikiMedia cho biết, năm 1952, Fulgencio Batista, người giành chính quyền trong một cuộc đảo chính, với sự hậu thuẫn của Mỹ nắm quyền điều hành Cuba. Tháng 7/1953, Fidel Castro lãnh đạo một cuộc tấn công vào Pháo đài Moncada, tại Santiago de Cuba nhưng bất thành. Ba năm sau, Fidel Castro phát động chiến tranh du kích và giành chính quyền vào năm 1959.
Đảng Cộng sản từ đó đến nay là chính đảng duy nhất được công nhận tại Cuba. Đảng hoạt động theo chủ nghĩa Marxist-Leninist.
Hiến pháp hiện nay của Cuba quy định vai trò của đảng này là "lực lượng lãnh đạo xã hội và nhà nước".
Năm 1960, Fidel Castro quốc hữu hóa các doanh nghiệp của Mỹ khiến mối quan hệ hai bên trở nên căng thẳng. Mỹ áp đặt lệnh cấm vận với Cuba cho đến tháng 12 năm 2014, cựu Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama quyết định bình thường hóa quan hệ ngoại giao và hợp tác kinh tế với Cuba. Quyết định này được đưa ra sau các cuộc đàm phán bí mật trong vòng hơn một năm tổ chức tại Canada và Vatican, được cho là có sự tham dự trực tiếp của Giáo hoàng Francis.
Theo những người quan sát chính trị, thì đây mới thật sự là một sự kiện lịch sử của đất nước và dân tộc Cuba.
Trở lại quyết định bỏ chủ nghĩa Cộng sản ra khỏi dự thảo Hiến pháp mới, ông Lê Minh Nguyên nhận xét rằng cho đến giờ này họ mới điều chỉnh thì có thể nói họ đi sau Cộng sản Việt Nam. Tuy nhiên, Hiến pháp mới công nhận sở hữu tư nhân, là điều ông ghi nhận là chi tiết đáng quan tâm :
“Thay đổi có tính cách chính yếu là về kinh tế, tức là tư nhân được quyền sở hữu tài sản, tức là nó không phải chính sách tập trung tài sản tất cả là của nhà nước.”
Thế nhưng, như Chủ tịch Quốc hội Cuba Esterban Lazo nói “Chúng tôi không từ bỏ lý tưởng của mình.”
Lý tưởng đó là gì ? Đó chính là Chủ nghĩa Mac – Le, với bản chất không chấp nhận cho có tổ chức và không chấp nhận cho đối lập.
Theo chủ nghĩa Mac – Le, hạ tầng cơ sở quyết định thượng tầng kiến trúc. Hiến pháp mới của Cuba đã chấp nhận sở hữu tu nhân, điều vốn bị Đảng Cộng sản Cuba cho là tàn tích của chủ nghĩa tư bản. Thế nhưng, thượng tầng kiến trúc của Cuba vẫn là độc Đảng Cộng sản.
Điều này liệu có mâu thuẫn với đường lối phát triển chủ nghĩa xã hội ? PGS, TS Vũ Trọng Khải trả lời câu hỏi này bằng cách viện dẫn thực trạng Việt Nam hiện nay.
“Nó cũng như Việt Nam hiện nay, là nền kinh tế thị trường rất nhiều thành phần, đặc biệt vai trò kinh tế tư nhân rất quan trọng, được khẳng định là động lực phát triển mà. Kinh tế tư nhân trong nước cộng với công ty tư nhân nước ngoài FDA chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế tư nhân. Nhưng người ta vẫn nói là theo định hướng XHCN là vì nói đến mục tiêu của nó. Làm kinh tế thị trường thì phải có kinh tế tư nhân, nhưng mà vẫn không bỏ kinh tế nhà nước.”
Do đó, ông đề nghị cần phải có 1 chính sách để làm cho tất cả thành phần kinh tế đều phát huy được nội lực của mình nhằm phát triển nền kinh tế thị trường bền vững theo định hướng XHCN của nhà nước đã vạch ra.
Lời đề nghị này, ông dành cho cả Cuba và Việt Nam.
Còn về phía công luận Việt Nam thì đón nhận sự kiện của Cuba với một tâm lý khá phấn khởi. Nhiều câu hỏi được đưa lên mạng xã hội như “Khi nào Việt Nam bỏ chế độ Cộng sản ?” hoặc mang tính hài hước hơn là “Việt Nam mất Cuba về tay Mỹ rồi sao ?”
