 | Tổng quan: | 3601005 |
30 tháng 9 là hạn chót báo cáo về 12 đại dự án nhà nước thua lỗ (RFA, 15/09/2017)
Chính phủ Việt Nam vừa ra quyết định Bộ Công thương phải báo cáo kết quả điều tra 12 đại dự án vốn nhà nước bị thua lỗ trước ngày 30 tháng Chín.
Trụ sở của PetroVietnam ở Hà Nội - AFP
Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Bộ công thương và các ban ngành liên quan cũng phải báo cáo cho Thủ tướng biết việc xử lý chuyện vay nợ của các dự án này đã đến đâu.
Các dự án này bao gồm 4 nhà máy phân đạm, Nhà máy Đóng tàu Dung Quất, Công ty Thép Việt – Trung, Nhà máy Ethanol Phú Thọ, Nhà máy Bột giấy Phương Nam, Nhà máy Gang Thép Thái Nguyên (giai đoạn 2), nhà máy Nhiên liệu Sinh học Bình Phước, Nhiên liệu Sinh học Dung Quất và Xơ sợi Đình Vũ.
Trong các dự án này có những nhà máy ngừng hoạt động hoàn toàn, có những nhà máy hoạt động chỉ có vài ngày, và tất cả đều thua lỗ.
Trong các dự án này Tập đoàn Dầu khí Quốc gia có nhiều dự án với số tiền đầu tư nhiều nhất.
Bộ Công Thương cũng công bố kết luận của Ủy ban kiểm tra trung ương đảng cộng sản Việt Nam là các lãnh đạo của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam đã thiếu trách nhiệm trong việc lãnh đạo gây hậu quả rất nghiêm trọng trong việc quản lý vốn của nhà nước.
Ủy ban trung ương kết luận rằng các vị lãnh đạo này phải bị kỷ luật, nhưng chưa cho biết hình thức kỷ luật như thế nào.
Các vị lãnh đạo của Tập đoàn hóa chất sẽ bị kỷ luật là ông Nguyễn Anh Dũng, Chủ tịch Hội đồng Thành Viên, và ba người khác từng là lãnh đạo của tập đoàn này.
Tập đoàn hóa chất đã đầu tư các nhà máy phân đạm mà tính cho đến nay số tiền lỗ đã lên đến 4200m tỉ đồng.
*******************
Đảng đang quyết tâm 'mổ xẻ cơ thể sinh bệnh tật' (BBC, 15/9/2017)
Việc đưa ra xét xử các vụ đại án liên tục trong suốt thời gian qua và đến nay cho thấy Đảng Cộng sản và nhà nước Việt Nam đang quyết tâm 'mổ xẻ cơ thể sinh bệnh tật', theo ý kiến của một cựu quan chức lãnh đạo thuộc Văn phòng Quốc hội Việt Nam.
Ông Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng Ocean Bank trước khi bị đề nghị mức án chung thân
Cùng lúc, đang có câu hỏi đặt ra trong công luận về việc vì sao chỉ có những doanh nhân bị xét xử, hầu tòa, mà không phải là những người có trọng trách nhưng đã 'cố ý làm sai' phải đối diện với công lý, một ý kiến khác từ một nhà phân tích chính sách nói với Bàn tròn thứ Năm hôm 14/9/2017.
Các vụ đại án và nhiều vụ việc liên quan hệ thống ngân hàng vừa qua đều liên quan tới việc điều hành chính phủ và hệ thống ngân hàng từ các nhiệm kỳ lãnh đạo trước, đây có thể sẽ là những cấp phải trả lời câu hỏi chính về trách nhiệm điều hành, lãnh đạo đất nước trong thập niên qua, một ý kiến khác tại cuộc Tọa đàm của một nhà báo nói với BBC Tiếng Việt.
Trước hết, từ Sài Gòn, bình luận về diễn biến các mức án được cho là rất cao mới được đề nghị với các cựu lãnh đạo Ngân hàng Đại Dương (Ocean Bank) là các ông Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm, bên cạnh việc cựu Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đặng Thanh Bình mới bị khởi tố, cùng một số đại án khác, Luật sư Trần Quốc Thuận từ Sài Gòn nói :
"Việc mở ra những vụ đại án sẽ cố gắng xử hết trong năm 2017 này và tiếp tục mở ra các vụ đại án khác cho thấy Đảng và Nhà nước quyết tâm mổ xẻ cơ thể đã sinh ra bệnh tật này, mà theo cách nói là cố gắng bóc ra được những con sâu tạo nên những chuyện thiệt hại rất lớn đến nền kinh tế và tài sản của nhà nước.
Ông Nguyễn Xuân Sơn , nguyên Tổng Giám đốc Ocean Bank trước khi bị đề nghị mức án tử hình
"Vấn đề quan trọng nhất, tôi nghĩ, là phải tìm cho ra nguyên nhân sâu xa mà để những vụ án này lan truyền những vụ án khác mà bây giờ trên hệ thống chính trị Việt Nam, ta nhìn nhiều nơi hễ mà đi thanh tra thì đều là có vấn đề, mà hiện giờ vụ án đã lên đến mức án lần đầu tiên trong nhóm án này có đưa một mức án cao nhất là tử hình.
"Còn mức án trước kia như vụ Vinashin, Vinalines, thì cũng chỉ ở mức án 20 năm, chung thân thì không đáng kể, nhưng thực tế người đó làm sao làm được ? Những người lãnh đạo làm sao làm được ? Phải có người bổ nhiệm, người đề bạt và trách nhiệm theo dõi, giám sát, kiểm tra là như thế nào ? Cho nên đó là câu chuyện mà cần phải làm tới nữa.
"Cho nên người ta nói rằng phải làm cho ra nguyên nhân sâu xa là người ban hành chủ trương, tạo điều kiện cho người đó có thể phạm tội như thế,... những người đứng sau lưng, người đứng bên trên thì phải lôi ra cho được, từ đó phải tìm giải pháp nào mà người ta đương nói nhiều là đang có một cuộc cải cách cơ chế, thể chế, câu chuyện đang đặt ra để làm sao mà ngăn chặn được", nguyên Phó Chủ nhiệm thường trực Văn phòng Quốc hội Việt Nam nói.
Tại sao lại chỉ có doanh nhân ?
Bình luận về thực chất của các vụ đại án ngân hàng, bên cạnh nhiều diễn biến khác xuất hiện khá 'dồn dập' gần đây trên truyền thông Việt Nam như câu chuyện thu phí giao thông với các dự án xây dựng, vận hành, chuyển giao (BOT), các 'lùm xùm' liên quan ngành dầu khí Việt Nam trong đó có Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và nhiều vụ việc khác, từ Hà Nội, Phó Giáo sư Tiến sĩ Phạm Quý Thọ nói :
"Trong dư luận có nói rằng tại sao lại chỉ có các nhà kinh doanh, các nhà doanh nghiệp, thí dụ từ ông Nguyễn Đức Kiên (Bầu Kiên) ngày xưa cho đến bây giờ toàn những nhà kinh doanh thôi, nhưng thực ra cái cố ý làm sai này cũng là các quan chức đứng đằng sau ba đại án lớn này và hiện tượng BOT, thì rõ ràng là nó đang rối và chắc chắn phải có người chịu trách nhiệm.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Ban Chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng tiếp tục đốc thúc và giao nhiệm vụ cho các cấp, ngành hữu quan đẩy mạnh tiến độ xử lý các vụ đại án từ nay tới cuối năm, theo truyền thông Việt Nam
"Tuy nhiên chúng ta phải bình tĩnh, bởi vì chúng ta biết rằng cách xử lý ở Việt Nam là nó không giống như các nước nào, đầu tiên cứ phải giải quyết từ những cái mà chúng ta cho đó là vùng cấm, để được Đảng giải quyết xong, sau đó mới đến chính phủ, cái gì chưa đạt được thì phải đưa ra Quốc hội.
"Nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta không làm việc này cho những người đứng đằng sau, cái lợi ích nhóm mà sân sau ấy, thì sẽ mất lòng tin của dân chúng, bởi vì người dân đang mong là phải có đích đến của việc chống tham nhũng này.
"Còn nếu không làm được việc này, người ta sẽ nói [đó] là việc đấu đá trong nội bộ, thì nó cũng không hay. Chúng ta [Việt Nam] nên làm minh bạch trong chuyện này, hoặc là nó có một vùng cấm nào đấy thì lại càng không tốt, khi chúng ta nói rằng 'không có vùng cấm,' chuyên gia về chính sách công từ Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ Kế hoạch & Đầu tư của Việt Nam nói với Bàn tròn.
Từ Warsaw, thủ đô Ba Lan, nhà báo Mạc Việt Hồng, Chủ biên tờ báo mạng Đàn Chim Việt Online đưa ra thêm bình luận với BBC :
"Tôi nghĩ rằng chắc chắn có ai đó, hoặc những ai đó đứng đằng sau tất cả những câu chuyện này, chúng ta cứ tạm gọi là một đồng chí X, hay một đồng chí Y nào đó, nhân những vụ án ở ngân hàng vừa rồi, tôi nghĩ rằng tiếp theo đây sẽ có nhiều ngân hàng lớn, mà các quan chức của các nhà băng này, Tổng Giám đốc, rồi Chủ tịch Hội đồng Quản trị sẽ đứng trước vành móng ngựa, chứ không riêng là mấy ngân hàng đã bị bắt như chúng ta [đã thấy], mà theo tôi sẽ có những ngân hàng khác nữa.
"Tất nhiên, tất cả những câu chuyện này đều hướng tới một người hoặc một số người và nó đều liên quan tới chính sách điều hành quốc gia... và người phụ trách là Thống đốc ngân hàng..., tôi nghĩ rằng đây mới là những người phải chịu trách nhiệm chính về việc điều hành đất nước trong thập niên vừa qua", bà Mạc Việt Hồng nêu quan điểm với BBC hôm 14/9.
Được biết, ngày 31/7/2017, Tổng Bí thư đảng CSVN, ông Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, đã chủ trì tổ chức Phiên họp thứ 12 của cơ quan này để thảo luận, cho ý kiến về tiến độ, kết quả thực hiện chương trình công tác của Ban Chỉ đạo 6 tháng đầu năm, nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2017, truyền thông chính thống Việt Nam cho hay.
Về nhiệm vụ sáu tháng cuối năm, ông Tổng Bí thư và Ban Chỉ đạo yêu cầu "tập trung vào một số nhiệm vụ chủ yếu như tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn trong công tác phòng chống tham nhũng, nhất là ở địa phương, cơ sở ; chỉ đạo tăng cường kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng", vẫn theo truyền thông trong nước.
*********************
Luật sư nói gì về 'mắt xích' PVN-OceanBank ? (BBC, 15/09/2017)
Luật sư bào chữa cho bị cáo bị đề nghị lĩnh án tử hình trong phiên xử "đại án" nói thân chủ của mình "không phạm tội".
Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn dầu khí quốc gia, nguyên Tổng giám đốc OceanBank bị đề nghị án tử hình về các tội tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tài sản và cố ý làm trái.
Luật sư Nguyễn Minh Tâm, một trong các luật sư bào chữa cho cựu Tổng Giám đốc OceanBank Nguyễn Xuân Sơn hôm 14/09 lập luận rằng thân chủ của mình "không thể lợi dụng sự phụ thuộc của Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank) vào Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) vì không thể làm trái thỏa thuận được lãnh đạo của hai tổ chức này đã ký kết".
Luật sư Tâm mô tả điều ông gọi là "cáo trạng có điểm bị nhầm lẫn" bởi trong thời gian làm Tổng Giám đốc Oceanbank ông Nguyễn Xuân Sơn "không có tư cách người đại diện phần vốn góp của PVN" tại ngân hàng OceanBank và do vậy "không lợi dụng và không thể lợi dụng uy tín, vị thế của PVN" để buộc Chủ tịch Hội đồng quản trị ngân hàng này là ông Hà Văn Thắm phải chi tiền cho mình.
Luật sư Tâm được Đài tiếng nói Việt Nam (VOV) dẫn lời nói rằng có một văn bản thỏa thuận cam kết giữa PVN và Oceanbank ký ngày 18/9/2008 giữa ông Đinh La Thăng - Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN và ông Hà Văn Thắm - Chủ tịch Hội đồng quản trị OceanBank.
"Quan hệ giữa Oceanbank với PVN đã được hai ông Chủ tịch thống nhất, thỏa thuận và triển khai những cam kết hỗ trợ tối đa từ trước khi Nguyễn Xuân Sơn được PVN giới thiệu sang OceanBank công tác, kể cả sau khi Nguyễn Xuân Sơn đã rời khỏi OceanBank", VOV dẫn lời luật sư Nguyễn Minh Tâm trong bài "Thỏa thuận giữa Oceanbank và PVN có từ thời ông Đinh La Thăng", đăng vào chiều tối 14/09.
Thỏa thuận giữa PVN và OceanBank được mô tả là xác định việc "PVN hỗ trợ cho Oceanbank về tài chính đồng thời sử dụng và khuyến khích các đơn vị trực thuộc, đơn vị thành viên của PVN sử dụng các dịch vụ của ngân hàng, các dịch vụ liên quan do OceanBank cung cấp".
Luật sư Tâm cũng đưa ra một loạt văn bản của PVN trong đó có văn bản yêu cầu các đơn vị thành viên và các đơn vị có vốn góp của PVN mở và phát triển hệ thống tài khoản thanh toán của đơn vị mình tại Oceanbank để tạo ra "sự liên thông và hiệu quả trong quá trình thanh toán, chuyển tiền giữa PVN và các đơn vị, khách hàng được nhanh chóng và tiện lợi".
Một văn bản nữa của Tổng Giám đốc PVN vào tháng Chín 2009 yêu cầu các đơn vị chưa mở tài khoản tại OceanBank khẩn trương phối hợp ngân hàng thực hiện mở và sử dụng tài khoản.
Một tháng sau đó đã có thêm một văn bản của Chủ tịch Hội đồng quản trị PVN yêu cầu gửi các đơn vị, kể cả các nhà thầu dầu khí phải thực hiện việc mở tài khoản và thực hiện các giao dịch qua tài khoản tại OceanBank.
Do đó luật sư Nguyễn Minh Tâm biện luận rằng không thể kết tội ông Nguyễn Xuân Sơn đã "lợi dụng uy tín, vị thế và sự phụ thuộc của OceanBank vào nguồn tiền gửi huy động từ PVN" để gây áp lực hoặc chi phối lãnh đạo OceanBank (ông Hà Văn Thắm) nhằm "chiếm đoạt tài sản" của ngân hàng này như trong cáo trạng bởi gốc rễ nắm ở thỏa thuận ban đầu và các văn bản sau đó giữa lãnh đạo PVN và OceanBank.
Nội dung tranh tụng của luật sư Nguyễn Minh Tâm cũng được một số báo trong nước đưa tin trong đó có báo Thanh Niên, Dân Trí,...
Cây bút Huy Đức mô tả điều ông gọi là OceanBank "không cần 800 tỷ góp vốn" [của PVN].
Viết trên Facebook cá nhân hôm 14/09, ông nói "đừng ngạc nhiên khi mai mốt ta biết 800 tỷ này vào túi ai - OceanBank cần dòng tiền lên tới 500 nghìn tỷ của PVN đi qua tài khoản của mình".
Trong khi đó Luật sư Nguyễn Thị Minh Phương, là một trong bốn luật sư bào chữa cho ông Nguyễn Xuân Sơn vào sáng hôm 15/09 trong phần tranh tụng nói PVN với số tiền gửi lớn tại Oceanbank thì liệu có nhận được tiền "chăm sóc" của nhà băng này hay không bởi nhiều công ty con của PVN nhận được.
Ông Hà Văn Thắm nguyên chủ tịch Hội đồng quản trị, bị đề nghị án chung thân
Luật sư Phương đặt ra câu hỏi vì sao Bộ Công an phải khởi tố vụ án hình sự lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản xảy ra tại 3 công ty liên quan đến ngành dầu khí và khởi tố bổ sung với cựu kế toán trưởng PVN.
Luật sư này biện luận trong thời gian thân chủ của mình bị buộc phạm vào tội tham ô tài sản, ông Nguyễn Xuân Sơn không phải là Chủ tịch thành viên PVN, không được giao quản lý vốn, không điều hành PVN và đây là quyền hạn của hội đồng thành viên PVN và không có ông Nguyễn Xuân Sơn trong đó.
"Dựa vào căn cứ nào để cáo buộc Nguyễn Xuân Sơn quản lý tài sản và rút tiền của Oceanbank", Luật sư Nguyễn Thị Minh Phương nói. "Nguyễn Xuân Sơn không thể là chủ thể của tội Tham ô".
Tại các phiên xét hỏi trước, ông Hà Văn Thắm khai đã chuyển cho Nguyễn Xuân Sơn hơn 300 tỉ đồng để nhờ ông Sơn "chăm sóc nhóm khách hàng tại PVN" và tin rằng ông Sơn "chăm sóc khách hàng rất hiệu quả".
Viện Kiểm sát đề nghị tuyên mức án tử hình với ông Nguyễn Xuân Sơn và án tù chung thân với ông Hà Văn Thắm, đều là các cựu lãnh đạo OceanBank.
Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn dầu khí quốc gia, nguyên Tổng giám đốc OceanBank, bị đề nghị án tử hình về các tội tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tài sản và cố ý làm trái.
Ông Hà Văn Thắm nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, bị đề nghị án chung thân về các tội tham ô, cố ý làm trái, lạm dụng chức vụ và vi phạm quy định về cho vay.
Hàng chục bị can còn lại bị đề nghị các mức án tù trong khoảng từ 3 tới 27 năm tù trong vụ xử được gọi là đại án.
********************
Đại án OceanBank : Nguyễn Xuân Sơn bị đề nghị án tử hình (BBC, 14/09/2017)
Viện Kiểm sát đề nghị tuyên mức án tử hình với ông Nguyễn Xuân Sơn và án tù chung thân với ông Hà Văn Thắm, đều là các cựu lãnh đạo OceanBank.
Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn dầu khí quốc gia, nguyên Tổng giám đốc OceanBank bị cho là "không thành khẩn".
Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn dầu khí quốc gia, nguyên Tổng giám đốc OceanBank, bị đề nghị án tử hình về các tội tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tài sản và cố ý làm trái.
Ông Hà Văn Thắm nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, bị đề nghị án chung thân về các tội tham ô, cố ý làm trái, lạm dụng chức vụ và vi phạm quy định về cho vay.
Hàng chục bị can còn lại bị đề nghị các mức án tù trong khoảng từ 3 tới 27 năm tù trong vụ xử được gọi là đại án.
Truyền thông tại Việt Nam mô tả phiên xử 11 ngày tập trung vào một loạt cáo buộc của Viện Kiếm sát Nhân dân Tối cao bao gồm việc các cựu giới lãnh đạo OceanBank và thuộc cấp "phù phép" hàng trăm tỉ đồng để tham ô trục lợi, chi tiền "chăm sóc" Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và có các hành vi "lũng đoạn, làm mất an ninh thị trường tiền tệ".
Vì sự liên hệ giữa PVN, đơn vị góp 800 tỉ tiền vốn vào OceanBank, một loạt các bị can khác đã và đang bị khởi tố "bổ sung" và Viện kiểm sát "chưa đề nghị xử lý".
"Đại diện Viện kiểm sát nhận định Hà Văn Thắm xuất phát từ động cơ cá nhân, chịu áp lực vì PVN là cổ đông lớn nên đã đề ra chủ trương chi lãi ngoài trong thời gian dài ; công khai trên toàn hệ thống OceanBank, gây ảnh hưởng xấu đến chính sách tiền tệ của Nhà nước", báo Tuổi Trẻ đưa tin.
"Theo đại diện Viện kiểm sát, Nguyễn Xuân Sơn là cán bộ PVN, được cử sang OceanBank đại diện cho phần vốn góp của PVN.
Ông Hà Văn Thắm nguyên chủ tịch Hội đồng quản trị, bị đề nghị án chung thân
"Sơn đã lợi dụng chức vụ, chi phối, yêu sách, áp đặt Hà Văn Thắm chi lãi suất ngoài, chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn để chi tiêu cá nhân và chi cho một số mối quan hệ, gây ảnh hưởng xấu đến PVN - một trong những tập đoàn kinh tế lớn của Nhà nước và hành vi phạm tội của Sơn diễn ra trong thời gian dài gần như công khai.
"Bị cáo [Sơn] có nhiều thành tích trong ngành dầu khí nhưng không đủ để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự", báo này dẫn lời Viện Kiểm sát.
Viện Kiểm sát cũng đã đề nghị Hội đồng Xét xử kiến nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước xem xét trách nhiệm của các cá nhân có trách nhiệm thanh tra, giám sát hoạt động của OceanBank giai đoạn từ năm 2009-2014 (giai đoạn Ngân hàng Nhà nước hoạt động dưới quyền cựu Thống đốc Nguyễn Văn Bình).
Hồi cuối tuần trước một cựu phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước bị khởi tố với tội danh "thiếu trách nhiệm, gây hậu quả nghiêm trọng" liên quan tới những sai phạm liên quan tới ngân hàng Ngân hàng Xây dựng và một số tổ chức khác trực thuộc Ngân hàng Nhà nước.
Hồi đầu tháng, Thanh tra Chính phủ nói đã có những lỗ hổng trong công tác quản lý tại Ngân hàng Nhà nước, trong đó có việc giám sát yếu kém đối với các tổ chức tín dụng, và việc phòng chống tham nhũng kém hiệu quả.
Bình luận về thực trạng của một số vụ án trong ngành ngân hàng, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh mới đây nói rằng "để có thể hoạt động tốt, một số lãnh đạo ngân hàng đã liên kết với các cán bộ cấp rất cao trong bộ máy quyền lực.
"Họ nghĩ là với những liên kết như vậy, họ có thể bước lên trên các quy định pháp luật để phục vụ lợi ích nhóm".
Cho đến nay, một số quan chức cao cấp, gồm cả đương chức lẫn đã nghỉ hưu, bị kỷ luật dưới nhiều hình thức khác nhau.
Đáng chú ý nhất là ông Đinh La Thăng mất ghế ủy viên Bộ Chính trị vì bị kỷ luật liên quan tới giai đoạn 2006-2008, là thời gian ông lãnh đạo PetroVietnam (PVN).
Phiên xử sơ thẩm lần hai vụ Hà Văn Thắm và 47 cá nhân bị cáo buộc "tham ô tài sản", "lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", "cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", "vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", khiến Ngân hàng Đại dương (Ocean Bank) thiệt hại gần 2.000 tỉ đồng đã bước sang ngày thứ 11.
Bị cáo Hà Văn Thắm được đưa đến phiên tòa - Ảnh : TÂM LỤA
Khác với phiên xử sơ thẩm lần đầu (diễn ra từ 27 tháng 2 đến 8 tháng 3, sau đó Tòa án quyết định hoãn xử, trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung vì nhiều vấn đề còn tù mù), diễn biến phiên xử sơ thẩm lần hai sôi động hơn hẳn vì có rất nhiều thông tin trước nay vẫn được xem như tin đồn, giờ được thừa nhận là chính xác…
Đúng là Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) – "anh cả" của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa đã từng đem hàng trăm ngàn tỉ đồng gửi vào Ocean Bank để lấy lãi, có lúc, số tiền mà PVN gửi cho Ocean Bank lên tới 25.000 tỉ đồng. Ngoài việc trả lãi theo thỏa thuận trên giấy trắng, mực đen, Ocean Bank còn trả thêm cho PVN và 400 doanh nghiệp, cơ quan chủ yếu thuộc nhà nước một khoản nữa gọi là "lãi ngoài" mà mức độ chênh lệch giữa thực định với thực trả lên tới 1.500 tỉ đồng.
Khoản tiền khổng lồ ấy chưa xác định được đã vào túi của những ai còn ông Hà Văn Thắm và các thuộc cấp – vốn là những nhân viên cao cấp của Ocean Bank đang hầu tòa.
Hôm 31 tháng 8, trước Tòa, các nhân viên của Ocean Bank đồng loạt kêu oan. Bà Nguyễn Thị Nga, người từng là Kế toán trưởng của Ocean Bank, nghẹn ngào nói thay cho các cựu giám đốc khối, cựu giám đốc chi nhánh của Ocean Bank rằng họ chỉ là người thừa hành, thực hiện lệnh của thượng cấp, không tư lợi, không biết bí đạo của "lãi ngoài" nên không hề giấu diếm, che đậy và do đó, sổ sách rất rõ ràng,… thành ra các cơ quan tiến hành tố tụng buộc tội rất dễ dàng.
Bà Lê Thị Thu Thủy, cựu Phó Tổng Giám đốc Ocean Bank rồi bà Nguyễn Hoài Nam, cựu Giám đốc Khối nguồn vốn của Ocean Bank, cùng nhấn mạnh một sự thật là dẫu Ocean Bank được Ngân hàng Nhà nước và thanh tra nhiều ngành giám sát chặt chẽ nhưng suốt từ năm 2009 đến 2013, không cơ quan hay viên chức nào cảnh báo hoặc ngăn chặn. Họ ai oán, chính cung cách quản lý bất nhất của các cơ quan nhà nước đẩy họ vào tù !
Mới đây, lần đầu tiên, một cơ quan truyền thông ở Việt Nam chính thức chỉ ra những điểm bất thường trong tương quan PVN – Ocean Bank. Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn, lẽ ra Ocean Bank đã chết nếu không được hà hơi, tiếp sức bằng nguồn tiền khổng lồ từ PVN. Vấn đề chưa được làm rõ là tại sao cả PVN lẫn các doanh nghiệp thành viên của PVN, các liên doanh với PVN, các đơn vị trực thuộc (Viện Dầu khí, Đại học Dầu khí,…) đều cùng chọn Ocean Bank để gửi tiền ? Nếu không có chủ trương, không có chỉ đạo từ thượng tầng thì các doanh nghiệp, thành viên, các liên doanh với PVN, các đơn vị trực thuộc PVN có đồng loạt chọn Ocean Bank để gửi tiền hay không ?
Nếu lời khai của ông Hà Văn Thắm và ông Nguyễn Xuân Sơn - cựu Tổng Giám đốc Ocean Bank vào thời điểm ngân hàng này chi hàng ngàn tỉ đồng cho "lãi ngoài" – là thật thì khoản tiền khổng lồ đó đã thành "lộc" của nhiều cá nhân. Tuy nhiên do chi "lãi ngoài" là giao nhận trực tiếp giữa lãnh đạo Ocean Bank với lãnh đạo các đơn vị là "khách hàng" của Ocean Bank, không có chứng từ, không có cá nhân nào nhìn nhận thành ra chẳng phải chỉ có ông Thắm, ông Sơn mà các nhân viên cao cấp của Ocean Bank cũng lãnh đủ.
***
Kết quả kiểm toán PVN năm 2011 xác định, tổng số tiền mặt của PVN là 96.014 tỉ đồng, song tổng số nợ mà PVN vay mượn các nơi vào thời điểm đó lên tới 90.728 tỉ đồng – những khoản nợ ấy dẫu được Bộ Tài chính bảo lãnh nhưng đều phải trả lãi.
Dù ghi nhận PVN đem 800 tỉ góp cho Ocean Bank và mất trắng 800 tỉ này vì Ocean Bank phá sản (Ngân hàng Nhà nước phải tiếp quản theo phương thức "mua lại với giá 0 đồng") là "sai phạm nghiêm trọng" nhưng cả Kết luận Điều tra của Bộ Công an lẫn Cáo trạng của Viện Kiểm sát Tối cao chỉ chú trọng chuyện ông Hà Văn Thắm và ông Nguyễn Xuân Sơn "tham ô", "lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt" 246 tỉ đồng, rồi cùng với các nhân viên cao cấp của Ocean Bank "cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", "vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", gây thiệt hại 1.500 tỉ đồng, chứ hoàn toàn không bận tâm đến chuyện ai đã nhận "lãi ngoài".
Tương tự, các cơ quan tiến hành tố tụng cũng không hề ngó ngàng xem việc PVN góp 800 tỉ và dòng tiền chuyển dịch giữa PVN với Ocean Bank trong giai đoạn cuối thập niên 2000, đầu thập niên 2010, được ước đoán là hàng trăm ngàn tỉ liên quan thế nào đến chuyện ông Hà Văn Thắm từ thương nhân bình thường, chuyên kinh doanh vỏ xe hơi, rồi dầu ăn trở thành một trong mười người giàu nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam suốt từ 2011 đến 2013 ? Ngoài ông Thắm ai hoặc những ai phải chịu trách nhiệm về hậu quả mà Tập đoàn Đại Dương (Ocean Group) tạo ra không chỉ trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng mà còn tác động tới nhiều lĩnh vực khác như bất động sản, thương mại ?...
Một câu hỏi khác : Bí đạo của "lãi ngoài" có phải là lý do khiến ông Nguyễn Xuân Sơn được điều chuyển từ vị trí Tổng Giám đốc Công ty Tài chính Dầu khí (PVFC) thuộc PVN sang Ocean Bank làm Tổng Giám đốc năm 2008, sau khi hoàn tất nhiệm vụ nhận và chuyển "lãi ngoài" cho những nhân vật bí ẩn, ông Sơn rời khỏi Ocean Bank, quay về PVN làm Phó Tổng Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng thành viên như một phần thưởng ? Công chúng suy đoán đó là do sự sắp đặt của ông Đinh La Thăng, suy đoán ấy có thể đúng song chưa đủ vì ông Thăng không phải Thủ tướng. Chỉ Thủ tướng mới có thẩm quyền bổ nhiệm – miễn nhiệm Chủ tịch Hội đồng Thành viên PVN. Người bổ nhiệm ông Sơn làm Chủ tịch Hội đồng Thành viên PVN tháng 7 năm 2014 và cho ông Sơn thoái nhiệm vào tháng 7 năm 2015, hai ngày trước khi công an khởi tố ông Sơn là ông Nguyễn Tấn Dũng.
Nhiều cơ quan hữu trách của cả Đảng lẫn chính quyền Việt Nam từng thi nhau nhập cuộc để xác định trách nhiệm quy hoạch, bổ nhiệm ông Trịnh Xuân Thanh sau khi ông Thanh khiến Tổng Công ty Xây lắp dầu khí (PVC) thua lỗ 3.200 tỉ nhưng chưa cơ quan hữu trách nào xác định trách nhiệm quy hoạch, bổ nhiệm ông Nguyễn Xuân Sơn sau những hậu quả ông Sơn gây ra cho Ocean Bank và PVN. Chẳng lẽ việc qui hoạch, bổ nhiệm ông Sơn không đáng để bận tâm ?
***
Từ năm 2000 đến nay, Việt Nam đã thực hiện ba đợt "tái cơ cấu" hệ thống ngân hàng. Đợt "tái cơ cấu" nào cũng có chuyện đóng cửa một số ngân hàng thương mại, cho ngân hàng này mua lại ngân hàng khác, hợp nhất ngân hàng thương mại cổ phần nông thôn với công ty tài chính cổ phần, chuyển ngân hàng thương mại cổ phần nông thôn thành ngân hàng thương mại cổ phần đô thị, sáp nhập các ngân hàng thương mại cổ phần vào với nhau.
Mỗi đợt tái cơ cấu lại tạo ra những đại gia mới và theo sau đó là hàng loạt đại án ngân hàng : Nguyễn Đức Kiên – Ngân hàng Á châu (ACB), Phạm Công Danh – Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB), Hà Văn Thắm – Ngân hàng Đại Dương (Ocean Bank), Trầm Bê – Ngân hàng Phương Nam (PNB) và Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (Sacombank). Những đại gia này kéo theo nhiều thuộc cấp vốn chỉ thực hiện mệnh lệnh của ông chủ vào tù và chỉ có thế mà thôi. Theo thời gian, thiệt hại mà các đại án ngân hàng gây ra cho kinh tế - xã hội càng ngày càng lớn và càng ngày, các đại án càng có quan hệ mật thiết với nhau.
Sau khi mua đa số cổ phần của Ngân hàng Nông thôn Hải Hưng chỉ vì "thấy thích, chứ chưa có kế hoạch gì" vào năm 2003, ông Thắm trở thành Chủ tịch Hội đồng Quản trị ngân hàng này vào năm 2004. Nhờ chủ trương "tái cơ cấu" ngân hàng, năm 2006, Ngân hàng Nông thôn Hải Hưng được chuyển từ ngân hàng khu vực nông thôn thành ngân hàng khu vực đô thị rồi xin đổi tên. Ocean Bank ra đời. Năm 2007, vốn điều lệ của Ocean Bank chỉ có 1,2 tỉ đồng nhưng đến cuối năm 2013 tăng lên thành 11.424 tỉ đồng, gấp… 7.000 lần !
Theo các cơ quan tiến hành tố tụng thì năm 2012, ông Thắm dọa bà Hứa Thị Phấn – người nắm giữ 85% cổ phần của Ngân hàng Đại Tín - là sẽ bạch hóa những sai phạm của bà Phấn trong điều hành Ngân hàng Đại Tín để ép bà Phấn bán lại toàn bộ cổ phần với giá 4,5 tỉ. Có một điều mà ông Thắm không dè là nợ xấu của Ngân hàng Đại Tín quá lớn. Khi thấy bị hố, ông Thắm gạ bán Ngân hàng Đại Tín cho ông Phạm Công Danh và đòi khoản hoa hồng cho việc môi giới là 800 tỉ. Để ông Danh có thể làm chủ Ngân hàng Đại Tín, ông Thắm dùng tiền của Ocean Bank cho một công ty của ông Danh vay 500 tỉ. Mua được Ngân hàng Đại Tín, ông Danh xin đổi tên thành Ngân hàng Xây dựng Việt Nam (VNCB). VNCB vỡ nợ gây ra khoản thiệt hại 9.500 tỉ, trong đó Ocean Bank mất 500 tỉ mà ông Thắm đã cho ông Danh vay để mua Ngân hàng Đại Tín. Xử ông Danh không thể bỏ qua ông Thắm và chẳng còn cách nào khác hơn là phải bắt ông Trầm Bê vì ông Bê phải chịu trách nhiệm về việc cho ông Danh vay 1.800 tỉ sai qui định…
Năm 2016, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam loan báo, tỉ lệ nợ xấu đã giảm xuống còn 2,46% tính trên tổng số tiền mà hệ thống ngân hàng tại Việt Nam đã cho vay. Thế nhưng đến tháng 6 năm nay - một năm sau khi ông Nguyễn Tấn Dũng thôi làm Thủ tướng, ông Nguyễn Văn Bình thôi làm Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, chính phủ Việt Nam thú thật, tỉ lệ nợ xấu hiện là… 17,21% tính trên tổng số tiền mà hệ thống ngân hàng tại Việt Nam đã cho vay. Tổng nợ xấu chừng… 600.000 tỉ đồng và vì các đại biểu Quốc hội được nhắc nhở rằng đó là tiền của dân nên họ lập tức thông qua "Nghị quyết về xử lý nợ xấu" (ấn định các giải pháp hỗ trợ hệ thống ngân hàng, kể cả sử dụng công quỹ để bù đắp những khoản từng cho vay, giờ gần như không thể thu hồi).
Chưa ai tính xem nợ xấu làm bao nhiêu công trình phúc lợi liên quan tới dân sinh bị đình trệ, nợ xấu tương ứng thế nào với tình trạng tận thu thuế và phí vắt kiệt sức dân. Bởi tạo ra nợ xấu, gây ra thiệt hại, các "đại gia" đã và sẽ phải trả giá bằng tự do, thậm chí bằng sinh mạng của họ, song còn trách nhiệm của những cá nhân ban hành các chủ trương, phê duyệt các quyết định, góp phần biến những cá nhân vốn hết sức bình thường thành "đại gia" tung hoành ngang dọc một thời thì sao ?
Tiếp tục xí xóa như đã từng thì không chỉ không đòi lại được những khoản bị cưỡng đoạt mà trong tương lai sẽ tiếp tục mất thêm nhiều ngàn tỉ khác.
Đại án Ocean Bank và vấn đề nợ xấu của Việt Nam (VOA, 29/08/2017)
Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội chiều ngày 28/8 mở phiên sơ thẩm xét xử những sai phạm liên quan tới hoạt động của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Dương- tức Ocean Bank.
Ảnh chụp màn hình từ trang Tuổi Trẻ Online - Bị cáo Hà Văn Thắm được đưa đến phiên tòa (Ảnh : TÂM LỤA)
51 bị cáo sẽ bị mang ra xét xử, hai bị cáo được chú ý nhiều nhất là ông Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ocean Bank, và ông Nguyễn Xuân Sơn, cựu Tổng Giám đốc Ocean Bank, nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Quốc gia, PetroVietnam. Cùng bị xét xử với hai ông có khoảng 50 doanh nhân và cựu nhân viên của PetroVietnam cũng như nhân viện của Ngân hàng Trung ương, Ngân hàng Thương mại cổ phần Xây Dựng Việt Nam và nhân viên ngân hàng Ocean Bank.
Vụ án lớn kỷ lục đã thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế với bài tường trình của AP đăng trên nhiều tờ báo lớn kể cả the New York Times, và nhiều tờ báo có uy tín khác như Deutche Welle của Đức.
Báo chí trong nước nói vụ án này nắm kỷ lục về số người tham gia tố tụng, với hơn 700 người 'có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan', trong đó có hơn 50 luật sư.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, ông Thắm bị truy tố về 4 tội danh : "tham ô tài sản", "lạm dụng chức vụ và quyền hạn để chiếm đoạt tài sản", "vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng" và "cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả nghiêm trọng".
Ông Thắm cùng các bị cáo khác bị tố cáo là vi phạm pháp luật trong việc cho vay vốn, huy động tiền gửi, chi lãi suất vượt trần, gây thiệt hại nặng nề cho cổ đông- trong đó có nhà nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chính sách tiền tệ.
Với tài sản ước tính vượt ngưỡng 1 tỉ đôla vào năm 2014, thời còn trên đỉnh cao sự nghiệp, ông Hà Văn Thắm được xếp hạng là người giàu có thứ nhì, chỉ đứng sau Chủ tịch tập đoàn Vingroup Phạm Nhật Vượng.
Trong số những bị can bị truy tố bổ sung trong vụ án lần này, đáng chú ý có ông Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch Ngân hàng Thương mại cổ phần Xây dựng Việt Nam, người đang thọ án tù 30 năm.
Báo Deutche Welle nói ông Thắm bị cáo buộc đã phê chuẩn khoản tiền cho vay lên tới 23,5 triệu USD cho ông Danh mà không đòi hỏi tài sản thế chấp như quy định.
Vào tháng 5 năm 2015, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tiếp quản Ocean Bank sau khi ngân hàng này báo cáo lỗ 445 triệu USD, với nợ xấu chiếm gần 50% các khoản cho vay chưa thanh toán.
Gần đây, nhà nước Việt Nam đã đẩy mạnh nỗ lực chống tham ô nhũng lạm, với một số vụ án trong đó một số giám đốc điều hành bị tuyên án tử hình.
Những đại án trong ngành tài chính ngân hàng nêu bật một số lỗi hệ thống, từ lâu đã tạo điều kiện cho tham nhũng và cho phép xảy ra những sai phạm nghiêm trọng trong lĩnh vực ngân hàng Việt Nam, Ngân hàng nhà nước đã bị buộc phải mua lại một số ngân hàng, trong đó có Ocean Bank, Ngân hàng Xây Dựng, và Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu do ông Nguyễn Xuân Sơn điều hành. Tiến sĩ kinh tế Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, nói những sai phạm trong ngành ngân hàng đã bị 'bưng bít từ lâu', và trách nhiệm có thể quy một phần, cho Thanh tra NHNN đã không phát hiện những dấu hiệu báo trước, như mức nợ xấu trầm trọng, đã nổi lên từ thời ông Nguyễn Văn Bình còn là Thống đốc NHNN, khi diễn ra những vụ sáp nhập ngân hàng vào khoảng năm 2011.
Tiến sĩ Phạm Chí Dũng nói trong cương vị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ông Nguyễn văn Bình, giờ là Ủy viên Bộ Chính trị và Trưởng ban Kinh tế Trung ương, cũng phải chịu trách nhiệm.
Phân tích về nợ xấu của Việt Nam và trách nhiệm của ngân hàng trung ương, ông Phạm Chí Dũng nói :
"Ba đại án này nó liên quan tới món nợ xấu khổng lồ, mà vào năm 2014, đã gấp đôi vốn điều lệ của các ngân hàng bị mua với giá không đồng. Món nợ xấu đó đã lên tới ít nhất là 20.000 tỉ đồng, trong khi vốn điều lệ của cả ba ngân hàng chỉ lên tới 10.000 tỉ đồng. Như vậy thì ngân hàng nhà nước phải bỏ ra ít nhất 10.000 tỉ đồng nợ xấu để mua với giá không đồng. Vậy lấy tiền đâu ra ? Chắc chắn là phải lấy tiền từ ngân sách, tức là tiền đóng thuế của người dân".
Tiến sĩ Phạm Chí Dũng cho rằng vụ án liên quan tới Ocean Bank chỉ là một phần không đáng kể trong tình hình nợ xấu nói chung của Việt Nam.
"Tình hình nợ xấu ở Việt Nam hiện nay là 900,000 tỉ đồng, cao hơn rất nhiều. Tôi nghĩ đại án Hà Văn Thắm cũng như ngân hàng xây dựng, ngân hàng dầu khí toàn cầu, nó ảnh hưởng trầm trọng tới hoạt động của khối ngân hàng, và từ đó người ta nhìn thấy một khuôn mặt khác của ngành ngân hàng, nghĩa là thay vì là nơi trú ẩn an toàn cho những đồng tiền tiết kiệm, trong ngân hàng có quá nhiều những tiêu cực, một số ngân hàng lớn, chẳng hạn như Ngân hàng Phát triển Nông thôn Agribank vv… có những quan chức tiêu cực tham nhũng, khách hàng gửi tiền vào đó, sau một thời gian thì tiền mình ‘không cánh mà bay’, thì làm sao người dân có thể tin tưởng ngân hàng ? Điều đó chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng tới chiến dịch huy động vàng và đôla trong dân chúng của chính phủ bây giờ".
Báo Deutche Welle của Đức nói ông Thắm bị cáo buộc đã chấp thuận khoản tiền vay lên tới 23,5 triệu USD cho ông Phạm Công Danh, nguyên chủ tịch Ngân hàng Xây dựng Việt Nam, mà không cần tài sản thế chấp.
Các ngân hàng liên can tới đại án được cho là đã gây thiệt hại tổng cộng 69 triệu USD.
Vào tháng 5 năm 2015, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp quản Ocean Bank sau khi ngân hàng này báo cáo lỗ 445 triệu USD, với nợ xấu chiếm gần 50% các khoản cho vay chưa thanh toán.
Liệu tình hình này có làm xói mòn lòng tin của giới đầu tư nước ngoài ? Tiến sĩ Phạm Chí Dũng :
"Vấn đề đầu tư nước ngoài từ đầu năm 2017 tới nay thì chủ yếu vẫn là các nước Châu Á như Singapore, Hồng Kông… Các nước Châu Âu và Mỹ ít đầu tư vào Việt Nam, thậm chí có khuynh hướng rút vốn ra, ví dụ từ năm 2017 đến nay đã có 3 ngân hàng Úc thoái vốn khỏi Việt Nam. Đó là một hiện tượng mà tôi cho là đáng lo ngại cho môi trường đầu tư nước ngoài tại Việt Nam nói riêng và môi trường kinh tế Việt Nam nói chung".
Vụ án xét xử lãnh đạo và nhân viên của Ocean Bank diễn ra ngay sau khi tòa án quốc tế ở Paris bắt đầu xét xử vụ án một doanh nhân Việt gốc Hà Lan, ông Trịnh Vĩnh Bình, kiện chính phủ Việt Nam.
Ông Phạm Chí Dũng nói vụ án ‘xuyên thế kỷ’ đang gây bão mạng này, cũng làm cho giới đầu tư nước ngoài ngần ngại, vì đây có thể là một minh chứng cho thấy môi trường làm ăn ở Việt Nam có rủi ro cao, thậm chí, không an toàn.
"Vụ kiện của ông Trịnh Vĩnh Bình khiến cho báo giới nước ngoài cũng như các nhà đầu tư nước ngoài họ có một cái nhìn khác đối với môi trường đầu tư ở Việt Nam. Nó sẽ ảnh hưởng tới ý định đầu tư của họ trong tương lai. Thực ra, điều này đã xảy ra trong lĩnh vực đầu tư của người Việt ở hải ngoại rồi".
Ông Hà Văn Thắm, 45 tuổi, xuất thân từ tỉnh Bắc Giang, tốt nghiệp cử nhân Đại học Thương mại, Thạc sĩ trường Đại học Columbia Commonwealth, và có bằng Tiến sĩ Quản trị Kinh doanh của Đại học Công nghệ Paramount, Hoa Kỳ.
Mới 21 tuổi, ông đã mở công ty và nắm chức vụ Giám đốc doanh nghiệp tư nhân Bình Minh. Năm 2007, ông Thắm trở thành Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn Đại Dương.
Phiên xử ông và các đồng phạm dự kiến sẽ kéo dài 20 ngày.
************************
Bắt đầu phiên xét xử vụ đại án kinh tế tại Ocean Bank (RFA, 28/08/2017)
Từ ngày 28/8, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội quyết định mở lại phiên tòa sơ thẩm xét xử Hà Văn Thắm cùng 50 bị cáo trong vụ đại án kinh tế, tham nhũng tại Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Đại Dương (Ocean Bank).
Từ ngày 28/8, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội quyết định mở lại phiên tòa sơ thẩm xét xử Hà Văn Thắm cùng 50 bị cáo trong vụ đại án kinh tế, tham nhũng tại Ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Đại Dương (Ocean Bank). AFP
Ông Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch của ngân hàng này bị cáo buộc với tội danh phê duyệt trái phép một khoản vay lên đến 1.500 tỷ đồng vào năm 2012. Khoản vay này được cấp cho công ty bất động sản Trung Dũng mà người đứng đầu là ông Phạm Công Danh, hiện đang chịu án tù về tội cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Ngoài ra ông Hà Văn Thắm cũng nhận được sự trợ giúp của ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN), nguyên Tổng giám đốc Ocean Bank. Sau đó, ông Sơn đã tham ô 49 tỷ đồng và chiếm đoạt 197 tỷ đồng.
Các bị cáo phải đối diện với các bản án khác nhau, trong đó có những người có thể phải lãnh mức án tử hình.
Phiên tòa có sự góp mặt "kỷ lục"của 50 luật sư bào chữa và 700 nhân chứng và dự tính kéo dài trong 20 ngày.
********************
Tòa mở lại phiên xử 'đại án' Hà Văn Thắm (BBC, 28/08/2017)
Ngày 28/8, Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội mở lại phiên xét xử sơ thẩm 'đại án' Hà Văn Thắm cùng 50 doanh nhân và nhân viên ngành ngân hàng.
Ông Hà Văn Thắm từng thuộc trong số 10 người giàu nhất xét trên giá trị vốn hóa cổ phiếu tai Việt Nam
Trong phiên sơ thẩm dự kiến sẽ kéo dài trong 20 ngày này, ông Thắm và các bị cáo khác bị truy tố nhiều tội danh khác nhau.
Theo nội dung cáo trạng, có một số bị cáo bị đề nghị mức án tử hình, AFP nói.
Ngoài tội tham ô tài sản, lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, ông Thắm còn bị truy tố tội vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Hồi cuối tháng 2/2017, phiên xét xử sơ thẩm đã được mở, nhưng sau ít ngày Tòa án Nhân dân Thành phố Hà Nội quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung sau khi có đề nghị của Viện Kiểm sát.
Ông Hà Văn Thắm khi còn giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị Oceanbank
Phiên tòa lần này có sự tham gia 'kỷ lục' của hơn 50 luật sư bào chữa và gần 750 nhân chứng.
Ông Thắm bị cáo buộc đã duyệt cho ông cho Phạm Công Danh vay khoản 500 tỷ đồng thông qua công ty Trung Dung mà không có tài sản đảm bảo, dẫn đến sự sụp đổ của Ocean Bank, nơi ông Thắm từng là Chủ tịch Hội đồng Quản trị.
Ông Phạm Công Danh hiện đang chịu án tù vì những sai phạm về quản lý kinh tế trong một vụ án khác.
Sau khi ông Thắm bị bắt hồi 2014, hầu hết các chi nhánh của Oceanbank đã phải đóng cửa, và Ngân hàng Nhà nước sau đó mua lại Oceanbank với giá 0 đồng.
Thời gian gần đây, Việt Nam đã truy tố và bỏ tù hàng chục cán bộ quản lý ngành ngân hàng trong nhiều vụ đại án ngân hàng. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng các lãnh đạo tham nhũng cũng phải bị truy tố trước pháp luật.
"Trong các vụ án kinh tế, chỉ có chủ doanh nghiệp hay những người quản lý doanh nghiệp bị truy tố, không có những người làm luật hay cán bộ nhà nước...việc trừng phạt (quan chức) đảng và nhà nước là chưa đủ mạnh", chuyên gia về luật kinh tế Nguyễn Viết Khoa nói với hãng AFP.
Vụ OceanBank là một trong sáu "đại án" mà Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ đạo "cần tiếp tục đẩy nhanh tiến độ xử lý".
227 người được miễn truy tố trong vụ Oceanbank (RFA, 28/02/2017)
Có 48 bị cáo bị truy cứu 3 tội danh trong phiên xét xử sáng 27/2/2017. Photo courtesy of bao cong ly
Có 48 bị cáo bị truy cứu 3 tội danh và 227 người được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự trong vụ đại án kinh tế Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đại Dương (Oceanbank).
Trong ngày xét xử thứ hai của phiên sơ thẩm, Nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Oceanbank Hà Văn Thắm bị cáo buộc ba tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng".
Ngoài ra còn có 47 bị cáo bi truy tố về 3 tội danh tương tự.
Tại phiên xét xử sơ thẩm ngày thứ hai, Cơ quan điều tra Bộ Công an và Viện kiểm sát nhân dân tối cao thống nhất không truy cứu trách nhiệm hình sự cho 227 người có chung hành vi thực hiện theo lệnh của 48 bị cáo vừa nêu.
Cơ quan điều tra Bộ Công an và Viện kiểm sát nhân dân tối cao cho rằng nếu khởi tố và xử lý hình sự đối với 227 bị cáo liên quan thìsẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với Oceanbank trong lúc tiến hành tái cơ cấu theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
*********************
Xét xử cựu Chủ tịch Oceanbank Hà Văn Thắm (RFA, 27/02/2017)
Cựu Chủ tịch Oceanbank Hà Văn Thắm trong phiên xét xử sáng 27/2/2017. Photo courtesy of bao cong ly
Hôm nay 27/2, phiên xét xử sơ thẩm cựu Chủ tịch Oceanbank Hà Văn Thắm bắt đầu diễn ra tại Hà Nội.
Tại phiên tòa, gần 50 luật sư bào chữa cho các bị cáo và bảo vệ quyền lợi cho Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương và 48 bị cáo. Ngoài ra, Tòa cũng đã triệu tập hơn 600 nhân chứng.
Theo cáo trạng truy tố của Viện Kiểm sát, những bị cáo này trong thời gian công tác tại Oceanbank đã gây ra nhiều sai phạm liên quan đến việc cho vay, huy động tiền gửi, chi lãi suất vượt trần, chi lãi suất ngoài hợp đồng cho khách hàng, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng đối với Oceanbank, ảnh hưởng trầm trọng đến chính sách tiền tệ của Nhà nước. Trong đó, ông Hà Văn Thắm, cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị bị cáo buộc gây thiệt hại gần 2.000 tỷ đồng cho ngân hàng này.
Cáo trạng của Viện kiểm sát Nhân dân tối cao cáo buộc ông Hà Văn Thắm đã có hàng loạt hành vi sai phạm như đã cùng đồng bọn gây nợ xấu của ngân hàng này đến thời điểm 31/3/2014 tăng đến 15.000 tỷ đồng, lỗ hơn 10.000 tỷ đồng.
Cựu Phó tổng giám đốc Nguyễn Thị Minh Phương không có mặt tại phiên xét xử sáng này vì lý do đang điều trị ung thư tại Bệnh viện Bạch Mai. Bà Phương bị cáo buộc sai phạm trong việc chi trả tiền lãi suất ngoài hợp đồng, gây thiệt hại 348 tỷ đồng. Dự kiến phiên tòa sẽ kéo dài trong vòng 20 ngày.
Năm 2012 ông Thắm là một đại gia nổi tiếng trên sàn chứng khoán và đứng thứ 8 trong danh sách những người giàu nhất thời điểm bấy giờ, với tổng tài sản lên đến hơn 1.800 tỷ đồng.
