Minh Anh-Trọng Thành, RFI, 26/04/2022
Hôm 25/04/2022, một ngày sau chuyến thăm Kiev của hai lãnh đạo ngoại giao và quốc phòng Mỹ, Nga lên tiếng cảnh cáo phương Tây chớ xem nhẹ rủi ro cao xảy ra chiến tranh hạt nhân, nhưng đồng thời khẳng định muốn tiếp tục các cuộc đàm phán với Ukraine.
Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov tại Moskva, Nga ngày 24/03/2022. AP - Kirill Kudryavtsev
Theo Reuters, trong một cuộc phỏng vấn dài trên kênh truyền hình Nhà nước, khi được hỏi về những căng thẳng chưa từng có giữa Nga và phương Tây và việc so sánh với cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962 – đỉnh điểm căng thẳng giữa Mỹ và Liên Xô thời đó, ngoại trưởng Sergey Lavrov cảnh cáo nguy cơ xung đột Ukraine trượt đà dẫn đến một thế chiến thứ ba. Ông nói : "Mối nguy này là nghiêm trọng, hiện hữu, chúng ta không nên xem nhẹ".
Khi bảo vệ "chiến dịch quân sự đặc biệt" của Nga nhắm vào Ukraine, ngoại trưởng Lavrov chỉ trích Hoa Kỳ thiếu đối thoại, khi cho rằng "Hoa Kỳ hầu như ngưng hết mọi tiếp xúc đơn giản chỉ vì Nga buộc phải bảo vệ người Nga tại Ukraine", và ông cũng không quên nhắc lại đây chính là một trong những động cơ được Moskva đưa ra để biện hộ cho cuộc tấn công của mình.
Cũng trong cuộc phỏng vấn này, ông Sergey Lavrov còn tố cáo phương Tây cung cấp các loại vũ khí tinh vi, các loại xe bọc thép và drone tân tiến cho Ukraine, cho đấy là một hành động khiêu khích trong mục tiêu kéo dài hơn là chấm dứt cuộc xung đột.
Do vậy, lãnh đạo ngoại giao Nga cho rằng "những loại vũ khí này sẽ là đích ngắm hợp pháp cho quân Nga tấn công trong khuôn khổ chiến dịch quân sự đặc biệt này", trước khi cáo buộc thêm là "NATO, về thực chất, đang dấn thân vào một cuộc chiến với Nga thông qua một trung gian và khối liên minh quân sự này đang trang bị vũ khí cho bên trung gian. Điều đó có nghĩa là chiến tranh".
Cuối cùng, ngoại trưởng Sergey Lavrov tuyên bố điều cốt lõi của một thỏa thuận nếu có, cho phép chấm dứt xung đột tại Ukraine phần lớn sẽ phụ thuộc vào tình hình quân sự trên thực địa. Ông lên án tổng thống Zelensky chỉ "vờ" đàm phán.
Hôm nay, 26/04/2022, tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đã tới Moskva và hội đàm với ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov.
Theo AFP, trong cuộc họp báo chung với ngoại trưởng Nga, lãnh đạo Liên Hiệp Quốc kêu gọi Nga và Ukraine phối hợp với Liên Hiệp Quốc mở "các hành lang nhân đạo".
Về phần mình, ngoại trưởng Nga tuyên bố "Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với các đồng nghiệp Liên Hiệp Quốc để giảm bớt nỗi đau khổ của thường dân".
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc cũng kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về "những tội ác chiến tranh có thể xảy ra" ở Ukraine. Và đặc biệt bày tỏ hy vọng hai bên "có một đối thoại thực chất, tạo điều kiện cho việc ngừng bắn ngay khi có thể, và các điều kiện cho một giải pháp hòa bình".
Theo kế hoạch, tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp lãnh đạo Liên Hiệp Quốc trong ngày hôm nay.
Thực chất ‘chiến dịch quân sự đặc biệt’ của Nga tại Ukraine
Thiện Ý, VOA, 25/04/2022
Có điều, dù cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Nga chấm dứt cách nào, cuối cùng quân xâm lược Nga cũng sẽ thất bại thảm hại, trước tinh thần chiến đấu kiên cường, cao độ bảo vệ tổ quốc của quân dân Ukraine.
Một cảnh hoang tàn ở ngoại ô Kyiv.
Qua các phương tiện truyền thông cho thấy, sau nhiều ngày chuẩn bị chuyển quân đến biên giới phía Đông của Ukraine, sáng sớm 24/2/2022, Nga phát đông và tiến hành"chiến dịch quân sự đặc biệt" tại nước láng giềng Ukraine. Hoa Kỳ và các nước đồng minh NATO lập tức thực hiện các biện pháp cấm vận Nga chưa từng có, như đã cảnh báo trước, rằng nếu Nga xâm lược Ukraine sẽ phải trả giá.
Trong bài phát biểu trực tiếp trên truyền hình sáng 24/2, Tổng thống Nga Vladimir Putin thông báo triển khai chiến dịch đặc biệt nhằm bảo vệ người dân tại Cộng hòa nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng và Cộng hòa nhân dân Luhansk (LPR) tự xưng tại Donbass, miền đông Ukraine ; mà trước đó vài ngày Nga đã đơn phương công nhận. Nhà lãnh đạo Nga tuyên bố"nước này đã, đang và sẽ tôn trọng chủ quyền của các quốc gia mới được thành lập trong không gian hậu Xô-viết".
Cũng trong tuyên bố trên truyền hình ngày 24/2, Tổng thống Nga Putin đã nói rõ là nhằm đáp lại đề nghị của lãnh đạo các nước Cộng hòa tự xưng vùng Donbass, ông đã quyết định tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine để bảo vệ người dân "khỏi việc bị đối xử tồi tệ và nạn diệt chủng do chính quyền Kiev gây ra trong 8 năm qua"(2014-20220). Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh Moscow không có kế hoạch chiếm các vùng lãnh thổ của Ukraine và cho biết chiến dịch này được tiến hành nhằm phi quân sự hóa Ukraine.
Cho đến nay (22/4/2022) ‘chiến dịch quân sự đặc biệt" này của Nga đã bước qua ngày thứ 56 và được Nga tuyên bố là đã hoàn tất giai đoạn một (I) đang thực hiện giai đoạn hai (II) và kế tiếp có lẽ sẽ phải cần thêm giai đoan ba (III) để hoàn thành tham vọng thành đạt tất cả các mục tiêu chủ yếu của chiến dịch đặc biệt ; như Tổng thống Nga Putin đã công bố trong ngày đầu tiên phát động "chiến dịch quân sự đặc biệt" trên đất nước Ukraine và chi tiết hóa với mục đích tuyên truyền cho "chính nghĩa xâm lăng" trong những ngày tiến hành chiến tranh khốc liệt và tàn bạo đã qua và vẫn đang tiếp tục với mức độ mở rộng và cường độ lên đến đỉnh cao của sự tàn bạo. Thực tế này cho thấy Nga đã hoàn toàn thất bại trong ý đồ "đánh nhanh, thắng nhanh" phải chuyển qua kế hoạch đánh lâu dài. Vì Nga đánh giá sai về tinh thần chiến đấu quyết liệt và kiên cường chống xâm lăng, bảo vệ đất nước của quân dân Ukraine ; cao hơn nhiều so với tinh thần chiến đấu quân đội Nga khi bó buộc phải tham gia một cuộc chiến phi nghĩa trên một đất nước từng là "đồng chí anh em" trong Liên Bang Xô–Viết cũ. Cho dù Nga có sử dụng các thứ chủ nghĩa không tưởng làm mục tiêu chiến tranh, như "chống chủ nghĩa dân tộc cực đoan", "phi phát-xít hóa" không hề có ở Ukraine, vẫn không nâng cao được tinh thần chiến đấu của binh sĩ.
Vậy thì, thực chất cũng như thực tế "Chiến dịch quân sự đặc biệt" do Nga phát động và tiến hành trên đất nước Ukraine gần hai tháng qua là gì ?
Qua cung cách phát động và diễn biến tình hình thưc tế của "chiến dịch quân sự đặc biệt" mà Nga phát động và tiến hành gần hai tháng qua, một cách khách quan ai cũng thấy và không thể định nghĩa khác hơn, đó là "cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Nga".
Vì thực tế là, Nga đã đem quân tiến chiếm nhiều vùng lãnh thổ kể cả bao vây, tấn công thủ đô Kiev của Ukraine trong nhiều ngày không thành phải tự động rút lui. Nga đã huy động một quân số đông đảo, với trang bị và sử dụng những khí tài quân sự tối tân nhất, đủ loại trên không, dưới đất, ngoài biển… Vì thế, chỉ sau 56 ngày tiến hành chiến tranh, bom đạn của Nga đã cầy nát nhiều vùng, làm sụp đổ nhiều thành phố trên đất nước Ukraine. Nhiều người dân thường cũng như quân đội vệ quốc Ukraine đã chết dưới làn bom đạn của quân xâm lược Nga. Qua hình ảnh tàn phá, chết chóc của một cuộc chiến tranh tổng lực có tính hủy diệt của chính quyền Nga, đã gây phẫn nộ và kinh ngạc. Vì không ngờ trong thời đại này Nga lại có những hành động xâm lăng trắng trợn và chiến tranh xâm lược tàn bạo như thế… Nhưng ai cũng hiểu, tất cả hành động chiến tranh có tính hủy diệt, tàn bạo này của Nga chỉ là nhằm khuất phục chính quyền của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bằng khủng bố, dùng sức mạnh quân sự áp đảo, để buộc chính quyền này phải chấp nhận thực hiện các chủ trương chính sách đối nội cũng như đối ngoại theo sự áp đặt của Nga, đại để như :
1) Ukraine phải sửa Hiến pháp, chuyển đổi qua thể chế trung lập theo kiểu nào Nga muốn.
2) Ukraine phải không được gia nhập tổ chức NATO, phi quân sự hóa với một số ràng buộc khác.
3) Ukraine phải công nhận bán đảo Krimea của Ukraine mà Nga cưỡng chiếm năm 2014, sẽ vĩnh viễn sáp nhập vào lãnh thổ Nga.
4) Ukraine phải công nhận độc lập của hai cộng hòa tự xưng Donetsk and Luhansk vốn thuộc lãnh thổ Ukraine mà Nga đơn phương thừa nhân chỉ hai ngày (22/2/22) trước khi khởi binh xâm lược Ukraine (24/2/2022)..
5) Ukraine phải "phi chủ nghĩa tân phát-xít", quyền tư do học tập, phát triển ngôn ngữ và văn hóa Nga trên đất Ukraine.v.v
Qua các yêu sách phi lý trên, ai cũng thấy là chính quyền Nga Putin quá ngang ngược, trắng trợn, ỷ mạnh hiếp yếu. Vì có bao giờ chính quyền độc lập nước này lại có thể ép buộc chính quyền độc lập nước khác phải thực hiện chính sách đối nội hay đối ngoại thế này hay thế khác, như Nga đang làm với Ukraine ? Chính vì vậy mà, hầu hết chính quyền và nhân dân các quốc gia trên thế giới đều lên tiếng bênh vực mạnh mẽ và có hành động trợ giúp mọi mặt, nhất là về mặt kinh tế và khí tài quân sự, để giúp quân dân Ukraine có thế và lực đập tan cuồng vọng xâm lăng của chính quyền Nga Putin. Vì thực chất cũng như thực tế, đây là một cuộc chiến tranh xâm lược thực sự của Nga, một cường quốc hùng mạnh bậc nhất thế giới ; đối với một quốc gia Ukraine láng giềng nhỏ yếu hơn Nga nhiều mặt, nhất là mặt sức mạnh quân sự, quốc phòng. Mặc dù nhà lãnh đạo Nga Putin có nhấn mạnh rằng Moscow"không có kế hoạch chiếm các vùng lãnh thổ của Ukraine", nhưng thực tế cho thấy đây chỉ là ngụy biện của Tổng thống Nga Putin cho hành động chiến tranh xâm lược của mình.
Vì rằng, với bất cứ lý do gì, một nước đem quân đánh chiếm nhiều vùng lãnh thổ của một nước độc lập có chủ quyền khác, cùng là hội viên Liên Hiệp Quốc, đều bị coi là hành động xâm lăng, theo đúng ý nghĩa chân chính của cụm từ ngữ "chiến tranh xâm lược". Đồng thời, hành động xâm lăng Ukraine của Nga rõ ràng không những vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế, mà còn chà đạp lên Hiên Chương Liên Hiệp Quốc, mà Nga với tư cách Hội viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, hơn ai hết có nghĩa vụ duy trì và bảo vệ hòa bình thế giới, phải chấp hành.
Tiếc rằng, vì quyền lợi chính trị, kinh tế ràng buộc với nước Nga, một thiểu số các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam (một nước từng là nạn nhân bị Trung Quốc xâm lăng tàn bạo cũng vào tháng 2, ngày 17 năm 1979) (*), dù thâm tâm có lẽ cũng biết rõ thực chất "Chiến dịch quân sự đặc biệt" của Nga là một cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine, phi chính nghĩa. Nhưng thực tế Việt Nam cũng như thiểu số các quốc gia vị kỷ khác, vẫn không giám gọi đích danh là "Cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Nga".
Thực tế, qua các phương tiện truyền thông và cửa miệng của các lãnh đạo hàng đầu các chính phủ vị kỷ, bất chấp công lý, đạo lý liêm sỉ này, vẫn phải gọi theo cách nói của Nga là "Chiến dịch quân sự đăc biệt". Đồng thời, qua các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc lên án hành động quân sự của Nga và đòi quân Nga rút khỏi Ukraine lập tức, vô điều kiện ; hay Nghị quyết khai trừ Nga khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc… Đa số 193 nước hội viên Liên Hiệp Quốc đều đã bỏ phiếu thuận. Trong khi thiểu số đại diện các quốc gia vị kỷ này đã bỏ phiếu trắng, một thiểu số ít hơn còn bỏ phiếu chống lại các Nghị quyết chính đáng phải làm của Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc.
Hệ quả thực tế tất nhiên là thiểu số các quốc gia vị kỷ này, dù vẫn giữ quan hệ ngoại giao với Ukraine, song đã không giám lên tiếng hay có hành động nào có ý nghĩa bênh vực nước Ukraine bị Nga xâm lăng ; hay có nghĩa cử gì đáng kể để chia sẻ mất mát lớn lao, tình cảnh tang thương của đất nước và nhân dân Ukraine, do cuộc chiến tranh xâm lược tàn bạo của Nga gây ra trong gần hai tháng qua và có thể kéo dài vô định. Vì tất cả tùy thuộc vào ý đồ tiến hành chiến tranh của bên xâm lược Nga. Còn chính quyền và nhân dân Ukraine ai cũng biết là nạn nhân của cuộc xâm lăng, luôn mong muốn chiến tranh xâm lược của Nga sớm chấm dứt để được sống trở lại trong hòa bình, độc lập, tự do, hạnh phúc như đời sống an bình thịnh trị trước chiến tranh xâm lược của Nga khởi sự từ ngày 24-2-2022.
Có điều, dù cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine của Nga chấm dứt cách nào, cuối cùng quân xâm lược Nga cũng sẽ thất bại thảm hại, trước tinh thần chiến đấu kiên cường, cao độ bảo vệ tổ quốc của quân dân Ukraine, với sự trợ giúp dồi dào vũ khí tối tân của các nước, đứng đầu là Hoa Kỳ và các nước trong khối NATO, cũng như sự đồng tình ủng hộ của hầu hết chính phủ các quốc gia và nhân dân trên toàn thế giới. Vì đã như một quy luật được lịch sử chứng minh trong bất cứ cuộc chiến tranh phi nghĩa nào, dù kéo dài bao lâu, cuối cùng cũng phải thất bại và nhận lãnh hậu quả không lường.