Chuyện bằng cấp, chuyện quản lý đô thị và đất đai, chuyện sắp xếp nhân sự, chuyện nguyên tắc đảng đều không phải là tình tiết chính trong câu chuyện chính trường đang lùm xùm ở Đà Nẵng. Đó cũng chẳng phải là lý do để Ủy ban Kiểm tra trung ương vào cuộc, bởi những sai phạm được liệt kê thật bình thường, và có thể tìm thấy ở bất kỳ địa phương nào.
Bí thư Xuân Anh và Chủ tịch Đức Thơ đã so kè nhau tới mức tạo ra một tình thế bế tắc
Vấn đề mấu chốt ở đây là bởi hai diễn viên chính trên sân khấu chính trị Đà Nẵng, Bí thư Xuân Anh và Chủ tịch Đức Thơ, thông qua hai thiết chế Thành ủy và UBND, đã so kè nhau tới mức tạo ra một tình thế bế tắc, khiến tiến trình ra quyết định của thành phố hơn năm qua thường xuyên bị ngưng trệ, cán bộ thì ôm ghế thấp thỏm, nhà đầu tư, doanh nghiệp thì trì hoãn để nghe ngóng thông tin. Khán giả dần mất kiên nhẫn với vở kịch bế tắc này, và để câu chuyện không kéo dài lâu hơn, trung ương buộc phải can dự để hạ màn cả hai diễn viên chính.
Tuy nhiên, câu hỏi là, lý do nào dẫn đến tình trạng so kè nghiêm trọng như trên ? Đặt câu chuyện vào một bối cảnh rộng lớn hơn, có thể kể ra 3 nguyên nhân.
Đầu tiên là quy trình thăng tiến truyền thống bị xô ngã. Những thế hệ lãnh đạo trước đây của thành phố đều thăng tiến tuần tự từ thấp đến cao qua một thời gian dài. Ở mỗi nấc thang trong hệ thống quyền lực, cá nhân lãnh đạo có đủ thời gian xây dựng và củng cố mạng lưới cánh hẩu của riêng mình. Ngay cả khi giữa những người lãnh đạo thăng tiến tuần tự này có xung khắc với nhau đi chăng nữa, họ cũng dễ thỏa hiệp với nhau hơn vì qua một thời gian dài công tác cùng nhau, lợi ích của các bên đã đan xen tới mức chẳng ai muốn nghĩ tới việc sống mái. Ở Đà Nẵng, có thể xem Đức Thơ là đại diện của kiểu lãnh đạo tuần tự nhi tiến này, trong khi Xuân Anh lại hiện lên khá rõ mà một người được 'ấn' vào chiếc ghế lãnh đạo cao nhất ở thành phố. Mâu thuẫn giữa phe mới nổi và cựu trào là không thể tránh khỏi.
Lý do thứ hai là mâu thuẫn về lợi ích. Trong thể chế song trùng đảng-chính quyền ở nước ta, chuyện Bí thư và Chủ tịch không ưa nhau là hết sức tự nhiên và bình thường, như một rừng hai hổ. Tuy nhiên, 10-15 năm qua, trong khi hai cơ cấu đảng và chính quyền đều ngày một phình to ra, xung đột giữa chúng có vẻ chưa quá căng thẳng khi mà miếng bánh lợi ích cũng lớn lên tương ứng, đi liền với việc gia tăng nợ công và khai thác kiệt cùng tài nguyên khoáng sản. Ở mỗi tỉnh thành, dù phe Bí thư hay phe Chủ tịch đều không thể chiếm trọn miếng bánh, song mỗi phe đều khá hài lòng với phần bánh trong tay mình có vẻ đang lớn hơn qua từng năm. Tuy nhiên, dễ thấy là miếng bánh lợi ích không thể phình to mãi, nếu không muốn nói là đang có dấu hiệu nhỏ xuống rõ rệt, nhất là từ sau Đại Hội XII, khi mà nợ công đã chạm mức báo động và tài nguyên thì đã cạn kiệt. Thế thì, một khi quy mô bộ máy không giảm tương ứng với tốc độ nhỏ đi của chiếc bánh, mâu thuẫn sẽ tăng. Nhìn dưới góc độ này, Đà Nẵng chỉ đang kể tiếp câu chuyện của Yên Bái, dù không vang tiếng súng, song chẳng hề kém phần gay cấn. [Và quan trọng là, không phải chỉ mỗi Đà Nẵng, hãy chờ xem].
Nguyên nhân thứ ba, và cũng là điều khiến xung đột ở Đà Nẵng vượt ra ngoài biên giới địa phương, là màu sắc chiến tranh ủy nhiệm (proxy war) của nó. Đoạn đường Thành ủy tới UBND chỉ vài trăm mét nhưng lắm khi đôi bên phải bay vòng Ba Đình trước khi có thể tương tác được với nhau. Chiến tranh ủy nhiệm hay nổ ra ở những nơi xuất hiện chân không quyền lực, hoặc nơi mà thế lực nắm quyền ngồi chưa vững chiếc ghế quyền uy, nên bên ngoài hoặc bên trên dễ dàng can thiệp. Đà Nẵng hậu Bá Thanh là một nơi như vậy, vì dù rằng còn nhiều tranh cãi xung quanh di sản của ông, khó có thể phủ nhận suốt 20 năm đứng đầu thành phố của mình, ông Thanh chưa hề có một kế hoạch nghiêm túc về việc lựa chọn và xây dựng nhân vật số 2 thay thế ông, nhất là khi chuyến 'Bắc du' của ông có vẻ không nằm trong dự liệu.
Tóm lại, vấn đề xung đột chính trị ở Đà Nẵng vừa có tính thời cuộc, vừa có tính cơ cấu thuộc về bản chất thể chế hiện hành. Một kết luận của Ủy ban Kiểm tra trung ương có thể giải quyết được tính thời cuộc của vấn đề, song nguyên nhân mang tính cơ cấu đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn thế gắn với cải cách thể chế.
Nguyễn Anh Tuấn
Nguồn : RFA, 20/09/2017 (nguyenanhtuan's blog)
Hội nghị trung ương 6 ‘xem xét kỷ luật' (BBC, 22/09/2017)
Hội nghị trung ương 6 của Đảng Cộng sản Việt Nam dự kiến diễn ra trong tuần đầu tháng 10. Trường hợp Bí thư Đà Nẵng, Ủy viên trung ương Đảng, Nguyễn Xuân Anh, có thể sẽ được Bộ Chính trị trình cho Ban Chấp hành trung ương tại hội nghị xem xét mức kỷ luật.
Thành phố Đà Nẵng (hình minh họa)
Sáng 22/9, Ủy ban kiểm tra trung ương đã vào Đà Nẵng công bố chi tiết kết luận về các sai phạm của các lãnh đạo thành phố này.
Trước đó, ủy ban kỷ luật của Đảng đã công bố trên phương tiện truyền thông các vi phạm của Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh và Chủ tịch UBND Thành phố Huỳnh Đức Thơ.
Theo quy trình của Đảng cộng sản, sau buổi họp tại Đà Nẵng, các cá nhân liên quan sẽ tiến hành kiểm điểm, rồi trình cho tổ chức Đảng xem xét hình thức kỷ luật.
Trường hợp ông Nguyễn Xuân Anh, ủy viên trung ương Đảng, sẽ do Bộ Chính trị trình Ban Chấp hành trung ương xem xét mức kỷ luật.
- 9 dự án sẽ bị điều tra gồm : Công viên An Đồn, khu đô thị Harbour Ville của Công ty Cổ phần Đầu tư Mega, khu đất tại đường 2-9 - Phan Thành Tài đường quy hoạch, dự án Phú Gia Compoud, khu dịch vụ du lịch nhà hàng - cà phê - bar và bến du thuyền, dự án khu đô thị quốc tế Đa Phước (giai đoạn 1 : 181 ha), lô 12 khu B4.1 khu dân cư An Cư mở rộng, khu đô thị sinh thái Phú Gia ven sông, khu du lịch ven biển đường Trường Sa của Công ty IVC (4,5 ha).
- 31 nhà, đất công sản gồm : 16 Bạch Đằng, 20 Bạch Đằng, 158 Bạch Đằng, 07 Bạch Đằng, 100 Bạch Đằng, 318 Lê Duẩn, 57 Lê Duẩn, 17 Lê Duẩn, 354 Hùng Vương, 81 Hùng Vương, 89 Hùng Vương, 45 Nguyễn Thái Học, 47 Nguyễn Thái Học, 73 Nguyễn Thái Học, 319 Lê Duẩn, 36 Bạch Đằng, 38 Bạch Đằng...
Sau thông báo của Ủy ban kiểm tra trung ương, Bộ Công an cũng cho biết sẽ tiến hành điều tra việc bán nhà đất công tại Đà Nẵng từ năm 2006 đến nay.
Đồng thời, Thanh tra Chính phủ sẽ thanh tra việc chấp hành pháp luật đối với các dự án đầu tư xây dựng trên bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng từ 2003 đến 2016.
Một loạt các báo chính thống tại Việt Nam cũng đăng các bài nêu "sai phạm" tại Đà Nẵng không chỉ dưới thời ông Nguyễn Xuân Anh, mà cả thời kỳ nắm quyền của cố Bí thư Thành ủy Nguyễn Bá Thanh.
Thành phố Đà Nẵng từng được xem là mô hình nổi bật trong giai đoạn cuối nhiệm kỳ Bí thư của ông Nguyễn Bá Thanh (làm Bí thư Thành ủy từ 2003 đến 2013).
Ông Nguyễn Xuân Anh, sinh năm 1976, trở thành Bí thư thành phố này năm 2015.
Theo báo Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Công an đang điều tra các sai phạm trong việc thực hiện chín dự án và mua, chuyển nhượng 31 nhà, đất công sản thuộc sở hữu nhà nước tại Đà Nẵng từ năm 2006 đến nay.
Trong đó, đa số đều được thực hiện từ năm 2006 đến 2012.
*****************
Điều tra 'mua bán nhà công sản' ở Đà Nẵng (BBC, 21/09/2017)
Cơ quan An ninh điều tra (A92) thuộc Bộ Công an đang điều tra những sai phạm trong việc thực hiện chín dự án mua, chuyển nhượng 31 nhà, đất công sản thuộc sở hữu Nhà nước tại Đà Nẵng, theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra trung ương.
Ba căn nhà ở địa chỉ 45, 47 và 49 Nguyễn Thái Học được báo Tuổi Trẻ ghi nhận là do gia đình ông Nguyễn Xuân Anh sử dụng
Theo VnExpress, ông Thơ được Cơ quan An ninh điều tra yêu cầu "cung cấp thông tin, tài liệu quy định về quy trình, thủ tục, hồ sơ xin cấp phép, phê duyệt thực hiện dự án xây dựng, giao nhà đất, thuộc đất sở hữu nhà nước cho tổ chức, cá nhân của Ủy ban Nhân dân Đà Nẵng từ năm 2006 đến nay ; cung cấp toàn bộ hồ sơ liên quan đến chín dự án, mua, thuê 31 nhà công sản tại Đà Nẵng.
Báo này cũng cho hay Bộ Công an "sẽ cử tổ công tác ba người do Phó Cục trưởng Cù Gia Quảng dẫn đầu, vào xử lý vụ việc".
'Thiếu gương mẫu'
Danh sách 9 dự án nêu trên do báo InfoNet của Bộ Thông tin - Truyền thông công khai gồm : Công viên An Đồn, Khu đô thị Harbuor Ville của công ty Đầu tư Mega, Khu đất tại đường 2/9 - Phan Thành Tài đường quy hoạch, Dự án Phú Gia Compoud phường Tam Thuận, Khu dịch vụ du lịch nhà hàng - cà phê - bar và bến du thuyền nằm trước Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Đà Nẵng, Dự án khu đô thị quốc tế Đa Phước, Lô 12 khu B4.1 khu dân cư An Cư mở rộng phường Phước Mỹ, Khu đô thị sinh thái Phú Gia ven sông, Khu du lịch ven biển đường Trường Sa của công ty IVC.
Đáng lưu ý, trong danh sách 31 nhà, đất công sản bị điều tra có ba căn nhà ở địa chỉ 45, 47 và 49 Nguyễn Thái Học mà theo báo Tuổi Trẻ hôm 19/9, "gia đình ông Xuân Anh đang sử dụng nhà 43 và hai ngôi nhà liền kề số 45 và 47. Nhưng rất "khéo léo", số nhà 45 đã được gỡ bỏ và số 43 được gắn vào vị trí giáp ranh giữa hai ngôi nhà".
"Tuy hai mà một, tuy một mà hai, nhìn bề ngoài chỉ còn thấy một số nhà : 43. Và ngôi nhà ấy bao gồm cả nhà 45 nối thông bên cạnh", báo này viết.
Tuổi Trẻ cũng đăng lại lời phát biểu của ông Xuân Anh tại cuộc họp báo ngày 31/12/2015 : "Nếu có đồng chí nào phát hiện hay tìm hiểu ra tôi có bất cứ một lô đất nào ngoài căn nhà tôi đang ở số 43 Nguyễn Thái Học thì tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm, thậm chí có thể từ chức bí thư Thành ủy. Tôi nói đến mức như thế, một lô đất thôi !".
Báo Thanh Niên tường thuật, Kết luận thanh tra cho thấy việc giao đất của Ủy ban Nhân dân Đà Nẵng "chủ yếu không thông qua đấu giá và có nhiều sai phạm trong việc quản lý quỹ đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất dẫn tới nhiều nhà đầu tư sau khi được giao đất đã không thực hiện đầu tư mà bán cho người khác thu chênh lệch số tiền rất lớn, làm thất thu ngân sách nhà nước khoản tiền 3.434 tỷ đồng".
Trước đó, văn bản của Ủy ban Kiểm tra trung ương ghi : "Ông Nguyễn Xuân Anh thiếu gương mẫu trong việc sử dụng hai nhà ở của doanh nghiệp, gây dư luận xấu trong xã hội".
Chính phủ chỉ đạo thanh tra toàn diện các dự án tại Sơn Trà
Cùng thời điểm, VnEconomy đưa tin Chính phủ chỉ đạo thanh tra toàn diện các dự án tại Sơn Trà và kết quả thanh tra "phải báo cáo lên Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trước ngày 31/3/2018".
Báo này cho hay : "Hiện tại ở Sơn Trà, có ba dự án đã đầu tư, một đang triển khai, ba dự án đã triển khai một phần sau đó tạm dừng, 11 dự án chưa triển khai".
Hồi tháng Ba, truyền thông Việt Nam và mạng xã hội xôn xao tin có 40 biệt thự xây không phép trong khu tổ hợp khách sạn, biệt thự nghỉ dưỡng với quy mô hơn 100 phòng tại khu vực bán đảo Sơn Trà.
Dự án của Công ty cổ phần biển Tiên Sa nằm trong khu vực rừng cấm Sơn Trà. Đây là rừng đặc dụng, rừng phòng hộ đã được kiểm đếm và Thủ tướng đã có quyết định quy hoạch tổng thể kế hoạch đến năm 2025 sẽ trở thành công viên quốc gia.
Ở thời điểm đó, Hiệp hội du lịch Đà Nẵng gửi 'tâm thư' đến Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị xem xét lại quy hoạch tổng thể phát triển khu du lịch quốc gia Sơn Trà đến năm 2025 "để tránh các hệ lụy về sau".
Nhà hoạt động Nguyễn Anh Tuấn, nói với BBC : "Những kiến nghị nêu trong thư có sức nặng ở chỗ nó đến từ chính người đang trực tiếp làm du lịch ở Đà Nẵng, phản ánh tầm nhìn trong việc giải bài toán giữa phát triển du lịch và bảo vệ môi trường. Hiệp hội du lịch Đà Nẵng chọn đứng về xu hướng của thế giới là ưu tiên các loại hình du lịch dựa vào thiên nhiên gắn với bảo vệ môi trường, bảo vệ đa dạng sinh học trong tinh thần phát triển bền vững. Thư cũng đã được gửi đến đúng địa chỉ là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vì chính ông có phần liên đới trách nhiệm đối với những gì đang xảy ra ở Sơn Trà hôm nay".
****************
Vụ Nguyễn Xuân Anh : chống tham nhũng hay bị thanh trừng ? (VOA, 19/09/2017)
Vụ việc ông Nguyễn Xuân Anh, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, vừa bị Ủy ban Kiểm tra trung ương Đảng thông báo có một loạt sai phạm đang được nhìn nhận trái ngược nhau : có ý kiến hoan nghênh vì cho rằng điều đó cho thấy cuộc đấu tranh chống tham nhũng đang được đẩy mạnh nhưng cũng có người dè dặt vì "có dấu hiệu của thanh trừng phe phái".
Bí Thư Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh
Ông Anh, người vào trung ương Đảng khi mới 39 tuổi và từng được kỳ vọng là "ngôi sao đang lên" trong nền chính trị Việt Nam, hôm 18/9 đã bị công bố một loạt sai phạm trên cương vị là người lãnh đạo Đà Nẵng, trong đó có điều chuyển nhân sự, lỏng lẻo việc quản lý đất đai, chỉ định thầu không đúng nguyên tắc, nhận nhà và xe của doanh nghiệp, không trung thực về bằng cấp…
Những sai phạm của ông Nguyễn Xuân Anh đã được công bố rộng rãi trên các phương tiện truyền thông. Mặc dù hiện chưa rõ ông Anh sẽ chịu hình thức kỷ luật nào và hiện ông vẫn đang giữ chức Bí thư Đà Nẵng nhưng nhiều khả năng vụ việc này sẽ đặt dấu chấm hết cho sự nghiệp chính trị của ông Anh.
Vụ việc của ông Anh diễn ra sau khi Bí thư Thành ủy của thành phố Hồ Chí Minh là ông Đinh La Thăng cũng bị thông báo "mắc những vi phạm rất nghiêm trọng" và bị đưa ra khỏi Bộ Chính trị và bị cách chức Bí thư Thành ủy hồi tháng Năm. Trong khi đó, các vụ án liên quan đến Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Ngân hàng OceanBank đang được xét xử ráo riết.
Trao đổi với VOA, ông Dương Trung Quốc, đại biểu Quốc hội, nói rằng việc công bố sai phạm của ông Anh là "dấu hiệu tích cực, đáng ghi nhận" trong cuộc chiến chống tham nhũng vì theo ông trước giờ người dân đều có ấn tượng rằng "chống tham nhũng chỉ nắm được đằng cổ xuống và không đụng đến được các cán bộ cấp cao".
"Vấn đề là phải làm sao đánh giá cho chính xác vì đó là vận mệnh chính trị của một con người", ông Quốc nói thêm.
Ông Quốc không đồng tình với việc gán ghép việc xử lý các ông Đinh La Thăng và Nguyễn Xuân Anh với cuộc tranh chấp chính trị giữa các phe phái.
"Những việc làm gần đây bắt đầu từ công tác của Đảng dẫn đến việc làm của cơ quan luật pháp cho thấy mọi việc đang diễn ra đúng mong đợi của người dân", ông nhận định.
"Tham nhũng gắn liền với vai trò của Đảng vì muốn tham nhũng thì phải có quyền mà ở Việt Nam những người có quyền lực đều là đảng viên. Do đó yếu tố quan trọng nhất để có thể chống tham nhũng được là Đảng có thật sự chống tham nhũng hay không", ông nói.
Tuy nhiên, ông Huỳnh Ngọc Chênh, một nhà hoạt động dân chủ ở Đà Nẵng, nói với VOA rằng ông không tin việc công bố sai phạm của ông Anh là đấu tranh chống tham nhũng.
"Điều khiến tôi bất ngờ là sai phạm của một ủy viên trung ương Đảng và là bí thư một thành phố lớn lại được cho báo chí thông báo công khai trong khi trước giờ những việc liên quan đến cán bộ cấp cao đều được giữ kín", ông giải thích.
Riêng về trường hợp kỷ luật ông Đinh La Thăng cũng bị báo chí đưa tin rộng rãi tương tự, ông Chênh cho rằng không thể so sánh vì lỗi lầm của ông Thăng nghiêm trọng hơn rất nhiều so với ông Anh khi ông Thăng làm thất thoát hàng ngàn tỷ đồng.
"Ông Nguyễn Xuân Anh có làm thiệt hại gì nhiều đâu so với một số cán bộ khác của Đảng ? Chỉ là một hai cái nhà, cái xe (nhận của doanh nghiệp) trong khi vụ Yên Bái (biệt phủ của em ruột Bí thư Tỉnh ủy) lại không nói tới", ông nói thêm.
Ông Chênh nhìn nhận vụ việc của ông Anh là "do phe phái".
"Việc đưa thông tin rộng rãi để bôi nhọ ông Anh là để dọn đường dư luận", ông Chênh, người từng là nhà báo, nói. "Có khả năng bố ông Anh (ông Nguyễn Văn Chi – cựu Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra trung ương) thuộc phe nhóm nào đó mà người ta muốn triệt hạ nên người ta đẩy ông Anh xuống".
Theo ông Chênh thì trong việc bổ nhiệm cũng như bãi nhiệm các ông Thăng và ông Anh thì "người ta không nghĩ đến lợi ích của hai thành phố lớn" mà hoàn toàn chỉ là "do tranh giành phe phái".
Đánh giá về ông Nguyễn Xuân Anh, ông Chênh cho rằng ông Anh là người "trình độ non kém" và "hầu như chưa làm được gì cho Đà Nẵng". Ông Chênh là người quen biết với ông Anh vì hai ông có thời gian là đồng nghiệp ở Báo Thanh niên.
***************
Xung quanh bằng cấp của ông Nguyễn Xuân Anh (BBC, 20/09/2017)
Một giảng viên đại học ở Hà Nội bình luận với BBC rằng chuyện báo chí Việt Nam phanh phui về bằng tiến sĩ ở trường Mỹ của ông Nguyễn Xuân Anh giống như "dậu đổ bìm leo".
Trường mà ông Nguyễn Xuân Anh lấy bằng sau đó đổi tên thành California Southern University
Một trong số các "sai phạm" mà ông Nguyễn Xuân Anh, Ủy viên trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng bị Ủy ban Kiểm tra trung ương Đảng đề cập là : "Kê khai, sử dụng bằng cấp không đúng quy định, thiếu trung thực, vi phạm tiêu chuẩn cấp ủy viên và Quy định những điều đảng viên không được làm".
Ông Xuân Anh được truyền thông Việt Nam ghi nhận lấy bằng tiến sĩ của trường Southern California University for Professional Studies (SCUPS) tháng 12/2006.
Báo Tuổi Trẻ hôm 20/9 cho hay :
"So với thời gian đào tạo tiến sĩ ở Mỹ phải mất từ bốn đến bảy năm nghiên cứu, viết luận án, thời gian chưa đầy hai năm để lấy bằng tiến sĩ của ông Nguyễn Xuân Anh quả là "siêu tốc" !
Bằng tiến sĩ chuyên ngành quản trị kinh doanh của ông Xuân Anh là một trong ba chuyên ngành trường này đào tạo ở bậc tiến sĩ. Ở thời điểm đó, trường này chưa nhận được bất cứ một chứng nhận kiểm định chất lượng nào, dù đã được cấp giấy phép từ năm 1978".
Báo này cũng viết thêm rằng tấm bằng tiến sĩ từ SCUPS của ông Xuân Anh tuy "không phải là bằng bất hợp pháp", nhưng "có giá trị chất lượng rất thấp, nếu đối chiếu theo các tiêu chí xếp hạng [đại học] của Mỹ".
'Không phải là cá biệt'
Hôm 20/9, trả lời BBC Tiếng Việt, bà Nguyễn Hoàng Ánh, giảng viên đại học ở Hà Nội, nói :
"Tôi có cảm giác chuyện báo chí Việt Nam đổ xô vào moi móc bằng tiến sĩ ở trường Mỹ của ông Nguyễn Xuân Anh giống như "dậu đổ bìm leo.
Theo tôi, mọi chuyện nên rạch ròi, nếu ông ấy có sai phạm trong quản lý thì nên tách rời chuyện học tập.
Bằng cấp không được Bộ Giáo Dục Việt Nam công nhận thì ông ấy không có quyền xưng là tiến sĩ nhưng không phải là tội nếu đó không phải là gian lận để được bổ nhiệm.
Ở Việt Nam, viên chức muốn được bổ nhiệm thì người có bằng cấp có nhiều lợi thế hơn, tuy rằng yêu cầu này không bắt buộc.
Mặt khác, cũng do tâm lý sính bằng cấp nên quan chức và doanh nhân hay thích lấy bằng thạc sĩ/tiến sĩ nhưng lại không có thời gian/năng lực.
"Do vậy mà Việt Nam được nhìn nhận là thị trường béo bở với những trường được mệnh danh là degree mill (máy in bằng - chỉ những trường kém chất lượng nhưng người học chỉ cần trả tiền là có bằng) từ nước ngoài.
Tôi thấy vụ bằng cấp của ông Xuân Anh không phải là cá biệt vì mấy năm nước, một vài quan chức/doanh nhân cũng bị đặt vấn đề về bằng cấp nước ngoài nhưng sau đó các vụ này lắng xuống".
Cùng ngày, nhà sản xuất truyền hình Trần Quốc Khánh ở Thành phố Hồ Chí Minh cho hay :
"Rất nhiều lãnh đạo tại Việt Nam trong quá trình thăng quan tiến chức cần bổ sung một cái bằng thuộc dạng cho có, cho đủ hồ sơ.
Nói đi cũng phải nói lại, rất nhiều người là tài năng thật sự, nhưng vì cái hệ thống trọng bằng cấp, thủ tục cứng nhắc nên mới nảy sinh cái trò sử dụng bằng cho có này.
Tôi chẳng biết ông Xuân Anh là người thế nào, nhưng tôi nghĩ vụ kiếm chuyện muốn dập một ai đó thì lại lôi vụ bằng cấp là chuyện có thật. Cho nên, bằng cấp thật sự mà nói, chả có nghĩa lý gì hết.
Ở Việt Nam chỉ cần một cái bằng duy nhất là bằng lòng. Không bằng lòng thì Harvard cũng vứt !".
Cùng ngày, Tiến sĩ Vũ Thị Phương Anh nói với BBC :
"Bằng cấp của ông Xuân Anh không phải là bằng giả, và trường đại học đã cấp bằng cho ông cũng không phải là trường ma. Trường này từ trước đến nay vẫn hoạt động hợp pháp tại Mỹ.
Điều duy nhất có thể làm người ta nghi ngại về "chất lượng" của trường này là, vào thời điểm lúc ông Xuân Anh học và được cấp bằng thì trường này chưa được kiểm định (hiện nay trường đã được kiểm định bởi một cơ quan kiểm định khu vực, tức là hoàn toàn "đảm bảo chất lượng.
Theo tôi, bằng cấp của ông Xuân Anh không thể và không nên là một trong những lý do để kỷ luật ông ta vì pháp luật Việt Nam tại thời điểm ông theo học và lấy bằng không hề có quy định gì về việc phải lấy bằng của một trường đã được kiểm định. Ngoài ra, công việc của ông cũng không có quy định phải có bằng tiến sĩ, nên ông ta không có lý do gì để phải khai "không trung thực". Vì vậy, đưa yếu tố bằng cấp của ông Xuân Anh như một vi phạm cần phải kỷ luật thì tôi cho là không hợp lý".
****************
Vụ bằng cấp giả của bí thư thành ủy Đà Nẵng : Đại học Mỹ lên tiếng (VOA, 22/09/2017)
Người sáng lập một trường đại học ở Mỹ, hiện là tâm điểm trong "cơn bão chính trị" của Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh, đã lên tiếng "bảo vệ danh dự" và cho biết "từng được Bộ Giáo dục và đào tạo cho phép cấp bằng ở Việt Nam". Tiến sĩ Donald Hecht, hiện còn là chủ tịch của California Southern University (CSU), nói với VOA Việt Ngữ rằng "chúng tôi không bao giờ muốn dính líu tới chính trị nội bộ của bất kỳ nước nào, nhưng chúng tôi chắc chắn muốn bảo vệ phẩm giá, danh tiếng và danh dự của trường và các sinh viên chúng tôi", "nhất là hàng trăm cựu sinh viên đang sống ở Việt Nam".
Khả năng ông Nguyễn Xuân Anh, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng kiêm Chủ tịch Hội đồng nhân dân của thành phố này tiếp tục "lập ngôn" gần như không còn.
Bí Thư Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh.
Gần như công chúng Việt Nam sẽ mất cơ hội được trưởng nam của ông Nguyễn Văn Chi (cựu Bí thư tỉnh ủy Quảng Nam – Đà Nẵng, cựu Trưởng Ban Bảo vệ chính trị nội bộ, cựu Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra của Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, cựu Ủy viên Bộ Chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam) massage lỗ nhĩ qua những tuyên bố kiểu như :
- "Không có quyền lực ngoài pháp luật, phải thượng tôn pháp luật và quản lý bằng pháp luật".
- "Phòng chống tham nhũng ở Đà Nẵng tuyệt đối không có vùng cấm".
- "Trong công tác cán bộ, tư tưởng chủ đạo là phải đấu tranh không khoan nhượng với nạn ‘chạy chức, chạy quyền’, kiên quyết chống ‘thị trường ngầm và thương mại hóa công tác tổ chức cán bộ’, phải tập trung xây dựng cho được một đội ngũ cán bộ vừa có đức vừa có tài, trong đó đức là gốc".
- "Đã đến lúc xây dựng văn hóa từ chức… Cả tôi cũng vậy, nếu làm không được thì tôi sẽ xin nghỉ"...
Rất ít viên chức nằm trong nhóm mà chỉ Bộ Chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam mới có quyền quyết định về sự nghiệp vừa cam kết "chịu trách nhiệm", vừa liên tục dọa… từ chức như ông Nguyễn Xuân Anh. Hồi cuối năm 2015, trước tin đồn gia đình ông Nguyễn Xuân Anh thâu tóm nhiều lô đất ven biển Đà Nẵng, ông Anh khẳng định, ông chỉ có một căn nhà ở số 43, đường Nguyễn Thái Học, thành phố Đà Nẵng. Nếu ai đó chứng minh được ông sở hữu thêm nhà, đất nào khác, ông sẽ "chịu trách nhiệm, thậm chí từ chức".
Cuối năm 2016, Thành ủy Đà Nẵng công bố một… nghị quyết được soạn riêng cho kế hoạch xây dựng đường hầm băng ngang sông Hàn - nối quận Hải Châu với quận Sơn Trà, dự trù khởi công vào năm 2018, hoàn tất vào năm 2021 và sẽ ngốn 4.700 tỉ đồng. Sở dĩ Thành ủy Đà Nẵng phải làm như thế vì có nhiều người, nhiều giới khuyến cáo không nên thực hiện kế hoạch này.
Theo nhiều chuyên gia, mật độ công trình vượt sông Hàn vốn đã rất dày. Trong phạm vi 12 cây số đã có tới 11 cầu và bên kia sông Hàn chỉ có 150.000 gia đình. Mặt khác, Đà Nẵng chỉ có 1,1 triệu dân với 60.000 xe hơi, chưa tới 800.000 xe hai bánh gắn máy, xây thêm một công trình nữa để vượt sông Hàn là quá thừa. Những chuyên gia này gợi ý, nếu chính quyền thành phố Đà Nẵng khăng khăng phải có thêm công trình vượt sông Hàn thì nên làm cầu, chi phí sẽ chỉ gần một nửa chi phí làm đường hầm… Tuy nhiên ông Nguyễn Xuân Anh tuyên bố, vì ông là lãnh đạo, phải để ông tự quyết định và tự chịu trách nhiệm, dứt khoát không chạy theo dư luận.
***
Theo kết luận mà Ủy ban Kiểm tra của Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam công bố rộng rãi hồi đầu tuần này, sau khi kiểm tra nội tình Ban Thường vụ Thành ủy thành phố Đà Nẵng thì ông Nguyễn Xuân Anh có nhiều sai phạm nghiêm trọng. Chẳng hạn "thiếu gương mẫu trong việc nhận, sử dụng xe hơi do doanh nghiệp biếu, tặng và sử dụng hai căn nhà của doanh nghiệp".
Vào thời điểm Ủy ban Kiểm tra của Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam công bố kết luận vừa kể, tờ Tuổi Trẻ công bố một bài điều tra cho biết, ngoài căn nhà ở số 43, đường Nguyễn Thái Học, thành phố Đà Nẵng, gia đình ông Anh đang sử dụng hai căn nhà khác nằm hai bên bất động sản mà ông Anh khẳng định là "duy nhất". Cả hai căn nhà từng là công sản rồi được hai doanh nghiệp xin mua lại. Căn mang số 45 do Công ty I.V.C đứng tên, căn mang số 47 do Công ty Minh Hưng Phát đứng tên.
Giám đốc Công ty I.V.C là ông Phan Văn Anh Vũ – nhân vật được xem như một "bố già" chi phối tất cả các dự án thu hồi đất, phát triển nhà và hệ thống hạ tầng ở Đà Nẵng. Năm 2013, Thanh tra Chính phủ Việt Nam từng xác định, nhờ sự tùy tiện trong định giá, giao đất, thu tiền sử dụng đất của chính quyền thành phố Đà Nẵng, với vai trò trung gian, chỉ qua một phi vụ, ông Vũ hưởng chênh lệch khoảng 500 tỉ đồng. Tất cả những sai phạm này đều xảy ra dưới thời ông Nguyễn Bá Thanh làm Bí thư Thành ủy, ngân sách thiệt hại khoảng 3.400 tỉ đồng nhưng ông Thanh vô sự, ông Vũ cũng vô sự. Tháng 5 năm 2017, người sử dụng Internet tại Việt Nam được xem hàng loạt hình ảnh, văn bản được dùng để minh họa cho tố giác, ông Phan Văn Anh Vũ, sử dụng danh nghĩa "thượng tá, sĩ quan tình báo của Bộ Công an Việt Nam" và sự hỗ trợ của Bộ Công an Việt Nam để thâu tóm hàng loạt bất động sản đắc địa ở cả Sài Gòn với giá rẻ mạt. Tuy hệ thống công quyền Việt Nam chưa xác nhận hay bác bỏ những tố giác đó nhưng trang web mang tên Trần Đại Quang – trước nay vẫn được xem như công cụ giao tiếp của Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trên Internet, giới thiệu bài viết của một cộng tác viên nhận định, những tố cáo liên quan tới ông Phan Văn Anh Vũ dẫu chỉ nhằm gạt bỏ "Vũ nhôm" (biệt danh của ông Vũ) đã "phá hủy luôn những kế hoạch bảo vệ an ninh quốc gia mà Bộ Công an đang thực hiện".
Còn Giám đốc Công ty Minh Hưng Phát được tờ Tuổi Trẻ xác định là "một phụ nữ tên Bùi Thị Diễm – trùng tên với vợ ông Nguyễn Xuân Anh".
Hồi tháng 3 năm nay, sau khi công chúng bàn tán về sự kiện ông Nguyễn Xuân Anh sử dụng xe hơi mà giá trị vượt mức cho phép, ông Anh khẳng định, hệ thống công quyền không phải xuất tiền mua chiếc xe này vì đó là quà của một doanh nghiệp. Cả ông Anh lẫn chính quyền thành phố Đà Nẵng đều từ chối tiết lộ tên doanh nghiệp. Theo tờ Lao Động thì đó là Công ty Minh Hưng Phát và có nhiều dấu hiệu bất thường quanh món quà ấy : Tuy không phải công xa dùng cho hoạt động bảo vệ trật tự, an ninh nhưng xe lại được Bộ Công an cấp chứng nhận kiểm định. Trong năm năm, Công ty Minh Hưng Phát – chuyên mua bán nhà và làm dịch vụ chuyển quyền sử dụng đất - chỉ dùng ba hóa đơn mà một trong ba là tặng xe cho chính quyền thành phố Đà Nẵng. Trên thị trường, giá chiếc xe được tặng không dưới hai tỉ đồng nhưng Công ty Minh Hưng Phát định giá (kèm VAT) chỉ tròm trèm 1,3 tỉ đồng – ngang mức mà một cá nhân ở vị trí như ông Anh có quyền sử dụng.
***
Sai phạm cuối cùng được Ủy ban Kiểm tra của Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam xác định là nghiêm trọng : ông Nguyễn Xuân Anh khai – dùng bằng cấp không đúng quy định, thiếu trung thực.
Trong lý lịch cá nhân, ông Nguyễn Xuân Anh khai rằng từ tháng 3 năm 2001 đến tháng 9 năm 2002, ông học Thạc sĩ Quản trị kinh doanh tại trường Southern California University for Professional Studies. Sau đó, từ tháng 3 năm 2005 đến tháng 12 năm 2006, ông tiếp tục theo học và đã lấy văn bằng tiến sĩ hệ chính quy, ngành quản trị kinh doanh tại trường này.
Tại Hoa Kỳ, văn bằng chỉ có giá trị sử dụng nếu chúng do các trường đã được kiểm định về chất lượng đào tạo (accredited) cấp phát. Bộ Giáo dục Hoa Kỳ có một trang web hỗ trợ công chúng kiểm tra xem các trường cao đẳng, đại học mà họ quan tâm có thuộc loại này hay không. Nếu vào trang web này để kiểm tra về Southern California University for Professional Studies (SCUPS), ai cũng có thể thấy rằng không có bất kỳ dữ liệu nào về SCUPS.
Sai phạm cuối cùng ấy hiện đang là một trong những chủ đề nóng nhất cả trên mạng xã hội lẫn các cơ quan truyền thông chính thống. Nóng tới mức, Nguyen Son than trên facebook : Dân mình lạ lắm ! Sự quan tâm đến chính trị cũng chẳng khác gì sự quan tâm dành cho showbiz kiểu như lộ hàng, bồ bịch và những thứ râu ria bên lề. Nguyen Son đề nghị đừng chúi mũi vào chuyện bằng Tiến sĩ. Theo facebooker này, vấn đề là ông Nguyễn Xuân Anh thăng tiến nhờ ai, có phải là nhờ bố và vây cánh ? Tại sao chuyện bổ nhiệm các "thái tử đỏ" diễn ra từ lâu mà bây giờ mới nói, mới lôi ra ? Tại sao chỉ có vài địa phương bị bêu trong khi rất nhiều chuyện tương tự chưa thấy đả động gì ? Nguyen Son bảo, các bạn cứ việc xôn xao, riêng anh thấy "chả khác gì, bố con nhà này này xuống thì bố con nhà khác lên,... còn dân lành như mình thì vẫn è cổ ra gánh đủ thứ thuế phí, vẫn sống trong môi trường đầy ô nhiễm, bất an".
Giữa biển thông tin trên hệ thống truyền thông chính thống và bình luận trên mạng xã hội về ông Nguyễn Xuân Anh, một số facebooker cùng chia sẻ một đoạn trong Chí Phèo của Nam Cao, mô tả cảnh làng Vũ Đại sau khi Chí Phèo đâm Bá Kiến chết rồi tự sát, trên các trang facebook của họ : …Cả làng Vũ Ðại nhao lên. Họ bàn tán rất nhiều về vụ án không ngờ ấy. Có nhiều kẻ mừng thầm. Không thiếu kẻ mừng ra mặt. Có người nói xa xôi : "Trời có mắt đấy, anh em ạ !". Người khác thì nói toạc ra : "Thằng nào chứ hai thằng ấy chết thì không ai tiếc ! Rõ thật bọn chúng nó giết nhau, nào có phải cần đến tay người khác đâu". Mừng nhất là bọn hào lý ở trong làng. Họ tuôn đến hỏi thăm, nhưng chính là để nhìn Lý Cường bằng những con mắt thỏa mãn và khiêu khích. Ðội Tảo, không cần kín đáo, nói toang toang ngay ngoài chợ, trước mặt bao người : "Thằng bố chết, thằng con lớp này không khỏi người ta cho ăn bùn". Ai chả hiểu "người ta" đó là chính ông. Bọn đàn em thì bàn nhỏ : "Thằng mọt già ấy chết, anh em mình nên ăn mừng". Những người biết điều thì hay ngờ vực, họ chép miệng nói : "Tre già măng mọc, thằng ấy chết, còn thằng khác, chúng mình cũng chẳng lợi tí gì đâu.."..
Sau khi đọc đoạn trích ấy trên facebook của Đỗ Thu Hà, Phạm Thị Thanh Hương nhận định : Thật ! Chúng mình chẳng lợi tý gì đâu ! Lê Đức Dục thì khen Nam Cao là "tiên tri số dách", cần gì Vanga với Nostradamus bên Tây.
1.415 người mến mộ ông Nguyễn Xuân Anh đã lập "Hội những người ủng hộ Bí thư Đà Nẵng" trên facebook. Không rõ đó có phải là tác động của việc hệ thống truyền thông chính thống thi nhau gom - rải những lời vàng, ý ngọc của ông Nguyễn Xuân Anh hay không ? Nhóm thực hiện "Góc nhìn Báo chí – Công dân" trên facebook vừa gửi thăm dò : Hiện có một loạt tờ báo đang "dìm hàng" Nguyễn Xuân Anh và Đinh La Thăng dù trước đó chính những tờ báo này "nâng niu" từng lời nói, hành động của cả hai "tư lệnh". Vậy thì (A) Báo chí thể hiện sự cơ hội, gió chiều nào theo chiều đó hay (B) Báo chí thể hiện sự sòng phẳng, công - tội rạch ròi. Trừ một số thành viên như Hai Trân Hoang thắc mắc : Hai thằng này có công gì ? Đa số chọn A. Tuy nhiên cuộc thăm dò vẫn chưa kết thúc.
Mấy ngày nay báo chí và cộng đồng mạng dường như quên đi những bức xúc về y tế, về BOT giao thông và thậm chí cả hậu quả cơn bão số 10 để tập trung vào những sai phạm của Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng mà Bí thư Nguyễn Xuân Anh là nhân vật trung tâm.
Ông Nguyễn Xuân Anh đang là ủy viên trung ương đảng
Những năm gần đây, "hạt giống đỏ" Nguyễn Xuân Anh có tri thức, có sức trẻ với những tuyên bố mạnh mẽ đã nổi lên như một nhân tố mới trong đội ngũ kế cận vừa hồng vừa chuyên của Đảng.
Thế nhưng, do bị Ủy ban trung ương Đảng xác định có 'sai phạm nghiêm trọng' trong hai năm đầu đảm trách cương vị Bí thư thành ủy Đà Nẵng, có thể nói sự nghiệp chính trị của Nguyễn Xuân Anh kể như chấm dứt từ đây.
Lý do khiến cho Nguyễn Xuân Anh trong vòng 10 năm (2006-2016) tiến một lèo từ Trưởng ban Quốc tế của báo Thanh Niên lên Ủy viên trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng không nói ra thì ai cũng biết.
Nhưng điều làm cho dư luận không khỏi thắc mắc là, tại sao Nguyễn Xuân Anh bị chính Ủy ban Kiểm tra trung ương Đảng mà thân phụ ông là Nguyễn Văn Chi, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị từng làm Chủ nhiệm trước khi nghỉ hưu "sờ gáy" ?
Bản thân Nguyễn Xuân Anh "sai phạm nghiêm trọng tới mức phải thi hành kỷ luật", nhưng chắc hẳn phải có ai đó ở trên bật đèn xanh thì Nguyễn Xuân Anh mới bị điều tra và kết tội khẩn trương thế.
Ông Nguyễn Xuân Ảnh (bên phải), em trai ông Nguyễn Xuân Anh, trở thành Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam ở tuổi 33
'Con ông cháu cha' xưa và nay
Cùng với nhiều "hạt giống đỏ" khác, Nguyễn Xuân Anh được bổ nhiệm quá nhanh vào các cương vị lãnh đạo đảng và chính quyền với kỳ vọng giao cho "trọng trách kế thừa, giữ gìn và phát huy truyền thống để kế tục sự nghiệp của cha ông".
Nhưng trải qua thực tế, thế hệ lãnh đạo trẻ này có thực sự là "điều hạnh phúc của dân tộc ta, của Đảng ta" như bà Nguyễn Thị Quyết Tâm phó chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh từng phát biểu không ?
Từ năm 1945 đến thời thập niên 1980, hầu như con cháu các vị lãnh đạo đảng và nhà nước Việt Nam không được cơ cấu vào bộ máy quyền lực cao cấp.
Giáo sư Đặng Xuân Kỳ nguyên Ủy viên Ban Chấp hành trung ương Đảng khóa VI và VII, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học xã hội, con trai cố Tổng Bí thư Trường Chinh là một trường hợp hiếm hoi và ông hoàn toàn xứng đáng với cương vị đó.
Hồi thập niên 1990, ông Phan Diễn nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư con của nhà cách mạng Phan Thanh, hay ông Nguyễn Khoa Điềm nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bộ trưởng Bộ Văn hóa - thông tin, nguyên Trưởng Ban Tư tưởng văn hóa trung ương con của nhà cách mạng Nguyễn Hải Triều, đều có bề dày phấn đấu và được đánh giá là có năng lực thực sự.
Nhưng từ năm 2000 tới nay, bất chấp nguyên tắc tổ chức đề ra trong Điều lệ Đảng, nhiều "hạt giống đỏ" chưa trải qua đào tạo, thử thách được đảm trách quá nhanh và quá sức các cương vị lãnh đạo, để lại nhiều tai tiếng và hậu quả đáng tiếc.
Ngoài Nguyễn Xuân Anh vừa "ngã ngựa", hãy thử điểm qua một vài "hạt giống đỏ" gần đây được gieo mầm "đúng quy trình" như thế nào.
Thăng tiến bằng đôi chân của ai ?
Nông Quốc Tuấn, sinh năm 1963 từng là công nhân xuất khẩu lao động tại Cộng hòa dân chủ Đức, con trai nguyên Tổng bí thư Nông Đức Mạnh.
Ông Tuấn vẫn được cơ cấu vào các vị trí lãnh đạo từ Phó Bí thư thường trực Ban chấp hành Hội liên hiệp Thanh niên, Ủy viên Ban Bí thư trung ương Đoàn Thanh niên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc, Phó Bí thư tỉnh ủy rồi Bí thư tỉnh ủy Bắc Giang để được bầu làm Ủy viên trung ương Đảng tại Đại hội XI.
Năm 2012 ông lại được điều về đảm trách cương vị Phó chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc. Tại Đại hội XII ông Tuấn không được tái bầu cử vào Ban Chấp hành trung ương Đảng.
Hiện nay ông Nông Quốc Tuấn là thành viên Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm.
Ông Nguyễn Thanh Nghị hiện là Bí thư tỉnh ủy Kiên Giang
Nguyễn Thanh Nghị, sinh năm 1976 là con trai cả nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Năm 2011, đang là Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh, tuy không được cử đi dự Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI nhưng ông Nguyễn Thanh Nghị vẫn được bầu làm Ủy viên dự khuyết Ban chấp hành trung ương.
Ngay sau đó ông được bố bổ nhiệm làm Thứ tưởng Bộ Xây dựng, sau đó là Phó Bí thư rồi Bí thư tỉnh ủy Kiên Giang.
Tại Đại hội lần thứ XII, ông Nghị được bầu làm Ủy viên chính thức Ban chấp hành trung ương.
Lê Trương Hải Hiếu, sinh năm 1981 là con trai ông Lê Thanh Hải, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh.
Năm 2015, Lê Trương Hải Hiếu được cử giữ chức Chủ tịch Quận 12. Năm 2016, ông Hiếu được bầu vào Ban chấp hành Đảng bộ Thành phố.
Ông Lê Trương Hải Hiếu không đủ phiếu bầu để vào Ban chấp hành hồi tháng 10/2015
Tô Linh Hương, sinh năm 1988 là con gái ông Tô Huy Rứa nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Trưởng ban Tổ chức trung ương.
Năm 2012, khi 24 tuổi, mới tốt nghiệp Học viện Báo chí và tuyên truyền được 3 năm, Tô Linh Hương được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty đầu tư xây dựng Vinaconex PVC có hơn 2 nghìn lao động, doanh số hàng năm đạt hơn 2 nghìn tỷ đồng. Do áp lực của dư luận xã hội, chỉ 2 tháng sau Tô Linh Hương đã rời bỏ chức vụ Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty PVC.
Vũ Quang Hải, sinh năm 1986 là con trai nguyên Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng.
Năm 28 tuổi, Vũ Quang Hải được lãnh đạo Bộ Công Thương ký quyết định bổ nhiệm làm Phó tổng giám đốc, thành viên Hội đồng quản trị Tổng Công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) với lý do để trẻ hóa đội ngũ lãnh đạo Tổng công ty có doanh số 4 tỷ USD/năm.
Con ông cháu cha tham gia chính trường thực ra không chỉ có ở Việt Nam hay Trung Quốc mà ngay cả ở các nước phương tây việc này cũng khá phổ biến.
Tại Mỹ, các gia tộc Kennedy, Bush, McCain... nổi tiếng có nhiều chính trị gia thành công trên đỉnh cao quyền lực. Nhưng khác với ở ta, con cháu các dòng họ này ngoài tài năng thật sự, họ kế thừa được truyền thống hoạt động chính trị chuyên nghiệp của gia đình và trên hết, họ được chọn lựa ra thông qua bầu cử dân chủ, minh bạch và công khai.
Có tài, có đức cứ mặc sức thăng tiến để cống hiến cho đất nước. Nhưng sự thăng tiến ấy không được tùy tiện "thăng hoa" do tác động từ quyền lực bên ngoài mà phải từ nỗ lực phấn đấu của bản thân theo đúng tiến trình quy định của pháp luật.
Trần Quốc Quân
Nguồn : BBC, 20/09/2017
Tác giả hiện đang sống tại Warsaw, Ba Lan
Việc kỷ luật ông Nguyễn Xuân Anh, ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy kiêm chủ tịch Hội đồng Nhân dân Thành phố Đà Nẵng làm cho dư luận một lần nữa xôn xao về quá trình bổ nhiệm, cân nhắc những gương mặt được gọi là "Thái tử Đảng" hay ‘Hạt giống Đỏ".
Báo danang24h đăng tin về bằng cấp của ông Nguyễn Xuân Anh. Courtesy of danang24h.vn
Xuôi theo những đồn đoán của dư luận trong những ngày qua, là câu hỏi, liệu Nguyễn Xuân Anh, con trai ông Nguyễn Văn Chi vốn là một cựu thành viên Bộ chính trị của đảng cộng sản Việt Nam, có phải là "một Thái tử Đảng nằm trong tiến trình nung lò đốt củi, diệt trừ tham nhũng của Tổng Tư lệnh Nguyễn Phú Trọng hay không ?"
Giáo sư Tương Lai, nguyên Viện trưởng Viện Xã hội học Việt Nam, đảng viên kỳ cựu của Đảng Cộng sản Việt nam đã tuyên bố từ bỏ đảng, có nhận định :
"Nó chỉ nói lên 1 điều thôi, là cái gì rồi cũng đến lúc mục vỡ thì nó mục vỡ tất cả. Đấy là chứng hoại thư của thể chế do chế độ toàn trị phản dân chủ. Trong bổ nhiệm cán bộ thì điều đó càng rõ nét hơn nữa. Bí thư tỉnh ủy thì phải là Bộ chính trị thông qua, mà trước hết phải là ông trưởng ban tổ chức đề nghị, rồi ông Tổng bí thư thông qua. Đâu phải tự nhiên là có".
Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc cho rằng nếu có ý kiến cho rằng biện pháp kỷ luật ông Nguyễn Xuân Anh là chuyện ‘đấu đá nội bộ’ thì cũng được, nhưng trên tất cả, ông nghĩ rằng những người sai phải chịu trách nhiệm.
"Đấu đá nội bộ thì ở đâu cũng có cả. Ở đâu cũng có phe có cánh cả. Các nước phương Tây là đa đảng, còn ở đây có 1 Đảng thì thế nào trong Đảng cũng có phe. Nó gắn bó với những nhận thức khác nhau hoặc lợi ích chính trị khác nhau. Việt Nam bây giờ chủ yếu là lợi ích khác nhau.
Khi người ta nói rất nhiều đến yếu tố lợi ích nhóm thì đó chính là phản ảnh thực tế nhất ở Việt Nam hiện nay".
Theo ông Dương Trung Quốc thì đến nay vụ việc ông Nguyễn Xuân Anh mới ở mức kỷ luật trong đảng thôi vì bị cho là vi phạm nguyên tắc làm mất uy tín của Đảng. Và vị đại biểu quốc hội này cho rằng không ít trường hợp sau khi kỷ luật Đảng thì người đó vẫn ở lại và không bao giờ bị ra
Giáo sư Tương Lai có nhận định hoàn toàn mang tính phản biện với ý kiến của Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc.
"Tuy rằng nói là kỷ luật trong Đảng, thuộc nội bộ Đảng nhưng làm sao có thuộc nội bộ được ? Vì Bí thư tỉnh ủy điều hành cả 1 tỉnh, đứng trên tất cả. Chủ tịch tỉnh hay Hội đồng nhân dân tỉnh đều đứng dưới ổng.
Khi tất cả mọi sự bổ nhiệm đều không thông qua 1 qui trình của luật pháp, hiến pháp, quyền của dân, dân ủy nhiệm, dân ủy quyền mà đều là do Đảng chỉ định thì chuyện mục vỡ là chuyện bình thường".
Ngược lại, Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc nhấn mạnh vấn đề bổ nhiệm chức vụ trong các cơ quan điều hành của nhà nước "về qui trình thì cái gì cũng đầy đủ".
"Từ cơ sở trở lên, lấy phiếu bầu, rồi quần chúng góp ý, lý lịch…
Quan sát ở Việt Nam chúng ta thấy các quan chức cao cấp đều là Đảng viên Đảng Cộng sản.
Quần chúng chúng tôi quan tâm là đứng trước pháp luật có vấn đề gì không ? Ví dụ vấn đề liên quan đến tham nhũng, sai phạm ảnh hưởng đến xã hội…"
Không khẳng định qui trình bổ nhiệm chức vụ trong bộ máy lãnh đạo nhà nước đúng hay sai, nhưng nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh kể ra hàng loạt những gương mặt được gọi là "người kế thừa" như ông Nông Quốc Tuấn, từng là Bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam, là con trai nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh ; Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh, con của Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương…
Và ông cho biết "chuyện kế thừa đã trở thành một qui định bất thành văn của Đảng Cộng sản".
"Chuyện Thái tử Đảng có từ lâu rồi nhưng nó rộ lên nhất là thời ông Nguyễn Tấn Dũng, Nông Đức Mạnh, Nguyễn Phú Trọng cầm quyền đã rộ lên 1 cách công khai.
Chuyện ông Xuân Anh, ông Nghị, ông Tuấn Anh, ông Nguyễn Chí Vịnh thì đó là những chọn lựa đương nhiên. Họ nhắm trước hết là vào trong gia tộc của họ".
Năm 2011, ông Nguyễn Xuân Anh được bầu vào vị trí ủy viên dự khuyết Ban chấp hành trung ương Đảng cùng với ông Nguyễn Thanh Nghị, là con trai thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Cả hai đều sinh năm 1976. Kể từ đó, dư luận truyền nhau cách gọi những gương mặt trẻ đó là "Thái tử Đảng" và đang chờ để được truyền ngôi.
Cho đến ngày 18 tháng 9 vừa qua, sau khi ông Nguyễn Xuân Anh bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương đảng Cộng sản Việt Nam ra thông cáo báo chí cho biết ông bị kỷ luật, dư luận cho là việc này có liên quan Hội nghị Trung ương lần thứ 6 của đảng Cộng sản Việt Nam sắp diễn ra, có ý kiến nêu ra là đã đến lúc chuyện "Con vua thì lại làm vua. Con sải ở chùa lại lá đa" cần kết thúc.
Giáo sư Tương Lai đưa ra nhận định quan niệm "con vua thì lại làm vua" nên được nhìn nhận theo đúng với ý nghĩa từng có trong một thể chế của lịch sử.
"Ví dụ như Trần Thánh Tông lui, nhường cho Trần Nhân Tông. Trần Nhân Tông lui, nhường cho Trần Anh Tông, Trần Anh Tông lui, nhường cho Trần Minh Tông.
Quá trình đó là 1 quá trình tuỳ theo thời điểm lịch sử chúng ta đánh giá.
Thế giới có Lý Quang Diệu mất đi. Sau ông ấy là Goh Chok Tong (Ngô Tác Đống). Rồi đến Lý Hiển Long là con ông Lý Quang Diệu. Có phải đó là ‘con vua thì lại làm vua’ ?
Nhưng thể chế dân chủ cũng qua bầu cử. Ông Lý Hiển Long vẫn được tín nhiệm trong nhân dân Singapore"
Liên đới đến cá nhân ông Nguyễn Xuân Anh trong vụ việc mới nhất, Giáo sư Tương Lai cho rằng nếu ông Nguyễn Xuân Anh có tài, thì "không ai nói gì cả".
Theo ông, ông không đánh giá diễn tiến vụ Đà Nẵng là kết thúc trào lưu này hay trào lưu kia. Mà thay vào đó, ông nhấn mạnh "cần phải thay đổi thể chế, cải cách chính trị đi liền với cải cách kinh tế, thay bằng một quá trình dân chủ hoá và thượng tôn pháp luật.
Cát Linh, RFA
Nguồn : RFA, 20/09/2017