Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Trung Quốc mô t cuc hp thượng đnh gia Tng thng M Donald Trump và Ch tch nước Trung Quc Tp Cn Bình bang Florida hi tun trước là mt "thành công ln". Bài xã lun đăng trên t Hoàn cu Thi báo hôm th Hai nói rng sau mt thi gian bt đnh, hai cường quc gi "rõ ràng là đang trên con đường xây dng hướng ti phát trin mi quan h hp tác song phương". Bài xã lun nói c Trung Quc ln Hoa Kỳ đu không th tr cái giá đt nếu hai bên t b các phương tin đ hp tác. Thông tín viên Victor Beattie của VOA có bài tường trình chi tiết sau đây :

summit1

Cuộc hp thượng đnh gia Tng thng M Donald Trump và Ch tch nước Trung Quc Tp Cn Bình ti Florida, ngày 7/4/2017.

Dù bị ph bóng bi cuc tn công bng phi đn nhm vào mt căn c không quân Syria, hai ngày tho lun ti khu ngh mát Mar-a-Lago cũng tp trung vào cán cân thương mi mt cân bng gia hai nước và mi đe doạ ht nhân t Bc Hàn.

Phát biểu trên chương trình truyn hình ABC’s This Week, Ngoi Trưởng Tillerson nói hai nhà lãnh đo đã có các cuc tho lun sâu rng v "tình hình nghiêm trng ti Bc Hàn".

Ông Tillerson nói :

"Hai ông đã gặp nhau tay đôi khá lâu để tho lun vn đ Bc Hàn, hai nhà lãnh đo đ cp ti mt lot s la chn khác nhau. Ch tch Tp Cn Bình bày t s đng tình ca ông rng tình hình đã leo thang ti mt mc nghiêm trng mi, và bày t sn sàng h tr đ thuyết phc chế đ ti Bình nhưỡng thay đi quan đim v nhu cu tương lai ca h phi có các vũ khí loi này. Trung Quc đã nhiu ln nhc đến lp trường ca h và tái khng đnh điu đó vi chúng tôi Mar-a-Lago rng chính sách ca Trung Quc vn không thay đi, đó là mt bán đảo Triều Tiên phi ht nhân".

Ông Tillerson miêu tả các cuc tho lun gia hai nhà lãnh đo là "rt thng thn và ci m". Ông nói hai ông Trump và Tp đã đng ý cùng nhau làm vic đ ni rng các phm vi hp tác trong khi x lý các khác bit quan đim da trên tinh thần tôn trng ln nhau.

Chuyên gia về các vn đ Trung Quc Dali Yang thuc Đi hc Chicago nói vi Thông tín viên Beattie ca Đài VOA rng đây là cuc gp quan trng nht vi mt nhà lãnh đo thế gii t khi ông Trump lên nhm chc hi tháng Giêng 2017, và phần ln là do tác đng ca các quan h gia hai nn kinh tế ln nht thế gii. Ông Dali Yang nói :

"Hai nước đã đng ý thiết lp mt cuc đi thoi sâu rng trong 4 lĩnh vc chính, đt quan h M-Trung trên mt căn bn toàn din hơn hướng ti phía trước. Theo tôi thì đó là du hiu cho thy là bt chp nhng li l cường điu trong chiến dch tranh c và ngay c nhng phát biu trong nhng ngày đu ca chính quyn Tng thng Trump, hai bên đã sn sàng sn tay lên làm vic đ đt mi quan h này trên căn bản các đnh chế vng chc hơn. Ngoài ra, khung cnh ca cuc hp thượng đnh cũng rt quan trng, nhn mnh ti tình hu ngh. Tôi nghĩ rng hai bên s ct lc làm vic đ ít nht là gii quyết mt s vn đ đ có th hướng ti phía trước. Cho nên theo tôi đây là một cuc gp g tích cc, đã giúp hai bên lánh xa nhng li l cường điu mà chúng ta đã chng kiến trong thi gian qua".

Ông Yang nói ông dự kiến hai bên s đi đến mt hình thc tho thun đ hn chế xut khu tương t như tho thun thương mi mà Nht Bn đã đã dng ý trong nhng năm 1980.

Về vn đ Bc Hàn, chuyên gia này nói ông nhn thy Trung Quc t ra thông cm hơn vi Hoa Kỳ v nhng quan ngi liên quan ti chương trình ht nhân và kh năng ht nhân ca Bình Nhưỡng, so vi nhng dấu hiu t các tài liu ca cuc hp thượng đnh.

Ông nói hai bên đã tái khẳng dnh lp trường v Bin Đông, và ông ghi nhn rng nhng hành đng ca Trung Quc Bin Đông đã có v t kim chế hơn t sau phán quyết năm 2016 ca Toà án trng tài Liên Hip Quc, cho rng đa s các tuyên b ch quyn ca Trung Quốc trong Bin Đông là bt hp pháp.

Published in Quốc tế

Gặp gỡ thượng đỉnh Trung-Mỹ sẽ còn bất ngờ sau thông điệp 'tự xử Triều Tiên' của ông Trump (Tin Tức, 03/04/2017)

Sau khi công khai nói rằng cuộc gặp sắp tới với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ rất khó khăn, Tổng thống Mỹ Donald Trump lại cảnh báo Trung Quốc hãy kiềm chế Triều Tiên nếu không Mỹ sẽ hành động một mình.

sommet1

Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Mỹ không cần tới Trung Quốc trong việc giải quyết vấn đề hạt nhân Triều Tiên

Trung tuần tháng 3/2017, ông Rex Tillerson đã có chuyến thăm Châu Á đầu tiên với cương vị Ngoại trưởng Mỹ, phát tín hiệu đanh thép đối với Triều Tiên bằng việc tuyên bố "chính sách kiên nhẫn chiến lược đã kết thúc", đồng thời đề xuất tìm kiếm các biện pháp mới về ngoại giao, an ninh và kinh tế để giải quyết vấn đề hạt nhân trên Bán đảo Triều Tiên.

Trong một động thái được cho là nhằm đáp trả tuyên bố cứng rắn của phía Mỹ, ngày 21/03/2017, Triều Tiên đã phóng một tên lửa đạn đạo sau khi tuyên bố thử nghiệm thành công một loại động cơ tên lửa đời mới vào hai ngày trước. 

Hành động nêu trên của Triều Tiên đã bị Liên Hiệp Quốc lên án mạnh mẽ, trở thành một trong những nguyên nhân thúc đẩy Bộ Tài chính Mỹ ban hành lệnh trừng phạt bổ sung đối với 11 cá nhân và 1 công ty Triều Tiên dính líu đến các chương trình vũ khí, ngân hàng và giao dịch hàng hóa của Bình Nhưỡng vào ngày 31/03/2017. 

Theo đánh giá của chính quyền Trump và nhiều chuyên gia, chương trình phát triển hạt nhân của Bình Nhưỡng sẽ sớm đe dọa tới Washington. Phó Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ, bà K.T. McFarland từng phát biểu : "Có khả năng thực tế rằng Bình Nhưỡng có thể bắn một quả tên lửa hạt nhân vào Mỹ trong cuối nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump". 

Chính vì vậy, "mớ hỗn độn ở Triều Tiên" được thừa kế từ người tiền nhiệm, như cách nói của ông Trump khi trả lời phỏng vấn tạp chí Time, cần phải được giải quyết theo cách thức mới và ngày 2/04, phát biểu trên tờ Financial Times, ông Trump cảnh báo Trung Quốc hãy kiềm chế Triều Tiên nếu không Mỹ sẽ hành động một mình. 

Điều đáng quan tâm là phát biểu này của người đứng đầu Nhà Trắng được đưa ra ngay trước thềm cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Trung tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở bang Florida, càng khiến dư luận đồn đoán về sự xuất hiện của một động thái bất ngờ nào đó trong lần gặp gỡ đầu tiên giữa ông Trump và ông Tập Cận Bình trên cương vị nguyên thủ hai nước.

Cuộc gặp hứa hẹn nhiều bất ngờ

Chương trình hạt nhân của Triều Tiên và vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông vốn được dự đoán là những nội dung được quan tâm hàng đầu trong các cuộc gặp gỡ gần đây giữa các nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên, qua các lần tiếp xúc song phương có nhiều sự cố bất ngờ gần đây của ông Trump, như buổi tiếp đón Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và nữ Thủ tướng Đức Angela Merkel, thì cuộc gặp với ông Tập Cận Bình tại Mar-a-Lago cũng tiềm ẩn nhiều yếu tố gây ngạc nhiên không kém, thậm chí kể cả một cái bắt tay cũng sẽ làm báo giới phải tốn giấy mực bàn luận.

sommet2

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Nhắc lại buổi gặp mặt thượng đỉnh đầu tiên ngày 10/2 tại Nhà Trắng, ông Trump đã khiến nhà lãnh đạo nước đồng minh lớn nhất ở Châu Á là ông Abe bị rơi vào tình huống lúng túng. Tân Tổng thống Mỹ đã kéo tay của Thủ tướng Nhật Bản về phía mình, giữ thật chặt và lâu, liên tục giật mạnh và vỗ trong suốt 19 giây. Đây quả là một cách thức ngoại giao hiếm thấy.

Nắm được tình huống này, Thủ tướng Canada Justin Trudeau trong cuộc gặp ngày 13/2 đã có động tác chủ động để không bị ông Trump giật tay về phía mình. Ông Trudeau đã đặt tay trái lên tay phải của Tổng thống Mỹ để ngăn bị kéo.

Về phần bà Angela Merkel, Thủ tướng nước đồng minh lâu năm ở Châu Âu của Mỹ lại gặp một phen khó xử khi bà bị ông Trump phớt lờ đề nghị bắt tay sau khi kết thúc cuộc gặp tại phòng Bầu dục ngày 17/03. Tổng thống Trump từ chối thực hiện một nghi thức truyền thống vỗn dĩ có trong những buổi hội đàm như vậy. Hành động này của ông Trump đã làm dư luận bóng gió ám chỉ là do mối quan hệ không mấy êm đẹp giữa ông và bà Thủ tướng Đức, cụ thể là bất đồng trong chính sách đối với người nhập cư và trách nhiệm đóng góp của thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). 

Ông Donald Trump từng công khai chỉ trích chính sách tiếp nhận người tị nạn, nhập cư của bà Angela Merkel là một "sai lầm thảm họa". Ngược lại, bà Merkel cũng cảnh báo Tổng thống Trump về xu hướng bảo hộ sản xuất trong nước, để chống lại việc nhập khẩu từ Trung Quốc và Mexico. 

Còn lần đón tiếp ông Tập Cận Bình đã được chính ông Trump nhận định trên Twitter cá nhân là sẽ "rất khó khăn", dù ông đã thực hiện một cuộc điện đàm từ hồi tháng 2 để trấn an quan hệ giữa hai nước cũng như củng cố lập trường ủng hộ chính sách "Một Trung Quốc". 

Hoàng Trang

********************

Vấn đề Bắc Hàn và Biển Đông trong cuộc hội kiến Mỹ-Trung (VOA, 03/04/2017)

Những phát biu cng rn nhưng mơ h v Bc Triu Tiên ca Tng thng Hoa Kỳ Donald Trump trước chuyến thăm M ca Ch tch Trung Quc Tp Cn Bình vào tun này làm dy lên nhng đn đoán rng rãi rng ông Trump có th theo đui mt s thay đi quan trng v mt chính sách s dn đến mt cuc mà c quy mô vi Bc Kinh, hoc bt đu mt cuc chiến tranh ph đu.

sommet3

Chủ tch Trung Quc Tp Cn Bình và Tng thng Hoa Kỳ Donald Trump

Trong một cuc phng vn vi t Financial Times ca London hôm Ch Nht, ông Trump tuyên b nếu Trung Quc không gii quyết vn đ Bc Triu Tiên, "thì người M chúng ta s gii quyết". Ông lưu ý v "nh hưởng ln ca Trung Quc đi vi Bc Triu Tiên" và cnh báo rng Bc Kinh nếu Bc Kinh không giúp gii quyết vn đ Bc Hàn đt tiến b nhanh chóng về kh năng sn xut ht nhân và tên la đn đo ca Bình Nhưỡng, thì điu đó "không tt cho bt c ai".

sommet4

Phi đạn đn đo liên lc đa (ICBM) ca Bc Triu Tiên

Chặn li chương trình ht nhân ca BcTriu Tiên và ngăn không cho chính ph ca ông Kim Jong-un sn xut tên la đn đo xuyên lc đa (ICBM), mt vũ khí có khả năng tn công vào đt lin ca Hoa Kỳ, d kiến s là mt vn đ chính mà ông Trump và ông Tp s mang ra tho lun khi hai nhà lãnh đo gp nhau khu ngh mát Mar-a-Lago ca tng thng M bang Florida vào ngày th Năm ti đây.

Ngoại trưởng Tillerson và Bộ trưởng quốc phòng Mattis

Các chuyến công du ca Ngoi trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson và B trưởng quc phòng James Mattis ti thăm khu vc đã giúp Washington trn an gii lãnh đo ti Bc Kinh, Tokyo và Seoul rng Washington s tiếp tc đt vào hàng ưu tiên cao việc tăng cường các bin pháp trng pht kinh tế đ gây áp lc vi Bình Nhưỡng, buc h phi thay đi hành vi và t b tham vng ht nhân đ đi ly vin tr kinh tế và đm bo an ninh.

Ngoài ra, một báo cáo an ninh quc gia mi đây ca Hoa Kỳ v chính sách Bắc Triu Tiên nhn mnh các bin pháp trng pht và gây áp lc lên Bc Kinh bng cách nhm mc tiêu vào nhiu ngân hàng và các công ty ca Trung Quc làm ăn vi Bc Triu Tiên.

Ít người nghĩ rng trong cuc gp đu tiên, ông Trump và ông Tp s đt được mt bước đt phá đáng k v vn đ Bc Triu Tiên. Bc Kinh t lâu không mun làm bt c điu gì gây bt n cho chế đ min Bc, bi vì nếu có bt n thì hàng triu người t nn Triu Tiên s vượt qua biên gii vào lãnh th Trung Quc.

Một s vn đ khác cũng được đưa vào ngh trình làm vic ca hai nhà lãnh đo M-Trung, chng hn như gim thiu các đng thái quân s có tính cách gây hn ca Trung Quc Bin Đông, nơi đang có tranh chp lãnh hi, mt ưu tiên khác là thu hp khong cách thâm ht thương mại ca M vi Trung Quc, mt vn đ ln mà ông Trump đã nêu ra trong chiến dch tranh c.

Một cuc mà c ln

Tuy nhiên xét chính quyền ông Trump luôn nhn mnh rng tt c mi s la chn s được đưa ra, không loi tr gii pháp nào, đ đi phó vi mối đe dọa t Bc Triu Tiên, có tin đn đoán cho rng ông Trump có th mưu tìm mt tha thun nhiu tng lp vi ông Tp, s bao gm các vn đ thương mi và an ninh khu vc.

Ông Bong Young-shik thuộc Vin Yonsei Seoul nhn đnh :

"Câu hỏi đt ra đây là liệu Washington có sn sàng và có chu đưa ra mt s bước nhượng b, đ đ có th thuyết phc Bc Kinh thay đi v cơ bn nhng tương tác vi gii lãnh đo Bình Nhưỡng hay không".

Ông Bong nói có lẽ Washington s cn mt phn nào đó, ng h các tuyên b ch quyn ca Bc Kinh Bin Đông và Đài Loan, đng thi hn chế bt nhng li ch trích nhm vào thành tích nhân quyn ca Trung Quc, đ khích l nước này ra hành đng quyết lit n chng li Bc Triu Tiên.

Trong một cuc phng vn vi t Financial Time, ông Trump nói : "Thương mi là đng lc" mà M s s dng trong các cuc thương lượng vi Trung Quc.

Được hi v mt "cuc mc c ln" trong đó Trung Quc s gây áp lc vi Bình Nhưỡng đ đi ly li ha ca M s rút quân ra khi bán đo Triu Tiên, t báo trích li ông Trump nói rng : "Nếu Trung Quc không gii quyết vn đ Bc Triu Tiên, thì chúng tôi s đng ra gii quyết. Tôi ch có th cho quý v biết vy thôi".

Giải pháp quân sự

Những phát biu cng rn ca Tng thng Trump và nhng bình lun ca các quan chc trong chính quyn ca ông cũng làm dy lên nhng đn đoán rng ông Trump có th ng h gii pháp s dng vũ lc đ gii quyết các mi đe da Bc Triu Tiên.

sommet5

Ngoại trưởng Tillerson và Ch tch Trung Quốc Tp Cn Bình

Trong chuyến viếng thăm Seoul hi gn đây, ông Tillerson tuyên b nếu Bc Triu Tiên leo thang "mi đe dọa v chương trình vũ khí ca h đến mc mà chúng tôi tin là cn có hành đng quân s, thì gii pháp đó s được cu xét".

Ông James Nolt, một nhà phân tích kinh tế chính tr quc tế thuc Vin Chính sách Thế gii, lo ngi rng các gii chc có lp trường diều hâu trong chính quyn Trump có th cu xét vic phát đng mt cuc tn công ph đu đ chn Bc Triu Tiên phóng đi mt phi đn đn đo liên lc đa (ICBM), gii pháp quân s đó được coi là mt m ri ro có th chp nhn được đ gi gìn an ninh ca Hoa Kỳ.

Nhà phân tích Nolt nhận đnh :

"Tôi nghĩ đó là một hành đng có kh năng xy ra bi vì hành đng này không nht thiết phi ging như chiến tranh. Có th đó là mt phn ng tương đi hp lý trước mt mi đe do, nhưng chc chn là nhìn t quan đim Bc Hàn, thì hành động đó có tính cách ‘khiêu khích cao đ’".

Nhiều người ti Hàn Quc và Nht Bn cho rng mt cuc tn công quân s ph đu nhm vào Bc Triu Tiên s không chm dt mi đe do ht nhân vì nhiu cơ s ht nhân và phi đn ca nước này được giu trong các hm bí mt dưới lòng đt.

Và tệ hi hơn, theo các nhà phân tích, mt cuc tn công ca M có th đy Trung Quc và toàn b khu vc rơi vào mt cuc chiến tranh ht nhân toàn din, có th giết chết hàng triu con người.

**********************

Mỹ ‘sẵn sàng một mình đối phó với Bắc Hàn’ (VOA, 03/04/2017)

Hoa Kỳ chuẩn b sn sàng mt mình đi phó vi các mi đe da ht nhân ca Bình Nhưỡng, nếu Trung Quc không th gây áp lc lên Bc Hàn, Tng thng M Donald Trump nói như vy vi t Financial Times hôm 2/04.

sommet6

Lãnh tụ Bc Hàn Kim Jong-un và các binh sĩ.

Reuters dẫn li ông Trump nói vi t báo tài chính : "Nếu Trung Quc không th gii quyết Bc Hàn, chúng tôi s [làm chuyn đó]. Đó là tất c nhng gì tôi mun nói lúc này".

Tổng thng M d kiến s đón tiếp Ch tch Trung Quc Tp Cn Bình vào gia tun này khu ngh dưỡng Mar-a-Lago ở Florida, và ngoài thương mi và tham vng ca Bc Kinh Bin Đông, vn đ Bc Hàn d kiến s nm cao trong ngh trình.

Nhà lãnh đạo Hoa Kỳ nói vi t Financial Times : "Trung Quc có nh hưởng ln đi vi Bc Hàn. Và Trung Quc có th quyết đnh giúp chúng tôi về Bc Hàn hoc là h s không làm vy".

Theo tờ báo, Phó C vn An ninh quc gia ca ông Trump, K.T. McFarland, nói rằng có "kh năng tht s" v vic Bc Hàn có th đánh trúng Hoa Kỳ bng tên la ht nhân vào cui nhim kỳ đu ca t phú bt đng sn.

Trong khi đó, các chuyên gia tình báo không đồng tình vi đánh giá ca ông McFarland, nói rng kh năng đó ca Bc Hàn "nhiu năm na" mi đt được.

Đầu tháng trước, Bình Nhưỡng phóng bn qu tên la đn đo đ đáp li cuc tp trn chung M - Hàn Quc mà Bc Hàn coi là s chun b cho chiến tranh.

Bắc Hàn đã tiến hành hai v th ht nhân và mt lot các v phóng tên la k t đu năm 2016, theo Reuters.

Washington đã thúc ép Bắc Kinh làm nhiu hơn na đ chm dt chương trình ht nhân và tên la ca Bc Hàn.

Published in Quốc tế

Lãnh đạo cả 2 quốc gia này ngày càng thực dụng và khôn ngoan hơn trong giao dịch. Họ đích thị là những Lã Bất Vi thời hiện đại, có thể tạo ra những thay đổi...

The Independent, Anh quốc ngày 3/04 đưa tin, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã tuyên bố, Washington sẵn sàng hành động một mình xử lý vấn đề Triều Tiên nếu Trung Quốc không có lập trường cứng rắn hơn với chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng.

Thông điệp trước chuyến thăm

Phát biểu này được ông Trump đưa ra chỉ vài ngày trước khi tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Mar-a-Lago, "Nhà Trắng phương Nam" của ông ở Florida.

Tổng thống Mỹ khẳng định rằng, nước ông có thể "hoàn toàn" xử lý tình huống với chính quyền nhà lãnh đạo Kim Jong-un. Ông Donald Trump nói với tờ Financial Times :

"Vâng, chúng ta sẽ nói về Bắc Triều Tiên. Trung Quốc có ảnh hưởng lớn trên bầu trời Bắc Triều Tiên. Trung Quốc sẽ đưa ra một trong hai quyết định : giúp chúng tôi về Bắc Triều Tiên, hoặc họ sẽ không giúp.

Nếu họ làm điều đó, sẽ rất tốt cho Trung Quốc. Nếu họ không làm, nó sẽ không tốt cho bất cứ ai".

Khi được hỏi làm thế nào ông sẽ giải quyết vấn đề Bắc Triều Tiên, Donald Trump trả lời :

"Tôi sẽ không để bạn biết. Bạn biết đấy, tôi không phải (Tổng thống của) Hợp chúng quốc Hoa Kỳ trong quá khứ, nơi chúng tôi nói cho các bạn biết tất cả những gì chúng ta sẽ làm ở Trung Đông".

la1

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chuẩn bị thăm Mỹ 2 ngày 6, 7/04, ảnh : The New York Times.

Ông chủ Nhà Trắng cũng từ chối giải thích về một thỏa thuận tiềm năng trong đó Mỹ sẽ rút quân khỏi bán đảo Triều Tiên để đổi lấy sức ép từ Trung Quốc với nước láng giềng Đông Bắc Á :

"Vâng, nếu Trung Quốc sẽ không giải quyết Bắc Triều Tiên, thì chúng tôi sẽ làm. Đó là tất cả những gì tôi đang nói với các bạn".

Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley cũng nói trên ABC News rằng, Hoa Kỳ đang gây sức ép lên Trung Quốc để họ có lập trường cứng rắn hơn về chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Bà nói :

"Họ cần phải chỉ cho chúng ta thấy họ có liên quan như thế nào. Họ cần phải tăng áp lực lên Bắc Triều Tiên. Quốc gia duy nhất có thể ngăn chặn Bắc Triều Tiên là Trung Quốc, và họ biết điều đó. Trung Quốc có hợp tác".

Donald Trump cũng cho hay, trong cuộc họp giữa ông với ông Tập Cận Bình, một trong các vấn đề có thể được đưa ra thảo luận là tranh chấp phức tạp ở Biển Đông [1].

Bóng dáng Lã Bất Vi trong cách Bắc Kinh chủ động tiếp cận Trump qua phò mã - cố vấn Kushner

The New York Times, Mỹ ngày 2/04 cho biết, Trung Quốc đã chuyển tải các thông điệp của mình đến tai Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua con rể kiêm cố vấn của ông, Jared Kushner.

Chuyến thăm Mỹ đầu tiên của ông Tập Cận Bình dưới triều đại Donald Trump nằm trong sự sắp xếp của 2 người, Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ Thôi Thiên Khải và con rể - cố vấn của Donald Trump, Jared Kushner.

Vai trò trung tâm của ông Kushner không chỉ phản ánh tính chất đặc biệt của cuộc họp đầu tiên giữa ông Donald Trump với ông Tập Cận bình, mà còn là mối quan hệ Trung - Mỹ trong những tháng đầu tiên của chính quyền Trump.

la2

Phò mã kiêm cố vấn của ông Donald Trump, Jared Kushner, ảnh : democracynow.org.

Trong khi các quan chức Trung Quốc bối rối trước các phát biểu từ Tổng thống Donald Trump, họ cũng tìm thấy một điều khá rõ ràng : trong số những thân tín của Donald Trump ở Washington, phò mã Jared Kushner là người nên biết hơn cả.

Ảnh hưởng của Jared Kushner thể hiện rõ trong việc ông và Thôi Thiên Khải đã thu xếp cuộc điện đàm đầu tiên giữa Donald Trump và Tập Cận Bình.

Trong cuộc điện đàm này, Donald Trump nói ông cam kết sẽ tuân thủ nguyên tắc "một nước Trung Quốc" theo đề nghị của ông Tập Cận Bình. Bây giờ đến lúc Trump muốn có một cái gì đó bù lại từ Trung Nam Hải.

Kể từ cuộc điện đàm này, Thôi Thiên Khải liên tục củng cố quan hệ với gia đình phò mã Jared Kushner. Vào tháng Hai, ông mời Ivanka Trump và con gái của cặp vợ chồng Kushner, Arabella đến Đại sứ quán Trung Quốc đón Tết Đinh Dậu (mùng 6 Tết).

Trump dự định sẽ nhấn mạnh với ông Tập Cận Bình rằng, Trung Quốc phải tăng cường các biện pháp gây áp lực buộc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân, tên lửa đạn đạo của họ.

Tán tỉnh của Trung Nam Hải với phò mã của ông Donald Trump diễn ra trong bối cảnh Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ không nắm toàn quyền hay thế thượng phong trong hoạch định chính sách đối ngoại của Mỹ.

Evan S. Medeiros, một chuyên gia cao cấp về Châu Á trong chính quyền ông Obama bình luận :

"Sau Henry Kissinger, người Trung Quốc luôn say mê tìm kiếm cách liên lạc và duy trì quyền "truy cập" vào Nhà Trắng.

Họ tìm cách xâm nhập gia đình Tổng thống và một số người nào đó được họ xem còn quan trọng hơn cả vương hầu".

Các quan chức Mỹ và các chuyên gia về Trung Quốc cảnh báo rằng, Bắc Kinh đã chuẩn bị kỹ lưỡng hơn cho chuyến thăm này so với Nhà Trắng, nơi các tham mưu cố vấn hàng đầu cho Tổng thống vẫn đang tranh cãi, làm thế nào để đối phó với Trung Nam Hải.

Trong khi đó Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vẫn chưa hoàn thiện hệ thống tổ chức, nhát là vị trí Trợ lý Ngoại trưởng đặc trách Đông Á.

Bên trong Nhà Trắng, ngày càng nhiều dấu hiệu cho thấy ảnh hưởng của Jared Kushner lên chính sách của Mỹ với Trung Quốc.

Khi Hội đồng An ninh quốc gia nhóm họp để thảo luận về vấn đề Bắc Triều Tiên, Jared Kushner đã ngồi trong phòng họp Tình huống khi tướng Joshep F. Dunford Jr - Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ bước vào.

Thấy không còn ghế trống, tướng Dunford đi về phía hàng ghế dành cho các thành viên ít quan trọng, nơi đã có 2 người ngồi từ trước.

Jared Kushner thấy vậy liền đứng dậy nhường ghế đang ngồi cho tướng Dunford và đi xuống hàng ghế dọc bức tường của phòng họp.

Trong khi các quan chức chính quyền xác nhận rằng, cố vấn Jared Kushner tham gia sâu sắc vào hoạch định quan hệ Mỹ - Trung, Ngoại trưởng Rex Tillerson cũng đã đưa ra nhiều định hướng chính sách và quyết định cho cuộc họp tại Mar-a-Lago.

Các quan chức Mỹ cho biết, Ngoại trưởng Rex Tillerson đã cố gắng phát triển mối quan hệ của mình với Tổng thống Donald Trump qua các bữa ăn trưa, ăn tối thường xuyên.

Sự tham gia sâu của phò mã Jared Kushner vào hoạt động hoạch định chính sách quan hệ với Trung Quốc đang dấy lên những câu hỏi xung quanh hoạt động làm ăn của công ty gia đình ông với doanh nghiệp Trung Quốc.

Thứ Tư tuần trước, công ty của gia đình Kushner đã kết thúc đàm phán với Tập đoàn Bảo hiểm An Bang, Trung Quốc về việc đầu tư hàng trăm triệu đô la vào tài sản chủ lực của gia đình Kushner, tòa cao ốc 666 Fifth Avenue ở Manhattan.

Kẻ tám lạng, người nửa cân

Phát biểu mới nhất của Tổng thống Donald Trump về vai trò của Trung Quốc đối với Bắc Triều Tiên có thể thấy là một kiểu làm giá quen thuộc của nhà chính khách - doanh nhân này.

Cá nhân người viết cho rằng, The New York Times khá nhạy bén và sâu sắc khi đưa ra nhận định, lần trước ông Donald Trump đã "nhượng bộ" ông Tập Cận Bình trong vấn đề Đài Loan, lần này Trung Nam Hải cũng phải nhớ, có đi có lại mới toại lòng nhau.

la3

Đài Loan cũng đã chính thức lên tiếng bày tỏ lo ngại về những giao dịch có thể xảy ra tại hội nghị Donald Trump - Tập Cận Bình liên quan đến hòn đảo này. Ảnh nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, nguồn : SCMP.

Tuy nhiên, cách thức Trung Nam Hải tiếp cận Donald Trump thông qua phò mã Jared Kushner cho thấy bóng dáng của Lã Bất Vi trong đó, và Donald Trump không nên coi thường.

Vai trò của phò mã Jared Kushner càng trở nên nổi bật khi những người được cho là cứng rắn với Trung Quốc trong đội ngũ giúp việc, hoạch định chiến lược cho Donald Trump lại trở nên im lặng kể từ khi bước chân vào Nhà Trắng.

Người Trung Quốc vốn giỏi buôn bán, mà đỉnh cao là buôn vua bán chúa như Lã Bất Vi thời Chiến Quốc, không phải dễ bị hớ trong các giao dịch với Hoa Kỳ.

Financial Times, Anh quốc đã từng nhận xét : trong quá khứ, các quốc gia lớn đã từng dùng tiền để mua chuộc bạn bè, nhưng không nước nào có quy mô vượt qua Trung Quốc trong lĩnh vực này [3].

Bên lề Diễn đàn Kinh tế Bác Ngao năm nay, người Trung Quốc đã thể hiện cho Hoa Kỳ thấy sức mạnh to lớn từ thị trường 1,3 tỉ dân của họ với các doanh nghiệp hàng đầu Hoa Kỳ.

Theo Financial Review, Australia ngày 26/03, một đội xe limousine lấp lánh thương hiệu Cadillac đen bóng của hãng xe hơi Mỹ General Motors liên tục ra vào nơi tổ chức Diễn đàn Bác Ngao ở Hải Nam, chở các quan chức cấp cao của chính phủ Trung Quốc và có cảnh sát dẹp đường.

2800 đại biểu dự Diễn đàn Bác Ngao năm nay cũng được nước chủ nhà bố trí đưa đón bằng những chiếc xe sang trọng của hãng General Motors, một nhà tài trợ kim cương của hội nghị Bắc Kinh mệnh danh là Diễn đàn Kinh tế thế giới Davos của Châu Á.

Trung Quốc là thị trường quốc tế phát triển nhanh nhất của General Motors. Trong năm 2016 số lượng xe Cadillac của General Motors báo vào Trung Quốc đạt mức kỷ lục : 116 ngàn chiếc, tăng 45% so với 2015.

Đà tăng trưởng của mặt hàng này tại thị trường Trung Quốc tiếp tục tăng trong năm nay, với 27 ngàn chiếc Cadillac được bán trong 2 tháng đầu năm 2017, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước.

Đây mới là con số nhỏ nếu so với 24 triệu xe hơi bán ra ở Trung Quốc năm 2016, nhưng với mức tăng trưởng hiện nay, nhiều khả năng năm 2017, General Motors sẽ bán được nhiều xe Cadillac ở Trung Quốc hơn là thị trường Mỹ [4].

Người viết cho rằng, đây là một trong nhiều ví dụ cho thấy, người Trung Quốc hiện nay đã có đủ đòn bẩy để giao dịch với Hoa Kỳ, kể cả về kinh tế lẫn địa chính trị, địa chiến lược.

Do đó, những tuyên bố của Donald Trump khi còn tranh cử, rằng ông có thể tuyên bố Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ, áp mức thuế 45% với các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc có lẽ chỉ là nói cho vui.

Bắc Kinh biết rõ điều này, Washington cũng không thể không thấy.

Ngay cả tuyên bố mới nhất của Trump về Bắc Triều Tiên hay phát biểu của ông lẫn đội ngũ tham mưu cao cấp Nhà Trắng về Biển Đông, Đài Loan... chẳng qua cũng chỉ là một chiêu làm giá trước khi tiếp ông Tập Cận Bình mà thôi.

Trong bối cảnh hiện tại, Trung Quốc và Hoa Kỳ kẻ tám lạng, người nửa cân. Trung Quốc thời ông Tập Cận Bình không còn là Trung Quốc thời ông Mao Trạch Đông.

Điều này càng đáng lưu ý hơn, khi lãnh đạo cả 2 quốc gia này ngày càng thực dụng và khôn ngoan hơn trong giao dịch.

Họ đích thị là những Lã Bất Vi thời hiện đại, có thể tạo ra những thay đổi khó lường cho cục diện trật tự khu vực và thế giới trong thời kỳ mới.

Do đó rất có thể lợi ích của các nước nhỏ ở Châu Á - Thái Bình Dương sẽ trở thành những món hàng của hai tay chơi Trung Quốc - Hoa Kỳ trên bàn cờ chiến lược.

Có lẽ đây là một xu thế khó tránh khỏi, và các bên liên quan cần chủ động nghiên cứu tình hình để có những giải pháp phù hợp.

Cựu Ngoại trưởng Australia Bob Carr, hiện là Giám đốc Viện Quan hệ Trung Quốc - Australia ở Đại học Công nghệ Sydney nói với Financial Review, Trung Quốc đã giành được thế thượng phong trong cuộc so găng ý chí với Mỹ ở Biển Đông.

Sức mạnh kinh tế của Trung Quốc đã được dịch chuyển sang sức mạnh chiến lược của họ trên Biển Đông, họ trở thành một sức mạnh mới được thừa nhận ở Đông Nam Á, đấy là lý do tại sao một số nước ASEAN mong muốn Mỹ đóng vai trò cân bằng quyền lực, không rời khỏi khu vực [4].

Vì vậy, hội nghị thượng đỉnh Trung - Mỹ tại Mar-a-Lago ngày 6 và 7/04 này không chỉ có ý nghĩa quan trọng với Bắc Kinh và Washington, mà ngay cả các nước khác trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Triều Tiên cho tới 10 nước ASEAN hay Australia cũng đặc biệt quan tâm, theo dõi.

Bởi biết đâu trên bàn đàm phán chiến lược, Tòa Bạch Ốc và Trung Nam Hải có thể sẽ có những giao dịch trên lưng nước khác, khi vấn đề trao đổi giữa họ là bán đảo Triều Tiên và Biển Đông ? 

Nghiên cứu tìm hiểu để có giải pháp phù hợp, thích ứng với thời cuộc và bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của quốc gia dân tộc thiết nghĩ là điều hết sức cần thiết để giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực hay thiệt hại tiềm ẩn từ những cái bắt tay sau hậu trường của những Lã Bất Vi thời hiện đại.

Hồng Thủy

Nguồn : GDVN, 03/04/2017

Tài liệu tham khảo :

[1] http://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/donald-trump-latest-china-north-korea-kim-jong-un-us-alone-a7663621.html

[2] https://www.nytimes.com/2017/04/02/us/politics/trump-china-jared-kushner.html ?_r=0&module=ArrowsNav&contentCollection=Politics&action=keypress&region=FixedLeft&pgtype=article

[3] https://www.ft.com/content/c7d87b62-d85e-11e4-8a68-00144feab7de

[4] http//www.afr.com/brand/chanticleer/us-presidents-threats-on-trade-will-be-trumped-by-commercial-pragmatism-20170326-gv6t6y

Additional Info

  • Author Hồng Thủy
Published in Diễn đàn

Tổng thống Trump : Thượng đỉnh Mỹ-Trung rất quan trọng (RFA, 01/04/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trông chờ ngày gặp Chủ Tịch Nhà Nước Trung Quốc Tập Cận Bình, gọi thượng đỉnh Mỹ-Trung là "cuộc họp rất quan trọng, thật đặc biệt", cho mối quan hệ song phương.

thuongdinh1

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Mar-a-Lago ở Palm Beach, Florida hôm 28/12/2016. AFP photo

Lên tiếng với báo chí chiều hôm qua ở Nhà Trắng, Tổng Thống Hoa Kỳ không nói đến những điểm ông sẽ thảo luận với nhà lãnh đạo Trung Quốc, nhưng tỏ ý cho thấy chính ông nóng lòng trông chờ kết quả, khi nói là "chúng ta hãy chờ xem những gì xảy ra" trong cuộc thảo luận giữa ông và ông Tập.

Tổng Thống Trump đưa ra phát biểu này khi đón tiếp phái đoàn đại diện Hiệp Hội Các Nhà Sản Xuất Hoa Kỳ, dùng cơ hội này để nhắc lại điều ông từng cam kết với cử tri khi vận động tranh cử là sẽ tạo cơ hội thuận lợi cho các công ty Mỹ mở nhà máy hoạt động ngay trong nước để tạo thêm việc làm cho công nhân, thay vì bỏ vốn đầu tư ở nước ngoài.

Qua phát biểu, Tổng Thống Hoa Kỳ cũng nhắc lại nước Mỹ "đang chịu thiệt thòi, việc làm từ Mỹ chạy sang Trung Quốc, Mexico và những nước khác", nên trách nhiệm của ông là phải xây dựng một sân chơi công bình, để tạo việc làm cho công nhân Mỹ.

Một ngày trước đó, Tổng Thống Hoa Kỳ đã dùng trang mạng xã hội Twitter để bày tỏ lập trường cứng rắn đối với Trung Quốc, dự báo cuộc thảo luận giữa ông và Chủ Tịch Tập Cận Bình của Hoa Lục là cuộc gặp gỡ "đầy khó khăn".

Ông cũng viết rằng Hoa Kỳ "không thể tiếp tục bị thâm thủng mậu dịch to lớn (với Trung Quốc)" khiến "(công nhân Mỹ) mất việc làm".

Dựa theo đó, các nhà quan sát dự đoán thương mại sẽ là để tài quan trọng nhất của cuộc thượng đỉnh, đồng thời những vấn đề khác cũng sẽ được Tổng Thống Hoa Kỳ nói đến, như căng thẳng tại Biển Đông và tình hình bất ổn đang xảy ra ở bán đảo Triều Tiên.

Thượng đỉnh Mỹ-Trung sẽ diễn ra trong 2 ngày mùng 6 và mùng 7 tháng Tư này, tại khu nghỉ dưỡng Mar A Lago của ông Trump ở bang Florida.

**********************

Tổng thống Trump gửi thư cho Chủ tịch Trần Đại Quang (RFA, 01/04/2017)

thuongdinh2

Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang tiếp Đại sứ Mỹ Ted Osius tại Hà Nội hôm 31/3/2017. Courtesy of TTXVN

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã gửi một bức thư cho Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang, nói rằng Hoa Kỳ muốn thúc đẩy các quan hệ với Việt Nam, và bản thân ông sẽ cân nhắc đến chuyện sang Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đán Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương APEC vào cuối năm nay ở Đà Nẵng.

Bức thư được ông Trump gửi cho ông Trần Đại Quang từ hôm 23/3 nhưng đến hôm nay mới được truyền thông trong nước loan tải, sau khi Chủ tịch Việt Nam đề cập đến nhân buổi tiếp đón Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Ted Osius.

Thông tấn xã Việt Nam cho biết, trong thư gửi Chủ tịch Việt Nam "Tổng thống Donald Trump khẳng định mong muốn thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực kinh tế - thương mại, các vấn đề khu vực và quốc tế, cùng Việt Nam và các nước trong khu vực đảm bảo hòa bình, thịnh vượng ở Châu Á - Thái Bình Dương trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế".

Đáp lại, Chủ tịch nước Việt Nam Trần Đại Quang nhờ Đại sứ Ted Osius gửi lời cảm ơn tới Tổng thống Donald Trump, nói rằng "lãnh đạo Việt Nam sẵn sàng hợp tác duy trì và phát triển quan hệ giữa hai nước, thúc đẩy quan hệ đối tác toàn diện trên cơ sở cùng có lợi, tôn trọng thể chế chính trị, độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mỗi nước".

Published in Châu Á