Thông Luận

Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An đã đưa vụ án "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" theo điều 79 Bộ luật Hình sự 1999 ra xét xử hình sự sơ thẩm đối với ông Lê Đình Lượng, với mức án tuyên 20 năm tù giam và 5 năm quản thúc. Với mức án gần kịch khung như thế này, nếu đúng tội trạng, cho thấy ở Việt Nam đã hình thành và phát triển những đảng phái đối lập với Đảng Cộng sản.

Ông Lê Đình Lượng được nhắc đến trong một bài viết được đăng tải trên website Việt Tân. Ảnh : chụp màn hình

Nhìn từ bản án sơ thẩm đã tuyên

Điều 79, Bộ luật Hình sự năm 1999 quy định về tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân :

Người nào hoạt động thành lập hoặc tham gia tổ chức nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, thì bị phạt như sau :

1. Người tổ chức, người xúi giục, người hoạt động đắc lực hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình ;

2. Người đồng phạm khác thì bị phạt tù từ năm năm đến mười lăm năm.

Như vậy, theo Hội đồng xét xử hình sự sơ thẩm của tỉnh Nghệ An, thì ông Lê Đình Lượng được xem là "người tổ chức, người xúi giúp, người hoạt động đắc lực" trong các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.

Về mặt tố tụng, hành vi nếu có của ông Lê Đình Lượng thuộc "Các tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia", và nằm trong nhóm các tội trực tiếp uy hiếp sự tồn tại của chính quyền nhân dân.

Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân được xem là là hành vi hoạt động thành lập, hoặc tham gia tổ chức nhằm lật đổ chính quyền nhân dân các cấp từ Trung ương đến địa phương. Hoạt động thành lập tổ chức nhằm lật đổ chính quyền nhân dân có thể được thể hiện bằng một số hành vi như đề xướng chủ trương đường lối hoạt động của tổ chức (viết cương lĩnh, điều lệ, kế hoạch, chương trình hoạt động…), tuyên truyền, lôi kéo, tập hợp người vào tố chức nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.

Hoạt động tham gia tổ chức lật đổ chính quyền nhân dân, là trường hợp người phạm tội nhận thức rõ mục đích của tổ chức nhưng đã tán thành và nhận lời tham gia vào tổ chức, thực hiện chương trình, kế hoạch và hoạt động của tổ chức.

Theo cáo buộc của công tố tại phiên hình sự sơ thẩm, thì :

"Trong quá trình sử dụng Facebook, ông Lê Đình Lượng đã thể hiện rõ tình cảm, ý chí đồng lòng cùng tổ chức Việt Tân, tích cực theo dõi, đăng tải, chia sẻ nhiều bài viết tuyên tuyền cổ súy cho Việt Tân, trong đó có nhiều bài viết bình luận, ca ngợi Việt Tân, cổ vũ cho đường lối của tổ chức khủng bố Việt Tân, xuyên tạc về tình hình Việt Nam, nói xấu Đảng Cộng sản Việt Nam, lợi dụng các sự kiện chính trị, xã hội, phát triển kinh tế, an sinh xã hội, môi trường để xuyên tạc, bóp méo sự thật nhằm gây tâm lý hoài nghi, hoang mang trong quần chúng nhân dân.

Xét hành vi, tính chất, vụ án thuộc loại đặc biệt nghiêm trọng, hành vi phạm tội của bị cáo diễn ra trong thời gian dài, lôi kéo nhiều người tham gia, tiến hành cùng với việc có nhiều bài viết lợi dụng các vấn đề xã hội trong nước để xuyên tạc lịch sử, kích động quần chúng nhân dân, đưa tin, vu cáo, bôi nhọ lãnh đạo Đảng, Nhà nước và hệ thống cơ quan công quyền, phá hoại tư tưởng, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, làm giảm lòng tin của nhân dân đối với với vai trò lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước.

Bị cáo ý thức được việc làm của mình là vi phạm pháp luật nhưng không dừng ở đó mà còn dụ dỗ, lôi kéo nhiều người tham gia để phát triển tổ chức Việt Tân".

(dừng trích)

Với cáo buộc nói trên, nếu đúng, có thể thấy rằng ở Việt Nam đã có sự tồn tại, phát triển của tổ chức Việt Tân, một tổ chức mà Bộ Công an Việt Nam cho rằng là "tổ chức khủng bố".

Thẩm phán Trần Ngọc Sơn, chủ tọa phiên xét xử, có lời nhận định lúc tuyên án như thế này (trích) :

"Hội đồng xét xử cũng khẳng định qua vụ án này cho thấy các thế lực thù địch nói chung, tổ chức Việt Tân nói riêng cũng như những người phạm tội thuộc nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia có những phương thức, thủ đoạn khác nhau, khi thì kích động, khi thì xuyên tạc, khi thì đóng vai là người đi đầu trong các phong trào chống tiêu cực, nhìn bề ngoài chúng ta nghĩ rằng họ là những người yêu nước, yêu chế độ, yêu dân tộc, nhưng dù phương thức, thủ đoạn thay đổi nhưng bản chất không thay đổi, tất cả đều phục vụ cho mục đích cuối cùng là lật đổ nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam".

"Xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam", là một cách nói của việc đòi hỏi có sự cạnh tranh đa đảng phái trong các nhiệm kỳ của chính phủ.

Việt Tân là ‘tổ chức khủng bố’ và đã có ‘chi nhánh’ ở Việt Nam ?

Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay, Việt Tân không bị liệt vào danh sách khủng bố theo luật Hoa Kỳ. Ông Katina Adams, phát ngôn viên văn phòng Đông Á của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói với thông tấn xã Reuters : "Chúng tôi đề nghị bạn nên liên hệ với Chính phủ Việt Nam để lấy thêm tin tức về lời cáo buộc này của họ" (1).

Trong bản tin của mình, Reuters bình luận rằng mặc dù Đảng Cộng sản Việt Nam liên tục hô hào, cổ vũ về những cải cách kinh tế, cải cách các mối quan hệ xã hội dân sự, tuy nhiên Đảng Cộng sản Việt Nam lại luôn mạnh tay trấn áp, trừng trị những người bất đồng chính kiến [Despite steadily introducing more liberal social and economic reforms in recent years, the Communist Party has a zero-tolerance approach to criticism and has punished detractors harshly – nguồn đã dẫn].

Cũng theo Reuters, phản ứng với lời cáo buộc, Đảng Việt Tân ra thông cáo bằng tiếng Anh nói chính phủ Việt Nam "sợ đối lập có tổ chức" và phía cảnh sát thì "tung ra những tuyên truyền vô căn cứ" nhằm ngăn chặn người Việt Nam "cổ vũ chính trị hòa bình", hãy để nhân dân Việt Nam quyết định Việt Tân có phải là một mối đe dọa hay không" [nguồn đã dẫn].

Theo tuyên bố chính thức từ trang mạng của Việt Tân thì tổ chức này tự đề ra phương thức hoạt động sau : "Chủ trương tiến hành cuộc cách mạng bằng chính sức mạnh và trí tuệ của dân tộc Việt Nam để giải phóng đất nước thoát khỏi ách độc tài cộng sản hầu có điều kiện chấm dứt tình trạng nghèo nàn và lạc hậu của đất nước". Chủ trương của đảng phái này được đăng tải công khai như một slogan trên website của họ : "Việt Tân là một tập hợp những người Việt yêu dân chủ với khát vọng canh tân con người và canh tân Việt Nam qua các hoạt động đấu tranh bất bạo động".

Tuy có tên là "Đảng" Việt Tân, nhưng thực ra tổ chức này hoạt động tại Mỹ như một hội đoàn theo quy chế "unincorporated association" - hội đoàn không đăng ký pháp nhân (2). Như vậy, sẽ thuyết phục hơn nếu tại phiên xét xử sơ thẩm công dân Lê Đình Lượng, vị thẩm phán cùng bên đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố, chỉ ra được cụ thể những thành viên nào của Đảng Việt Tân đã cùng với ông Lê Đình Lượng trong hành động được gọi là "lật đổ chính quyền" ? Nghĩa là cáo buộc cụ thể những công dân quốc tịch Hoa Kỳ nào đó đang cùng với ông Lê Đình Lượng thực hiện những hành động nhằm "lật đổ chính quyền".

Luật sư Đặng Đình Mạnh nhận xét về thân chủ của mình như sau :

"Bên cạnh tư cách là người bào chữa cho ông Lê Đình Lượng, thì với tư cách là đồng bào và là đàn ông với nhau, chúng tôi thật sự khâm phục và ngưỡng mộ về những điều ông ấy đã làm, đã dấn thân, kể cả thái độ mà ông ấy đã thể hiện trong phiên tòa mà ông ấy là bị cáo. Sự điềm tĩnh, ung dung của ông ấy khiến có những lúc chúng tôi đã phải tự hỏi "Có đúng ông ấy đang là bị cáo trong phiên tòa hay không ?"...

Không chỉ ông, mà cả hai nhân chứng Nguyễn Văn Hóa và Nguyễn Viết Dũng (Dũng Phi Hổ) đều là những người tranh đấu quả cảm. Sự mất tự do trong hoàn cảnh hiện tại không hề làm giảm mất đi khí phách ngoan cường của họ.

Công chúng xứ sở này cần biết về họ...".

Ông Lê Đình Lượng là ai ?

Ông Lê Đình Lượng là một cựu chiến binh, và là người tham gia vận động đòi hỏi bồi thường thỏa đáng cho những ngư dân bị tác động bởi thảm họa môi trường biển từ tháng tư năm 2016 do Nhà máy Thép Formosa xả chất độc ra biển.

Thảm họa đó đã dẫn đến một phong trào xã hội vô cùng lớn tại Việt Nam. Ngoài việc tham gia đòi hỏi quyền lợi cho ngư dân, ông Lê Đình Lượng còn đấu tranh cho các tù nhân chính trị, cũng như phản đối các quy định hạn chế quyền tự do ngôn luận ở Việt Nam.

"Các hoạt động của ông đối với xã hội, thực chất đó chỉ là những hành vi của một cựu quân nhân sống có trách nhiệm cao với cộng đồng, với địa phương và là một công dân thực hiện quyền tham gia xây dựng, quản lý Nhà nước theo hiến pháp mà thôi". Luật sư Đặng Đình Mạnh nhận xét.

Liệu ông Lê Đình Lượng có ‘chống án’ lên tòa phúc thẩm ?

Trần Thành

Nguồn : VNTB, 18/08/2018

(1) https://www.reuters.com/article/us-vietnam-security-idUSKCN1271HZ

(2) Quy chế unincorporated association là hợp pháp tại Hoa Kỳ. Với unincorporated association, các thành viên không chịu trách nhiệm chung, mà các cá nhân sẽ chịu trách nhiệm riêng. Mục đích của việc lập hội là đem lại một số lợi ích nào đó cho công cộng, và không tính đến chuyện lợi nhuận, do đó các thành viên hình thành một hội đoàn bất vụ lợi không đăng ký pháp nhân (unincorporated nonprofit association).

Hội đồng kỷ luật Trung học phổ thông Long Thới huyện Nhà Bè Thành phố Hồ Chí Minh đã thống nhất mức kỷ luật cảnh cáo, đình chỉ giảng dạy cho đến hết năm học 2017-2018 với cô Trần Thị Minh Châu. Có nghĩa, cô giáo này sẽ có 5 tuần lễ "mất dạy".

Cô giáo "quyền lực" Trần Thị Minh Châu (giáo viên trường Trung học phổ thông Long Thới - Nhà Bè - Thành phố Hồ Chí Minh)

Sở dĩ nhấn con số ‘5 tuần lễ’, vì theo Bộ Luật Lao động, trong thời gian bị đình chỉ giảng dạy, cô giáo Trần Thị Minh Châu vẫn được nhận 50% tiền lương của mức lương hồi chưa "mất dạy". Và cũng vì mức kỷ luật chỉ có khoảng 45 ngày (theo quy định, niên học 2017/2018 tại Thành phố Hồ Chí Minh kết thúc vào ngày 25/5/2018) nên theo quy định của Thông tư liên tịch số 01/2006/TTLT-BGD&ĐT-BNV-BTC, cô giáo Trần Thị Minh Châu vẫn được nhận đầy đủ phần phụ cấp ở 5 tuần lễ ‘mất dạy’.

Trước đó, trong chương trình gặp gỡ, đối thoại với lãnh đạo Sở Giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh cùng học sinh trên địa bàn thành phố sáng 23/3, nữ sinh Phạm Song Toàn (Trung học phổ thông Long Thới) phản ánh giáo viên dạy Toán là cô Trần Thị Minh Châu không giảng bài, không trò chuyện với học sinh, chỉ cho chép và giao bài tập. Hơn một học kỳ, lớp của Song Toàn tự học, không biết bày tỏ nỗi lòng với ai…

Cá nhân người viết nghĩ rằng trong vụ việc cô giáo Trần Thị Minh Châu cần được xem xét theo các quy định của Luật Giáo dục ; trong đó có cả phần trách nhiệm của ông Bùi Minh Bình, hiệu trưởng trường Trung học phổ thông Long Thới, và Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Lê Hồng Sơn.

Thứ nhất, cô giáo Trần Thị Minh Châu cần bị truất quyền là "nhà giáo", chứ không phải "kỷ luật cảnh cáo, đình chỉ giảng dạy đến hết năm học". Luật Giáo dục, tại Điều 15. Vai trò và trách nhiệm của nhà giáo, quy định : "Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục. Nhà giáo phải không ngừng học tập, rèn luyện nêu gương tốt cho người học".

Tháng 10/2011, nhiều tòa soạn báo chí ở Sài Gòn đã nhận đơn phản ánh, tường trình, khiếu nại - tố cáo (kèm đĩa ghi âm) cô Châu của phụ huynh và học sinh gửi đến (ảnh). Tóm tắt các tường trình này như sau : Ngày 12/9/2011, em Tống Khánh Linh bị bệnh, phải nghỉ học 2 ngày đi khám bệnh, đến ngày 14/9 đi học thì bị cô giáo chủ nhiệm là Trần Thị Minh Châu không cho vào lớp tiết của cô. Dù giám thị của trường và người giám hộ xác nhận Linh có xin phép nhưng cô Châu không chấp nhận. Ngày 16/9, đến tiết của cô Châu, em Linh không những bị đuổi, mà cô Châu còn xé sổ liên lạc của em trước lớp. Những ngày sau đó, cô giáo Châu chuyển em Linh xuống bàn thứ 3 với lý do là "nhìn mặt dạy không được". Em Linh sau đó đã phải chuyển lớp.

Nhiều học sinh từng bị cô Châu bắt chép phạt hơn 200 lần. "Với cô Châu, nếu không chép phạt đủ thì không được vào lớp. Có khi rất vô lý. Cô ra một bài toán khó, nếu không có ai làm được thì bắt cả lớp chép phạt"- Nguyễn Bảo Hoàng, nguyên là học sinh lớp 12A5, cho biết.

"Kẻ đê tiện tôi sẽ xử lý theo kiểu đê tiện, em tưởng có nhiêu đó mà đòi vào lớp với tôi sao ? Cái thằng con trai to, cao, bự kiểu đó mà bệnh gì ? Bệnh hoạn thì có. Cái người bệnh hoạn tôi không muốn nói đến. Người gì mà ngu si dữ vậy ? Phụ huynh đàng hoàng tôi mới tiếp, tưởng gặp tôi mà dễ sao. Kẻ đó có tư cách gì mà nói chuyện với tôi...". Đó là một trong rất nhiều đoạn băng ghi âm báo chí có được về những lời đe của cô Châu khi đứng trên bục giảng.

Sáng 29/10/2011, làm việc với báo chí, ông Lê Xuân Giang - Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Nguyễn Hữu Thọ - khẳng định : "Hiện tại cô Châu vẫn đuổi học sinh. Có lần 17 em bị đuổi. Giám thị báo, tôi xuống can thiệp cho các em vào lớp, các em ngập ngừng không dám vào. Khi tôi đi khỏi, cô lại phạt các em đứng úp mặt vào tường. Tôi trở lại, bảo các em quay mặt ra, các em không dám quay…". Ông Giang cho biết : "Đơn thư, băng ghi âm tố cáo cô Châu trù dập học sinh, ăn nói hồ đồ, xúc phạm học sinh và phụ huynh, quan hệ với phu huynh rất căng thẳng… nhà trường nhận được rất nhiều. Tôi đã làm việc với cô Châu, tổ trưởng tổ toán và từng thành viên trong tổ về đạo đức nhà giáo và phương pháp sư phạm.

Chưa hết, còn có chuyện cô Châu cấu kết với một vài giáo viên khác để trù úm học sinh. Hễ học sinh bị cô này "chiếu" là các cô kia cũng "chiếu" theo ; năm nay bị cô này "đì" thì năm sau gặp các cô kia cũng sẽ bị "đì". Rất phản sư phạm ! Kiểu giáo dục đó làm ảnh hưởng xấu đến uy tín nhà trường. Ba năm qua, điểm tuyển sinh đã tụt rất nhiều ; ba năm liền hiệu suất đào tạo chỉ còn 61%, rất thấp...".

Bức xúc đến vậy, nhưng cũng đầy bất ngờ là sau đó, cô giáo Trần Thị Minh Châu được Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh chuyển cô về dạy trường Trung học phổ thông Long Thới, huyện Nhà Bè, để rồi xảy ra vụ việc "im lặng suốt 3 tháng".

Cô giáo quyền lực vẫn tại vị sau hàng loạt hành vi xúc phạm và bạo hành tinh thần học sinh.

Lẽ ra ngay sau khi vụ việc bị báo chí đăng tải, Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh cần xem xét về hành vi nhục mạ học sinh được quy định tại Luật Giáo dục, Điều 75. Các hành vi nhà giáo không được làm : "1. Xúc phạm danh dự, nhân phẩm, xâm phạm thân thể của người học" ; và xúc phạm nhân phẩm phụ huynh của cô giáo Trần Thị Minh Châu được quy định tại Bộ Luật Dân sự 2005, Điều 37 "Danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ".

Thứ hai. Đã có thể buộc thôi việc cô giáo Trần Thị Minh Châu vì không đáp ứng các yêu cầu của Luật Giáo dục, Điều 70. Nhà giáo : 1. Nhà giáo là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục trong nhà trường, cơ sở giáo dục khác. 2. Nhà giáo phải có những tiêu chuẩn sau đây : a) Phẩm chất, đạo đức, tư tưởng tốt ; b) Đạt trình độ chuẩn được đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ ; c) Đủ sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp ; d) Lý lịch bản thân rõ ràng".

Theo quy định viện dẫn, cô giáo Trần Thị Minh Châu đã không làm nhiệm vụ giảng dạy khi đứng lớp. Tiêu chuẩn "phẩm chất, đạo đức, tư tưởng" của cô giáo Trần Thị Minh Châu cũng thực sự có vấn đề, vì các tiết toán mà cô giảng dạy bằng hình thức "im lặng" ròng rã suốt 3 tháng được diễn ra ở lớp 12, và toán là môn thi bắt buộc cho tốt nghiệp phổ thông trung học.

Cô giáo Trần Thị Minh Châu đã không tuân thủ quy định về nhiệm vụ của nhà giáo được ghi tại Điều 72, Luật Giáo dục : "1. Giáo dục, giảng dạy theo mục tiêu, nguyên lý giáo dục, thực hiện đầy đủ và có chất lượng chương trình giáo dục ; 2. Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và điều lệ nhà trường ; 3. Giữ gìn phẩm chất, uy tín, danh dự của nhà giáo ; tôn trọng nhân cách của người học, đối xử công bằng với người học, bảo vệ các quyền, lợi ích chính đáng của người học ; 4. Không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, đổi mới phương pháp giảng dạy, nêu gương tốt cho người học ; 5. Các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật".

Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh Lê Hồng Sơn cần trả lời liệu có dấu hiệu bao che về sai phạm có hệ thống của cô giáo Trần Thị Minh Châu hay không ?

Trần Thành – Thảo Vy

Nguồn : VNTB, 15/04/2018