Thông Luận

Virus "lạ"

Đại dịch do virus Vũ Hán gây ra trên toàn thế giới đã đến giai đoạn trở thành thảm họa. Đến giờ này, đã có hơn nửa triệu người được xác định là nhiễm bệnh được phát hiện và hơn 24.000 người chết bởi loại virus này.

Virus "lạ" xuất phát từ nước "lạ" đang lây nhiễm và gây chết chóc trên toàn thế giới

Chưa bao giờ, cả thế giới lại quan tâm đến một sinh vật nhỏ bé mà thường ngày chẳng một ai nhìn thấy, chưa bao giờ xuất hiện.

Nói theo ngôn ngữ nhà nước Việt Nam thường dùng khi những điều không hay đến từ Trung Quốc thì đó là "virus lạ".

Cả thế giới điêu đứng, hoảng hốt và ảnh hưởng đến đời sống hàng tỷ người trên thế giới. Không chỉ ảnh hưởng về kinh tế, mà cả đời sống chính trị cũng như những cuộc chiến về truyền thông, về thương mại cũng như những vấn đề về quốc phòng, an ninh được đề cập đến. Mà loại virus này còn gây nhiều tác động xung đột xã hội khác nhau thuộc về ý thức, tư tưởng cũng như hành động của nhiều người, nhiều cộng đoàn, nhiều tập thể cũng như các cá nhân.

Cũng qua những xung đột đó, nhiều mối quan hệ bị đổ vỡ, nhiều mối liên kết, tình cảm con người bị đứt gãy.

Phải nói rằng, tác hại của virus Vũ Hán là khôn lường.

Đặc biệt, cũng chính loại virus này, đã tạo ra những cơn cuồng nộ nhiều khi vượt quá lĩnh vực chính mà người ta quan tâm, vượt qua cả những chuyện đúng, sai trong ứng xử và quan hệ thường có.

Những cơn cuồng nộ

Câu chuyện Mẹ Nấm – Nguyễn Ngọc Như Quỳnh trong phát biểu của mình chê trách Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump là người "đáng lo ngại" vì nói trước quên sau, hay chuyện phán bừa về dịch bệnh và điều trị, về chuyện "Nước Mỹ không vĩ đại" khi thiếu các thiết bị y tế chống dịch, thì chẳng khác gì Vũ Hán… đã tạo ra một làn sóng xung đột dữ dội khắp nơi trong và ngoài nước.

Ở đây không bàn chuyện đúng, sai trong lời phát biểu này. Bởi chỉ riêng chuyện đúng sai, mấy ngày qua, trên mạng xã hội đã quá nhiều và mỗi người đều có những lý lẽ và bảo vệ những lý lẽ đó của mình.

Ở đây, chỉ bàn về sự cuồng nộ, phẫn nộ của người Việt qua những sự kiện mà chúng ta đã thấy.

Làn sóng phản đối dữ dội không chỉ tập trung vào việc đúng, sai trong lời phát biểu, mà còn thể hiện sự giận dữ của mình về thái độ, về những ân tình mà họ đã có một thời gian dài dành cho người họ hâm mộ và ủng hộ để rồi thất vọng. Rồi từ đó, những câu chuyện riêng tư, chuyện quan hệ, gia đình và tính cách cá nhân… tất cả đều được nêu lên mạng xã hội.

Cũng trong cơn giận dữ đó, nhiều người vốn một thời là đồng nghiệp, cùng cộng tác, nay bạch hóa tất cả những điều sâu kín vốn có từ lâu và vẫn nghĩ rằng chỉ giữ cho riêng mình biết, riêng mình chịu. Cũng rất nhiều người từng có mối quan hệ ân tình, đã từng là ân nhân, giúp đỡ Mẹ Nấm trong khi hoạn nạn, thậm chí có người từng ủng hộ thần tượng của mình đến con số 5.000 đola Mỹ, nay bỗng nhiên quay ngoắt 180 độ trong thái độ của mình.

Có lẽ, với một người bình thường, sự phẫn nộ không đến mức ấy. Nhưng với một người, một thời đã được nhiều người hâm mộ và ủng hộ như Mẹ Nấm thì sự giận dữ càng mạnh mẽ, rộng khắp hơn. Cũng đơn giản thôi, khi người ta ủng hộ và gửi gắm nhiều niềm tin, thì người ta hy vọng nhìn thấy ở đối tượng của mình những điều lớn lao hơn những việc đời thường.

Thế mới thấy rằng, trong các món nợ, thì món nợ ân tình là món nợ nặng nề và khó trả nhất.

Sự thực thì không chỉ vì đối tượng đã từng nhận được sự giúp đỡ ủng hộ của rất nhiều người, nay làm họ thất vọng, mà còn có một lý do nữa để cho sự phẫn nộ của cộng đồng tăng cao.

Đó là việc đụng chạm đến Donald Trump, một thần tượng của cộng đồng cho đến nay chiếm đa số ở Mỹ. Donald Trump, một tổng thống đứng đầu đất nước Hoa Kỳ, quốc gia không lớn nhất, nhưng hùng mạnh nhất thế giới là điều không ai có thể phủ nhận.

Người Mỹ có thể không ưa Donald Trump ở nhiều điểm, phê phán chửi bới Trump ở nhiều mặt trong việc lãnh đạo đất nước của họ như báo chí Mỹ thường làm, thậm chí còn tổ chức điều tra, điều trần những điều mà họ cho là Donald Trump đã phạm những tội trạng theo luật định.

Nhưng đó là những công dân Hoa Kỳ chứ không phải Mẹ Nấm, một người mới nhận được sự giúp đỡ, ra ân của nước Mỹ đưa từ nhà tù cộng sản qua đây.

Và xưa nay, chẳng mấy ai kết luận rằng nước Mỹ không vĩ đại, thường người ta chỉ tìm những điều vĩ đại đã tạo ra một nước Mỹ mà nay đã trở thành mơ ước của nhiều dân tộc, nhiều quốc gia trên cả địa cầu này, kể cả những kẻ luôn mồm chửi "đế quốc Mỹ" với đủ mọi lời xấu xa như các quan chức cộng sản.

Thực ra, cũng đã từng có thời gian có người đã từng tuyên bố nước Mỹ không hề vĩ đại, thậm chí cho rằng "Mỹ chỉ là con hổ giấy, nhưng là con hổ giấy có răng nanh nguyên tử" mà chẳng mấy ai dám phản đối. Nhưng đó là lời của Mao Trạch Đông, người đứng đầu Đảng cộng sản Trung Quốc.

Ở đây Mẹ Nấm chưa phải là Mao Trạch Đông.

Làn sóng phản đối thể hiện cơn cuồng nộ thường có của người Việt vốn hay tìm kiếm và tôn thờ thần tượng cho mình, cũng như sự kỳ vọng vào sự hoàn hảo ở một con người mà nhiều khi chưa cần hiểu kỹ về họ, chưa rõ sự thật về họ. Đối với nhiều người, nhất là những người Việt hải ngoại, những thông tin nhận được để tin, để hy vọng và gửi gắm chỉ là những thông tin bề nổi trong môi trường thông tin xã hội.

Thế rồi, cơn cuồng nộ chưa dứt ở những người ủng hộ Tổng thống Donald Trump và tôn sùng nước Mỹ, thì ngược lại, cộng đồng lại chứng kiến một hình thái khác trên mạng xã hội.

Đó là khi nước Mỹ có số người nhiễm virus Vũ Hán lên đến 85.594, vượt qua con số mà Trung Quốc thông báo là 81.340, trở thành quốc gia có số ca nhiễm cao nhất thế giới, thì trên mạng xuất hiện hiện tượng vui mừng, phấn khởi và hoan hỉ rằng "Chúc mừng sự vĩ đại của nước Mỹ" khi dẫn đầu thế giới về dịch bệnh.

Hẳn nhiên, ở đây cũng chỉ bàn về thái độ của những người đã vui mừng trước thông tin này.

Đó là một thái độ bất lương và thiếu nhân tính, dù động cơ của họ là gì sau đó thì việc vui mừng, phấn khởi trước đại nạn của một cộng đồng với hàng ngàn người bỏ mạng cũng là điều không ai có lương tri có thể chấp nhận được.

Người ta có thể nghĩ rằng, sau những cuộc chiến qua lại giữa Mỹ và Trung Quốc về nguồn gốc dịch bệnh cũng như những căng thẳng trong ứng xử giữa hai nước thời gian qua, thì khi nước Mỹ bị dịch bệnh tăng cao, có lẽ người không thấy buồn là Tập Cận Bình vốn đã cay đắng nhận đủ lời chỉ trích vừa qua. Tất nhiên dù vậy đi nữa thì Tập cũng chẳng dám thể hiện điều này. Còn những người vui mừng, thậm chí căng khẩu hiệu chúc mừng Mỹ, Nhật, Hàn Quốc dính dịch Vũ Hán, chỉ là đám dân vô lại ở Trung Quốc đã làm.

Còn là người Việt có lương tri, người ta nghĩ rằng chẳng ai có thể làm điều đó. Thế nhưng, điều đó xã xảy ra và đáng buồn hơn là có nhiều người ủng hộ ý kiến bệnh hoạn đó.

Đặc tính của người Việt ?

Có thể thấy điều này qua những cơn cuồng nộ vừa qua trên mạng xã hội. Đó là tâm lý bầy đàn của người Việt.

Bỏ qua những chuyện mâu thuẫn cá nhân vốn có với nhiều người của Mẹ Nấm. Có thể nói rằng, nhiều người lập tức vào thóa mạ Mẹ Nấm, cho rằng là an ninh cộng sản cài cắm, là cò mồi, là nhiều "danh hiệu" khác nữa… Nhưng chẳng đưa ra một chứng cứ cụ thể nào, chủ yếu là suy diễn dựa theo cảm tính yêu ghét của chính mình mà thôi.

Mà cái cảm tính yêu ghét ấy cũng chỉ có được từ những thông tin mà họ nhặt nhạnh được qua mạng Internet để rồi tôn sùng là anh hùng, là vĩ nhân, là dũng cảm… mà chẳng hiểu về con người họ đang tôn sùng đó là ai, bản chất thực của họ như thế nào.

Cũng có rất nhiều người tỏ ý thất vọng khi những sự ủng hộ về vật chất và tinh thần cho người đấu tranh một thời gian dài, nay thất vọng và họ có ý kiến. Nhưng, không phải đó là tất cả.

Thậm chí, có những người cả đời vốn chẳng bao giờ dám mở mồm một tiếng hay có một hành động nào cho việc chung của xã hội và đất nước. Công việc họ chủ yếu là đứng trong bóng tối và quan sát những người có tinh thần, có tiếng nói về việc chung để rồi hạch sách, đòi hỏi phải thế này, phải thế khác… Cứ như những việc đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền và quyền lợi đất nước là việc được khoán gọn cho một nhóm người nào đó chứ không phải trách nhiệm của mình. Để rồi khi không được như ý thì quay sang… chửi, thậm chí là chửi to nhất.

Còn những người ngược lại, do không ưa Donald Trump, Tổng thống Hoa Kỳ với quyết tâm "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại" mà có thái độ vui mừng trước dịch bệnh gia tăng và người chết càng nhiều, thì đó là sự vô lương.

Trong chế độ cộng sản, sự tôn sùng cá nhân, sùng bái lãnh tụ là điều mà người cộng sản đưa vào sách vở cần kiêng kỵ. Nhưng, như đã là bản chất của cộng sản, việc gì họ đã cấm, đã kỳ thị, đã bài xích chửi bới, thì đó là những việc họ thực hiện đầu tiên.

Vì thế, việc xây dựng lãnh tụ thành thần tượng, để cho dân chúng tôn sùng và biến dân chúng thành bầy cừu chỉ biết nhắm mắt "học tập và làm theo" đã trở thành chính sách và là cách cai trị.

Còn với những người có tinh thần cho đất nước có một nền dân chủ, cho quyền con người được bảo đảm trong đó, thì cả việc tôn sùng cá nhân, hay hạ bệ cá nhân với những điều không rõ ràng, do suy diễn là điều không nên có.

Và một điều không cũ nhưng thiết nghĩ cần nhắc lại với nhiều người : Việc đấu tranh cho một Việt Nam hòa bình, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, dân chủ, tự do… là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi người trong tất cả 100 triệu người Việt Nam.

Đó không phải là đặc ân hay trách nhiệm dành cho riêng ai.

Ngày 27/3/2020

J.B Nguyễn Hữu Vinh

Nguồn : RFA, 27/03/2020 (nguyenhuuvinh's blog)

Đi Anh nghiên cứu mang về virus

Theo đúng bài bản chống dịch virus Vũ Hán của Trung Quốc, Việt Nam cũng đã nỗ lực cách ly làm sạch truyền thông song song với nổ lực cách ly, điều trị các ca nghi nhiễm.

Việt Nam cũng đã nỗ lực cách ly làm sạch truyền thông song song với nổ lực cách ly, điều trị các ca nghi nhiễm.

16 người bệnh, người bị phạt trên 100

Kết quả thật khả quan, dù trong cơn dich bệnh vật vã, dù lực lượng biên phòng và người dân trong nước thiếu trước hụt sau nhưng đảng em vẫn ân cần vét túi hàng chục triệu đô la và hàng chục tấn khẩu trang xuất sang nước bạn. Sau gần hai tháng giữ mối quan hệ Sơn thủy tương liên, Lý tưởng tương thông, Văn hóa tương đồng, Vận mệnh tương quan, dù hàng vạn dân nước mẹ từ vùng dich tự do ra vào nhưng Việt Nam giữ vửng con số 16 bệnh nhân nhiễm virus Vũ Hán và đã lần lượt trị khỏi. Tất cả những cas bệnh chết có triệu chứng sốt đều được kết luận là "tử vong vì nguyên nhân khác".

Con số bệnh nhân cố định nhưng con số nạn nhân bị phạt hành chính vì "đưa tin thất thiệt" hoặc "có ý kiến khác" với nhà nước về dịch cúm Vũ Hán lên đến hàng trăm. Ngay cả các nghệ sĩ có nhiều fan hâm mộ như Đàm Vĩnh Hưng, Vi Thanh Vân… cũng bị lôi lên lôi xuống, bị báo chí bêu tên đến nơi đến chốn.

Những cố gắng đáng khen ấy lẽ ra sẽ đươc kết thúc bằng khúc khải hoàn ca hùng tráng sau màn "trình" diễn tập toàn quân chống dịch. Ngày Việt Nam là nước đầu tiên công bố hết dịch hiển nhiên như chuyện Phạm Tuân bay vào vũ trụ sắp xảy ra thì đùng một cái có phiên họp khẩn bất thường đêm 6/3 với nghi vấn sự xuất hiện của nữ bệnh nhân 17 và hình ảnh ấn tượng Phó Thủ Tướng Vũ Đức Đam ôm đầu thất vọng.

Sao chỉ một cô gái nhiễm, Phó Thủ tướng phải ôm đầu ?

Sá gì một hót gjrl nhiễm bệnh mà PhóThủ Tướng phải đau đầu đến vậy ? Chưa tìm ra câu trả lời người ta đổ dồn sự phẫn nộ vào cô gái sang chành, thiếu ý thức như kẻ tội đồ đả phá hỏng bức trường thành chống virus Vũ Hán xâm nhập Việt Nam.

Khi nhà nước phong tỏa khu phố Trúc Bạch Hà Nội và cách ly những người tiếp xúc với cô thì trên mạng xã hội trút lên cô biết bao gạch đá nhiều đến nỗi có thể xây cả một lâu đài.

Khi phát hiện quan thượng thư Nguyễn Chí Dũng người hùng từng đứng ra bảo vệ quyết liệt dự luật đặc khu giao đất cho nước ngoài 90 năm đã đi cùng máy bay VNA 0054 với cô gái người ta càng căm giận và hoang mang vì sau khi về nước ông Dũng đã tất tả bao nhiêu là công việc trong đại, họp chính phủ, về Nghệ An làm việc với lãnh đạo tỉnh, vào viếng lăng cha già dân tộc với đoàn tháp tùng long trọng hàng trăm người, dự lễ mừng 8/3 và chụp hỉnh lưu niệm với hàng chục người đẹp Bộ Kế hoạch và đầu tư. Từng ấy địa điểm ông Dũng đã đi qua và từng ấy con người mang trọng trách với đất nước ông Dũng đã tiếp xúc tạo ra nguy cơ phần lớn lãnh đạo chinh phủ và lãnh đạo tình Nghệ An phải cách ly.

May là kết quả xét nghiệm cho thấy ông Dũng âm tính với virus Vũ Hán.

Ấy rồi con số bệnh nhân nhiễm virus Vũ Hán tiếp tục tăng lên đến con số 21 thì dư luận đồng loạt đảo chiều. Hóa ra bệnh nhân số 21 ngồi cùng khoang thương gia với cô 17 và qua điều tra dịch tể thì chưa biết ai lây cho ai vì cả hai đều cùng đi qua những vùng có dịch.

Ông vô sản ngồi ghế VIP, ngủ 5 sao

Điều tóe loe là bệnh nhân 21 cũng là một yếu nhân nằm trong đoàn của Thượng thư Dũng đi nghiên cứu thực tế để việt dự thảo văn kiện cho đại hội 13 của Đảng. Ông này là giáo sư Nguyễn Quang Thuấn nguyên viện trường Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Mác - Lênin, thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và thành viên tổ biên tập viết phần Kinh tế cho văn kiện Đại hội 13. Từ nhà lý luận Mác - Lê, dư luận lôi ra danh tính đoàn nghiên cứu có đến 12 quan chức, tất cả đều ngồi máy bay khoan VIP, cùng ăn ở khách sạn 5 sao.

Không rỏ Đảng cộng sản cần nghiên cứu gì về chủ nghĩa tu bản mục nát mà chuyến đi nghiên cứu chỉ ghé Ấn Độ 1 ngày, các ngày còn lại là ở Anh Quốc. Lịch làm việc và giao tiếp của nhà lý luận này và cả đoàn không thấy ghi nhận các nhà khoa hoc, quản lý hay doanh nhân nhân, các tổ chức kinh tế của nước ngoài mà chỉ thấy ăn nghĩ ở các nhà hàng khách sạn 5 sao. Người ta lại nhớ ra Thượng Thư Dũng chính là người ký quyết định danh sách đoàn doanh nhân tháp tùng Chủ tịch Kim Ngân đi công cán ở Hàn Quốc và sau đó có chín người ở lại không về. Danh tính 9 người ấy đến nay sau hơn 2 năm vẫn còn là bí mật. Dư luận bất bình nhắc đến loại hình tham nhũng khá phổ biến trong giới quan chức chóp bu là tham nhũng du lịch.

Ngài Phó Chủ tịch Lý Luận Mác Lê dù đã 61 tuổi xuân vẫn hăng hái tung tăng mang mầm virus Vũ Hán đi khắp nơi nào là dự lễ tiệc chào mừng đoàn trở về có cô cả ca sĩ trẻ tham dự, và cô ca sĩ này lại tung tăng đi thu âm, đi hoạt động ở nhiều nơi trước khi bị cách ly. Ông Thuấn đi đánh golf ở sân Vân Trì sang trọng nhất Việt Nam mà thẻ hội viên giá trị trên 3 tỉ đồng, báo hại sân gold này phải tạm thời đóng cửa. Ông Thuấn ngày đi ăn ở nhà hàng Daewo, tối ăn ở khách sạn 5 sao, dự cuộc họp Hội đồng Lý Luận trung ương, họp Viện Hàn lâm Khoa học xã hội, về Nghệ An mừng một cán bộ thăng chức Thứ trưởng báo hại toàn bộ Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An phải tự cách ly, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội phải tạm thời đóng cửa. 

Xui rủi một đoàn cán bộ tỉnh Hậu Giang ra Hà Nội công tác đã tiếp xúc với ông Thuấn nên một Phó Chủ tịch UBND và hơn 50 cán bộ tỉnh này đang phải cách ly và tiềm tàng nguy cơ phát sinh ổ dich ở tình phía nam đang rất yên bình này. Ngày 9/3, trả lời báo chí Chủ tịch UBND tp Hà Nội xác định hơn 500 người liên quan tới ca nhiễm Covid-19 thứ 21 (1).

Lây nhiễm virus là điều không may, không ai mong muốn, cũng không đáng trách. Nhưng với vai trò rất quan trọng của ông Thuấn, hoàn cảnh bị lây nhiễm khá bất thường. Một nhà lý luận vô sản dẫn đầu cả một đoàn quân 12 người đi nghiên cứu gì ở các nước tư bản già cổi như nước Anh với hoàn cảnh địa chính trị hoàn toàn xa lạ. Mô hình kinh tế xã hội của Anh Quốc cũng hết sức cá biệt với ngay cả các nước EU nên mới phát sinh việc ly di Brexit. Phải chăng Đảng muốn nghiên cứu mô hình kinh tế của Hoàng gia để phát triển kinh tế cung đình của Đảng ?

Đặc biệt là cung cách ứng xử của ông sau khi lây nhiễm cũng rất bí hiểm đã tạo ra hệ quả ê chề cho không chỉ thành bại cũa nổ lưc chống dịch mà còn ảnh hưởng tới sự tôn vong của chế độ.

Giản tiết kiệm, sống xa hoa, tha hóa

Cái tử huyệt mà virus Vũ Hán từ ngài Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Mác Lê không chỉ là 500 con người phải cách ly, hàng loạt cơ quan trọng yếu phải đóng của mà nó đã làm rơi rụng bộ mặt đạo đức giả dối, những lý luận giáo điều mà cái Hội đồng Lý luận, cả hệ thống chính trị của ông đã tô vẽ hàng chục năm qua bỗng chốc trở thành trò hề kinh tởm

Viện Hàn lâm mỗi năm viết 5 bài báo

Từ thông tin khai báo bắt buộc đối với đối tượng nhiễm virus Vũ Hán, người ta mới biết ra người ngày thường ăn mặc giản dị áo sơ mi trần thường đăng đàn thuyết giản Mác Lê, đạo đức Hồ Chí Minh đang sở hữu ba biệt thự liền kề ở mặt tiền đường khu phố Trúc Bạch, là hội viên sân gold cao cấp nhất Hà Nội với thẻ hội viên trị giá trên 3 tỉ, lệ phí hàng năm trên 50 triệu đồng. Đi lại chì toàn máy bay hạng VIP, yến tiệc khách sạn 5 sao, có ca sĩ trẻ đẹp phục vụ

Viện Hàn lâm nơi ông từng làm Viện trưởng có đến hàng trăm giáo sư, tiến sĩ tiêu tốn mỗi năm trên 50 tỉ đồng nhưng chỉ viết được 5 bài báo trên Tạp chí Khoa học. Tổng cộng trong 5 năm tiêu tốn hết gần 300 tỉ viết được 22 bài, bằng với chỉ tiêu xét phong 1 giáo sư ở Malaysia. Dĩ nhiên là với những công trình, đề tài trong nước kiểu trình xong bỏ vào ngăn kéo thì số lượng không hề nhỏ nhưng giá trị trong thực tiễn đời sống xã hội chỉ là con số 0 tròn trĩnh.

Lối sóng xa hoa, chất lượng công việc kém cỏi như vậy ý thức trách nhiệm lại càng tệ hại hơn. Ngay trong mùa dịch, cả nước căng mình chống dịch, thiếu thốn trăm bề, bầu đoàn ông Thuấn lại đi Tây nói là để nghiên cứu nhưng thực chất chuyến đi hết sức đáng ngờ. Khi về nước, nhà lý luận phớt lờ mọi quy định về khai báo y tế, cách ly phòng chống dịch mà ung dung mang mầm bệnh gieo rắc kháp nơi.

Tha hóa, dối trá làm khó người chống dịch

Tệ hại hơn nữa, virus Vũ Hán đã lột trần sự tha hóa và vô trách nhiệm đến bẩn thỉu của nhà lý luận này. Trên trang Fb Báo Sạch đã thông tin : Nhằm che giấu mối quan hệ với một phụ nữ đã có con, Thuấn khai báo gian dối về lịch đi lại sau khi đáp máy bay xuống Nội Bài là đi thẳng đến phòng tập Gym. Nhưng thật ra Thuấn đến nhà người phụ nữ ở Royal City (72 Nguyễn Trải, Thanh Xuân, Hà Nội) tên Ch. ở cùng con gái tên L., trong một căn hộ tòa R2A. Hiện bà Ch. và con gái đã được cách ly và thông báo kết quả âm tính trên Facebook (2).

Cháy nhà lòi ra mặt chuột

Qua nhân cách, lối sống của ông Thuấn, với chức vụ đứng vào hàng thứ ba trong đảng về lý luận Mác lê, virus Vũ Hán đã là đám cháy lột trần bản chất đó chỉ là sự lừa bịp của nhóm lợi ích cầm quyền tham lam vô độ, giả trá vô độ và độc ác vô trách nhiệm vô độ.

Đây không phải là sai sót hay nhược điểm của cá nhân mà là lối sống, sự giả dối, tham lam phổ biến của hầu hết cán bộ cấp càng cao thì mức độ càng cao hơn. Trên mạng xã hội vẫn còn lưu truyền hình ảnh những ngôi nhà với nội thất sang trọng như cung đình của Lê Khả Phiêu, Nông Đức Mạnh. Mới đây thôi, lăng mộ Trần Đại Quang xây trên khu đất hàng chục ha. Không nói đến cấp trung ương, ngay các lãnh đạo cấp tỉnh, cấp giám đốc sở ngành đã có những biệt phủ, dinh thự mà thu nhập để tạo tác ra khối tài sản ấy đươc giải trình bằng những nghề rất ngô nghê như giám đốc Sở Tài nguyên và môi trường Yên Bái xây vương phủ nhờ tiền buôn chỗi đót.

Bộ trưởng được đặc cách không theo luật ?

Cũng qua virus Vũ Hán, sự giả dối, bất công còn bộc lộ trong nhiều trường hợp khác như vói Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng. Nhà báo nữ Xuân Thu đã viết trên trang fb cá nhân về hành xử đạp trên pháp luật của ông Dũng : 

"Quy định của pháp luật đã rất rõ ràng : F1 nhà người tiếp xúc gần với F0 - Cách ly và theo dõi tại Bệnh viện chỉ định. F2 là người tiếp xúc với F1 - Cách ly tại nơi cách ly tập trung và theo dõi y tế. Từ F3 (tiếp xúc với F2) mới trong diện cách ly tại nhà !

Ấy vậy mà đến ngày 7/3, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng và các cán bộ của ông dù âm tính nhưng đi cùng, giao tiếp thường xuyên với Thuấn, phải đươc xem là F1, phải thực hiện cách ly tại bênh viễn, không thể tư cách ly tại nhà.

Trong bất cứ hoàn cảnh nào, thì một vị Bộ trưởng cũng là một công dân, cũng phải chấp hành đúng quy định của Pháp luật. Huống hồ là dịch họa, cả nước đều xác định tinh thần "chống dịch như chống giặc", Bộ trưởng càng phải gương mẫu, tuân thủ nghiêm túc. Sự đặc cách trong trường hợp này, vừa không đảm bảo tinh thần bình đẳng trước pháp luật, vừa gây nguy cơ lây nhiễm cho chính người thân cận ông cũng như cộng đồng. Đặc biệt, tạo ra một tiền lệ nguy hiểm, trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến khôn lường ! Chưa kể, có thể dẫn đến việc nhiều người trong diện bị cách ly sẽ nhìn vào ông để trốn tránh trách nhiệm !" (3).

Trong chế độ luôn hô hào sự công bằng, bào vệ quyền lợi người nghèo đặc biệt là "liên minh công nông" thì thật sự người nông dân bị tước đoạt vô tôi vạ mảnh đất hàng đời gắn bó, mảnh đất được tạo tác bằng mồ hôi xương máu của bao thế hệ để phục vụ cho các dự án của đại gia. Và các đại gia ấy bằng tiền, quyền của mình lại đươc hưởng mọi ưu đãi vượt trên pháp luật ngay cả việc phá vỡ các quy tắc an toàn trong phòng chống dịch. Cựu nhà báo Trung Bảo đã nêu đích danh trường hợp bệnh nhân 31 là con của đại gia Hạnh Nguyễn, người đang khai thác hàng chục ha đất vàng kinh doanh du lịch "Một câu hỏi đặt ra với trường hợp thuê máy bay riêng đưa con gái bị nhiễm virus Covid-19 của ông Johnathan Hạnh Nguyễn. Chiếc máy bay riêng chở bệnh nhân nhiễm virus hạ cánh ở sân bay Tân Sơn Nhất, trong khi chỉ có 3 sân bay được phép đón người từ vùng dịch là Vân Đồn (Quảng Ninh), Phù Cát (Bình Định), và Cần Thơ. Biệt lệ nào cho chuyến "chuyên cơ" chở ái nữ của ông trùm chuỗi cửa hàng độc quyền trong sân bay được hạ cánh xuống Tân Sơn Nhứt ?" (4).

Không vỡ trận mới là chuyện lạ

Tất cả những bất công, sai phạm ấy sẽ làm vô hiệu, làm vỡ toang cuộc chiến chống dịch, cả hệ thống cầm quyền rều biết nhưng thay vì ngăn chặn, xử lý thì bằng sư thỏa hiệp của các nhóm lợi ích, nhà cầm quyền che giấu, bưng bít bằng quyền lực nhà nước.

Dư luận đã ngừng công kích, quay sang cảm thông với cô bệnh nhân số 17 dù những công bố các ca nhiễm mới Bộ Y tế đều gắn kết trách nhiệm của cô. Người ta hiểu rằng số 17 chỉ là vật tế thần, là tấm bia hứng đạn thay cho ngài Lý luận Mác Lê.

Sau khi ngài Phó Chủ tịch Hội đồng lý luận lộ hàng, nhân danh sự nhân đạo, nhân văn với người bệnh, ngay lập tức có chỉ thị cấm công bố thông tin người nhiễm virus. Điều buồn cười là ngay trong lúc ấy, các cơ quan chức năng đang truy tìm, kêu gọi nhân dân phát hiện một du khách người Anh nhiễm virus. Làm sao có thể tìm được người không tên, không nhân dạng ?

Virus Vũ Hán không chỉ tấn công con người mà đang tấn công và hạ đo ván Lý luận Mác Lê. Ông Vũ Đức Đam, Nguyễn Đức Chung dù có ba đầu sáu tay, có quyết tâm "đốt cháy cả dãi Trường Sơn" để chống dịch cũng khó lòng cầm cự trước những khuyết nhược của thể chế độc tài, chuyên chế quyền lợi quốc gia ngay cả quyền sống của người dân cũng bị nhóm lợi ích dẫm đạp.

Đảng cầm quyền không thể thắng trong trận dịch được sản xuất và nhập khẩu từ mẫu quốc mà e rằng số phận của cả hai sẽ cùng kết thúc vì sự phẩn uất, khinh bỉ của ngươi dân đã tới giới hạn cuối cùng

Gió Bấc

Nguồn : RFA, 12/03/2020 (Gió Bấc's blog)

1. https://thanhnien.vn/thoi-su/chu-tich-ha-noi-xac-dinh-hon-500-nguoi-lien-quan-toi-ca-nhiem-covid-19-thu/21-1193399.html

2. https://www.facebook.com/baochisach/

3. https://www.facebook.com/ladymod.truong?__tn__=%2CdlCH-R-R&eid=ARCU44rE4NSPQLi-6ZEjqgRTQEi59DfGieZ8L6zF0bVduv96680wIeGoccgSYbzFS2V7E_YOwy24t_Sf&hc_ref=ARS4x5uIz0FZPscLafq3LZN7IiUliLxHaVADUg179hUC3XbvN39TFFImFfKyaAoIMxw&hc_location=group

4. https://www.facebook.com/baochisach/posts/215751289790049?__tn__=K-R

Nhân dân Việt Nam đã rất cảnh giác và năng động trong nỗ lực ngăn chặn Virus Corona Vũ Hán, Trung Quốc, nhưng lại quên rằng Virus cộng sản mới là thảm họa của nhân loại.

Người ta năng động trong nỗ lực ngăn chặn Virus Corona Vũ Hán, nhưng lại quên rằng Virus cộng sản mới là thảm họa của nhân loại.

Bệnh viêm phổi Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, xẩy ra vào tháng 12 năm 2019, nhưng Trung Quốc đã không báo động đỏ cho đền khi Vũ Hán phải đóng cửa ngày 23/1/2020. Đến đầu tháng 2/2020 dịch Vũ Hán đã làm chết gần 500 người, trong số hơn 23.000 người nhiễm bệnh ở tỉnh Hồ Bắc. Có lối 160 người mắc bệnh tại 26 nước trên thế giới do lây nhiễm trực tiếp ở Vũ Hán, hay do tiếp xúc với người có bệnh từ Vũ Hán nhập cảnh.

Riêng tại Việt Nam đã ghi nhận có người thứ 10 nhiễm bệnh sau khi trở về từ Vũ Hán, nhưng chưa có ai tử vong. Riêng tại Nha Trang, số người bị cách ly là 268 người vì nghi nhiễm vi trùng từ cuộc tiếp xúc với khách du lịch người Hoa đến từ Vũ Hán.

Nên nhớ 17 năm trước, giữa tháng 11 năm 2002 và tháng Bảy năm 2003, bệnh dịch SARS (Severe acute respiratory syndrome), xuất phát từ miền Nam Trung Quốc, đã gây cho 5.327 người mắc bệnh và 647 người thiệt mạng (Hoa lục 348 người và Hồng Kông 299 người). Tổng số người mắc bệnh SARS tại 17 nước trên thế giới là 8.422, gây tử vong cho hơn 900 người.

Tại Việt Nam, SARS chính thức xâm nhập ngày 26/2/2003 với bệnh nhân đầu tiên là ông Johnie Chun Cheng nhập viện tại Bệnh viện Việt-Pháp với những triệu chứng sốt cao, ho khan và đau cơ. Trước khi tới Hà Nội, doanh nhân này đã qua Hong Kong (Trung Quốc).

Ngày 8/4/2003, Việt Nam không xuất hiện bệnh nhân SARS mới, nhưng cũng đã có 63 người mắc, trong đó có 5 người chết.

Bệnh ung thư

Ngoài những bệnh dịch bất thường, năm 2018 bệnh ung thư cũng đã giết ngót 9,6 triệu người mỗi năm trên toàn thế giới.

Tại Việt Nam, theo báo cáo của WHO (World Health Organization-Tổ chức Y tế Thế giới), số người mắc ung thư đã tăng lên mỗi năm "từ 68.000 ca năm 2000 lên 126.000 năm 2010. Năm 2018, số ca mắc mới tăng lên gần 165.000 ca/96,5 triệu dân, trong đó gần 70% trường hợp tử vong, tương đương 115.000 ca" (VietnamNet, 24/09/2018).

Báo cáo viết tiếp : "Nhìn tổng quan trên bản đồ ung thư thế giới, tỉ lệ mắc của Việt Nam không cao, tuy nhiên tỉ lệ tử vong tương đối lớn, xếp vị 56/185 quốc gia và vùng lãnh thổ với tỉ lệ 104,4/100.000 dân. Vào năm 2016, tỉ lệ tử vong của Việt Nam ở mức 110/100.000 dân.

Tính chung cả 2 giới, 5 loại ung thư có tỉ lệ mắc nhiều nhất tại Việt Nam gồm : ung thư gan, hơn 25.000 ca (15,4%), kế đó là ung thư phổi (14,4%), ung thư dạ dày (10,6%), ung thư vú, ung thư đại tràng.

5 loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới Việt gồm : ung thư phổi (21,5%), ung thư gan (18,4%), ung thư dạ dày, ung thư đại tràng, ung thư hầu họng. Ở nữ giới, hàng đầu vẫn là ung thư vú, ung thư đại tràng, ung thư phổi, ung thư gan".

Ô nhiễm và chất độc hóa học

Bên cạnh ung thư, người dân Việt Nam còn phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí, trong nước và nạn chất độc hóa học trong thực phẩm xuất phát từ Trung Quốc.

Theo một báo cáo của tổ chức Hòa bình xanh (GreenPeace), được Trung tâm phát triển Sáng tạo xanh (GreenID) thuộc Liên hiệp các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) công bố hồi tháng 3/2019 thì "Hà Nội đứng thứ 2 còn Thành phố Hồ Chí Minh đứng thứ 15 về mức độ ô nhiễm không khí ở khu vực Đông Nam Á" (Thanh Niên, 08/04/2019).

Mặc dù Việt Nam không đồng ý với báo cáo này, nhưng Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường Võ Tuấn Nhân đã thừa nhận : "Tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội và đặc biệt tại một số thời điểm diễn biến rất phức tạp. Tại Hà Nội, các thông số đo đạc được từ các trạm quan trắc cho thấy chỉ số bụi PM 2,5 vượt ngưỡng an toàn theo Quy chuẩn của Việt Nam, đặc biệt là trong 3 tháng đầu năm 2019".

Báo Thanh Niên còn cho biết : "Theo nguồn từ Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội và chuẩn ô nhiễm không khí của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thì riêng quý 1 năm nay và quý 3/2018, số ngày không khí vượt chuẩn an toàn của Hà Nội đã lên tới 120 ngày. Cụ thể, Báo cáo chất lượng không khí quý 1/2019 do GreenID tổng hợp và phân tích cho thấy : Có đến 91% số ngày trong 3 tháng đầu năm, mức độ ô nhiễm không khí của Hà Nội vượt tiêu chuẩn cho phép của WHO. Báo cáo quý 3/2018 cho biết thêm : Nồng độ PM 2.5 trung bình tính theo ngày 30,2 μg/m3 (microgam trên mét khối), thấp hơn Quy chuẩn quốc gia và chỉ có 1 ngày nồng độ PM 2.5 vượt Quy chuẩn quốc gia. Nhưng nếu so với hướng dẫn của WHO thì quý 3/2018, Hà Nội có 41 ngày nồng độ bụi PM 2.5 vượt giới hạn 25 μg/m3".

Vì Nhà nước cộng sản Việt Nam đã không quan tâm đến bảo vệ môi trường, trong khi tìm mọi cách để đạt kế hoạch phát triển kinh tế bằng mọi giá nên người dân đã gánh hết hậu quả.

Theo một tin của Đài phát thanh Á Châu Tự do (RFA, Radio Free Asia) ngày 25/12/2019 thì : "Một báo cáo mới đây của quốc tế cho thấy có hơn 71.300 người đã chết vì nguyên nhân ô nhiễm môi trường ở Việt Nam trong năm 2017, trong đó khoảng hơn 50.000 người chết vì ô nhiễm không khí.

Đây là số liệu mới nhất về ô nhiễm và các chỉ số sức khỏe do Global Alliance công bố, dựa theo các dữ liệu của Viện Đánh giá các Chỉ số Sức khỏe của Quỹ Bill and Melinda Gate ( Global, Regional, and Country Analysis December 2019).

Các dữ liệu được chia ra làm 4 mục là : không khí, nước, nghề nghiệp và chì.

Theo báo cáo, số người chết do các nguyên nhân liên quan đến ô nhiễm không khí là 50.232 người, số người chết vì ô nhiễm nước là 3.097 người ; 9.809 người chết vì ô nhiễm nghề nghiệp và có 8.227 người chết vì ô nhiễm chì.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ô nhiễm không khí đã khiến khoảng 60.000 người chết ở Việt Nam trong năm 2016".

Thực phẩm bẩn, ông Trọng đâu ?

Sau không khí bẩn, nước bẩn là chuyện thực phẩm bẩn lan tràn khắp nơi khắp chốn mà chả thấy ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư, Chủ tịch nước quan tâm. Người ta chỉ thấy ông hồ hởi tự ca "hết thắng lợi này đền thắng lợi khác" và thành công vượt chỉ tiêu nhân dịp đảng kỷ niệm 90 năm ngày ra đời (3/2/1930 – 3/2/2020).

Hãy đọc quan sát của Greenfeed ngày 16/08/2018 :

"Thực phẩm bẩn là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh ung thư, chiếm tỷ lệ 35% trong số các nguyên nhân" Tiến sĩ Hoàng Đình Chân, Giám đốc Bệnh viện ung bướu Hưng Việt nhận định.

Bàn về thực phẩm trong thời đại hiện nay, Greenfeed viết tiếp, "ăn bẩn sống lâu" giờ được xem như là một sự thỏa hiệp, bất lực của người tiêu dùng khi thực phẩm "tẩm" hóa chất độc hại xuất hiện trong từng bữa cơm từ miếng thịt, rau củ cho đến gia vị,… gây ra những tác hại cho sức khỏe mà chúng ta không thể ngờ tới. Về lâu dài, các chất hóa học, thuốc trừ sâu, chất tăng trọng,… trong thực phẩm bẩn sẽ từ từ ngấm vào tế bào, cơ thể sau đó tích tụ lại, gây các bệnh mãn tính và có khả năng bùng phát bất cứ lúc nào.

Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam đang là một trong những nước có tỷ lệ ung thư tăng cao nhất trên thế giới, chiếm tới 35%.

Trong quý I năm 2016, cả nước có 969 người bị ngộ độc thực phẩm trong đó 669 người nhập viện, 2 người tử vong.

Số ca bị ngộ độc thực phẩm hàng năm trong khoảng 250–500, 7.000–10.000 người nhập viện và 100–200 người tử vong.

Mỗi năm, Việt Nam dành 0,22% GDP chi trả cho 6 căn bệnh ung thư mà nguyên nhân chính là do thực phẩm bẩn".

Trong khi đó, Eurofins Sắc Ký Hải Đăng - Trung tâm kiểm nghiệm thực phẩm, giám định sản phẩm và quan trắc môi trường hàng đầu Việt Nam, viết :

"Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2019, hàng loạt vụ tiêu thụ thực phẩm bẩn quy mô lớn được điều tra, phát hiện. Trong đó, khu vực miền Bắc đang là tâm điểm của thị trường tiêu thụ thực phẩm bẩn :

- Theo báo Người Lao Động, tháng 3 năm 2019, dư luận sôi sục bất bình vì hàng trăm em học sinh ở Thuận Thành, Bắc Ninh có kết quả xét nghiệm dương tính với bệnh sán lợn gạo, nghi do ăn phải thực phẩm bẩn lâu ngày tại trường. Khi vụ việc được phát hiện, thức ăn của trẻ là phần thịt đông lạnh lâu ngày đã nát vụn. Được biết thêm, cơ sở cung cấp nguồn thực phẩm bẩn này còn cung cấp thức ăn cho hơn 19 trường mầm non khác trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh.

- Báo 24h đưa tin, chiều ngày 14/5 khi bất ngờ kiểm tra đột xuất cơ sở chế biến thực phẩm An Phát, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn, đoàn kiểm tra đã phát hiện tại kho sân của cơ sở này đang tập kết 10 bao tải dứa bên trong có chứa 800 kg lòng lợn đã chuyển màu đen, chảy nước, bốc mùi hôi thối, không đảm bảo vệ sinh thú y, vệ sinh an toàn thực phẩm. Toàn bộ số hàng hóa này đều không xuất trình được hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc, không có tem vệ sinh thú y và cũng không có giấy chứng nhận kiểm dịch theo quy định của pháp luật.

- Cũng theo 24h, tối ngày 9/1, Công an môi trường và Chi cục quản lý chất lượng nông lâm thủy sản Hải Phòng đột kích bất ngờ vào cơ sở sản xuất hải sản tại quận Hải An, Hải Phòng phát hiện có hơn 60 kg tôm đã được bơm tạp chất xếp trong các thùng xốp ướp đá cùng 1 máy nén khí nối liền hệ thống van bơm và 12 xi lanh đã qua sử dụng, 15 xi lanh mới chưa bóc, 3 túi bột màu trắng, mỗi túi 1 kg và một số gói bột. Chủ cơ sở sản xuất này cho hay hằng ngày người này đi mua tôm chết trên địa bàn quận Hải An, quận Đồ Sơn, quận Dương Kinh mang về bơm tạp chất làm tăng trọng lượng rồi đem bán.

- Vào những ngày cận Tết Nguyên đán 2019, Vietnamnet cũng đưa tin một phóng sự của VTV về quá trình hô biến lợn chết thành những món đặc sản thịt lợn hun khói, thịt trâu gác bếp, lạp xưởng… tại một cơ sở trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc khiến dư luận vô cùng hoang mang. Chỉ sau 1 đêm, những con lợn lở mồm long móng, chết thâm đen, bốc mùi hôi thối nồng nặc đã được lột da, lọc lấy phần thịt nạc chưa bị thối rữa. Sau khi thái lát và trộn thêm đủ loại gia vị tạo mùi thơm, ngâm tẩm trong khoảng 2 giờ, số thịt này được cho vào lò sấy. 48 tiếng sau, những miếng thịt lợn sấy khô, thơm phức ra lò và không còn bất kỳ dấu vết nào của thịt lợn chết được chất lên xe tải, chở thẳng về Hà Nội.

Và còn rất, rất nhiều những vụ việc liên quan đến việc tiêu thụ thực phẩm bẩn gây rúng động dư luận trong thời gian dài".

Toàn là những chuyện chết dân mà ông Trọng chỉ biết mơ màng nói đổng : "Chín mươi năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng, thế và lực của nước ta đã được tăng cường, nhiều tổ chức quốc tế đánh giá Việt Nam là một quốc gia kinh tế - văn hóa phát triển, chính trị - xã hội ổn định, có nhiều triển vọng tốt... Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ to lớn, vai trò và vị thế cao như ngày nay" (Phỏng vấn của TTXVN, 03/01/2020).

Tại lễ kỷ niệm ở Hà Nội ngày 3/2/2020, người đứng đầu đảng còn vênh vang : "Một đảng cách mạng chân chính có đường lối đúng, có tổ chức chặt chẽ, có đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch, gương mẫu, tận tuỵ, gắn bó máu thịt với nhân dân, được nhân dân ủng hộ, thì đảng đó có sức mạnh vô địch, không thế lực nào ngăn cản nổi trên con đường dẫn dắt dân tộc đi lên".

Hay : "Ở Việt Nam, không có một lực lượng chính trị nào khác, ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam có đủ bản lĩnh, trí tuệ, kinh nghiệm, uy tín và khả năng lãnh đạo đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đưa sự nghiệp cách mạng của dân tộc ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Với tất cả sự khiêm tốn của người cách mạng, chúng ta vẫn có thể nói rằng : "Đảng ta thật là vĩ đại ! Nhân dân ta thật là anh hùng !".

Nhưng với sức khỏe của dân, tương lai của thế hệ trẻ (là rường cột của đất nước) đang suy yếu, bạc nhược vì phải hít thở không khí bẩn, uống nước bẩn và ăn thực phẩm bẩn, với hóa chất từ Trung Quốc, thì chỉ tàn lụi nhanh chóng trước bất cứ cuộc xâm lăng nào của Bắc Kinh.

Như vậy thì đảng đang "dẫn dắt dân tộc đi lên", hay đi xuống dưới đáy tầng địa ngục ?

Vậy mà thảm hại thay cho đất nước, ông Nguyễn Phú Trọng vẫn kên kên : "Cần quán triệt tinh thần : Dứt khoát phải đổi mới, song đổi mới mà không xa rời những vấn đề có tính nguyên tắc, không chệch hướng, đổi màu ; chủ động và tích cực hội nhập mà vẫn giữ vững bản sắc của dân tộc".

Câu nói hoa mỹ, lấp lửng này đã được ông Trọng nói khác đi từ chủ trương "đổi mới nhưng không đổi mầu, hội nhập mà không hòa tan".

Phạm Đình Trọng - Nguyễn Đăng Quang

Nhưng ông Trọng và cả Đảng Cộng sản Việt Nam hãy khoan vội mặc áo thụng vái nhau mà hãy bình tĩnh nghe Đại tá, Nhà văn Phạm Đình Trọng phát biểu trong bài viết "90 Năm Đảng Búa Liềm".

Ông nói : "Đảng búa liềm Việt Nam chọn ngày 3/2/1930 là ngày khai sinh tổ chức của họ. Từ đó, sau khi cướp được chính quyền và cướp được một vùng lãnh thổ để vỗ ngực xưng hùng xưng bá và ngạo ngược cưỡi đầu cưỡi cổ dân, hàng năm, cứ đến ngày sinh của đảng búa liềm, cả hệ thống truyền thông dối trá, lừa bịp của nhà nước búa liềm lại chạy hết công suất kể công lao tưởng tượng của họ. Nhờ có đảng, đất nước mới có độc lập, người dân mới có được cuộc sống như ngày hôm nay.

Ngoài những tội ác man rợ với người dân, đảng búa liềm khát máu đã để lại những trang đau thương đẫm máu nhất trong lịch sử Việt Nam. Ngoài những tội tày trời với quá khứ dựng nước và giữ nước vẻ vang của cha ông, đảng búa liềm ô nhục đã xẻ hàng ngàn cây số vuông đất biên cương, hàng vạn hải lí biển dâng cho vương triều búa liềm Đại Hán. Đảng búa liềm Việt Nam còn tội ác thăm thẳm không thể định lượng, không thể cân đo bằng đại lượng vật chất mà chỉ có thể tính bằng đại lượng vô giá là thời gian, bỏ phí thời gian vàng phát triển, giết hại, đọa đày, uổng phí những thế hệ vàng người Việt".

Nhà văn Phạm Đình Trọng, hiện cư ngụ tại Sài Gòn là
người vào Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 19/05/1970 và ra khỏi đảng ngày 20/11/2009.

Đến phiên Đại tá Công an Nguyễn Đăng Quang, người mới bị Huyện ủy Cầu Giấy (Hà Nội) xóa tên khỏi danh sách đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam "do đã vi phạm quy định chuyển sinh hoạt Đảng", cũng lên tiếng ngày đảng sinh nhật 90.

Ông Quang viết : "Các đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, khi nhận quyết định nghỉ hưu, thường họ không chuyển giấy sinh hoạt cho các đảng bộ địa phương, mà lặng lẽ cất kỹ dưới đáy tủ như kỷ niệm của "một thời đáng quên !". Họ lặng lẽ, âm thầm thực hiện hành động đó, không ồn ào và công khai với bất cứ ai, trừ khi là bạn rất thân của nhau. Đến nay, đã bao nhiêu đảng viên cộng sản chọn cách này để "tạm biệt" Đảng, không một ai có thể biết chính xác, bởi Đảng giấu rất kỹ. Nhưng theo nhiều người dự đoán, con số này ước khoảng 45% !".

Về chuyện ông Trọng khoe đã tiến được một bước trong công tác chống tham nhũng, Đại tá Quang trả lời : "Thực trạng tham nhũng ở nước ta rất khủng khiếp. Bản chất thể chế chính trị của ta là sinh ra tham nhũng, ngược lại, bọn tham nhũng ra sức bảo vệ cho cơ chế đã sinh ra chúng tồn tại. Đảng chỉ giỏi chống tham nhũng trên giấy, và chỉ chống tham nhũng bằng các nghị quyết sáo rỗng. Càng hô hào chống tham nhũng, thì tham nhũng càng lớn mạnh. Trong suốt 30 năm qua, Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ giỏi nói mồm, giỏi tuyên truyền, kêu gọi "toàn Đảng, toàn dân" diệt trừ tham nhũng. Tưởng rằng tham nhũng sẽ sớm "toi đời", nhưng chẳng hiểu sao, cứ sau mỗi kỳ Đại hội Đảng, tệ nạn này lại càng sống khỏe. Từ chỗ chỉ là một vài con sâu đơn lẻ, chúng đã sớm trở thành một bầy sâu, và nay đã lớn mạnh thành những tập đoàn sâu, chúng ăn của dân "không chừa một thứ gì" thì hỏi làm sao không "chết cái đất nước này" ?.

Để kết luận trong ngày đảng thọ 90, Đại tá Quang nói thẳng :

"Đảng Cộng sản Việt Nam ngày nay đang tha hóa, biến chất và suy thoái toàn diện. Có thể khẳng định, 100% các "con sâu cỡ bự" này đều là đảng viên cao cấp của Đảng Cộng sản Việt Nam. Người viết bài này xin nói thật điều sau đây: "Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ khó tránh khỏi số phận sụp đổ như các Đảng cộng sản ở các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu và Liên Xô trước đây. Lý do duy nhất là nó đã và đang dung dưỡng cả một bầy sâu bọ tham nhũng trong lục phủ ngũ tạng của mình" ! Vâng, câu "Sư tử thân trung trùng thực sư tử nhục" là rất nhỡn tiền, bởi đây là quy luật hoàn toàn tự nhiên và khách quan".

100 triệu nạn nhân cộng sản

Tại sao ông Quang có thể khẳng định như thế, bởi vì Cộng sản Việt Nam đã phạm ngập đầu tội ác với dân tộc trong suốt 90 năm qua. Từ 10 đến 50.000 người dân vô tội đã bị giết oan trong 3 năm Cải cách ruộng đất (1953-1956) ở miền Bắc đến khoảng 5.000 người bị quân Cộng sản hành quyết khi họ tấn công vào Huế, dịp Tết Mậu Thân năm 1968.

Ngoài ra còn có từ 2 đến 4 triệu người Việt Nam bị thiệt mạng trong 30 năm chiến tranh (1945-1975), trong đó tàn bạo nhất là cuộc xâm lăng Việt Nam Cộng hòa từ năm 1960, do Đảng Cộng sản Việt Nam chủ động, theo lệnh của Nga-Tầu.

Vì vậy mà một Đài Tưởng niệm Nạn nhân của Chủ nghĩa cộng sản đã được dựng lên ở Thủ đô Hoa Thịnh Đốn ngày 12/06/2007 có mục đích: "để lịch sử về sự tàn bạo của cộng sản sẽ được dạy cho các thế hệ tương lai" [1], và được ghi nhận là "để tưởng nhớ hơn 100 triệu nạn nhân của chủ nghĩa cộng sản".

Trong buổi lễ khánh thành, Tổng thống George W. Bush đã nêu ẩn danh của những người từng là nạn nhân của chủ nghĩa cộng sản :

Họ gồm có các nạn nhân Ukraine bị chết đói trong Nạn đói vĩ đại dưới thời Stalin ; hoặc những người Nga bị giết trong các cuộc thanh trừng của Stalin ; những người Litva, Latvia và Estonia bị quăng lên xe chở trâu bò và bị đầy khổ sai trong các trại tử thần vùng giá rét của chủ nghĩa cộng sản Xô Viết. Họ bao gồm những người Trung Quốc bị giết chết trong Đại nhảy vọt và Cách mạng Văn hóa ; những người Campuchia bị tàn sát trong những cánh đồng chết của Pol Pot ; những người Đông Đức bị bắn chết trong lúc cố trèo qua Bức tường Berlin để tìm tự do ; những người Ba Lan bị tàn sát tại rừng Katyn ; và những người Ethiopia bị tàn sát trong cuộc "Khủng bố Đỏ" ; những người da đỏ Miskito bị giết chết bởi chế độ độc tài Sandinista ở Nicaragua ; và những người Cuba, Việt Nam bị chết chìm trong lúc vượt thoát bạo quyền".

Tổng thống Bush cũng nói : "Thủ đô Hoa Kỳ chưa từng có đài tưởng niệm nào cho nạn nhân của chế độ cộng sản" và "Trước sự hiện diện của những người, nam cũng như nữ, đã đấu tranh cưỡng lại cái ác và tiếp tay đưa đến sự sụp đổ của đế quốc cộng sản, tôi hãnh diện nhận lấy Đài Tưởng niệm Nạn nhân của Chủ nghĩa Cộng sản, thay mặt cho nhân dân Hoa Kỳ".

Như vậy, nếu dich Virus Vũ Hán đang là nỗi lo âu hàng đầu ở Việt Nam thì người dân Việt cũng nên nhớ Chủ nghĩa Cộng sản và Đảng Cộng sản Việt Nam còn nguy hiểm gấp ngàn lần hơn với tiền đồ Tổ quốc.

Phạm Trần

(05/02/2020)

Trung Quốc vĩ đại

Trung Quốc thời Tập Cận Bình đã có nhiều "ảo vọng" về việc "cai trị" thế giới với nhiều kế hoạch khổng lồ. Một trong những kế hoạch đó là "Made in China 2025". Kế hoạch này nhằm giúp chính quyền Trung Quốc chi phối hoạt động sản xuất công nghệ cao trên toàn cầu.

Hình minh họa. Cảnh sát đeo khẩu trang bảo vệ đứng canh tại một nhà ga xe lửa ở Bắc Kinh hôm 27/1/2020 - AFP

Kế hoạch thì rất vĩ đại, tuy nhiên, đầu năm 2020 cả thế giới đã chứng kiến, cái mà Trung Quốc đã xuất khẩu ra toàn thế giới không phải là công nghệ gì cao sang mà là một thảm hoạ y tế toàn cầu với tên gọi - Coronavirus Vũ Hán.

Một số chuyên gia đã so sánh sự kiện virus Vũ Hán khởi phát từ Trung Quốc với sự kiện lây nhiễm virus bệnh than từ thành phố Sverdlovsk của Liên Xô năm 1979. Việc bùng phát bệnh than tại thành phố này đã khiến ít nhất 66 người tử vong. Khi nhà chức trách tới mở cuộc điều tra, họ tuyên bố rằng nguyên nhân do người dân ăn phải gia súc đã nhiễm mầm bệnh than.

Tuy nhiên, đó chỉ là lời nói dối. Năm 1992, các nhà khoa học của trường đại học Harvard của Hoa Kỳ đã khám phá ra đó là một thử nghiệm vũ khí sinh học bí mật của quân đội Liên Xô.

Năm 1986, tuy xảy ra thảm hoạ Chernobyl, nhưng chính quyền Xô Viết cũng ém nhẹm mọi thông tin và bằng chứng về tác hại của vụ nổ.

Vũ khí sinh học

Cho đến hiện nay, với sự bùng phát của loại coronavirus Vũ Hán, cũng đã có người nghi ngờ đó không phải là thiên tai, mà "nhân tai" từ các kế hoạch chế tạo vũ khí sinh học của quân đội Trung Quốc.

Các nghi vấn về việc Trung Quốc thử nghiệm các vũ khí sinh học không phải là không có cơ sở.

Chuyên trang về quân sự Defense One có điểm lại các thông tin mà phía Trung Quốc có tiết lộ về các ưu tiên cho các kế hoạch quân sự mà trong đó vũ khí sinh học luôn được coi là ưu tiên hàng đầu.

Hình minh họa. Ống nghiệm có tên virus Corona. Hình chụp hôm 29/1/2020 Reuters

Theo đó, năm 2010, một giáo sư đại học quân y của Trung Quốc là Guo Jiwei đã viết bài về ảnh hưởng của vũ khí sinh học tới các cuộc chiến trong tương lai.

Năm 2015, Tướng He Fuchu - lúc đó là Giám đốc Học viện Quân y, sau này giữ chức Phó Giám đốc Học viện Quân sự Trung Quốc cũng cho rằng vũ khí sinh học sau này sẽ trở thành đỉnh cao tác chiến chiến lược.

Năm 2017, Zhang Shibo - Tướng về hưu và cũng là Cựu Giám đốc Học viện Quốc phòng Trung Quốc có xuất bản một cuốn sách, trong đó kết luận rằng "Sự phát triển của công nghệ sinh học hiện đại là chỉ dấu cho thấy tính chất đặc biệt của một cuộc tấn công".

Năm 2017, trên tạp chí Khoa học về chiến lược quân sự - Một tạp chí chuyên ngành của Học viện Quốc phòng Trung Quốc cũng thể hiện quan điểm "sinh học là một lĩnh vực của chiến tranh quân sự".

Tình báo Trung Quốc núp bóng

Trong thực tế, Trung Quốc cũng tìm nhiều cách để thúc đẩy việc phát triển công nghệ sinh học bằng nhiều cách khác nhau. Một cách nhanh nhất là tìm cách "tuyển dụng" các giáo sư đại học danh tiếng từ bên ngoài. Mới đây, một giáo sư danh tiếng của đại học Harvard đã bị Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cáo buộc là đã vi phạm luật pháp Hoa Kỳ khi không khai báo trung thực về việc tham gia dự án với Trường đại học Vũ Hán của Trung Quốc cùng với việc nhận các khoản lương và tài trợ nghiên cứu từ đại học Vũ Hán lên đến con số cả triệu USD.

Mặc dù khó có bằng chứng cụ thể, nhưng chúng ta nên biết rằng, có bàn tay của Cơ quan Tình báo Hoa Nam đằng sau việc "tuyển dụng" giáo sư này.

Từ hồi cuối năm ngoái, Cơ quan Điều tra Liên Bang (FBI) đã phải ra thông báo về việc thận trọng trước các kế hoạch tuyển dụng người tài từ các Viện nghiên cứu và các Trường đại học tại Hoa Kỳ của Trung Quốc. Trong đó không loại trừ các chuyên gia về công nghệ sinh học.

Coi rẻ sinh mạng người dân

Bài học từ sự bùng phát bệnh than ở Liên Xô năm 1979 cho thấy rằng, các chính quyền cộng sản dường như không quan tâm tới sinh mạng người dân của chính họ, miễn là đạt được các mục đích họ mong muốn.

Hình minh họa. Hình chụp hôm 26/1/2020: nhân viên y tế đứng canh chống sự lan rộng của virus corona ở điểm kiểm soát tại tỉnh Sơn Đông. AFP

Các cách hành xử của chính quyền Liên Xô và Trung Quốc trước các thảm hoạ đều có điểm giống nhau. Đối với thảm hoạ bệnh than 1979 và Chernobyl 1986 thì do chính quyền Liên Xô gây ra. Đối với virus Vũ Hán, chưa có bằng chứng chính thức nên đây chỉ là nghi vấn.

Tuy nhiên, cả chính quyền Liên Xô trước đây và Trung Quốc bây giờ đều giống nhau ở cách "ém nhẹm" thông tin về thảm hoạ, cho dù nó có thể đe doạ tính mạng của người dân đất nước họ.

Khi thông tin về dịch virus mới xuất hiện, truyền thông Trung Quốc đã tìm cách ém nhẹm thông tin và giảm nhẹ độ nguy hiểm của dịch bệnh. Thậm chí công an địa phương còn truy tố 8 bác sĩ đã tìm cách thông tin về dịch bệnh. Thị trưởng thành phố Vũ Hán - ổ dịch, đã lên truyền hình Trung Quốc phân bua là tình trạng dịch bệnh muốn được thông báo phải có sự chuẩn thuận của cấp trên.

Trung Quốc sau cùng cũng thừa nhận là phản ứng quá chậm trễ, khiến cho nhiều nạn nhân bị chết và số người bị nhiễm đã lan rộng.

Chính việc che giấu thông tin bệnh dịch đã khiến nhiều người trên thế giới lo ngại về tính trung thực của Trung Quốc trước các vấn đề quốc tế.

Chính vì vậy, mới đây, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Pompeo đã khẳng định: "Đảng Cộng sản Trung Quốc đang hiện hình như trung tâm của các đe doạ của thời đại chúng ta".

Thế còn Việt Nam ?

Việt Nam thì đang bị nhiễm cả hai loại virus Vũ Hán và Cộng sản. Nhiều người rất ngờ vực khi lẽ ra Việt Nam phải là quốc gia bị nhiễm nhiều nhất, vì Việt Nam có 6 tỉnh phía Bắc giáp biên giới Trung Quốc với rất nhiều cửa khẩu trên bộ. Các cửa khẩu này một ngày có ít nhất hàng ngàn người qua lại. Chưa kể lượng khách du lịch Trung Quốc sang Việt Nam dịp Tết Nguyên Đán rất nhiều, cả trăm ngàn người. Hệ thống y tế Việt Nam thì không thể nói là tiên tiến và hiện đại như các nước phát triển được. Thế nhưng con số người Việt Nam bị nhiễm virus được nhà chức trách Việt Nam thông báo rất ít. Điều này khiến nhiều người rất ngạc nhiên, cho dù người đứng đầu Tổ chức Y tế Thế giới có nhắc tới Việt Nam như 1 trong 4 quốc gia có tình trạng lây nhiễm bệnh từ người sang người đáng lưu ý. Và vừa mới đây, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã phải chính thức công bố dịch Corona, điều đó cho thấy nguy cơ nhiễm virus Vũ Hán ở Việt Nam rất nguy hiểm. Một số chuyên gia cho rằng, khả năng Việt Nam cũng "ém nhẹm" thông tin chính xác về số người nhiễm bệnh, giống như "ông anh" Trung Quốc vì cả hai cùng có sẵn virus Cộng sản như nhau.

Mặc dù Chính phủ Việt Nam đã yêu cầu ngưng các chuyến bay tới và từ Trung Quốc. Tuy nhiên, còn các cửa khẩu trên bộ thì chưa có động thái gì, mặc dù đó là nguồn đe doạ lây nhiễm rất lớn. Trả lời báo chí, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết là Việt Nam có ký kết Hiệp định về cửa khẩu với Trung Quốc cho nên không thể muốn đóng cửa biên giới là đóng mà phải có sự đồng ý của Trung Quốc. Tuy nhiên câu này sau đó đã bị xoá khỏi báo chí Việt Nam như chưa từng tồn tại.

Kết luận

Cũng có nhiều quốc gia đã từng bị dịch bệnh. Dịch bệnh là điều khó tránh khỏi trong bối cảnh biến đổi khí hậu và toàn cầu hoá như hiện nay. Tuy nhiên, cái mà quốc tế lo ngại là thái độ thiếu minh bạch về thông tin, lạm quyền, coi rẻ tính mạng của người dân thường mới là điều đáng lên án. Mà các căn bệnh này, chúng ta lại chỉ gặp ở những quốc gia Cộng sản mà Trung Quốc và Việt Nam đang là đại diện tiêu biểu.

Vậy tại sao các nước cộng sản lại có căn bệnh này? Đó là sự độc tài được dung dưỡng trong cơ chế tập quyền. Xã hội thiếu vắng các cơ chế giám sát và kiểm soát quyền lực. Chính trong môi trường như vậy, nên mới dẫn tới căn bệnh này. Và cho dù virus Vũ Hán bị tiêu diệt thì sẽ có ngày xuất hiện một virus khác một khi virus Cộng sản chưa bị tiêu diệt.

Trần Tuệ An

Nguồn : RFA, 02/02/2020

Tinh thần bài Trung lan rộng cùng với virus corona

Standley Widianto - Khanh Vu, VNTB, 31/01/2020

Dịch cúm corona đã gây ra một làn sóng bài Trung trên toàn cầu, từ các cửa hàng cấm khách du lịch Trung Quốc vào mau hàng, chế giễu buôn bán thịt hoang dã trên mạng và kiểm tra sức khỏe bất ngờ đối với người lao động nước ngoài.

Một thông báo cho biết cửa hàng không chấp nhận khách Trung Quốc vì virus corona được dán trước của một quán nước ở đảo Phú Quốc, Việt Nam, ngày 27/01/2020. Sophie Carsten / Handout qua Reuters

Virus corona đã lây lan sang hơn một chục quốc gia, nhiều quốc gia trong số đó ở Đông Nam Á có quan hệ nhạy cảm với Trung Quốc trong bối cảnh e ngại về việc Bắc Kinh hào phóng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng và đầu mối chính trị ở khu vực và tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.

Chính quyền và trường học ở Toronto, Canada, đã cảnh báo chống phân biệt đối xử đối với người Canada gốc Hoa, trong khi ở Châu Âu có bằng chứng rằng cư dân gốc Trung Quốc phải đối mặt với định kiến ​​trên đường phố và các tiêu đề báo chí thù nghịch.

"Giả định của người Á Đông cộng với sự không tin tưởng chính trị và mối quan tâm về sức khỏe là một sự kết hợp khá mạnh mẽ, ông nói, Set Setadiadi, và nhà nhân chủng học giảng dạy tại Đại học Quản lý Singapore.

Chính quyền Trung Quốc cho biết loại virus này xuất hiện từ một chợ bán thịt động vật hoang dã bất hợp pháp, làm gia tăng việc châm biếm nhu cầu của Trung Quốc đối với các món ngon và nguyên liệu kỳ lạ cho y học cổ truyền trên các phương tiện truyền thông xã hội.

Một người dùng Twitter ở Thái Lan, điểm đến hàng đầu của khách du lịch Trung Quốc chia sẻ : "Đừng ăn thịt dơi nữa". Người Thái khác nói’ Không có gì đáng ngạc nhiên khi người Trung Quốc đang mắc bệnh mới", khi đã đăng tải một video clip cho thấy một người đàn ông ăn thịt sống.

"Vì dịch bệnh lan truyền ở Trung Quốc… chúng tôi không phục vụ khách từ Trung Quốc", là nội dung một tấm biển bằng tiếng Anh bên ngoài khách sạn ở Đà Nẵng. Nhà chức trách sau đó đã yêu cầu khách sạn xoá bảng thông báo.

Vụ việc đã được chính ông chủ khách sạn chia sẻ trên Facebook. Việt nam đã nằm dưới ách đô hộ của Trung guốc hàng thế kỷ trước và việc Bắc kinh tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông đã làm mối quan hệ hai nước đặc biệt căng thẳng.

Không chỉ ở trong khu vực

Trong cuộc khảo sát hàng tháng cho kết quả hơn 60% số các quan chức, học giả và các chuyên gia khác ở Đông Nam Á được hỏi cho biết họ không tin tưởng Trung Quốc. Gần 40% cho biết họ nghĩ rằng Trung Quốc là một cường quốc xét lại và có ý định biến Đông Nam Á thành phạm vi ảnh hưởng của họ. Cuộc khảo sát không đề cập đến virus corona.

Chính phủ Trung Quốc cho biết họ quyết tâm ngăn chặn dịch bệnh mà họ gọi là thách thức chung của người dân đối mặt với con người.

"Định kiến và những từ ngữ hẹp hòi không tốt chút nào", Bộ Ngoại giao trung Quốc cho biết trong một tuyên bố.

Cấm du lịch

Nhiều quốc gia đã hạn chế thị thực đối với khách du lịch từ tỉnh Hồ Bắc – tâm điểm của virus – trong khi một số hãng hàng không đã đình chỉ tất cả các chuyến bay trực tiếp đến Trung Quốc đại lục.

Nhưng điều này vẫn không đủ vì hàng trăm ngàn người ở Hàn Quốc và Malaysia đã ký đơn thỉnh cầu trực tuyến kêu gọi các nhà chức trách cấm người Trung Quốc nhâp cảnh.

Trong một động thái bất thường, đảo Samal ở miền nam Philippines hôm thứ Năm đã cấm không chỉ khách du lịch từ Trung Quốc mà từ tất cả các quốc gia bị ảnh hưởng virus corona ở bãi biển nổi tiếng.

Sự bùng nổ du lịch nước ngoài ở Trung Quốc đã tạo ra một mô hình du lịch quốc tế chưa từng có trong lịch sử loài người và thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp để phục vụ du khách Trung Quốc trên khắp thế giới. Số lượng khách du lịch Trung Quốc đã tăng lên ước tính hơn 160 triệu vào năm 2019.

Ở Pháp, thủ đô Paris là một điểm thu hút du khách Trung Quốc rất lớn và có dân số Trung Quốc cư ngụ đáng kể, những người gốc Á đã lập ra hashtag #Jenesuispasunvirus (Tôi không phải là virus) để báo cáo lạm dụng, đặc biệt là trên giao thông công cộng.

Sun Lay Tan, nhân viên quản lý 41 tuổi trong lĩnh vực công nghiệp sáng tạo, cho biết người đàn ông ngồi cạnh anh trrên tàu điện ngầm ở Paris đã đổi chỗ ngồi sau đó lấy khăn che miệng.

"Điều này rất kinh ngạc", ông Tan nói ; ông là người Pháp gốc hoa và Campuchia. "Tôi cảm thấy thực sự bị kỳ thị".

Standley Widianto - Khanh Vu

Nguyên tác : Anti-China sentiment spreads along with coronavirus, Reuters, 30/01/2020

Khánh Thi dịch

Nguồn : VNTB, 31/01/2020

******************

Virus cúm Vũ Hán khơi dậy nạn kỳ thị chống Trung Quốc và người gốc Á

Hoài Hương, VOA, 30/01/2020

Dịch viêm phổi cấp do chủng virus mới nCoV xuất phát từ thành phố Vũ Hán, Trung Quốc, đã qua mặt dịch SARS năm 2002-2003 về số lượng ca bị lây nhiễm. Tính cho tới Thứ Năm 30/1, đã có 170 người tử vong, hơn 7711 trường hợp lây nhiễm virus corona được xác nhận. Siêu vi đáng sợ này xuất hiện tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, hôm 31/12/2019, và đang lây lan khắp nơi.

Cảnh sát thi hành phận sự tại một chốt chặn trên chiếc cầu bắc ngang qua Sông Dương Tử tới Hồ Bắc, Trung Quốc, giữa vụ bộc phát dịch viêm phổi cấp do chủng virus mới nCoV. Reuters/Thomas Peter

Những ca lây nhiễm từ người sang người hiện được ghi nhận tại 3 nước gồm : Đức, Nhật Bản và Việt Nam, càng làm tăng lo sợ rằng virus cúm Vũ Hán có thể bùng phát để trở thành một đại dịch toàn cầu.

Ngoài việc gây bệnh viêm đường hô hấp cấp do nCoV, virus corona còn gây ra một làn sóng kỳ thị nhắm vào người Trung Quốc trên khắp thế giới, kể cả ở Châu Á.

Báo South China Morning Post (SCMP) hôm 29/1 tường thuật rằng những thành kiến chống Trung Quốc, những lời chế nhạo lối ẩm thực của người Trung Quốc, truyền nhanh đến chóng mặt trên các trang mạng xã hội. Bài báo nói rằng thái độ kỳ thị do thiếu hiểu biết không những đáng lên án, mà còn nguy hiểm.

Tờ SCMP tường thuật rằng tại Singapore, vào lúc mọi người tụ tập để chào đón Tết Âm lịch, nhiều lời bàn ra tán vào về thói quen ẩm thực của người Trung Quốc được tung lên mạng, dân mạng chế nhạo rằng "người Tàu ăn bất cứ thứ gì có 4 chân - ngoại trừ cái bàn, và họ ăn tất cả những gì bay được- ngoại trừ máy bay", họ cho rằng thói quen ẩm thực đó đã tạo điều kiện để phát sinh virus corona ở Vũ Hán.

Rồi có ý kiến trấn an : "Nhưng đừng lo, virus corona sẽ không sống lâu vì nó được "made in China- sản xuất tại Trung Quốc".

Những lời bông đùa phảng phất tính kỳ thị như vậy dần dà dẫn tới những lời kêu gọi, đòi chính quyền Singapore cấm cửa du khách Trung Quốc.

Một kiến nghị trên trang change.org khởi sự ngày 26/1 đã thu thập được 118.858 chữ ký vào chiều thứ Tư 29/1. Trong số những người ký tên vào kiến nghị kêu gọi chính quyền đặt sức khỏe của dân lên trên đồng tiền, có Ian Ong. Ông này viết : "Chúng ta không phải là những kẻ ăn thịt chuột hay thịt dơi, không nên bắt chúng ta phải chịu đựng vì thói ăn uống của họ".

Những phát biểu có tính kỳ thị về người dân Hoa Lục và thói ẩm thực của họ diễn ra khắp nơi kể từ khi xuất hiện những ca đầu tiên về viêm phổi đường hô hấp cấp ở tỉnh Hồ Bắc vào/12 năm 2019.

Tính cho tới sáng thứ Năm 30/1, đã có 170 người tử vong, hơn 7711 trường hợp lây nhiễm virus corona được xác nhận, so với chiều tối hôm trước, 29/1, 132 người tử vong và 6000 người bị lây nhiễm , đa số ở Hoa Lục. Hàng chục người bị lây nhiễm tại các nước khác ở Châu Á, trong đó có 10 người ở Singapore, 7 người ở Malaysia.

Riêng tại Việt Nam, hôm 30/1 Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kêu gọi dân chúng "đề cao cảnh giác và nêu cao trách nhiệm chống dịch nCoV".

Cổng thông tin chính phủ Việt Nam cho biết Thủ tướng Phúc đã ra lệnh "ngưng cấp visa cho khách du lịch Trung Quốc - trừ visa công vụ, không khuyến khích giao thương, buôn bán, qua lại cửa khẩu".

Trước đó, một số nước Á Châu khác trong đó có Philippines, đã ngưng cấp chiếu khán nhập cảnh cho công dân Trung Quốc. Papua New Guinea còn gắt hơn, nước này đóng cửa tất cả các cửa khẩu, cả sân bay lẫn bến tàu, đối với tất cả người ngoại quốc đến từ Châu Á.

Tại Malaysia, nhiều người kêu gọi cấm cửa du khách Trung Quốc, các bình luận trên mạng xã hội còn cho rằng vụ bột phát virus cúm Vũ Hán là để "trời phạt người Tàu về cách đối xử tàn tệ với người Hồi giáo Uighur ở Tân Cương". Malaysia đã ngưng cấp visa cho du khách Trung Quốc đến từ Hồ Bắc. Tại Nhật Bản, một cửa hiệu treo bảng ghi hàng chữ : "Cấm người Trung Quốc. Tôi không muốn làm lây nhiễm virus", đã khiến các giới chức ngành du lịch Nhật phải lên tiếng xin lỗi.

Tại Singapore, từ trưa ngày 29/1 chính quyền ngưng cấp visa cho các du khách đã từng ghé tỉnh Hồ Bắc trong 14 ngày qua, hay những người mang hộ chiếu do tỉnh Hồ Bắc cấp. Chính phủ Singapore nói lệnh cấm du hành là do xu hướng toàn cầu cho thấy đa số các ca lây nhiễm đều có liên quan tới những người đã từng đến tỉnh Hồ Bắc, và chính phủ muốn giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm lan rộng ở Singapore.

Tại Châu Âu, những người Á Châu, dù không phải người Trung Quốc và chưa từng đặt chân lên đất Trung Quốc, trở thành mục tiêu bị kỳ thị công khai. Trong số các nạn nhân bị kỳ thị, có người Việt Nam.

Trên trang Facebook, anh Sơn Lâm, môt sinh viên Pháp gốc Việt, nói nạn kỳ thị người Á Châu đã tăng vọt ở Pháp sau vụ bộc phát virus corona.

"Tôi thật chán khi phải nghe những lời chế giễu và lời lẽ khiếm nhã mang tính kỳ thị nhắm vào những người thân yêu của tôi vì virus corona. Hãy chấm dứt nạn kỳ thị !".

Nhà báo Linh-Lan Đao nói bà kinh ngạc khi đọc hàng tít lớn trên báo Courier Picard : Alerte Jaune- Báo động Da Vàng.

Bà nói : "Từ khi virus corona xuất hiện, cộng đồng Á Châu ở Pháp đã trở thành nạn nhân của những lời lẽ đầy tính kỳ thị. Chúng ta phải cùng nhau đấu tranh chống kỳ thị và hận thù sắc tộc để chung sống và duy trì một xã hội đa văn hóa".

Trong vòng chưa đầy 2 tháng, virus cúm Vũ Hàn đã qua mặt virus SARS năm 2002-2003, khi 5.327 người bị lây nhiễm, 349 người thiệt mạng trong khoảng thời gian gần 8 tháng. Tỷ lệ tử vong của bệnh SARS cao hơn nhiều, tuy nhiên các nhà khoa học cảnh báo rằng virus corona rất ‘khó kiểm soát, và dịch cúm từ Vũ Hán chỉ mới trong giai đoạn đầu, do đó tình hình có thể trở nên nghiêm trọng hơn trong những ngày sắp tới.

Hoài Hương

Nguồn : VOA, 30/01/2020

************************

Người gốc Việt bị kỳ thị ở Châu Âu vì virus từ Trung Quốc

Bảo Duy, Tuổi Trẻ, 31/01/2020

Không ít người dân Châu Âu đang đánh đồng tất cả những người da vàng là người Trung Quốc và kỳ thị họ như thể tất cả đang mang trong người virus corona. Nhiều người Việt ở Pháp đã phải nhận những lời khó nghe là vì thế.

Trang bìa của tờ Le Courier Picard với những dòng kỳ thị người da vàng vì dịch virus corona - Ảnh : TWITTER

Le Courier Picard, một tờ báo của Pháp, đã gây sốc khi đăng bức ảnh một người phụ nữ gốc Á đeo khẩu trang kèm theo dòng chữ "dịch bệnh da vàng" và "cảnh báo da vàng".

Chủ bút sau đó phải lên tiếng xin lỗi nhưng vô ích vì cây đinh đã đóng vào cột khi rút ra vẫn còn lại những lỗ sâu hoắm.

Người gốc Việt bị kỳ thị ở Châu Âu

"Cẩn thận, con nhỏ người Trung Quốc đó đang tiến lại gần mình", chị Cathy Tran - một người Pháp gốc Việt - vẫn còn nhớ như in những gì người ta thì thầm khi thấy chị ở thị trấn Colmar của nước Pháp.

"Lúc tôi đi làm về, một người đàn ông chạy xe máy còn tạt ngang tôi rồi lên giọng nhắc rằng tôi nên có một cái khẩu trang trên mặt".

Cô Shana Cheng, một người Pháp gốc Việt và Campuchia đang sống ở Paris, cũng rơi vào tình cảnh như thế. Cô nghe rõ mồn một những lời thóa mạ mình ngay trên xe buýt.

"Con nhỏ đó người Trung Quốc đó. Nó sẽ lây bệnh cho chúng ta mất. Lẽ ra nó nên biến về nước", Shana ấm ức kể lại với đài BBC, "họ nhìn tôi như thể tôi là virus corona vậy".

Một sinh viên Việt Nam ở Pháp chia sẻ nạn kỳ thị, phân biệt người da vàng đã tăng vọt không chỉ ở Pháp mà còn nhiều nước Châu Âu khác như Đức, Anh và Ý sau khi dịch viêm phổi do virus corona bùng phát.

Dù Ý chưa ghi nhận bất kỳ trường hợp nào dương tính với virus corona, sự kỳ thị da vàng đang tăng cấp theo từng ngày.

Các du khách da vàng bị cho là người Trung Quốc đã bị dân địa phương nhổ nước miếng khinh bỉ ở Venice, một gia đình bị cả khu phố ở Torino (Ý) cô lập chỉ vì màu da trong lúc những bà mẹ Ý dặn con mình hãy tránh xa những bạn da vàng trong lớp.

Và mới đây nhất, một du thuyền chở 7.000 người bị từ chối cập cảng Ý, phải lênh đênh trên biển sau khi một cặp vợ chồng người Trung Quốc nghi nhiễm bệnh được phát hiện.

Một người Trung Quốc ở Pháp đăng tấm hình này với dòng chữ "Tôi không phải là virus" lên mạng xã hội Twitter đã nhận được sự ủng hộ của nhiều người gốc Á khác - Ảnh : TWITTER

Phân biệt chủng tộc không giúp bạn phòng bệnh

Trong lúc người da trắng kỳ thị tất cả người da vàng thì ở Châu Á, tâm lý bài Hoa có thể bắt gặp ở nhiều nước.

Những lời chế nhạo cách ăn uống của người Trung Quốc đầy rẫy trên mạng xã hội, chẳng hạn "người Trung Quốc ăn bất cứ thứ gì có 4 chân - ngoại trừ cái bàn và họ ăn tất cả những gì bay được - ngoại trừ máy bay".

Thậm chí, có người còn trấn an theo kiểu "đừng lo lắng, virus corona sẽ không sống lâu bởi vì nó được Made in China".

Tại Singapore, một kiến nghị cấm cửa du khách Trung Quốc trên trang Change.org đã thu thập được hơn 118.000 chữ ký chỉ sau 3 ngày.

"Chúng ta không phải là bọn ăn thịt chuột hay thịt dơi nên đừng bắt người dân chúng ta chiến đấu với bệnh tật vì thói quen ăn uống của chúng", một người dân Singapore tỏ ra bức xúc.

Tại Nhật Bản, một cửa hiệu treo bảng ghi hàng chữ : "Cấm người Trung Quốc. Tôi không muốn bị lây nhiễm virus" đã khiến giới chức ngành du lịch nước này phải lên tiếng xin lỗi.

Ở Malaysia, nhiều người tỏ ra hả hê trước dịch bệnh ở Trung Quốc và nói rằng người Trung Quốc đang bị quả báo vì đã đối xử tàn nhẫn với người Duy Ngô Nhĩ theo Hồi giáo ở Tân Cương.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 31/1 đã phát cảnh báo toàn cầu về dịch viêm phổi do virus corona chủng mới, đồng nghĩa mọi quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới đều có cùng nguy cơ bùng phát dịch.

Các chuyên gia hàng đầu của WHO trước đó cũng xác nhận loại virus corona chủng mới này có thể lây từ người sang người. Nghĩa là một người da trắng đã nhiễm bệnh vẫn có thể lây cho người da trắng khác. Không phải người da vàng nào cũng là người Trung Quốc và không phải ai cũng mang trên người virus corona.

Sự đề phòng của những người khỏe mạnh là điều dễ hiểu nhưng việc kỳ thị người da vàng, lôi sự khác biệt văn hóa ẩm thực và cả những vấn đề chính trị để nói rằng người Trung Quốc nói riêng và người gốc Á nói chung đáng bị như vậy thật sự không thể chấp nhận được.

Những người đã mắc bệnh nên được xem là một nạn nhân vô tội cần được cứu chữa, không phải là một mối đe dọa với xã hội bởi chẳng ai muốn mang trên người căn bệnh chưa có vắcxin điều trị.

Bảo Duy

Nguồn : Tuổi Trẻ, 31/01/2020

******************

Virus Corona và nhận diện cơ hội sinh tồn thời thổ tả

Đồng Phụng Việt, VOA, 31/01/2020

Sự lây lan chủng mới của virus Corona – đại dịch mới gây viêm đường hô hấp cấp đang cung cấp thêm ví dụ để người Việt nhận diện cơ hội sinh tồn của chính mình và con cháu mình trong thời thổ tả - thời xứ sở và dân tộc được đặt dưới "sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt" của "Đảng cộng sản Việt Nam quang vinh"…

Hình minh họa. Nhân viên y tế phun khử trùng ngoài khu vực Bệnh viện các bệnh nhiệt đới ở Hà Nội hôm 30/1/2020

***

Người bình thường ắt sẽ có kiến thức tối thiểu để hiểu thế nào là dịch bệnh, từ đặc điểm cho đến cách thức ứng phó nên người bình thường ắt sẽ hoang mang khi nghe một Ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam đang giữ vai trò Chủ tịch thành phố Hà Nội tuyên bố : Phấn đấu để không có trường hợp nào nhiễm virus Corona (1) !

Xưa nay trong lịch sử nhân loại có bao nhiêu cá nhân ở vị trí lãnh đạo dám tuyên bố như vậy ? Nếu có thể "phấn đấu" để không có bất kỳ ai trong mười triệu dân đang cư trú trên phạm vi có diện tích khoảng 3.300 cây số vuông mắc dịch, ông Chung sẽ trở thành người đủ tư cách vứt tòan bộ kiến thức về dịch tễ học của loài người vào sọt rác !

Tất nhiên với nhận thức như thế, ông Chung không có khả năng ghi tên mình vào lịch sử nhân loại, cũng không có khả năng nhận những giải thưởng cao quý nhất của loài người vì đã chỉ đạo toàn bộ hệ thống công quyền "phấn đấu" theo kiểu nào đó mà có thể loại trừ sự lây nhiễm của virus gây đại dịch đe dọa toàn cầu một cách tuyệt đối.

Trong mắt loài người, yêu cầu "phấn đấu" của ông Chung chỉ vừa đáng thương, vừa đáng ngại, song cơ hội sinh tồn trước một đại dịch của dân chúng Hà Nội nói riêng và dân chúng trên toàn Việt Nam nói chung đang được đặt trong tay những người như ông Chung – dám nghĩ, dám nói những điều vượt khỏi tầm hiểu biết chung của nhân loại !

Cơ hội sinh tồn của một cộng đồng trước một đại dịch, rộng hơn là cơ hội sinh tồn trong tương lai của nhiều thế hệ sẽ lớn hay nhỏ khi nằm trong tay những cá nhân "dũng cảm" không cần tri thức như thế ? Nếu "phấn đấu" bất thành và chắc chắn bất thành, đối tượng nào sẽ bị tước bỏ cơ hội sinh tồn ? Chắc chắn không phải là những người như ông Chung !

***

Sự bùng phát của dịch viêm đường hô hấp cấp ở Trung Quốc đã tròn một tháng, không phải tự nhiên mà nhiều người thuộc nhiều giới liên tục kêu gọi cả trên mạng xã hội lẫn hệ thống truyền thông chính thức (2) rằng hãy đóng cửa biên giới với Trung Quốc, song công dân Trung Quốc vẫn lũ lượt đổ đến Việt Nam vui Xuân.

Chỉ trong mười ngày từ 15 tháng Giêng đến 25 tháng Giêng, có tới 400.000 công dân Trung Quốc ra vào Việt Nam bằng đường hàng không (5), trong đó có 218 du khách đến từ Vũ Hán – thành phố đang bị Trung Quốc cô lập vì là tâm của ổ dịch (6). Đó là chưa kể những công dân Trung Quốc sang thăm Việt Nam bằng đường bộ.

Ngay cả khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố, chủng mới của virus Corona là đại họa đe dọa toàn cầu, ông Phạm Bình Minh – Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng vẫn cho rằng chưa thể đóng cửa biên giới Việt – Trung ! Chuyện không đóng cửa biên giới không phải vì dịch viêm đường hô hấp cấp không nguy hiểm mà vì... một hiệp ước Việt Nam đã ký với Trung Quốc. Theo đó, Việt Nam không có quyền đơn phương đóng cửa biên giới, kể cả khi xảy ra tình huống khẩn cấp về an ninh, dịch bệnh (5).

Nếu khả năng đóng cửa biên giới phụ thuộc vào Trung Quốc, phải chờ Trung Quốc… đồng ý, việc ngăn chặn virus lây lan, bùng phát thành đại dịch trên lãnh thổ Việt Nam là do Trung Quốc chủ động cấm công dân du lịch (6),… thì rõ ràng, cơ hội sinh tồn của người Việt trước dịch bệnh, nguy cơ an ninh, không do người Việt quyết định !

Cho đến giờ này, nếu xem kỹ những tuyên bố, nhận định của các viên chức hữu trách từ trung ương đến địa phương ở Việt Nam về đại dịch viêm đường hô hấp cấp, có thể nhận ra, các viên chức hữu trách này chỉ nhắm vào hai mục tiêu : Không để dân chúng hoang mang và không gây xáo trộn sinh hoạt xã hội, ảnh hưởng đến các chỉ tiêu tăng trưởng. Bởi cơ hội sinh tồn của từng cá nhân trong cộng đồng không phải là mục tiêu nên một Thứ trưởng Y tế mới trấn an : Virus Corona lây lan hạn chế (7) !

Đó cũng là lý do các ngành ở đủ mọi cấp phối hợp truy tìm, xử lý những cá nhân dám nêu ý kiến hay chia sẻ thông tin nhằm cảnh báo cộng đồng về cơ hội sinh tồn nếu dịch bệnh bùng phát. Sau sự phối hợp giữa Sở Du lịch và cảnh sát cơ động để răn đe một khách sạn tại Đà Nẵng dám từ chối tiếp nhận du khách Trung Quốc (7) là Khánh Hòa triệu tập "một số facebooker" vì "tung tin thất thiệt" (8), là Bà Rịa - Vũng Tàu phạt một facebooker 30 triệu đồng vì "cảnh báo" dịch bệnh gây thiệt hại cho du lịch (9) !

***

Ngày 31/1, sau khi nhận được báo cáo từ hãng hàng không Vietjet, Sở Y tế Hải Phòng và Công an thành phố Hải Phòng chủ động cung cấp cho hệ thống truyền thông chính thức thông tin, bà Cao Thị Thu Thủy, 38 tuổi, nghi viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra nhưng không hợp tác với giới hữu trách (11).

Từ khi đại dịch viêm đường hô hấp cấp lơ lửng trên đầu người Việt, đây là lần đầu tiên hệ thống công quyền phối hợp chặt chẽ với hệ thống truyền thông chính thức chứng tỏ nỗ lực… "minh bạch thông tin về dịch bệnh", cho dù các tình tiết liên quan đến nỗ lực này cho thấy, chúng xâm phạm các quyền riêng tư của công dân, vốn được luật pháp bảo vệ !

Nhiều người vốn đã chưng hửng vì tại sao hệ thống công quyền bất chất luật pháp, bạch hóa tên, tuổi, địa chỉ cư trú của một công dân chỉ mới "nghi ngờ" bị bệnh truyền nhiễm… đã nghĩ ngay đến số phận của chính họ nếu chẳng may bị nhiễm chủng mới của virus Corona khi bà Thủy lên tiếng…

Hóa ra chuyến bay của bà Thủy (từ Tân Sơn Nhất về Cát Bi) trễ ba tiếng rưỡi, thay vì cất cánh lúc 21 :15 thì 00 :45 mới khởi hành. Chờ đợi nhiều giờ, đói, bà Thủy được một bác sĩ đi cùng chuyến bay xác định bị tụt huyết áp. 02 :30 sáng, khi máy bay hạ cánh, bà bị đưa đến chỗ tiếp nhận bệnh nhân nghi mắc dịch. "Phòng bệnh" ở phi trường không có giường, không có mền, không có nhân viên y tế và cũng không ai cho ăn, uống. Chờ đến 04g00 sáng, kiệt sức vì mệt và lạnh, bà Thủy được thân nhân đưa về nhà. Vài tiếng sau bà trở thành nổi tiếng vì được các cơ quan hữu trách dùng làm bằng chứng chứng minh cho cả nỗ lực phòng – ngừa dịch bệnh lẫn cam kết "minh bạch thông tin về dịch bệnh" (12).

Đừng nhìn trường hợp bà Thủy như một cá nhân chẳng may gánh chịu búa rìu dư luận do bị chọn làm… phương tiện chứng minh, cũng đừng nhìn sự kiện mới được công chúng phát giác : Đường dây nóng do Bộ Y tế thiết lập để tiếp nhận những thông tin liên quan đến dịch bệnh, trong đó có dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona đang đe dọa cộng đồng, đang tính cước đến… 5.000 đồng/phút (13) như một cách tận dụng đại họa để kiếm chác. Hãy nhìn rộng hơn…

Cơ hội sinh tồn của từng cá nhân sẽ như thế nào nếu đại dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona bùng phát tại Việt Nam ? Hoạt động phòng ngừa của hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương đã được triển khai như thế nào mà ngay cả tại những nơi được xem là có nguy cơ cao như phi trường lại tắc trách đến mức không thể tưởng tượng như phi trường Cát Bi ? Giới hữu trách sẽ ứng phó ra sao trên diện rộng với những người chẳng may nhiễm dịch hoặc chỉ bị nghi nhiễm dịch, khi trong một phạm vi hẹp và chỉ với một vài cá nhân như bà Thủy đã thể hiện rất rõ yếu tố bất nhân, vô trách nhiệm tới mức như vậy ?

Với nhận thức, thái độ, cách hành xử kiểu như đã xảy ra với bà Thủy, hay với cách tổ chức – vận hành đường dây nóng của Bộ Y tế, nếu tình thế buộc phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp, phải tiến hành cô lập một khu vực để ngăn chặn dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona lây lan rộng hơn, làm sao có thể tin các viên chức hữu trách từ trung ương đến địa phương có đủ cả tâm lẫn tài để chăm sóc, điều trị, bảo vệ tính mạng, sức khỏe của hàng ngàn, hàng chục ngàn, hàng trăm ngàn, hàng triệu người bị giam lỏng trong vùng dịch ? Làm sao có thể tin khả năng sinh tồn của từng cá nhân sẽ được hỗ trợ bảo vệ như một cơ hội không để cho vuột mất ? 

Đồng Phụng Việt

Nguồn : RFA, 31/01/2020

Chú thích :

(1) https://dantri.com.vn/xa-hoi/chu-tich-ha-noi-phan-dau-khong-co-truong-hop-nao-mac-benh-do-virus-corona-20200130123520158.htm

(2) https://nld.com.vn/noi-thang/noi-thang-nen-san-sang-dong-cua-bien-gioi-voi-trung-quoc-20200124084446344.htm

(3) https://tuoitre.vn/chua-co-nguoi-viet-nao-mac-viem-phoi-cap-20200126174040801.htm

(4) https://baovephapluat.vn/van-hoa-xa-hoi/y-te/218-du-khach-tu-vu-han-den-da-nang-gio-ra-sao-81977.html

(5) https://news.zing.vn/pho-thu-tuong-chua-den-muc-dong-cua-bien-gioi-vi-virus-corona-post1041070.html

(6) https://thanhnien.vn/thoi-su/ngung-nhap-canh-khach-du-lich-trung-quoc-qua-cua-khau-quoc-te-lao-cai-1175729.html

(7) https://giaoducthoidai.vn/thoi-su/bo-y-te-corona-la-benh-lay-lan-han-che-4060948-v.html

(8) https://tuoitre.vn/tranh-cai-quanh-chuyen-khach-san-da-nang-tu-choi-phuc-vu-khach-trung-quoc-20200126184255526.htm

(9) https://baodatviet.vn/chinh-tri-xa-hoi/tin-tuc-thoi-su/khanh-hoa-trieu-tap-facebooker-tung-tin-that-thiet-ve-virus-corona-3395798/

(10) https://baotintuc.vn/an-ninh-trat-tu/xu-phat-30-trieu-dong-doi-voi-facebooker-tung-tin-that-thiet-ve-virus-corona-20200128181040355.htm

(11) https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/truy-tim-nu-hanh-khach-hai-phong-di-may-bay-tron-kiem-soat-virus-corona-612552.html

(12) https://www.facebook.com/100004222176420/posts/1524972384320153/

(13) https://vtc.vn/suc-khoe/duong-day-nong-corona-cua-bo-y-te-bi-phan-anh-chem-gia-cuoc-5000-dongphut-ar524800.html

*****************

Chuyện khẩu trang tăng giá theo sự bùng phát của nCoV-2019

Nguyễn Trang Nhung, RFA, 31/01/2020

Nhân dịch nCoV bùng phát mạnh mẽ ở Trung Quốc, một hiệu thuốc ở Bắc Kinh đã tăng giá khẩu trang lên 6 lần so với giá bình thường : 850 nhân dân tệ (gần 3 triệu đồng) 1 hộp khẩu trang 3M mẫu 8511CN, trong khi giá trên mạng chỉ là 145 nhân dân tệ (gần 500 ngàn đồng) [1].

Hình minh họa. Công nhân đang sản xuất khẩu trang tại một nhà máy ở Bangkok, Thái Lan hôm 30/1/2020 - AFP

Trong khi đó, Việt Nam cũng có chuyện tương tự. Khẩu trang y tế 3 lớp dùng 1 lần bình thường có giá 1 hoặc 2 ngàn đồng 1 chiếc, được một số nơi bán với giá 100 ngàn đồng/10 chiếc, 150 ngàn đồng/10 chiếc (tương ứng với 10 ngàn đồng/1 chiếc và 15 ngàn đồng/1 chiếc) [2].

Gây tranh cãi hơn cả là Taseco Airs được cho là bán với giá 35 ngàn đồng/1 chiếc. Sau khi bị mạng xã hội phản ứng gay gắt, công ty này đã phân bua rằng 35 ngàn đồng là cho 2 chiếc, và mức giá này đã có từ lâu [3]. Dù vậy, ông Lê Anh Quốc, Tổng giám đốc công ty đã "khắc phục sai lầm" (theo cách nói của một số báo) bằng cách phát miễn phí 10 ngàn khẩu trang cho người dân tại các điểm bán hàng của mình) [4].

Cho dù không phải Taseco Airs mới tăng giá theo nCoV (nếu giải thích của công ty này là đúng), thì nhìn chung, việc tăng giá khẩu trang ở Việt Nam lên nhiều lần theo nCoV là có thật.

Chuyện tăng giá khẩu trang lên nhiều lần ở Trung Quốc và Việt Nam ở đây gợi lên một vấn đề triết học xoay quanh giá cắt cổ trong thảm họa : Liệu việc tăng giá này có đáng bị phản đối hay không và vì sao.

Michael Sandel, giáo sư tại Đại học Harvard, triết gia chính trị – đạo đức đương đại, qua cuốn sách nổi tiếng 'Justice, what's the right thing to do ?' (tên bản dịch tiếng Việt là 'Phải trái đúng sai') đã cung cấp cho chúng ta những lý lẽ đằng sau cả 2 chiều ủng hộ và phản đối, thông qua phân tích vụ siêu bão Charley vào năm 2004 tại Mỹ, một thảm họa dẫn đến giá cả của một số hàng hóa và dịch vụ tăng vọt [5] [6].

Ở chiều ủng hộ, lý lẽ chủ yếu xoay quanh câc ý tưởng về phúc lợi và tự do. Các nhà kinh tế theo trường phái thị trường tự do như Thomas Sowell và Jeff Jacoby là những nhà biện hộ tốt cho chiều này.

Tương tự như trong vụ siêu bão Charley, Sowell hay Jacoby sẽ lập luận rằng việc tăng giá khẩu trang làm hạn chế người tiêu dùng sử dụng và tăng động cơ để những người bán cung cấp mặt hàng này từ những nơi xa xôi với sự kịp thời và sẵn có. 

Với Sowell hay Jacoby, khẩu trang giá cao hơn nhiều lần sẽ khiến nhà sản xuất thấy bõ công để làm ra nhiều khẩu trang hơn đáp ứng nhu cầu gia tăng, và cho dù giá khẩu trang có tăng từ 1 ngàn lên 35 ngàn đi nữa thì chẳng có gì là bất công cả, vì nếu người mua muốn mua và người bán muốn bán, đó đơn giản là sự thuận mua vừa bán. 

Các nhà kinh tế nhìn nhận đây là cách phân bố hàng hóa trong xã hội tự do, và sự can thiệp của nhà nước vào thị trường để ổn định giá khẩu trang sẽ là không thể biện minh được. Riêng Jacoby có thể bồi thêm một lập luận rằng : chỉ trích những người bán khẩu trang giá cao sẽ chẳng làm cho mọi người bảo vệ bản thân (bằng khẩu trang) tốt hơn trước nCoV.

Khái niệm phúc lợi trong lập luận của Sowell và Jacoby thường được hiểu là sự giàu có về mặt kinh tế (mặc dù, đây là một khái niệm rộng hơn). Trong khi đó, khái niệm tự do thường được hiểu là tự do lựa chọn mà không có sự áp đặt, cho dù là đối với đời sống cá nhân hay đối với các giao dịch trên thị trường.

Ở chiều phản đối, lý lẽ chủ yếu xoay quanh các ý tưởng về công bằng và lối sống tốt đẹp. Đại diện cho chiều này một cách nhiệt thành có lẽ là Charlie Crist, Tổng chưởng lý bang Florida tại thời điểm xảy ra siêu bão Charley, người đã "kinh ngạc vì mức độ tham lam của những kẻ sẵn sàng lợi dụng những người đau khổ trong siêu bão" [7].

Nếu Crist ở Việt Nam hay Trung Quốc vào thời điểm này, ông hẳn sẽ phát biểu như trong vụ siêu bão Charley, đại ý rằng chính quyền không thể để người dân phải trả giá trời ơi đất hỡi khi họ đang tìm khẩu trang để bảo vệ mình khỏi nỗi hoảng loạn và khiếp sợ do nCoV gây ra. Ông sẽ bác bỏ quan điểm rằng mức giá đó phản ánh sự thuận mua vừa bán, vì trong tình huống này, người mua không thực sự được tự do lựa chọn, mà buộc phải mua khẩu trang với giá cao để đổi lấy sự an toàn.

Không chỉ có vậy, từ phía những người phản đối giá cắt cổ, nếu nhìn lợi ích của xã hội rộng hơn phúc lợi về mặt kinh tế – khía cạnh mà qua đó phúc lợi thường được nhìn, lợi ích của xã hội phải được cân nhắc trước nỗi khổ của những người không hay ít có khả năng trả mức giá trên trời. Đối với người giàu, 35 ngàn đồng không là vấn đề, hoặc chỉ là vấn đề rất nhỏ, nhưng đối với người nghèo thì khác : 35 ngàn đồng có thể là sự bảo đảm cho cuộc sống của 1 gia đình trong 1 ngày, thậm chí hơn.

Những người phản đối, ngoài chỉ ra bất ổn trong lập luận về tự do (trong thỏa thuận mua bán) và phúc lợi, còn cảm thấy giá cắt cổ là điều gì đó bất công và thiếu đạo đức. Bất công là vì những người bán giá cao không xứng đáng nhận được tiền lời ngất ngưởng từ việc kiếm chác này, và thiếu đạo đức vì tham lam là một tính xấu. Và dù tham lam trong chừng mực nào đó thì chấp nhận được, nhưng tham lam đến mức trắng trợn thì không.

Sự phán xét về đạo đức như vậy luôn tồn tại trong bất cứ xã hội nào, dù tự do đến đâu, chừng nào con người còn là con người, vì chừng đó, con người vẫn có niềm tin hay quan điểm về những phẩm chất hay đức tính nào là đáng được khích lệ, đáng được tưởng thưởng, đáng được tôn vinh, còn những tính cách nào thì nên được hạn chế, và cùng với đó là niềm tin hay quan điểm về lối sống tốt đẹp.

Một hệ thống niềm tin hay quan điểm như vậy sẽ dẫn những người phản đối giá trên trời đến sự cân nhắc về việc liệu có nên đặt ra quy định chống giá trên trời hay không. Và điều này, đến lượt nó, dẫn đến tranh cãi cho một vấn đề tổng quát hơn : đâu là ranh giới giữa pháp luật và đạo đức, và liệu chính quyền có nên trung lập về đạo đức hay không ?

Trở lại chuyện về hiệu thuốc tăng giá khẩu trang ở Bắc Kinh, chính quyền Trung Quốc đã phạt hiệu thuốc này 3 triệu nhân dân tệ, tương đương với hơn 10 tỷ đồng, vì đã lợi dụng dịch bệnh nhằm trục lợi khi nhu cầu đối với khẩu trang gia tăng [8].

Hơn thế nữa, các cán bộ thuộc Văn phòng Giám sát Thị trường của các quận ở Bắc kinh đã tiến hành rà soát tất cả các cơ sở bán thuốc và vật tư y tế, trung tâm thương mại, siêu thị, v.v. trên toàn thành phố để duy trì trật tự thị trường, ổn định giá cả và bảo đảm an toàn dược phẩm trong thời kỳ dịch bệnh bùng phát [9].

Hành xử này của chính quyền Trung Quốc có tốt không ? Tất nhiên, câu trả lời là tùy vào người đọc, vào quan điểm của họ đối với thị trường tự do (thị trường tự do có nên được ủng hộ hay không, và nếu có thì đến mức nào ?, v.v), cũng như đối với phúc lợi, và đạo đức. 

Cuối cùng, có một gợi ý cho những ai đang cân nhắc câu trả lời : Hãy thử đặt mình vào vị trí của những người kém may mắn, những người nghèo, và thử xem cảm giác của mình khi mua một mặt hàng với giá trên trời sẽ ra sao. Khi đó, điều chúng ta thực sự muốn là lòng tham được chế ngự, hay lòng tham sẽ thắng thế ?

Nguyễn Trang Nhung

Nguồn : RFA, 31/01/2020 (NguyenTrangNhung's blog)

Chú thích :

[1] Tăng giá khẩu trang gấp 6 lần khi virus corona hoành hành, hiệu thuốc bị phạt hơn 10 tỷ đồng

[2] Khẩu trang 1.000 bán giá 35.000 đồng, Taseco Airs đang kiếm lãi từ kinh doanh tại sân bay như thế nào ?

[3] Taseco lãi hàng trăm tỷ năm 2019

[4] Như [2]

[5] Trích 'Phải trái đúng sai' về giá cắt cổ trong siêu bão Charley

[6] Trong siêu bão Charley năm 2004 tại Mỹ, một nhà thầu báo giá dọn cây đổ khỏi mái nhà là 23.000 USD, một trạm xăng ở Orlando bán túi nước đá bình thường 2 USD với giá 10 USD, một số cửa hàng bán máy phát điện nhỏ bình thường 250 USD với giá 2.000 USD, và một nhà trọ cho thuê một phòng trọ bình thường 40 USD với giá 160 USD. 

[7] Như [5]

[8][9] Như [1]

(Các lý lẽ 2 chiều ủng hộ và phản đối việc tăng giá khẩu trang trong bài viết này dựa theo phân tích của Michael Sandel cho vụ siêu bão Charley.)

*******************

Dịch viêm phổi cấp và hệ thống… mắc dịch

Trân Văn, VOA, 31/01/2020

Diễn biến dịch viêm phổi do nCoV (virus Corona) gây ra càng lúc càng phức tạp và đáng ngại. Ngoài việc chia sẻ thông tin, ý kiến về một đại họa nay đã có tầm vóc toàn cầu, người sử dụng mạng xã hội tiếng Việt còn thảo luận về một đại họa khác đáng ngại hơn tại Việt Nam, đó là hệ thống công quyền Việt Nam… mắc dịch.

Diễn biến dịch viêm phổi do nCoV (virus Corona) gây ra càng lúc càng phức tạp và đáng ngại. Hình minh họa.

***

Bất kể virus Corona lan rộng tại Trung Quốc và mầm bệnh gây viêm phổi cấp xuất hiện ở rất nhiều nơi trên thế giới, ngày 24/1, Bộ Y tế Việt Nam vẫn dõng dạc khẳng định : Corona là bệnh lây lan hạn chế (1) !

Cho dù chính quyền Trung Quốc phải tiến hành cô lập một số khu vực, Bắc Hàn tuyên bố

đóng cửa biên giới, không tiếp đón công dân Trung Quốc, chính quyền nhiều quốc gia cảnh báo công dân thận trọng trong tiếp xúc với những người từng hiện diện ở các vùng có dịch tại Trung Quốc, thiên hạ thì dõi theo những thông tin liên quan đến dịch viêm phổi cấp từng giờ chứ không còn từng ngày như trước thì ngày 27/1, ông Vũ Đức Đam (Phó Thủ tướng) yêu cầu xử lý những người tung tin thất thiệt về virus Corona (2).

Giữa lúc công chúng liên tục hối thúc chính quyền Việt Nam đóng cửa biên giới để ngăn chặn khả năng du khách Trung Quốc gieo rắc mầm bệnh cho nhiều người Việt và ông Nguyễn Xuân Phúc (Thủ tướng) tuyên bố : Chấp nhận thiệt hại kinh tế, bảo vệ tính mạng, sức khỏe người dân (3) thì Đà Nẵng im lặng trước chuyện, đích thân Giám đốc Sở Du lịch dẫn Cảnh sát cơ động đến khách sạn Danang Riverside răn đe cơ sở lưu trú này vì dám từ chối tiếp đón du khách Trung Quốc (4).

Và không chỉ Đà Nẵng, ngay trong ngày mùng 1 tháng Giêng âm lịch, Công an tỉnh Khánh Hòa đã triệu tập "một số facebooker" đến… làm việc vì "tung tin thất thiệt về dịch viêm phổi cấp do virus corona gây ra" đồng thời khẳng định sẽ xử lý nghiêm tất cả những facebooker có sai phạm tương tự (5). Thậm chí Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu mẫn cán tới mức, triệu tập – làm việc và quyết định buộc ông Trần Văn Tùng nộp phạt 30 triệu đồng do "tung tin thất thiệt" khiến… 12.000 người không đến tỉnh này vui Xuân (6) !

Tuy nhiên những thông tin, ý kiến có tính chất cảnh báo bị xem là… "thất thiệt, gây hoang mang, nguy hại cho kinh tế - xã hội" lại… đúng ! Tính đến ngày 29/1, ngoài 24 trường hợp đã được xuất viện, ở Đà Nẵng vẫn còn 28 trường hợp đang phải cách ly để theo dõi do nghi viêm phổi cấp (7). Còn ở Khánh Hòa, ngành y tế tỉnh này vừa cách ly thêm bốn người vì nghi ngờ nhiễm virus Corona, nâng tổng số trường hợp đang bị cách ly lên 15 người (8)…

Cần chú ý : Tất cả những người bị nhiễm hoặc nghi nhiễm virus Corona ở Việt Nam nếu không phải là du khách Trung Quốc thì cũng là những người Việt đã tiếp xúc với những du khách mang mầm bệnh ! Không ít người Việt liên tưởng tâm sự của ông Chu Tiên Vượng, Thị trưởng Vũ Hán (tâm ổ dịch viêm phổi cấp ở Trung Quốc), rằng ông ta đang phải "đưa đầu chịu báng" do chậm chạp trong việc công bố dịch với hiện trạng tại Việt Nam. Ông Vượng có khác gì các đồng nghiệp Việt Nam khi phải chờ ý kiến cấp trên (9) ?

Muốn hay không cũng phải thừa nhận, so với Trung Quốc, cách hành xử của hệ thống công quyền Việt Nam giống như được dập từ… cùng khuôn. Trung Quốc cũng vừa tuyên bố minh bạch, sẽ vì dân không sợ tổn hại kinh tế, vừa xử lý những người cung cấp thông tin, ý kiến về dịch viêm phổi cấp. Cũng do vậy, Tòa án Tối cao của Trung Quốc mới cấm công an xử lý những thông tin, ý kiến mà dân chúng cung cấp, chia sẻ trên mạng xã hội về sự nguy hiểm của virus Corona dù những thông tin ấy có xác thực hay không (10).

***

Phạm Đoan Trang gọi cách hành xử của hệ thống công quyền Việt Nam trong việc ngăn ngừa lây nhiễm virus Corona tại Việt Nam là… "dập dịch bằng chiêu mời về đồn" (11) ! Trang nêu ra hàng loạt dẫn chứng, đây không phải là lần đầu tiên hệ thống công quyền Việt Nam dùng "chiêu" này để… dập dịch.

Thành ra trước giờ, không ít lần, hệ thống truyền thông chính thức loan báo : Một số người tham gia cảnh báo về đủ loại dịch xảy ra ở Việt Nam "biết việc làm của mình là không đúng nên đã lập tức xóa bài trên mạng, đồng thời xin lỗi những người bạn trên mạng vì thông tin thất thiệt do mình đưa ra".

Trang đặt vấn đề : Tại sao bạn lại để cho mình bị công an đè đầu cưỡi cổ như vậy ? Đưa tin, nêu quan điểm để kêu gọi cộng đồng cảnh giác với đại dịch, phòng bệnh hơn chữa bệnh, thì có gì sai ? Sao lại có thể thành "gây hoang mang dư luận" được ? Có ranh giới nào giữa việc cảnh báo và việc gây hoang mang dư luận ?

Theo Trang : Đối phó với một đại dịch, một cộng đồng biết sợ và thu nhận nhiều thông tin (kể cả nhiều tới mức loạn) thì vẫn tốt hơn là một cộng đồng chẳng biết gì, không có chút thông tin nào. Bởi vì công chúng tự có cách sàng lọc. Càng nhiều thông tin thì khả năng đánh giá và sàng lọc của công chúng càng tốt thêm chứ không kém đi đâu. Ngay cả thời điểm này, số người nhận biết được và cảnh giác với "fake news" chắc hẳn cũng đã đông hơn rất nhiều so với thời mới xuất hiện mạng xã hội (giai đoạn 2005-2006).

Trường hợp bạn đưa tin sai hoặc cố tình tung tin nhảm (fake news) thì công chúng mới là người phán xét và trừng phạt, chứ cũng không đến thứ công an lôi bạn ra đồn "giáo dục", "giải thích". Cùng lắm thì công an chỉ có thể kêu gọi cộng đồng "thận trọng với tin nhảm" mà thôi - nghĩa là chẳng có quyền lực gì khác một người đọc bình thường.

Trang nhắn cả công an nói riêng lẫn hệ thống công quyền nói chung : Trong lúc tình hình có dấu hiệu căng thẳng, nhân dân cần thông tin đến mức như thế này, việc hăng hái… dập dịch bằng cách bắt người chỉ càng làm mọi thứ thêm rối loạn. Đấy mới gọi là "gây hoang mang dư luận" đấy các chiến "xĩ" ạ !

Bich Ngoc – một thân hữu của Trang – so sánh nỗ lực… dập dịch kiểu Việt Nam kèm thắc mắc : Tại sao báo chí rất thoải mái đưa lên trang nhất những tin nhảm nhí như Lý Nhã Kỳ cắn trúng lưỡi khi ăn bánh tráng trộn hoặc Ngọc Trinh trễ kinh ? Nguyễn Danh Lam nói thêm : Đó là lý do người ta thà tin vào thông tin nhảm hơn là tin "tin nhà nước" !

Dẫn lại chuyện xảy ra tại Trung Quốc trước khi dịch viêm phổi cấp bùng phát (một bác sĩ ở Vũ Hán chỉ nhắn tin cho bạn bè về nguy cơ lây nhiễm viêm phổi cấp và một số người đã chia sẻ thông tin này trên mạng xã hội để cảnh báo cho cộng đồng nên người bác sĩ đó và bạn bè bị công an Vũ Hán "xử lý nghiêm" vì "tung tin thất thiệt"), ông Chu Mộng Long hỏi bạn bè : Một chế độ mà nhà khoa học, bác sĩ không được phép dự báo, công dân không được phép nghi ngờ cả dịch bệnh thì chế độ đó có khác gì lò sát sinh ?

Ông Long nhấn mạnh : Chính vì bị đàn áp ngay từ đầu trong thông tin nên dân Vũ Hán phải im lặng. Họ sợ bị phạt, bị tù hơn sợ dịch chỉ lo phòng tránh… chính quyền nên mọi người không có biện pháp phòng tránh dịch. Một chính quyền làm cho dân sợ hơn sợ dịch thì chính quyền ấy rõ ràng là nguy hiểm hơn dịch.

Ngay cả khi dịch đã bùng phát và lan rộng khiến hàng loạt người chết, chính quyền Vũ Hán vẫn tiếp tục bưng bít thông tin, cho đến khi tình thế trở thành không thể cứu vãn mới thú nhận sự thật. Bây giờ, có lẽ chính quyền Bắc Kinh đã thấy cái giá phải trả. Hành vi bưng bít thông tin là một tội ngang tội nuôi virus diệt chủng.

Đối với Việt Nam, ông Long nhận định : Có lẽ chỉ thấy tiền, chưa thấy quan tài nên chính quyền một số địa phương vẫn còn dọa phạt công dân đưa tin về dịch. Đừng để dân sợ chính quyền hơn sợ dịch. Muốn phòng chống dịch hiệu quả, chính quyền phải cùng dân phát huy tinh thần cảnh giác cao độ với dịch, phòng ngừa từ xa.

Nhu Bang Dang lưu ý ông Long : Ngay cả chính quyền cấp phường mà còn bị bịt miệng khi cảnh báo về ô nhiễm hơi thủy ngân. Chính quyền trung ương thì bịt mặt toàn dân về ô nhiễm vùng biển phía Bắc miền Trung thì nhắc nhở của ông Long có đúng vẫn khó xảy ra. Và giống như nhiều người, Văn Thật Trần kết luận : Chính quyền mắc dịch !

Thêm một lần nữa, dịch viêm phổi cấp khắc họa bản chất của chính quyền Việt Nam và được Dương Quang Phú khái quát : Xấu che tốt khoe, sẵn sàng trù dập, thủ tiêu đấu tranh tích cực để giòi đục đến tủy mới công nhận. Xưa nay vẫn thế không thay đổi được đâu. Cat Nguyễn thì gọi răn đe, bưng bít thông tin là : Hành vi diệt chủng không ai trị(13) !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 31/01/2020

Chú thích :

(1) https://giaoducthoidai.vn/thoi-su/bo-y-te-corona-la-benh-lay-lan-han-che-4060948-v.html

(2) https://vov.vn/tin-24h/pho-thu-tuong-yeu-cau-xu-ly-nguoi-tung-tin-that-thiet-ve-virus-corona-1003897.vov

(3) https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/chinh-tri/virus-corona-chap-nhan-thiet-hai-kinh-te-bao-ve-tinh-mang-suc-khoe-nguoi-dan-612019.html

(4) https://tuoitre.vn/tranh-cai-quanh-chuyen-khach-san-da-nang-tu-choi-phuc-vu-khach-trung-quoc-20200126184255526.htm

(5) https://baodatviet.vn/chinh-tri-xa-hoi/tin-tuc-thoi-su/khanh-hoa-trieu-tap-facebooker-tung-tin-that-thiet-ve-virus-corona-3395798/

(6) https://baotintuc.vn/an-ninh-trat-tu/xu-phat-30-trieu-dong-doi-voi-facebooker-tung-tin-that-thiet-ve-virus-corona-20200128181040355.htm

(7) https://thanhnien.vn/thoi-su/hang-chuc-truong-hop-nghi-nhiem-virus-corona-moi-tai-da-nang-hien-ra-sao-1176068.html

(8) https://news.zing.vn/khanh-hoa-cach-ly-them-4-nguoi-nghi-nhiem-virus-corona-post1040796.html

(9) https://vnexpress.net/the-gioi/thi-truong-vu-han-neu-ly-do-giau-dich-4047459.html

(10) http://m.danviet.vn/the-gioi/toa-toi-cao-tq-cam-canh-sat-phat-nguoi-dan-dua-tin-ve-virus-corona-ke-ca-thong-tin-sai-1053683.html

(11) https://www.facebook.com/pham.doan.trang/posts/10158262165088322

(12) https://www.facebook.com/Chumonglong/posts/3340990285915191

(13) https://www.facebook.com/Chumonglong/posts/3338268862854000