Việt Nam đang trên đà tiến triển, nhưng liệu đảng có kìm chân ?

David Brown, VNTB, 03/03/2021

Việc đảm bảo vị trí của Việt Nam trong một thế giới liên kết hiện nay dường như phụ thuộc rất nhiều vào việc cho phép công dân họ vượt khỏi khuôn khổ mà đảng đã đặt ra.

Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọngtại lễ bế mạc Đại hội Đảng lần thứ 13 ở Hà Nội, ngày 1 tháng 2 năm 2021 (Ảnh AP của Minh Hoàng).

Năm 2020 là năm Việt Nam được công nhận khắp nơi là một nước đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu và là một hình mẫu "quốc gia phát triển".

Thế giới chú ý vì  Việt Nam ngăn chặn hiệu quả covid-19 ngay cả khi căn bệnh này tàn phá con người và kinh tế của các quốc gia giàu có hơn nhiều. Các hãng truyền thông quốc tế thường ít chú ý đến Việt Nam ; cuộc chiến tranh tàn phá đất nước đã kết thúc cách đây gần nửa thế kỷ, và chế độ độc đảng ở Hà Nội không khuyến khích báo cáo điều tra. Tuy nhiên, việc huy động thành công chống lại đại dịch đã thúc đẩy một loạt các bài báo ca ngợi "khoảnh khắc đột phá" của Việt Nam.

Như  Richard Heydarian đã viết gần đây trên Nikkei Asia, Hà Nội vừa qua đã thể hiện sự quản trị tốt đáng kể cho một quốc gia được ban mức độ gắn kết xã hội cao. Cùng với Đài Loan – một quốc gia hàng đầu khác chống lại đại dịch – Việt Nam đã cho thấy "tầm quan trọng của vai trò lãnh đạo chính trị có năng lực, vốn xã hội và năng lực nhà nước". Cùng với ý, nhà đầu tư và chuyên gia phát triển Ruchir Sharma phán đoán chính xác rằng Việt Nam "đang làm cho chủ nghĩa tư bản chuyên quyền hoạt động tốt một cách bất thường." Tuy nhiên, nhà phân tích rủi ro chính trị Nguyễn Phương Linh cũng đúng khi chỉ ra rằng thành công hiện tại của Việt Nam dựa trên một nền tảng chính trị mong manh.

Cô viết trên Nikkei : "Miễn là thu nhập trung bình và mức sống tiếp tục tăng lên, người dân có thể vẫn lạc quan về tương lai của đất nước, nhưng đồng thời cũng có cảm xúc lẫn lộn về hệ thống chính trị của họ."

Năm 2020 tình cờ là một năm đầy màu sắc chính trị ở quốc gia gần 100 triệu dân này. Đằng sau những cánh cửa đóng kín, các phe phái trong Đảng cộng sản cầm quyền ở Việt Nam tranh giành quyền thống trị trước đại hội đảng gần đây được tổ chức vào cuối tháng Giêng. Với việc điều hành gần như hoàn hảo của chính phủ Việt Nam kể từ năm 2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc dường như là lựa chọn hàng đầu để kế nhiệm ông Nguyễn Phú Trọng xảo quyệt nhưng ngày càng già yếu để trở thành Tổng bí thư.

Nếu không đạt được điều đó, ông Phúc ít nhất được cho là có khả đảm nhiệm nhiệm kỳ thủ tướng 5 năm lần thứ . Ông nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ các quan chức đảng,  đặc biệt là các tỉnh miền Trung và miền Nam nơi tập trung hoạt động kinh tế. Đáng chú ý, cộng đồng doanh nghiệp cũng ủng hộ sự thăng tiến của ông để ghi nhận nhiệm kỳ có tầm nhìn xa, ổn định và hầu như không có tai tiếng của ông.

Thay vào đó, ông Trọng quyết định tự mình tiếp tục chức vụ cao nhất cho nhiệm kỳ thứ ba chưa từng tiền lệ có sau khi không thể thăng tiến một người kế nhiệm của mình. Nhà lý luận lão thành tiếp tục điều động một đồng chí từ trung ương đảng, Phạm Minh Chính, vào văn phòng thủ tướng.

Ông Phúc đã bị buộc phải nhận chức chủ tịch nhà nước hữu danh vô thực. Vương Đình Huệ từng là người tốt nhất nhất kế nhiệm ông Phúc làm thủ tướng sau khi thực hiện tốt vai trò phí thủ tướng phụ trách kinh tế. Thay vào đó, ông Huệ thấy mình bị đẩy vào chức chủ tịch Quốc hội Việt Nam cũng là có tiếng mà không có miếng.

Khó mà tưởng tượng được một kết quả ít có khả năng duy trì động lực chính trị và kinh tế trong 5 năm qua, đặc biệt là trong bối cảnh Đảng cộng sản trước đây nhấn mạnh thường xuyên cho các lãnh đạo già về hưu và bổ nhiệm những người kế nhiệm. Ông Trọng đã 76 tuổi và sức khỏe yếu, trong khi Thủ tướng Chính phủ chỉ định ông Chinh, người lần đầu tiên lên nắm quyền lãnh đạo cơ quan tình báo của Bộ Công an Việt Nam, không có kinh nghiệm trong chính quyền cấp tỉnh.

Nhiệm kỳ thủ tướng của ông Phúc sẽ khó vượt qua. Ông Phúc thừa kế một nền hành chính đang quay cuồng với các khoản nợ của các công ty nhà nước. Khi ông nhậm chức vào tháng 4 năm 2016, một vụ tràn chất độc hại tại một nhà máy luyện thép ở tỉnh Bắc Trung Bộ, Hà Tĩnh đã gây ra một trong những thảm họa môi trường tồi tệ nhất của đất nước,  tàn phá nghề cá ven bờ biển dài 180 dặm. Cùng với thời gian, các khoản nợ khó đòi được quản lý tốt và 250.000 ngư dân đã được bồi thường bằng nguồn vốn bồi thường từ các chủ sở hữu Đài Loan của nhà máy. Kể từ đó, ông Phúc và nội các cứ thế thành công

Việt Nam đã trở thành một điểm đến ưa thích của các tập đoàn nhằm đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ khỏi nước láng giềng Trung Quốc. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng cường hơn nữa sau năm 2016, khi quan hệ thương mại giữa Bắc Kinh và Washington trở nên khó khăn. Để biến những lợi ích này thành lợi thế cạnh tranh vĩnh viễn,  Chính phủ của ông Phúc tập trung nỗ lực cắt giảm các rào cản quy định và xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết – kỹ thuật số cũng như vật lý – để hỗ trợ chuỗi giá trị công nghệ cao và cải thiện cơ hội cho các nhà cung cấp cây nhà lá vườn.

Sự phối hợp giữa các bộ chính phủ, trước đây còn yếu, nay dường như đã được cải thiện đáng kể. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ của Ban Kinh tế trung ương, ông Phúc và nội các đã đưa ra  một cuộc đại tu sâu rộng trong ngành năng lượng Việt Nam nhằm ưu tiên phát triển các nguồn tài nguyên năng lượng mặt trời và năng lượng gió đặc biệt. Họ cũng xây dựng một sự đồng thuận về các biện pháp khẩn cấp cần thiết để giảm bớt căng thẳng về độ phì nhiêu huyền thoại của Đồng bằng sông Cửu Long.

Tất cả những điều này dường như chứng minh rằng có thể xây dựng sự thịnh vượng với một nền kinh tế thị trường hội nhập toàn cầu, ngay cả khi không có dân chủ. Việt Nam hiện là một quốc gia có thu nhập trung bình, một thành tích làm kinh ngạc những người du hành thời gian từ năm 1996. Mục tiêu được thông qua tại đại hội đảng tháng trước – rằng Việt Nam sẽ trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045, với thu nhập bình quân đầu người khoảng 25.000 đô la hiện nay – dường như không còn là điều bất khả thi. Tất cả những gì Hà Nội phải làm, theo  một báo cáo gần đây từ Viện Brookings, là duy trì tốc độ tăng trưởng hàng năm 7% mà họ đã đạt được hai năm trước khi đại dịch.

Phân tích của Brookings cho rằng việc tiếp tục đạt được mốc đó sẽ phụ thuộc vào việc Việt Nam tăng tốc tăng năng suất, trang cho lực lượng lao động các kỹ năng của thế kỷ 21, thúc đẩy đổi mới và ưu tiên cho khu vực tư nhân. Tất cả khuyến nghị này đều tốt, nhưng có thể là không đủ. Để thực sự giải phóng năng lực sáng tạo của quốc gia, Đảng cộng sản cần phải phục vụ nhiều hơn ý niệm đổi mới từ dưới lên và tháo gỡ những gông cùm cho xã hội dân sự của Việt Nam.

Bản chất của hệ thống chính trị cũng quan trọng. Việc tìm hiểu tâm tư của những người Việt Nam bình thường – ngoài tài xế taxi kỳ quặc nắm cơ hội để trút bỏ nỗi bực dọc của mình cho một hành khách nước ngoài – không phải là điều dễ dàng -. Sự độc quyền của đảng trong việc ra quyết định công là tuyệt đối ; quy trình không rõ ràng và bộ máy an ninh nhà nước khắp chốn khiến việc đưa ra ý kiến trái chiều trở nên nguy hiểm. Điều có thể nói chắc chắn nhất là chừng nào kinh tế tiếp tục tăng trưởng với hầu hết người Việt Nam, mặc dù không đồng đều, hoạt động chống chế độ sẽ vẫn là không thực tế ra và rất khó xảy ra.

Tuy nhiên, các vấn đề công bằng xã hội vẫn cần được chú trọng hơn và quan tâm nhất quán Giống như hầu hết các quốc gia đang phát triển, Việt Nam phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng trong quản trị môi trường. Các trường công lập và hệ thống chăm sóc sức khỏe từng là niềm tự hào của Việt Nam xã hội chủ nghĩa nay là những nơi mà chỉ phục vụ tốt cho những ai có nhiều tiền – thường là chi trả ngoài sổ sách. Nông dân vẫn không được quyền sở hữu đất canh tác, trong khi khoảng cách giữa những người có và không có đất tiếp tục mở rộng.

Một vấn đề đáng quan sát lúc này là liệu Việt Nam có  thực hiện các cam kết đã thực hiện để cải thiện quyền lao động và bảo vệ công đoàn. Là một phần của các thỏa thuận thương mại gần đây với Liên minh Châu Âu và với 10 thành viên khác của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, Việt Nam đã đồng ý cho phép các "tổ chức đại diện cho người lao động" độc lập đàm phán với người sử dụng lao động về tiền lương và điều kiện làm việc. Bộ luật Lao động mới được ban hành trước thềm đại hội đảng dường như có các tiêu chuẩn cao hơn, nhưng ở Việt Nam như thường lệ các chỉ thị thực hiện sẽ cho biết liệu cam kết của Hà Nội có chính xác hay không. Chủ nghĩa hoài nghi được bảo đảm, vì đảng-nhà nước có lịch sử không tuân thủ nhiều cam kết nhân quyền mà họ đã đưa ra tại Liên Hợp Quốc.

Nếu Hà Nội làm những gì cần thiết để đảm bảo vị trí của Việt Nam trong nền kinh tế toàn cầu bằng cách cho phép người lao động một biện pháp độc lập thực sự, thì điều đó sẽ có tác động rất lớn đối với chính sách trong nước. Rốt cuộc, thiết lập mặc định của Đảng cộng sản là bóp chết bất kỳ sáng kiến cấp cơ sở nào mà họ không kiểm soát. Công lý ở Việt Nam không công bằng. Facebook và YouTube hiện phải kiểm duyệt. Truyền thông quốc gia phải rất cẩn thận khi muốn vạch ra những vụ bê bối. Mặc dù Đảng cộng sản không đàn áp như Freedom House hay Tổ chức Quan sát Nhân quyền HRW từng nghĩ, nhưng họ cũng chưa đạt đến "thời điểm đột phá" thực sự, để quyền lực nhà nước có thể bị thách thức.

Hệ thống này hoạt động rất hiệu quả khi Việt Nam đối đầu với mối đe dọa hiện tại và rõ ràng như COVID-19. Tuy nhiên, hệ thống sẽ không có ích gì, nếu Hà Nội muốn tiếp tục khai thác sự sáng tạo của người dân hoặc thúc đẩy các tổ chức phục vụ nhu cầu địa phương. Việc đảm bảo vị trí của Việt Nam trong một thế giới liên kết hiện nay dường như phụ thuộc rất nhiều vào việc cho phép công dân Việt Nam vượt ra ngoài khuôn khổ mà đảng đã xây dựng cho họ.

David Brown

Nguyên tác : Vietnam Is on a Roll, but Will the Party Hold It Back ?, World Politics Reviews, 01/03/2021

Anh Khoa dịch

Nguồn : VNTB, 03/03/2021

David Brown là một người viết tự do về Việt Nam đương đại, chuyên về đời sống chính trị và kinh tế, quan hệ quốc tế, văn hóa truyền thông và những thách thức về môi trường. Bài bình luận của ông thường xuyên đăng trên Asia Sentinel, Diễn đàn Đông Á và các ấn phẩm khu vực khác, và ông viết cho Foreign Affairs, Yale Global và Brookings Institution. Phóng sự của ông cũng được dịch trên tạp chí tin tức và quan điểm độc lập hàng đầu Việt Nam, Tiếng Dân.

*****************

'Con đường để Việt Nam thoát dịch, phục hồi kinh tế'

Lê Đăng Doanh, BBC, 02/03/2021

Trong suốt một năm vừa qua, Việt Nam phải đương đầu với đại dịch Covid-19, đồng thời phải lo ổn đỉnh nền kinh tế.

Việt Nam có nhiều tiềm năng để ổn định và phát triển kinh tế

Mặc dù được cho là đã đạt được một số kết quả, thành tích nhất định, nhìn tới phía trước, để lộ trình đưa quốc gia gần 100 triệu dân tái khởi động hiệu quả nền kinh tế cho một chu kỳ mới, có nhiều điểm cần phải được chính phủ ưu tiên và lưu ý, theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh.

Hôm 01/3/2021 từ Hà Nội, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương nói với BBC News Tiếng Việt :

"Kinh tế Việt Nam đã tăng trưởng dương năm 2020 và đã kiểm soát được đợt đầu của Covid-19, nhưng bây giờ sau khi có đợt dịch ở Đà Nẵng, thì bây giờ đợt dịch thứ ba ở Hải Dương là phức tạp và nó liên quan các khu công nghiệp, tạo ra các cách ly, giãn cách, cho nên sẽ tác động đến kinh tế Việt Nam.

"Nếu như Việt Nam kiểm soát được sớm đại dịch Covid này vào tháng Tư và tiếp tục khôi phục được nền kinh tế, thì có thể kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng vào khoảng 3% cho đến 4%, còn nếu không kiểm soát được thì có thể sẽ khó khăn hơn.

Du lịch là lĩnh vực đem lại nhiều công ăn, việc làm và nguồn thu cho Việt Nam

"Về lộ trình thoát dịch và phục hồi kinh tế, tôi thấy rằng Việt Nam rõ ràng cần phải có ưu tiên để kiểm soát dịch bệnh, bởi vì Việt Nam là một nước láng giềng của Trung Quốc và các nước ở Asean hiện vẫn phải đối mặt với đại dịch này.

"Cho nên phải kiểm soát được dịch bệnh và kiểm soát được người nhập cảnh, kịp thời cách ly những người có khả năng lây nhiễm, theo tôi đó là một trong các kinh nghiệm rất quan trọng của Việt Nam và được nhân dân ủng hộ.

"Điều thứ hai nữa là Việt Nam cần có những gói trợ giúp cho các doanh nghiệp, đặc biệt là giãn thời gian nộp thuế, giãn thời gian trả nợ.

"Và đồng thời, có những tín dụng ưu đãi, có mục tiêu, điều kiện rõ ràng để trợ giúp cho doanh nghiệp, nhất là những doanh nghiệp nhỏ và vừa để có thể tạo công ăn, việc làm. Và bằng cách đó, ngành thuế sẽ lại có thể thu thuế của những doanh nghiệp này".

Chấp nhận hộ chiếu vaccine và tiêm chủng nhanh ?

Khi được hỏi để tạo điều kiện giúp mở cửa trở lại nhanh trong một chu kỳ mới nền đối với nền kinh tế, hỗ trợ tốt hơn cho các hoạt động kinh tế sau một năm chống Covid-19, liệu Việt Nam có nên chấp nhận hộ chiếu vaccine, tiến hành tiêm chủng nhanh trên toàn quốc hay không, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh đáp :

"Theo tôi đó là những biện pháp mà Việt Nam có thể sẽ chấp nhận trong thời gian sắp tới đây để có thể mở lại các đường bay quốc tế, khôi phục các hoạt động du lịch, hầu dĩ tạo thêm công ăn, việc làm và thu nhập cho người dân.

"Thời gian qua và gần đây, một số địa phương tiến hành một số biện pháp ngăn cách và Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã có những điều chỉnh, chỉ đạo.

"Hiện nay, Việt Nam đã rút kinh nghiệm để không áp dụng việc giãn cách hay cách ly trên quy mô cả tỉnh, hoặc trên quy mô cả nước như hồi tháng Ba năm ngoái.

"Mà bây giờ, sau một năm, Việt Nam sẽ cách ly rất cụ thể từng khu phố một, trong một chung cư, thì cách ly từng nhà một, chứ không phải là cách ly toàn bộ chung cư.

"Như vừa rồi ở Hà Nội có chung cư mấy nghìn người sinh sống, bây giờ cố gắng không cách ly toàn bộ chung cư, mà nếu có một chung cư nào đó cũng bị trường hợp tương tự, thì sẽ cách ly từng tầng một, cách ly cầu thang thường, cách ly cầu thang máy.

"Và bằng cách đó hạn chế một cách tối đa tác động tiêu cực trong việc kiểm soát dịch bệnh, và tôi nghĩ những kinh nghiệm đó của Việt Nam với sự hỗ trợ, hợp tác, ủng hộ của người dân, sẽ giúp cho Việt Nam có thể kiểm soát được dịch bệnh, trong khi đó vẫn tăng trưởng được kinh tế, tạo việc làm ; như tôi thấy Hải Phòng, chẳng hạn, đã nhanh chóng bãi bỏ một số hạn chế được đưa ra ban đầu".

Hài hòa chống dịch và ổn định, tăng trưởng kinh tế thế nào ?

Trước mắt và nhìn về chung, dài hạn, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho rằng Việt Nam cần có những động thái, biện pháp hài hòa được hai mục tiêu chống dịch Covid-19 và ổn định, tăng trưởng nền kinh tế, mà theo ông đều rất quan trọng, ông nói :

"Về các biện pháp và phản ứng của các doanh nghiệp, tôi thấy các doanh nghiệp Việt Nam đã, đang tiếp tục sẵn sàng cho việc khôi phục các hoạt động.

"Và số doanh nghiệp mới đăng ký đang tiếp tục tăng lên, theo tôi đó là một tín hiệu hết sức quan trọng.

Chú trọng đầu tư, đào tạo nguồn nhân lực có tay nghề tốt sẽ giúp Việt Nam đón được các cơ hội tốt về đầu tư trực tiếp nước ngoài, theo chuyên gia kinh tế

"Đặc biệt là Việt Nam vừa qua đã có chú ý phát triển nông nghiệp và nông nghiệp đã có đóng góp đáng kể vào việc tăng trưởng xuất khẩu, bên cạnh các nỗ lực khác.

"Nhưng để quá trình sắp tới đây có thể vừa phục hồi, lại vừa tăng trưởng kinh tế, tôi thấy Việt Nam vẫn còn phải làm nhiều việc để tinh giản bộ máy nhà nước, cắt giảm những giấy phép, những chi phí về thời gian và tiền bạc không cần thiết cho kinh doanh.

"Ngoài ra, Việt Nam phải đầu tư, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, để có thể thu hút đầu tư nước ngoài với chất lượng cao hơn, bởi vì hiện nay đầu tư nước ngoài đang có một sự dịch chuyển và nếu Việt Nam có một nguồn nhân lực tốt, giới đầu tư trực tiếp nước ngoài sẽ đến Việt Nam để đầu tư.

"Tiếp theo, tôi cho rằng Việt Nam cũng cần phải tiếp tục đầu tư để nâng cao chất lượng kết cấu hạ tầng của đường giao thông, đặc biệt của các bến cảng và dĩ nhiên cần đẩy mạnh chuyển sang làm kinh tế số hóa, thực hiện chính phủ điện tử, thực hiện doanh nghiệp và giao dịch điện tử trong nước và quốc tế, nếu làm được tích cực các việc đó, tôi nghĩ Việt Nam sẽ có cơ hội tốt và tạo đà cho tương lai lâu dài cũng như tới đây".

Theo Tiến sĩ Lê Đăng Danh

Nguồn : BBC, 02/03/2021

Câu của Trump : 'Việt Nam phát triển nhanh hiếm có' đúng tới đâu ?

Tới Hà Nội để dự cuộc họp thượng đỉnh về vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên giữa Hoa Kỳ và Bắc Triều Tiên, Tổng thống Donald Trump khen ngợi Việt Nam để khích lệ Triều Tiên.

Ông Trump khen Việt Nam để khích lệ Triều Tiên

Vài giờ đồng hồ sau khi đáp xuống Nội Bài trên, ông viết trên Twitter rằng :

''Việt Nam đang là một trong những nơi phát triển hiếm có trên Trái Đất. Triều Tiên cũng sẽ rất nhanh chóng giống như vậy, nếu chịu phi hạt nhân hóa".

Dù phê phán 'chủ nghĩa xã hội' ở Venezuela, Tổng thống Trump có vẻ như thích 'nước xã hội chủ nghĩa là Việt Nam', theo Nahal Toosi trong bài 'In Vietnam, Trump finds a 'socialist' country he likes' trên trang Politico,, về chuyến thăm vừa qua của lãnh đạo Mỹ sang Hà Nội.

Nhưng các mặt khác nhau của câu chuyện Việt Nam có cho thấy ông Trump nói đúng hay không ?

Bạn hãy cùng BBC tìm hiểu qua các con số.

Về kinh tế

Theo báo cáo của World Bank, kể từ sau Đổi mới năm 1986, Việt Nam đã có những tăng trưởng vượt bậc về kinh tế, với GDP tăng bình quân tăng 7% một năm.

Trong khi GDP bình quân đầu người của Việt Nam vào năm 1985 chỉ là 230 đô la Mỹ, thì hiện nay đã tăng lên gấp 10 lần, với con số là 2.300 đô la vào năm 2017.

Về chỉ số phát triển con người

Dựa trên các con số từ Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc, kể từ năm 1990 cho đến năm 2017, tuổi thọ trung bình của người dân Việt Nam tăng từ 70,5 lên đến 76,5.

Chỉ số Phát triển về con người (HDI) của Việt Nam là 0.694, hơn mức trung bình thế giới, 0.645 và đứng thứ 116 trong tổng số 189 đất nước và lãnh thổ.

Tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn mức trung bình của khu vực Đông Á và Thái Bình Dương (0.733).

Môi trường

Công nghiệp hóa và phát triển kinh tế cũng đã gây ra những tác hại nghiêm trọng đến môi trường ở Việt Nam.

Hà Nội đón hai ông Trump và Kim tuần qua

Môi trường báo chí vẫn bị cho là "hà khắc vào loại nhất Châu Á", theo đánh giá mà trang BBC News phần về Country Profile Việt Nam trích thuật.

Việt Nam không có báo chí tư nhân, và cũng không có đảng phái, nghiệp đoàn nào được hoạt động độc lập ngoài sự kiểm soát của đảng cộng sản.

Tuy thế, chính phủ Việt Nam bác bỏ phê phán của Tổ chức Human Rights Watch nói tình hình nhân quyền nước này 'xuống cấp nghiêm trọng' thời gian qua.

Tham nhũng

Theo đánh giá tham nhũng của Minh bạch Quốc tế (Transparency International), Việt Nam xếp thứ 117 trên thế giới vào năm 2018, tụt 10 vị trị trên bảng xếp hạng so với năm 2017.

Đây là điều đáng ngạc nhiên là cảm nhận về tham nhũng trong người dân không giảm dù có chiến dịch chống tham nhũng mạnh kể từ năm 2016 của TBT Nguyễn Phú Trọng.

Vẫn về tham nhũng, Triều Tiên đứng thứ 5 trong các nước 'đội sổ', chỉ trên Somalia, Syria, Nam Sudan và Yemen.

Trong khi đó, Hoa Kỳ xếp thứ 22, tụt xuống sáu vị trí so với năm 2017.

Tự lực năng động và cũng nhờ trợ giúp

Bên cạnh hàng chục tỷ USD tiền đầu tư, Việt Nam 'cất cánh' trong 30 năm qua nhờ cả vào tiền hỗ trợ phát triển từ bên ngoài.

Bài trên trang The Diplomat của Gianluca Spezza và Nazanin Zadeh-Cummings so sánh số tiền ODA (Viện trợ Phát triển Chính thức) mà Bắc Triều Tiên nhận được với các quốc gia khác, gồm Việt Nam.

Số liệu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cung cấp cho thấy từ năm 1995 đến 2016, Triều Tiên chỉ nhận được 1,62 tỷ đô la trong các chương trình viện trợ quốc tế.

Con số mà Việt Nam nhận được là 42,2 tỷ.

Ngoài ra, mỗi năm, nguồn kiều hối gửi về Việt Nam đều rất cao, lên tới gần 16 tỷ đô la năm 2018, điều Triều Tiên không có.

Với việc không có tuyên bố hòa bình được nêu ra ở Hà Nội sau khi hội đàm Mỹ - Triều bị cắt ngắn, lời khen Việt Nam của Tổng thống Trump để khuyến khích Triều Tiên làm theo xem ra ngày càng cách xa thực tế với Bình Nhưỡng.

Ngược lại, để áp dụng mô hình kinh tế của Việt Nam có hiệu quả như những gì giới quan sát nhận định và để nhận ODA ồ ạt như Việt Nam, Triều Tiên phải bỏ 'bảo vật' là vũ khí nguyên tử, điều cho tới nay ông Kim Jong-un không muốn.

Nguồn : BBC, 02/03/2019