Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Mt cuc tun hành Sát cánh vi Ukraine đ th hin tình đoàn kết vi quc gia này đã din ra Hà Ni hôm 25/2 đ đánh du tròn mt năm Nga xua quân vào xâm lược Ukraine, Đi s quán Ukraine Vit Nam cho biết.

tuanhanh1

Thành viên ngoại giao đoàn tham gia cuộc tuần hành ở Hà Nội (Ảnh lấy từ Facebook của Đại sứ quán Ukraine ở Hà Nội)

Cuc tun hành ch yếu có s tham gia ca các v đi s, đi din ngoi giao và cng đng kiu dân các nước Châu Âu và các nước phương Tây, cng đng Ukraine Vit Nam và mt vài người Vit Nam ng h Ukraine.

Hình
nh được Đi s quán Ukraine đăng ti trên Facebook cho thy khong hơn mt trăm người đã xung đường mang theo quc k Ukraine và các nước phương Tây và biu ng Stand with Ukraine, tc Sát cánh vi Ukraine, đi quanh h Gươm và các đường ph trung tâm Hà Ni.

Đi s Ukraine ti Hà Ni, ông Oleksandr Gaman, cũng được thy tham gia vào cuc tun hành. Cuc tun hành din ra suôn s mà không gp cn tr gì t công an hay nhng k phá ri.

Dưới phn bình lun, mt s người Vit Nam bày t tiếc nui vì không biết trước đ tham d cuc tun hành hay mong mi có s kin tương t thành ph H Chí Minh đ h có th tham gia. Nhiu người cũng gi li chúc và c vũ người dân Ukraine giành chiến thng trong cuc xung đt.

Tuy nhiên, cũng có người cho biết mt s công dân Nga Vũng Tàu phn đi cuc chiến ca Tng thng Vladimir Putin đã xung đường giương biu ng lên án cuc chiến nhưng đã b công an đến tch thu biu ng và nói rng nhng hành đng như vy là b tuyt đi cm Vit Nam.

Trong mt cuc phng vn vi VOA mi đây, ông Gaman nói rng ông mong Vit Nam đng v phía chính nghĩa trong cuc chiến Ukraine. Đi s các nước Châu Âu lâu nay cũng vn đng Hà Ni t b lp trường thân Nga trong cuc chiến nhưng bt thành.

Trước đó, vào ti ngày 24/2, Đi s quán Cng hòa Czech Hà Ni cũng đã t chc bui chiếu phim tài liu Mariupol Nim hy vng không tt đ cho thy thc tế tàn khc thành ph tng b quân Nga bao vây.

Bên cnh các phái đoàn ngoi giao Hà Ni, bui trình chiếu còn có s tham gia ca khán gi Vit Nam, trong đó có rt nhiu người tr tui. "Con s vượt quá mong đi ca chúng tôi", Đi s quán Ukraine viết trên Facebook.

"Sau khi phim kết thúc, có mt s im lng tuyt đi và tht khó di chuyn trong vài phút", Đi s quán Ukraine cho biết.

Nguồn : VOA, 27/02/2023

Additional Info

  • Author VOA tiếng Việt
Published in Việt Nam

Khi Đi s Ukraine Oleksandr Gaman đáp máy bay ti Hà Ni vào tháng 4 năm ngoái, ông ý thc rng công tác ngoi giao mà ông sp sa đm nhim s rt khác vi nhng gì ông tng biết.

daisu0

Trò chuyện với Hoàng Long của VOA Tiếng Việt nhân dịp kỉ năm một năm cuộc chiến tranh xâm lược do Nga phát động vào ngày 24 tháng 2, ông Oleksandr Gaman chia sẻ quan điểm của ông về lập trường của Việt Nam về cuộc xung đột và những vụ việc xảy ra trong năm qua khiến đại sứ quán lên tiếng.

Đó là vì đt nước ca ông đang trong tình trng chiến tranh và trách nhim ca ông là n lc vn đng mi s ng h có th t nước s ti.

Nhưng lp trường không chn bên ca Vit Nam là mt thách thc gn như không th lay chuyn. Nga, nước đang tiến hành mt cuc xâm lược nhm vào nước ông, có mi quan h lch s lâu đi vi Vit Nam và vn khơi gi s trung thành t nhng người có nhng mi liên h thân thiết vi Liên bang Soviet cũ.

Dù Vit Nam nói mt cách chung chung rng h đng v phía công bng và l phi, thế nhưng ti các cuc biu quyết ca Đi Hi đng Liên Hp Quc, Vit Nam nhiu ln b phiếu trng hoc chng các ngh quyết lên án Nga.

Trò chuyn vi VOA tiếng Vit nhân dp k năm mt năm cuc chiến tranh n ra vào ngày 24 tháng 2, ông Gaman chia s quan đim ca ông v lp trường ca Vit Nam và v nhng v vic xy ra trong năm qua khiến đi s quán Ukraine lên tiếng.

"Chúng tôi mun Vit Nam đng v phía chính nghĩa, v phía công lý", ông nói. "Chúng tôi cn s ng h ca mi quc gia đ chm dt cuc chiến phi nghĩa này. Như chúng ta biết, lý do thc s ca cuc chiến này là ch đ tiêu dit quc gia Ukraine, xóa s đt nước chúng tôi khi bn đ".

Ni dung cuc phng vn đã được biên tp li cho rõ ràng đ d theo dõi :

VOA : Xin ông cho biết chiến tranh đã nh hưởng như thế nào đến công tác ca ông trong tư cách mt nhà ngoi giao ? Có bt c thay đi nào trong cách thc ông làm công tác ngoi giao trong thi chiến không ?

Oleksandr Gaman : Tng thng Volodymyr Zelenskyy đã b nhim tôi vào v trí đi s Ukraine ti Vit Nam gia tháng 12 năm 2021. Tôi đã đnh khi hành sm nht có th t Ukraine và bt đu nhim v ca mình ti Hà Ni vào cui tháng 2. Và tt c chúng ta đu biết rng vào ngày 24 tháng 2, Nga bt đu gây hn quân s vi Ukraine. Vì vy, chúng tôi buc phi hoãn khi hành và cui cùng đến vào đu tháng 4. Thế nên đó là mt thi đim khó khăn cho chúng tôi. Vào ngày 24 tháng 2, tôi và v tôi Irina đang Kyiv và chúng tôi nghe thy nhng v n đu tiên, rt gn Kyiv, khong 20 km bi vì chúng tôi sng rt gn Sân bay Quc tế Boryspil. Nơi này là mt trong nhng nơi b quân Nga tn công đu tiên.

Nếu so sánh nhim v ca tôi Hà Ni trong thi chiến vi nhim v ca tôi Istanbul thì khác nhau mt tri mt vc. Thông thường khi làm nhim v ngoi giao, mc tiêu ca chúng tôi ch là làm sâu sc thêm mi quan h gia hai nước, trong trường hp này là Ukraine và Vit Nam, đ thúc đy quan h thương mi, văn hóa, giao tiếp vi người dân. Nhưng khi chiến tranh đang din ra Ukraine, mc tiêu ca chúng tôi là thông tin cho xã hi Vit Nam biết v nhng gì đang thc s xy ra Ukraine, lý do thc s ca cuc chiến này là gì, ti sao ông Putin quyết đnh làm như vy. Và như chúng ta biết, tuyên truyn ca Nga là rt mnh. H đã chi hàng t đôla đ chia s, lan truyn tin gi, thông tin xuyên tc, vân vân. Vì vy, nhim v ca chúng tôi bây gi hoàn toàn khác.

VOA : Ông mun người dân Vit Nam biết gì v đt nước ca ông và v cuc chiến đang xy ra đó ?

Oleksandr Gaman : Hàng ngàn người Vit Nam hiu rt rõ v Ukraine. Trước khi chiến tranh n ra, khong 7000 người Vit Nam sng đó. H làm ăn, hc tp, sinh sng và nuôi dy con cái nên nhiu người trong s h hiu rt rõ v Ukraine. Gi chúng tôi mun nói vi h, cho h biết lý do thc s ca cuc chiến này là gì. Nhiu người trong s h ng h Ukraine theo nhiu cách khác nhau. H biết rng Ukraine là mt đt nước rt yên bình. Trước khi chiến tranh bt đu, không ai thúc ép hay bt buc h ri khi đt nước ca chúng tôi. H có nhiu bn bè đó. H biết rng văn hóa Ukraine rt tt đp. H yêu mến đt nước này. Cho nên, điu mà bây gi chúng tôi cn làm là thông tin cho xã hi Vit Nam biết v tình hình nhân đo.

VOA : Xin ông cho biết v nhng vic quan trng nht mà ông đã thc hin được trong tư cách đi s và nhng vic đó có ý nghĩa như thế nào đi vi ông ?

Oleksandr Gaman : Mi phái b ngoi giao ca Ukraine nước ngoài hin ch có mt mc tiêu quan trng nht : đó là lp li hòa bình Ukraine. Nhn được nhiu s ng h hơn t các đi tác quc tế ca chúng tôi. Không may là ti Vit Nam, như anh đã biết, Vit Nam gi quan đim trung lp v cuc chiến này Ukraine. Vì vy, cho đến bây gi, tôi không nghĩ rng tôi đã đt được mc tiêu này. Tôi hi vng mt s thành tu s sm đt được, nhưng chưa phi bây gi. Thường thì năm đu tiên ca nhim kì, mi phòng ban đu n lc thiết lp nhng mi liên lc mi. Vì vy, nhng gì tôi đã làm trong năm đu tiên ca mình là tôi đã thiết lp nhiu mi liên lc và tôi hi vng chúng tôi s sm có được mt s cơ hi.

VOA : Như ông đã biết, khi chiến tranh n ra vào ngày 24 tháng 2 năm ngoái, người Vit Nam rt quan tâm đến nhng gì đang din ra và ti sao Nga li làm điu mà h đang làm. Và đến lúc cng đng quc tế lên tiếng v cuc xung đt này, thì Vit Nam hoc là b phiếu trng hoc là b phiếu chng nhng ngh quyết ca Liên Hp Quc v chiến tranh hoc v Nga. Ông có thy lp trường ca Vit Nam đáng tht vng không ?

Oleksandr Gaman : Đúng như anh nói, quan đim ca Vit Nam rt nht quán, tt c các quan chc cao cp, đc bit là trong các bài phát biu ti Liên Hp Quc, đu nhn mnh s cn thiết phi bo đm tuân th Hiến chương Liên Hp Quc, các nguyên tc cơ bn ca lut pháp quc tế. Nhng li l rt mnh m, nhng tuyên b rt hùng hn, nhưng đến khi biu quyết cho các ngh quyết v Ukraine thì Vit Nam đã b phiếu trng hoc b phiếu chng. Cho đến nay Vit Nam chưa bao gi chính thc lên án Nga xâm lược Ukraine, và chưa bao gi nêu đích danh nước đã xâm lược nước láng ging phía nam ca mình. Đi vi tôi, trong tư cách đi s ca mt nước thân thin, điu này thc s đáng tht vng. Chúng tôi vn đang n lc đ thông tin cho các quan chc Vit Nam biết điu gì đang thc s xy ra, nguyên nhân ca cuc chiến này là gì, nhưng cho đến nay, như tôi đã nói đu cuc nói chuyn, chúng tôi vn chưa làm được.

VOA : Chính xác là ông mun thy gì t Vit Nam ? Chính xác là ông mun nghe gì t Vit Nam v cuc chiến nhm vào Ukraine ?

Oleksandr Gaman : Chúng tôi mun Vit Nam đng v phía chính nghĩa, v phía công lý. Chúng tôi cn s ng h ca mi quc gia đ chm dt cuc chiến phi nghĩa này. Như chúng ta biết, lý do thc s ca cuc chiến này là ch đ tiêu dit quc gia Ukraine, xóa s đt nước chúng tôi khi bn đ. Nhưng tôi vn gi thái đ tích cc. Tôi tin rng Vit Nam cui cùng s chn đng v l phi. Tôi thm chí không nói v chuyn đng v phe nước này hay nước kia, tôi đang nói v công lý.

VOA : Theo s hiu biết ca ông thì ti sao li khó khăn như vy, ti sao Vit Nam ngn ngi nêu đích danh Nga ?

Oleksandr Gaman : Trước hết, chuyn này liên quan đến mi quan h lch s ca Vit Nam vi Nga. Nga là mt nước cng hòa thuc Liên bang Soviet cũ. Th hai, Nga sau khi Liên Xô sp đ đã tr thành mt trong nhng đi tác chiến lược v h tr quc phòng và nước cung cp năng lượng quan chính. Vì vy, đây là hai điu tôi nghĩ là quan trng nht gii thích vì sao Vit Nam gi quan đim trung lp. V cuc chiến Ukraine, thêm na, tôi đã nhiu ln nghe nói rng chính ph Vit Nam không mun chia r xã hi vì có nhng người đng v phía Ukraine trong khi nhng người khác vn tin vào Putin. Tôi đoán là có mt s lý do v mt xã hi na.

VOA : Năm ngoái, có nhng tin tc cho biết là mt s công dân Vit Nam đnh đến mt s kin do đi s quán Ukraine t chc nhưng b chn không cho đi, tôi chc là ông có th hay biết v nhng v vic đó. Sau đó đã có mt s kin tho lun văn hc nơi mt s người Vit Nam đến đ tho lun v thơ ca Taras Shevchenko và có các quan chc Ukraine đó. Và ri khi cuc tho lun đang din ra thì b mt đin. Và cũng có mt v vic gây tò mò na là khi nhng người Ukraine tham gia mt cuc chy vì hòa bình, nhng bc nh ca h được đăng trên website ca báo Hà Ni Mi. Nhưng sau đó vì mt s lý do không rõ là gì, nhng bc nh đó đã b g xung trong khi hình nh ca nhng người Nga tham gia thì vn còn. Ông nghĩ gì v nhng v vic này ?

Oleksandr Gaman : S kin mà anh nhc ti được t chc bi nhng người vn đng đa phương là bn bè ca Ukraine, và đ tho lun v thơ ca nhà thơ Taras Shevchenko. Có s c din ra trong s kin này, đó là mt đin. Tôi thc s không biết chuyn gì đã xy ra đó bi vì tôi không th tham d. V tôi và cp dưới ca tôi là Nataliya [Zhynkina] có mt đó. Chúng tôi chưa bao gi nhn được bt k li gii thích nào v chuyn gì thc s đã xy ra. V vic th hai, như anh đã đ cp, đó là mt s kin th thao, mt cuc chy vì hòa bình. Chúng tôi quyết đnh tham gia gii này và rt vui khi chúng tôi nhìn thy hình nh ca mình vi lá c Ukraine, đc bit là bây gi khi Ukraine đang chiến đu vì t do và ch quyn ca mình. Và tht không may, ch vài gi sau đó, Hà Ni Mi g hết nhng bc nh ca chúng tôi. Chúng tôi thy điu đó hơi l và quyết đnh đăng thư ng gi ti ban biên tp ca t báo, nhưng cho đến nay vn chưa có phn hi. Chúng tôi chưa bao gi nhn được bt c phn hi nào c. Không có gì c.

VOA : Ông có bt c cuc tho lun nào vi các quan chc Vit Nam v nhng v vic này không ?

Oleksandr Gaman : Không, chúng tôi không tho lun v chuyn này bi vì đó là chuyn liên quan ti truyn thông. Và chúng tôi không có cơ hi nói chuyn trc tiếp vi h. Như tôi đã nói, h không bao gi tr li nên chúng tôi quyết đnh cho qua.

VOA : Và cho đến nay ông vn không biết ti sao nhng chuyn này li xy ra, phi không ?

Oleksandr Gaman : Tôi không biết [cười].

VOA : Tôi mun hi ông v nhng cá nhân người Vit Nam đang n lc hết sc đ giúp đ người Ukraine gp hon nn. Ông nghĩ gì v s đóng góp ca nhng cá nhân này Vit Nam và nhng nơi khác Ba Lan Đc, trên khp Châu Âu ?

Oleksandr Gaman : K t khi chiến tranh bùng n, ngay t ngày đu tiên ca cuc chiến, nhiu người Vit Nam đã đến đi s quán ca chúng tôi đ bày t s đng cm vi Ukraine. Mt s người trong s h đến nay vn còn mang đ quyên tng ti, bt k là nhiu hay ít thì nó cũng rt quan trng đi vi chúng tôi. Chúng tôi cm kích s ng h này. Mi vt phm quyên tng đu rt quan trng đi vi chúng tôi, đi vi Ukraine. Tính đến nay, người Vit Nam đã quyên góp cho đi s quán hơn 250.000 đôla M. Đó là mt s tin rt ln. Chúng tôi đã gi tin v Ukraine đ mua thuc men và thc phm. Và gn đây người Vit Nam cũng giúp chuyn hàng vin tr nhân đo t Đc và Ba Lan, t nhng người Vit Nam sng đó. Tht tuyt vi. Chúng tôi biết ơn v mi s h tr, mi li đng viên và mi thông đip ng h.

VOA : Tháng 4 năm ngoái, ông đăng mt video phn bác điu mà ông gi là chiến tranh thông tin mà ông cáo buc người Nga đang tiến hành đ thao túng dư lun Vit Nam và bôi nh Ukraine. Ông có chc rng người Nga đng đng sau n lc này không ?

Oleksandr Gaman : Có, tôi không nghi ng là Nga đng sau v này. Tht ra v xé c Vit Nam này đã xy ra cách đây khong 20 năm và thm chí người Ukraine còn không biết là đâu na. Tôi cũng không biết. Vic khơi li video xé c được thc hin bi nhng người chuyên nghip. Chúng ta biết, Nga rt gii trong chuyn này. H b ra hàng t đô la đ chia s nhng tuyên truyn ca h, đ phát tán nhng tuyên truyn Nga và nước ngoài.

VOA : Ông có thông tin nào cho thy n lc này xut phát t đi s quán Nga ti Vit Nam hay đó ch là chiến dch thông tin xuyên tc ca Nga nói chung ?

Oleksandr Gaman : Tôi nghĩ đi s quán Nga có th dính líu trong v này.

i s quán Nga Vit Nam không hi đáp yêu cu bình lun ca VOA v nhng cáo buc ca Đi s Gaman.)

VOA : Ông lo lng v hot đng này ti mc nào ? Ông có nghĩ nó vn đang tiếp din không ?

Oleksandr Gaman : Có, tôi nghĩ vic này vn đang tiếp din, không ch Vit Nam mà khp thế gii. Tt c chúng ta đu nh nhng tuyên truyn nc cười, thc s nc cười, như "nhng con mui quân s" hay bom bn mà Nga nói là được chế to Ukraine bi các đi tác phương Tây ca chúng tôi. Hay mt thông tin tuyên truyn khác liên tc được phát tán là Tng thng Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã chy khi Ukraine và đang trn đâu đó Ba Lan hoc mt nơi nào đó.

VOA : Ông chng tr nhng thông tin kiu này như thế nào ? Làm sao đy lùi nhng thông tin xuyên tc kiu này ?

Oleksandr Gaman : Anh biết đy, có hàng ngàn trang Facebook lan truyn thông tin sai trái Vit Nam, vì vy chúng tôi không th theo dõi hết nhng trang này. Chúng tôi c gng thông tin cho xã hi biết điu gì đang thc s din ra nhưng chúng tôi không th kim soát được tt c các ngun phát tán.

VOA : Tôi mun hi ông mt s câu hi v cách thc mà truyn thông Vit Nam đưa tin v cuc chiến này. K t khi ông nhn nhim s, ông có được bt c cơ quan thông tn nào Vit Nam tiếp cn đ xin bình lun hoc phng vn v nhng gì đang din ra chưa ?

Oleksandr Gaman : Đ tôi tr li câu hi th hai trước. K t khi tôi đến Vit Nam, tôi chưa bao gi nhn được dù ch mt li mi phng vn t cơ quan truyn thông nhà nước. Nói vy là anh hiu câu tr li ca tôi cho câu hi đu tiên là gì ri. Tôi không nghĩ là đ. Người dân bình thường Vit Nam không th nm được đy đ thông tin v tình hình Ukraine. Không th tìm thy bt k bình lun nào t các vin nghiên cu, chuyên gia hoc mt s t chc v tình hình thc tế, v lý do chiến tranh. Vì vy, câu tr li ca tôi là tôi nghĩ truyn thông Vit Nam tường trình chưa đ.

VOA : Ông đã th đ ngh cho h phng vn nhưng h chưa bao gi nhn li, phi không ?

Oleksandr Gaman : Không tr li. Không có phn hi. Chưa bao gi.

VOA : Ông có thy có s khác bit trong cách mà truyn thông Vit Nam đưa tin v cuc chiến vào lúc này so vi lúc cuc chiến mi bt đu không ?

Oleksandr Gaman : Bây gi có thì ít tuyên truyn ca Nga hơn mt chút. Trung dung hơn, và tôi nghĩ nó xut phát t chính sách đi ngoi ca Vit Nam, Vit Nam đang cân bng gia hai nước v tình hình Ukraine hin nay. Vì thế đó là lý do ti sao có ít tuyên truyn ca Nga hơn.

VOA : Theo dõi các mng xã hi Vit Nam, tôi nhn thy có mt s lượng đáng k nhng người ng h Ukraine mnh m và ng h điu mà Ukraine đang tranh đu. Chuyn đó không th ph nhn. Nhưng cũng có nhng người hoài nghi và ch trích, và nhng người này rt ln tiếng trên mng xã hi và ý kiến ca h cũng được lp li bi bi các cu lãnh đo quân s. Và v cơ bn, lp lun mà nhng người này là Ukraine đã phm sai lm khi liên kết vi phương Tây, vi EU và ri xa Nga, và l ra Ukraine phi hc được bài hc t Vit Nam, đó là không đng v bên nào. Và mt s thm chí còn đi xa hơn khi lp li tuyên truyn ca Nga rng Ukraine tht ra là mt phn ca Nga, nm trong đi gia đình Nga, rng Nga là anh c mà l ra Ukraine không bao gi nên coi thường bng cách liên kết vi phương Tây. Ông nói gì vi nhng người gi quan đim này ?

Oleksandr Gaman : Mi quc gia có ch quyn, đc lp đu có quyn la chn con đường phát trin riêng ca mình. Người Ukraine chúng tôi đã chn con đường dân ch, nhân quyn, giá tr nhân văn. Con đường ca s thnh vượng. Chúng tôi chưa bao gi mun tr thành mt phn ca Nga. Hai nước chưa bao gi là anh em. Bi vì nếu nhìn li lch s s thy nhiu d kin cho thy Nga luôn mun tiêu dit bn sc ca chúng tôi. Chng hn như vào thế k 17, Pyotr Đi đế ban hành sc lnh mà theo đó người Ukraine thm chí không th xut bn sách bng tiếng Ukraine. Người Ukraine không th dy tiếng Ukraine cho con cái h, h thm chí không th đưa tiếng Ukraine vào nhà th. Mt ln na, chúng tôi chưa bao gi là anh em. Chúng tôi không mun tr thành mt phn ca Nga. Tt c nhng gì chúng tôi mun bây gi là Nga hãy đ chúng tôi yên vì chúng tôi đã la chn tr thành mt phn ca Châu Âu, mt phn ca thế gii t do, không phi Nga.

VOA : Rõ ràng nước Nga ca Putin không có quan đim như vy. Tôi mun tiếp ni câu hi va nãy. Ông có nhn thy ch nghĩa đế quc Nga là mt yếu t trong cái cách mà cuc chiến này được khơi mào không ?

Oleksandr Gaman : Tôi đng ý vi anh. Điu đó đúng. Tôi nh vào năm 2008 ti Bucharest, đó là ti hi ngh thượng đnh NATO khi Putin ln đu tiên nói rng đt nước như Ukraine hay chính xác là Ukraine không tn ti, và không có quyn tn ti. Sau đó, gn đây, ông ta lp li rt nhiu ln trước khi tiến hành cuc xâm lược toàn din nhm vào Ukraine. Đó là mt bng chng nh cho thy ch nghĩa đế quc Nga là tht.

VOA : Tôi mun hi ông vài câu v hoàn cnh cá nhân ca ông. Tôi biết là v ca ông, bà Gaman, đang đây vi ông Hà Ni, nhưng tôi chc chn rng ông cũng có người nhà Ukraine. Tình hình ca h ra sao ? H có b nh hưởng bi chiến tranh không ?

Oleksandr Gaman : Cha m ca tôi sng Ukraine. H không đnh sng bt c nơi đâu hay đến bt c nước nào khác. H đã ln tui ri. By mươi lăm, by mươi sáu tui. Và như bt kì người Ukraine nào khác, tt nhiên là h b nh hưởng bi chiến tranh. Tht ra tôi mi có cơ hi đến thăm h cách đây mt tháng. Chúng tôi các đi s có mt cuc hp Ukraine. Vì thế, tôi quyết đnh đến thăm cha m tôi và nói chuyn vi h. Tình cnh rt khó khăn. Không có đin ít nht vài gi mi ngày. Liên lc thì luôn là vn đ. Ri hơi sưởi m, nước, tt c nhng th đó.

VOA : H Kyiv à ?

Oleksandr Gaman : Không, h sng mt thành ph nh vùng Khmelnytskyi, gn biên gii Ba Lan hơn. Nhưng cũng ch có ích gì vì Nga tn công người Ukraine trên khp Ukraine bt k là h sng đâu. Không có nơi nào an toàn Ukraine, như anh biết đy, k t ngày 10 tháng 10. Và tt c nhng gì h làm ch là c gng phá hy hoàn toàn h thng năng lượng ca Ukraine. Có rt nhiu vn đ, và tính đến thi đim hin ti, khong 50% h thng năng lượng ca Ukraine đã b đánh sp.

VOA : Ngoài nhng vn đ mà Nga gây ra, cha m ca ông vn n ch ?

Oleksandr Gaman : Câu này khó tr li. Tôi biết là h bây gi sng vn n. Tôi c gng nói chuyn vi h hàng ngày qua đin thoi. Xem h có n không. Nhưng tôi hi vng h s có th sng sót qua cuc chiến này.

Hoàn cnh như vy tht là khó khăn cho h và cho ông na. Tôi biết ông lo lng cho h rt nhiu. Đi s, tôi phi k cho ông nghe chuyn này. Hôm qua tôi làm mt video và tôi cn tìm mt s hình nh t Ukraine vì video này là v dp k nim mt năm chiến tranh Ukraine. Tôi vào kho hình nh ca hãng tin Associated Press và khi tôi vào ô tìm kiếm, tôi gõ t "Ukraine" và "đám tang". Có rt nhiu hình nh đám tang khp Ukraine, hàng trăm, hàng ngàn bc nh như vy. Hết ngày này qua khác li có mt đám tang đâu đó, nhiu đám tang trên khp Ukraine.

Và điu đau lòng là nhìn thy nhng bc nh này, thy nhng người ph n già tr, nhng người đàn ông già tr khóc bên quan tài ca mt chiến sĩ v quc người Ukraine đã hi sinh vì đt nước ca mình. Tôi phi nói là tht khó kìm nén s xúc đng khi nhìn nhng bc nh như thế. Và tôi không th tưởng tượng được s đau đn ca nhng người này, hoàn cnh ca h tht là khng khiếp. Tôi có nhng cm nghĩ như vy dù tôi không phi là người Ukraine, tôi cách xa Ukraine hàng ngàn dm. Nhìn thy cnh đó thc s rt thương tâm.

VOA : Thưa Đi s, là người Ukraine, khi ông đc nhng chuyn v người dân nước ông chết vì tên la ca Nga, vì mt v thm sát đâu đó, chng hn như Bucha vào năm ngoái, và khi ông nhìn thy nhng bc nh người chết trên đường ph, và không th tưởng tượng được chuyn đó li xy ra trong thi đi ngày nay. Ông cm thy như thế nào ?

Oleksandr Gaman : Anh va nói rng anh không phi là người Ukraine nhưng cm thy xúc đng và đau lòng. Tôi cũng cm thy như vy, thm chí còn t hơn. Anh biết đy, nhng tháng đu tiên ca cuc chiến mà tôi tri qua Ukraine, tôi đã thy, tôi đã nghe nhiu v n. Tôi đã nhìn thy cái chết. Tôi không th gii thích nhng gì tôi cm thy nhưng đôi khi tôi không th tp trung làm vic. Tôi không th nghĩ v công vic ca mình đây vì tâm trí ca tôi bên kia vi cha m tôi, nghĩ v tình hình chiến s, đôi khi ch mun khóc anh biết không

Tht kinh khng. Nhưng đng thi, ch hai tháng trước Ukraine tôi đã gp nhiu người, tôi đã nhìn thy ánh mt ca h. Tôi tin tưởng mnh m rng h s không b cuc, s chiến đu cho đến khi chúng tôi chiến thng. Và tôi biết rng chúng tôi s chiến thng vi s h tr ca các đi tác quc tế, và tôi hi vng rng Vit Nam cũng s sát cánh cùng chúng tôi, s đng v phía công lý.

VOA : Vâng, và như ông đã biết, tình hình Bakhmut rt căng thng, rt rt khó khăn, và người Nga có th đang lên kế hoch tn công vào dp k nim đ to đà tiến giành được mt chiến thng nào đó. Và chiến s s tr nên ác lit hơn và có nhng ngày tin tc s xu hơn. Làm thế nào ông tìm thy đng lc đ thc hin nhim v ca mình khi ông nghe nhng tin tc như vy ? Làm thế nào đ ông có đng lc đ tiếp tc làm vic, tiếp tc đi din đt nước ca ông ti Vit Nam ?

Oleksandr Gaman : Tôi là người Ukraine. Tôi đã sn sàng làm vic đó. Chúng tôi đã hc được rt nhiu k t khi chiến tranh bt đu. Chúng tôi đã tr nên mnh m hơn, khôn ngoan hơn. Và khi Nga bt đu tn công Bakhmut. Chúng tôi càng tin chc vào chiến thng ca mình. Và điu đó giúp tôi làm nhim v ca mình đây, tiếp tc công tác và làm vic vi các đi tác Vit Nam.

VOA : Và đó là câu hi cui ca tôi ri. Mt ln na cm ơn Đi s rt nhiu đã dành thi gian đ thc hin cuc phng vn này và chia s nhng suy nghĩ ông v nhng gì đang xy ra và v hoàn cnh cá nhân ca ông.

Oleksandr Gaman : Cm ơn rt nhiu đã cho tôi cơ hi nêu lên quan đim và suy nghĩ ca mình.

Hoàng Long

Nguồn : VOA, 24/02/2023

Additional Info

  • Author Oleksandr Gaman, Hoàng Long
Published in Diễn đàn