Về thi thể nát tan của một người chọn đi bộ đội
Tuấn Khanh, 01/07/2021
Chỉ trong vài giờ đồng hồ cuối tháng 6/2021, trên mạng xã hội Việt Nam tràn ngập các hình ảnh và tin tức về chuyện một thanh niên khỏe mạnh đi bộ đội, rồi bất ngờ được trả xác về nhà với lý do tự tử, nhưng thi thể có dấu hiệu bị đánh đập dã man đến chết hoặc bị bức tử.
Trần Đức Đô chụp ảnh với gia đình lúc còn sống, và di ảnh sau khi phía quân đội trả thi thể về nhà
Theo lời của Cục Tuyên huấn, Bộ Quốc phòng Việt Nam, thì quân nhân Trần Đức Đô (19 tuổi, quê tại khu Đa Hội, phường Châu Khê, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) tử vong tại Tiểu đoàn 4, Đại đội 14, Trường Quân sự Quân khu 1 vào ngày 28/8 trong lúc đơn vị tổ chức cho bộ đội hành quân vào thao trường huấn luyện theo kế hoạch. Cái chết của thanh niên trẻ này, được mô tả "chết trong tư thế treo cổ".
Thi thể bầm dập, đầy thương tích của người thanh niên này được gia đình công khai đưa lên mạng, và kêu gọi cộng đồng mạng hãy cùng đồng hành với gia đình để làm sáng tỏ sự việc, vì sao một người khỏe mạnh, lạc quan – cay đắng hơn nữa là anh tình nguyện xin đi bộ đội, lại được trả về nhà bằng xác lạnh, với dấu hiệu chết vô cùng đau đớn.
Nhưng trước đó, chiều ngày 28/6, đơn vị của anh Đô gọi về nói thanh niên này đột quỵ, sau đó một lúc thì lại gọi lại, thay đổi nội dung, nói Đô tự tử. Ngay cả hành động báo tử của quân đội Việt Nam, tổ chức chính quy bậc nhất Việt Nam, tốn kém cũng hàng nhất nhì tiền thuế của người dân Việt Nam, nhưng lại có thể hiện thiếu minh bạch và nghiệp dư như vậy, làm không ít người ngỡ ngàng – và nghi ngờ.
Nhìn hình ảnh do chính gia đình nạn nhân công bố trên các trang mạng, ai nấy không khỏi bàng hoàng, vì khắp ở vùng đầu, mặt, lưng, tay… của nạn nhân, có nhiều chỗ bị đánh mà vết thương vẫn còn hiện rõ, chưa lành. Thật khó tin, có ai đó trước khi treo cổ tự tử lại dành nhiều thời gian để tự hành hạ bản thân của mình tỉ mỉ như vậy.
Ấy vậy mà, nói trên Báo Giao thông, Trung tướng Dương Đình Thông, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 1, Bộ Quốc phòng khẳng định: "Nguyên nhân tử vong ban đầu được xác định là do tự tử. Quân nhân Trần Đức Đô được phát hiện tử vong trong tư thế treo cổ. Sau khi phát hiện vụ việc đã được đưa đi cấp cứu nhưng đã tử vong". Nói trên tờ Zing News, ông Thông còn tuyên bố trong quân đội, không có tình trạng đánh nhau, bạo lực mà "chỉ có đi làm nhiệm vụ". Đây là câu nói làm sự phản ứng của mạng xã hội bùng nổ, đáp trả bằng việc cùng đăng tải hàng loạt các video ngắn các lính mới, trẻ bị đánh đập trong trại ra sao.
Viết trên facebook của mình, Luật sư Lê Luân ở Hà Nội nói cảm nghĩ của mình rằng "Không một chức năng nào của nhà nước cũng như các thiết chế có trách nhiệm được làm ngơ trước cái chết quá bi thảm của một người trẻ này. Những vết thương trên cơ thể được cho thấy nó thật kinh khủng bởi tác động của ngoại lực.
Bất cứ người hay cơ quan có trách nhiệm nào, nhận lương của dân và quyền lực của dân, có thể chậm trễ hay có bất kể lý do nào để chậm trễ cho việc điều tra và xử lý đến cùng sự việc này trước sự đòi hỏi của người dân.
Bất kỳ cái chết nào của một con người mà không được làm cho rõ ràng cũng là cái chết đang đe doạ trực tiếp tới từng người chúng ta".
Còn với cây bút Phạm Minh Vũ, trong bài viết ngắn "Chết bởi đồng chí", anh nhận định rằng "Việc sĩ quan đánh chết binh lính ở Việt Nam không phải là ít, vì tất cả những vụ đó đều bị che giấu, bịt thông tin.
Liên quan tới một sinh mạng con người, quân đội Việt Nam nên làm rõ vụ này và đưa kẻ thủ ác ra trước toà án binh để linh hồn Đô được siêu thoát.
Thật trớ trêu sĩ quan Việt Nam, giặc không đánh lại đánh dân ta. Thật tréo nghoe binh lính không chết vì bảo vệ chủ quyền, mà lại chết bởi tay đồng chí. Đau!"
Hầu như mọi ý kiến trên mạng xã hội đều thể hiện sự khác biệt với lời nói của phía đại diện Quân đội Việt Nam. Dù chưa được điều tra ở mức toàn diện, nhưng các phát ngôn từ quân đội đã nhanh chóng khẳng định mình là vô can với cái chết. Ngược lại, người dân và tất cả giới quan sát có chuyện môn như luật sư, bác sĩ… đều có ý kiến rằng mọi thứ cần phải được điều tra cụ thể, sau đó mới có thể đủ tư cách đưa ra một kết luận cuối cùng.
Trong status có tựa đề "Những con thú người" của nhà văn, võ sư Châu Đoàn (Đoàn Bảo Châu), ông thẳng thắn kêu gọi phía quân đội phải có sự minh bạch cần thiết của mình. "Những vị đang có quyền lực của xã hội này, tôi biết các vị rất quý quyền lực của mình nhưng tôi kêu gọi lương tri, lương tâm của các vị mà hãy lên tiếng để sự việc này không chìm xuồng, để được giải quyết sao cho lòng tin của dân không bị chìm xuồng theo sự việc’, nhà văn Châu Đoàn viết.
"Muốn biết làm gì cho phải, chỉ đơn giản tự hỏi nếu đứa trẻ 18 tuổi kia là con mình, mình sẽ làm gì ?
Thường những gì được lương tâm, lương tri soi sáng, câu trả lời thường hiện ra rất rõ ràng, rất nhanh mà không cần bất cứ một nghị quyết, một đường lối hay một lý tưởng xa xôi nào", nhà văn Châu Đoàn kết luận.
Nói tại đám tang, trước mặt một số đại diện của quân đội được cử đến để thúc hối thực hiện đám tang và kết thúc sự việc, gia đình của nạn nhân Trần Đức Đô tuyên bố sẽ không cử hành tang lễ, mua tủ đông lạnh thi thể và tìm cơ quan khám nghiệm cho tường tận rồi mới tính tiếp. "Lúc đi, con em đi khỏe mạnh, ngay cả trong thời kỳ covid. Đến khi ra được nhà, thì cháu nó như thế này. Gia đình nhà em muốn tìm lại sự công bằng cho con em ra đi thanh thản", mẹ của nạn nhân Trần Đức Đô cầm micro nói to.
Trước đó, nói trên tờ Tuổi Trẻ ngày 30/6, Đại tá Nguyễn Xuân Thìn, Trưởng phòng Tuyên huấn Quân khu 1, Bộ Quốc phòng, khởi đầu cũng có ngôn luận giống như tướng Thông. thế nhưng có vẻ trước câu hỏi dồn của báo chí, ông tiết lộ thêm một chút "Nếu động cơ dẫn đến tử vong do mâu thuẫn sẽ xử lý công minh chứ không bao che" – đại tá Thìn khẳng định.
Nhưng cần phải thấy rõ là hầu hết các báo nhà nước đều đưa tin ngắn, nội dung thỏa hiệp với tình huống mà phía Quân đội đưa ra. Tuyệt đối chưa có – hoặc không thể có – một cuộc điều tra, tìm hiểu đúng nghĩa nào về nghiệp vụ báo chí, đặc biệt là nội dung đầy đủ, theo sát phía gia đình nạn nhân. Toàn bộ mặt báo nhà nước đều thể hiện sự nhịp nhàng và ổn định như kiểu có lệnh từ Tuyên giáo.
Bên cạnh đó, gia đình, người thân của nạn nhân Trần Đức Đô còn đưa ra các các chứng cứ về chuyện để cô lập thông tin và bình luận của công chúng trước thảm nạn này, những người dân trong khu vực đón thi thể Trần Đức Đô cho biết đột nhiên khu vực của họ bị lập chốt canh. Một văn bản ra lệnh về chuyện cắt internet toàn bộ khu vực đó cũng bị tung ra, nhằm không ai phát tán hình ảnh, thông tin gì được. Không rõ nguồn gốc văn bản ở đâu, nhưng thực tế, trên facebook, nhiều người có đăng tin xác nhận là họ có bị cắt internet đúng như tình trạng văn bản mô tả vậy.
Trước các bình luận ngày càng sôi sục phẫn nộ về sự việc của đông đảo dân chúng, đã có những ngôn luận cảnh báo, chẳng hạn như của Đại Tá Tuyên huấn Nguyễn Xuân Thìn, thì "rất nhiều thế lực lập trang giả trên không gian mạng để quy chụp vụ việc", đồng thời cảnh báo "những ai tung tin lên sẽ chịu trách nhiệm theo Luật An ninh mạng mà Việt Nam mới đưa ra và áp dụng gần đây". các bản tin tức thuận chiều với Tuyên huấn Quân Đội, cũng đưa rằng "các thế lực thù địch đang lợi dụng sự kiện này".
Tuy nhiên, trước những hình ảnh có thật, sự kiện đầy dấu hiệu mờ ám, và tiếng kêu đòi của đám đông, rằng phải được giải quyết cho ra lẽ, những ngôn luận nói trên, chẳng khác nào châm dầu vào lửa.
Câu chuyện của nạn nhân Trần Đức Đô rõ ràng đang là một sự thách thức lớn lao, đối với bộ mặt công chính của nhà nước Việt Nam lúc này.
Tuấn Khanh
Nguồn : RFA, 01/07/2021
********************
Dư luận phẫn nộ về cái chết bất thường của thanh niên đi bộ đội Trần Đức Đô
Tuấn Khanh, RFA, 30/06/2021
Chỉ trong vài giờ đồng hồ một ngày cuối tháng 6/2021, mạng xã hội Việt Nam tràn ngập các hình ảnh và tin tức về một thanh niên khỏe mạnh đang ở bộ đội, rồi bất ngờ được trả xác về nhà với lý do tự tử, nhưng thi thể có dấu hiệu bị đánh đập dã man đến chết hoặc bị bức tử.
Vụ án quân nhân Trần Dức Độ : "chết trong tư thế treo cổ" - Ảnh minh họa
Theo lời của Cục Tuyên huấn, Bộ Quốc phòng Việt Nam, thì quân nhân Trần Đức Đô (19 tuổi, quê tại khu Đa Hội, phường Châu Khê, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) tử vong tại Tiểu đoàn 4, Đại đội 14, Trường Quân sự Quân khu 1 vào ngày 28/8 trong lúc đơn vị tổ chức cho bộ đội hành quân vào thao trường huấn luyện theo kế hoạch. Cái chết của thanh niên trẻ này, được mô tả là "chết trong tư thế treo cổ".
Thi thể bầm dập, đầy thương tích của người thanh niên này được gia đình công khai đưa lên mạng, và kêu gọi cộng đồng mạng hãy cùng đồng hành với gia đình để làm sáng tỏ sự việc. Vì sao một người khỏe mạnh, lạc quan – cay đắng hơn nữa là anh đã tình nguyện đi bộ đội – lại được trả về nhà bằng một thi thể với dấu hiệu của cái chết vô cùng đau đớn, bất thường.
Trước đó, chiều ngày 28/6, đơn vị của anh Đô gọi về báo rằng thanh niên này đột quỵ, sau đó một lúc gọi lại, thay đổi nội dung, nói rằng Đô tự tử. Hành động báo tử của quân đội Việt Nam, tổ chức chính quy bậc nhất Việt Nam, tốn kém cũng hàng nhất nhì tiền thuế của người dân Việt Nam, nhưng lại thiếu minh bạch và nghiệp dư như vậy, làm không ít người ngỡ ngàng và nghi ngờ.
Nhìn hình ảnh do chính gia đình nạn nhân công bố trên các trang mạng, ai nấy không khỏi bàng hoàng, vì ở vùng đầu, mặt, lưng, tay… của nạn nhân có nhiều dấu vết bị đánh mà vết thương vẫn còn hiện rõ, chưa lành. Thật khó tin, có ai đó trước khi treo cổ tự tử lại dành nhiều thời gian để tự hành hạ bản thân của mình như vậy.
Ấy vậy mà, trên Báo Giao thông, Trung tướng Dương Đình Thông, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 1, Bộ Quốc phòng khẳng định : "Nguyên nhân tử vong ban đầu được xác định là do tự tử. Quân nhân Trần Đức Đô được phát hiện tử vong trong tư thế treo cổ. Sau khi phát hiện vụ việc đã được đưa đi cấp cứu nhưng đã tử vong". Nói trên tờ Zing News, ông Thông còn tuyên bố trong quân đội, không có tình trạng đánh nhau, bạo lực mà "chỉ có đi làm nhiệm vụ". Câu nói này đã làm phản ứng của mạng xã hội bùng nổ và đáp trả bằng việc cùng đăng tải hàng loạt các video về tình trạng lính mới, lính trẻ bị đánh đập trong doanh trại ra sao.
Trên facebook của mình, Luật sư Lê Luân ở Hà Nội viết "Không một chức năng nào của nhà nước cũng như các thiết chế có trách nhiệm được làm ngơ trước cái chết quá bi thảm của người trẻ này. Những vết thương trên cơ thể được cho thấy nó thật kinh khủng bởi tác động của ngoại lực.
Bất cứ người hay cơ quan có trách nhiệm nào, nhận lương của dân và quyền lực của dân, không thể chậm trễ hay có bất kể lý do nào để chậm trễ cho việc điều tra và xử lý đến cùng sự việc này trước sự đòi hỏi của người dân.
Bất kỳ cái chết nào của một con người mà không được làm cho rõ ràng cũng chính là cái chết đang đe dọa trực tiếp tới từng người chúng ta".
Còn với cây bút Phạm Minh Vũ, trong bài viết ngắn "Chết bởi đồng chí", anh nhận định rằng "Việc sĩ quan đánh chết binh lính ở Việt Nam không phải là ít, vì tất cả những vụ đó đều bị che giấu, bịt thông tin.
Liên quan tới một sinh mạng con người, quân đội Việt Nam nên làm rõ vụ này và đưa kẻ thủ ác ra trước toà án binh để linh hồn Đô được siêu thoát.
Thật trớ trêu sĩ quan Việt Nam, giặc không đánh lại đánh dân ta. Thật tréo nghoe binh lính không chết vì bảo vệ chủ quyền, mà lại chết bởi tay đồng chí. Đau !"
Hầu như mọi ý kiến trên mạng xã hội đều thể hiện sự nhìn nhận khác biệt với lời nói của phía đại diện Quân đội Việt Nam. Dù chưa được điều tra ở mức toàn diện, nhưng các phát ngôn từ phía lãnh đạo quân đội đã nhanh chóng khẳng định mình là vô can với cái chết. Ngược lại, người dân và tất cả giới quan sát có chuyên môn như luật sư, bác sĩ… đều có ý kiến rằng mọi thứ cần phải được điều tra cụ thể, sau đó mới có thể đủ yếu tố đưa ra một kết luận cuối cùng.
Trong status có tựa đề "Những con thú người" của nhà văn, võ sư Châu Đoàn (Đoàn Bảo Châu), ông thẳng thắn kêu gọi phía quân đội phải có sự minh bạch cần thiết của mình. "Những vị đang có quyền lực của xã hội này, tôi biết các vị rất quý quyền lực của mình nhưng tôi kêu gọi lương tri, lương tâm của các vị mà hãy lên tiếng để sự việc này không chìm xuồng, để được giải quyết sao cho lòng tin của dân không bị chìm xuồng theo sự việc.
Muốn biết làm gì cho phải, chỉ đơn giản tự hỏi nếu đứa trẻ 18 tuổi kia là con mình, mình sẽ làm gì ?
Thường những gì được lương tâm, lương tri soi sáng, câu trả lời hiện ra rất rõ ràng, rất nhanh mà không cần bất cứ một nghị quyết, một đường lối hay một lý tưởng xa xôi nào", nhà văn Châu Đoàn kết luận.
Tại nhà nạn nhân, trước mặt một số đại diện của quân đội được cử đến để thúc hối thực hiện đám tang và kết thúc sự việc, gia đình Trần Đức Đô tuyên bố sẽ không cử hành tang lễ, mua tủ đông lạnh giữ thi thể và tìm cơ quan khám nghiệm cho tường tận rồi mới tính tiếp. "Lúc đi, con em khỏe mạnh, ngay cả trong thời kỳ Covid. Đến khi về nhà, thì cháu nó như thế này. Gia đình em muốn tìm lại sự công bằng cho con mình ra đi thanh thản", mẹ của nạn nhân Trần Đức Đô nói to trong buổi làm việc với đại diện quân đội ngay ở sân nhà mình.
Trước đó, nói trên tờ Tuổi Trẻ ngày 30/6, Đại tá Nguyễn Xuân Thìn, Trưởng phòng Tuyên huấn Quân khu 1, Bộ Quốc phòng, khởi đầu cũng có ngôn luận giống như tướng Thông. Thế nhưng trước câu hỏi dồn của báo chí, ông có tiết lộ thêm"Nếu động cơ dẫn đến tử vong do mâu thuẫn sẽ xử lý công minh chứ không bao che".
Nhưng cần phải thấy rõ là hầu hết các báo nhà nước đều đưa tin ngắn gọn, nội dung thỏa hiệp với tình huống mà phía Quân đội đưa ra. Tuyệt đối chưa có – hoặc không thể có – một cuộc điều tra, tìm hiểu sự việc đúng nghĩa với nghiệp vụ báo chí, đặc biệt là nội dung đầy đủ, khách quan theo sát phía gia đình nạn nhân. Toàn bộ mặt báo nhà nước đều thể hiện sự nhịp nhàng theo kiểu có lệnh từ Tuyên giáo.
Bên cạnh đó, gia đình, người thân của nạn nhân Trần Đức Đô còn đưa ra các các chứng cứ về chuyện để cô lập thông tin và bình luận của công chúng trước thảm nạn này, những người dân trong khu vực đón thi thể Trần Đức Đô cho biết đột nhiên khu vực của họ bị lập chốt canh. Một văn bản ra lệnh cắt internet toàn bộ khu vực đó cũng bị tung ra, nhằm không ai phát tán hình ảnh, thông tin gì về vụ việc. Không rõ nguồn gốc văn bản ở đâu, nhưng thực tế trên facebook, nhiều người dân ở đây đã xác nhận là họ có bị cắt internet đúng như tình trạng văn bản mô tả vậy.
Trước sự sôi sục phẫn nộ của đông đảo dân chúng, đã có những phát ngôn cảnh báo răn đe, chẳng hạn như của Đại Tá Tuyên huấn Nguyễn Xuân Thìn, thì "rất nhiều thế lực lập trang giả trên không gian mạng để quy chụp vụ việc", đồng thời cảnh báo "những ai tung tin lên sẽ chịu trách nhiệm theo Luật An ninh mạng mà Việt Nam mới đưa ra và áp dụng gần đây", các bản tin tức thuận chiều với Tuyên huấn Quân Đôi, cũng đưa rằng "các thế lực thù địch đang lợi dụng sự kiện này".
Tuy nhiên, trước những hình ảnh có thật, sự kiện đầy dấu hiệu mờ ám, và tiếng kêu đòi của đám đông, rằng vụ việc phải được giải quyết cho ra lẽ, những câu răn đe nói trên, chẳng khác nào châm dầu vào lửa.
Cái chết của nạn nhân Trần Đức Đô rõ ràng đang là một sự thách thức đối với bộ mặt công chính của nhà nước Việt Nam lúc này.
Tuấn Khanh
Nguồn : RFA, 30/06/2021 (tuankhanh's blog)
*******************
Khi trời chuyển, đủ loại ếch nhái reo hò
Tuấn Khanh, RFA, 30/06/2021
Câu chuyện của thanh niên Trần Đức Đô chết tức tưởi trong doanh trại quân đội chắc chắn không thể sớm kết thúc. Vẫn còn rất nhiều thứ phải tìm hiểu, và hành trình đi tìm công lý người dân cũng sẽ rất gian nan – như mọi vụ án ở Việt Nam – để đi đến cuối con đường : sự thật sẽ tỏa sáng, hay mọi thứ lại chìm đắm trong những sự thành khẩn phường tuồng của những kẻ nắm quyền lực mọi bề ?
Thế nhưng, trước các tiếng kêu đòi đầy nước mắt, quặn thắt của người mẹ, người cha, của những người đang kinh hoàng nhìn thấy một sự tàn bạo được che chở rất mực nghiêm minh, thì có đủ các loài ếch nhái cơ hội đã nhảy ra uôm oam, tự mình đưa ra kết luận đầy khốn nạn về cái chết của một quân nhân trẻ còn đang nằm đó. Chúng nhanh chóng đẩy cái chết đáng ngờ đó, thành một loại "sâu làm rầu nồi canh" làm ảnh hưởng đến cái tên quân đội nhân dân Việt Nam !
Đau đớn cho gia đình của Đô, đau đớn cả cho gia đình đã sản sinh của những kẻ miệng lưỡi điếm nhục tệ hơn súc vật, khi liếm láp cái chết đau thương đồng loại của mình như một bữa tiệc máu, và có thể có cả phần thưởng. Đau đớn cho cả dân tộc Việt Nam phải chứng kiến cả một thế hệ với ý thức băng hoại phụng sự cho cái ác. Đau đớn, bởi trong ngàn năm lịch sử Việt, loại khốn nạn như vậy vốn là hiếm hoi, không thể thành bầy đàn và hò reo nhảy múa tự nhiên như hôm nay.
Hình ảnh mà tôi post kèm ở đây, chỉ mang tính minh họa đại khái về một thứ rác rưởi mọc lên như có chỉ thị đối phó gấp rút, mà vào rạng sáng ngày 1-7-2021, tôi nhìn thấy đăng tải trên YouTube chỉ vừa mới 13 giờ.
Một ngày trước đó, những người đại diện cho một quân đội thuộc hàng hùng mạnh nhất nhì Đông Nam Á, đã lên giọng rằng cái chết của một binh sĩ như vầy, có thể "bị thế lực thù địch lợi dụng". Thế nhưng vẫn chưa thấy kẻ thù nào, quân địch nào lợi dụng ngoài những miệng lưỡi nhơ nhớp, reo hò sau những tuyên bố "vô can" của Trung tướng Dương Đình Thông hay Đại tá Nguyễn Xuân Thìn, những người phát ngôn chính của Bộ Quốc Phòng về sự kiện này.
Dường như "thế lực thù địch" ở đây, tiền phong và rõ ràng nhất, chính là nhân dân ? Hãy lắng nghe xem. Đúng là trời đang chuyển. Người ta nghe thấy sấm chớp và mây mù của sự phẫn nộ đang hiện ra, mà cách giải quyết duy nhất, là đem lại một bầu trời quang minh, công bằng và nhân ái cho xã hội, cho con người Việt Nam.
Người dân đang nhìn chăm chú vào từng động thái của những người lãnh đạo quân đội về cái chết này, và cả những bản video về cảnh đánh đập, bức hiếp đầy bạo lực trong các doanh trại – đang lan tràn khắp nơi trên Facebook, Tiktok và cả Twitter, như thách đố.
Câu trả lời vào lúc này, ắt phải có đủ giá trị, và cũng phải được nhân dân chấp nhận về sự hợp lý. Vì bởi quân đội – nơi mà con em của mọi người phải gia nhập như một nghĩa vụ công dân – là nơi được đánh giá chuyên nghiệp, mạnh mẽ và công chính nhất của đất nước, cũng là nơi tiêu tốn nhất nhì tiền thuế của cả trăm triệu người dân Việt Nam. Nhưng nay qua vụ việc cụ thể này lại đang làm không ít người ngỡ ngàng lẫn nghi ngại.
Và người dân cũng đang chăm chú quan sát, để hy vọng rằng, sẽ không có chuyện ngân sách phải nuôi dưỡng những loại ếch nhái ghê tởm sống và nói tiếng Việt để đợi lệnh reo hò, ngậm máu phun người cho những sự kiện như thế này.
Tuấn Khanh
Nguồn : 30/06/2021 (tuankhanh's blog)
*******************
RFA, 01/07/2021
Vào ngày 28/6/2021, anh Trần Đức Đô, sinh năm 2002, đã tử vong khi đang trong thời gian thực hiện nghĩa vụ quân sự tại Tiểu đoàn 4, Đại đội 14, Trường Đại học quân sự Quân khu 1 (tỉnh Thái Nguyên). Trước khi đi bộ đội, anh Đô sống tại phường Châu Khê, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.
Lễ mai táng quân nhân Trần Đức Đô hôm 1/7/2021 ở Bắc Ninh. State Media.
Quân nhân Trần Đức Đô (19 tuổi) được phía quân đội xác định là đã tử vong trong tư thế treo cổ hôm 28/6 ở đơn vị tại Tiểu đoàn 4, Đại đội 14, Trường Đại học quân sự Quân khu 1 (tỉnh Thái Nguyên).
Tuy nhiên, gia đình của quân nhân này nghi ngờ cái chết của người thân là do bị đánh đập. Bố của quân nhân là ông Trần Đức Hội cho VTC biết, thân thể nạn nhân có nhiều vết bầm tím khác thường.
Các video được lan truyền trên mạng xã hội trong các ngày 29/6 và 30/6 cho thấy người thân của Đô bày tỏ bức xúc về cái chết của quân nhân và yêu cầu được làm rõ. Thậm chí, video và hình ảnh chụp từ nhà của quân nhân Đô ở khu Đa Hội, phường Châu Khê, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh cho thấy, một số người đã mang cả tủ bảo quản lạnh về để giữ thi thể, không mai táng sớm, để chờ kết quả điều tra.
Trong một video được livestream trực tiếp từ nhà của quân nhân Đô hôm 30/6, mẹ của quân nhân này khi tiếp xúc với đại diện bên quân đội và chính quyền cũng yêu cầu phải làm rõ nguyên nhân cái chết của con mình vì lòng tin của người dân vào Đảng và Nhà nước.
Truyền thông Nhà nước hôm 1/7 cho biết, hiện có bốn cơ quan tham gia điều tra vụ tử vong bao gồm Phòng Điều tra hình sự Quân khu 1, Cục Điều tra hình sự (Bộ Quốc phòng), Công an tỉnh Thái Nguyên và Viện Pháp y Quân đội.
Báo Thanh Niên trích lời đại tá Nguyễn Xuân Thìn, Trưởng phòng Tuyên huấn Quân khu 1 (Bộ Quốc phòng) nói rằng, những ngày qua, thông tin phát ngôn từ Quân khu 1 bị nhiều trang mạng xã hội, diễn đàn bóp méo, xuyên tạc.
Ông Thìn cũng cho biết hàng trăm người lạ đã kéo tới gia đình Đô với lý do ủng hộ gia đình đấu tranh trong các ngày qua, gây rối, làm loạn, quay các video, livestream tung lên các trang mạng xã hội.
"Nhận định của chúng tôi trong sự việc này đang có một bàn tay nào đó lợi dụng xúi giục, kích động dư luận. Chúng tôi đang tập hợp để báo cáo Ban Tuyên giáo trung ương, Bộ Thông tin và truyền thông xung quanh thông tin xuyên tạc, sai sự thật trong vụ việc này để kiến nghị xử lý", ông Thìn được báo Thanh Niên trích lời cho biết.
Nguồn : RFA, 01/07/2021
************************
Quân nhân tử vong khi làm nghĩa vụ, gia đình nghi ngờ người thân bị đánh đến chết
RFA, 30/06/2021
Một quân nhân tử vong đột ngột hôm 28/6 khi đang làm nghĩa vụ quân sự, gia đình nghi ngờ người thân đã bị đánh đến chết.
Nạn nhân Trần Đức Đô - Facebook Trang Lin's
Từ ngày 29/6, trên mạng xã hội Facebook đã lan truyền nhiều hình ảnh và video về quân nhân Trần Đức Đô (19 tuổi), quê tại khu Đa Hội, phường Châu Khê, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, tử vong khi làm nghĩa vụ quân sự ở Tiểu đoàn 4, Đại đội 14, Trường Đại học quân sự Quân khu 1.
Trong các video được đăng tải, người nhà của quân nhân này nói rằng Đô đã bị giết hại và đòi phải điều tra xác minh.
Một phụ nữ không rõ tên trên video nói :
"Trước ngày 25, cháu tôi có gọi điện cho tôi, chỉ 30 giây thôi, cháu bảo là chỉ huy hay đánh cháu đấy…".
Bà này cáo buộc : "Cháu đã chết mấy tiếng đồng hồ mà quân đội mới gọi cho gia đình tôi. Gia đình đến đấy, cháu đã cứng đơ rất lâu rồi".
Vào ngày 30/6, truyền thông Nhà nước trích thông tin của Bộ Quốc phòng xác định anh Trần Đức Đô đã tử vong sau khi được đi cấp cứu tại bệnh viện vào chiều ngày 28/6.
Theo thông tin từ Bộ Quốc phòng, vào khoảng thời gian từ 13g45 đến 14 giờ ngày 28/6, khi đơn vị đang làm công tác chuẩn bị huấn luyện thì quân nhân Trần Đức Đô báo cáo chỉ huy, xin ra ngoài vệ sinh do đau bụng.
Vào khoảng 14g20, khi không thấy Đô quay lại, chỉ huy đã điều ba quân nhân khác đi tìm và phát hiện quân nhân Trần Đức Đô đang trong trạng thái treo cổ trên cây keo phía sau đỉnh đồi, cách địa điểm huấn luyện của đơn vị khoảng 50 mét.
Đơn vị đã đưa Đô đi bệnh viện cấp cứu nhưng Đô không qua khỏi.
Tuy nhiên, trong phỏng vấn với VTC, bố của nạn nhân là ông Trần Đức Hội lại có những thông tin khác. Ông nói :
"Khoảng 17g ngày 28/6, tôi nhận được điện thoại của người xưng là thủ trưởng của cháu Đô gọi đến báo với gia đình là cháu bị đột quỵ tại thao trường. Đến 10 phút sau thì họ lại gọi bảo con tôi đang nguy cấp được cấp cứu tại Bệnh viện Gang thép Thái Nguyên nên gia đình tôi tức tốc lên trên đó.
Đi được nửa đường thì tôi lại nhận được điện thoại nói con tôi có mâu thuẫn gì không mà thắt cổ tự tử khiến chúng tôi rất hoang mang. Khi gia đình tôi đến nơi thì những người của quân đội không cho gặp ngay mà cứ đưa đi vòng vèo, khi tôi thấy thi thể của con thì cháu đã lạnh cóng, cứng đơ, tím ngắt".
Ông Hội cũng cho VTC biết, thân thể của Đô có nhiều vết thương như mạng sườn, ngực bị sưng tím, lưng hằn dây thừng thắt chặt và tím, nhiều vết thương bầm dập khắp cơ thể.
VietNamNet trích lời Trung tướng Dương Đình Thông - Bí thư Đảng uỷ, Chính uỷ Quân khu 1, Bộ quốc phòng, khẳng định, theo đánh giá ban đầu không có việc đánh nhau dẫn đến tử vong.
Ảnh chụp màn hình đám tang quân nhân Trần Đức Đô - Facebook
Bộ Quốc phòng cũng cho biết Bộ đang điều tra vụ việc và sẽ sớm có thông tin.
Việc quân nhân bị đánh khi thực hiện nghĩa vụ quân sự không phải là mới ở Việt Nam. Vào năm 2004, truyền thông Nhà nước cũng đăng thông tin sáu quân nhân đánh chết một quân nhân khác vì cho rằng quân nhân này vi phạm kỷ luật quân đội và phải bị xử phạt. Cơ quan Điều tra hình sự quân đội đã điều tra và đệ nghị Viện kiểm sát Quân sự Quân đoàn 1 truy tố những người này về tội cố ý gây thương tích.
Nguồn : RFA, 30/06/2021
Vào thời điểm kết thúc chiến tranh Việt Nam, lực lượng quân đội rất lớn. Nếu tính quân số thì đông vào hàng thứ tư trên thế giới sau Trung Quốc, Liên Xô và Hoa Kỳ.
Lực lượng quân đội cộng sản Việt Nam rất lớn, đứng vào hàng thứ tư trên thế giới sau Trung Quốc, Liên Xô và Hoa Kỳ
Những người lính đi biền biệt 10 năm lần lượt được giải ngũ trở về địa phương. Sự kiện 30/4 với họ chỉ đơn thuần là chiến tranh kết thúc, đã thoát chết và sẽ được về với gia đình. Những ngày đầu trở về, công việc đầu tiên của họ là nghỉ ngơi, thăm nhau, thăm họ mạc, thăm gia đình những đồng đội nằm lại chiến trường. Năm ba tháng sau thì lấy một cô gái làng để ổn định gia đình và bắt đầu vật lộn với công cuộc mưu sinh.
Họ đa số là những thanh niên nông thôn, khi nhập ngũ, văn hóa phổ biến lớp 6, lớp 7, không có nghề nghiệp gì ngoài làm ruộng. Làm ruộng ở đây là làm hợp tác xã, ngày công chỉ có 0,2 kg thóc nên phải xoay xỏa sang nuôi lợn, gà, vịt, thả cá, trồng rau… sao cho có thể tồn tại được.
Nhưng không phải ai cũng biết làm nông nghiệp và có ruộng đất để làm. Lượng, một người bạn thân của tôi về chiếm mảnh đất ở đầu làng mở quán nước, bán mấy chén rượu, vài gói kẹo dồi, thuốc lào, thuốc lá… Dần dà, anh kiêm sang nghề ghi số đề. Ghi số đề thì phải nuôi công an, luật đó anh thạo lắm. Nghề này kiếm được, cũng yên ổn nhiều năm. Nhưng chẳng hiểu sao có lần anh vẫn bị bắt, phải chạy 200 triệu đồng mới thoát án tù. Có lẽ mục đích của công an là 200 triệu chứ không phải là bắt anh bỏ tù. Mỗi lần tôi về thăm anh, anh mừng rỡ lắm. Câu đầu tiên anh bảo tao tưởng mày đi tù rồi. Thì ra anh vẫn theo dõi công việc của tôi.
Trước khi đi bộ đội, Thanh là giáo viên. Không hiểu sao khi giải ngũ anh không được trở lại nghề, có lẽ không còn chỗ. Anh mang vợ con ra ra bãi ngoài đê làm nhà và làm bất cứ việc gì để mưu sinh. Tôi về quê nghe Lương kể có lần anh gặp Thanh vác te (một dụng cụ để xúc tôm cá) trong tốp người đầu trần, chân đất đi kiếm ăn. Lương ái ngại nói với tôi, tại sao một thầy giáo đi bộ đội về mà phải làm những việc như vậy, thấy nó bôi bác tủi nhục thế nào ấy. So với những đồng đội khác thì Lương có vẻ khá hơn cả. Anh được kết nạp đảng trong bộ đội, về thì tham gia công tác ở địa phương, lúc làm bí thư, lúc chủ tịch vì nhà anh có nghề lãnh đạo. Tết vừa rồi tôi về quê, nghe mấy người khen anh giàu lắm, tiền của của anh có thể làm được việc này việc nọ. Chẳng biết thực hư thế nào nhưng tự nhiên tôi bỏ ý định đến thăm anh lần ấy.
Thế thì có tầm nhìn có vẻ xa hơn đám chúng tôi. Sau 30/4, anh vào Nam, ra Bắc nhiều lần và phát hiện ra mảnh đất phía Nam mới là miền đất có thể giúp anh thoát đói nghèo. Anh mang gia đình vào làm ăn, buôn bán vặt ở Vũng Tàu. Năm kia, anh ra Hà Nội, gọi cho tôi hỏi nhà mày ở đâu để tao đến chơi. Tôi hỏi lại thì ra anh đang ở chỗ cách nhà tôi chỉ có 1 km. Thế là tôi vội đến gặp anh. Bốn mươi năm, anh em gặp nhau mừng lắm. Anh hẹn mai tao đến nhà mày, tất nhiên là như thế rồi. Tôi báo cho vợ để chuẩn bị tiếp anh, thấp thỏm mất một ngày. Thế nhưng hôm sau, anh gọi điện xin lỗi, bảo tao vội lắm, phải đi ngay. Lúc ấy, tôi chợt nhớ ra khi gặp anh, tôi có kể về những hoạt động xã hội của tôi, rồi kể nhà tôi bị theo dõi như thế nào. Chắc vì thế nên anh ngại, biết đâu an ninh nó theo dõi luôn cả anh. Sau đó, tôi vào Vũng Tàu chơi, gặp anh em dân chủ ở đấy, định gọi cho anh nhưng nghĩ chắc anh sẽ không đến vì nhạy cảm, nên thôi.
Giáp Tết vừa rồi, tôi có đến thăm Trương Minh Tam. Thăm gia đình Tam xong thì trời xẩm tối. Tôi gọi cho một bạn cũng đồng đội cũ là Thanh. Thanh cùng xã Nguyên Lý huyện Lý Nhân với Trần Thị Nga. Đường khó đi, khó hỏi, Tam phải đưa chúng tôi gần đến nơi, chắc chắn không lạc rồi mới quay về. Cũng như với Thế, kể từ lần đến nhà anh chơi khi anh vừa giải ngũ, chúng tôi mới lại gặp nhau. Thanh cũng được kết nạp đảng trong bộ đội. Anh khoe khi về phục viên, anh còn làm phó chủ nhiệm HTX nhiều năm nữa. Bây giờ anh vẫn trung thành với mô hình vườn-ao-chuồng. Anh bảo mùa vải mày về đây chơi, tha hồ ăn. Nói chuyện thêm một lúc, hóa ra chuyện của tôi như thế nào anh biết cả. Anh biết cả chuyện Trần Thị Nga vừa bị bắt cách đây mấy ngày, bảo con bé này chửi láo lắm. Tôi tưởng anh xem facebook nhưng không phải mà là anh xem chương trình an ninh ti vi. Mà chỉ xem thông tin một chiều của nhà nước thì những người như tôi, như Nga tồi tệ, xấu xa lắm. Có lẽ anh sợ tôi mặc cảm nên an ủi, việc của mày với đảng và nhà nước là việc khác, còn chúng mình vẫn là tình đồng đội xưa. Khi tạm biệt, vợ chồng anh bắt chúng tôi mang về bằng được ít su hào, bắp cải đã sắp trong sọt hàng để hôm sau mang đi chợ.
Và cựu chiến binh 30/4
Sau chiến tranh, chúng tôi mỗi đứa lăn lộn mưu sinh một kiểu. Nhìn chung đứa nào cũng vất vả. Đứa lận đận về kinh tế, đứa thì con ốm yếu bệnh tật. Người lính trở về thường lâm vào hoàn cảnh mà người ta tổng kết gọn lại là 3d : nhà dột, vợ già, con dốt. Kể cả những đứa cố tỏ ra hài lòng về cuộc sống của mình nhưng tôi vẫn biết chúng nó đang cố giấu đi một cái gì đó, có thể không muốn bạn bè phiền lòng, cũng có thể cố lừa dối mình. Nhiều khi chỉ cần nhìn gương măt vợ con bạn cũng hiểu.
Tôi chợt nhớ đến bài vè nói về cuộc mưu sinh vất vả của những người lính miền Bắc sau chiến tranh được truyền miệng vào những năm cuối thập niên 70 sang thập niên 80 của thế kỷ trước :
Đầu đường đại tá vá xe
Cuối đường trung tá bán chè đỗ đen
Nội thành thiếu tá bán kem
Ngoại thành đại úy thổi kèn đám ma
Thượng úy thì đi buôn gà
Trung úy ở nhà theo đít con trâu
Hỏi rằng thiếu úy đi đâu ?
Ba lô lộn ngược xuôi tàu Bắc Nam.
Cựu chiến binh Việt Nam có đến hàng triệu. Số phận có thể có người được coi là thành đạt như lên tướng, thành quan chức, doanh nhân nhưng đa phần còn lại vất vả. Với họ được sống trở về là điều may mắn lắm so với hàng triệu đồng đội nằm lại các chiến trường. Họ ít quan tâm đến thời cuộc. Tuy nhiên, không phải không quan tâm thì sẽ được yên. Tai họa từ những thủ đoạn lưu manh, khốn nạn sẵn sàng ập lên đầu họ bất cứ lúc nào. Trong đoàn 4 người đại diện cho nông dân phường Việt Hòa Thành phố Hải Dương tháng trước đến gặp tôi trình bày việc họ bị cướp đất thì đã có đến 3 cựu chiến binh, có cả thương binh mất chân phải đi bằng nạng.
Trở về đời sống thường nhật, cựu chiến binh có nhiều bức xúc về nỗi bất công của xã hội. Sự phẫn nộ của họ là sự phẫn nộ đối với tầng lớp quan chức lãnh đạo đè đầu cưỡi cổ họ nhưng họ không hiểu căn nguyên từ đâu ra, mà chỉ cho là lũ quan tham suy thoái, biến chất. Mỗi khi cùng nhân dân đi chống cướp đất, họ thường mang cờ đỏ sao vàng, cờ búa liềm và hình ông Hồ Chí Minh. Có thể họ thể hiện điều họ tôn thờ, có thể chỉ để dọa quân cướp đất. Nhưng rồi cả các loại cờ máu, cả ảnh lãnh tụ của họ cũng bị đám công an cho nghiền nát dưới bánh xích xe ủi, máy xúc - biểu tượng sức mạnh của sự càn quét. Họ có thể ngỡ ngàng giây lát nhưng rồi vẫn chỉ cho đó là bọn suy thoái biến chất.
Trong chiến tranh, họ không sợ hy sinh hoặc sợ cũng chẳng được. Nhưng bây giờ, rất nhiều cựu chiến binh sống một cuộc sống cam chịu, thậm chí một sự phản kháng đối với công an hay cán bộ địa phương cũng là hiếm. Nếu dám phản kháng, họ ắt bị nhiều hệ lụy khác hoặc bị cô lập . Điều họ sợ nhất là động đến đảng, đến "bác" Hồ. Chợt nhớ có một nhận xét về ông Võ Nguyên Giáp : "Kẻ thù nào bác cũng đánh, nhưng đồng chí của bác đánh thì bác đầu hàng". Tư lệnh tối cao của họ còn thế, huống chi…
Điều này giải thích vì sao, mặc dù có hàng triệu nhưng trong những cuộc xuống đường phản đối Trung Quốc, trong phong trào đấu tranh đòi quyền sống, quanh đi quanh lại, cựu chiến binh chỉ có một vài gương mặt.
Hà Nội, 30/4/2017
Nguyễn Tường Thụy
Nguồn : RFA, 01/05/2217 (nguyentuongthuy's blog)