Thông Luận

Việt Nam đối mặt với một loạt các vụ kiện chống bán phá giá và chống trợ cấp mới

RFA, 16/10/2024

Các sản phẩm thép cán nóng và sản phẩm đúc bằng sợi của Việt Nam đang phải đối mặt với các vụ kiện chống bán phá giá và chống trợ cấp tại các thị trường lớn gồm Úc và Mỹ.

Các container tại cảng Tân Vũ ở Hải Phòng hôm 29/8/2023 - Nhac Nguyen / AFP

Truyền thông Nhà nước hôm 15/10 dẫn thông tin từ Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công thương) cho biết, Ủy ban Chống bán phá giá Úc (ADC) thuộc Bộ Công nghiệp, Khoa học và Tài nguyên Úc mới đây vừa thông báo khởi xướng điều tra chống bán phá giá đối với mặt hàng thanh cốt thép cán nóng (Hot rolled deformed steel reinforcing bar in lengths) nhập khẩu/có xuất xứ từ Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Việt Nam.

Nguyên đơn là Công ty Infrabuild NSW Pty Limited của Úc. ADC dự kiến ban hành kết luận sơ bộ vào ngày 25/11/2024 (có thể gia hạn) và đưa ra kết luận cuối cùng vào ngày 26/2/2025.

Theo truyền thông trong nước, Việt Nam là quốc gia xuất khẩu thép hình cán nóng chủ lực sang thị trường Úc, thường nằm trong nhóm các nước xuất khẩu chính với 6,03% thị phần. Tổng kim ngạch xuất khẩu thép hình cán nóng của Việt Nam sang Úc đã tăng mạnh trong các năm qua từ mức 2,87 triệu đô la ào năm 2021 lên 15,94 triệu đô la vào năm 2023.

Sản phẩm thép cán nóng của Việt Nam gần đây cũng liên tục bị điều tra chống bán phá giá tại EU và Ấn Độ.

Bộ Công Thương trước đó đã cảnh báo rủi ro sản phẩm này sẽ bị Úc điều tra phòng vệ thương mại và lưu ý doanh nghiệp tránh dùng nguyên liệu từ Trung Quốc.

Trong khi đó, Cục Phòng vệ thương mại, Bộ Công Thương, mới đây cũng cho báo chí biết về việc Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã tiếp nhận đơn đề nghị điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với sản phẩm đúc bằng sợi nhập khẩu từ Việt Nam và Trung Quốc. Có tám doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam bị cáo buộc bán phá giá và nhận trợ cấp của Chính phủ trong vụ kiện này.

Giai đoạn điều tra thiệt hại là ba năm (2021 – 2023).

Nguyên đơn cáo buộc các doanh nghiệp sản xuất/xuất khẩu sản phẩm đúc bằng sợi của Việt Nam bán phá giá với biên độ 328-602%. Nguyên đơn cho rằng Chính phủ Việt Nam cung cấp các khoản trợ cấp đáng kể cho các nhà sản xuất và nhà xuất khẩu gồm 22 chương trình trợ cấp từ Chính phủ, gây thiệt hại đáng kể hoặc đe dọa gây thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất nội địa Mỹ.

Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ trong các năm qua liên tục bị điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp vào khi Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trên thế giới. Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ trong năm 2023 đã đạt 97 tỷ đô la.

Để tránh các tác động tiêu cực trong các vụ kiện chống bán phá giá và trợ cấp, Việt Nam thời gian qua cũng tích cực đề nghị Mỹ công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường. Tuy nhiên, vào ngày 2/8 vừa qua, Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã công bố quyết định tiếp tục xếp kinh tế Việt Nam vào dạng phi thị trường. Điều này có nghĩa là phương pháp được sử dụng để tính toán mức thuế chống bán phá giá đối với hàng nhập khẩu của Việt Nam vào Mỹ vẫn như cũ.

Theo thống kê của Bộ Công thương, đến hết tháng 8/2024, đã có 257 vụ việc điều tra phòng vệ thương mại từ 24 thị trường và vùng lãnh thổ điều tra đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng đã khởi xướng 29 vụ điều tra phòng vệ thương mại từ năm 2023 đến nay, tăng thu ngân sách 1,5 tỷ đồng/năm, theo số liệu của Bộ Công thương được báo Nhà nước trích đăng.

Theo Bộ Công thương, các vụ kiện điều tra này nhằm bảo vệ thị trường trong nước, quyền lợi doanh nghiệp.

Cụ thể, đến thời điểm hiện tại, Bộ Công Thương đã khởi xướng điều tra 29 vụ việc phòng vệ thương mại và áp dụng 22 biện pháp với hàng hóa nhập khẩu. Trong số này có bảy vụ việc đã được khởi xướng trong năm 2023; khởi xướng điều tra hai vụ việc mới, khởi xướng rà soát hai vụ việc và rà soát cuối kỳ, tiếp nhận và xử lý chín hồ sơ đề nghị điều tra và rà soát mới.

Trong số 29 vụ việc điều tra, đang có 17 biện pháp phòng vệ thương mại có hiệu lực.

Đáng chú ý trong số này có hai vụ việc đang trong quá trình điều tra liên quan tới sản phẩm thép cáp dự ứng lực và tháp điện gió là các sản phẩm đến từ các nước Malaysia, Thái Lan và Trung Quốc.

Báo Nhà nước cho biết thép cuộn cán nóng (HRC) nhập vào Việt Nam tiếp tục tăng dù Bộ Công thương Hà Nội có biện pháp phòng vệ chống bán phá giá.

Dữ liệu Hải quan Việt Nam cho thấy trong tháng 9 lượng thép cuộn cán nóng nhập vào nước này là 1,2 triệu tấn, tăng 34% so với tháng 8 và bằng 220% sản lượng sản xuất tại Việt Nam.

Tổng cộng trong chín tháng đầu năm 2024, lượng thép cán nóng nhập vào Việt Nam là gần 8,8 triệu tấn, tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái và bằng 171% sản xuất tại Việt Nam. Trong lượng nhập khẩu này, thép cán nóng của Trung Quốc chiếm 72%, tương đương 6,3 triệu tấn; trong khi đó các nhà máy tại Việt Nam chỉ sản xuất ra được 5,1 triệu tấn.

Vào ngày 26/7 vừa qua, Bộ Công thương Việt Nam bàn hành quyết định điều tra chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép cuộn cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc, Ấn Độ.

Trong khu vực, Thái Lan và Indonesia đã áp dụng biện pháp phòng vệ đối với thép cán nóng Trung Quốc.

Nguồn : RFA, 16/10/2024

****************************

Giới xuất khẩu Việt Nam đối mặt biện pháp Vệ sinh an toàn thực phẩm, Kiểm dịch động/thực vật mới từ WTO

RFA, 16/10/2024

Các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đang đối mặt với những thay đổi về quy định vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động/thực vật (SPS) từ các thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Một người bán hàng rong là ổi trên đường phố Hà Nội hôm 27/2/2024 - Nhac Nguyen / AFP

Văn phòng SPS Việt Nam thông báo như vừa nêu với đề xuất các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp xuất khẩu trong nước nghiên cứu, góp ý về loạt dự thảo quy định biện pháp SPS từ các thành viên WTO; trong đó có Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Đài Loan, Canada, Brazil, Australia…

Văn phòng SPS Việt Nam cho biết từ ngày 21/8/2024 đến 20/9/2024 có tổng cộng 92 thông báo về các biện pháp SPS từ các thành viên WTO. Trong số này có 78 dự thảo còn được lấy ý kiến và 14 quy định chính thức có hiệu lực.

Vào tháng 1 năm nay, EU đưa năm mặt hàng nông sản, thực phẩm của Việt Nam, gồm ớt chuông, mì ăn liền, sầu riêng, đậu bắp, thanh long, vào diện kiểm soát khi nhập vào thị trường này.

Vào năm 2023, EU đã nhiều lần cảnh báo về tình trạng hàng nông sản nhập khẩu của Việt Nam vì phát hiện dư lượng hóa chất quá mức và nấm mốc.

Vào tháng 12/2023, Nhật Bản cũng phát hiện tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật với các lô sầu riêng và ớt đông lạnh nhập từ Việt Nam.

Các nước như Trung Quốc và Hàn Quốc cũng đưa ra những cảnh báo tương tự đối với một loạt các mặt hàng nông sản từ Việt Nam.

Nguồn : RFA, 16/10/2024

Việt Nam đề nghị Mỹ hạn chế việc điều tra và áp thuế chống phá giá lên hàng xuất khẩu của Việt Nam

RFA, 22/09/2023

Lãnh đạo Việt Nam đề nghị phía Mỹ hạn chế các biện pháp phòng vệ thương mại đối với các mặt hàng dệt may, da giày, đồ gỗ và nông sản của Việt Nam, đồng thời sớm công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường.

Bộ trưởng Thương mại Việt Nam Nguyễn Hồng diên gặp bà Gina Raimondo, Bộ trưởng Bộ Thương mại Hoa Kỳ - vnbusiness

Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính trong chuyến thăm Mỹ đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tại New York hôm 20/9. Trong cuộc gặp này, ông Chính đã đưa ra đề nghị trên với phía Mỹ.

Cũng trong chuyến thăm Mỹ của đoàn Việt Nam, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên đã đưa ra đề nghị tương tự đối với Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ là bà Gina Raimondo trong cuộc gặp mới đây.

Truyền thông Nhà nước Việt Nam trích lời Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tại cuộc gặp nói rằng ông quan ngại sâu sắc trước tần suất ngày càng gia tăng của các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ, nhất là các vụ việc nhắm vào các sản phẩm công nghiệp xuất khẩu của Việt Nam. Hai vụ gần đây nhất được nói đến là sản phẩm ống thép của Hòa Phát và sơ mi rơ moóc.

Hồi tháng 8 năm ngoái, Bộ Thương mại Mỹ mở cuộc điều tra lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại đối với một số sản phẩm ống thép nhập từ Việt Nam theo đơn đề nghị từ phía các công ty của Mỹ. Các công ty Mỹ cáo buộc Việt Nam nhập khẩu thép cán nóng – nguyên liệu chính để sản xuất ra ống thép – từ Trung Quốc, Đài Loan, Hàn Quốc, Ấn Độ, sau đó gia công, chế biến đơn giản thành ống thép và xuất khẩu sang Mỹ nhằm lẩn tránh thuế phòng vệ thương mại mà Mỹ đang áp dụng với các nước trên.

Việc Việt Nam chưa được Mỹ công nhận là nước có nền kinh tế thị trường khiến các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam liên tục phải đối mặt với các vụ kiện chống bán phá giá và thậm chí phải chịu mức thuế trừng phạt.

Theo dữ liệu sơ bộ của Ủy ban Thương mại quốc tế Mỹ (USITC), trong năm 2022, Việt Nam xuất khẩu khoảng 32,7 triệu USD sản phẩm bị đề nghị điều tra sang Mỹ, chiếm khoảng 15,5% tổng kim ngạch xuất khẩu của các nước vào Mỹ.

Trong tuyên bố chung Mỹ - Việt Nam nhân dịp hai nước nâng quan hệ lên thành Đối tác chiến lược toàn diện trong chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa qua, hai bên cũng đặt ra mục tiêu hướng tới việc Mỹ công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường.

***********************

Tôm hùm Việt Nam bị chặn nhập khẩu vào Trung Quốc, gây thiệt hại nặng

VOA, 22/09/2023

Các xe tải chở tôm hùm Việt Nam trên đường xuất khẩu sang Trung Quốc qua cửa khẩu Móng Cái, đã bị chặn lại sau khi nước này đột ngột ra lệnh hạn chế nhập khẩu, gây thiệt hại nhiều tỷ đồng, truyền thông trong nước dẫn thông tin từ Chi cục Hải quan Móng Cái cho biết.

Tôm hùm bông của Việt Nam chủ yếu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc (Ảnh chụp màn hình báo Thanh niên)

Ngày 21/9, cơ quan này đã thông báo với báo chí rằng tình trạng này đã diễn ra ba ngày qua do Trung Quốc bất ngờ hạn chế nhập khẩu tôm hùm khiến nhiều doanh nghiệp không kịp trở tay. Tờ Thanh niên cho biết có khoảng 6 tấn tôm hùm đã chết.

Tôm hùm là một mặt hàng hải sản đắt giá ở Việt Nam với giá bán hàng triệu đồng mỗi ký. Chi cục Hải quan Móng Cái được Thanh niên dẫn lời cho biết mỗi ngày có khoảng 100 xe hải sản tươi sống lẫn đông lạnh được làm thủ tục xuất nhập khẩu qua Lối mở Km3+4.

Tuy nhiên, cũng có xe tải đã kịp đưa hàng trở lại các đầm nuôi hay kho đông lạnh để bảo quản, còn số tôm hùm đã chết được rao bán giải cứu trên mạng xã hội với giá khoảng 400.000 đồng mỗi ký, cũng theo Thanh niên.

Trang mạng Dân trí dẫn lời lãnh đạo Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh cho biết nguyên nhân việc này là do phía Trung Quốc ‘tăng cường kiểm soát dịch bệnh’ mà không báo trước.

Tuy nhiên, đến 15h ngày 22/9, toàn bộ các xe chở tôm hùm bị kẹt đã được xuất sang Trung Quốc trở lại, Dân trí dẫn nguồn từ Chi cục Hải quan Móng Cái cho biết, và hiện không còn xe hàng nào tồn đọng tại khu vực cảng.

Cụ thể, trong ngày 22/9 đã có 65 xe hàng thủy sản tươi sống cũng như đông lạnh xuất sang Trung Quốc qua cửa khẩu này, trong đó có 45 xe tôm hùm, 20 xe cua, ngao, ốc, theo Dân trí.

Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam và là thị trường xuất khẩu chủ lực của các mặt hàng nông sản cũng như thủy hải sản nước này. Tuy nhiên, đây cũng là thị trường nhiều rủi ro. Trong quá khứ, Trung Quốc đã nhiều lần đóng cửa khẩu vì nhiều lý do khiến nông sản Việt Nam phải bán đổ bán tháo hay đổ bỏ hàng loạt như trường hợp của thanh long hay mít.

Nguồn : VOA, 22/09/2023

************************

Hàng tấn tôm hùm xuất khẩu chết ở cửa khẩu Móng Cái do Trung Quốc hạn chế nhập

RFA, 22/09/2023

Khoảng sáu tấn tôm hùm xuất khẩu của Việt Nam đã chết ở cửa khẩu Móng Cái khi chờ xuất khẩu sang Trung Quốc vì nước láng giềng đột ngột hạn chế nhập mặt hàng này.

Lối mở Km34+5 Hải Yên, nơi xuất khẩu tôm hùng sang Trung Quốc - Hải quan Móng Cái via VnExpress

Báo Nhà nước dẫn thông tin từ Chi cục Hải quan TP Móng Cái hôm 21/9 cho biết, Trung Quốc mới chỉ bắt đầu hạn chế nhập khẩu mặt hàng tôm hùm từ khoảng ba ngày nay.

Việc Trung Quốc ngừng nhập đột ngột các mặt hàng tôm hùm đã khiến hàng tấn tôm hùm xuất khẩu của Việt Nam không về kịp các kho đông lạnh và chết. Số tôm hùm này đã phải bán tháo ra thị trường trong nước với giá mỗi kg từ 200.000 đến 400.000 đồng, thấp bằng 1/3 giá xuất khẩu, theo truyền thông trong nước.

Đến sáng ngày 22/9, lãnh đạo Chi cục Hải quan Móng Cái cho biết, phía Trung Quốc đã nhận nhập khẩu tôm hùm. Các xe đã di chuyển ra khỏi kho đông lạnh để làm thủ tục xuất, nhập khẩu.

Theo Chi cục Hải quan TP.Móng Cái, tại đây, mỗi ngày trung bình có khoảng 100 xe hải sản tươi sống, đông lạnh được làm thủ tục xuất nhập khẩu qua Lối mở Km3+4. 

Theo thông kê của Hải quan Móng Cái, trong chín tháng qua, tổng trọng lượng hàng hóa xuất nhập khẩu tại địa phương này đạt hơn một triệu tấn, tăng 80% so cùng kỳ năm 2022 ; kim ngạch xuất nhập khẩu tính đến ngày 15.9 đạt 47 triệu USD, tăng 0,44% cùng kỳ 2022.

Các mặt hàng xuất nhập khẩu chủ yếu là hàng sản xuất, gia công, linh kiện điện tử, thiết bị khai thác mỏ, hàng nông sản, trái cây, hải sản tươi sống, khô và ướp lạnh…

Nguồn : RFA, 22/09/0023