Vào đúng ngày quốc khánh Mỹ 04/7 vừa qua, Bắc Triều Tiên tiến hành một vụ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa có khả năng vươn tới một số vùng ở Bắc Mỹ và có thể mang đầu đạn hạt nhân. Như vậy là mọi nỗ lực của Hòa Kỳ ,Trung Quốc và cả Liên Hiệp quốc trong việc ngăn chặn chính quyền Kim Jong-un phát triển vũ khí hạt nhân đã bị phớt lờ. Vụ phóng thử lần này rõ ràng là một lời thách thức của Bình Nhưỡng đối với Hoa Kỳ và thế giới nói chung.
Ảnh tư liệu vụ phóng thử tên lửa đạn đạo Hwasong-14 do Thông tấn xã Bắc Triều Tiên cung cấp ngày 05/07/2017
Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong chuyến công du Ba Lan ngày 05/7 tuyên bố đang "xem xét một số giải pháp nghiêm trọng đối với Bắc Triều Tiên". Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc hôm 04/7 nhắc tới khả năng sử dụng võ lực cho vấn đề Triều Tiên như một biện pháp tự vệ và bảo vệ các nước đồng minh. Có khả năng xảy ra xung đột vũ trang giữa Bắc Triều Tiên với Hoa Kỳ cùng các đồng minh hay chăng trong lúc các giải pháp hiện nay đối với điểm nóng bán đảo Triều Tiên dường như không có tác dụng ? Đó là những câu hỏi mà dư luận đang thực sự quan tâm trong những ngày này.
Theo nhận định chung của giới chuyên gia, nguyên nhân sâu xa của hành động "thách thức" từ Bắc Triều Tiên khi thử nghiệm tên lửa đạn đạo liên lục địa đúng vào ngày quốc khánh Mỹ bắt nguồn từ chính chế độ tại Bình Nhưỡng và những toan tính từ Trung Quốc, quốc gia lâu nay vẫn được coi là bảo trợ cho chế độ Bình Nhưỡng.
Luật sư kiêm Giáo sư luật Vũ Đức Khanh từ Đại học Ottawa (Canada), một chuyên gia về quan hệ quốc tế và luật quốc tế, cho rằng :
"Thực tế, bây giờ chưa có một bằng chứng cụ thể nào để khẳng định rằng những vụ thử tên lửa, đặc biệt là vụ thử tên lửa liên lục địa vào đúng ngày quốc khánh Mỹ 04/7 vừa qua của Bắc Triều Tiên là do Trung Quốc giật dây. Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia thì Bình Nhưỡng biết rằng trước sau gì Hoa Kỳ cũng phải ngồi vào bàn đàm phán 4 bên hoặc 6 bên bao gồm Hoa Kỳ, Nhật, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nga và Bắc Triều Tiên. Mà khi đã ngồi vào bàn đàm phán rồi thì Bình Nhưỡng sẽ có quyền thỏa thuận một số quyền lợi. Trung Quốc thì sẽ đem Biển Đông ra trao đổi với Hoa Kỳ để đổi lấy việc hạ nhiệt điểm nóng trên bán đảo Triều Tiên. Thậm chí, Nga cũng sẽ đem vấn đề Syria và Ukraine ra trao đổi với Hoa Kỳ. Vì vậy, việc liên tục phóng thử tên lửa của Bắc Triều Tiên trong thời gian gần đây rõ ràng là có những mục đích cụ thể từ chính chế độ Bình Nhưỡng và cả những nước bảo trợ cho chế độ này".
Khác với những tuyên bố có phần cứng rắn của Tổng thống Donald Trump và Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên hiệp quốc Nikki Haley về một giải pháp quân sự đã được tính tới đối với chế độ Bình Nhưỡng, các chuyên gia dự đoán khó xảy ra một cuộc xung đột giữa Mỹ cùng các đồng mình với Bắc Triều Tiên. Nguyên nhân căn bản, theo giới phân tích, là do hiện Hoa Kỳ chưa đạt được sự đồng thuận với các đồng minh trong vấn đề này.
Giáo sư Khanh phân tích :
"Hiện tại, Bình Nhưỡng thừa biết Mỹ không đạt được sự đồng thuận với các đồng minh của mình. Ngay trong chuyến thăm Washington mới đây của Tổng thống Hàn Quốc, ông này cũng đã bày tỏ lo ngại rằng một cuộc chiến tranh gây thiệt hại lớn về con người sẽ xảy ra nếu chọn giải pháp quân sự đối với Bắc Triều Tiên. Nhật Bản hiện cũng chưa có động thái gì cụ thể. Như vậy, Hoa Kỳ không thể đơn phương hành động được. Tôi cho rằng rất khó để có thể xảy ra một cuộc xung đột vũ trang trên bán đảo Triều Tiên vào thời điểm này. Mà ngay cả Tổng thống Trump, những tuyên bố của ông cũng yếu dần đi. Cũng giống như đời Tổng thống Obama thôi. Ông Obama đã đặt ra lằn ranh đỏ đối với chế độ ở Syria, nhưng rồi cũng không thể làm gì. Ông Trump cũng từng đặt ra lằn ranh đỏ với Bình Nhưỡng, nhưng giờ đây cũng khó có thể có những hành động quân sự cứng rắn được".
Các chuyên gia quan sát thời cuộc cho rằng hành động "thách thức" gần đây của Bình Nhưỡng đã cho thấy sự suy yếu trong vai trò của Hoa Kỳ đối với các vấn đề toàn cầu. Vụ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa đúng vào ngày quốc khánh Mỹ cũng là một đòn giáng mạnh vào uy tín của chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Với những khó khăn nội bộ ngay tại Washington khi đang có sự chia rẽ trong chính đảng Cộng Hòa với vụ điều tra Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ 2016, chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ khó có được những hành động đáp trả hiệu quả, theo phân tích của các chuyên gia.
Giới phân tích nói giải pháp duy nhất, dễ thực hiện nhất đối với ông Trump lúc này là đem Biển Đông ra thỏa thuận với Trung Quốc để hạ nhiệt điểm nóng Triều Tiên. Và nếu điều này xảy ra, rõ ràng những nước trong khu vực, trong đó có Việt Nam, sẽ bị thiệt thòi.
Nguyễn Lại
Nguồn : VOA, 07/07/2017
Mục tiêu ngoại giao của tên lửa Bắc Triều Tiên (RFI, 06/07/2017)
Ngày 04/07/2017, lần đầu tiên Bình Nhưỡng phóng thử thành công hỏa tiễn đạn đạo Hwasong-14 có thể vươn tới lãnh thổ Mỹ. Sự kiện đã làm đảo lộn bàn cờ địa chính trị. Bắc Triều Tiên từ giờ không chỉ có trong tay vũ khí răn đe thực sự mà còn tạo được thế cho các cuộc thương lượng với cộng đồng quốc tế, một mục tiêu khác đằng sau những hành động quân sự.
Tên lửa xuyên lục địa Hwasong -14 được Bắc Triều Tiên bắn đi ngày 04/07/2017. Ảnh do KCNA cung cấp. Reuters
Liên tục bắn thử tên lửa, đến 6 lần trong 2 tháng, nhưng đúng vào ngày Quốc khánh Mỹ, mồng 4 tháng 7, vụ thử nghiệm tên lửa liên lục địa có tầm bắn 7000 km vươn tới tận Alaska mang lại cho Bình Nhưỡng một thành công khác về mặt chính trị nhiều hơn về sức mạnh răn đe quân sự.
Chuyên gia Kim Yong Hyun, giáo sư nghiên cứu về Bắc Triều Tiên tại Đại học Dongguk- Seoul nhận định, chương trình phiêu lưu vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng lấy lý do bị đẩy vào chân tường bởi mối đe dọa của gần 30 nghìn quân Mỹ đóng ở Hàn Quốc và Nhật Bản chỉ là một cái cớ để Bắc Triều Tiên đi tìm một thế mạnh "trong các cuộc mặc cả ngoại giao với phần còn lại của thế giới, trong đó có Hoa Kỳ và Hàn Quốc".
Bắc Triều Tiên luôn khẳng định không bao giờ đàm phán về chương trình hạt nhân nếu như Washington không từ bỏ "chính sách thù địch" nhằm vào Bình Nhưỡng. Giới quan sát nhận thấy việc chọn thời điểm phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa vào đúng ngày lễ Quốc Khánh Mỹ không phải là ngẫu nhiên. Đây là một thông điệp gửi tới Washington rằng Bắc Triều Tiên đủ khả năng đe dọa Hoa Kỳ.
Trước đó trong cuộc gặp tổng thống Mỹ tại Washington tuần trước, ông Moon Jae-in đã tỏ thiện chí đưa Bắc Triều Tiên trở lại bàn đàm phán và Hàn Quốc muốn là chủ trì các cuộc thương lượng với miền Bắc. Nhưng Bắc Triều Tiên cho thấy họ mới là người áp đặt các cuộc đàm phán.
Phần đông các chuyên gia đều có chung nhận định, cuối cùng rồi Washington cũng sẽ không có sự lựa chọn nào khác là đối thoại với Bình Nhưỡng. Trong viễn cảnh đó, Bắc Triều Tiên vẫn luôn chuẩn bị một vị thế cho mình khi ngồi vào đàm phán.
Từ nhiều thập kỷ qua, Bắc Triều Tiên đã ít nhiều thành công trong việc mặc cả với cộng đồng quốc tế qua các hành động khiêu khích kiểu như lần này. Chuyên gia Cho Ham Bum, thuộc Viện nghiên cứu Triều Tiên khẳng định, vụ bắn thử tên lửa đạn đạo lần này là "một tiết mục mới trong trò đi dây được tính toán kỹ lưỡng" của Bình Nhưỡng.
Dù khoe khoang đó là tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, nhưng hành trình bay của đầu đạn không đi quá xa vùng biển Nhật Bản, tránh bay qua lãnh thổ của đồng minh Châu Á chủ chốt của Mỹ. Các hành động của Bắc Triều Tiên cũng có thể hiểu như là một sự đáp trả những tuyên bố cứng rắn chứa đựng không ít hăm doạ quân sự của chính quyền Trump đối với chế độ KIm Jong Un.
Sự kiện phóng tên lửa đạn đạo lần này dù gì cũng đã thay đổi đáng kể các cách tiếp cận ngoại giao của quốc tế đối với quốc gia khép kín này và chính quyền Donald Trump thì ít nhiều phải chịu áp lực buộc họ phải phản ứng.
Tổng thống Trump đã nhiều lần tuyên bố "hết kiên nhẫn chiến lược" và không loại trừ khả năng đáp trả bằng quân sự nếu gặp phải các khiêu khích nghiêm trọng. Nhưng tất cả vẫn chỉ dừng lại ở những tuyên bố.
Đến giờ Washington chỉ còn giải pháp là tiếp tục hối thúc Bắc Kinh gia tăng áp lực mạnh hơn với người láng giềng khó bảo. Trong khi đó Trung Quốc đáp lại là đã làm hết sức mình.
Cần phải hiểu rằng mặc dù có khó chịu với các hành động khiêu khích của Bình Nhưỡng nhưng Trung Quốc không bao giờ muốn nhìn thấy chế độ này bị sụp đổ để rồi có một đường biên giới chung với một đồng minh của Hoa Kỳ, cùng với cả chục ngàn quân Mỹ và hệ thống khí tài chiến tranh đồ sộ ở sát bên cạnh.
Chuyên gia John Nilsson Wright, thuộc văn phòng tư vấn chính trị tại Luân Đôn, khẳng định, cuối cùng Bình Nhưỡng đã tích góp được chút vốn liếng ngoại giao trên những chia rẽ của cộng đồng quốc tế. Điều này đã được thấy rõ ở nhiều kỳ họp Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc và sẽ còn xuất hiện tại hội nghị thượng đỉnh G20 tại Đức vào ngày 07 - 08/07/2017 khi mà Hoa Kỳ luôn đề nghị hành động mạnh còn Nga và Trung Quốc thì khuyên can kiềm chế.
Anh Vũ
*********************
Hoa Kỳ và Hàn Quốc phản ứng sau vụ phóng tên lửa mới của Bắc Hàn (RFA, 05/07/2017)
Mỹ và Nam Hàn cho phóng tên lửa vào ngày 05/07/17 đáp lại việc Bắc Hàn tiến hành phóng thử nghiệm hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) vào ngày 4 tháng 7.
Hoa Kỳ và Hàn Quốc phóng hỏa tiễn, ảnh chụp ngày 5 tháng 7/2017- AFP
Trong khi quốc tế lên án động thái phóng hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa mới nhất của Bắc Hàn hôm 4/7, chưa đầy 24 giờ sau, quân đội Nam Hàn và Hoa Kỳ đã phóng tên lửa đạn đạo tầm ngắn vào khu vực biển Nhật Bản ở bán đảo Triều Tiên.
Tổng Tham mưu Quân đội Hàn Quốc nói rằng việc phóng tên lửa do Seoul và Washington thực hiện nhằm mục đích thể hiện khả năng tấn công chính xác vào trụ sở của địch trong trường hợp khẩn cấp.
Tổng thống Nam Hàn Moon Jae-In, người ủng hộ biện pháp đàm phán với Bắc Triều Tiên lên tiếng rằng sự khiêu khích nghiêm trọng của Bình Nhưỡng đòi hỏi phải có hành động khác.
Vị chỉ huy lực lượng Hoa Kỳ tại Hàn Quốc, Tướng Vincent Brooks nói cần phải tự kiềm chế, đây là một sự lựa chọn để không xảy ra chiến tranh.
*********************
Mỹ-Hàn tập trận tên lửa đáp lại vụ bắn hỏa tiễn liên lục địa của BTT (RFI, 05/07/2017)
Bộ trưởng ngoại giao Hàn Quốc Kang Kyung-wha (người thứ hai) thăm một đơn vị hỗn hợp Mỹ - Hàn, cùng với tư lệnh lực lượng Mỹ tại Hàn Quốc, tướng Thomas Vandal (đi đầu), Uijeongbu, Hàn Quốc, 25/06/2017 - REUTERS/Chung Sung-Jun/Pool
Theo hãng tin Yonhap, hôm nay, 05/07/2017, quân đội Hàn Quốc và Hoa Kỳ đã bắn các tên lửa đạn đạo trong một cuộc tập trận, với kịch bản là một cuộc tấn công vào Bắc Triều Tiên. Cuộc thao dược này nhằm đáp lại vụ bắn thử tên lửa liên lục địa của Bắc Triều Tiên hôm qua. Bình Nhưỡng hôm nay khẳng định là tên lửa này có mang "một đầu đạn hạt nhân rất lớn". Phía Hoa Kỳ xác nhận đây đúng là một tên lửa liên lục địa.
Từ Seoul, thông tín viên Frédéric Ojardias tường trình về phản ứng của Seoul và Washington :
"Vụ bắn thử thành công tên lửa liên lục địa là một "món quà" tặng cho những "tên Mỹ khốn kiếp" nhân ngày Quốc khánh của chúng. Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-Un đã tuyên bố như trên. Quyết định khiêu khích tới cùng, ông hứa sẽ có những "món quà" khác trong tương lai.
Trong phản ứng đầu tiên, quân đội Hàn Quốc và Mỹ sáng nay đã bắn các tên lửa đạn đạo "với độ chính xác rất cao" ở vùng bờ biển phía đông của Bắc Triều Tiên. Nhưng hành động biểu dương sức mạnh này chắc là sẽ không làm nhụt chí Bình Nhưỡng.
Washington cũng đã yêu cầu triệu tập một cuộc họp khẩn cấp của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Tại Hoa Kỳ, ngày càng có nhiều người kêu gọi ban hành các biện pháp trừng phạt nặng nề hơn đối với chế độ Bắc Triều Tiên, ví dụ như trừng phạt những ngân hàng và những công ty giao thương với Bình Nhưỡng.
Trên thực tế, cả Hoa Kỳ và các đồng minh đều không có phương án nào khác. Mở một cuộc tấn công ngăn ngừa thì có nguy cơ gây nên một cuộc chiến tranh. Thay đổi chế độ, như yêu cầu của một số người, thì rất khó mà làm được. Về giải pháp ngoại giao, kể từ nay rõ ràng là Bình Nhưỡng sẽ không bao giờ chấp nhận phi hạt nhân hóa. Ngay cả việc tạm đình chỉ chương trình tên lửa đạn đạo cũng ngày càng khó mà xảy ra".
Mỹ xác nhận hỏa tiễn Bắc Triều Tiên thuộc loại "tầm xa"
Trong cuộc họp ngay sau vụ bắn thử hôm qua, Lầu Năm Góc đã nói đấy chỉ là hỏa tiễn tầm trung, nhưng sau đó ngay trong ngày đã xác nhận rằng hỏa tiễn mà Bắc Triều Tiên thử nghiệm "thành công" đúng là loại tầm xa. Ngoại trưởng Mỹ Tillerson cũng xác nhận và nói đến "mối đe dọa gia tăng".
Thông tín viên RFI tại Washington, Anne Capomaccio, cho biết chi tiết :
"Thông cáo đầu tiên của Lầu Năm Góc, sáng hôm qua, nói đến một hỏa tiễn tầm trung được Bắc Triều Tiên thử nghiệm thành công. Hỏa tiễn đã bay trong thời gian 37 phút trước khi rơi xuống Biển Nhật Bản.
Nhưng đánh giá của các chuyên gia đã thay đổi trong ngày. Theo phân tích đường đạn đạo thì đó là một hỏa tiễn tầm xa chứ không phải tầm trung.
Đây là bằng chứng tiến bộ của Bắc Triều Tiên… cho dù tổng thống Mỹ Donald Trump phủ nhận. Loại hỏa tiễn này có thể bắn tới Alaska, tức là lãnh thổ Mỹ.
"Tất cả các giải pháp đều đặt trên bàn". Từ nhiều tuần qua, Lầu Năm Góc đã nói đi nói lại như thế… Nhưng vấn đề không đơn giản. Rõ ràng Trung Quốc, mà ông Trump muốn dựa vào, đã không thể, hay không muốn, gây sức ép hơn nữa lên Bình Nhưỡng.
Washington chỉ còn có cách đưa ra những biện pháp trừng phạt kinh tế mới đối với Bắc Triều Tiên và nhất là những ngân hàng Trung Quốc giao dịch với quốc gia này.
Cuối cùng còn lại biện pháp quân sự, mà Lầu Năm Góc gọi là giải pháp cuối cùng. Hoạt động ngoại giao trực tiếp giữa Washington và Bình Nhưỡng là điều hoàn toàn không thể tiến hành".
Đề xuất dùng THAAD bắn tên lửa Bắc Triều Tiên
Nhìn chung các đối sách mà Mỹ và quốc tế áp dụng nhằm ngăn cản tiến trình trang bị tên lửa hạt nhân của Bắc Triều Tiên đều thất bại. Trong bối cảnh đó, một chuyên gia Pháp đã gợi đến một biện pháp táo bạo, nhưng có thể có hiệu quả, đó là dùng hệ thống THAAD đặt tại Hàn Quốc để bắn rơi tên lửa Bắc Triều Tiên trong lần thử nghiệm tới đây.
Trả lời Ban Pháp Ngữ RFI, chuyên gia Mathieu Duchatel phân tích :
"Bắc Triều Tiên đang có những bước tiến nhanh chóng và đang càng lúc càng chứng tỏ được là những lời nói của họ rất đáng tin. Các biện pháp trừng phạt, áp lực ngoại giao, đối thoại, đều thất bại, và tôi cho rằng sẽ đến lúc mà Hoa Kỳ phải tính đến vấn đề sử dụng võ lực.
Vấn đề là dùng sức mạnh đánh cụ thể vào cái gì ? Đối với Bình Nhưỡng, họ đang càng lúc càng chạy theo logic là phải tăng cường các công cụ răn đe hạt nhân để đối phó với nguy cơ Bắc Triều Tiên bị "chặt đầu". Nhưng điều đó chỉ có nghĩa là chế độ bị triệt tiêu, chứ không phải là các đầu đạn hạt nhân hay tên lửa, vì phá hủy những thứ đó là điều không thể làm được.
Đối với Mỹ, tuy nhiên còn một giải pháp nữa, dù nhiều rủi ro, nhưng không thể loại trừ trong trung hạn : Đó là nhân một cuộc thử nghiệm tên lửa sắp tới của Bắc Triều Tiên, Hoa Kỳ sử dụng hệ thống chống tên lửa đạn đạo THAAD của họ để đánh chặn hỏa tiễn của Bắc Triều Tiên trên không trung.
Điều đó cho phép Mỹ bắn đi thông điệp là hệ thống lá chắn chống tên lửa mạnh hơn các hỏa tiễn đạn đạo của Bắc Triều Tiên".
Thanh Phương, Trọng Nghĩa, Mai Vân