Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Bộ Ngoại giao Mỹ lo ngại nạn rửa tiền ở Việt Nam sẽ tăng vì các sòng bạc (VOA, 16/04/2019)

Bộ Ngoi giao Hoa Kỳ bày t lo ngi v s gia tăng các hot đng ra tin bt hp pháp Vit Nam do vic hp pháp hóa các sòng bài cũng như cho phép người dân đánh bc ti casino trong nước.

mongvuot1

Mỹ quan ngi v vic các sòng bài được hp pháp hóa ti Vit Nam s làm gia tăng các hot đng ra tin trong khu vc trong khi người dân Vit bt đu được phép vào chơi ti các casino trong nước.

Bắt đu t tháng 3 năm nay, công dân Vit Nam trên 21 tui, có thu nhp t 10 triu đng mt tháng tr lên, được phép vào chơi các sòng bc trong nước. Đây là mt chương trình th nghiệm được chính ph Vit Nam công b hi tháng 11, theo truyn thông trong nước. Tuy nhiên sau ba năm thí đim, chính ph s quyết đnh có nên tiếp tc cho người Vit vào đánh bc ti các casino trong nước hay không.

Trong báo cáo mới nht ca B Ngoi giao (BNG) Mỹ v các hot đng ra tin trên khp thế gii, Cc đc trách Cht gây nghin và thi hành pháp lut quc tế cho biết "trong năm 2018, Vit Nam đã cp giy phép thí đim cho các sòng bc trong nước, làm tăng nguy cơ ra tin". Theo cơ quan này thì trong báo cáo ra tháng 3/2019, các nguy cơ va nêu s tăng cao nếu "các quan chc không đm bo được các cơ s đó s hot đng hiu qu và vic thc thi các tiêu chun chng ra tin".

Trong khi đánh bạc ti các casino được hp pháp hóa thì đánh bc trên mạng vn b cm Vit Nam.

Casino đầu tiên m ca cho người Vit vào chơi được khai trương hôm 19/1 ti Phú Quc, theo truyn thông trong nước. Casino này nm trong t hp ngh dưỡng, gii trí có tng mc đu tư khong 4 t USD. Được biết đây là 1 trong 2 casino nằm trong chương trình thí đim cho phép người Vit vào chơi bc.

Báo cáo của BNG M lưu ý rng "các sòng bc va được hp pháp hóa trong nước" làm tăng kh năng ra tin trong khu vc và trong nhng năm ti, là yếu t to điu kin cho s tiếp xúc giữa Vit Nam vi các ngun tài chính bt hp pháp. Theo báo cáo này, c Macau và Philippines đu có các hot đng bt hp pháp dai dng do các l hng trong chính sách liên quan đến sòng bc.

BNG Mỹ kêu gi chính ph Vit Nam phi ci thin vic giám sát chống ra tin.

"Mặc dù Vit Nam có đ các điu lut nhưng vic thc thi chng ra tin cn phi được ci thin", BNG M kết lun trong báo cáo.

Tình trạng thiếu ngun lc cng vi nhng khó khăn trong vic phi hp gia các cơ quan, cn tr các cuc điều tra rửa tin trong các v hình s đã được xác nhn Vit Nam, theo BNG M.

Trong tháng 11/2018, Việt Nam khi t 90 b can b cáo buc các ti hình s liên quan đến cá cược phi pháp trên mng và kết án hu hết nhng người này, trong đó có 4 người vi tội danh rửa tin. Theo báo cáo ca BNG M, đây là v khi t hình s ra tin th 2 Vit Nam.

Năm 2017, Việt Nam thu gi gn 16 triu USD liên quan đến các hot đng ra tin, t vic kết án liên quan đến nn tham ô các doanh nghip nhà nước, theo BNG M.

Thống kê ca B Tài chính Vit Nam được VnEconomy trích dn cho biết hin có 8 doanh nghip đang kinh doanh casino trong nước. H Tràm và Nam Hi An là 2 d án có quy mô ln nht Vit Nam hin nay.

Một báo cáo ca Công ty C phn Chng khoán Sài Gòn nhận định các casino đang hot đng Vit Nam thành công ln nh vào lượng khách đến t Trung Quc.

Trước khi Vit Nam cho phép công dân vào các sòng bc trong nước thì ch có người nước ngoài mi được coi là hp pháp khi đánh bc các casino Vit Nam.

******************

Giàn khoan nước sâu của Trung Quốc ở Biển Đông bắt đầu hoạt động (16/04/2019)

Giàn khoan dầu nước sâu đu tiên ca Trung Quc trên Bin Đông do Tp đoàn Du khí Hi dương Quc gia Trung Quc (CNOOC) xây dng va bt đu vn hành bin sâu vi kế hoch cung cp khí đt hóa lng (LNG) cho các thành ph thuc Đi Loan Khu (tc Vùng Vịnh Lớn bao gm Qung Châu, Hong Kong, Macau) trong tương lai, trang mng ChinaKnowledge ca Trung Quc và Hoàn Cu Thi báo đưa tin.

mongvuot2

Giàn khoan Hải Dương Thch Châu ca Trung Quc được đưa vào thm lc đa Vit Nam hi năm 2014

Giàn khoan Hải Dương Thch Châu 981, vn là tâm đim cuc đi đu gia Trung Quc và Vit Nam hi năm 2014 khi nó được đưa vào vùng bin thuc thm lc đa ca Vit Nam gn qun đo Hoàng Sa, có th vươn ti đ sâu 4.600 mét. Đây là giàn khoan nước sâu đu tiên do Trung Quốc chế to, và cũng là giàn khoan nước sâu đu tiên nm vùng bin phía đông Bin Đông.

Việc hoàn thành giàn khoan này là mt bước đt phá ca Trung Quc và được cho là s giúp thu hp khong cách gia Trung Quc vi các nước phương Tây v công ngh và năng lc khoan du.

Một khi giàn khoan này bt đu sn xut thì khí hóa lng s được vn chuyn v trm đu mi ca CNOOC cng Cao Lan thuc Chu Hi nơi cung cp năng lượng cho Đi Loan Khu. Vic có th vn chuyn khí hóa lng qua đường ng từ đu mi Chu Hi đến Đi Loan Khu s góp phn ln trong vic gim chi phí vn chuyn và cung cp mt ngun năng lượng sch đáng tin cy cho s phát trin ca khu vc.

Biển Đông, nơi Bc Kinh có tuyên b ch quyn chng ln vi mt s nước trong đó có Việt Nam và Philippines, được cho là có tr lượng du m di dào. Cơ quan Thông tin Năng lượng M ước đoán vùng bin này có khong 190 ngàn t foot khi khí đt và 11 triu thùng du.

Tờ Hoàn Cu thi báo nhn đnh rng vic Trung Quc làm ch được công ngh tân tiến nht trong vic khai thác du vùng bin sâu s giúp phá v thế đc quyn công ngh ca M đ làm suy yếu nh hưởng ca M trên Bin Đông.

Do đó, tờ báo này, vn được cho là có lp trường diu hâu trên các vn đ ch quyn ca Trung Quc, cho rng đây là mt bước đi đt phá đ giúp các nước có tranh chp hp tác cùng khai thác.

"Điều khôn ngoan là các nước này nên b qua các tranh chp ch quyn và tìm kiếm s hp tác cùng khai thác thay vì đi đu. Thành công ca Hi Dương Thch Châu 981 có thể được xem là đim khi đu đ thúc đy s khai thác chung ngun tài nguyên du ha và khí đt Bin Đông cho dù điu này không h d dàng", t Hoàn Cu Thi báo kêu gi.

Cũng theo tờ báo này thì k t khi được xây dng hi năm 2012, giàn khoan này đã thc hiện 32 cuc khoan thăm dò, nhưng đây là ln khoan khai thác nước sâu đu tiên.

Theo trang mạng MarineTraffic.com thì tính đến ngày 7/4 giàn khoan Hi Dương Thch Châu 981 đt v trí 20.22187° Bc và 115.6864° Nam, nm cách Hong Kong khong 266 km v hướng đông nam và v phía tây Vùng đc quyn kinh tế ca Philippines.

Cũng theo trang mạng này thì v trí này ‘nm hoàn toàn trong vùng bin ca Trung Quc’, tc không phi trên vùng bin có tranh chp vi các nước xung quanh.

Published in Việt Nam

Chẳng h ngu nhiên bi ngay sau khi kết thúc cuc gp thượng đnh M - Triu Hà Ni vào cui tháng 2 năm 2019, đặc bit ngay sau khi kết thúc cuc gp Trump - Trng mà ch được thông báo là chào hi xã giao, báo chí Vit Nam đã n ào đưa tin ‘khi đng d án khí Cá Voi Xanh trong năm 2019’.

cavoixanh1

Ông Trọng và ông Trump ti Hà Ni ngày 27 tháng Hai, 2019.

Đây là lần th hai trong vòng ba tháng qua, Tp đoàn Du khí M ExxonMobil - mt đi tác ca Tp đoàn Du khí Vit Nam (PVN) trong d án khai thác m khí Cá Voi Xanh, nm ngoài khơi Qung Nam, Qung Ngãi, có tr lượng đến 150 t mét khi - quay tr li Việt Nam sau một thi gian vng bóng mà đã gây ra dư lun n ã, thm chí nhiu người còn lo ngi rng trước mt sc ép gia tăng đáng k t Bc Kinh, ExxonMobil có th ‘mt tích’ theo đúng cái cách mà Repsol - đi tác trong liên doanh vi Vit Nam khai thác mỏ dầu khí Cá Rng Đ - đã tng mt tích tht s k t tháng 7 năm 2017 đến gn đây.

Vì sao ExxonMobil quay lại ?

Trong bối cnh ngân sách Vit Nam đang nhanh chóng cn kit và đc bit đang quá thiếu ngoi t đ trang tri n quc tế – lên ti 10 - 12 t USD/năm – và để phc v cho nhu cu nhp khu hàng hóa t các nước, đng thi phi bo đm d tr ngoi hi, 60 t USD d kiến khai thác được t d án du khí ln nht ca Vit Nam là Cá Voi Xanh (con s d đoán mi nht được nêu ra bi chính quyn Vit Nam, gấp đến 3 ln con s d đoán trước đây là 20 t USD) - được xem là giá tr rt đáng đ gii chóp bu Vit Nam t mt chút can đm trước "bn vàng" Trung Quc.

cavoixanh2

Quốc hội sẽ tạo điều kiện cho Exxon Mobil khai thác mỏ Cá Voi Xanh

Lần đu tiên ExxonMobil vào Vit Nam là tháng Giêng năm 2017. K t khi Trung Quc tuyên bường Lưỡi Bò" 9 đon chiếm ti 90% din tích Bin Đông, nhiu hãng du khí khác ca M đã b cuc trước áp lc t Trung Quc. Nhưng ExxonMobil vn tiếp tc thăm dò và tp đoàn này đã phát hin m khí đt ln nht ca Vit Nam t trước đến nay, nm cách đt liền khoảng 100km.

Vài tháng trước Hi ngh thượng đnh kinh tế APEC Đà Nng 2017, ExxonMobil đã được Hà Ni bt đèn xanh cho vic thông báo chính thc khi đng d án đu tư khai thác khí đt ti m Cá Voi Xanh. Khi đó, báo chí nhà nước đã hoan h như th "sng li" sau v Bãi Tư Chính tháng By năm 2017 - khi Repsol, công ty liên doanh vi PetroVietnam đ khai thác du khí ti khu vc này, đã b vài trăm tàu Trung Quc bao vây và gây sc ép đến ni cui cùng Repsol phi lng l rút lui khi Bãi Tư Chính, trong lúc toàn thể B Chính tr ln B Quc phòng Vit Nam ngm tăm ln ngm đng nut cay vì "có tin trong túi mà không ly được".

Nhưng mt biến c đã xy ra vào ngày 7/11/2017 - trùng vi thi gian Tng thng Trump d Hi ngh APEC Đà Nng. Khi đó, ExxonMobil đã mang lại ni tht vng ln lao cho gii chóp bu Vit Nam : Ch tch Liam Mallon ca Công ty Phát trin ExxonMobil tuyên b s hoãn d án hp tác vi Vit Nam trên bin Đông ti năm 2019, vi li gii thích rt cô đng : "chúng tôi cn phi đt được mt s tha thun c th" trước khi trin khai đu tư chính thc.

Cũng khi đó, một s đánh giá đã gi thiết v nguyên nhân ch yếu và có th là duy nht ca vic phi hoãn d án có th là Trung Quc gây sc ép mà đã khiến Vit Nam có th phi điu đình đ ExxonMobil tạm ngng khai thác m Cá Voi Xanh.

Đến tháng Ba năm 2018 khi xy ra v Repsol phi ln th hai liên tiếp rút khi m Cá Rng Đ do Bc Kinh chèn ép, gi thiết trên đã biến thành thc tế và được xác nghim mt cách sng sượng : vn là "đi tác chiến lược toàn din ln nht ca Vit Nam" là Trung Quc đã nhy b vào nhà ca gii chóp bu Vit Nam đ đòi không được hp tác vi M mà phi hp tác vi Trung Quc đ khai thác du khí.

Đến tháng Tư năm 2018, ln đu tiên ExxonMobil đã phi lên tiếng liên quan đến m Cá Voi Xanh. Tuy không xác nhn v mt sc ép ca Trung Quc đi vi m du khí di dào tr lượng này, ExxonMobil vn khng đnh kế hoch và l trình sp ti - mt biu hin cho thy tp đoàn này không my lo ngi cho dù Bc Kinh s làm nhng đng tác nhm bt buc ExxonMobil phi rút khi m Cá Voi Xanh như đã khiến Repsol phi rút khi m Cá Rng Đ.

Trước đó, tp đoàn M này tng khng đnh rng d án này "không nm vùng có tranh chp", và rng "ch quyn là vn đ ch các chính ph mi có thể quyết đnh".

Rất có th, s t tin ca ExxonMobil khi lên tiếng v m Cá Voi Xanh phát xut t s hin din ca hàng không mu hm USS Carl Vinson ca M cp cng Đà Nng vào đu tháng Ba năm 2018, nm trong chiến lược tăng cường s hin din ca M tại Biển Đông và sn sàng đi đu vi hi quân Trung Quc, và sau đó là s có mt ca B trưởng Quc phòng M Jim Mattis Vit Nam vào tháng 10 năm 2018.

"Mỹ s hp tác khai thác du khí Bin Đông dù có Trung Quc hay không" - John Bolton, C vn An ninh Mỹ, phát ra mt thách thc trc tiếp vi Bc Kinh vào ngày 11/10/2018, cùng lúc vi thông tin chính thc v chuyến thăm Vit Nam bt ng vào trung tun tháng Mười năm 2018 ca B trưởng Quc phòng M Jim Mattis.

Sau chuyến công du Vit Nam ca Jim Mattis, đã xuất hin tin tc v ‘M cùng hp tác khai thác du khí vi Vit Nam Bin Đông’ và cái tên Tp đoàn ExxonMobil ca M li hin ra mt cách n tượng. Trong hoàn cnh túng qun ngoi t, gii chóp bu Vit Nam rt cuc cũng đành đánh liu đt ca cho canh bạc ‘cùng khai thác du khí vi M’.

Ngày 11/12/2018, Tập đoàn Du khí M ExxonMobil đã quay li làm vic vi Lc du Bình Sơn trước thm trin khai hp đng FEED (tư vn lp thiết kế tng th) trong d án Cá Voi Xanh. Đng thái này cho thy khác vi Repsol và Rosneft, ExxonMobil không mấy e ngi nhng đe da ca Trung Quc.

Còn Repsol ?

n mt năm rưỡi sau v ‘b ca chy ly người’ ca hãng du khí Repsol khi m Cá Rng Đ, đến tháng 2 năm 2019 bt đu xut hin tin tc không chính thc nhưng rt c th trên mng xã hi, ch không phi t Tp đoàn Du khí Vit Nam hay các cơ quan ‘có trách nhim’, v kh năng Repsol s quay tr li m du khí Cá Rng Đ :

"Sau nhiều vòng đàm phán, PVN và Repsol gn như đã đt được tha thun cui cùng. Theo đó, hai bên s đng ý chm dt hp đng phân chia sn phm PSC Lô 07/03 như phương án 3/ trên đây. Theo đó, thay vì tr khon tin mt 400 triu USD, PVN s hoán đi, cho Repsol tiếp qun Lô 01/02 mà PVEP đang vn hành. Ngoài ra, PVN s chi tr các chi phí thc tế và tiếp qun Lô 07/03 nơi có m Cá Rng Đ".

400 triệu USD là khon tin mà phía Vit Nam phi bi thường cho chi phí ban đu mà Repsol đã b ra. Như vy, con s này còn cao hơn con s ước đoán trước đây là khong 300 triu USD.

Tin tức không chính thc v Repsol quay trở li Vit Nam, đng nghĩa vi vic PVN và Repsol có th s ‘can đm’ tái khai thác m Cá Rng Đ xut hin trong bi cnh mt trong nhng ln hiếm hoi k t cuc chiến tranh biên gii 1979, mt chiến dch t cáo ‘gic Trung Quc xâm lược Vit Nam’ đã được t chc n ào bt thường và được bt đèn xanh bi Ban Tuyên giáo trung ương, mà cơ quan này hn phi nhn được cái gt đu mnh m bt thường không kém bi B Chính tr, đc bit là gii tướng lĩnh trong B Quc phòng và có th c ‘Tng ch’ Nguyễn Phú Trng.

Tin tức trên cũng xut hin ngay trước khi Trump đến Hà Ni vào tháng 2 năm 2019 đ đàm phán vi Kim Jong Un, trong đó có mt cuc gp vi Nguyn Phú Trng.

Xem ra với ch da Washington, m Cá Voi Xanh đang đy hy vng kiếm tin, còn m Rồng Đ cũng không đến ni chết lâm sàng.

Khi Nguyễn Phú Trng cười như ‘đa ch được mùa’…

Từ gia năm 2017 đến nay, hy vng mng manh còn li cho nhu cu ăn du và trám rng ngân sách ca Vit Nam ch còn là M - đi trng quân s duy nht vi Trung Quc ti Bin Đông.

Trong thời gian qua đã din ra mt s ‘giao lưu hi quân’ gia Vit Nam và M, nhưng đc bit hơn là vic Vit Nam ngày càng hàm ý v ‘tàu M đi qua vô hi Bin Đông’ và mi nht là ‘tôn trng quyn t do hàng không Bin Đông’ - mà có th hiu ‘máy bay M bay vô hi Bin Đông’ khi đã và s liên tc áp sát mt s đo thuc hai quần đo Trường Sa và Hoàng Sa - nhng nơi Trung Quc đang tăng tc quân s hóa và thách thc quyn t do hàng hi ca tàu bè M ln nhiu nước khác.

Trong khi đó, có tin sắp ti Vit Nam s đng ý cho M xây dng mt căn c hu cn cng Đà Nng, tuy ca phi là cng Cam Ranh. Tiến trình này s m đường cho mi quan h gn gũi hơn gia hi quân Vit Nam vi Hm đi 7 ca M đang chc ch Thái Bình Dương.

chế khai thác du khí đang nhn được s ‘bo kê’ ca quân đi Hoa Kỳ. Đó là ngun cơn thc chất vì sao Việt Nam phi ‘can đm bám M’ k t năm 2017 đến nay và còn có th kéo dài trong nhiu năm sau này.

Những biu hin trên có l phn nào lý gii điu cười tươi rói như ‘đa ch được mùa’ ca ‘Tng ch’ Nguyn Phú Trng, khi ông ta dùng c hai tay nắm tay Donald Trump Hà Ni như th bn quý lâu ngày mi được trùng phùng.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 08/03/2019

Published in Diễn đàn

Căng thẳng Việt-Trung do Bắc Kinh ngang ngược về dầu khí Biển Đông (RFI, 29/06/2017)

Một nguồn tin ẩn danh nói với trang mạng quốc phòng Jane’s vào ngày 20/6, là Phạm Trường Long bỏ ngang chuyến đi do các viên chức Việt Nam bác bỏ yêu cầu tạm dừng thăm dò dầu lửa và khí đốt trong phạm vi đường lưỡi bò.

cang1

Vị trí của các lô 118 và 136 so với đường lưỡi bò Trung Quốc trên Biển Đông. Địa điểm đặt giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 năm 2014 cũng được ghi chú. CSIS

Theo quan điểm của Hà Nội, việc Bắc Kinh chống đối thăm dò dầu khí ở lô 118 và lô 136 không chỉ là vô căn cứ mà còn gây phản cảm. Các lô này không nằm trong khu vực tranh chấp do chồng lấn thềm lục địa, mà chỉ vì đường lưỡi bò ảo mà cả Việt Nam lẫn cộng đồng quốc tế rộng rãi đều không thể chấp nhận được.

Tướng Phạm Trường Long (Fan Changlong), phó chủ nhiệm Quân ủy Trung ương Trung Quốc đã lên lịch đi thăm Hà Nội hai ngày từ 18 đến 19/06/2017, rồi gặp gỡ bộ trưởng Quốc Phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch nhân sự kiện giao lưu quốc phòng cấp cao biên giới Việt-Trung từ ngày 20 đến 22/06/2017. Nhưng có điều gì đó không ổn đã xảy ra, vì ông Phạm Trường Long đã bất ngờ rời Hà Nội hôm 18/6 sau khi gặp thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, chủ tịch nước Trần Đại Quang và bộ trưởng Ngô Xuân Lịch.

Hai ngày sau, bộ Quốc Phòng Trung Quốc loan báo việc hủy bỏ sự kiện giao lưu quốc phòng biên giới, với "lý do liên quan đến sắp xếp lịch làm việc". Sự thật dường như là căng thẳng đang âm ỉ giữa Bắc Kinh và Hà Nội sắp bùng nổ - Việt Nam vốn tỏ ra nghi hoặc hơn Philippines trước các động thái khuyến dụ gần đây của Trung Quốc. Theo tác giả Murray Hiebert, phó giám đốc chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), thì đó là do bất đồng về việc thăm dò dầu khí.

Một nguồn tin ẩn danh nói với trang mạng quốc phòng Jane’s vào ngày 20/6, là Phạm Trường Long bỏ ngang chuyến đi do các viên chức Việt Nam bác bỏ yêu cầu tạm dừng thăm dò dầu lửa và khí đốt trong phạm vi đường 9 đoạn, tức đường lưỡi bò do Trung Quốc tự ý vạch ra trên Biển Đông. Ông Ngô Sĩ Tồn (Wu Shicun), viện trưởng Viện nghiên cứu Biển Đông của Trung Quốc cho rằng cuộc gặp bị hủy bỏ vì "Bắc Kinh coi như Việt Nam không giữ lời hứa là không thăm dò dầu khí tại các khu vực tranh chấp ở Biển Đông". Hai lô 118 và 136 dường như là trung tâm của bất đồng.

Hồi tháng Giêng, tập đoàn ExxonMobil loan báo kế hoạch khai thác trữ lượng khí đốt ở bờ biển miền trung Việt Nam. Dự án mỏ "Cá Voi Xanh" nằm ở lô 118 cách bờ biển Quảng Ngãi khoảng 100 km, có một phần nhỏ chồng lấn với đường lưỡi bò Trung Quốc. Bắc Kinh yêu sách "quyền lịch sử" đối với toàn bộ trữ lượng dầu khí nằm trong đường 9 đoạn này, bất chấp việc Tòa án Trọng tài Thường trực La Haye hồi tháng 7/2016 đã ra phán quyết khẳng định đòi hỏi này là vô căn cứ. Tác giả Hiebert cho biết địa điểm mà Exxon dự định khoan dầu nằm gần đường lưỡi bò, cách khoảng 10 hải lý, nhưng vẫn ở phía ngoài đường ranh tự vạch của Bắc Kinh.

Tất nhiên trữ lượng khí đốt không cần biết đến biên giới, và việc khoan thăm dò của Exxon có thể bị Bắc Kinh coi là đụng chạm đến khu vực bồn trũng Nam Côn Sơn nằm giáp với đường lưỡi bò. Đây cũng là khu vực lòng chảo mà Bắc Kinh đã cho kéo giàn khoan nước sâu Hải Dương Thạch Du 981 (Haiyang Shiyou 981) đến vào năm 2014, gây ra cuộc khủng hoảng lớn kéo dài cả tháng trời giữa Việt Nam và Trung Quốc. Điều quan trọng cần ghi nhận theo chuyên gia Murray Hiebert, là dù lô 118 nằm chồng lên đường lưỡi bò, chắc chắn là lô này thuộc về phía Việt Nam trong bất kỳ việc phân định thềm lục địa nào trong tương lai.

Việc thăm dò của tập đoàn Exxon ở lô 118 có vẻ đã chọc giận Bắc Kinh, nhưng ngòi nổ gần hơn cho cuộc xung đột là kế hoạch của Việt Nam nhằm thăm dò trữ lượng dầu khí tại lô 136, ở xa hơn về phía nam. Lô này nằm tại bãi cạn Tư Chính (Vanguard Bank), một thực thể chìm vốn là trở ngại trong quan hệ giữa Hà Nội và Bắc Kinh trong suốt 30 năm qua, được cho là có trữ lượng dầu có thể thương mại hóa.

Bãi cạn Tư Chính nằm cách xa tất cả các đảo nhỏ và rạn san hô tranh chấp, nhưng Bắc Kinh tiếp tục yêu sách chủ quyền, dựa trên đường lưỡi bò không có cơ sở pháp lý. Năm 1992, Trung Quốc bán lại quyền khai thác dầu khí tại một lô rất lớn, bao gồm cả bãi cạn Tư Chính, cho một công ty Mỹ nhỏ hơn là Crestone Energy. Hợp đồng khổng lồ này chồng chéo với lô 136 của Việt Nam, hiện đang do công ty Repsol Exploration của Tây Ban Nha quản lý.

Từ khi nắm được lô này hai năm về trước, nằm trong khuôn khổ việc mua lại công ty Úc Talisman Energy, Repsol vẫn giám sát khu vực để chuẩn bị cho công tác thăm dò dầu khí. Theo lời đồn đãi, thì Hà Nội đã thông qua một kế hoạch để công ty sớm tiến hành khoan thăm dò, bất chấp sự phản đối của Bắc Kinh. Không biết có phải là một sự trùng hợp hay không, ông Phạm Trường Long cùng với phái đoàn của ông đã đến Tây Ban Nha ngay trước chuyến thăm Việt Nam.

Cả Repsol lẫn Hà Nội đều không đưa ra tuyên bố chính thức. Nhưng một chiếc tàu Việt Nam không rõ tên hiệu, dường như đã được điều đến tuần tra ở lô 136 ngay sau khi ông Phạm rời Hà Nội. Theo các dữ liệu của Windward, một công ty chuyên phân tích số liệu và rủi ro hàng hải, thì chiếc tàu đã đến khu vực này vào buổi sáng ngày 19/6 theo giờ địa phương, và đã hoạt động theo kiểu đi điều tra hoặc tuần tra.

Căng thẳng cũng được thể hiện trong bối cảnh Việt Nam đang có những bước đi nhằm siết chặt hơn quan hệ với Hoa Kỳ và Nhật Bản, chắc chắn là sẽ làm Trung Quốc bực tức. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đi thăm Nhà Trắng hồi tháng Năm, và sau đó Washington đã chuyển giao một chiếc tàu tuần duyên lớp Hamilton cho lực lượng cảnh sát biển Việt Nam. Vào thời gian cuối của chuyến viếng thăm, Hoa Kỳ và Việt Nam đã đưa ra thông cáo chung, loan báo rằng Việt Nam hoan nghênh một hàng không mẫu hạm Hoa Kỳ lần đầu tiên thăm vịnh Cam Ranh, vốn là cảng nước sâu được quân đội Mỹ khai thác trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam trước đây.

Hoa Kỳ và Việt Nam cũng thỏa thuận tăng cường chia sẻ tin tức tình báo. "Chúng tôi sẽ không chia sẻ thông tin quân sự về tổ chức Nhà Nước Hồi giáo tại Trung Đông đâu" - một viên chức Việt Nam nói đùa, ngụ ý rằng các thông tin san sẻ là thuộc lãnh vực phòng bị hàng hải trên Biển Đông. Việt Nam cũng quan tâm đến việc mua thêm các thiết bị quốc phòng của Mỹ, một điều đã trở thành khả thi sau khi Washington dỡ bỏ cấm vận vũ khí cách đây một năm. Bộ trưởng Quốc Phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch cũng dự kiến đi thăm Washington lần đầu tiên để gặp gỡ tướng James Mattis, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ trong những tháng tới, có thể là vào tháng Tám.

Rất nhanh sau chuyến công du Washington, thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đến ngay Tokyo. Theo một thông cáo chung, Việt Nam và Nhật Bản đã thỏa thuận về quan hệ "đối tác chiến lược rộng rãi" và tăng cường hợp tác trong lãnh vực quốc phòng cũng như an ninh. Tokyo cam kết viện trợ trên 900 triệu đô la cho Hà Nội trong nhiều dự án khác nhau, trong đó có cả các hoạt động tuần duyên và cung cấp sáu tàu tuần tra. Chẳng bao lâu sau chuyến viếng thăm này, Nhật Bản và Việt Nam đã tiến hành tập dượt chung giữa tuần duyên hai nước, tập trung vào việc chống đánh cá bất hợp pháp – và có vẻ đã làm cho Bắc Kinh cay cú.

Theo quan điểm của Hà Nội, việc Bắc Kinh chống đối thăm dò dầu khí ở lô 118 và lô 136 không chỉ là vô căn cứ mà còn gây phản cảm. Các lô này không nằm trong khu vực tranh chấp do chồng lấn thềm lục địa, mà chỉ vì đường lưỡi bò ảo mà cả Việt Nam lẫn cộng đồng quốc tế rộng rãi đều không thể chấp nhận được.

Trong khi đó, Trung Quốc tiếp tục khai thác dầu khí ở cửa vịnh Bắc Bộ và quần đảo Hoàng Sa chiếm được của Việt Nam bằng vũ lực năm 1974. Hôm 16/6, ngay trước khi Phạm Trường Long đến Hà Nội, giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 lại được kéo đến phía nam đảo Hải Nam. Theo một thông báo của Cục Hải Sự Trung Quốc (China Maritime Safety Administration), giàn khoan này sẽ hoạt động tại khu vực cho đến ngày 15/9.

Giàn khoan Hải Dương Thạch Du 981 lần này đặt ở vị trí đường trung tuyến giữa bờ biển hai nước, ở phía Trung Quốc ; và trong khi việc phân ranh về mặt kỹ thuật vẫn đang bị treo lại, thì địa điểm này vẫn thuộc Trung Quốc. Còn các lô 118 và 136 tuy rõ ràng thuộc về Việt Nam, nhưng Bắc Kinh lại đòi Hà Nội phải rút ra. Theo chuyên gia Murray Hiebert, kiểu cách xử sự ngang ngược này làm các lãnh đạo Việt Nam hết sức bực tức.

Thụy My

************************

Việt Nam phủ nhận đồn đoán căng thẳng với Trung Quốc trên biển Đông (VOA, 29/06/2017)

Người phát ngôn Bộ ngoại giao Vit Nam bác b nhng thông tin liên quan ti nhng tin đn v s căng thng gia Vit Nam và Trung Quc trên bin Đông sau chuyến thăm b ct ngn ca 1 quan chc quc phòng Trung Quc.

cang2

Cảnh sát và nhân viên an ninh ti cuc biu tình hôm 18/5/2014 ti thành ph H Chí Minh phn đi Trung Quc đặt dàn khoan Hi Dương 981. Người phát ngôn BNG Vit Nam bác b nhng tin đn cho rng mi quan h Vit Nam-Trung Quc li căng thng tr li trên bin Đông.

Người phát ngôn Bộ ngoại giao Lê Th Thu Hng, được truyn thông trong nước trích li, cho phóng viên biết ti bui hp báo thường kỳ ngày 29/6 rng "không có thông tin như vy"khi được hỏi v nhng đn đoán đó.

Theo ghi nhận ca Tin Phong, tr li câu hi ca phóng viên ti bui hp báo Hà Ni v vic Phó Ch tch Quân y Trung Quc Phm Trường Long ct ngn chuyến thăm Vit Nam t 18-20/6 và giao lưu quc phòng 2 nước không din ra như d kiến, bà Hng dn thông thông tin t B Quc phòng đ lý gii v lý do này. Theo bà, ông Long ct ngn chuyến thăm ti Hà Ni vì vic đt xut trong nước và B Quc phòng 2 nước thng nht t chc giao lưu quc phòng biên gii vào dp khác phù hp n.

cang3

Thượng tướng Phan Trường Long, phó ch nhim Quân y Trung Ương Trung Quc, đã ct ngn chuyến thăm ti Hà Ni và giao lưu quc phòng gia 2 nước đã b hy b. K t đó đã có nhiu đn đoán v căng thng gia 2 nước.


Theo truyề
n thông trong nước ghi nhn trước chương trình giao lưu biên gii gia quc phòng 2 nước ln th 4, các cuc tho lun gia Hà Ni và Bc Kinh được t chc vào ngày 18/6 vi s tham gia ca phái đoàn Trung Quc dn đu là Thượng tướng Phm Trường Long với các lãnh đo Vit Nam.

Trước câu hi ca phóng viên v vic Phó Ch tch Quân y Trung ương Trung Quc Phm Trường Long trước khi ct ngn chuyến thăm đã có các cuc gp g vi lãnh đo Vit Nam, vn đ bin Đông có được đ cp trong các cuc gp gỡ, bà Hng cho biết trong chuyến thăm Vit Nam, ông Phm Trường Long đã có cuc gp g các nhà lãnh đo cp cao ca Vit Nam như Tng Bí thư Nguyn Phú Trng, Ch tch nước Trn Đi Quang, Th tướng Chính ph Nguyn Xuân Phúc. Báo Người lao động trích lời người phát ngôn BNG Nói "Lãnh đo cp cao 2 nước đã trao đi v các vn đ trong quan h song phương nhm thúc đy hơn na quan h Vit Nam-Trung Quc."

Lúc đầu, c truyn thông Vit Nam và Trung Quc đu cho biết vn đ bin Đông được đưa ra ti các cuộc hội tho gia Thượng tướng Long và các nhà lãnh đo Vit Nam.

Tuy nhiên ngay sau đó, những bt đng đã ni lên gia các nhà lãnh đo trong cuc tho lun v vn đ khai thác du ca Vit Nam trên bin Đông, theo giáo sư Carl Thayer ca Đi hc New South Wales trong bài viết cho The Diplomat và nhn đnh ca truyn thông quc tế trong đó có New York Times. S bt đng này đã dn ti vic hy b kế hoch giao lưu quc phòng d kiến din ra t 20-22/6 ti biên gii gia Lai Châu và Vân Nam.

Theo nhận đnh của giáo sư Thayer trên The Diplomat, v vic này "là mt du hiu cho thy Trung Quc đang tr nên quyết đoán hơn trong vn đ đi phó vi các hot đng khai thác du ca Vit Nam và Philippines trên bin Đông".

Đầu năm nay, tập đoàn du khí ExxonMobil ca Mỹ đã ký tha thuận khung phát trin và bán khí đt t m Cá Voi Xanh Bin Đông vi Việt Nam.

Published in Châu Á